27 Ağustos 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

27 Agustos 1942 CUMHURÎYETı SCRN H Osmanlı devletînin bir varisi ! talyanın tanınmış muharrirlerinden Sinyor Gayda, İtalyanın muhtac oldugu hayat sahasından bahseden yazısında, İtalyanın Fransa ve İngiltere hesabına bir hayli genişlemek istediği goze çarpıyor. İtalya, Akdenizde serbest olmak ve Okyanuslara kolaylıkla ulaşınak istediği için şimalî Afrikada Tunus Cezair, hatta Fas gibi mıntakalan almak lüıumunu hissetmekte, şarkî Afrka İraparatorluğunu yeniden kurmak ve bu imparatorluğu sahillere kadar gcn mek, hatta Çad gölü etrafındaki sahalırı ve garbî Afrikadaki bir takırn rcmtaka lan zaptetmek emelini beslemektctlir. Bu yazıdan anlaşılan ilk nokta, İtal yanm evvelâ şarkî Afrika İmparo'.orlu gunu belki de İngiltere ve Fransa hesa bına genisletmek emelini güttüğüdür, Daha sonra bu imparatorluğu Afrika ile birleştirmek İçin orta da genişlemek istiyor. Sonra Fransanın Simaü Afrikadaki İmparatorluğunu da bu imparatorluklara katarak daha fazla genişlemek ve böylece şarkî Afrika, orta Afrika ve şimalî Afrikayı birbirine bağ lıyarak büyük ve çok büyük bîr Afrika İmparatorluğu vticude getirmek gibi blr hedef peşinde koşuyor. Ânkarada ordu harb malulleri günii Ankara 26 (a.a.) Eşsia bir zaferle neticelenen büyük taarruzun bnşladığı ilk gün 26 ağustos ordu harb malullerinin hususî günü olduğu için Ankaradaki harb malulleri, seçkin davctlilerin ve askerî bcndo takımmın iştiraıi'.ls Ulus meydanmda bugünü kutlulamışlardır. Törerıe İstiklâl Marşile başlanmış ve Atatürk snıtına bir çelenk konulduktan sonra Türk ulusu ve aziz Millî Şef için çeref tezahürü yapılmıştır. BunJ3n sonra harb malulleri şehitliği ziyare etmişler oraya da çelenk koymaK su retile şehidlerimizin aziz hatıralarını yadedip onların yüksek manevî huzurlarında ihtiram duruşunda bulunmuşlardır. Ankara garnizon komutanlığ tarafından malul gaziler için akşam bir ziyafet verilmiştir. IKIIIIIIIIIIItıııiHniK Adliye Vekili dün şehrimize geldi Karne usulü kalkacak yerler Ankara 26 (Telefonla) Karne u(Bastarafı 1 ınri sahifede) ki suallere karşı hapishane içerisır.de sulü Karadeniz sahil nuntakasile Anhiç bir şikâyetleri olmadığmı bildir kara, İstanbul, İzmir haric olnıak üdiîer. Jlünferid inzibat localarında zere müstahsil vilâyetlerde bu ay baiki kişiye rastladım. Bunlar, cezat\'i şmdan İtibaren kaldırılmıştır Ticaret Vekâleti elâkadarlara yaptınizamnamesine aykırı hareket ettik'.eri ğı tebliğatla hububata mütealiik müİçin buraya konmuşlar. Bu hareketlerini bir daha tekrar etmiyeceklermi i racaatlerin, işin sür'atle görülebilmefade ederek buradan çıkarılmalarını sini temin bakımından doğrudan doğumum benden rica ettıler. Cezaevi miıdurü de ruya Toprak Mahsulleri Ofin bu ricalarına iştirak etti. Kendılerin müdürlüğüne yapılmasını bildirdi. Anüen bir daha böyle harekette bulun cak bu mevzuda bir şikâyet vâ!d olursa mıyacaklanna teminat aîındıktan sonra Vekâlete müracaat edilecektir. Makarna ve bisküvi imaline müsaade localardan çıkarıldılar. İstanbul cezaevinde yeni sçılmış bir okuma odası olunması hususunda yapılnr.akta olan ile bir kitabevi gördüm. Okuma oda tetkikler sona ermek üzersdır. Bu huSinyot Gaydanın bu İialyan genişle sma konmuş sıralar okuyan mahkum susta 10 güne kadar bir karara varımcsini pek haklı göstermek için ileri larla dolu idi. Hepsinde okumak İçin lacağı tahmin ediliyor. sürdüğü bir İddia, Trablusgafb harhiıı büyük heves olduğunu gördüm.» den sonra İtalyanın Osmanlı İmparatorVekil, Ankaradan hareketinden evvel loğuna varis olduğudur. de şu beyanatta bulunmuştur: Osmanlı İmparatorluğunun blr gün, « Ceza kanunu projesini bitirmekle blr İtalyan muharrirl tarafından, İtal meçgulüz. Bu projede memleketin ihKahire 26 (a.a.) Türkiye Elçisi, yayı kendine varls gösterebilecejini ak tiyaclannı ve hususiyetierini karşıla24 ağustos akşamı Türk basın heyeti lından geçirmemiş olduğu muhakkak nıağa çalışacağız. Yeni ceza kanunu tır! Çünkü Osmanlı İmparatorluğu, 1 650 madde olacaktır. Yeni kanunda şereflne bir ziyafet vermiş ve bu zigazetecileri ile İngiliz talyayı doğurnıadı ve onun İtalya ile aile bağlannı kuvvetlendirecek madde yafette Mısır çahsiyetleri hazır bulunmuştur. Turk •miras davasma sebeb olacak hiç bir ere de yer veriyoruz. basın heyeti, dün sabah uçakla İngilır.ünasebeti yoktu. Nesebi belirsiz (ocuklar hakkırda tereye hareket etmiştir. Bu böyle olduğu halde İtalyan mu yaptığımız ankete gelen cevablar tssharririnin miras davasma kalkması, nif edilerek Ankara, İstsnbul Üniver tskenderunda biriken mallar şiiphe yok kt, Osmanlı İmparatorluğu ile sitelerine yollanmıştır. Neticede teşsüratle dahile sevkedilecek uzaktan, yakından alâkadar oian, onun kil olunan komisyonun vereceği raAnkara 26 (Telefonla) İskenderun tâbiiyetl altmda filen vrya ismen yaşı pora gcre tedbirler alacağız. yan bütün eski eczası arasında İtalyaya Ankarada Kolama koyündeki çoruk* lıman ve antrepohnnda her çeşidden karşı dcrin bir süphe uyandıracak, belki slah evini genişleteceğız. Burada ço külliyetll miktarda müvaredat mevcud bu süphe, İtalyanın niyetlerinden ko cuklara bir çok meslekler öğreteceğiz. olduğu ve depoların tamamen Uolu burunmak için tedbirler alınmasına sebeb Burada bahçe ziraatine de geniş yer lunduğu görüldüğünden bunlarm bir an evvel memleket dahiline nakli için Tiolacaktır. veriyoruz. | caret ve Münakalât Vekâletleıince Çünkü tnalum olduğu üzr Afrikada Kara ve denlz ticaret kanunları ü müştereken tedbirler alınmaktadır. Osmanlı împaratorluğuna aid daha zerinde de çalışmaktayız. Kara tichret Sıhhiye tayinleri başka yerler de vardı. Bunlann biri Mı kanunundaki hükümlerle borclar kanusırdı, diğeri Sudandı. Sinyor Gaydanın nundaki hükümleri birleştireceğiz ve bu Ankara 26 (Telefonîa) Anta]f.ya kanununu ıslah hastanesi operatörü Dr. Hayri, sılıhat bu yazısı, hiç süphe yok kl, her yerden suretle kara ticaret önce Mısırda çok fena tesir edecek ve etmiş olacağız. Deniz ticaret kanunur.da müfettişiiğine, Ağrı sıhhat müdürü Dr. Mihverin siyasetlne karşı esasen hisso da bazı tashihler yapılarak bu kanun Vefik Edirne sıhhat müdürlüğüne tayin edildiler. lıınan şüpheleri, büsbütün derinleştire da ıslah olmuş bulunacaktır.» cektir. Maliyede Mlhver devletleri daha geçenlerde MıAnkara 26 (Telefonla) Muhasebat sır ve Yakmşark memleketlerine hürriumum müdur muavinlığine tayin ediyet ve İstiklâl vadetmişler ve İngütelerle Ankara 26 (Telefonla) Sofya El len Alâeddm Kayal'a fahrî mahye mümuharebe etmekten başka bir maksad çimiz Şevki Berkerin birinci derece ve fettişi unvanı verilmiştir. pe?lnde İoşmadıklannı resmen bildlr Büyük Elçilikle Hariciye Vekâlett UÇinliler bir şehri daha geri mumî kâtibliğine tayini yüksek tasmlşlerdi. dıkten çıktı. Gcrçi Slnyor Gayda da Mısırdan bah (Başmakaleden devam) nın Derbend vesair geçidlerinin ehemtniyeti, bu kıtanın cenub ve şimalinin muhtelif ve muarız kuvvetler elinde buIunduğu zaman için bahis mevzuudur. Yoksa en ehemraiyetli sahalarında şimalî ve cenubî istilâ kuvvetlerinin eline geçmiş bir Kafkasyada bazı dağ geçidlerinin müdafaa kuvvetlerl elinde kalması harb bakımınıîan tesirli bir mana ifade edemez. tşte bunun içindir ki, be? altı gün evvel Almanlann Elbürüz tepelerine tırmandıklannı gordüğümüı zaman, o vakte kadar dikkat etmek şöyle dursun, pek hatıra da getiremediğimia olağanüstü bir hâdise önünde bulunmanın hayret ve heyecanını duymuştuk. Şimdi hâdiselerin bu görüşümüzü teyid eder mahiyette yürüdüğünü görüyoruz, ve bundan dolayı hayretimiz sadece artıyor. Bu gidiş, az çok sarp olacagı sanılan Kafkas meselesinin biraz el çabukluguna benziyen bir çocuk oyuncağı şeklinde halline muadil olabilir. Her halde sjmdiye kadarki gelişimlerde hâlâ bu ihtimal kuvvetle varlddlr. Elbürüz tepelerine Alman bayragınm dikilmesl hiç şüphcsiz Kafkasya muharebelerinin en önemli olayıdır, ki arkasında pek çok neticeler ve hatta büyük sürprizler saklıyabtlir. Novorosisk'ten sonra Karadenizin en mükemmel limanı olan Batum, Tlflis üzerinden Bakuya bir petrol borusu ile bağlıdır. Bütün bu kudretler şimdl Elbürüz tepelerinden Kütayis ve Tiflis vadilerine sarkacak istUa kUTvetlerinin tehdldi altındadır, ve görünüşe göre kolay tehdldi altmda! Kafkasyada Karne hirsixhğ$' neler oluyor? Ekmek karnelerinin nasıl çalınıp? nasıl satıldığı hakkında Vilâyet bir tebîiğ neşretti Eylul ve teşrinievvel ekmek kjrneKarneleri satan adam da aynca teslerinin Ankaradan İstanbula gelişl es bit edilerek ifadesi Ehr.dıktan sonra nasında vukua gelen ve gazeteleıde satış hasılatmdan üzcrinde bulunan mevzuu bahsolan hâdise üzerine Vılâ 2227 lira da istirdad edilmiştir. yetten aşağıdaki tebliği aldık: I Bu kamelsri satan gazozcu İsTnaiI Geçen cumartesi Ankaradan trenle ifadesinde: 425 ağır işçi ve 495 B olHaydarpaşaya gelen karnelerin bulun mak Ü7ere cem'an 920 karnenin kaduklan vagon içerisinde sandıklarm ymbiraderi Niyazi tarafından ken.îısikırıldığı ve etrafa dağılmış oldufu ha ne verildiğlni ve bu Niyazinin de Devber almmcsı üzerine derhal hâdise bir let Deıniryollan Bagaj memuılanndan zabıtla tesbit edilmiş ve vagon temhir olduğunu bildirmiştir. Gene Devlet edilerek muhafaza altma alınmı;tı. Demiryollan memurlarından diğerinin Gelen 70 sandıktan ancak 37 tanesi bu işte iştiraki olduğu haber verilmişs^ğlam kalrraş, bir kısrm tamamıle datir ki tahkikat bu noktadan da ayrıce ğılmış ve bir kısmı da içerisinden ka:ne derinleştrilmektediT. Netice olarak yolalınabilecek vaziyette sandıkları bozulda herhangi bir suiniyete matuf olarak muştu. Teşkü edilen heyet müvacehesinde vagon açılarak sandıklar iktısad kasden sandıkların karılmadığı, vagomüdürlüğune getirılmiş ve tadadlarına nun ihtizazından sandıkların parçalanbaşlanmıştır. Gelen ve 923,000 adedi ih dığı anlaşılmıştır. Haydarpaşada vagotiva etmesi lâzımgelen karne miktan nun açılışı zamanında sandıkların kıdöküldüğünü nın tadad neticesinde 1000 küsur nok rılarak muhtevij'atının sanile aynen mevcud olduğu görülmüş gören gar memurlarından bir ıkisiain tür. Yalnız çıkan bu noksanın üzerin fırsattan bilistifade gizlice 1000 kadar de de ehemmiyetli takibat yapılmış, karne sldıkları anlaşılmıştır. Tadadda Beyazıdda lokantalarda eylul ve teşri çıkan noksanla tahkikat neticesinde saT niev\ ele aid bazı karneler bulunduğu tıldıklan yerler ve satanlarla betaber istihbar edilerek derhal takibata geçil bulunup müsadere edilen karnelerin mik miştir. Tahkikat neticesinde filhakika tarı da aşağı yukan buna muadil buİokantalarda A ve B olarak mıJ»telif lunmaktadır. Alâkalılar hakkında kacinsten üçer ve altışar liraya karne sa nunî takibata ehemmiyetle devam ediltıldığı tesbit edilmiştir. mektedir. Mısırın Sstiklâl kuîluiandı Nahas Paşa önemli bir nutuk söyledi Müttefiklerimize her yardımı göstereceğiz ve sonunda demokrasi galib gelecektir,, Kahire 26 (Hususî) Mısırın istiklâl bayramı sayılan 26 ağustos, bugün bütün memlekette kutlulandı. Alü sene evvel bugün, İngiltere ile Mısır arasanda dostluk ve ittifak muahedeleri imzalanmış ve böylece Mısır istiklâline kavuşmuştur. Başvekil Mustafa Nahas Paşa bu münasebetle radyoda bir nutuk söyledi, bu nutkunda günün ehemmiyetini belirtti ve bu muahedenin, uzun bir mücahede semeresi olduğunu anlattı. Nahas Paşa, Mısırın millî rehberi merhum Zaglul Paşayı hürmetle ve muhabbetle andıktan sonra Mısırın istiklâllni kazanması üzerine geçmiş ihmalleri telâfi etmek ve istikbalini sağlam esaslara dayamak için çalıştığmı anlattı. Nahas Paşa daha sonra şu sözleri söyledi: c Hükumetin son zamanlarda son derece güç vaziyellerle karşılaştığını lnkâr edemem. Fakat büfün güçlüklere galebe çaldık. Bu güçlükler sırasında sizden gördüğümüz muzahareti şükranla karşıiıyorum. Siz, tehdidin azminizi yenmiyeceğini, tehlikenin yüreğinizi oynatmıyacağını ispat ettiniz. Siyasetimiz, İngiltere ile olan dostluk ve ittifak muhadesini, sonuna kadar tatbıka devam etmek, taahhudlerimizi yerine getirmek ve aıamızda müşterek olan demokrasi menfaatlerine bağlı kalmaktır.. Taahhüdlerımiz dairesinde müttefiklerimlze her yardımt göstereceğiz. Demokrasinin yakında muzaffer olacağına bütün kuvvetimizle inanıyoruz. Bu inartcın gerçekleşmesile beşeriyet huzura kavuşacak ve mes'ud bir günün fecri doğacaktır. Fakat milletlerin çektiği acılar, yüklendiği ağır yükler devri henüz son bulmamıştır. Bilâkis dünyanın önünde yaman buhranlar vardır. Ve ancak bunlar atıldıktan sonra adaleti ilâhiye tahakkuk edecek ve demok rasi cephesi muzaffer olacaktır. Sabrederek bekliyoruz ve Cenabı Hakkın bu günü yaklaştırması için yalvarıyoruz.> Nahas Paşadan sonra İngiltere sefiri Sir Lampson bir nutuk söylemiş, Nahas Paşayı methetmiş ve muahedenin iki mılleti birbirine bağlıyan, hak ve adalete dayanan bir muohede olduğunu söylemiştir. u Türk gazeiecileri İngiliereye harekei etti YUNUS NADt Almanya: 1942 (Baştaraü 1 ınd sahifede) zaman, çamura karşı tahta kalaslarla larak aşağıya ındiler. İsgal altındaki korunmuş basamaklara basarak tesısın l ransaya girip çıkmak çok sıkı bir kon. şlmal kısmma çıktık. Cenub kısmı Dİztrola tâbi tutulduğu için bu resmî mua den iki yüz elli metre kadar uzakta başka bir tepe üzerinde duruyordu. Her melenın neticesini beklemiye mecburİki korugamn geniş bir tünelle yeralduk. tından birblrme bağlı olduğunu soyleOn dakika sonra yüzbası ve diğer Aldiler. Etrafta, tarihten önceki devırleri man arkadcşlar yerlerıne geçüler, de hatıriatan, geniş yapraklı, acayıb nemıryollarmdaki geçid yerlerinde görülen batlar üremişti. Yuzumüz şarka ooğru demir parmaklüc havaya kalktı ve oto bakarken, bes yüz metre kadar sol ilebüs homurdanarak yerinden kunüdadı. rimizde yıkık bir köy görünüyordu. Artık Fransadaydık. Tepede, iki sene evvel hâdıseyi yaYanımda oturan yedek yüzbaşı kulağı şıyanların ağzından şu izahatı diniedık: ıra eğildi, yokuş yukan işliyen motörun «Sedan'da Fransız hatlarını yararak gürültüsünü bastırmıya çalışan yüksekçe garb cenubuna ilerliyen Alman kuvbir sesle şunlan soyiedı: j vetleri, bu tepedeki tesisler zaptedilme< 1940 ta Magınot hattının delinme dikçe sol yanlarını emniyette hısseünidiği, şimalden geien kuvvetlerle bu yorlardı. Buradan şimale doğru tevcih hattın geriden çevrıldiği iddia edilmişti.. edilecek bir Fransız taarruzu, bizim Vakıa ana hatlan itıbarile Alman taar taarruzumuzu akim bırakabiü'di. Bu ruzu bu hedefin tahakkuku için çsuış jtibarla 505 numaralı tesislerin taarruzmış ve muvaffak da olmuştur. Fakat Ma la zaptedilmesine karar verildi ve ginot hattının hiç bir yerine dokunul 16 mayıs sabahı karar emir n3İinde madan arkadan çevrildiği iddiası da doğ |mes'ul komutana bildirildi. Doğrudan ru değıldir. Bız Maginot mudaiaa sıste doğruya tesislere hücumdan önce, mesmıne cepheden de hucum etuk ve bu ul komutan, sol ilerimizde görünen on müdafaa sistemini en kuvvetli yetuıfien beş yirmi hanelik yıkık köyıi ve onun bu tepeye hâkim yüksek vurarak Magınot hattını bilfiil deimıs gerisindeki sırtı ele geçirmeğe karar verdi. Köy olduk. Birazdan göreceksiniz!» Yer yer aşınmış, ınce asfalt yol üzerin Fransız kuvvetlerl tarafından, her eve de, otobüîümüz alabildığme koşuyor jdafi toplar ve makinelitüfekler yerîeşdu. Bulutlu ve kasvetli bir havanın bus tırılmiş olarak şiddetle müdafıa olunubuiün kirli gosterdiği bakımsız, tenha !;ordu. Müdafaanın derecesinı bilmedikbylerden geçiyorduk. İki yandan yoîu I ğimizden ilkonce bir bölükle taarruz kaplıyan elma ağacları, ham meyvala ettik. Bolüğumuz geri püskürtüldu. Errına taş atacak aiacan çocuk kahkahala tesi gün İki bölükle yürüdük. Gene bir netice alamadık. Kihayet üçüncü günü rına hasret çeker gibi, kurumıya yüz tut. takvıyeli bir taburla yaptığımii taarruz muş dallarını kııruldatmadan oldukiarı neticesinde köy ellmize geçtı. Bu teyerde duruyoılardı. Tarla kenarındaki peye hâkim şımaldekı şu ırt da o ekotlarda bile ihtiyarlamış bir hayatm a şam kuvvetlerimiz tarafından işgal oğır başlı havasını dujmamak mümkün lunmuştu. Ayın on sekizi, vakıt akşamdı. değildi. Asıl gayemiz olan 505 numaralı tesis Bir adam çıkıp da şu elma ağacla lerin zaptını ertesi güne bırakmak isrını Alnıanyadaki e.ma ağaciarıie, şu as tiyorduk. Umumî karargâhtan gelen bir falt yolu, şu koyu Alman>adaki benzsr emir, tesislerin o geceyarısma kadar lerile karşılaştırsaydı ve bu basit, gö/e mutlaka düşürülmesini bildirdi. Önugorür.ür unsurlara dayanarak transcen müzde çok az vakit kalmıştı. Muhtelif dant bir duşünce sısteaıi kurmayı aene çapta İG \jataryayı harekete geç.rmek seydi, acaba Fransanın Almanya karşı suretıle şiddetli bır topçu ateşıne başsında yenileceğmi bsş sens, on sene, on ls>dık. Ayni zamanda bir üstteğırcn beş sene önce kai'î olarak hesablıyamaz komutasında oimak üzere seçihıuş İstihkâm erlerinden iki manga teşkil ctmıydı? tik. Düşman manevıyatını sarsan ve Bu faraziyenin doğuracağı i'.irazlan mazgallardaki gorüş şartlarııu sıfna kendi kendlnıe araştırıyordum. En tuv indiren topçu ateşınin himayciinde, bu vetlisi şu olabihrdi: mangalardan bır tanesi, üzerinue bu Dur bakalım, daha harb bitmedi ki. lunduğumuz bu korugana yjz metre De Gaulle var, lngiltere ve Amerıka var. kadar yaklaştı. Topçu ateşı kesıldiği Bunlar ayakta kaldıkça Fransa neden zaman, mermılerın meydana getırdiği yenılmiş olsun? Fransadaki elma ağacım ölü zaviyelerden de istıfade cderak bu mangası blr saatın Alman> adakilerle mukayeseye kail:an seçilmiş istilıkâm adam, İddiasını ispat etmek için haroır, içinde çimaldeki bu korugam tahribe muvaffak oldu. Cenubdaki hâlâ faasonunu bir beklesın hele. liyetine devam ediyordu. Diğer mangaya Bir aralık mugalataya bile saptlna: Xlalifornıadaki elma ağaclarmı gör. şaşırtıcı bir tasrruz hareketi yaptıran ermeden hayaün gıdışi hakkında transcen ııstteğmen emrindeki istıhk3m dant bir felsefe sistemi nasıl kurulur lerile şımalden yaklaşarak o korugam da susturmıya muvaffak oldu. Boylemuş? lıkle gece saat on bire doğru 505 nuDıyecek oidum: Fransanın bu günkü maralı tesisler artık tamamile elmaze halini Laşka turlü goremıyordum. Uze geçmişti. rinde yürüdüğüm toprak dö\üşen, mücadele eden, kazanmıya çalışan bir topSabahleyin içeri girdiğiıniz zaman, rak değildi. Nereye baksam talihine bo içlerinde yüksek rütbeli kurniuy FUyun eğen, mağlubıyeiıni kabul eden koku baylar da bulunan 250 kadar Fransız gibi tarifi imkânsız fakat koku gibi bur cskerini, koruganlarını birbirine bağnumuza değen, içımıze işliyen bır hava lıyan yeraltı korıdorunda ölü olarak esiyordu. bulduk. İstihkâm mahgalanmızın kullandığı tahrib maddeleri, aşağıdaki • Bir yerde otobüsamüz gene durdu. cephaneliği de ateşlemiş ve başka çıkış Yüksek rütbeli iki üç Alman subayını kapısı olmadığl için içeride kalan asdaha aramıza aldık. Şımdi Magmot hat kerler gazların tesırıle boğumıuşlardı. tının cepheden hücumla zaptedilen Utih Bu subaylardan çoğu, her nalde cmkâmlarına yaklaşmıştık. Bulunduğunnuz nıyet kaygusile 505 numaralı tesıse sıyer, Fransız daime tahkimatının sol U ğınmış oiacaklardı. cunu teşkil ediyordu. 10 mayıs 1940 saİki manga ile yaptığımız bu hareket bahı, Alman kuvvetleri, Lu^emburg du esnasmda biz yalnız iki dlü verdik.» kalığmdan geçerek Sedan istikametinde NADİR NADI Fransız topraklarına girmişler ve bir kaç gün zarfmda Maginot hatını sol yanlarmda bırakarak ilerlemişlerdi. Bu hattın Luxemburg hududu civarında son ucunu teşkil eden 505 numaralı çifte korugan, ayni zamanda en Moskova 26 (a.a.) Yeni Türkiye kuvvetli Maginot tesislerinden biri &a Büyük Elçisi Cevad Açıkaîın geçen yılıyordu. hafta Moskovaya muvasalatmdanbeıi La Ferte ismini taşıyan bir köyün Sovyetler Birliği Hariciye Halk Komiilerilerinde otobüsten indik. Bize yol seri Molotofla iki defa görüşmüştür. Büyük Elçi Moskovada gördüğü çok gösteren subayların izahatmı dmliyerek ilerledik. İki üç yüz metre kadar ile samimî kabulden mütehassıs kaldığmı rimizde bir tepe üzerinde 505 numarah söylemiş ve iki memleket arasındaki çifte korugana aid zırhlı kuleler gö münasebetlerin mükemmel olduğunu rünüyordu. Tepenin ayağına vardığımız belirtmiştir. (Bas taralı 1 inci sahifede) iata kat'iyyen ehemmiyet vermemişür. Bütün bu hücumlar, Alman kıt'alaıının arsılmaz mudafaası karşısında akamete uğramışür. «5 tank yok edilmiştir. Hava kuvvetle. rimiz, düştranı bilhassa Rjev kesımınde san'ı zayiata uğramıştır. Leningrad önunde düşmanın bir Çok taarruzlan, kısmen göğus goğse yapılan muharebeler neticesınde, püskürtülmaşür. 1 ağustosla 24 ağustos arasında Spv•etler, 2505 tayyare kaybetmişlercır. Eunlardan 1923 ü hava muharebeleri es. asmda düşürülmuş veya zaptedüjıiş, 337 i uçaksavar bataryalan, 185 i orduı un eşkilleri tarafından ve mütebaküi de •erde talırlb edilmiştir. Ayni müddet içinde doğu cephesinde 40 Abnan uçağı kaybolmuştur. MğlZâ Hariciye Umumî Kâtibliği Stalingrad bölgesindeki istihkâmlar nasıl yarıldı? •etmiyor. Fakat Osmanlı devletinin varisliği iddiası isier istemez Mısırda bu şüpheyi derinlestirecek ve Mihverin vaidlerine inanmamak için çok geniş bir tesir yapacaktır. Belki bu tesir Mısıra ve Sudana münhasır kalmıyacak. Çünktt İtalyanın Osmanlı devletine varislik iddiası, Suriycde, Filistinde, Arabistan yarımadasında ve Irakta İtalyaya karşı derin bir infial uyandıracak ve Mihvere karşı azamî mukavemeti göstermek çarelerinin aranmasını kolaylaştıracaktır. Çünkü bütün bu memleketler, eskiden Osmanlı tmparatorluğuna tâbldir ve İtalyan muharririnin bugün Afrikadakl Osmanlı İmparatorluğu eczasından olan bölgelere tesahüb ettlkten sonra yann bu iddiayı genişletmiyeceğine ve Asyaya teşmü etmiyeceğlne kim inanır? Elhasıl İtalyan muharrlrinin, Italyayı Osmanlı İmparatorluğuna varis olarak göstermeje özenmesi, Mlhver devletlerinin, dostluklannı kazanmak için gece gündüz uğraştıklan bütün Arablar aıasında en fena tesiri yapacaktır. Gerçi İtalyanın Osmanlı İmparatorluguna varisliği, sağlam, hatta çürük hiç bir esasa dayanmamaktadır ve bu esassız varislik iddiasının İtalyaya bir şey kazandıracağı son derece şüpheüdir. Fakat İtalyanın bu varislik iddiasını akIından geçinnesl dahl, çok geniş tesirler •yapmasına kâfidir. İtalyan muhanrirl, İtalya hesabına blr takım iddialan ileri sünr.ek, Tunusu, Cezairl, Fası istemck, Somalileri ele geçirmek, Çad ve Nljer'e hulul etmek, elhasıl Afrikayı benimsemek için daha başka bir mahiyette iddialar ve sebebler bnlabilirdi. Bunlann hepsini bırakıp Osmanlı İmparatorluğunun gayrimes.ru varisliğinl iddia etmek bir takım glzli niyetleri açığa vurduğu içln, senelerdenberi dost kazanmağa matuf olan teşebbüsleri bosa çıkarmak bertaraf, İtalya hesabına çok büyük bir mukavemet hanrlanmaga da kâfl gelecektir. Bazan bir iki kelime, saklı tutulmasına en büyük ehemmiyetl verUen bir çok niyetleri ifşa ederek her şeyi açığa vurmakta adeta mucize tesiri gösteriyor. Kudüs başkonsolosu iken Dağıtma Ofisi umum müdürlüğüne tayin edilmiş olan Celâl Tevfik Karasaban da ncı derece ile Hariciye Vekâletine nakledildi. Dahiliye mensubları arasında tayinler Ankara '26 (Telefonla) Nüfus İşleri umum müdürlüğü ikinci şube müdürü Fahreddin İnal,''mahallî idareler şube müdürlerinden Rıfat Bingöi ve Develi kaymakamı Sıddık 3 üncu sınıf mülkiye müfettişliğine Jayin edildiler. Karaman kaymakamı Celâl Seydişehire, Seydişehir kaymakamı Namık Karamana, Eceabad kaymakamı Necib arköye, Şarköy kaymakamı Necıti Fceabada, Demirköy kaymakamı Halid Kesana, Kilis kaymakamı Eşref Nizibe, Tuzluca eski kaymakamı Hikmpt Orhaniyeye, Keban kaymakamı Mahmud İncesuya, Borçka kaymakamı Hâmi mahallî idareler şube müdürlüğüne, Afyon maiyyet memuru Emin Bitlis mektubcuîuğuna tayin edüdiler. ' Berlin 26 (a.a.) Alman Başkomutanlığının, Stalingrad bölgesindeki muhaıe. er hakkında verdıği tafsılâta gore, anklardan mürekkeb bir hucum grupu talıngraaın cenub batısında 2â kilomete genışliğmde kurulmuş yuzlerce blokaldılar auzdan mürekkeb bir Sovyet müdafaa Çungking 26 (a.a.) Çin kuvvetleıstcnini, fevkalâde şiddetü çaı pışmalar linin Nanşang'ın doğusunda Tungşionunda yarmıştır. Ce^arHu hdcuınlar ang'ı geri aldıklan bUdirilmektedir. eticesinde, Alman kuvvetleri, Sovyet Fransada âyan ve meb'usan mevzılerlnı yardıktan sonra duşman batarya mevzıierıne varmış ve bu batarmeclisleri feshedildi alan, bütun topçularıle beraber ımha Londra 26 (a.a.) Resmî Fransız tmiştir. Büyük hava teşkilleri de dun gazetesinde çıkan bir kararnameye götalıngradın şımal batısındaki düşman re Mareşal Petain ve Laval meb'us?n nevzilerini tombalamıştır. ve âyan meclislerini feshetmişlerdir Bu Stalingrad tahliye mi ediliyor? kararname İki meclisin ilgası hakkındakl 1 temmuz 1942 tarihli kanunu Vichy 26 (a.a.) Stockholm"dan aldı. mer'iyete koymaktadır. jımız bir habere göre, Ruslar Stalmgrad Bilindiği gibi âyan ve meb'usan macehrini tahliye etmiye başliLmışlardır. lisleri iki senedenberi filen mevcud buStalingrad gece ve gündüz lunmuyordu. Ingiltercde matem (Baştaralı 1 inci sahifede) derhal Kent Düşesine, Krala ve Kraliçeye bildirilmiştir. • tngiliz sarayında matem Londra 26 (a.a.) Kralın emrila saray, Kent Dukası için bugümlon itibaren dört hafta matem tutacaktır. Mevlid Zevcsm klmyager NERMİN SEYHANın veıatımn birinci yıldönümüne tesadül eden 28/8 942 yannkı cunıa gunu, cuma namazından sonra Dlvanyolu Fıruzağa camunds Mevlid okutturulacaktır. Arzu eden zevatın teşrif leri rica olunur. Muvaffak Seyhan Kıymeili eş^m ve kardeşimiz merhume Samsun saylavı, MELtHA ULAŞın ruhuna ithaf edilmek üzere '29 agustos cumartesi günü öjle namazını müteakıb Beyierbeyi İskele camiinde Msvlidi Neberi kıraac edJeceğmden merhumonin akraba ve dostlarının teşriflerıni rica ederiz. Merhumenin zevci ve kardeşleri *** Kâtil Tıb Fskültesinde müderrisîiğl esnasınria vefat eden asr.biye mütehassısı Prof. Dr. CEVAD ZEKAİ BİL';n ruhuna ithaf edilmek üzere 30 ağus'os 1942 pazar günü öğle namazını müceakıb Kadıköy İskele camii şsrlfinde Mevlid kıraat olunacağından airaba ve dostlarınm ve arzu ederüerin gelmeleri rica olunur. Üsküdar Halkevinin resim sergisi ayııaklaraan oğrendığıne gore, Alman ava kuvvetienne mensub buyuk teşkilVlchy 26 (a.a.) Berlinden aldığımız bir telgraf, Hltler'in, Msiıche sa er, dün gündüz ve gece, Staimgrad şehhillerine yapılan İngiliz baskjnında gös ine karşı şiddetlı hücumlar yapmışıarır. Aşagı Volga uzerindekı endüstri te. terdikleri disiplinli hareketlerden dolayı bütün Dieppe dolaylarına mensub sislerlne. ve muhim munaiale kavuşskesirleri serbest bıraktığını bildiımekte larına da hücumlar ve tahribat yapııuşdir. tır. Volga limanı civariarjndaki benzın tasfiyehanelerınde yangınıar çı.canlnuş, benzin depoiarınaa infilâklara seoeb olunmuştur. Hemen ilk hücumlardan sonra, şehrin içinde büyuk yangınlar çıkmıştır. Gece hucumlarından sonra, bu yangınlar çok genişlemiştir. Dieppe'li Fransız esirleri serbest bırakıldı bombalanıyor Berlin 26 (a.a.) D. N. B. nin askerî J Yeni gedikler açıldı Berlin 26 (a.a.) Zvvoelf Uhr Blatt gazetesinin askert kaynaktan oğrendığıne gore, Alman zırhh kuvvetleri Stalıniîiad kesimindeki duşman tahkimaünda yeni gedikler açmışlardır. Alman hava kuvvetleri dün büyük bir faaliyet göstermiş ve durmadan askerî hedeflerle Stalingradın petrol tasfiyehanelerini bombalıyarak buralarda yangınlar çıkarmıştır. Vefat Eski Gazianteb me'ousu Kılıc Alinin annesi, DEMSAZ KILIC dün vefat eim3Ur. Ctnaaesı bugün perşembe BUyukadadaki ıkamtgâhından kaldırılarak cğle namazım müteakıi Ada mezarhğındaki metıeni mahsusuna defnolunacaktır. *** Şehrimiz tüccarlanndan Ömer Yüksel ve M. Kemalpaşa kazası tüccarlanndan Osman Yüksel ve Halil Yükselin valideleri Bayan Gülizar Yüksel bu gece vefat etmiştir. Yarın saat on ikide İstanbul Belediyesi Piyerloti caddesi Peykhane sokak 14 numaralı hanesinden cenazcsi kaldırılarak Fatih camiinde namazı kılındıktan sonra Edırr.ekapıdaki aile kabristamna defnedilecektir.' Yeni köprübaşları kuruldu Vichy 26 (a.a.) Stalingrada karşı taarruz gelişmektedir. Don nehri üzerinde Almanlar yeni bir çok köprübaşları tesis etmişlerdir. Şimalî Kafkasya cephesinde ise, Almanlar yüksek dağlar mıntakasına girmiş bulunmaktadırlar. Taman yarımadasında Rumen kuvvetleri durmadan ilerlemektedir. Ömer Rıza DOĞRUL Seyhan idare heyeti azalıgı Ankara 26 (Telefonla) Erzururn valisi Asım Türel'Seyhan idare heysti azalığına tayın edildi. Serglöeki tablolardan bazılan Gevad Açıkalınsn Moskovadaki temaslan Wiilkie diyorki: (Baştaran 1 inci sahifede) rafından blldirilen bu seyahatin projesini ben yapalı çok zaman oldu. Hay hazırdaki duruma aîd meseleler hakkında Türk şeflerile görüşmek ve Türkıyeyi ziyaret etmelc îırsatıru sabırsızlıkla bekledim. Alelâde bir Amerikan yurddaşı olmaklığıma ragmen, Cumhur Relsliği seçimlerinde en büyük siyasî partllerden birini temsil etmiş bulunmakhğım, bana, Birleşik Amerikanın harb programının değişmez ve sarsılmaz olduğunu ve Amerikan mılletinin hep bir arada topyekun harb e'.tiğinl bütün dünyaya duyurmak ve inandınnak azim ve kararını veriyor.> Teşekkür Ortaköy Şifa Yurdunda refikam Cahide Tepegöz bir erkek evlâd dunyaya gstırmiştır. Memleketimizde bu kadar temiz ve itina ile çalışan bir sıhhat evine malik bulunduğumuzdan dolayı iîtlhar duymaktayım. Bilhassa refikamm dcJura ve tedv.isi esnasında gösterilen ihtimam dolayısıle de kıyme.li yurdun sahibi ve dırektörü Dr. Ahmed Asım Onura saygılarımla teşekkurlenmi takdım edsr ve candan tebrık ederım. Ayrıca yurdun henışirelerine de minnsttarlığımı arzederim. Yol lnşaat müteahhldi Faik Tepegöz Dün akşam saat 17,30 da Üsküdar Halkevinde bir resim sergisi açılmıştır. Halkevinin bu güzel teşebbüsü büyük taarruzumuzun başladığı 26 a>ustos gününü de yerine getlrmesi sergıye büyük ve başka bir mana vermiş, san'at âlemimize mensub bir çok simalar ve şehrinıiz münevverlerinin buluşmasına güzel bir vesile teşkil etmiş'ir. Ü?küdar Halkcvi binaîinın büyük salonunda açılan sergi müte\azı çshresile amatörlenn eme'rlerini bir araya toplamış olup lçlerlnde cidderv muvaffak olmuş peyisajı, natümort ve portrelerl ihtiva eylemektedir. Bu arada yannın lstidadları da yer almış bulunmaktadır. Dün serginin açılmasını müteakıb Prof. Baltacıoğlu İle resim san'atı sahasmda tanınmış dört ressamımızdan mürekkeb blr Jüri, eserleri tetkike tâbi tuarak bunlann arasmdan 5 tanesine derece koymuş ve sahiblerini mükâfatlandırmıştır. Bu müsabakayı müteakıb Üsküdar H»lkevinin çahşkan ve idealist başkam avukat Reşad Kaynar derece alan eserleri davetlilere takdim etmiş ve misafirlere teşekkürlerlni büdinnlstlr. Ocağı idare Heyeti Riyasetinden: Ocağlmızm bu seneki yazllk balosu 29 8 942 tarihıne musadif cumartesi akşaml Ocağırrmin Yeniköydeki yallslnln salonlarında verilecektir, Sayın azalarimizın tccrifleri rica olunur, Otobüs 21,30 da Harbiyedeki Ocaktan Yeniköye hareket edecektir. RAŞİD RIZA TİYATROSD Halide Pişkin berabet Harblyede. Beivü bahçeslnın Alaturka kısmlnda bu sece saat (21.50) da y U M U R C A K