9 Mayıs 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİVE1 POJ? Misafiir futbolcular Rumen takımmın bugim ve yarın yapacağı iki macta alması muhtemel neticeîer Sehir haberleri Akıl Hıîzıssıhhası Cemiyeti kongresi Harbin akıl saglığı üzerindeki tesirleri ve lüzumlu tedbirler goruşuldu 9 Mayis 1942 zimattans onra Yazan Kendi davalarımız H E M MIHINA Mercan Denizinde vustralyanın şimal doğusnnda, Yeni Ginenin cenub doğusunda, Salomon adalarının cenubunda, Hebrid adalarının batısında ve Yeni Kaledonya adasının batı şimalinde, bütün bu adalarla sanlmış bir deniz vardır ki buna Koray (Corail) yani .Mercan deniz'i» derler. Büyük Okyanusun bir parçası olan bu denizde, AngloSakson ve Japon filolan arasında bir deniz muharebesi olmuştur. 6 veya 7 mayısta başlıyan bu muharebenin hâlâ devam ettiği bildiriliyor. Ajans haberlerinde göreceğiniz üzere, iki taraf da, düşmanını ağır zayiata uğrattığını iddia etmekle beraber kendi kayıblarını henüz söylemiyor. AngloSaksonlar, bilhassa İngilizler uğradıkları zayiatı, en doğrn olarak bildirdiklerine göre, bu deniz muharebesinin neticesini, daha ziyade Müttefik tebliğlcrinden öğreneceğimize şüphe yoktur. Japon tebliği, Amerikan ve İngiliz zırhhlarmın ağır kruvazörlerinin ve büyük tayyare gemilerinin muharebeye İşlirak ettiklerini, bu gemilerin bimlerini zikrederek haber verdiği için, bu deniz muharebesi AngloSaksonlarla Japonlar arasında ilk büyük deniz muharebesidir. Daha evvelki Cava deniz muharebesinde, ağır kruvazörlerle kruvazörler ve muhribler çarpLşmışlardı. Koray deniz muharebesi, bilhassa, Avustalyanın mukadderarı bakımından mühimdir. Bu muharebeyi Müttefikler, Japonlan ağır zayiata uğratmak suretile kazanırlarsa, Pasifikte deniz hakimiyeti onlara geçer; Avustralya tchdidden kurtulur ve AngloSaksonlar, taarruza geçmek inıkânını elde etmiş olurlar. Yeni tafsilât gelip de muharebenin neticesi anlaşılıncıya kadar şu kadar söyliyclim ki bir deniz muharebesinin gayesi, deniz hakinıiyetini elde etmektir. Za\iat da, bu hâkimiyct üzerindeki tesiri bakurundan mühimdir. Eğer Çuşimada olduğu gibi, bir taraf hasmını tamamile imha ederse deniz hakimiyetini kayıdsız ve şartsız kazanmış olur. Fakat her deniz muharebesi, bu kadar kafî neticeli olmaz. Nitekim Skagerrak kat'î neticeli olmamış; Alman ve İngiliz filolan, ertesi sabah hayli ağır zayiatla üslerine dönmüşierdir. Hattâ İngilizler, Almanlardan daha fazla gemi ve insan kaybetmişlerdir. Fakat, muharebeden sonra, İngiliz donanması üstünlüğünii muhafaza ettiği için denij hakimiyeti gene onun elinde kalmıştır O muharebeyi, batan gemilerin sayısı itibarile Alman donanması kazanmıştır fakat sevkulceyşî netice değişmediğ; galib mağlub vaziyetinde kalmış mağlub da deniz hâkimiyerini muhafaza ettiği için, galib durumuna girmiştir NALINA gm Bugun T A K S I M Sinemasmda • Şu hakikatleri bir yiden haberleri yokdaha tekrarlıyâhm: tu, ve bir münevve1 Devletçiiik arrin böyle İşlerle uğİlk maçta Fenerbahçeyi yenen. ikinci zel marke edilmiş Rumen takımının bazu İle katul olunur, raş^ıası aylbdı. Armüsabakada Beşiktaşla berabere kalan kiyesme karşı Galatasarayın diğer oyunarzu ile vazgeçüir tık Türkiyede mek. Rumen futbolculan bu gün Galatasa culan faik bir oyun oynıyablirler. Yebirşey değildir; onun teb, masrif, siyaset rayla, yarın da muhtelit takımla iki ter ki, maçtan evvel takib edilecek tak ik iyi veya fena olması da duşünülemez; taassubdan uzak insanların eline devlet bu sınıfın menfaatine göre ayarlanacaktı. ve rakiblerin paykarşılaşma daha yao, herşeyden üstün bir tarihî zarurettir idaresini vermek hayli güç, fakat hayli Onlara yarıyacak bilgilerden ibaret bir laşılması İyice halpacaklardır. 2 1914 harbinden sonra dünyanm faydalı bir iş oldu. Bu sınıf münevver, tahsil, Türk maarif siyasetinin prograledilmiş ohun. Misafir futbolcuiçine girdiği buhran ve intikal devresin hamiyetli, ahlâklı, hatta inkılâbcı ele mını çiziyordu. Babalar yavrularını bu lar hakkındaki kamanlar yetiştirdi. Tanzimattan sonra he smıfa sokmak için hazırhyorlar, büyük Akıl Hıfzıssıhhası cemiyetinin umumi de her memlekette çabuk veya geç, ... Rumen takımının naatimizi, evvelki kongresi dün akşam Etıbba Odasında veya çok devletçiiik başlcmıştır. Bu dev men bütün şairler, alimler, idealistler, anneler torunlarına «inşallah paşa olur• yarın Kadıköy stamaçlan anlatlrken "•**•"•"re biltikten, dünya yeni bir sükun ve ıslahatçılar hep «kâtib» sınıfındandı; bu sun» diye dua ediyorlardı. Memleketin söylemiştik. Fener ve Beşiktaş önünde dında yapacağı maça gelince; misafır toplanmıştır. Toplatıyı önemh bir nuvaziyeti buhran veya refah halinde oltukla açan cemiyet reisi Profesor refah devresine girdikten sonra da dev sınıf hakikaten «efendi» idi. seyrettiğimiz Rumenlerin bugun artmış lerin tatbik ettikleri havadan kontroUu Fakat kısa bir zaman sonra, bu sınıfın ması bu sınıfın hayat tarzile anlaşılıyorFahreddın Kerim Gökay, akıl hıf letçiiik devam edecektir. bir taraflan varsa, o da biraz daha ve sektirme paslı oyun tarzmın çayırda 3 Devletçiiik tarihî bir zaruretten saraym etrafmda toplandığını, iktısadi du. Bunlara dokunan bir hâdise karşıdinlenmiş, iklime ve yemeklere biraz tesiri bir misli artar. Sebebi de basittir. zıssıhhasınm dünyamn geniş bir kısmmı görülmemiş bir kan ve ateş ka doğduğu, kendini zorla cemiyete kabul manada dahi ara'arında menfaat iştiraki sında «memleket mahvoluyor» diye mıdaha alışmış olmalarıdır. Böylece bu Toprak, bilhassa Beşiktaş sahası gibi ettirdiği için, şimdiye kadar tek şekli ve rekabet kavgaları olan bir topluluk rıldanmalar oluyor; öbür tarafta köylügünkü Galatasaray maçmda Rumenle biraz sert toprak sahalarda havadan sırgası kasıp kavururken, ferd ve cemiolan idarî devleti, hükumetçiliği onun halinde an'snesini, ahlâkını ve şuurunu nün ve halkın saadet ve felâketi siyaset rin daha canlı oiacaklarını kabul edi kontrol, çayır sahadaki kadar ayarlı ve yetm huzur ve selâme'.i için çalışmağı tek vasıtası olarck kabul etmeklen başka yarattığmı görüyoruz. Tanzimatm baş ve tarih ibresinde hareket bile yapmıyoruz. Fakat Rumen takımmın hücum sıhhatli olamaz. Paslar hızlı ver.ldiği ulkü bilen cemıyetin 13 üncu toplantısını gidilecek yol yoktu. Bundan dolayı bü langıcda inkılâbcı ve ideaüst kâtib sınıfı yordu. hattına nazaran zayıf gördüğümuz mü vakitler fazla top sıçnyacağından ha büyük bir fikir ve ruh huzuru içinde idtün dünyada iktısad i=lerine ehil olmıyan ve münevver kadro, kendisini halktan İşte 1908 Meşrutiyet inkılâbı, Tanzimadafaa ve muavin hattı fazla dinlen vadan kontrol güçleşir. Kon.rolu temin rak ettiğini belirttikten sonra, geçen ve basit formüller üzerine kurulmuş ba ayırmıştı. Ayrı lisanı, ayrı âdeti, ayrı antm bu inkılâbcı ve idealist sınıfını saramiş olmakla büyük bir fark kazanmış için pasları ekseriyetle yavaş ve.m;k za sene içinde ebediyete intikal eden messit ve muayyen idarî işlerle uğraşan bu enesi, ayrı mcşguliyeti ve ayrı görüş yın etrafmda İrticaın ve muhafazakârlıolmaz. Eğer söylendiği gibi Rumanyadan rureti hasıl olur ki, bu oyunun umumi lektaşların hatırasını anmış ve akıl hıfmakine iktısadi devleti kurmağa ve ida tarzı ve ahlâkile yalnız farklı bir sınıf ypni oyuncular getirebildilerse, takımın süratini azaltır. Uzun sektirme paslarda zıssıhhasının bilhassa harb zamanlannğın yuvası halinde buldu. Meşrutiyet indeğıl, ayni zamanda farklı bir cemaat, re etmeğe mccbur olmuştur. umumî kudretinin artacağı tabüdir. ise, top, çayırda fazla sıçramadan ka daki rolüne işaref.e bulunarak demişkılâbına, bu smıfı tasfiye için yapılmış 18 ve 25 nisan tarihli €Cumhuriyet. te milletten aj'rılmış bir parça halinde ya bir hareket diyebiliriz. Ne yazık ki moHer halde Rumanyadan ısmarlanan e yar. Çocukluğumuzda denizds sektirdi tir ki: şamağa başlıyordu. Önleri ilikli, yerlere • Devletçiiik ve hükumetçilik» hakkında lemanlar hücumdan ziyade, takımın ğimiz taş gibi hafif sıçramalarla mesafe c Beyin fonksiyonunun bozulması, çıkan iki yazımın kısası budur. kadar iğilmi1? başlarile kuzu bir teslimi dası geçmiş bir demokrasi ve hürriyet muhtac olduğu, muavin ve müdafaa e alır. Toprak sahada topu bu üslubda ferd ve cemiyeti müteessir eder. yet içinde, tebasbus ve riyanın timsali, prensipinden başka hiç bir şey getiremiİki türlü memleket ve buna bağlı iki lemanlarıdır. Rumen takımmın merkez kullanmak mümkün değıldir. efendisinin her emrine itaat eden, her yen Meşrutiyet inkılâbcıları bidayette Binaenaleyh akıl hıfzıssıhhası oemi türlü devletçiiik çekli vardır: muhacimini ve sağ açığını, biraz da tasfiye ettikleri bu sınıfı, kendi etraflaBu izaha göre, Rumen takımının Ka yetleri, topluluğun, umumi ahenk ve 1) Evvelce liberal kapitalizm tarafın söze mahzı keramet dıyen bu insan artık rında toplanmaktan menedemediler ve sol açığını birinci sır.ıf bir futbol oynaTürk cemiyetinde, Türkün kendi seciyemağa müsaid görmüştük. O kırattaki dıköy sahasında kendi oyun tarzına da muvazenesini bozan sebebleri araştırır. dan, ferdî çalışmalarla kurulmuş, herşesaray yerine fırka ve inkılâbcı şeflere saBütün dünya üzerinde bugünün harb yi tamara olmuş memleketler (yani ka si dışında j'aratılmış bir mahluktu. Bir futbolcularm arkalarma ayni ayarda ha uygun bir maç yapacağıru kabul etköylü İstanbulda bir nazırın etrafındaki rılmış inkılâb düşmanı, bürokrat bir sıpsikolojisini incelemeğl vazife bilen bu pitalist, sanayici ileri memleketler); bir iki oyuncu" verilebilirse, takımın mek icab eder. memurların hallerini, tavırlannı, istik nıfm tuzağma düşmekten kurtulamadıBöyle düşündüğümdendir ki, Ruman teşekküller, şaşılacak bir sinır gerginl'ği klası birdenbire üç misli artabilir. Ev2) Bu sahada hiç bir şeyleri olmıyan, bal ve teşyideki vaziyetlerini görse, bu lar. Filhakika hakimiyeti millet eline velce de yazdığımız gibi, Rumenlerin yalılann Kadıköyünde muhtelite karşı ile saatlerce göklerde ve kapalı tankla her bakımdan fakir memleketler (yani insanların konuşmaktan başka bir şey alan büyük inkılâbımızı yaptığımız zatatbik ettikleri oyun sistemi güzeldir. daha zevkli, daha müessir ve daha mu nn içinde çalışan insanların; cephede eski müstemleke ve yarı müstemlekeler, ler yaptıklarınl sanırdı. Memur sınıfı is man, karşımızda saray ve Babıâli taraYalnız bu sistemin tesiri ancak takımın vaffakıyetli oynıyacaklarına hükmedi ve cephe gerisinde propagandanın şaşır geri ziraat memleketleri). mile, dilile, ahlâkile, yalnız kendi arala fından temsil edilen ayni bürokrat ve tıcı ve yıpratıcı antenlerine karşı davayarısından fazlasının birinci sınıf olma yorum. Birinci kategoriye giren memleketler rından kız alıp vermek usullerile en ka inkılâb düşmanı sınıf çıktı, ve Atatürkün sına bağlıdır. Aksi takdirde müessirlik Esref ŞEFtK lanna sarsılmaz bağhlık gösteren mil de asırlarca çalışılarak herşey meydana tegorik manada bir sınıf teşkil etmiş'er yaptığı ilk iş, ötedenberi devam eden bu letlerin ruhî hallerini incelemek ve mobirinci smıfî oyuncuların oyuna müdaBakırköy Halkevinin tertib rallerini kurtaracak tedbirler bulmak gelmiştir: Fabrikalar, bankalar, şehirler, di. Bunlann halktan ve onun meşgul ol irtica nüvesini dağıtmak oldu. hale edebildikleri zamanlara münhasır yollar, mektebelr, teknik, usul, kanun duğu âdi lşlerden, ziraat, ticaret ve sanatır.> kalır ki, bu bir nevi tesadüfî oyun Ahmed Hamdi BAŞAR an'ane, eleman, hulâsa ileri bir cemiyet ettiği maçlar demektir. Fahreddin Kerim Gökay, nutkuna de için ne lâzımsa hepsi tamamdır. İnsan Bakırköy Halkevi, Bahar kupası naBiz öyle düşünüyoruz ki, bugün Şeref mile basketbol ve voleybol turnuvalan vam ederek, şimdıye kadar bu esaslar zekâsı ve enerjisi serbest çalışma ve serstadında yapılacak Galatasaray maçm tertib etmiştir. Galatasaray, Bozkurd, dahilinde bir çok konferanslar verildi best yaşama devrinin verdiği büyük müfaydalanarak en değerli da, Rumenlere yeni takviye elemanları Kurtuluş, Beyoğluspor ve Şişli Halkevi ğini anlatmış ve geçen sene kurulan saadelerden gelmediyse, birinci sınıf addettiğimiz ekiplerinin iştirak edeceği bu müsabaka Kriminoloji müessesesile işbirligi yapıl meyvalarmı vermiş, ve buralar baştan üç Rumen muhacimi Fener ve Beşik lar bugün başhyacak ve yarın yapıla dığını ve bühassa Türk cemiyeti içinde aşağı kurulmuçtur. Bu sayede o memtaş maçlannda olduğu kadar tesirli ve cak maçlardan sonra turnuvaya nihayet boşanmalann ve işlenen suçlann sebeb leketlerde devlete yeni yaratıcılık kudII lerini izah etmiş, ve sözü alkole getire reti vermeğe lüzum kalmadan herşey hatehlikeli vaziyetleri kolayca bulamaz verilecektir. zır, onu işletmeğe ve yeniden yaratmarek, bu zehirin sarfiyatını azaltma yolar. Çünkü Galatasaraym iki müdafii İstanbul boks bîrincilikleri lunda alınan tedbirlerin, slnir hıfzıssıh ğa muktedir bütün elemanlar ve imkânçıkış ve manevra sür'atleri bakımından lar mevcuddur. Devletin o memleketleren usta muhacimlerin akınlarını dahi İstanbul boks birincilik müsabakalan hası bakımından faydalan üzerinde ehemmiyetle dürarak, harb içinde enerji de vazifesi bu kurulmuş, çalışan iş sabozacak durumda görünüyorlar. Faruk bu akşam Beyoglu Halk sinemasmda halarını ve işlerini, devrin ve milletin Rumanyaya geldiği zaman bütün Ru yapılacaktır. Maçlara saat 20,30 da baş iktısadi vazifesine temas ederek: istediği şartlar içinde plânlaştırmaktan men futbol meraklılarını hayran edecek lanacaktır. « 25 milyonluk zinde ve ruhan sag idare etmekten ibarettir. gibi bir oyun çıkarmış ve Bükreş galam bir Türk nesli yetiştirmek için çazetelerinde emsalsiz bir müdafi olarak Hendekte yapılacak pehlivan Halbuki ikinci katagoriye giren mem(Baştarafı 1 inci sahifede) ka bir şey verilmedi. Çünkü Alman lışmalıyım» demiştir. bahsedilmişti. Böyle bir Galatasaray leketlerde bunlardan hiç biri yoktur güreşleri Birbirinden aykırı tabiyevî ve sevHatib, anormal çocuklar İçin kurulan Ne olacaksa yeniden yapılacak, yeniden tıya değil cenub doğuya doğru daha Führeri bir gün Fransayı da yanına müdafaası, tecrübeli ve çok usta olan Hendek Halkevi tarafından 24 mayıs müessesenin daha iyi bir inikşafa mazçok gcnişlcmesine mâni olabilcceklerini almak istiyordu. Buna mukabil İtalya kulceyşî neticeleri bakımından SkagerRumen sağ açığile oyunculuk yarışma pazar günü büyük bir pehlivan müsayaratılacaktır. Ne sermaye, ne sermayerak muharebesine, «mağlubun galib Yunanistana hücum ettL çıkmayıp sadece akm bozms usulile bakası yapılacaktır. Tekirdağlı Hüseyin har olması temennisile nutkunu bitir dar, ne eleman ve teknik, ne de bunlann sanmışlardı. Almanya henüz yalnızbaİngilterede uçak çoğaldıkça Alman yendiği muharebe» demek yanlış olmaz şına harbediyor ve Roma, harbe girmiştir. hareket ederse, aksaması ender oîur. Her Mülâyim ve Dinarlının iştirak edeceği usulleri, an'aneleri, kanunları, ilmi ve Şimdi, Koray deniz muharcbesinde, tcrsane ve harb şanayi perkezleri l>omBundan sonra söz alan, maruf asa İdeolojisi vardır. İşfe bSyle bir memle mcnin vakti gelmediğipe hükmedij;orsporda olduğu gibi futbolda da evvelâ bu müsabakalara bütün maruf pehlivandu. Büyük demokrasi devletlerinin Al balanmıya başlandı. Bu, Almanyanın bir taraf ötekl tarah Vok edemezsc, harakibin en kuvvetli tarafmı silmek ve lar davet edilmiştir. biye mütehassıslarımızdan Dr. HUseyin ket olan Türkiye, harbden ve inkılâbdan çok şiddetli mukabelesini mucib oldu ve kikî galib, bir iki gemi fazla kaybeden ya sindirmek, olmazsa aksatmak lâKenan, «bugünün hâdiselerinde ruhiya sonra yıkılmış, harab bir vatan parçası manyaya harb ilân etmekten bir mak neticede Londra büyük ölçüde yalulıp taraf değil; batı Pasifikte deniz hâkiKırkpınar güreşleri zımdır. Bana kalırsa bu günkü maçta tın yeri» mevzulu değerli bir konferans üstünde taşından toprağma, çiftinden sad ve ümidleri de İtalyayı korkula yıkıldı. miyctini elinde tutabilen taraf olacakGalatasaray müdafaasının ilk dakikaEdirne (Hususl) Bu sene bir çok vermiş, Dr. İbrahim Zati Öget de «blzde çubuğuna, büyüğünden küçüğüne, kö rak onu harbe girmckten menetmektL Ondan sonra İngiltere, Almanlarm tır. Bu hâkimiyet, muharebeden sonra, Müttefikler Alman hava, deniz ve kalardaki birinci vazifesi, iki Rumen açığı yenilik ve değişikllklerle 23 mayısta ya kolonyal hapisaneler> e dair konuş yünden baş şehrine kadar herşeyi devletönüne Balkanlarda Yugoslavyayı çıka hasmından daha fazla gemiye sahib onının oyununu velevki sık sık taca ata pılması kararlaştınlan meşhur Kırkpı muştur. çe yeni baştan kurulacak, düzenlenecek, ra kuvvetlerinin Norveçe taarruzlannı rarak Yunanistandan sonra bir Balkan Ian, taarruza devam edebilmek kudrerak bozmak olmalıdır. Takım işlemeğe, nar güreşleri için Edime spor bölgesinSıhhiye Vekilinin muvaffakiyet di dünyanın ileri memleketlerile arasındaki men'e çalıştılarsa da muvaffak olama müttefiki daha kazandı. Fakat bununla tini kendinde gören. daha cesur ve cürsahaya hâkim yerleşmeğe başladıktan de hararetli hazırlıklara devam edil leyen ve Adliye Vekâletinin, Akıl Hıf asırlık mesaleler birkaç senede aşılarak dılar. Onun için sıra Holanda, Bclçika ve onun asıl kazancı Almanlarm Rusyaya etkâr davranan kimse ona nasib olasonra normal müdafaa oyununa avdet mekte ve bu seneden itibaren «Türkiye zıssıhhtsı cemiyetinin mesaisile yakından bir iş ve sanayi hayatına kavuşacaktı. bizzat Fransaya gelmiş, bu memlekettaarruzunu bir ay geciktirmek olmuş caktır. etmek kolay ve mümkündür. Kırkpınar güreşleri» adını alması muh ilgilendiğinl bildiren telgraflan, alkışlar Yapılacak iş sadece bir bozulanı yerine lcrin de Alman orduları tarafından biri tu. Ayni zamanda İngiltere bütün Hagetirmek, yaşanana düzen vermekten diğerinin ardından yere serilmeleri için bcşistanla Somaüyi İtalyanlardan almış Rumen merkez muhacimini Galata temel olan bu büyük güreşlerin noksan arasında okunup cevaben teşekkür telibaret değildi. Ortaçağ sefaleti yaşıyan birkaç hafta yetmişti. Kısmen Holanda ve böylece durumunu düzeltmişti. Fasaray orta muavini ile içleri durdurabi sız olması için komite tarafından müm graflan çekilmesi kararile kongreye son fakir, geri bir ziraat memleketini, asır ve bahusus Belçika ve şimal doğu Fran kat Balkan harbi yalnız Yugoslavya ile verilmiştir. lirler. Böylece üç tehlikeli elemanı gü kün olan her şey yapılmaktadır. lan atlıyarak modern sanayi dünyasma sada mağlub olan İngiliz hareket ordu Yunanistan aleyhine değil İngilterenin harebeye girmesi ve bir darbede bab kavuşturmak işine tarih karşısında zor sunun sağ kalan insanlarının yalnız el de ziyanına olarak neticelendi. İngilte Pasifikteki Birleşik Amerika ve İngiliz Darüşşafakanın 69 uncu yıl lanmıştık. Kurulmuş fabrikası, birikmiş lcrindeki silâhlarla, ve türlü küçük de re o sıralarda Libyadan da çıkarı'.dığı deniz kuvvetlerinin büyük kısmını tahHayatın binbir esrarından yaratılan... Seyredenlere sonsuz bir neş'e parası, kazanılmış tecrübesi ve tekniği, niz vasılalarile Dönkerkten İngiltereye gibi bütün Balkanlardan, Giridden ve rib etmesi olmuştur. duytıran... Gözlere hayret, dudaklara hayranlık dolduran: dönümü yarın kutlanıyor başaracak elemanı ihtısası olmıyan bu savuşmaları, İngiliz hava kuvvetlerinin Adalar denizinden atılmıştı. Irakta bile Ondan sonra Japonlann Vzakdoğu kaPAULETTE GODDARD BOB HOPE'nin son zaferi Darüşşafakanın 69 uncu yıldönümü memlekette bütün bu işleri «Devletçiiik. Fransayı tamamile terketmeleri ve Fran. isyan çıkmıştı. Dönkerkten sonra İnşil ra, deniz ve adalarındaki muvaffakıdolayıisle, yannki pazar günü saat on. yolile yapacaktık. Elimizde ise yalnız ve sız ordulannın Alman kara ve hava tere bu harbde bir daha fena bir du yetleri birbirinin ardından geldL Filidan on altıya kadar mektebde bir top yalnız tarihî gidişin ve tesadüfün eseri kuvvetleri tarafından imha edilmesi yü ruma düşmüştü. Alman hava ve deniz pinler, HongKong, Malezya, Singapur, lantı yapılacaktır. olan an'anesile, usulile, elemanlarile, ruh zünden mağlub Fransa galibden müta kuvvetlerile uçakçılarının Giridden Ro Holanda Hindistanından sonra bugün ve manasile bir idarî devlet makinesin reke istcmek zorunda kaldı. dosa, oradan Kıbrısa atlamalan bckle Birmanya da tamamile onlann eline Şişli lase memurluğu od&cısı den başka birşeyimiz yoktu. Günden niyordu. Ondan sonra Suriye bir Al geçmek üzeredir. Birmanyadan sonra Bu andan itibarcn İngiltere harbdc Kalbleri heyecanla yerinden oynatacak, gönülleri esrann dehşetile sars?caktır. güne karışık, akıl ve hayale gelmiyecek man hareket hedefî olacaktı. Suriyedeıı Çinin, Hindistanın ve Avustralyanın tevkif edildi DİKKAT: MİKET BAYRAMI güç şekiller alan millet işlerini düzenle yalnız kaldı. Yalnızlık İngilizlcıin âsa Filistine ve buradan Süveyşe yürümek ehlikede oldukları muhakkaktır. AlŞişli İaşe memurlugu odalanndan Heyecanlan susturmak için iki müstesna MİKİ birden: mek, yeni bir millet yaratrr.ak için her bına dokunur. Asırlardanberi İngiltere, Alman ordulan için kabil sayılıyor ve manya da, Rusyaya son kat'î darbesini karne aşınp satmaktan yakalanan Şişli 1 TECRÜBELİ BEBEK. 2 DONALD'ın SAATLİ BOMBASI işte yalnız bu makineyi kullanmağa müstemleke ve dominyonlarmdan baş bu surotle Mısır hem doğudan. hem indirmck üzere bulunuyor. Atlantik ve Halkevi odacısı Niyazinin, İstanbul ka Müttcfiklerinin de gayret ve feda batıdan ve hem de havadan üç ateş ^^^^•^••H Bugün saat 1 de tenzilâth matine mecburduk. Pasifikteki İngiliz ve Amerikan gemiikinci milli korunma mahkemesinde mukârlıklan saycsinde korunmaya alışmış arasında kalıyordu. eri Mihver denizaltı ve üstü harb gehakemesine başlanmıştır. Sorgudan sonAvmpa ve Amerika milletleri kendi tır. Onun çok eskidenberi süregelen dış mileri tarafından batırılıp durmaktadır. ra hakkmda tevkif müzekkeresi kesil millî bünyelerinde İktısad, devlet gibi siyascti daima ittifaklar ve itilâflar sisŞehzadebaşı Gedikpasa İşte tam bu sırada yani 22 haziran Avrupada Rusya ve Asyada Çin, Hinyarattıkları sosyal müesseseler ve oluş tcmine dayanır. Dönkerkten sonra ise, 1941 de Almanlarm Rusyaya taarruzu miştir. Şnhidler dinlenilecektir. SİNEMALARINDA lar için ucu asırlara uzanan, bugün de Almanya karşısında tekbaşına kalmıştır. başladı. Bu taarruzu bekliyen dünya distan ve Avustralya Mihvere nihayet Havacılık günü cemiyetleri içinde ilim ve kültür kay Ayni zamanda Büyük Britanya adasını da pek az kimse vardı. Onun için bu boyun eğerlerse AngloSaksonlar için Gelenbevi orta okulu tarafından dün naklarile beslenen geniş bir fikir kay koruyabilccck ne kâfi bir kara ordusu yeni harb, İngiltere dahil olduğu hal hasıl olacak vahim vaziyeti ne MadaMEVSİMİN İKİ BÜYÜK FİLMİ BİRDEN Fatih Halkevinde chavacıllk günü. ter naşması, bir ideoloji ve hayat görüşü ve ne de kuvvetli bir hava filosu kal de bütün dünya İçin bir sürpriz, fakat gaskarda bir deniz üssünün İngilizlerce tib edümiş, öğretmen ve talebelerle bir devresi yaşamışlardı. Liberal devlet ide mamıştı. Kuvvetli hava filolarile hima ayni zamanda İngilizlere geniş bir ne işgali ve ne de Yeni Kaledonyaya Ameçok dinleyıci bulunmuştur. Ömer Köp olojik temelile, usulleri ve an'anesile ye edilemiyen deniz kuvvetlerinin bü fes almak vesilesi olmuştu.. Almanlar rikanın asker çıkarması kurtaramaz. riilü (Gencliğin havacılık tarihlle sa tanınmış, anlaşılmış ve şeklini bulmuş yük bir işe yaramadıklarını da Norveç Rusya harbiııi 1941 de bitiremediklerin Hatta Ametikada ve İngilterede 1943 ve TÜRKÇE SÖZLÜ ve ŞARKILI mimî ve ezeli münasebetleri) mevzulu bir realite idi. Halbuki Türk devletçili deniz ve hava muharebeleri gcıstcr den İngiltere hâlâ bu harbden istifade 44 yıllarına kadar on binlerce uçak ve bir konferans vermiştir. Konferansı, ho ğinde, yalnız kurulacak müesseseler, mişti. Bahusus Kale boğazı ve Manş ediyor. Çünkü Almanlar Rusya harbi tank yapılmış, yeni ordular ve donanparlörler vasıtasile Fatih ve Aksaray tekniği, elemanı ve usulleri değil, fakat cenub sahilleri Alman işgaline gcçmişü. ni bitirmeden İngiltereye karşı ne Av malar teçhiz edilmiş olsa bile harbin Mihver aleyhine dönebileceği kolaylıkla parklarında kalabalık bir halk kütlesi bu İdeolojik ve fikir temeli de yeniden Bu sebeblerle Büyük Britanyanın cenub Büyük macera Heyecan, dehşet filmi rupada, ne Asyada ve ne de Afrikada de dinlemiştir. yaratılacaktı. Devletçiiik bizim için ha kıyılan doğrudan doğruya bir Alman büyük ve kat'î bir harekete girişemez kabul edilemez. Bu harbin ldlidleri şimdiki halde Rusya, Çin, Hindistan ve taarruz tehlikcsine açılmıştı. Kumaş hırsızları tevkif edildi yat, tarih ve istikbal demekti. Bir mille İngiltercde kiliselerde dualarOnun için ler. Çünkü kuvvetleri her iki tarafa ta Avustralyadır. Bunları hangi taraf açarBu gece saat 21 de • ti yaratmak veya tarihini karanhklara edileıck arruz için kâfi değildir. Bu sebeble Al' SİNEMA ve Bursadan İstanbula bazı tacirler he gömmek, yeni bir devir açmak veya ka memleketin korunması Allahtan dilen manya, Rusyayı muvakkat de olsa bir sa harbi o taraf kazanır. Mısır, Süveyş, sabma gönderilen 50,000 lira değerin pamak onun elindeydi. Türkiyede bir tek di. Filvaki kuvvetli bir Alman ordusu yana bırakarak İngiltereye karşı esaslı Malta, Cebelitank ve Afrikanın MihTİYATROSUNDA dcki ipekli kumaş, Galatada Kasımm dava yaşıyabilirdi: En iyi devlet kurmak şu veya bu vasıta ve şekilde Büyük bir harekette bulunamaz. İtalyanm Rus verce zapt ve istilâsı onlann Rusya Bu mevsimin en ardiyesine yerleştirilmiş, ardiyede ça ve devletçiliği bütün sosyal, iktısadî, ah Britanya adasına ayak basıp tutuııa yaya ehemmiyetli kuvvetler yolladığı ve harbinde muzaffer olmasına bağhdır. zevkli, en heyecanlı lışan iki hamai kumaşları sahiblerine lâkî müesseselerile Türk cemiyetine ma büdiği takdirde İngiltercnin daha 1910 Balkanlarda müteaddid tümenler bu Onun için buraların da müdafaası aneğlencesi başhyor. götürmek üzere arabalara yükletmiş letmek!. Hayatımızın bu tek ve baş da ta muharebe dışına çıkması muhtemel lundurduğu bir sırada, Libyada. doğu cak Rusyada mümkündür. ler, fakat sahiblerine teslim edecek yer vasile yapyalnız kalmıya mecburduk: olurdu. Fakat Allah duayı kabul etmiş H. E. ERKİLET Akdenizde veyahud şimalî Afrikada yalde, anlaşükları başka bazı kimselerin çünkü devlet elile kurulmuş, meyvaları ve Hiller hazır olmadığı için İngiltenızbaşına büyük ölçüde bir teşebbüse de yardımüe Feriköyünde bir eve ta nı vererek ileri bir safhaya geçmiş mil reyi istilâya teşebbüs etmemiştir. Onun girişeceği de duşünülemez. Bu sebeble şıyıp gizlemişlerdl. Fakat el altından let tarihte henüz yoktu. Biz bu yolun için 194041 kış mevsiminde İııgillcre iki kerre ikinin 5 ettiğini isbat eden, ikiden 4 çıkaİngiltere ve Amerika Avrupada ve yasatış başlayınca hapsi yakalanmış ve hem ilk yolcusu, hem de müjdecisi idik. bu harbde ilk netes alarak Büyük Briran. koca dünyayı avucunda bilya kadar küçülten kın doğuda, en az bu yazı da kazaNüshası 5 kurusrur. aşırıp sakladlklan kumaşlar da meyda*** İPNOTİZMA. MANYATİZMA. İLLÜZİYONİZMA i' tanyanın müdafaasını tanzimle uğraştı. nacaklardır. Raric Türkive na çıkarılmıştı. Hamal Fehmi ile İskenProfesörü görülmemiş esrarlı hünerlerini gösterecek > Fabrikalarını harb sanayii haline getir«çin Almanyanın 1941 sonbaharında Rusiçin der, yardımcıları Hüseyin Nar, Hüseyin İnkılâbımızdan sonra, tarih ve hayat meğe de çalıştı ve uçak, top ve tank 1400 Kr 2700 Kr yayı tamamile mağlub edemcmesi MihSeneUk Eminoğlu dün Sultanahmed üçüncü sulh karşısında bütün ümidlerimizi kendisine maline hız verdi. Fakat Almanya uçak ver için iyi bir şey değildi. Çünkü 1450 > 750 » Alü avhk ceza mahkemesince sorguya çekilerek bağladığımız, herşeyi ondan beklediğimiz ve lank imalâtı cihetile İngiltere üze Amerika henüz harbe girmemiş olmaBeyoğlun'la Şehir tivatrosunun eski komedi kısmmdadır. Telefon: 49369. 800 > 400 » Üc avlık tevkif edilmişlerdir. devlet makinesi eümize nasıl ve ne halde rine öyle bir takaddüm ve üstünlük Biletler hergün 13.30 dan itibaren tivatronun gişelerinde satılmaktadır. sına rağmen İngiltereye ve Rusyaya 150 » Yoktur. Bir ayhk geçti? kazannııştı ki İngiltere her ne yapsa açıktan açığa ve çok faal bir surette Bir çocuk otomobil altında Pazar matineler 16 da baslar. Yerlerinizi evvelden tutunuz. rat Geçen yazımda da söylediğim gibi dev Almanlarla tekbaşına uğraşamıyacaktı. yardun ediyor ve onlara uçak, top ve can verdi let, biri tarihî oluş, diğeri de onun bu Onun için Birleşik Amerikanın daha tank gönderiyordu. Geçen kışln bidaGazetemize eönderilen evrak ve vazılaı Şoför Mişelin idaresindeki 2333 nu günkü cemiyet içindeki yaşayış şekilleri faal ve sıkı yardımını temin etmesi icab yetinde vaziyeti birdenbire Mihver tanesredilsin edilmesin iade edilmez ve maralı otomobil, dün akşam Bomonti ne aid iki realite halinde tetkik olunabi cdiyordu. Nitekim bu hususta Birleşik rafına çeviren hâdise Japonyanın mun'vamdan mes'ulivet kahul nlunmaz. lir. Bugünkü şekil hakkında inceleme Amerikadaki temayülden istifade etmek den gelirken Mecidiyeköyünde oturan Görülmemis iki büyük ve eüzel film birden: 10 yaşlannda Ahmed kızı Fahriye adın yapmazdan evvel, onu doğurmuş ve ta kabildi. Fakat ayni zamanda Amerikada bir çocuğa çarpmış, çocukcağızı iki rihî emrivakiler halinde bize kadar gel ya Antil İngiliz adalarile Danimarkanın metr e öteye fırlatmıştır. Ağır yaralanan miş olan eski devlet makinesini tanımak İzlandasını pcşkeş etmek gibi fedakârKıymetli san'atkâr Münlf Fehimin resimlerile ve baştan başa renkli Fahriye, hastaneye kaldınldıktan kısa lâzımdır. Bizde modern manada devlet hklar ihtiyan da lâzundı. İngiltere hiç sahifelerle süslenen bu sayı kâğıd azlığmdan dolayı mahdud miktarda Tanzimatm eseridir. Tanzimattan sonra bir şcyi ihmal etmiyerek Amerika işbir müddet sonra ölmüştür. Müddeiubasılmıştır. mumilik hadiseye el koymuş, Mişel ya memlekette kalem efendisi, kâtib ismi irliğini kazanmak siyasetinde muvafKüçük buzlar Kralicesl fSONİA Dehşet ve heyecan filmi Bu sayıda: KADIN, GEN'CLİK, ROMAN. Yazan: Peyami Safa verilen münevver ve inkılâbcı bir sınıf fak oldu. Amerikanın bütün kaynaklan kalanarak Adliyeye verilmiştir. Tabibi HENNİE) nin rakibJ Baş rolde: I BAHAR VE KÖYLER (Ser\er Bedi) FRANSAYI YIKAN KADIN adlî Enver Karan cesedin defnedilme yetişti. Şer'iyye sınıfmın ve cahil tahak artık İngiltereye hem de bedava açıl1 RE N E DARE küm elemanlannm elinden devlet maki mış gibiydL PETER LORRE I NE MUTLU... Şür (Necdet Rüştü) (Muzaffer Esen) sine müsaade etmiştir. tarafından zengin ve parlak film nesini bunlar alarak işleteceklerdi. Aşk ve İpekli Kadife (Hikâye) HOLİVUD'UN E N BAHTSIZ ADAMIİ Olimpiyad filmi Seans saatleri: Seans saatleri: «Setre pantol» giyen, masada oturarak ALEV GİBİ... Edebî aşk ve macera romanı... Yazan: Cemil Cahid İtalya. Fransada muharebeler bitmek 1.30 3 50 6.30 9. 2.30 5 7.30 10 çalışan, dosya tutan, güzel yazı yazan, üzere iken, harbe karıştı. Fakat ona Eminönü Halkevinde bugün saat alt1 Ayrıca : Moda sahifesi, güzellik ve kadın yazıları, resimli earbı da söyle böyle anlamaea cahsan. Fransada bir hudud düzeltmesinden baş. da Olimpiyad filmi gösterliecektir. röportajlar, dünya hâdiseleri. A. Hamdi Başar Yazan: Eşref Şefik Asheri vaziyet Bütün cephelerde durumun mütaleası KADIN ve ŞEYTAN Bugün L  L E sinemasuıda TURAN AZAK Ali Baba ve 40 Haramiler 2 G A N G S T E R KADIN ZATİ SUNGUR SES CUMHURİYET Sineması ve Tiyatrosu Abone şeraiti Kahnslar Beyaz içinde Kelebek YENİ MECMUA Bugün çıktı