19 Eylül 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

IO CUMHURlYET İran Başvekilinin nutku dolayısile Şehirîerarası yeni telefon devreleri Istanbul Ankara arasında yeniden 15 devre tesis ediliyor Topraksız orılıı (Başmakaleden devam) ortadan kalktı. A^Tisturya, Prusya, Rusya gibi komşulara yükletilen bu kusunı Polonyaya uzak yaşıyan devletler de tekrardan çekinmediler. 1812 de Çar AIe*an. dre ordularını yenmeğe giden Napoleon bile, Prusyanın ve Avusturyamn kejfini bozmamak için, Polonya istiklâlinden bahsetmcmcyi tercih etmişti. Askert vaxtyet J* ranın gcnc Şehinşahı Âlâ Hazret I I Mehm:d Rızanın İran tahtına cü19 lusunün ikinci yüdönümü münasebctile İran Başvekili Kıvamüssaltana bir Ankara 18 (Telefonla) ŞehirleT arası nuiuk söyledi ve bu nu;ukla İranın sya telefon konuşmaları gittiltçe arttığmdan Ec.inl vüzuhla anlattı. meveud kanalların artırılması yolımda esaslı çahşmalara girişilmiştir, İstanBaşvekU dedi ki: « Siyasetiroiz İranlıUk siyasetidir. bul Ankara arasında mevcuda ilâveten Eer yaptığımız şey ancak İran ve İ r a n . 15 devrelik bir kanal konmaktadır ki. lıîaıın menfaati içindir. Ecnebi propa Cumhuriyet bayramma kadar ikmal egandasına alet olmadığınrz gibi oııla dllecektir. İzmirle Ankara arasmdak; rın uğmna da en küçük bir fedakârlJı devre şimdi 17 merkezden geçmektedir. Bu hatta dofrudan do*rııya ve müN?ta bii.jnmıyacağız.» İranın müş'erek bir işgal altında bu madî surette konuşacak iki d°vre tesh lundugu ve bu müşterek işgal yüzünden olunmaktadır. Ara merkezlerine de ayrı ıstırab çektiği sırada İran Başvekilinin bir dsvre verilecekttr. Bu tcsisata tzmlrden itibaren Ankabu sözleri söylemesi, komşumuzun yurdjnda, milKy'et ruhunun, mUliyet ülküEünön zerre kadar sarsmtıya uğramadan yaş?.dı;ını ve kendi menfaatleıini hakkile kavnyarak milli siyasetini her şeye hâkim saydığını göiierir. Bilhassa İran hükumctimn, rccmlcketi huzur ve istikrardan mahrum eden ve bir takım facialara sahne yapan yabancı işçalin (Baş tarafı 1 tncl sabifedet tazylki altmda da, yabancı propagan sokaklarmda muvakkaten ilerlemesine dasına alet olmadığını, yabancı pro imkân verdikten sonra püskürtülmüşpagandasının tesiri altında kalarak İran tür. milletine yabancılar hesabına fedakârMoskova 18 (a.a.) Öğle üzeri neşrelıklar yüklemek yolunu tutmadığını ve dilen Sovyet tebliği: tutmıyacağını apaçık söylemesi, İran 17 eylul gecesi kıt'alannıız Stalingradm hesabına iftiharla kaydtdilmeğe değer şimal batı kcnarlan içinde ve Mozdok medenî bir cesarettir. Yani İran, yaban çevresinde düşmanla çarpışmışlardır. Ci işjalin tazyiki altında da istiklâlini Ba«ka cephelerde ehemmiyetfi bir dekorumayı bilen ve yabar.cı cllerin mu ğişiklik olmamıştır. kadderatı üzerinde tcsir etmesine karşı Kızılorduya verilen emir gelen roh kudretile mücehhezdir. Onun Moskova 18 (a.a.) Stalingıadı müda. için İran, yalnız milli menfaatinin ilhanoile hareket edecek ve yalnız İran için' faa eden bütün Sovyet blrliklcrine, von TC İran mi'.leti için fedakrlık göstcre Book'a taarruz emri verilrniştir. Bizzat Stalinin riyaset etmekte olduğu Sovyet cektir. Başkumandanlğınca verilen bu etnirde İranın uğradığı işgal karşınnda çok deniliyor ki: derin bir üzüntü hissedenler, İran Baş« Diişmandan geri alınacak her tepe vekilinin bu sözlerinden haklı blr teseUi vakit kazanmak denıektir ve kazanılacak duvduklarını söyliyebilirler. her gün belki de Stalingrad meydan İran Başvekilinin bu nutkunda temas muharebeEİnin neticesini tayln eyliyeettiği diğer bir nokta, İranın yabancı cektir.. ınütehassıslardan istifarleye karar verBu emir üzerine bütün Sovyet tank. cHğine dairdir. Başvckil bu bahb üzerin ları ve piyadesi, Almanlar başka bir nokde şu sözîeri söyledi: tadan taarruz ederken, diğer İki kesimde « Devleiia biitün idarî mekanizma taarruza geçmişlerdir. sını ıslah için, hükumet, Amerikadan Sokaklarda cereyan eden kanh nütehassıslar gctinneje ve bur.lan bilmuharebeler fi.'l vazifede kullanmaga karar verıniş'îr: Moskova 18 (aa.) Reuter ajansuıın Cenclerimizin bn mütehassıslardan !c~b ettigi şekilde irtifade etmelcrini ve İra liususî muhabiri bildiriyor: Almsnlar Stalingraddaki Sov^yet münın zitaî ve iktısadî sahada k?lkınması İçin var kuvvetlerile çahşmalannı u dafiierini şehir içinde hareket edemez bir hale getirmiye çalışıyorlar. Şehrin şimal mnrız.» İranın ötedenberl tak'b ettiği siraset, batısmda ilerliyen Almanlar acele müstngiltere ve Rusya gibi İ r m hakkında'.ıi tahkem mevzıler ve tank maniaları İnşa ısiystleri şu>:h»li cl^n komşulardan dçgi', etmektedir. Bu suretle Almanlar şehırden fakat İrana kirşı tecavüz emelleri bss yapüan karşı hücumlara mâni olmak islem'.ypn menılek?;!crden istifade etmek tiyorlar. Düşman, ayni zamanda uzun ve thr İran hükurıeti hu şeküde hareket rta menzilü bir çok toplar da getirmeketmekle Isabet ediyor ve İranı nüfuz ted.r. Tank, asker ve uçak sayısı bakıır.mtakalanna ayırmayı gözetl'yen r e mından esasen üstıfn oian Almanlar şimkabetlere sed çekiycrdu. Onun şimdi de di topçu üstünlügünü de temin etmiş. İngiltereden veya Rusyadan değil, fa lerdir. Dün bütün gün şiddetli sokak kat Amerikadan i.'ifafleye karar verme muharebeleri ola.uştur. Ruslar bu musi, bu siyaset üz3ilndc sebat cttiğini, ve harebelerle, fcir gece evvel şehre girmiye istiklâline kasdsden komşulara itimad muvaffak olan ve evlerde barikadlar vügjstermekten uzak kıîdığını izıh eîiyor. cude geliren Almanl?ı çıkarmak gaye. İran, esklden de Amerikadan istifade sini takib etmişlerdir. Otomatik tüfekler etmiş ve Amcrikalı mütehassısların yar ve mitralyözlerle mücehhez Alman asdımile bir takım ıslalıatı bsşarnuştı. kerleri Rusların geçmek zorunda kaldıkBaşvekilin beyanatından bu defaki yar lan sokakları mermi yağmuruna tutmuşdınun bilhassa z : raî ve iktısadi kalkın lardır. rnayı temin edccfk mr.hivette olacağını anlatıyor. İranın bu sahalarda Ameriknn ihtisasından istifr.de etmesine karşı bir çey söyl:rr.?5s yer yoktur. Fakat bu sırada harbin İrana yaklaşmakta olduğunu da unutmamak icab (Başlardh 1 İnd sahifede) eder. K. Tani Mıhver devletlerile ve JaponHatta hirbin bu havaliye yaklaşması yanın diğer müttefiklerile olan bağları doîayısfle İnçîlterenln İran ve Ir?.kı mü daha ziyade kuvvetlendirmek ümidinde dafaa İçin hazırlıklar yaptığı da ma olduğunu eheramiyetle kaydeylemiştir. lfımdnr. Askcrî basm reisi Albay Nakao da, Acaba liarb tran hududuna dayanırsa radyoda söylediği bir nutukta şöyle dıeİr?n ne yapar? miştir: İ r a i Eaşekni İranın yabaucılar ug«Sovyetler Eirliği, JapönRus tarafsızruTid3 hiç bir fe^akârlıÇı s^ze almıya iık muahedesine riayet ettiği müdHetçe cağını sövlemekle bn sualin cevabını çi:nalde tsessüf edilecek hiç bir hâdiie vermiş cluyor. Fakst İranın rabancılar mıyacaktır. hiç bir feiikViıfrı eöıe almıSovyetler Birliği hudud boyunca müpeşinden ilân etmesi. harbin dafaayı temin için on binlerce asker buİrana siı syet etmesine mâni olur mu? lunduruyor. Sahil boyunca mayin tehliYnks*, tran. buna mâni olmak için Ai kesi olan yerleri Ruslar bilürmişlerdir. ha backa tedbirler almak mecbnriyetinde Stalingrad'dan sonra muhtemeî hareketler Uç kulüb arasmdaki ihtilâf Galatasaray; Fener ve Beşiktaşla maç yapmamıya karar verdi BB suaH^rin cevabı. yannın lerine haÇlıdır. Boçünden malum olan Tiokt'. İramn İr.;i1tere ve mü'tpfiklerine li aid hirbi benimscmiyec^ i ve bn yiizden Jı'ç b : r fefl>kâr?!İŞra katlpnmıvaca'îıdır. Bn esasa dayanarak İramn. her hanşî bir yeni inkisaf karasiida kendi^l kpnraıayı en birinci vazife sayaca*ını ve bn vaıîfenJn ilh^mi^ hareket ederoglni 1 söylemek mi'''''"' ömer Biaricive Umumî Sofvadan geHi, Ankâraya gltfi Hariciye Vekâletl umumî kâtibliğine tayin edilmiş olan Sofya orta elçimiz Şevki Berker, dün sabahid tren'e S>fyacian şehrimijse gelmistir. Şevki Berker, istasvonda karşılanmıştır. Şevki Berker. dün ak'amki trenle Ankarava harefeet etmistir. Harl^iye Vekilimiz Ansara İS (Telefonla) Blr kaç gündür rahatsız bulunan Hariciye Vekilimiz Numar Menemencioğlunun iyileşmekte oiduğu ve ya'iında dışan çıkacağı bupün memnunlye'le ögrenümiştir. Alman elçiliği gazetecilere bir filim gcsterecek Ankara 18 (Telefonla) Alman büyük elçiliği Ankaradaki fnatbua' mensublanna saîı günü saat 17 ds eski Avoısturya sefaret binasında tçrtib edi'er blr çaya davet etmiştir Toplantıda gazetecilere son Kafkas harb sahnelcrindc alınmış bir filim gösterecekttr. sonra, merkez cephesine, yani Moskova(Baştarafı 1 incl sahifede ı Şimdi Yakınşarka taşındığını haber al tün Kafkasya ve Lenbıgrad zaptolun ya karşı, geniş bir çeçirme hareketi ise, raya doğru gelmek üzere bugünlerde diğımız Polonya oıdusu, siyasî bir takım madan olamaz. Filvaki petıolle son Eus 1912 yaz taarruzunun gayet mantıki bir başlanacaktır. emellerin timsalidir. Bütün hayatınca Karadeniz limanı Kafkasyadadır. Basra şekilde ba;iamış olduğu iddia, edilemez» Adana İskenderun ve havalisile de Rusyaya karşı hep çekingen bir tavır uıütaleasıııdadır. Yani ona göre, Î.IcsYeni mevsim lik maçları başlarken, teklenmeden konuşulmak Ü2sere Adanaya takınmış olan Polonya, bu sefer İngiltıre. ve İran üzerinden gelen yardım yolu da bir taarruzcn Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş kuKafkasyadan geçer. Fakat oknyucuları kovaya karşı yapılacak da aynca 3 kanal yapılmaktadır. ye dayanarak scmboük de o!sa, Rusya mız bilirler ki, Hazer denizinin şimal yarma hareketi Harkaf Kursk kcsi. lübleri arasında stad hissesinden ayrılaİhtiyaca kâfi gelmiyen Aniara şehir safında yer almıya mecbur kaldı. doğu ve doğu alanlarında petrol kuyu miude değii belki biraz daha şimalde ol cak para dolayısile bir ihtilâf çıkmak telefon şebekssi de geniçletilrnektedir. Mihver hacbi kazandığı takdirde Po. la'rı olduğa gibi buralarıa petrolîeri ayrı malıydı. Fakat ayni zamanda denüebilir üzere olduğunu yazmıştık. Stad sahibi Yenişehre yeniden 2000 lik bir santrai lonya adında bir memleket hakikaten bir boru yolu ile Orenburgun 230 Km. ki, eğer Alman ordusu, bîrinci faraziyeye olan Fenerbahçe ile, Beşiktaşın bir takım kurulmaktadır. Merkez santralının da göre vazife aknış olsaydı, yaz taarruzu malı zorluklar dolayısile stad sahibi ol10,000 e iblâğı takarrür etmiş ve bu te yaşamıyacak mı, yoksa, İngiltereye iltica dogusundaki Orsk istasyonuna akar. Bueden 1939 Varşova ricali mi Rus safla ralardan yukarı Volga ve Moskova is nun daha cenubda yani meselâ Harkof .mıyan Galatasaraya açıktan para vermesisatın siparişi de yerilmiştir. Bu sureüe tikametleı Inde müteaddid demiryoUarı Rostov cephesinde yapılması belki mak mek üzere karar vermiş olmaları üzeriAnkara t€İefon numaralan 15,000 e çı nnı daha elverişli buldu? ne Galatasaray kulübü bölge merkezinDemokrasîler kazanırsa, Polonyaya gitmektedir. Demek oluyor ki, Rus or sada kifayet ede'üilirdi. kacak ve şimdi 4 rakamlı olan telefonAlman Başkumandaiilığı, yaz taarru de bazı teşebbüslerde bulunmuş, şayed veren asıl müttefik dusunu petroldcn mahrum etmek için lar İstanbuldaki gibi 5 haneli olacaktır. biitün garantileıi tamamiie zaptetmek bile znnu Kursk Harkof uattınJan umumi bu kulüblerle yapacakian maçlarda eski İngiltcre olduğı/na göre, müstakil bir Kafkasyayı Polonya yeniden nasü knrulacaktır? kâfi g«lmiyor. Çünkü Orsk'tan petrcl yetle Don nehrine doğru tevcih ederels den olduğu gibi kendisine hisse verilmeVoronejde bir köprü başı tuttnktan diği takdirde maçlara girmiyeceğini biL Rusya. Polonya ile mütareke bile imza alabileceği gibi Hazer yolu ile de petrol sonra Vo»; Bock ordulanna cenuba bü dirmiştir. İstanbul bölgesinin üç kulüb ve her şey almakta devam edebilir. lamnmıı Zaten harb de ilân ctroemi^Uusyayı yardım yollarından mahrum yük bir huruç hareksii yaptınnakla, rrasındaki gerginliği halletmek üzere ti. sadece bir takım vaidlerde bulunetmek için, ona hem cenubdan ve hcm bizce yaînız cenub Rus kanadını imha yaptığı temaslardan maatteessüf müspet muştu. Avnıpa karasında galib bir Rus. de şimalden gelen bütün yollan kesmck etmek değil, ayni zamanda Voronej bir netice elde edilememiyür. Dün akşa. ya varken, İngiltere şuna veya buna sö Oral haîtından da Moskovaya cenub ve ma kadar bölge msrkezinden müspet (Bas'.araf) 1 ıncı sahltedc) geçirmeğe gücü yeter bir durumda ola iktiza cder ki, bunun için cenubda, bücenub dogudan genlş b''r ihata hareketi veya menfi bir cevab beklıyen GalatasaDüsmanın Voronej Löprüba^.na karşı bilecek midir? İste bir takun sualler ki tün Hazer denizi sahiHerini ve şimalde gelen Inkişaf ettirmek ımkânım da hazrlamış ray kulübü müracaatinin menfi bir şeyaptığı yeni taarruzlar, kanlı k^yıbıaI hiç bir şey söylemeseler bile yannk Murmansktan ve Arkancelskîen clemir ve nehir yollarım zaptetmek icab tır. Çün«ü geçen sonbaharda Moskova kilde karşılanması üzerine bu mevsim verdirilerek püskürtü]mü;tür. Bu ke güçlükleri ortaya kojrnakla bize çok şe eyler. Çünkü Stalingradın zaptı her ns nın cenub doğasuna doğru başlanan bü lik maçlarına iştirake fakat, Fenerbahçe simde 15 eyluldenberi Sovyct'.eria 91 öğretiyorlar. kadar Kafkasyadan gelen ve Volga neh yük çevirme savaşin esnasında, Kursk, ve Beşiktaşla yapılacak maçlara iştirak tankı tahrib ediimiştir. Alman tayya* * * rinden istifade edsn taşıtı kesebilirse de, pek geride kaldığından, Alman cenub etmemeğe karar vermiştir. relerinin yaptık'an gece taarruzlan, Hazer denizinin cenubunda Benderşah tacrruzu ve iha'.a ccnahının bu cihetten düşman cephesi gerisinceki hava liHer üç kulübü her bakımdan alâkadar İran liman ve istasyonundan, şimalde U daima sağ gerilerini düşünerek ve güçmanlanna tevcih edilmiştir. ral nehrintn aktığı Gurjcw liman ve de lük çeLmesi tabii idi. Eu itibarla taarru eden bir meselenin bu şekilde dalbudak İlmen gölünün doğu cenubunda ve miryolu istasyonuna serbestçe devam e za çıkış hattının cennbda. Kursktan Vo. sarmış olması hiç yoktan lik maçlarını Ladoga gölünün cenubunda oldukça decek nakliyat bununla bozulamaz. O roneje yani 200 Km. daha doğuya alın nâhak yere çok çapraşık bir şekle sokfazla düşman kuvvetlerinin mükerrer kadar ki, hatta Ejderha» (Astrakan) ması. Rus cenub kar.adır.ın umnnıiyet?e muştur. Henüz vakit varken kulüblerimevzü hücumları düşmana tüyük kaErzincan 18 (a.a.) Güzel Sanatlar bomlırak yuknn Don ve Voîga doğu mizin aralarında bir anlaşma yapmalarıyıblar verdirilmek suretile akım bıra Akademisi müdürlüğünden vilâyetimize zaptolunmadıjı müddet^e, baradan Volzanın doğusundan, Stallngrada uğrama larına atılması ve nihayet &talingrad;iı nı temenni ederiz. kılmıştır. Sovyet hava kuvvetierı 15/17 elen bir yazıdan yeni Erzincan şehrinde dan, şimale giden demiryolu Ue cenub zaptı, ister bu yıl ve ister gelecek yıl, Gaiataearay kulübiiniin tebliği eylulde 156 uçak kaybetmiştır. Dizim yapılacak tarüıî İnönü abidesinin mü dan gelen her şey naklolunur. Moskovaya karşı yarılaoak büyük çeGalatasaray Genclik kulübü idare heuçaklarımızdan 6 sı noksandır. sabakaya çıbanldı5ı anlaşılmıştıı. Abide vlrme hareketi için faydalı desteklc:d=r. yctinden: Görülüyor ki, Rus ordularına cenubStalingrad sokaklarmda yapılan milli mahiyette olduğundan yalnız Tür Kendüerl ile yaptığımız l i i maçlaBu yazıya son vermeden Pangaltınan çetin muharebeler kiye CumhYriyeti tabiiyeti ve Türkiyede dan gelcbilecek Rus ve İran petrollerile sair maddeleri kekmek için, yalnız Sta K. Kcteoğlu imzasile î.ldığım kıymetU rmda kulübümüz3 verdikleri saha hisSovyet hududu 18 (aa.) OH: Alman heykeltraşlık salâhiye.ini haiz kimsele» dlğer blr mektubun bazı ycrlerini aynen sesinin bu sene verilemiyecefini bildiriştirak edebileceklerdir. Hngradın zaptı değil, hatta, ondan sonkıt'alarının Stalinprad'a yaptıkları bas müsabakaya miş olan Beşiktaş ve Fenerbahçe kulübra Kafkasyanm tamamiie fetih ve isti derccdeceğim: kı, son 24 saat zariında daha ziyade art Teklifler 7/1/1943 gününe kadar kabu lâsı bile kâfi gelmcz. Oradn İrana in «.. İki esaslı fikir tebarüz ettiriliyor: lerile bu sene lik maçlarında karşüaşmış ve şehrin 15 eyluldenberi ıkiye ay olunacak, birinciye 1500, ikinciye 500 1 Sizîa fikriniz: Alınanlann, ne ya m?.mak kararı verilmiş, diğer taraftan rılan müdafaa tertibatırun çember için? üçüncüye 301 lira mükâfat verüecektir. mek ve biitün Hazer çevrelerinl ele gepıp yapıp Rus ordulannı 1942 de imha da bölgenin bu kulübler nezdindeki teçirmek lâzımdır. alınması haîeketi dünden itibaren ta Bu haber bütün Erzincanlılar arasında şebbüsleri de müspet netice vermemiş mamlanmıştır. Tarafsız müşahidler a r h evinç uyandınnıştır. Rus ordulannı şimal yardım yolların etmeleri; yani Stalingraddan sonw bulunmaktadır. h kuvvetlerin filhakika 16/17 eylul gedan mahrum etmek için de, Almanlar, kovaya taarruz. Bu itibarla ve blr yanlışüğa mahal 2 İ. Egedenin fikri: Almanlar 1942 cesi Volga'da'ii iki adaya ayak o?stıkLeningradı zaptettikten sonra, bu mevvermcmek üzere 20/9 '942 pazar günü lannı ve nehrin bir ayağını !<cn'rol alkiin 550 Km. dogusundaki AVoîogda veya de Rus ordularını imha cicmiyecekleri Kadıköy Fenerbahçe sahasmda yapıîave 1943 senesinde harbe devam zotına aldıklarını tasrih etmekte idiler. 580 Km. cenub dogusundaki Yaroslavf cak Beşiktaş maçına ve 27/9/942 pazar ıJa kalacakîarım büdiklsrl için bu 17 eylul sabahı Almanlar, Volga'nın şclıîr ve istasyoplarına kadar ilerlcmck ! günü ayni sahada yapılacak Fenerbahsene Rus ordusunu iç ve dış sanayi ve bir sahilinde kâin Stalingrad'ın önemli zorundadırlar. Çünkü hiç donraıyan çe maçlarına iştirak etmiyecegimizi bilLsndra 18 (a.a.) Doju Afrika tngibir mahallesine, hatta şehrin merkez Murmansk ve Arkancelsk Şimal Buz de petrol kaynaklanndaıı tecrid ederek a diririz. aşağıdak: kısmında bulunan bir tepeye taarruz et liz kuvvetleri başkomutam nizi limanlarından cenuba, yani Mcs sıl darbeyi 1913 te indirmek.» «Bay Egeden, bu fikrlni tevsik için, mişlerdir. Çarçamba sabahı Alman ve teoliği neşretmiştir: kovaya gelen demiryoUarı, ancak bu suRumen hücum müfrezeleri 10ü metre u Dün yapılan toplantıda Fransız mu retle kesilebiür. Yalıud AJ. ehemmiyef.e eğer Almanlar Rus harbini bu sene bitekliîlerimizi reddettlkler zur.Inuğunda bir bina olan Kızılordu rahlıaslan takviys olunacak Fin Alman kuvvetleri tirmeğe karar vermiş o'.salardı, harekâ'a sarr.ymı kuşatmış ve Staliııgıad'm mcr çin harekâta devam olunmaktadır. Bu şimalde taarruza gcçcrık bahis mevzuu 1941 de oldoju gibi oreur.un büyük kıskezini içgal etmiçlerdir. Binanın etra sabah erkenden a^anın do£u kıyısın; olan iki limanı doğrudan doğruya ells müe merkezden taarruza geçerek baş(Baştarab 1 ınci sahifede) fında dr.ha ufak bir çok binalar vardır. mühinı bir asker kıl'ası çıfcrılmış ve rine geçirmellliıler. Görülüyor kl, saym lıy?.caklardı» diyor ve devam edtyor: ietlerle demokrat devletlerin siyasetile Madagaskarın başlıca limanlarından biri Sarayın heycti umumi>esi devrilmiş «Fikrimce bu düşünüş yanlıştır. Sağ okuyucumuz İ. Erget!cnin,'g?çen mekhemahcnktir. tramvaylardan, ağac kütük'a'lndon, kul olan Tamatav işgal edilmiştir. Şehruı tufcandaki düîündüğü gibi, Almanlar, ve sol cenahlan karşısında, büyük mcsaTürkiye Balkan paktile Saclabad pakbarış yolu ile işgalini temin içiu karaya lanılmaz hale gelmiş tanklarcan mürckF.usyaya son darbeyi 1943 t2 indirmek feler imtidadınca muazzam düşman kuv tına ör.ayak olmuştur. Biz, mjşterek keb bir çok barikadlarla talıkim edil gönderilen mümessilimiz ateşle karşılanüzere bu yıl sadcce cenub ve şimal da vetleri dururken (Busların Harkof t a cmr.iyet sistenıine taraftarız. İngiltere miş idi. Yüzlerce gözü pek muharib bu mıştır. Bununla beraber İngiliz g'emilerirnarl.<ıını kcserek Rus ordusunu iç ve dış arruzunu bir mual olarak ahnyorum) ve Fransa ile imzaladığtmız itifak murayı müdafaa ediyordu. Muharebe, sa nin liman müdafaaları üstünde pa'lıyan sanayi ve petrol kaynaklanndan tccrid mfrkezi yanp Moskova g^bi kat kat tah ahedesi senelerdenberi takib ettiğimiz ! axlercr sürmü? ve saray yer e bir edil mermilerinden sonra şehir hemen teslim etmek Isteşeler bile bu arzulannı tat kim edllmîş bir şehri zaptetrr.eğe kal~ politikaya uygundur. mitşir. Teslim olan bir kaç kişi arasında ılmuştur. Hasann hafif olduğu sanılıblkte büyük güçlüklerle karşılaşacak kışmak, bence yapılzcak hataîarın en Harbin başındanberi İngiltere İle yapKızıllann hizmctinde bula^an eski Çar ıor. lardır. O derece ki, belki bu damarlan büyüğü olurdu.. Hiç şüphesiz Moskova, tığımız ittifakın metin ve ruhuna samimî ordusu subayı ve Kasfi askerî nıekteb Şlmal batı kıyısında kuvvetlerimiz Na Almanlar ttrafından morkeıden yapılakumandanı da bulunujordu Halen Al omandia çevresinde cenuba doğru yap kesıae ameliyesi, Bay Ejedenin pek güç cak bir yarma Ü9 âegil. ancak Rus sol olarnî; baglı ialdık. Harbe girmemiş olbuldnğu Moskovanın zaptından daha çemakla beraber, girmiş oldugumuz takmanlar, StalingTad'ip. yar.dan fazk kıs ıklan hareket devam etmektedir. cenahını imha ett:kten sonra tehlikeslz dırde yapabüeceğlmizden daha fazlasıtin olacaktır. mına girmişlerdir. Vc muharebe bir teKuvvetlerlmizin Tananarive şehrine Sayın okuyucumuz, hüviyetlnl tama olarak zapedilebilir. Ycksa, Rusların nı daha iyi bir şekilde yaptığımıza kaniiz. mizlik ameliyesi şekli almakfâ>hr. jar;ı yaptıgı ilsri hareketinde Andriba roile sakhyarak, hatta örterek, bana Harkof taarruzunu, mukabil taarruzla Harb ugrunda sarfettiğiniz gayreti ,ve Alman kumandanhğı, şehrı kesimlere :enubunda Fransız kıfalarile başınlı göndermek lutfunda bulundugu bir çok kırdıktan sonra, Almanlar pekâlâ cenub İr.güiz milletindeki ruhu yakmdan görböîmeğe ve cebler teşkil etmeğs çalış :arpışmalar yapılmışbr. kıymetli sorularla dola ikincl mektubun taarruzlarına devam edeb.îirlerdi. Bu dükten sonra muzaffer olacağınıza t a maktadır. Bu cebler, sonradar. yavaş, da, Alman ordusu için, Stalingraddan nu yapmıyarak, bir müddet sonra, hatta mamiie emniyet gelirdik. yavaş izale ediîiyor. Ilcdef, her tarafta sonra, pek dogru olarak, iki vazife t a zaman kaybctmeği göze alaıak taarruzBizim büyük bir ordumuz vardır. Her Volga'dır. Ve Volga'ya bir vok yeni noklanna daha şimalden, Kursktan başia tecavüze karşı memleketimizi, hürriyet savvur cdiyor: talardan varıldığı söyîeniyor. Bo nok1 Daşman k^vvetlfrini bilhassa bes. malan, Rus sol csnrhının imhas:ndan ve istiklâlimizi müdafaaya hazjr bulutalar, bilâhare her istikamet*e yayılmaliyen cenubdaki iptidai madde kaynak sonra tekrar Voronej; dönerek, Mosko r.uyoruz. larla genişletilmektedir. Cenab v i mer(Baş tarafı X Inci sahifedel larını re sanayi bölgalerinl ele geçirmek. vayı, Tula Kuybişef demiryclıınu kesDemokrat devletlerin siyaseOne mukez mahallelerinde ilerı ha^eketi Bılmensublan hazır bulıınmuştur. Vekil 2 Düsmanın sol kanadını bozduk mek sureiils sararak dtişürmek istedik vazi bir siyaset takib eden biz, Yugoshassa hissedilir derecededir. Sovyet muYerli Üriinler şirketinin satış koopera tan sonra, merkez cephesine yani Mo: ltrine bir delildir. (Bu takdirde, Alman lavya ile ' Yunanistanın lstlklâllerinin kavemeti, esasen tedricî bir işgalin tehifine 40 kuruştan sattıgı 262 çuvallı'i kovaya karşı gcniş bir çcvirme hareke lar. Kalinin böljesinden de taarruza ge behemehal iadesine taraftanz. didi altında bulnan müteadd'd kcıidorçerek Arkanje'sk Moskova der.ıiryolur.u Türkiye ile Bulgaristan arasmdaki lar arasında devam ediyor. Mutıveneti üzüm partisînde 50 santimlik ihtilâ»'ı tine girişmek. bizzat halletmi^tir. münasebetler normaldir. Türkiye, Mih«Birinci vazifeyi başarmak için Al da kesmcğe gayret eaeceklerd'r.) yapanlar, kcmünist işçilerdir Bu.V.arm Sayın K. Ket^oğlunun çck kıymetli ver kuvvetlerinin Yunanistana taarrua ordusu şimal ve merkez cephclerlnAynl şirketin Albayrak tlcs».rethar.e3İçoğu orduya mensub deği'.d'.ı ve Almütalealarının diğer kısımlsnnı btraya etmek üzere, Bulgar topraklanndan geçmanlann eline geçtikleıi u n u n çeteci ne 2 numaradan ve 60 kunış üzerlnden de düşmanı tesbit edecek, cenubda t a aynen geçirmediğime üzülüyorum. Bu mesine müsaade eden Bulgar hükumec!duk!arı için kurşuna dizıirrıektedirler. 40 çuval incir satışı takib etyniştir. Bu arruza ge:ecektlr.r> Yanl Egeden'e gOre, nunla beraber bu sülunlardaki tinin hareket hattım ta'şvlb etmemiş olHer iki taraf askerleri öylc birbirinp gir suretle Eğede mevrimin en alâkalı bir «Jlareşal Vcn Bock ordular grupunun muzaffer cenub kolu, neticede, Rom ma kıymet vererek bana kenui kıymetli makla bsrater buna rruhalefet etmek mlş vaziyetted'r ki Alman uc^kları seh alışverişi başlamıştır. mütalealannı biliirmek lu.funda bulu mcoburiyeiini hissetmemiştir.> ri bombalamaktan vazgeçmiç'erdir. Bursadayken, fırsat bularak şelırin meîin atılgan ordusuna Mısır ovasmda nan, yukarıda kendilerinden baîısettiıaşe meseleleri ve muhtelif ihtiyarkrı randevu verecektir.» Demek ki, StalinSovyet uçakları, henüz Rusierm elingradın zapimdan sonra kuvvetH bir ce ğim veya mektublanndan şmdilik istide bulunan kenar mahalİElprdek' arsT üzerinde mejTul, olan Dr. Behçet Uz fade edemediğim, saym okuynculara teöğle yemeğini bir dostlar grupüe yemis nub Alman ordusu teşekkül ederek Kaflara asker indirmekte, malzeme ve hatta şekkürlerimi sunarken şrnın hatırlatmak Japonlar Sovyet hududımda takviye kuv\*etleri getirmckfe iîr. Ruslar, ve müteakıben muhtelif ziyaretlrrde bu kasyayı aşacak, İranı, Irakı, Suriye ve isteriın ki, gerck bizlm ve gerek onlann durumlarını sağlam gorüyorlar bilhassa şimai kesiminde ^iddeıli karşı îunmuştur. Bu arada, Parti. Vilâye Filistini is'.ilâ ederek Mısıra kadar gi yaptıkîan şey fa'.cılık değildir; muharebe Tokio 18 (aa.) Mançuko devletinin tCfnuzlar yapmaktadırlar. İJare heyetlnin teşebbüsile kantarive decektir. Bu şıkkın şüphesiz bazı imîıân(Baştarafı 1 inci sahifede) lan ve sayır. okuyucumuzun saydıgı gi vaziyetlerinin anbean miitr/.easile ira çoktanberi arzu ediyordum Bu fırsatı kuruluşunun 10 uncu yıldönümü münaBu kcsim. Stukaların hucumura daha cilerin kurdukları 200 bin üralık şi kân ve ihtimallere göre selâmctli bir sebetila gazetelerde çıkan yazılarda <Ja az maruzdur. Ruslar. tanklar da kullan ke*e, diğer kömürcü, zahireci, pey.ıircl bi bir çok faydalan vardır. Fakat genî ancak şimdi bulabildim. Bundan dolayı kendidnin dediğine s'ore, bu hareket muhakeme yürüterek mümkün mertebe çck bahüyarım. Yarın (bugün) Ankâraya pony3Mn ?imal hududlarında müdafaa va maktadırlar. Bu tanklar, k?h barikad ve yağcı gibi tüccarlarla temaslar yaptarzında büyük bir de mahıur mevcud dcğru bazı netfceler çıkarmaktır. T a h . gideceğiz ve orada ancak bir gün kalaziyetinin çok S3ğlam olduğu belirtilmek vazifesi görmekte. kâh ,Tnp halinde mıştır. dur: oRus ordusunun velevki petrolden minlcrden sonra olaylara uymaları, ya bileceğiz. Dönüşümüzde gene Istanbula tedir. Alışam Kültür parkta, Yardımse/ençıkarak sonra gizlenmek için tekrar geri Filan muhakemelerin do^ruluğunu mutBir muhabire göre hudud üzerinde dönroektedir. ler Cemiyetinin garden partisinde bulu ve bir kısım denıir sanayiinden mahrum laka ispat etmiyeceği gibi uymarcaları uğrıyarak, b& iki gün burada kalacak olarak, büyük kısmile (sapasaglam) 1943 Sovyetler için büyük askerî ehemmiyeü nan Vekil salı gününe kadar şehrimizda behemehal aksini ispat etrnez. E ve sevimli şehrinizi yakından görmeğe senesine kavuşması.» olan Blagovescüensk karşısında, Mançu Mersinde dikkate şayan bir de kalacaktır. hemmiyetli ve şerefli olan, vaıiycü çalışacağız. Bay Egedenin sorusuna cevab vermiş mümkün mertebe doğm ve tarafsız göko topraklanndan b a n şeyler görmek İstanbuldan doğruca Sofyaya gideceihtikâr vak'ası olmak için şunu söyliyeyim kl, 1943 yı rüp gene doğru ve tarafsız muhakeme ğiz. Bu şehirde bir müddet kalmamız ihmümkündür. Yapılsn müşahedelere göre. Mersin 18 (Hususî muhabirimizden) lında büyük AngloSakson kuvvetlerinin etmektir. NeUcenin olaylara uyup uy timali var. asktr mevcudu azalmakta, evvelce her Ithalât tüccarlanndan Necati Hancı ve Fransa sahillerinden kıfaya muvaffakı mamaa ikinci derecede gelir. gün yapılan piyade ve paraşütçü talim Hükumet erkânunızla temaslarda ortağı Saib Gülmen ellerinde bulunan yetle çıkarılıp çıkanlmıyacaklarını ve lerinden şimdi eser görünmemektedir. bulunacak mısınız? H. E. ERKtLET küllıyetli miktarda Amerikan bezinı çıktıklan takdirde istikrarlı bir cephe Kadınlar tanklara karşv derin ve geniş Ithalât birllğince Seyahatimizin hususî mahiyette olBerlin 18 (a a.) Almanyanın Antesbit edilen 31 tutup tutamıyacaklarmı Alman başkn. çukurlar kazmakla meşguldür. duğunu söylemiştim. Bu bakımdan hüİRTİHAL kara büyük elçisi Von Papen, Macarisliradan satmak istememişlar; * müraNişi Nişi gazetesi de baş yazasmda şöy caat eden müşterüere ellerinde bu tan Naibi Hor'.y'nin Karpatîarda tertib mandanlık kurmayı da kcstiremez. Hatt^ kumet erkâmnızla temasta bulunmaklıMüttefiklerin bu işi 1942 de yaîftnıya Avukat Hüsameddin Ahmed e dtiyor: gımız bahis mevzuu olamıyacağı tabiirnaldan bulunmadığmı söyle.nişl^r ba ettiği av için yaptığı daveti kabul etaklanndan bile k a t i bir surette emin •tMançukoya dayar.an şimal hududu zılarına da 43 liradan satmak d;rmiştir. Yarın Budapeşteye gitmek üzere Erduranı kaybettik olamaz. Filvaki Almanlann, böyle bir j.uz mükemmeldir. Rusların veya Mon. lerdir. Vaziyet alâkadar makamlara bil Türkiyeden hareket edecektir. Anıirnl Nomura ve Amiral Abe bugün Avukat Hüsameddin Anmed Erduran htimali karsılamak Için, batı memlegollarm bu hududdan içeriye bir göz at dirilmiş ve cürmüme;hud yapü.nıştır. Von Papen oradan Berline gidecek ve Ankaraya hareket edecek ve pazar güuzun zamandanberi müptel olduğıj kalb malarına bile ımkân yoktur. Bu müdafaa Bunun üzerine muhtekir tüccar'ar ma! Rus cephesinde üçüncü defa olarak ya ketler sahillerinile kâfi kuvvetler bulun. hastalığımn ani bir krizi sonunda, ev nünü hükumet merlıezlmizde geçirdikdurdnklannı muhakkak bile addederiz; o kadar kuvvetlidir ki Japonya Büyük larınm musadere edüeceği kork'.ısu ıle ralanan oglunu görecektir. ten sonra tekrar şehrimize döneceklerbununla beraber onlann harbin talihini velki gece Yeniköydekl yalısında, hayata Asyadaki harbe muzafferane bir surette bunları şuna, buna dagıtmı^lardır. HâAlman büyük elçisinin seyahati on beş dir. gözlerini kapamıştır. tesadüflere muaüak bırakacaklannı devam edebilir.» I dise adliyeye lntikal etmiştir. gün kadar sürecektir. İyl bir insan, müşfik bir baba, hamitahmin etmek zannımca dognı olmaz. Lâtif Erenel Yerli Mallar Nitekim AngloSaksonlann 1943 te ikinci yetli bir vatandaş. cesur bir asker ve kıymetli bir ilim adamı olan merhumun bir cephe knrmağa muvaffak olmaları müessesesi teftiş heyeti halinde Rus ordusunun 1943 yıhna da cenazesi, sayısız meziyetlerine hayran âmiri oldu kavuşacafını, bizzat Bay Egeden yazı olan dostlarmın umumî teessürü içinde Gazeteci arkadaşlarmızdan Lâtif Erenyor. Onun Için AJjcan ordusunun bir bııgün (cumartesi) öğle namazıru müteavantürden ziyade ntüspet bir harekete, akıb Teşvikiye camilnden kaldınlarak el'in Süır.er Bank Yerli Mallar Müesseani ikinci vazifeye sevkedileceğinl tch.. Asri mezarhktaki hususl kabrine defne sesi yazı işleri şefliğine tayin edildiğini Yusuf Ziya Ortaç H E. Erkilet evvelce yazmıştık. Arkadaşımızın bu demin etmek daha makul ve mantıkî gö dilecektir. IN'ANMAK Anadolncııluk Orhan Seyfi Orhun Rıza YaİRin Ailesl ve dostlarına sabır ve metanet fa terfian mezkur rr.ücssesenin teftiş ve rünür. Ramazan İncsöl Kahraman bir dileriz.Tanrı rahmot eylesin. Hüseyin Namık Orkun Atsız murakabe heyeti âmirliğine tayin edildiZaten Bay Egeden, ikinci faraziyeyi Tiirk çocutru Rıza Nur Fahim ve Çelenk getirilmemesl merhumun vaAi memnuniyetle haber aldakVecdi Bürün Edib Ayel Nebil hiç şüphc yok ki. Rus, ordusunn mubiz îetişir Tcşkilât Uzun zamandanberi matbuat ailemiz BuharaİL hakkak imha edecek değilse de (zira, îîye'.i icabıdır. içinde yaşamış ve muhtelif gazetelerin eri çekilebilir) her halde ümldsiı vaziRAŞİD RIZA TİYATROSU yazı işleri müdürlüğünü liyakat ve muete düşürecek bir hareket» diye tavsif Halide Pişkin beraber vaffakiyetle başararak meslekdaşlan ara. ttiği için prensip itibarile reddetmeı. H?rbivede Belvü bahçeslnin alalurka smda sarrimî bir sempati bırak^ıış olan Şn kada rvar ki, o, .eger Alman ordukısr^inda bu eece saat 21.?Ü da arhadaşımıza yeni işinde de muvaffakiuna vcrilen vazlfe, ikinci faraziyeye Ü V E * B A B A yetler temenni ederiz. öre, düsmanın sol kanadını boıöuktan Vodvü 3 perde Erzineanda diküscek İnönü anıtı Madagaskarda çarpışmaSar devam ediyor Ş i Esmere göre Tiirk siyascti Japonya Rusya rcünasebelleri değişmiyecek Tisare! Veküi İzmırde lîzam, inclr niyas3siüi açh Japon heyeti dün akşam îsfasbula geldi Von Papen bugün Altnanyaya gidiyor 8u sayıdaki yazılar Bu sayıdaki imzalar: 1 çıkti cıktı!