26 Ekim 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
rtr 103 BıRINCI MUKAFAT MOVADO ACVATIC AYARI TAM 19 linCli Jfll Sayi.' 6535 um Ankara 25 (Telefonla) BuytUc Mıllet Meclisi, Mılll Şefimız Reisıcumhur İsmet İnönünün büyük bir alâka lle beklenen açış nutuklarile 2 inciteşrının birıne raslıyan pazar günu altmcı dev. renin dordüncü içtlma yıh çahşmalanna başlıyacaktır. Açılış günü İçln hazarlıklar İkmal edılmiş, ruznanıe ve gelen evrak llstesl tanzım edilmlştır. Mıllî Şefımızin bir yıllık çalışmalan şevk ve heyecan kaynağı olan program, nutuklanndan sonra Meclis Reisi lntihab olunacak, daha sonra reis vekıllerl, idare âmirleri ve kâtibler seçılecektir. Riyaset divanı lntihabından sonra encümerıler seçimi yapılmak üzere toplantı başka bir güne bırakılacaktır. Mecllse şimdlden ban kanun lâvlhalan gelmiş bulunmakla beraber önümüzdeki haftalarda yeni mühim kanun lâyihalannra da geleceği anlaşılmaktadır. Bu arada zira! s!gorta ihdasma dair MODJ|j N ADABI MQM ÜERET Subay, asker, memur, İM^Hİ İİ ve herkes içln. İlâve ve tashihli üçüncü J^askısl çlktı Yazan: SÜHEYLÂ^H ZAFFER Fiatl 75 kuruştu ^^•^ \ K Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Postâ kutusu: Istanbul No. 246 PaZai°teSİ 2 6 BİPİIICİtBSrİli 1 9 4 2 ' İNKILAB Kîfİ 2kvi Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti : 24298. İdare ve Matbaa klsml 2429924290 3 > Millî Şefin gıllık nutukları önemle bekleniyor 1 ikinciteşrinde açılacak olan Bttyük Millet Medisinin ruznamesi hazırlanıyor Mısırdaki İngiliz ~ taarrnzn sekizinci Ingiliz Mihver kuvvetlerine karşı laarıuza geçtigıni oğrenijoıuz. Haber, Ortasark İnguız komutanlığının resmî tebliğile yayıldığı için bu seferki hareketleri ciddiye almak lâzım gelecek gibi goıünüyor, Uort avdanberi Elalemejn civarında takılıp kalan Mısır cephesi, bakahm önumuzdeki günlerde nasıl bir inkişaf kaj âedecek? Kırk sekiz saattir devatn ettiği bildirilen sekizinci ordu taarruzunun m>Şark cephesinin cenub kesiminde hijeti hakkında şimdilik bir şey bilmiAlman grup kumandanı joıuz. Giriştıkleri hareketi kendileri Mareşal Von Bock ilân ettiklerine gore, acaba İngilizler, Min\ erin herh&ngi bir plânını sezdilcr de daha once da\ıanıp o plânı bozmak için mi taarruza kalkıjorlar? Son zamanlarda Malta actasının yeniden sık sık bombalandığını hatırlarsak böjle bir ıhtimale kafaınızda jer vermemezlik edemeyiz. Bu takdirde sekizinci ordu Mihverm hareketi ni onljyerek Mareşal Rommel ku\\etlerini olduğu verde durmağa zorlarsa vazifesini başarmış olur \e kısa surecck olan bn hedefli bir taarruz jerini tekrar sess:zliğe bırakarak kum daJgalan arasında erir gider. Fakat bu taaıruz Mihver ordusunu Mısırdan uzaklaştırmak gayesile hazirlanmış büyük çapta bir hareket midir? On, on beş gun kadar evvel çıkan bir Mihver tebliği bu ihtimale de genişçe bir yer ayırıyor. O tebliğde, Milner keşif uçaklarının Elalemeyn hattı gerilerinde mühim Demokrasi kuvvetlerinin toplandığını tespit ettikleri ve bunun bir laarruz hareketine hazırlık sayılabileceği yazılıydı. Eğer İngiliz hareketinin mahiyeti bu son faraziyeye uygunsa, önümüzdeki günler ve haftalar, Mısır cephesinde çok mühim olaylar gbnilecek, harbin gidişine yapacağı tesir bakıtnmdan birinci derecede değişiklikler olahilecek demekür. Mısırdaki lVBhver ve Demokrasi kuvvetlerinin karsılıkh mukayesesini yapacak bir vaziyette olmadığımızdan yukanya koyduğumuz iki faraziyeden bir tanesini seçemij eceğir. Dort ay evvel Maresal Rommel gorülmemiş bir hızla sekizinci orduyu bnüne takıp Iskendeliye kapılarına davandığı zaman bu ordu perisan bir halde idi. İnsan ve bilhassa malzeme bakımından ağır kayıblara uğramıs. kumanda hevetinde kafa ve sinir namına birşey kalmamiştı. İn Londra 25 (a.a.) İngiltere Hava giltere heyecan içindeydi. O sırada A Nazırlığınm pazar sabahı tebliği: Dun günduz Lankaster bomba uçakvam Kamarasını yatıştırmağa çalısan larından mürekkeb mühim bir teşkil Churchill, bir jandan hâdiseyi Waehington'da, Roosevelt'in odasına girer Milânodaki endüstri hedeflerini bombabomba uçakları ken bğrenip hayrette kaldığını sojlüyor. lamıştır. Lankaster bir yandan da vaziveti kurtaracağını Fransa üzerindeki yolculukları sırasında vadediyordu. İngiliz Basvekill, ilk iş o az bir müddet bazı av füolarmızın refakrak sekizinci ordunun kafasmı ve si katincle bulunmuşlardır. Hedef üstünde nirlerini yeniledi: Gencral Ritchie'yi bava kapalı ve oldukça bulutlu bulunvazifesinden azledip yerine Gencral muşsa da, bomba uçaklarımızm büyük Auchinleck'i getirdi. İngiliz kuvvetleri. kısmı bulut seviyelerinden aşağılara kaElalemeyn'den cenuba inen dar bir hatta dar inmiş ve şiddetle taarruz ederek tutunabilmisti. Fakat o zamanlar bu tu bombalarını atmışlardır. İlk alınan ha(unusu muvakkat sayanlar vardı. Rom berler taarruzun başan iîe bitirildiğini mel kuvvetleri, kısa bir zaman içinde bildlrmektedir. o r t l u s I l n l I n ( Yedek Subayda yapılan tören ] Evvelki gün, Ankarada Yedek Subay Okulunda yapılan törenden intıbalar: Sağda Meclis Reisi ve Başvekilimiz merasimde, solda Meclis Reisimiz mekteb birincisine mükâfatını bizzat verirken ısırdaki DARLAN'IN AFRİKADA TEDBİRLERİ Ingilizler Mihver hatlarında açtıkları Vichy'de siyasî gediklerde tutunuyorlar, bütün cephe faaliyet arttı Nısırdaki İngiliz taarruzu Alman Stalingraddaki son fabrika da zaptolımdu İtalyaya yapılan hava akını Alman kıt'aları «Kızılilkteşrin» fabrikasını e şehrin şimalindeki Spartakovska mahallesini tamamen ele geçirdiler İngiliz tayyareleri Milanoya ağır bir baskm yaptılar Kahire 25 (a a.) Ortasark ingiliz kuvvetleri pazar müşterek tebliği: Sekizinci ordunun ileri kolları dün sabah gün doğarken duşman ana mevziinin bazı nokalarını delmiş bulunuyordu. Gündiiz duşman karşılık taarruzlarına rağmen elde' edüen kazancVichy 25 (a.a.) Cuma günü uçakla ların muhafazasına devam olunmuştur. Dakar'dan Rabat'a gelen Amlral DarSon 24 saat zarfında hava kuv\etlan'ın Fas umumî vallsi General Nogues lerimiz muharebe sahasında azami şidve şıMal Afııka başkomutanı General detle duşman mevzilerine ve kara kuvJuın ve başka Fransız şahsiyetlerıle gö vetlerine taarruza devam etmiştir. rüşmeler yaptığı sdylenmektedir. Çok şiddetlj dıişman hava karşıkoyDığer taraflan, Laval Vichy'de de ma ateşine rağmen bomba ve avbomvamlı olarak Fransız kara, hava ve de ba uçakları tarafından kısa irtifadan niz yuksek subaylarile göıüşmeler >ap yapılan taarruzlann hepsi başarı ile hedefe tevcih edilmiştir. Bütün hareketler avcılarımızın kudretli çıkışlarile himaye edilmiş ve düşman tarafından pek ez muhalefet görülmüştür. Avcılanmız bir duşman uçağı düşürmüşlerdir. Berlin 25 (a.a) Alman ordulan Malta üzerinde duşman av bomba başkumandanlığının tebliği: uçaklarının faaliyetı devam etmekte Kafkasyanın garbında hava kuvvetlerinin müessir yardımı lle harekete geçen (Arkası sahife 3, stitun 5 te) Alman ve Rumen kıt'a^lan dağlarda yemden bazı yamaçlan hücumla zaptetmişlerdır. Duşman mukabil taarruzlan gerı puskurtulmüs ve duşman kanlı kayıblara uğramıştır. Stalıngrad muharebesinde bir hâl, bazı mevziler ve ev bloklan müstcsna olmak uzere .Kızılllkteşrin> fabrıkalannın bütün atolyeleri zaptedilmiştir. Şlmalde bulunan Spartakovka varoşu, bir kaç ev müstesna olmak üzere, münferıd (Arkası sahife 3, sütun 2 de) Laval askerî şeflerle, (Arkası sahlfe 3, sütun 4 te) Almap ve Amerikan mümessillerile sıkı harp tebliği temaslarda bulunuyor boyunca çok şiddetli savaşlar oluyor Mısır çölünde muharebeye iştirak eden Amerikan zırhlı birlikleri Askert vazıyet rDenizaltı harbi Almanlar 16, İngilizler de beş gemi batırdılar Şimalî Fransa ve Holandaya taarruzlar Suikasd davası M. Laral 4 i k i n c i t e ş r i n günü mış, Alman Ve Amerikan iş güderleAnkara ağırcezasında rini kabul etmiştir. beraberliduruşma yapılacak ğiDunkü cumartesi günü, iş kurulduğu politıkası temellerınin Mısır muharebesinin muhtemel inkisafları H. Emir Erhilet Yazan: Emekli General I f yüzlerce kilometre yol alarak tâ İskenderiye kapılarına kadar gelmisti. Düsmanı çok hırpalamış. fakat kendisi de epey yorulnuıstu Elaleme>n hattını söküp armak için toparlanmağa ve ikmal is'erini tazelemeğe ihriyacı vardı. Rommel'e güvenenler, birkaç hafta Jçinde. NADİR NADİ (Arkası sabife 3, süiun 4 te) Ankara 25 (Telefonla) Ankara A Petain Hitler arasındaki Montoire müğırceza mahkemesi tarafından 2 ncıteş lâkatmm ikinci yıldonumüydu. Alman nnln dorduncu gunü sabahi yapılaca^ makamları bu vesileden istifade ederek, duruşmada, Temyizm suikasd davası Fransanın, 24 ilkteşrin 1940 tanberi tehakkındakı bozma kararına uyulduğu kerrür etmekte bulunan hatalara rağtakdirde muteakıb celsede Almanyamn men daima Mıhverın yeni Avrupa nizaAnkara buyuk. elçısi Von Papenin hu mında yer alabileceğini öne sürmektesusi kâtîbesının de şahıd olarak malu dirler. Vichy'de siyasî temaslar matma muracaat edilmesı muhtemeldır. Vichy 25 (a.a.) Başvekil Laval, dun Temjız kararında bu şahıdtn dınlenmemesı de oozma sebeblerj arasında Almanya başkonsolosu Noehring'i kabul ile yemeğe alıkoymuş ve ajTica Ruzıkredılmektedir. Von Papenin evvelce mahkernede o manya orta elçisile Fransız Ziraat ve kunan mektuDunda hususi kâtıbesınin Bahriye Nazırlarını da kabul ederek Bomba uçaklarımızdan üçü eksiktir. hâdıse sabahı kendısinden ellı adım görüfmüştür. Hiicum nasıl yapıldı? Fas Sultanı Amiral Darlanı ilerıde olduğu ve ınfilâktan sonra ıkı Mont Lucon 25 (a.a.) Dün akşam şahsın İtalya sefareti üstundeka arsakabul etti saat 17 ye doğru dört motörlü İngiliz dan Fransız büyuk elçıliğı bınası istika. Londra 25 (a a.) Vichy haberler abomba uçaklarından mürekkeb 50 i a metine doğru koşuştuğunu gorduğü zik jansınm bıldırdiğine gore cuma gunü dar uçak bir dalga halinde şehir üstün redilmekte ıdi. Dakar'dan Eabat'a gelen Amıral Darlan de uçmuşlardır. Çok kısa İrtifaa kadar Bundan başka ayni şanısları görmüş Fas Sultanı tarafından kabul edilmiş ve inen bunlardan biri, evv'elâ demiryolu, olan İtalya sefareti kapıcısı da şahid Mareşal Petain'in şahsî bir mektubunu (Arkası sahlfe 3, sütnn 3 te) olarak çağırılacaktır. Sultana vermiştir. İskenderiyenin takriben İM kilometre batısında Elalemejn mevziinde bulunan sekizinci İngiliz imparatorluk ordusu on gün süren bir sürii hazırlık hava bombardımanlarmdan sonra 23 ilkteşrin cuma sabahı şafakla beraber taarruza başlamıstır. İngiliz ve Amerikan uçak kuv Finlandiya Devlet Reisi Fin milletinin, Sovyetler içinde erimemek için harb ettiğini anlatıyor • Berlin 25 (a a.) Alman ordulan vetleri ve İngiliz sahil gemileri tarfından başkomutanlığının hususî tebliği: desteklenen bu taarrruz şiddetli bir topAlman denizaltılannın hareketlerini çu hazırlığından sonra geniş bir cephede güçleştiren şiddetli sonbahar fırtınalanyapılmıştır. na rağmen, kuvvetle korunmuş denia NewYorktan çekilen bir telsize göre kafilelerıle yapılan çarpışmalarda ve 8 inci ordu kuv%etleri Mihver mevzile münferid hareketler sonunda denizaltırinde 3 noktada gedik açmağa nıu\affak larımız şimal Atlantikte, Buz denizinde, olmuşlar. 25 ilkteşrin öğleden sonra bil Kanada kıyıları açığında, Trinidad yadirilen Alman resmî tebliği ise beklen kınında, Kongo berzahı ile Cap şehri mekte olan İngiliz taarruzunun şiddetli önlerinde topyekün 104,000 tonilâto tubir topçu hazırlık ateşini muteakıb ge tarında 16 gemi ile bir duşman muhrıbi niş cephede yapıldığım ve şn anda ağır batırmışlardır. Bundan başka üç gemi muhar^belerin devam ettiğini bildir ile başka bir duşman muhribi torpilmekle iklifa etmiştir. İtahan tebliği isc lerle hasara uğratılmıştır. 8 inci İngiliz ordusunun kudretli tank İngilizler de 5 Mihver gemisî ve piyade kıt'alannın şiddetli taarruzlabatırdılar rmdan bahsetmekle beraber bütün bu Londra 25 (aa.) Amirallık makataarruzlann defedildiklerini ve 48 tan mının tebliği: knı tahrib edildiğini bildiriyor. Son bir Akdenizde faaliyette bulunan ingiliz Kahire tebliği de Mihverin mukabil ia denizaltılan Libyada bulunan Mihver arruzlarına karşı Müttefiklerin mevzile ordularının deniz muvasala ve İaşe yolrini muhafaza ettiklerini haber vermek ları üzerinde yeni muvaffakıyetler katedir. zanmışlardır. Beş İaşe gemisj batırılmış, (Arbası sahife 3, sütun 6 da). (Arkası sahife 2, sütnn 1 de) Yedek Subay Okulunaaki heyecanlı törenden resimler: Solda Okulun dcğerli Komııtani Kurmay Albay Ali Rıza Gürcan hitabesini irad ederken. ortada >eni vedek sııbaylarimız bir ağızdan İstiklâl marşmı sövlüyorlar. sağda 17 nci devre sancaktarı yedek subay Haldun Menteşoğlu, şanlı alay sancağuu yeni devre sancaktarına teslim ediyor. Helsinki 25 ( a a ) Devlet Reisi Ryti, Fin yurdu ve ailesi için tertib edilen propaganda haftasıru bugun öğleuzeri radyoda söylediği uzun bir nutukla açmıştır. Ryti, taarruzlarmı Finlandiyanın kültür merkezlerine ve sosyal müesseselerine kadar uzatan düşmanın harbi merhametsiz bir şekilde idare ettiğini belirtmıştlr. Küçük Baltık mületlerinin misali SovyeÜer Bırliğı tarafından tatbik edilen metodları gostermektedir. Sovyetler bu memleketleri tamamile ellerine geçirmişler, istiklâllerini ortadan kaldırmışlar ve ahalisinin büyük bir kısmmı Sovyetler Birliğinin en uzak köşelerıne kadar sürmüşlerdir. AJTIİ akıbet, Sovyetlerin eline düşecek olsalar, diğer bütün memleketleri beklemektedır. Fmlandiya, evvelce bir çok Fin kabılelerinin basına geldiği gibi, şark mılletlerinın teşkil ettiği hududsuz okyanus içinde kaybolmak istememekte, kendi hayat tarzım ve millî seciyesırl muhafaza ederek tarihi boyunca kazandıklarını inkişaf ettırmeğe devam etm^k istemektedir. Finlandiya, kendi çocuk(Arkası sahife 3, sütun 4 te) Dün yapılan lik maçları j Dün 3 . 3 berabere kalan Fenerbahçe Vefa macından heyecanlı bir an (Yazısl ikinci sahifemizdedir)
