13 Ağustos 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Lise 1 talebesine: MATEMATİK ve FİZİK PROBIEMLERİ (Aritmetik. Cebir. Geometri. Fizik) SUAD AKIN İKBAL" 75 KİTABEVİ kuruş. 19 uncu yılsayı: 6463 umhuri ÎSTANBUL CAĞALOĞUJ Te'graf ve mektub adresi: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Te.'efon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 İŞİ RIS Kocanızı Nasıl Edebilir aza Yeni çıktı. Fiatı ^jMçuruş. 25 kurus. Istiyenlere posta İle de İMOerilir. de Perşembe 13 Agustos 1942 AEİF BOLAT Pirinc fiatları düşüyor 1 ve 62 nci Bir Hrma 95 kuruştan mal vermeği kabul etti, toptancı ve bakkallar kontrol edilecek Piyasada salâh! Mman önemli maddesi Turk hoyunu ve Turk höylüsünü yühseltmeh aşvekil Şukrü Saracoğlunun Turkije Biijük MUlet Meclisine arzettiği hükumet beyannamesi, kadro olarak Cumhuriyet Halk Partisi programını kendisine temel ittihaz etmiş ve butün memleketçe elbirliğile ayni tek yoldan ayni tek hedefe götürulecek çalışmalar arasında bilhassa halkçılık prensipimizin en fejizli tatbik sahası olmak iızere Türk koyünün, Türk koylusunun maddî ve mancvî seviyesini yukseltmek emeli üzerinde ısrarla durmuştur. Aziz Millî Şe{ etrafında sımsıkı toplanan tnemlcketin birliğinden ve beraberliğinden doğan mucizeli neücelere ku\\etle işaret ederek kendi hükumet ile dahi hepinıizi a\ni birlik ve bcraberlik yolunda yürümeğe samimijetlc da\et eden Sajın Başvekil, Türk köjiinün ve Turk kojlüsünun \iikseltilmesinde vatanın en sağlaın kuvvet ve kudret kaynağını ifade eden program nutkunu Atatürkun aziz hatırasile teyid ve takviye eylemekte ne büyük isabet gtistermiştir. Filhakika bu memlekette ilk defa Büjuk Atatürk idi ki: programının Tuccann kendi kendini kontrolu ve pıyasa ile fıatlann tanzımı içın teşekku eden komıteler içtimalanna başlamış ve bunun hayırh tesırleri derhal gorülmuştur. Dun sabah ilk toplantıyı pirinç komıtesı yapmıştır. Ticaret Odası Umumî kâtıbi Mahmud Pelin ve Oda umumi kâtıb muavini Avni Abacınm da istirakıle toplanan komıte hali hazırdaki stok vaziyeti, çeltık gelebilecek yerler, yeni mahsule kadar hasıl olacak piyasa durumunu tetkik etmiş, neticede fabrikaların azamî satış fiatı 100 kunışa kadar clarak tespıt edılmıstır. Fakat Çanakçılı (Arkası sahife 3 sütun 6 da) Ilkbahar taarruzunun başladığı gündenberi l,044J41 esir alındı, 10131 top, 6271 tank ele geçirildi ve 5056 uçak düşürüldü Kafkasyadaki ileri harekât esnasında dün de Sİavanskaya şehri zaptolundu imha edildi Rus orduları Şark cephesinden yeni resimler: Alman ordusu Rostoy'aeirerken Berlin 12 (a a.) Alman Orduları Başkumandanhğının tebhği: Orgeneral Baron von Richthofen kumandasmdaki hava teşkilleri ve uçaksa'ar bırlikleri tarafından mükemmel suette desteklenen zırhlı kuvvetler komutanı Orgeneral Paulus kumandasındaki srdu kıt'alan, büyük Don kavsinde Kaaç'm batısmda 62 nci Sovyet ordusunun mecmuunu ve birinci zırhh ordunun kuvvetli unsurlarmı imha etmişlerdir. Bu imha hareketinde bu âna kadar 50 •in kişi esir alınmış ve binden fazla ank ve her cinsten 750 top ya ele geârilmiş veyahud tahrib edilmiştir. Düşmanın kayıbları yüksektir. Bu çarpış(Arkaa sahife 3 sütan 3 te) General Tojo'ya suikasd L Asheri vaziyet Japotı Başvekili bir kurşunla Moskova ve Leningrada niçin. bu sene kolundan yaralandı taarruz etmek mecburiyetindedirler? Generalin ve onunla Yazan: Emekli General beraber yaralanan eski Başvekil H. Emir Erkitet Hirotanın vaziyeti Doğu cephesinin cenub belli değil Alman orduları r Türk kojlıisü bu memleketin efendisidir, ' Demişti. Geçmis asırların acı (allı hatıralarında Türk kojlüsünün Ugal cttiği daima büAnkara 12Ja.a.) Başvekil Şükrü yük mevki bir tarafa dursun, yalnız garb Saracoğlu bugün saat 17.30 da yeni Ttirklerinin son büjük imparatorluğu Çin elçisi M. Şang Yusov'u kabul etX olan Osmanlı Devleti bile dunyanm üç miştir. \ Bütün şehirleri kansan Hindistandan bir levha: Ganj nehri sahillerinde büyük kıt'ası üzerine kuruluş ve yayıMihrace mrayl&n ve yıkanan halk lışım hep Türk kojlüsünün jüksek himmet ve fedakârhklarına borclu değil midk? İmparatorluğun hakikalen cihangir olan askerî kudreti en kuvvetli kısmında netice itibarile Türk köjüne ve Türk I ko\lüsüne dayanıyordu. İtiraf etmelidir ' ki bu imparatorluk Türk koytinün ve | Türk koylüsünün muhassalası olan bu dehşetli kudreti zamanla sııiistiınal etmiş ve kendilerinden yalmz hizmet istenilerek hal ve hayatlarile asla alâkadar olunmıyan Tutk köyleri ve Türk koylüleri Japonya Başvekili General Tojo son asırlarda jürekler acısı bir ihmalin Tokyo 12 (a.a.) Evvelce büdirilen harablıklarile fakir düşmüştür. Ancak ve ayni kaynaktan sızan habere göre, Namık Kemalin: "j Eylulün birinden itibaren Ankara, eski Japon Başvekili M. Hırota da BaşHakir oldujsa millet şanıjıa noksan İzmir ve İstanbul şehirleri haric olmak vekil General Tojo ile beraber yaralanLondra 12 (a.a.) Hindistan kargagelir sanma. üzere memleketin her tarafında ekmek şalıklan hakkında Reuter ajansına gemıştır. Park Soowon ismindeki müteYere düşmekle cevher sâkıt olmaz I karnesi ustılü kaldırılacaktır. Trakyalen son haberler şunlardır: arrız, polis tarafından açılan ateşle ölkadrükıymeıton daki şehir ve kasabalara tevzi edilmtk Bombay'da asker kuvvetleri dün öğdürülmuştür. Soylendığine göre, fail Dediği gibi Türk köyü ve Türk köjlüüzere Ankaradan şehrimize gönderi'en leden sonra askerî kamyonları taşa tu«tethışçi teşkılâta» dahıl bulunmaktadır. sü harab ve fakİT dusmüş olsa dahi bü' karneler, hükumet merkezinden dün vetan halk üzerine ateş açmıştır. Bazı kimSuikasd, akşam geç vakit General Tojo yük insanlar ocak ve kaynağı olmak kıyrilen emir üzerine geri gönderilmiştir. selere isabetler olmuştur. Sokaklardaki Ue Hirota'nın eski Harbiye Nazırlığı bimetini asla ka>betmiyerek aslındaki asil I Ekmeğin karneye bağlandığı şehirlermektub kutularını tahribe yeltenen halk nası yakınmda görüştükleri sırada yahamur ve majayı ajnen muhafaza etde, ekmek İstihkakının da artırılacağı ı kütlelerine polis kuvvetleri ateş açmak pılmıştır. Karanhk bir köseden iki el simektedir. Mcmleketimizin halkı % 7580 I haber verilmektedir. zonında kalmışlardır. Fakat kimse yalâh atılmış, biri, derhal hastaneye kalnisbetinde koylüdür. Bu rakam nisbeti ralanmamıştır. Kargaşalıklara iştirak fctdırılan M. Hirotaya isabet etmiş, ikincisi bile bize çok açık olarak şu hakikati göstiklerinden şüphe edilen 150 kişi tevkif General Tojo'yu yaralamıştır. Ayni haterir ki Türk memleketini yükselterek olunmuşlardır. bere göre, Tojo kolundan yaralıdır. Fadaha kuvvetli kılmak için nüfusumuzun (Arkası sahife 3 sütun 6 da) Yeni Delhi'de şimdiye kadar açık kao % 7580 nisbetinde büj ük çokluğunu lan bankalar bu gün işleri tatil etmişteşkil eden kojlü kısmını Sayın Şükrü Saracoğlunun ifadesile: Behemehal! lerdir. Polis öğleden sonra bir posta idayükseltmeğe el atmak kâfidir. Türk kö resine giren ve pullarla kartpostalları soyünün ve Turk koylüsünün maddî ve kağa atarak yakmak istiyen halka ateş Kmmdaki Alman ordusu kumandanı roanevî seviyesini yukselttiğimiz her de açmıştır. Bir ölü ve bir yaralı vardır. Feldmareşal Von Manstein rece ile Türk vatanını ve Türk milleüni Serserilerin bir mağazayı yağma ederken yükseltmiş olacağunız neücesi kendili açılan ateşten kimse yaralanmamıştır. Şehrın birçok taraflarında seyrüsefer az Londra 12 (aa.) Hava Nezaretinin ğinden ortaya çıkmaz mı? çok normal durumda olmakla beraber tebliği: Ebedî Şef Atatürkun önderliğile açılan devriyeler devamlı surette faaÜyet gösSalı Çarçamba gecesinde büyük bir feyizli Cumhuriyet devrimizde ilk goztermektedir. bombardıman teşkili bir endüstri merönüne alınan hakikatlerdcn biri daima kezi olan Mayans'a ve Ren havzasmın Lulanov'da talebeler yakındaki demirbu idi ve uğrunda az çok çalışılmakla dademıryolu ve nehır münakalâtına hüima da bu oldu ve bu kaldı. İşte yeni yolu ganna girmişler ve bazı hasarlar cum etmiştir. Murettebat, taarruzun yapmışlardır. Grevci talebelerin nümaBaşvekil Şükrü Saracoğlu nıutlu hiikubilhassa muvaffak olduğunu nakletmetinde bu mevzuu, üzerinde en ziyade yişleri sırasında 25 kişi tevkif edilmişmektedır. Bu sabah yapılan keşifte yantir. çalışılacak adeta kutsal işlerden biri olagınların devam ettiği meydana çıkmışDacca'da dün müslümanların dinî günran ele almış bulunmaktadır. Bizzat kentır. (Arkası sahife 3, sütun 5 te) disi hiç su katılmamış bir halk çocuğu Goblentz'te hedeflere, Havre'da dokolan Sayın Şükrü Saracoğlu Türk kölara ve Holandada uçak alanlarına hüyünü ve Turk köylüsünü behemehal cum edilmiştir. kaldırıp yükseltmeyi bellibaşh bir makBu gece hareketlerinde 16 bomba usad olarak ortaya koymakla Türk vataçağımız kayıbdır. Bir av uçağımız bir nına en kısa yoldan en tesirli hizmetin keşif taarruzundan geri dönmemiştir. yolunu bulmuş ve aziz vatanı mukadder Cenubî İngiltereye akınlar olan parlak istikbaline kavuşrurmanm ne Berlin 12 (a.a.) Resmî tebliğ: kadar basitse o kadar da ciddî olan sırBerlin 12 (aa.) Türk gazetecıler İngilterenin cenub sahilinde ve Midnnı keşfetmiş bulunuyor. Bu hiç şüpheyeti şark cephesine yaptığı ziyaret lans'da Alman hava kuvvetleri 11 aYUNUS NADt sırasında kendisine refakat etmek üze ğustosta gece ve gundüz askerî ehem(Arkaa sahlfe 3 sutun 4 te) re gönderilen Orgeneral Hentig tara miyetteki tesislere İnfllâk ve yangm fından selâmlanmıştır. bombalarile taarruz ederek ağır tahriGazetecllerin şark cephesini ziyaret bat yapmışlar, pek buyuk yangınlar çılerini müteakıb ordu kumandanı Mare karmışlardır. şal Von Manstein tarafından kendileVichy Fransası üzerinde rine bir ziyafet verilmiştir. Ziyafette Clermont Ferrand 12 (a.a.) Bu sakolordu ve tümen kumandanları da ha bah saat 2 de meçhul tayyareler şehrin üzerinde uçmuştur. Karşıkoyma topları zır bulunmuştur. Von Manstein kısa ve dostane bir nu ateş açmıştır. tuk soyliyerek Türk milletinden ve Rahmetli Başvekil Dr. Kefık SayTüık ordusile olan silâh arkadaşlığmdamın olumunun kırkıncı gunune teWashington 12 (a.a.) Bahriye Na dan bahsetmlştır. saduf eden 16 ağustos 1942 pazar giizırlığmın tebliğınde bildirildiğine göre, Necmeddm Sadak bu hitabeye cevab nü Fatih camii serifinde oğle namacenub Pasiflkte Salomon adaların'n olarak seyahatleri esnasında Alman orzını müteakıb Mevlidi Şerif okunaLondra 12 (a a.) Pa': Polonya BaTulagi çevresinde muharebeler devam dusu subaylannm kendilerine çok mucaktır. Arzn buyuranların teşriflerini etmektedır. Fakat henuz kayda deşcr habbet gosterdlklerlni soylemiş ve \ekilı General Skorskı dunku salı gunj istirham eyleriz. bir şey yoktur. Turk mllleti namına misafırpen;erlik Turkıyenin Londra buyük elçisi Rauf Merhumun yegenleri Şark cephesinde Almanlar tarafından esir edilen Rus kıt'alarından biri Orbayı kabul etmıştır. (Arkası sahife 3 sütun 1 de) lerine teşekkür etmiştir. Başvekil, Çin elçisini kabul etti Suikasdi yapan Park Soovan adındaki Koreli bir tethişçidir ve ölüm halinde yaralıdır kesiminde: Hindistanda Genişliyett arbedelere askerde müdahaleye başladı Japonlar Birmanyaya takviyeler gönderdiler 1 eylulden itibaren yalmz Ankara, İstanbul ve İzmirde tatbik edilecek Karne usulü Stalingrad'ın 60 kilometre kadar batısında ve Don nehrinin doğu sahilinde bıılunan Kalaç'ın simal hatısında sarıldığı mukaddema bildirilcn büyük bir Sovyet ordusu Almanlar tarafından imha edilmiştir. Son Alman tebliğine göre burada yok edilen kuvvetler 62 nci Sovyet ordusunun tamamı ve J»iriiM>iSevy«t7iı hlı ordusunun bir kısmıdır. Ruslar burada kanlı zayiata uğradıktan başka Almanlann eline 60 000 kadar esir, 1000 tank ve 750 top bırakmışlardır. Tank sayısı ayrıca dikkati çekmeğe değer. Alman tebliği, Taman yanmadasının hemen doğusunda, Slavinskaya şehrinin şiddetli bir mukavemetten sonra Rumen kıt'alan tarafından zaptedildiğini bildirmektedir Ancak Rumen ordusunun buraya aşağı Don ve Yeisk'ten demıryolu boyunca mı geldiği veyahud Kerç boMoskova 12 (a.a.) Öğle üzeri neşğazını asarak mı vardığı anlaşılamadı. redilen Sovyet tebliği: Bu şehir asağı Kuban'm 10 kilometre si11 ağustos gecesi, kıt'alanmız KTets(Arkası «üıife 2 sfitnn 1 de) (Arkası sahlfe 3 siltnn 2 de) Krasnodar bölgesinde Sovyet hatlarmî yaran Alman piyadelerile Çok şiddetli muharebeler devam etmektedir Çukurova çiftçisinin teslim ettiği zahire Adana 12 (Telefonla) Partide. bugün meb'uslann ve büyük çiftçilerin İştirak ettiği bir toplantı yapılmıştır. Toplantınm maksadını lzah eden Parti müfettişi, Toprak Mahsrulleri Ofisinin alım yerterinde yaptığı tetkiklerin mucibi memnuniyet olduğunu, Adana çiftçisinin, borçlandığı hububatı zamanmda teslim edebilmek için büyük bir gayret gösterdiğini söylemiştir. Öğrendiğime göre, Adana merkez kazası çiftçileri, hükumete borclu olduklan 6000 ton buğdaydan 4638 tonunu teslim etmişlerdir. Gene merkez kazasmda 3000 ton arpadan 2730 tonu, 2500 ton yulaft*n 2200 tonu Ofis arnbarlanna teslim olunmuştur. Ceyhanda 3726 ton buğday, 5604 ton arpa, 2420 ton yulaf borcu Ofise verilmiştir. Diğer kazalardaki teslimat yekunu şudur: 2000 ton buğday, 2000 ton yulaf, 2000 ton arpa. Seyhan Vilâyeti hububat olarak h ü kumetçe 45,000 ton borclandırılmıştı Ayın onuna kadar bunun 30,000tonuOfise teslim edilmiştir. Hava harbi Gazetecilerimiz Ingilizler Mayence ve Wiesbadeni, Almanlar cenubî Ingiltereyi bombaladılar Seyhan vilâyetinin hükumete borçlandığı 45 bin ton hububattan 30 bin tonu Ofis ambarlarına almdı Şark cephesini gezerlerken Merhum Başveki! Dr. Amerikaya göre Refik Saydamın ruhuna müsaid bir şekilde MEVLÎD devam ediyor Salomon adalarmda harekât Mareşal von Nansteitı kendilerine ziyafet vererek dostça bir nutuk söyledi Eagle'in battığım İngiliz Amirallığı teyid ediyor Londra 12 (a.a.) Resmen bildirildiğine göre Eagle tayyare gemisi Akdenizde bir denizaltı tarafından batırıl. mıştır. Tayfanın bir çoğu kurtarılmıf» tır. Bu çevrelerde bareketlerde bulunan duşman denizaltılanndan hiç değilse biri batınlmıştır. , ^, Londra Büyük Etçimiz Gl. Sikorski ile görüştü