15 Nisan 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

15 Nısan 1942 CUMHURtYFl O IV A Fransa vazîyetinî tasrih ediyor Türk Rumen ticaret anlaşmasının csasları Yeni anlaşmıya göre mal bedelleri gerek takas, gerekse dövizle ödenebilecektir Aşırı Iddialar (Başmakaleden devam) : fle Fransa olan^ Versaycılar idare edeccklerdi. Onlarrn nazannda Almanya ejulerek kat'î bir baskı albna alınmış, Rusyaya gelince o da yok farzolunacak bir vaziyete geçmişti. Olan bu mudur? Bugün Fransa yok, İngiltere ancak Amerikaya dayanarak ayakta tutunabiliyor. Ortada görünen canh kuvvetlerse Almanya ile Kusyadan ve hiç hesaba katılmamış olan Japonyadan ibare'tir. Eski Bulgar hükumeti (Baştarafı 1 ind sahifede) elverlşü bir surette tefsir edilmektedir. Başvekil Pilof tarafından tespit edilen 7 nokta, Kralın Bulgaristana İtalyan ve Alman rejimlerinden mülhem bir slyasî rejim vennek hususundaki kat'î arzusu. nu göstermektedir. Bu rejim Bulgaristar.a modern ve yeni A\Tupa nizamına girmiş bir devlet sıfatile olan meşru emeüsrini gerçekleştlrmek imkânım verecektir. Şurası açıktır ki, yenl kabinenin teşekkülü Bulgaristan için eski siyasl par. tiler rejiminin sona ermesi demektir ve bu da İtalyan siyasî mahfillerinde memnunlukla karşılanmaktadır. Laval Peten'le anlaşb (Baştarafı 1 inci sahifede) şembe günü Mareşal Peten, Amiral Darlan ve reis Laval yeniden toplanacaklar dır. De Brinon'un sözleri Paris 14 (a.a.) D. N. B. Büyük elçi de Brinon Vişiden dönüşünde yeni Fransız hükumetinin rLssü kurulacağı hakkında aşağıdaki demeci yapmıştır: « Pierre Laval Fransız hükumetinin reisi olmaktadır. Amiral Darlan kara Ve hava, deniz bütün Fransız kuvvetlerinin başkomutanı olacaktır. Darlan nazırlıktan çekilmekle beraber nazırların meclisinin toplantılanna iştirak edecektir. Maamafih, Darlan devlet reisi Mareşal Peten'in halefi olarak kalmaktadır. Kabinede Harbiye Nazırhğı bulunmıyacaktır, diğer nazırlıkiar hakkında henüz kararlaştırılmış bir şey yoktur.» Civciv ve ördek palazı ayat pahalılasınca insanlar toprağa, tabiate donerler. Bunu daha derlitoplu söylemek lâzım gelirse üısan, iptidaileşmiye başlar ve o zaman rahat eder. Zaten şöyle dikkat ederseniz bizi tedirgin eden şeyler, iptidaî insanın bilmediği şeylerdir. ^ s a l e lüzum yok. Çoğu kimseler gibi toprağa dönmek istiyen komşumuz bir kadın da bu sene bir kuluçka tavuk oturtmuş Altına da şu kadar tavuk, bu kadar da ördek yumurtası koymuş. Soğuklara rağmen günü geldiği zaman on beş yumurtadan tirisi bilc şaşmadan çıkmışlar. Galiba 9 tavuk. 6 ördek. Yirmi iki gün yerinden kalkmadan yavrularını bekliyen zavalb ana tam civcivlerini seveceği sırada bir büyük felâketle karşılaşmış görünüyor. Çünkü ördek palazları, tabiatleri icabl, nerede bir su görürlarse içine dalıyorlar. Ana cla bunu göriince telâşlanjyor, koşuyor. suyun etrafında dolaşıyor. Analık şefkatini göstermek istiyor ama suya giremiyor. Beriltilerin aldırdığı yok. Yüzüp duruyorlar. Gene ayni ana civclvlerine bir jcm bulup verdiği, bir gübrelik bulup eîindiğ zaman ördek palazlan çamurda dolaşınayı tercih ediyor ve onun kendilcrini doyurmasına lâkayd kalıyorlar. Müşkül şey! Şefkat bir taraftan, çocuğunun tıynetini bihııemek ve ona uj amamak bir taraftan. Gerçi kümes sahibi komşumuz bundan pek zevkleniyor. Hatta bu çapraşık tabiat kombinezonunu yaptığı için kendisini takdir bile edi>or. Geçici de olsa güzel bir eğlence olaıak telâkki ettiği bu buluş. tan nıcmnundur. Lâkin gel de tavuğa, civcivlere ve ördek palazlarına sor! O biçareler bu uygunsuz kombinezondan ne çekiyorlaı? Günlük hayatımızda bu kuluçkaya benzer kombinezonlara rasgelmekteyiz. Ayni usul, ayni sistcme bağlanmış ayrı tabiatte işleri idare için çırpman nice vatandaşların hali ördek palazı çıkarmış kuluçka tavuğa benzer. Hem iş, hem kendi bundan mustarib ve mutazarrır olur. Bunun ötekinden daha güç tarafı şudur ki bir ay içinde ördekler öhnezlcrse kendi başlarına yaşamağa, tavuk da bu kendinden uzak yavruyu unutmağa başladığı halde berikiler için boyle bir büyüme ve aynlma devresi olmadığından ya biri ötekini, ya öteki, berikini körletmeğe veya ikisi de güdük ve cılız kalmağa mahkumdurlar. I ransanın 1940 senesi yaz meva minde kat'î bir hczimcte uğra masındanberi Almanyanm Fran Bu misaller gözler önünde hajret ve sada kök salması için uğraştığı ve kök Ankara 14 (Telefonla) Rumanya rolla buna tekajaül eden Türk menşeli salraasını beklediği bir siyaset vardır ki İle Türkiye arasmda akdedilen ticaret maddeler bedelleri dövizle tediye olu ibretle temaşa olunurken e^cbine nis«işbirliği» tabirile ifade olunmaktadır. ve tediye anlaşmalarile merbutlannın nacak, diğer emtia kliring yolile tes betle daha şiddetli ve daha şümullü Bu tabirle ifade olunan manalar ço tasdiktna dair kanun lâyihası Meclisin viye edüecektir. Listelerin tanziminde olan yeni harbin muazzam hâdısrleri geniştir. Fakat bu manalan şu şekild yarınki toplannsında görüşülecektir. İki taraf mübadelelerinin tevazünü esas önünde blraz akla ve mant'Ja rücu rdehasır ve tahdid etmek mümkündür: Yeni anlaşma İle petrolun pamuktan olarak alınmış olmakla beraber Ru rek adaleti esas tutan rerlitcleri soAlmanya, Fransaya karşı hiç bir hu başka bakır ve tabagat maddeleri, tif manyadaki kliring hesabımızda mevcud ğukkanlıhkla tetkik ve muhıkeıre etsumet beslemiyor ve onunla harbetmek Ükj zeytinyağı, kreozot ve bahkyağile matlubatımızın eşya rmıbayaası sure mek icab ctmez mi? Bir taraftan inadayamlarak alabil(î"ğine büjüistemiyordu. Fakat Fransa, İngilterenin takası Rumenlere kabul ettlrilmiş ve tile tesviyesine imkân bırakmak üzere da peşine takıldı ve siyaseüne alet oldu ayrıca B ve C listeleri namı altmda iki Rumanyadan gönderilecek eşyaya aid meğe bırakılan harb hâdiseleri cereBu yüıden Almanya, Fransaya dönmek tarafın muayyen bazı maddelerinin kar kontenjanlar muayyen nisbetler dahi yan ederken, diğer taraftan lıâlâ bir takım milletleri guya mahvetmeyi istihve onunla harbetmek mecburiyctinde şılaştırılması esası konulmustur. Pet linde yüksek tutulmuştur. daf eden aşın iddialardan hâlâ vaz gekaldı ve bu muharebeyi kazandı. Ar çihniyor. Hele bu sonuncu iddbnm tık Fransaya düşen vazife, tekrar In maddeten gerçekleşmesi irckânı yoktur. giltereye alet olmarnak ve kendini ye Guya ileri medeniyetli millctlsr bu hav niden bir takım felâketlere uğratma' kikati olsun niçin kabul etraiyorlar? maktır. Bunun için Fransa, Almanya ile Suali ısrarla sorrrakhğımızın sebebi bu işbirliği yapmak, onunla elele vererek hakikatin kabulü takdirinde banşı tehareket etmeli ve böylece Avrupanm Yeni Delhi 14 (a.a.) Bırmanya teb sis fikrine dönülmesi bir zarurct olİngiliz tahakkümünden kurtulmasına liği: duğ"unu ve olacağını bildiğimizden ve amil olmahdır! Dün, bütün cephede şiddetli savaşlaı tütün kuvvetimizle buna inandıçımuİşbirliği siyasetînin temeltaşı budnr devam etmistir. Düşrr.an Mıgyaunşye dandır. ve bu temel üzerine kurulacak müna kasabasını işgale muvaffak o'.muş ve Hakikaten hiç bir milleri, aşın iddisebetler ise, iyi dostluk ve komşuluk Taungov.'ingyi batı cenubundaki baskıyı alann düşündüğü şekillerde, mahvettan başlıyarak ittifak münasebetlerine artırmiEtır. Dün, Sinbaung\ve'de görul meğe maddeten imkân yoktur. Bilâkis kadar varabilir. düğü haber verilen bir düşman kolu, İmparatorluklan tasfiye ederek sîmdiAlman siyaseti iki scne kadar bn esas İngiliz hava kuv\etleri tarafından bom ye kadar esaret altında yaşatılmij mildairesinde Fransa ile anlaşmak için ça balanmıştır. İleri boîgede bulunan bir letleri ve milliyetleri hayata kavuşturlıştı ve bu siyasetin kök salması için şehir, 12 nisanda öğleden sonra, on iki mağa yer vardır. Hindistanda İngiliz uğraştı. Fakat Fransanın şimdiye kadüşman tayyaresi tarafmdan bombalan İmparatorluğu ne kadar çürük bir tahta dar takib ettiği siyasetten birdenbire mıştır. Müdafaa vasıtalarımız, bunları üzerinde tutunmakta imiş. bunu İngilayrılması imkânsızdı. Çünkü Fransanın dağıtmışlar, bir tayyareyi alevler içinde tere ile beraber bütün dünya gördü. mukadderatını kat'î surette tayin ede>ere düşürmüşlerdir. Holanda Hindistanı unvanile anılan Macek bir şcy varsa, haıbin ncticesiydi. lezja âlemi kendini karanhktan aydmCorregidor kaîeslnin vaziyeti Harb ise devam ediyor ve harbin kim hğa çikmış farzcdccek haldedir. Orapek ümidli değil iarafından kazanılacağı hakkında kat'î Vaşington 14 (a.a.) Haroiye Nazrr larda A\Tupalılaruı hakimiyeti yerine bir fikir cdinmek imkânı da heniiz ellığı sözcüsü, bir avuc Amerikan askeri ba^ka bir hakimiyetin saltanat kurnıası vemıemiş bulunuyor. Sonra Fransanm nin 2öO bin Japon tarafından yapılan istenilemiyeceği gibi dünyanm diğer tamağlubiyetindenberi harb genişleşıni?. raflannda şimdiye kadar esarçt hayatı muhasaraya, ümidsizce mukavemet ettiği genişlenıiş. bütün dünyayı sannış ve bu yaşıyagelmiş milletlerin kurtıılmaları Corregidordaki vaziyet hakkında muta yiiıden işin neıeye varacağuıı tahmin müstakbel sulhun hakikî hcdeflerini lea yürüterek demışür ki: etmek de büsbütün güçleşmiştir. Bu vateşkil etmelidir. « Mesele, 10 gün içinde anlaşılabileziyet karşısında Fransa da en emniyetli Hulâsa yenî harbin bir devrine varcekür. Bataan dağlarmdaki topçu kuvyotan .beklemek» siyaseti olduğuna inaveti, müstahkem adaya, fasılasız bir dık ki onda milletleri yok etmekten l.ahnarak bir taraftan işbirliği siyaseline Berlta 14 (a.a.) Alman ordulan mermi yağmuru yağdırıyor. Mudafiler, seden aşm iddialar yerine bilâkis şimtemayül gösterivor, diğer taraftan karşı başkumandanlığınm tebliği: son 24 saat zarfında, adeta devamlı hava diye kadar yok halde yaşatılmış insan tarafı da gücendirmemek ijin elinden Kerç yanmadasında ve Donetz hav taamızlanna uğramışlardır. Yiyecek camialarını hakikl hayatlarına iade etgeleni yapıyor ve teminat veriyordu. zasmda düşmanm hafif kuvvetlerle yap durumu henüz korkulu değildir. Fakat, mek düşüncelerinin yer alması lâzım Fransa, bu sıraya kadar kendini bn tıgı mahallî ehemmiyette taarruzlardan hemen hemen bütün iaşe yolları abluka gelmektedir artık. şckilde idare etti. başka önemli hiç bir hareket olma altındadır. Uzun müddet mukavemet Harb ateşinin muharib memleketlerde Fakat bugün harb, tam manasile bir mıştır. ümidi pek zayıf olduğu intıbaı vardır. yakıp tutuşturduğu çok şiddetli ihtidönüm noktasına varmıştır. Alman savaş tayyareleri bombalarla Corregidorda muhasara edılenler ara raslara rağmen nihayet bu düsüncelere Almanya, büyük bir taarruza girişmek üzercdir ve bu taarnızla büyük Kafkas kıyı limanlarından birinde bü smda bir miktar kadın, çocuk ve Ma de yer verilecek zamanların uzakta olve kat'î bir netice almak azmindedir. yük bir Sovyet petrol gemislni hasara nilla ile Cavite halkından daha başka mıyacağım umud edemeı miyiz acaba? YUNUS NADİ siviller vardır.» Buna mukabil İngiltere ve Amerika uğratmışlardır. da, Almanyanm bu neticeyi almaması Doğu cephesinln merkez keslmlnde AlResmî tebliğ için ellerinden geleni yapıyorlar ve ya man kuvvetleri, muvaffaklyetle başanVaşington 14 (a.a.) Harbiye Nepacaklar, belki Avrupada yeni bir cep lan taarruz hareketleri sırasında bir çok zaretinin tebliği: he kurmığa çalışacaklar ve Almanya meskun yerleri işgal etmişlerdir. Bazı Fliipinler: Corregidor'a bu gün ağır nm Rusya üzerindeki tazyikını hafif noktalarda düşmanm şiddetli taarruzlan Japon bomba tayyare filoları 4 kere lctmek istiyeceklerdir. (Baştarafı 1 ind sahifede) ve tanklarla öesteldenen hücumlan püs. taarruz etmişlerdir. Kuvetlerimiz bazı Almanya, evvelâ bu hususta Fran küi'tülmüştür. kayıblara uğramış, fakat binalara ya lunmak karşılığında kendisinin Rusyayı sadan istiiade olunnıamasını temin etCephenln şimal kcslminde bir düsman pılan zarar az olmuştur. Msnilla kör ezmekte serbest bırakılmasmı teküf etmek, sonra Fransa ile iki senedir bafezinin her Üti tarafmda bulunan düş mektedir. Bu takdirde Almanya, muıvveti sanlmış ve yok edilmiştir. 9 1 3 çanlmasını istediği elbirliğinden istifade rnan topçu bataryaları Corregidor ve vaffakıyeüeri Berlinde endışeler uyannisan zarfında do£u cephesinde 175 düşederck almak istediği büyük ve kat'î PortFrank'ı bombardıman etmişlerdir. dıran Japon emperyalizminin durdurulman tanki tahrib olunmuştur. neticeyi sağlan.lamak fikrindedir. Toplarımız rnukabele etmişlerdir. masmı da taahhüd edecektir. Demek ki Frrnsa ,bir taraf a temayül Finlandiya tebliği Şiddetli bir muharebenin devam etWelles'in cevabı göstermek, diğer tarafı okşamak siyaHelsinkl 14 (a.a.) Pin umumî ka mekte olduğu Cebu adasile irtibat tesis Vaşlngton 14 (a.a.) Dün gazetecisetine veda etmek ve vaziyetini tasrih rargâhınm tebliği: Aunuo berzahmm do. edilmiştir. Sayıca çok üstün olan düşler toplantısmda Hariciye Müsteşarı etmek mecburij etindedir. ;u ve merkez kesimindeki çarpışmalara man kuvvetlerile karşılaşan kuv\etleBu jüzden bir müddettenberi Vişide öevam edilmiştir. Düşmanm yaptığı ye rimiz, düşmanm ilerleyişine inadla mu Sumner Welles, sorulan suale şu cevabı vermiştir: Lavalin iştirakile ycni bir Kabine kur nl taamızlar püskürtülmüştür. Bekleme kavemet etmektedir. nıak için müzakewler cereyan ediyor •azlyetinde olan Bolşevik kuvvetleri piSual: Barış şartlannı hamil Alman Mindanao adasında, Dİgos çevTesinde du. Son habeılcre göre bu müzakere r va İngiliz mümessillerinin şimdi Stokade ve topçu ateşile agır kayıblara uğ şiddetli çarpışmalar olmuştur. ler kat'î bir safhaja girmiş ve Vişide holmda bulunduklan hakkındaki şayiatılmıştır. Topçu ateşile düşmana ver Bataan yanmadasında harbeden Lavalin iştirakile yeni bir hükumct alardan haberdar mLsınız? kuvvetlerin miktan dirilen kayıblardan başka, Sovyetler bir kurulması kararlaştırdmıştır. Bu karaCevab: Bu hususta hiç bir maluNevyork 14 (a.a.) NewYork Tin n tatbikı, görünüşe görc birkaç gün günde yalnız ölü olarak 1030 adam kaymes gazetesinin askerî münekkidi Bin matım yoktur. Bu mesele Birleşik Amelük meseledir. Ve bu da Fransanın ka betmişlerdir. başı Fielding Elliot, Bataan yarımsda rika hükumetini hiç bir suretle ilgiFinlandiya, ticaret kuvvetlerinin rannı, Almanya ile işbirliği siyaseti sında Amerikan ve Filipin kuvvetleri lendirmemekledir. lehine vermektedir. yansını kaybetti tarafından gösterilen mukavemetin J a Fransanm donannıası, Fransanın şiHelsinkl 14 (a.a.) Burada neşredi ponlar için ciddi bir muvaffakıyetsizük ASKERLİK İŞLERİ malî Afrikası ve garbî Afrikası Mihvc len resml bir istatistik, büyük devletler teşkil ettiğin: yazmaktadır. Muharrir, rin istifade edeceği birçok kuvvetleri arasında muharebenin başladığı tarih malzernesiz ve hava yardımından malıve kaynakları vardır. Bn işbirliğinin tenberi, Finlandiyanm deniz ticaret to rum 9000 Amerikalının kısmen talim bunları ne dereceye kadar Mihyer em naunın yansına yakın miktannı kay görmüş 29,000 Filipinli askerin yardırine vcreceği ve buna karşı İngiltere letmiş bulunduğunu ifşa eylemektedir. mile iam 90 gün, İyi yetiştirilmiş ve ve Amerikanın ne yaracağı, Fransa teEminönü Yab. Askerlik şubesinden: nisan 1942 de Finlandiya 350,000 tonl bol malzemesi bulunan 200,000 Japorafmdan verilen kararın ikinci safhasmı 313 . 331 (dahil) y3bancı gayrüslâm .â:o tııtannda 100 gemi kaybetmiş bu na karşı durduklarım temin etmektedir. tcşkil eder, ihtiyat erler sağlam ve sakat kâmilen lunuycrdu. Asıl mesele, karann verilmesidir ve Londrada yemekler tahdid sevkedilecektir. Sovyet tebliği görünüşe göre Lavalin Vişide başa geç1 941 senesinde İstanbuldan sevkeMoskova 14 (a.a.) Royter: Kalinin ediliyor mesi Mihverle Fransa arasında Um işdilmiş yabancı gayrimüslimler sevkedilcephesinin bir noktasında, Rus askerleri birliğini temin edecektir. Londra 14 (a.a.) Hükumet otel ve miyeceklerdir. Hâdise, İngiltere ve Amerikada en Alman mevzilerine girerek düşmana bin. lokantalarda yemekleri tahdide karar 2 Trakya mmtakasmdaki şubelerde dişe uyandırmış ve Fransadaki bu si den fazla kayıb verdirmiş, mühimmat. vermiştir. kayıdlı gajrimüslimler sevkedilmiyeiaşe ve benzin depolarını havaya atmış yasî inkişaf dünyanın dikkatini Vişiye Lokantalarda belli günlerde balık, av ceklerdir. Ancak bu doğumlardan şim,e bir miktar top tahrib edilmiştir. çekmiştir. eti ve tavuk verıltnesi yasak edüecektir. diye kadar ihtiyat olarak sevkedilmeTanklarla desteklenen bir hücum ne Harb devam ettiği müddetçe, amme ömer R.za DOĞRUL miş olanlar sevkedileceklerdir. ticesinde önemli bir yer almmıştır. Bu menfaati amacile verilenler müstesna 3 Yukarıda iki maddede yazılı disavaşta, Ruslar bir miktar esir ve ö olmak üzere, ziyafetler verilmemesi teğer gayrimüslimlerden İstanbul mıntanenıli miktarda ganünet almışlardır. mine çalışılacabtır. kasında oturanlann hemen şubemize Tahkimll bir mevziin işgali için yapılan Keza yemekleri üç kap olarak tahdid müracaatleri ilân olunur. şiddetli bir savaşta başka esirler ahn edecek bir emrin neşri beklenmektedir. *** mıştır. Oteliered oturanlar ve yahud gece çaBeyoğlu Yabancı Askerlik Şubesin11 nisanda biten bir aylık devre içln lışan müesseselerde bulunanlardan başden: de Alman hava kuvTetleri 1203 uçak ka kimselere saat 23 t«n sonra yemek İstanbulda yabancı olarak bulunan ve kaybetmişlerdlr. Eizim kaybımız 314 u erilmesi de yasak edilecektir. şimdiye kadar ihtiyat olarak celb ve çaktır. Yazhk şapkalannm almadan evİngiliz basınının Türkiyeye sevkolunmamış olan (Trakya hariç) 313 vel, Mod İFY ' nin Peşte ve Viyailâ 331 doğumlu sağlam ve sakat gaynadan oetirttiği çok zengin ve oridair dostane neşriyatı Londra civanndaki askerî rimüslimler silâh altına alınacağmdan jinal modellerden mürekkeb bahar Londra 14 (a.a.) İngiliz basını, İz Beyoğlu Yabancı Şubesinde kayıdlı otalimlerde ölenler ve yaz şapkalan koleksiyonlannı mirden İskenderiyeye gelen İngiliz ya lanların sevkedilmek üzere 15 nisan 942 Londra 14 (a.a.) Cumartesi günü ralılarınm nakli hakkında tafsilâtlı hamuüâka görünüz. Londra cenubunda yapılan askerî ta berler neşretmektedir. Mübadele edilen günü şubeye gelmeleri ve mezkur günde Adres: İstiklâl caddesd, Karlman limler esnasında kazaya ugnyanlardan esirlere yemişler ikram eden ve sevgi gelmiyenler hakkında kanunî muamemağazası karşı sırası, Banka han 7 19 kişinin öldükleri ve 30 klşinin sıhhi gösteren Türk halkımn güzel muame lenin tatbik edilecegi 5 Uân olunur. Mod İFY. Telefon: 41925 "k H ^ urumunun ağır olduğıı jimdi ögrenil lesi, Türk memurlarile Türk halkmm Beyoğlu Yerh' As. Şubesi Başkanlığmmiştir. Kaza, pike uçuş tayyarelerinin ahlâk ve insanhk meziyetlerinin bir deyaptığı bir taarruz tecrübesi sırasmda lili olarak büyük bir sevinçle kaydedil dan: Yd. P. Tgm. Halil oğlu Salih Eşref olmuştur. mektedir. (18302) nin acele şubeye müracaati ılân Bulgaristan, Rusya ile harbe girerse Amerika harb ilân edecek Müttefikler '* * * Kaf kasya kıyılarına hava akınları Büyük bir Rus vapuru hasara ugratıldı Vaşington 14 (a.a.) Hariciye Nazır muavini M. Sumner Welles bugünkü gazeteciler toplantısında sorulan sualleri, aşağıda görüldüğü şekilde cevablandırmıştır. Berlin radyosuna göre, Birleşik Amerika Macaristan. Rumanya ve Bul garistana birer nota göndererek bu memleketlerle Birleşik Amerika arasında harb hali mevcud oldu&unu bildir miştir. Ne dersinlz? Bu haber dogru değildir. Bu üç memleket Amerikaya harb ilân etmiş olmakla beraber. Birleşik Amerika onlara harb ilân etmemiştir. Bunun sebebl harbi ilân eden hükumeüerin Alman tazyikı altında ve kendi milletlerinin arzusuna aykırı olarak hareket etmiş olmalandır. Bununla beraber, Rumanya, Bulgaristan ve Macaristan. Mihvere Sovyetler Birligi aleyhinde tesirli bir yardımda bulun duklan takdirde M. Ruzvelt kongreye harb ilânını tavsiye edecektir. Bulgaristandakl kabine de*işikli*i ve Bulgaristamn Rusya harbine iştlrakl meselesi? Bu hususta yalnız ITk haberlere malik bulunuyorum. Bulgaristandaki durum hakkında sizi aydınlatamam, fakat son kabine degisikliklerile bugün Almanya ve Bulgaristan arasında yapılan müazkereler arasmda sıkı bir münasebet var gibi görünüyor. Yani Almanya, Bulgar milletinl Rusyaya karşı harbde kendisüe işbülitine götürmeye ve bllhas^a b« lş için asker vermesinl temine çalışıyor. Riom muhakemesi tehir edildi Vişi 14 (a.a.) D.N.B. ajansı bildiriyor: 14 nisan tarihli Resmî Gazetede çıkan bir kararname gcreğoıcs hezmd m.s'ullerinin mulıakemesi yeni bir karara kadar tehir edılmişür. Bundan başka yüksek adalet divanı, ayni kararname gercğince, haıbi intac eden bütün mes'uliyctlerin de araşıirılması ve tetkiki için ilk tahkikatın tamamlanmasına memur edilmcktedir. Bu suretle harb mes'uliyeti meselesi de zımnen ortaya konmuş olmaktadır. Riom muhakemesinin bugünkü celsesi yapıhruyacaktır. Amerika, Fransız milletinden emin Vaşington 14 (a.a.) Bugünkü gazeteciler toplantısında Sumner Welles şu suale aşağıdaki cevabı vermiştir: « Müıverin Vişi üzerindeki tazyikı devam ediyor. Almanya, Birleşik Amerikanın Vişi karşısındakı s^yasstıni tenkid ediyor. Gazete haberlerine göre, Alman hükumeti, Vışiyi Almanya karşısmdaki hareket hattı hakkında hızla bir karar vermeğe davet etmistir. Bu hususta bir haber var mı?> < Almanların sinir harbüıe ve onlarm Fransız mılleüne karşı tazy.k siyasetıne dahil olan bu hikâyelerı ben de okudum. Fransız milletinin bu propaganda ile yolu değıştirmiyeceğine kani bulunuyorum.» Ruslara göre Almanlar bir ayda 1203 fayyare kaybeltiler Stokholmde sulh pazarlığı mı? 313331 doğumlu taşralı gayrimüslimler çağrılıyor . Mod İFY'in Bayanlara bir tavsiyesi MÜNİR NUREDDIN in mevsim sonu I Ankara 14 (Telefonla) Ziraî seferberlik sahasındaki tedbirler arasında sun'î gübre meselesi ele alınmış olduğundan balıktan gübre İstihsali de düşünülmektedir. Bilhassa bahk unu Programda: Tahir Ağa, Zekâi jübrelerde aranan en mühim maddeleri ihtiva ettiği cihetle bir fabrika kuDede, Şevki Bey, Tellâlzade ve rulması tetkik ediliyor. Bu fabrikanın veni şarkılarla halk türküleri vardır timyevl gübre fabrikalarına nazaran ;ok ucuza kurulabileceği mütehassısBcyoğlu Halk Sineması larca ileri sürülmektedir. Diğer tsraf1 Lorel . Hardi İsviçredc. Türkçe. tan, balık unu hayvan yemi olarak da 2 Ateş ordusu 20 kısım birden. :ullamlabilecektir. Bu sanayiin tesisile 3 Üç arkadaslar hem ucuz sun'î gübre temin olunacak, hem de her vakit ihracı mümkün bir Sohib ve BarmuhamTi; VUNUS N/1U1 madde kazamlacak. balıkçılarmız da Vmumi neftyatı ıdare edci r*azı '^'"e" külliyetli miktarda tuttukları zaman balıkları satmak yolundaki müşkülâtmüdiiru: HİKME1 MİT\tl> ÜLGEN ten ve denize dökmek zorundan kurtulacsklardır. CamhuTivet Motboost KONSERİ B U A K Ş A M Balıktan sun'î gübre yapılması usulleri araştırılıyor Odun ve kömür narkı kaldırılmadı olunur (63045206) SARAY sinemasında Odun ve kömür. narkmın kaldırılması içln yapılan tetkikler neticelenmiş ve Kıymetli san'atkânmız Bürhaneddin Fiat Murakabe Komisyonu şimdilik ve Seniye Tepsi, edilen davet üzerine narkm ipkasma karar vermiştir. İzmit .Adapazarı, Bilecik, Kütahya, AfValiyi ziyaret eden yon, TJşak, Konya ile kendi memleketi olan Tarsus ve civannda bir turne yapkonsoloslar İngiliz, İtalyan ve Yunan konsolos mak üzere çarşajnba günü şehrimizden ları dün öğleden evvel Vali ve Bele hareket edeceklerdir. Bu turnede san'atkâr, Avrupada gediye Reisi Doktor Lutfi Kırdan ziyaçirdiği on sekiz senelik hayatma dair ret etmişlerdir. edecek Beşiktaş, Balkan turnesine balkımızı son'derece alâkadar Tepsi ile bir knouşmadan sonra Seniye birlikte Üstadıâzam Abdülhak Hâmidin çıkacak İstanbul lik maçları iki hafta sonra asanndan: Tarık, Eşper, Fintenden par. nihayetlenmiş olacaktır. Bejiktaş takımı çalar ve sahneler temsil edecekler ve bu tatilden istifade edevek Bükreş ve Seniye Tepsinin estetik ve klâsik dansSofyada maçlar yapmak üzere tejeb larile bu guzel temsiller tezyin olunacaktır büslere girişmiştir. Bürhaneddin Tepsi Anadolu turnesine çıkıyor Yeni Delhi 14 (a.a.) Hür Fransız bahriyesinden Kontramiral Phılippe Auxtynea aşağıdaki demeci yapmıştır: « Vişinin Fransız filosunu Alman(Baştarafı 1 inci sahifede) yaya teslim etmesi pek muhtemel değilTavuk altına ördek yumurtası koytandan ayrılmadan önce ümidini kay dir. Çünkü bu filo Amıral Darianın mak belki bir fantezidir. Lâkin gerçck betmediğini, eninde, sonunda bir anlaş elüıde bulunan en iyi kozdur. Darlan ehajatta buna benzer şeyler yapmak mıya varılacağını söyledikten sonra: sasen kendi eseri olan bu fıloyu tesbm mahzurludur. Kaçmmak gerektir. «Biz mümkün olan tekiıfi yaptık, arak etmiyecektir.» B. FELEK yapılacak hiçbir teklif yoktur., demlştir. Notlar: Farinacci gene ötmeğe başladı! Müzakerelerin akamete uğraması neti• Bir kariiniz. imzah mekruba karşı: Zürich 14 (a.a.) Royter: Faşist licesinde memleke.te yeniden tedib hareBağcılık ince bir zenaattir. Herkcs derlerinden Farinacci, Regime Fascista ketieri yapılıp yapılmıyacağı sualine gazetesinde Italyanm Fransadan olan muvaffak olamaz. Benim gibi rasgele bir Cripps şu cevabı vermiştir: istekleri meselesine tekrar dokunuyor. muharrir de bu bahiste yanlış fikirler < Harb faaliyetlerine muhalefet e« Fransızların geçmişteki ve şımdikı ileri sürerse hoş görmelidir. Saygılar. derlerse filhakika iş fena oîur. Herşe>e B. F. hareketleri sebebile, İtalyanlar Fransa rağmen harb eden bir kimse bulunmahZonguldakta okuyucumuz İ. S.: hakkındaki emellerini merhametsiz bir dır.» Duvardaki yazı unutulmuş olacak. şekilde idame etmelidirler. Fransa ölüCripps'e şu sual sorulmuştur: lerimizden ve muazzam fedakârlıkları Göze çarpınca elbette silerler. Marşların « Kongreye tam salâhiyet verilirse mızdan mes'uldür. Fransamn yardımı fena çalınması bazan tanınmasını güçmillî hükumet düşmanla sulh imza eder ohnasaydı, İngiltere harbe kat'iyyen baş leşörir. Saygılar. B F.. miydi fikrinde=iniz?» lamazdı.» Cripps böyle bir şeyi hiç düşünmediğini söylemişür. Konferans Amerikan tavassutu reddedildi 16 nisan perşembe günü saat 18 de Azad şöyle demiştir: Beyoğlu Hatkevinde İ. Galib Arcan tarafından san'at mevzulu bir konferans c Hiçbir kimse Amerikan aracılığını verilecektir. Herkes gelebilir. aramamaktadır. Fakat Johnson yeni bh* anlaşmaya vanlmadığı takdirde yarcımZeyneb Kâmil hastanesi Bashekiml da bulunmak arzusunu göstermiştir. Bu kadın hastahkları mütehassısı arzusu reddedilmiştir. Ankara 14 (Telefonla) Suikasd Doktor Operatör davasına yarm (bugün) 9.30 dan itiCarçıkapı Gedikuaşa baren Ağırcezada devam edilecektlr. Sabahki celsede dava e\Takı okunacak Saraçhanebaşındaki muayenehanesl' ve öğleden sonra Ankaradaki şahidlerin Beyoğlunda Yedek Subay okulu karşıÜadeleri dlnlenecektlr. Zabıt ve evrakm sında (eski Harbiye mektebi) tramvay Sinemasında. T e l : 23542 nısçaya tercümesi bitmiş ve Rus maz yolunda 3 1 BUGÜN Matinelerden itibaren numaralı apartamanm nurüara bildlrilmiştlr. 2 büyük film 3 Uncü dairesine nakil ve burada hasta 1 lannı tedavi etmektedir. Dün akşama kadar «Sümer süıeBütün tstanbul gencliğinın, bütün masinda» büyük rağbet ve muvaftalebelerin, bütün sporcuların gözfakiyetlerle gösterilen bu haftanın lerinde hayret, kalblerinde heyecan Yüksek maden mühendısı Bay Bedri en cazib harikalar fiîmi ve helecanlirla seyredecekleri Bekiroğlunun bir kızı dünyaya gelmiştir. b ü y ü k p r o g r a m Yavruya uzun ömürle sıhhat ve saadetBUGÜN matinelerden itibaren ler diler, ebeveynini tebrik ederiz. 2 emsalsiz film birden Asrt hayatm büyük bir macerasmı, *** bh erkeğin aşk hikâyesıni, yenl Kurmay yarbay Reşad Paşakaym blr izdivacların asrî şeklini tasvir eden oğlu dünyaya gelmlştir. Yavruya sıhhat |Rosalind RUSSELVirginia BRUCE ve uzun ömür dileriz. 1 Gendik gururunu okşayacak Brian AHERNE tarafından yaracesaret, şecaat ve kuvvetin büyük tılan hissî ve müessir bir hayat Emektar bir muallim öldü bir timsali: romanı, kuvvetli bir mevzu. Öğretmenler Yardım cemiyeti reisli 2 ğinden: «ATLAS EKSPRESİ» şaheserhıe Cemiyetimiz azasından, İstanbul 63 Jacki KOOPER . Edmon LOV\rE nazire olarak yapılan üncü ilk okul öğretmenliğinden malulen emekli Hamdi Bilginin Akhisarda vefas ettiğini teessürle haber aldık. Kederli ailesine ve sayın arkadaşlara ta(Amerikalılar . Hindliler Harbi) ziyetlerimizi sunanz. Medeniyet uğrunda yerli Amerikalılann kızıl derih'lerle büyük Teşekkür mücadeleleri, kanh ve tüyler ürpertici maceralan, kahramanhk, Annemiz ve teyzemiz Bedri5'e Esinin merdlik menkibeleri. vefatı dolayısile gerek cenaze merasi mine iştirak etmek lutfunda bulunan ve Ehemmiyetle dikkat nazanna: gerekse bizzat veya tel ve mektubla taBu müstesna programda yer bulziyede bulunan akraba, dost. arkadaşmak için lutfen tam seans saatleBu sene Amerikada en çok beğelarımıza minnet ve teşekkürlerimizl rinde gelinmesi rica olunur. nilen Çocuk Esirgeme Kurumu arzeyleriz. ahlâkî filmlerinin en heyecanlısı. Dr. Binbaşı Cemil Esin, öğretmen Emine Esin, Fatma Esin, Mecid Esin, Nezahet Esin, Haşim Kunduk, 1940 ta çevrilen ilk ve hakikl Gördüğünüz büyük kovboy filmAlâeddin Hakgüder Fransız filmi lerinin en dehşeUisi, en meraklısı, *** en harikulâdesi. Baş rolde: Sevgili pederimiz kürk tüccan MİHJACK RANDAL RAN OHANYAN'ın vefatı münasebetile İzdihamı onlemek ve herkesin yer Dün akşam lâyık olduğu muvaffabizzat cenaze merasimine iştirak etmiş bulabilmesdni teminen bu prograkiyetle gösterilmistir. Baş rollerde: veya telgraf ve mektub göndermek suma mahsus seans saatleri: LUCİEN BARROUX retile kederlerimize ortak olmuş bilcüm12.30 2.30 4.30 6.30 ve 9 da GEBEVİEVE CALLİX le zevata ayn ayn teşekküre teessürü müz mâni b'tlunduerundan gazeteniz vasıtasil? Iblâığmı rica ederiz. San'at âlerninin, artist kudretinin en büyük ısbrab faciası: Göz yaşlarile. Bay ve Bayan Mirgarios Ohanyan hıçkınklarla seyredilecek hakikî bir aşk ihtiras romanı: *** Azerbaycan Karabağ eşrafından kardeşim Sultan Beyin aramızdan ebediyen aynlması üzerine gerek merhumun ceİSVEÇ BÜLBÜLÜ nazesi merasiminde bulunmak ve ge«İLSE W E R N E R . i n lâhutî sesüe canlandırdığı... Görülmemiş rekse telgraf, mektub göndermek ve zişaşaalı 5ahnt;lerle gözler kamaştıran... Müzikal azamet ve ihtişam füml. yaretimizde bulunmak suretile taziyet eden dostlanmıza ve vatandaşlarımıza ayn ayn teşskkürde bulunmağa kederimiz müsaid olrnadıgmdan muhterem G A L Â P R O G R A M I O L A R A K gazeten'zi tavsit ederiz. Numaralı koltuklannızı b u e ü n d e n aldırmı». Azerbaycanh Dr. Hüsrev Sultanlı Pandid Nehru İngiltereye fena çatıyor Bir Fransız amiralı «Darlan donanmayı teslim etmez» diyor Suikasd muhakemesine bugün Ankarada devam edilecek Eyüb Aksoy A X A K Mes'ud bir doğum KİRALIK KADIN ALKAZAR'da GENCÜK TEHLİKEDE ŞİMALEKSPRESİ SUMER'de 2 KARTAL SÜVARİ NULEN RUJ L İ N D İ Yarınki perşembe Ş A R K sinemasında