13 Ağustos 1942 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

PERŞEMBE 13 AĞUSTOS 19 d 2 5 KURUŞ Başyazarlık . Yazı İşleri . İdare ... Cankırı Caddesi. Telgraf : |J Yazı İşleri Müdürü , . . Müessese Müdürü,,.. Ankara LU S Ankara ( Telefon ) 1871 1061 1144 .. /.... 1062 .. » 1064 GÜVEN SİGORTA SOSYETESİ Hayat - Yangın - Nakliyat - Kaza Ankara Telefon : 2208 Galata Telefon: 44969 - 40630 Komisyonlar tarafından hazırlanan raporları gözden geçirmek üzere Kurulfay bugün gene toplanacak Türk Dil Kurumu tarafından açılan sergiyi birçok kimseler ziyaret etti BOARDARARLA DA MA Başvekilimiz yeni Çin Elçisini kabul etti Başvekil Şükrü Saracoğlu dün sa- 17.30 da Başvekâlette yeni Çin mlt:isi M. Shang-yu-Tsov'u kabul et- İştir. (a.a.) İkinci seddi kurmak ! Falih Rıflı AT AY 'lcinci veya üçüncü, henüz hatigi ra- kamm üstünde oydaştıklarını bilmiyoruz, A_“Bl&Sıkwn gazeteleri yeni bir cephe- Rin açılma ihtimallerinden ve nazariye- krinden bahsetmektedirler: fakat bu si- Tada Almanya şark seddini kurmıya ça- ıllwr. 1940 tan beri tâ Norveç'in üst kıyı- L"udııı Fransız - İspanyol sınırlarına ar, ÂAvrupa kıtasını garpten çeviren tamamlanmıştır. Adalar denizi hâki- "“"tli. gene bu kıtanın cenup - doğu ta- Tafını emniyet altına almıştır. Gerçi he- Tüz İspanya ve Portekiz gediği vardır; İareşal Petain Fransa'nın gerek kıtada- i, gerek Afrika'daki toprak ve kıyıları Meselesi vardır. Fakat bunlar, kıtasın Tine doğru, bir Aaglo-Sakson taaeru- Zünun yolu ve geçidi olamaz. Mareşal Rundstedt, garp seddinin #kasında, bir hesaba göre, 30 tümen - fazla yalnız talim değil, çetin muha- İtbe tecrübeleri de görmüş motörlü kuv- Yetleri ile nöbet beklemektedir. Hitler, Hürk orduları ile beraber, şark — seddini Yücuda getirmiye çalışıyor. Harp sahnelerindeki tarafsız gazete- lt mühabirlerinin yazdıklarına — göre, Simdi bu cephelerde vuruşan alman as- k_eflerîne bir kaygı, ve bir irade hâkim- ü_": kaygi, yağmur mevsimi gelerek, bü- bu az yollu, az raylı bölgelerin bata- dönüp, yeni bir kış hapsinin ıstırap- larını çekmektir: alman ordusu, hund.m te, Kızılordunun taarruz kabiliyetini k'"n:ık. Kızılorduyu artık Avrupa kıta- S1 için bir tehlike olmaktan çıkarmak ve tanın şarkını da bir emniyet seddi ar- tna almak iradesi ile vuruşuyor. Anlaşıldığına göre almanlar ne Ural'ı Asya'ya doğru, ne de şimdilik Kafkasya Blarını İran ve Mezopotamya'ya doğ- hi aşmak niyetinde değildirler, Şark sed- | îhı aynı zamanda, yeni nizam AÂvrupası € Asya kıtasının sınırı da olacaktır. Bu Sinir, tahminlere göre, Murmansk — ve tkangelsk'ten başlamakta, Leningrat ve Oskova'yı içine aldıktan sonra, Kafkas dağlarına, Hazer denizi kıyılarına — ve volgl nehrine dayanmaktadır. Bir dela iş gerçeleştirildikten sonra, beslen - Me, kömür, petrol ve birçok hammadde Ve endüstri kaynaklarından uzaklaştırı! Miş, şimalde ve cemipta Anglo-Sakson #lemi ile alâkast kesilmiş bir Kızılordu, İsterse, mücadelesine devam edebilir. Fa- kat bu mücadele, Almanya'yı, iki set Uasında Avrupa kıtasını yeni nizama gö- te teşkilâtlandırmak, askıdaki meseleleri lletmek, ve bu kış Akdeniz ve Yakın- k dâvaları ile uğraşmak imkânların - alıkoyamaz. Bugün Avrupa memleketlerinin her ı'i"iude. Nasyonal - Sosyalizm Almanya- & ile elbirliği etmekten ve yeni nizam içinde şerefli bir yer aramaktan başka tate olmadığını düşünenler, yahut, dü- fünür görünenler vardır. Her türlü tel- inlere ve her türlü zor tedbirlerine rağ- Men, yeni nizamcılar, kendi memleket - letinde menfi veya müspet bir mukave- TMetle karşılaşmaktadırlar. Bu mukave - Metin birkaç sebebinden biri de, Rusya- Tn mücadeleye devam edemez olduğuna İhanmamak, mücadeleye devam eden Kı- #ilorduya karşı Rusyanın içinde kalan Al- Manya'nın gittikçe — zayıflıyacağına bel bağlamak, bir de henüz Akdeniz kapıla- tından ikisini tutan, Orta ve Yakın-Şark- ta ordular bulunduran Anglo-Saksonların Mücadelesine güvenmektir. —Almanlar, fark seddini kprup da Mareşal Rommel'e kış vazifelerini yaptırdıktan sonra, Av - Tupa memleketlerindeki bu mukaveme- tin kolaylıkla kırılacağını, elbirliği ve Yeni nizam taraftarlarının ister — istemez tidrı ele alacaklarını tahmin ediyor- har Bugün bir Avrupa cephesi açamıyan Anelo-Saksonların, Rusya cephesindeki Ordularından yüz tümenini Avrupa'ya doğru çeken bir Almanya'ya karşı artık böyle bir teşebbüste bulunamıyacağı ka- haatinin bu milletler arasına, yerleşece- &i fikrinde bulunuyorlar. Yazın sonlarına geliyoruz. Zaman kısalmıştır. Acaba bu kısa zamanda al Tn plânları tatbik olunabilecek midir (Sonu 2 inci sayfada) Dördüncü Dil Kurultayı kamisyonları dün de toplanarak raporlarına son gek- DH vermiş ve imzalıyarak Kurultay Reis- Hğine sunmuşlardır. | —Kurultay bugün saat 10 da toplana- rak ilmi komlsyonların raporlarını tet- kik edecektir. Dü Tarih ve Coğrafya Fakültesinde Türk Di Kurumu tarafından hazırlan- miş olan sergi birçok kimseler tarafın- dan dün de dolaşılmış ve a. kik olunmuştur. ka ile tet- Dil Kurultayı dolayısiyle açılan müzeden bir görünüş Lengüistik Komisyonu toplantı halinde Türk Basın Heyeti Doğu cephesini gezdi Berlin, 12 a.a. — Türk gazeteciler heyeti şark sephesine yaptığı ziyaret sırasında kendilerine refakat etmek üzere gönderilen Örgeneral Hentig tarafından lanmıştır. Türk gazetecileri her yerde askeri makamlar tarafından samimi olarak karşılanmış ve kendilerine her türlü kolaylık gösterilr Garetecilerin se ir. rk cephesini ziya- retlerini müteakip ordu kumandanı mareşal Von Manstein — tarafından kendilerine bir ziyafet verilmiştir. Zi. yüfette kolordu ve tümen kumandan. ları da hazır bulunmuştur. Von Manstein kısa ve dostane bir nutuk söyliyerek Türk milletinden (Sonu 2 inci sayfada) General xT_oio'ya suykasi mi ? Vaşington, 12 aa. — Buraya ge- len haberlere göre Koreli genç bir vatansever geçen haziranda başvekili M. Tojo üzerine bir el a - teş etmiş ve başvekili yaralamıştır, Rusya'ya yollanacak Fransa'dan kaçıp harp malzemesi için gelen bir tutağa göre Moskova'da bir komisyon geceli gündüzlü çalışıyor Londra ,12 a.a, — Royter ajan - sınm Moskova muhabiri bildiriyor: Amerikan Generali Bradley ve yanındakiler Rusya'ya — gönderi - lecek harp malzemesi meselesi icin geceli gündüzlü çalışmaktadır. Brad- ley'le sovyet askeri mütehassısları dört defa toplanmışlardır. Bu top - lantılardan biri gece yarısından son- ra yapılmıştır. Bradley bu son toplantıdan bahse- derek bunun kendisi tarafından ya- pılan bir dâvet üzerine — olduğunu | söylemiştir. Bradley'in bindiği tayyare müret- | tebatından üçü bugün — Tahran'dan Moskova'ya gelmiştir. Bunlar Tah- ran'da yerlerini sovyet — pilotu ile telsizcisine ve amerikan — generali Faymonville'e vermişlerdi. Sovyet basını ikinci cephe acıl - ması lehinde İngiltere, Amerika, A- vusturalya Kanada'da halk arasın- da başlıyan temayülleri açıkca ba - his mevzuu ediyor. Pravda gazetesi — yazarlarından Viktorof yabancı memleketlerlen ge- len haberlerden bahsettikten sonra Hitler'in her şeyi şimdiki taarruza bağladığını söylüyor ve gunları ilâ- ve ediyor: “Nihai zafer saatini yaklaştırmak için Hitler'e karşı açılan cepheye is- tirak edenlerin gayretlerini birleş - tirmeleri zamanı gelmiştir.., Akdeniz'de İngiliz filosundan " Fagle ,, batırıldı Büyük bir ingiliz kafilesi hücuma uğradı Londra, 12 aa. — Resmen bildlrildi- ğine göre Eagle tayyare gemisi Akde- nizde bir denizaltı tarafından — batırıl- mıştır. Tayfanın birçoğu kurtarılmıştır. Bu çevrelerde hareketlerde — bulunan düşman denizaltılarından hiç değilse bi- ri batırılmıştır. Almanlara göre Berlin, 12 aa. — Ehemmiyetli alman ve italyan hava ve denizaltı kuvvetleri, (Sonu 2 inci sayfada) Fransızlar bir ihraç hareketi bekliyorlar Londra, 12 a.a. — Royter ajansı bildiriyor: Fransa'dan kaçarak İngiltere'ye gelen M. Jacgues adında bir fransız şunları söylemiştir: Fransızların yüzde doksanı müt - tefiklerin Fransaya asker ihraç et- mesini bekliyor. Fransız kıyılarına çıkarılacak askerlerin her birine üc tüfek verilmesi lâzımdır. Her asker tüfeklerinden ikisini kendisini sa - bırsızlıkla bekliyen fransızlara ver- melidir. Fransa'da küçük ölçüde ticaret le uğraşan bu zat 50 rehine arasın- da kendi adinın da bulunduğunu öğ- renince karısı ve 15 yaşındaki oğlu ile beraber memleketten kaçmıştır, M. Jacgues hür fransız kuvvetlerine yazıldığı gibi oğlu da fransız hava kuvvetlerinde çalışmak üzere yetiş- tirilmesini istemiştir. Medisin dünkü toplanlısında Havzadan kömür taşıma işleri ve Ereğli limanı hakkında görüşmeler oldu Yeni mebuslarımızdan üçü dün andiçtiler B. M. Meclisi dün saat 15 te B. Şemsettin Günaltay'ın başkanlığın- da toplanmıştır. Celsenin açıilmasını — müteakip, açık bulunan mebusluklara seçilen Numan Menemencioğlu ile Şükrü Sökmensüer, Safı Erdem, Sakika Gökçül'e ait intihap mazbataları o - kunarak kabul — edilmiş ve — yeni mebuslarımızdan Numan Mene - mencioğlu (İstanbul), Şükrü Sök - mensiler (Erzincan), ve Sabiha Gök- çül (Samsun) kürsüye gelerek an - diçmişlerdir. Meclis bundan sonra ruzname - sinde bulunan — diğer — maddelerin müzakeresine geçerek 1942 yılı dü - yunu umumiye bütçesinden 100 bin liranın Münakalât Vekâleti bütçe - sine nakline ait kanun lâyihasiyle Bursa vilâyetince yollara sarfedil- mek üzere yapılacak istikraza Ma - liye Vekâletince kefalet edilmesi ve hayvan sağlık memurlârına hay - van bedeli verilmesi hakkındaki ka- nun lâyihalarını müzakere ve kabul eylemiştir. Bunlardan sonra Ereğli limanın - da evvelce batmış olan gemilerden 16 sının çıkartılarak bu tabii lima- nın gemilerimizin barınmasına mü- sait bir hale getirilmesi için yapı - lan ve müsbet neticeler veren calış- malar dolayısiyle bu temizleme işi- ne devam edebilmek için Münakalât Vekâletinin limanları temizleme ve tarama faslına düyunu umumiye bütçesinden münakale suretiyle ya- pılan yüz bin lira konulmasını gö - zeten kanun lâyihasının müzakere- sinde Mithat Aydın (Trabzon), İb- rahim Etem Bozkurt (Zonguldak) söz almışlardır. Mithat Aydın sözlerine başlar - ken düyunu umumiye kelimesi üze- rinde durarak buna evvelce mun - tazam borçlar denildiğini kayde - derek düyunu umuümiye yerine ( U- mumi borçlar) denilmesinin muva- fık olacağını işaret ettikten sonra Ereğli limanında — yapılmakta olan temizleme işinin bugüne kadar ya- pılmamış olmasından — uğradığımız ( Sonu 4 üncü saysada ) Eylülîmek kartları evlere dağıtlılacak Ankara Vâliliğinden : 1 — Eylül karneleri 15-8-1942 ta- rihinden sonra hajk dağıtma birlik- lerince halka evlerinde dağıtılacak - tır, (€ Sonu 4 üncü sayfada ) Sayın Ankara halkının nazarı dikkatine Ankara Vâliliğinden : 1 — 15-8-1942 tarihinde eylül ek- mek karneleri Halk Dağıtma Bir - likleri tarafında halka dağıtılmı - ya başlanacaktır. 2 — Birliklere kaydolmıyanlarla birliklerce mühürlü nüfus cüzdanı ibraz etmiyenler, ekmek karnesi alamıyacaklardır. Bu itibarla sayyn Ankara halkının süratle mensup ollukları birliklere kayıt ve tesçil edilmelerini rica ederim. japon | Bir uçak, Eagle gemisinin güvertesinden havalanmıya hazırlanırken Berlin'e göre Büyük Don kavsinde Kalaç'ın batısında bir rus ordusu yokedildi 57.000 esir birçok harp malzemesi alındı Alman kıtaları Kafkasya'ya girmekte devam ediyorlar Berlin, 12 aa. — Alman orduları başkumandanlığının tebliği: Orgeneral Baron von Richthofen (Sonu 3 üncü sayfada) Doğu cephesinde alman tanklar bir nehri aşıyorlar * K Moskova'ya göre Almanlar Kafkas dağlarına varırken sovyet dayanışı artıyor Stalingral'fa iki_ faraf da büyük gayret sarfediyor Alman taarruzu inatlı bir rus müdafaası ile karşılandı Moskova, 12 a.a. — Sovyet tebli- ğine ektir:; Klesikaya bölgesinde sovvyet hat (Sonu 3 üncü sayfada) Son haberlere göre durum biraz daha sakındır Kalküfa'da kargaşalıklar hiç bir akis uyandırmadı Kapanan dükkânlar yeniden açıldı Bombay, 12 aa. — Kargaşalık çı. kan çevrelerde daha az hâdise cere. yan ettiği için bu sabah Bombay'da vaziyet daha sakindir. Matunga demiryolu istasyonuna yerleşip memurların işlerine gitme - lerine mani olmak istiyen grevci nö. betçiler kıtalar gelir gelmez kaçmış. lardır. Dün gece sokağa çıkma yas kına riayet etmedikleri için 50 kişi tevkif edilmiştir. Ahmedabâd'da polis bu sabah da - İBılmak istemiyen halka ateş açmış. tır. Polis taşa tuulmuşsa da yaralı yoktur. Bessein'de Thana bölgesinde dün polis nümayiş yapan halk üzerine Hindistan'daki eski kargaşalıklardan birisinde polis bir nümayişçiyi tevkif ediyor Hindisfan'da yer yer kargaşa devam ediyor Nümayişlerde yeniden yaralananlar ve ölenler var Yeni Dere durum tehlikeli bir hal aldı Yeni Delhi, 12 aa. — Bu sabah neşredilen resmi bir tebliğde şöyle denilmektedir: Bir fabrika işçilerinin mühim bir kalabalık teşkil edecek şekilde top- lanmaları üzerine dün sabah Yeni Delhide vaziyet tehlikeli bir mahi- yet almıtşır. Sehirde kasden yangın- lar çıkarılmıştır. Güens Road demiryolu idaresinin merkez muhasehe dairesi tamamile yanmıştır. Yüz binlerce Rupye'lik zarar vardır. Belediye dalresi de he- men hemen tamamile —yanmıştır. Bundan baska vergi tahsilât delresi bir kül ve enkaz yığını haline gel- mistir. Posta kutularının çoğu yeples ]ıleş açtığı sırada bir kişi ölmüş ve | rinden sAkülmüştür. (Sonu 3 üncü sayfada) (Sonu 3 üncü sayfadağ |