31 Mart 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

31 Mart 1942. CUMHURIYFT Yedek subay olacak ilkokul öğretmenlerine mesken Ingilterenin Hindistana teklifleri bedeli verüecek indistanm hükumet merkc Ankara 30 (Telefonla) Gerek tazinde nerolunan resmî bir lim, gerek manevra maksadile silâh allebliğle İngiltere harb kabi tına alman veyahud fili askerlik lıiznesinin Hindistan mukadderatmı tayin metini ifa için celbedilip Yedek Subay için hazırladığı kafi tekliflerin mahiyeti Okulunu bitirdikten sonra asteğmen anlaşümıştır. Resmî tebliğin neşrinden rütbesile orduda talim devresi geçiren sonra, bu teklifleri Hindistan ricalile ve ve 3783 sayılı kanun" dairesinde *srüesasile müzakere eden Sir Stafford kerlik müddetleri uzatılan İlk okul Crippsin Yeni Delhi radyo evinden öğretmenlerine asteğmen olarak kıt'asöylediği nutku da dinlemiş ve bu mese ya sevkedildikleri tarihten itibaren mesle üzerinde İngiliz noktai naıannı etraf hca öğrenmiş oluyonız. Tekliîlerin özü şudur: Hindistan şimdiki harbin bitmesinden hemen > ııra serbest bir dominyon olmak yolunu rutacakur. Hind milleüerinin seçtikleri mümessiller, bir anayasa vü(Baştarafı 1 inci sahifede) cude getirecekler ve bu anayasa ile Hind tülmüştür. 9 tank tahrib edilmiştir. eyaleıierinin dileğine göre ya birleşik bi Doğu cephesinin diğer kısmında, tekHindistan kurulacaktır, yahud aynlmak rar başhyan don altında yapılan düşman istiycn eyaletler, ayni statüyü haiz ol taarruzları da akim kalrruş ve düşmana tuak üzere, ayn hükumctler kurabile çok pahahya oturmuştur. ceklerdir. Bu yeni Hindistan ister birOrdu topçusu Leningrad ve Kronştadleşik olsun, ister miiteaddid devlctlere da askeri ehemmiyetteki hedefleri muaynlmış olsun, İngiltere ve sair domin vaffakiyetle dövmüştür. Infilâklar ve geyonlaıın hukuk ve salâhij etlerine sahib niş yangınlar görülmüştür. olacak. dominyonların her biri gibi İngilFinlandiya hava kuvvetleri 28 martta tere tahtına ve tacına bağlanacak, isterse Kareli cephesinde müteaddid düşman bu bağlılığı bertaraf edecek dahili ve kollanm yok etmiştir. Yapılan hava muharici siyasetini istediği gibi tam bir harebelerinda de 27 Sovyet tayyaresi dühürriyet dairesinde idare edecek. İngilşürülmüftür. tere, Hindistan milletlerini temsil eden Dün gece Alman savaş tayyarekri, müessesan meclisile bu esaslar dairesinMoskovanın merkezinde, yukarı Volgade bir muahede yapacak ve böylece İnda ve Bologoje'nin doğusunda askerî hegiltere, Hindistana karşı olan bütün tadefleri ağır bombalarla bombalamışlarahhüdlerini ifa etmiş olacaktır. dır. Tam isabetler neücesinde bilhassa yangınlar Yakuı istikbale aid teklinerin özü bu silâh fabrikalarmda büyük çıkmıştır. dur. Sovyet tebligi Bu yakın istikbal hulul edinciye kaMoskova 30 (a.a.) Sovyet gece tebdar yapılacak şey, Hindistanı müdafaadır. Bu işi İngitcre deruhde edecek ve İn liği: Sovyet kuvvetleri düşmana karşı taargilterenin tayin ettiği başkumandan bu müdafaayı tertib edecek, harbin taarruzî ruz savaşları yapmışlar ve bir çok mesve tedafüi her safhasında Hindistanın kun mahalleri işgal etmişlerdir. 28 mart mevki almasına ve vazifesini yapmasına günü 37 Alman tayyaresi tahrib edilmişehemmiyet verecek, Hindistanın bir mü tir. Bİz yalnız 18 tayyare kaybetük. messili harb kabinesine iştirak edecek, Moskovaya yapılan ağır hava akını Moskova 30 (a.a.) Aıman tayyareleHindistan bütün hür milletler gibi sulh konferansına murahhaslar gönderecek rinden mürekkeb bir grup dün akşam ve yeni demokrasi nizamını kurmağa Moskovaya taarruz teşebbüsünde bulunmuştur. Hava müdafaa bataryalariîe jardım edecek. İşte İngilterenin bugün ve yann içln Sovyet avcıları düşman tayyarelerini Hindistana sunduğu kat'î teklifler bun şehrin civarında dağıtmışlar ve geri püslardır. İngiltereye göre Hindüler bunlan kürtmüşlerdir. Üç düşman tayyaresi tahkabul ederlerse yeni bir istikbal yaıat rib edilmiştir. Bir veya iki Alman tayyamiî, reddederlerse büyük bir vebal yük resi şehrin üstüne kadar gelmeğe mulenmiş olurlar. Çünkü mütecaviz bir v&ffak olarak bombalarım rasgele evlerin üstüne atmışlardır. Birkaç ölü ve yadüman kapılarının önündedir. Acaba Hindliler ne cevab verecekler? ralı vardır. Lord Beaverbrook, «Alnıanlar Henüz meçhul olan nokta budur. HinUrallara varırsa Müttefıkierin distan milli kongresi, mütemadiyen topümidleri mahvolacaktır» diyor lanmakta ve cevabını hazırlamaktatiır. Miami 30 (a.a.) Ödünc verme ve Bu cevabın ne mahiyette olacağmı tahmin etmek hakikaten müşküldür. Fakat kiralama işîerinin nâzımı olarak Birleşik bu cevabın ehemmiyeti, çok aşikârdır. Amerikada bulunan Lord Beaverbrook Cünkü bu cevab menfi olursa İngiltere dün, Sovyet cephesinin önemini kayd ve ile Hindistan arasındaki sulh münase medeniyet tarihinde en buhranlı bir betlerinin kesilmesini, hatta İngiltere ile muharebe meydanı olan Rus cephesine Hindistan arasında harbin başlamasım imkân nispetinde sür'atle fazla malzeme tazammun edebilir. Japonyanm Hindis gönderilmesi lüzumunda ısrar etmiştir. Mumaileyh şöyle demiştir: tan kapılarma dayandığı bir sırada bu « Eğer Ruslar Ural dağlarına atılahâdiscnin vukuu, İngilterenin Hindistandan tamamile çekilmesine yol açar ve cak olurlarsa, müttefiklerin bütün ümidİngiltere, tarihinin en büyük felâketine leri mahvolacaktır.» Lord Beaverbrook büyük milletler için uğramış olur. O halde bu teklifler Hindlileri tatrnin büyük kalmanın yegâne çaresi olarak edecek ve HindHler bu tekliflerden hoş her tarafta bir taarruz hareketi istenilnud olarak İngiltere ile elele verecekler mekte olduğunu anlattıktan sonra şunmi? Yoksa bütün vaidlerin istikbale aid ları söylemiştir: « Yalnız fazla miktarda tank, tayyaolması, Hindüleri şüpheye düsürecek re ve top yapmak kâfi gelmez. Bunları mi? Sir Cripps bu şüpheyi bertaraf etmek ayni zamanda muharebe meydanlarında emelile «Maziyi aklımua getirmiyelim. kullanmak da gerektir.* 259 Rus tayyaresi düşürüldü İstikbali gözönünde tutarak istikbali Berlin 30 (a.a.) Martın son haflakurmağa çalışalım» tarzında sözler söylemiş ve bu fırsaü kaçınrlarsa harbin smda 259 Rus tayyaresi tahrib edilsonuna kadar Hindlilere birşey verilmi miştir. Finler Hogland adasını nasıl yeceğini anlatarak Hindlileri. tekliflerin zaptettiler ? kabulüne teşvik ve zımnen tehdid de etStokholm 30 (a.a.) Finlandiyada miştir. Acaba bu teşvik, Hindlilerin şüphele cuma akşamı Hogland adasmın Finler rini izale edecek kuvvette midir? Yoksa tarafmdan zaptı Ruslar İçin ciddi bir teşkil etmektedir. bu şüpheler, hâkim olacak ve Hindliler muvaffakıyetsizlik Ruslar bu suretle Finlandiya körfezidaha kuvvetli teminat istiyecekler mi? nin şark kısmında deniz faaliyetinin Henüz bilmiyoruz. Fakat bu ihtimal kontrolunu kaybetmiş oluyorlar. Bu son derece varid görülebilir. Belki dc ada, Helsinki, Kotkz ve Kuovala'ya Hindliler, Hindistanın serbest dominyon karşı yaptıkları hava taarruzlarmda olduğunun hemen ilânını ve bu statünün Ruslar İçin bir hareket noktası vaziesas vasıilanm şimdiden almayı, ve di fesini görmüştü. Bu hareket Finler için ğer tatbikatı ileriye bırakmayı isteıler. koky olmamıştır. Finler Hoglandı zapBugünkü şartlar, belki bir anayasa ha tetmek İçin sun'î sisten başka her türlü zırlanmasına mâni olabilir. Fakat yeni muhafaza vasıtasmdan mahrum olarak statünün esas vasıflarını benimsenıck buzlar üzerinde ilerlemek zorunda kalpekâlâ mümkündür ve bu da Hindlilere mışlardır. Adanın zaptı esnasında Findaha fazla emniyet verir, belki de iki ta lerin ne ksdar zayiat verdikleri henüz rafın sür'atle anlaşmasmı temin eder. malum değildir. Nitekim İngiltere, Hindistanın harb kaBuzlar çözülünce tanklar binesine, ve Pasifik konseyine mümessilçamurlara saplanıyor ler göndermesini kabul etmekle bu tarzı Stokholm 30 (a.a.) Kırımda, Dotesviyeye yaklaçabileceğini göstermiştir. Hindliler bunun tamamlanmasını istiyeBahçeyi ikiye bölen yoldan yürüdük. hilirler. Bir kaç basamak mermer merdivenleri Elhasıl İngiltere sözünü söylemiş bu çıktık. Birinci, ikinci katları geç İk. lunuyor. Söz sırası Hindistandadır. Ve Karşımıza geien kapının yan duvarında, Hindistanın söyliyeceği söz. şark tarihin pırıl pırıl yanan sarı maden plâka üstünde doktor Suad Okan ismile karşılaş. de yepyeni bir devir açacaktır. tık. Gülümsiyerek Nazarun yüzüne bakömer Rıza DOĞRUL tım. Bu arada doktor cebinden anahtarını çıkararak bize yolu gösterdi. Tekaüd ve yetim maaşlarının Geç bakalım küçükhanım, dedi. Once sen geç! verilmesinde kolaylıklar Mühim bir geçidin eşiğinde oldukları. Ankara 30 (Telefonla) Tekaüd ve nı hisseden kan koca heyecanla bakışyetim maaşı tahsisi işlerinde gereken tılar. Nazan koşa koşa antreyi geçti vesikalann :am olmaması bir çok mu ve salonun kapısını açarak gayet seamelelere yol açmakta, bu yüzden is vimli, mükrim bir ev kadmı jestile: tihkak sahiblerinin müzayakada kalBuyurun, buyurun! diye bizi kardıkları görülmekte olduğundan buna şıladı. mahal bırakümaması için lüzumlu veOnun böyle bir dakika içinde yuvasikalan, tekaüd sebeblerine göre ayn sını ve misafirlerini benimsemiş olrr.ası ayn gösterir bir cetvel hazırlanarak a hepimizin hoşuna gitti. Gülüyerek, salâkalılara bildirildi. kalaşarak elihi sıktık ve salona girdik. Yuvalarını gezip görmeyi bir başka güne bırakmak gerekti. Bunu teklif ettiği. miz halde bir türlü Nazandan yakamızı kurtaramıyorduk. Bir aralık kulağıma: İçimde garib bir şey var, dedi. Tuhaf bir duygu belirdi. Adeta onunla yalnız kalmaktan korkuyorum Ne kadar mümkünse o kadar kal Senihacığım, ne clursun beni yalnız bırakma!.. Sol gözümü «yağma yok!» gibilerde kırptım ve onun her köşesi çiçeklerle ve ve Bulgaristan Şark ceplies J k â h (Başmakaleden devam) budud ve hukukumuza aid harb harici bitaraf siyasefimize daha ziyade kuvvet vermek neticesinde karar küdık. Almanya ile akdettiğimiz saldırmazlık ve dostluk paktı bu yalnız kendi hudud ve (Baştarafı linci sahifede) hukukumuza aid ciddî siyasetimizin bir semeresi olarak meydana gelmiş ve lanmızm yükünü de bunlarm arasına Türk Bulgar deklarasyonu ile bir da katmağa sebeb olmakta menfaati buluken bedeli verilmesi gerektiği alâka ha karşılıkh emniyet altına ahnmış olan ııamaz. lılara bildirildi. Türkiyenin diirüst siyaseti Türk Bulgar münasebetleri eski samiDiğer taraftan eğitmenlere verilacek miyetilc devam etmiştir. İJç gün evvel Türk hükümeti çizdigi politikaya ne fevkalâde zam ve çocukları İçin yap: Ankarada iınzalanan Türk Bulgar ti kadar diirüst bir surette devam ettijini lacak zamla gezici öğretmen ve başöğ caret muahedesi iki komşu memleketn blr çok defalar ispat etmiştir. Bu cümretmenlerin gezi ve yol paraları İçin en normal münasebetlerinin en yeni de leden olarak, İngiltere ile bir pakt yapİcab eden tahsisatın münakale rr.ua lilini teşkil eder. Huiâsa iki komşu ola mayı, b'jnun Rusyaya müteveccih olmaması şartile kabul etmiştir. Gene bu melesi Maliye Vekâletince yapılmak rak Türk ve Bulgar memleket ve milletlerinin yekdiğerlerinden hiçbir korkulan cümleden olarak eski bir dostumuz ve tadır. kendisile bir çok acılar paylaştığımız yoktıır. Şimdi asıl meseleye gelelim ki o Be eski bir müttefikimiz olan Almanya ile sarabyanın Rusya tarafından Tuna a yaptığımı?; pakt için evvelâ müttefikimiz ^ızlanna ve Dobruca yakasına kadar iş İnşilterenin muvafakati sorulmuştur. Von Papene yapılan suikasd galinde başlamışken belki Bulgarlarca teşebbüsünin Türkiyede mahiyet ve ehemmiyeti ancak Almarryiuyandırdığn infîal nın şarkta Rusyaya karşı sefer açmaYeni Delhi 30 (a.a.) Birmanya teb sından sonra anlaşılmış olacağını tahmin Harbden scnra Almanya ve Türkiye liği: ederîz. Aradan gcçcn bir yıla yakın za birbirleri için kıymetli iş arkadaşı olaSayıca az olmasına ve düşmanm ka man zarfında Bulgarlar Alman Rus caklardır. Von Papene yapılan son suiradan ve havadan yaptığı lücumlara devleri arasındaki mücadelenin kendilekasd bü:ün Türkler arasında infial umaruz buunmasma rağmen, Çm kuv rini yakından alâkadar edebilecek netiyandırmıştır. Polisimizin bu caniyane vetleri Tungu'daki vaziyeti mııhafazaya celeri üzerinde derin düşünmeğe ve iyi hareketin faillerini çabuk bulmağa mudevam etmektedir. Umumî karargâh anlamağa fırsat ve zaman bulmuşlardır tan gelen te'efon haberleri Çinlilerin sanırız. Hakikatte bu mesele Bulgaristan şehirden çekilmeğe hiç niyetli olma için dahi Rusya Tuna ağızlanna indiği dıklarını bildirmektedir. Tungu şima zamandan başlamıştı. linde bir karşılık taarruzu esnasında Besarabyada Dobrucaya ayak atmağa dün Çin kuvvetleri Japonlarm elinde hazır bir dcvletin Tuna ağızlanna inmesi (Baş tarafı 1 inci sahifede) bulunan birkaç küçük köyü geri al Bu'garistan için de endişe ile karşılanma lerin 10 seneden aşağı olmamak üzere mışlar, havan topları, ağır toplar, bir mak ihtiraali yoktu. Bizi ohnıyacak za ağır hapis veya müebbed ağır hapis ceçok binek hayvanları ve gaz maske manlarda büyük şimal komşumuzla teh zasile biriikte 500 liradan az olmamak leri ele geçirmişlerdir. did etmek faüan açan Bulgar hukuk üzere ağır para cezasile cezalandırılmaHer İki taraftaki zayiat ağırdır. Bir çularının Bulgaristan için olanca ağırlı sı hakkındaki kanun lâyihası bugün manya Siyam Hindiçini hududları ğile meydana çıkan bu yeni siyaset cil Mecliste görüşüldü ve üzerinde uzun uboyunca küçük devriye çarpışmaları ya vesi üzerindeki mütalealannı dinlemeği zadıya müzakereler yapıldıktan sonra mEddede görülen noksanların tamamlanpılmıştır. nekadar arzu ederdik! Prome cephesi: Cumartesi sabahı JaTuna ağızlanna inen büyük Rusya nıası için encümene gönderildi. Söz alan hatibler pon öncüleri Prome'nin 50 kilometre Bulgaristan için hakikaten yukarıda zikLâyiha lööl sayıu askerı ceza kanucenubunda keşif unsurlarımızla temas rolunan şekilde bir tehlike teşkil eder etmişlerdir. Muharebe öğleden sonra miydi? Orasını biz bilmeyiz. Ancak ceo nuna ek olarak hazırlanmışü. Söz alan bütün gün devam etmiştir. Zırhlı kuv fizik ve ceopolitiğin bu vaziyette Bulga hatiblerin hepsi bu gibi suçıar dolayısıle vetlerimiz taarruz için ilerlemişlerdir. ristanı endişeye düsürecek icablarla cezalann a&ulaşLirumasım yerinde buıDüşman tayyareleri Prome şehrini bom yüklü olacağını pek iyi tahmin edeıiz. duıar. Refik Irıce (Manisa), suiıstimal.n balamışlar ve mitralyöz ateşi altına al Xe hacet, Alman Rus cidali bizim gö heyeti mecmuasile mücadeie noktasını mışlardır. Bir miktar hasar vardır. Ha rüşümüzde esasen Besarabya damlasile mütaleaları arasında ele alarak bu ;âyiva müdafaa bataryaları üç düşman tay taşmış tarihi Pancermen Panslav te hanın mevzu iie alâkalı olan ve Mec yaresi düşürmüşlerdir. zadından başka bir şey değildir. Bu ci liste bulunan diğer bir kanunla birleşdalin Panslavizm tarafı, malumdur ki, tiruerek kül haimae çıkarıup, çıkaruaHind Okyanusuna geçen tngiliz ötedenberi Adriyatiğe Viyana üzerinden mıyacağını sordu. deniz kuvvetleri inileceğini bir düstur olarak takib eder. Adüye encümeni mazbata muharriri, Ankara 30 (Radyo Gazetesi) İs Pancermen tarafı ise bu akışı kuvvetli Şınasi Devrim bir çok defalar kürsüye viçre radyolarının, Londradan aldıkları scdlerle önlemek, durdurmak ve geri at geierek hatiblerin iiişükieri noktalaıa haberlere atfen bildirdiğine göre İki mak ister. Umumî Harbden sonra araya cevab verdi. Bu arada bu kanunun bu muharebe gemisi, bir tayyare gemisi ve ihtilâlci ideolojilerin karışması mücade şekilde bir madde halinde tedvininde beş kruvazörden mürekkeb bir İngiliz leyi katmerleştirmiştir. amelî fayda gorüıdüğünü, Refik Incenin filosu Hind Okyanusuna gitmek üzere Herhalde artık şimdi iyiden iyiye an bahsettiği kanunun tamamen İstisnaî Afrikanın cenubunda Ümid burnunu Iasılmıştır ki yeni dünya harbi küçük ahvalde tatbik ecüleceğini, o lâyiha ile dolaşmıştır. milletlerin küçük emellerini çok gölge bir suç işlenmese dalıi muayyen şahısPortDarwin'e yeni hava akınları de bırakan büyük dev adımlarile yürü larm emvaürün musaderesi mevzuu Melbourne 30 (a.a.) Ba=vekilin neş yor. Alman umumî karargâhında Führeri bahsolduğunu ve bu kanunla hiçbir alâkası olmadığını söyledi. rettiği bir tebliğde, bugün Dervine karşı ziyaret eden Bulgar Kralının büyük realitelerle karşılaşmış olduğunu tahmin et«Ordumuz çok kuvvetlidir» sekizinci defa olarak akm yapıldığı bildiMıllî Müdafaa VeKj^i General Ar^unrilmektedir. Hücum, hava alanına yapıl mekte hiçbir hata ve isabetsizlik buhmmıştır. Fakat ne kayıb, ne de hasar ol raasa gerektir. Bulgaristan, iştirake da kal da beyanatta buıunarak alınması vet olunduğu mücadelede hatır için de aüşünülen bu tedbir vesilesüe orduda muştur. ğil, kendi postu için savaşacaktır. Ve iş hırsızlık ve rüşvet hâdiselerinin hatua Melburn 30 (a.a.) Resmî tebliğin te böylece Bulgaristan enini boyunu pek bile geUrilemiyeceğirü, ordumuzun çok bildirdiğine göre, cumartesi ve pazar iyi ölçmeğe mecbur olduğu yepyeni bir kuvvetii bulunduğunu tebarüz ettirdi. günleri arasında PortMoresby ve Portsiyasetle karşı karşıyadır. Bunun yanın Süreyya Örgevren bu kabil suçiarın her Darvvin'e karşı yapılan düşman hava akınları esnasında G Japon bomba ve da Türk Bulgar münasebetleri gülhik birine mutıak olarak ölüm cezası verilgülistanlıktır. menin dahi yerinde olacağını, Devlet ve av tayyaresi düşürülmüştür. YUNUS NADt millet hizmetinde olanlardan mutlak faYeni Gine'de yağmurlar yüziinden zilet ve dürüstlük istendiğini kaydatJapon tazyikı azaldı ükten sonra kendi kanaaüne göre çok ağır cezarun dahi suç işlemek niyetinde Sydney 30 (a.a.) PortMoresby'den oianlara tesir etmiyeceğini, fakat az da, alınan haberlere göre Japonlar sula*m çok da olsa suç işliyenleri mutlak su taşması yüzünden Yeni Ginede Markretıe bulmağa çahşılması gerektiğini ham vadisinde işgal ettikleri bölgeyi (Baştarafı 1 inci sahifede) söyledi. tahîiye etmek zorunda kalmışlardır. Bu ederek bu emaneti gelecek nesillere suretle Port Moresby'ye karşı yapılan devretmek vazifesile mükellefiz ve biz Bundan sonra maddelerin müzakeresidüşman tazyikı azalmıştır. Mısınn şerefini, istikbalini ve istiklâ ne geçildi. Fuad Sirmen, umumî mevlini koruyarak bütün güçlükleri yene zuatımızın rüşvet suçunda, verenle alanı ayn ayrı cezalandırdığını, bu kanunceğine inanıyoruz.» Maarifte terfiler da İse râşi ile mürteşinin tarifi yapılmıNutukta Mısır ordusundan ehemmiAnkara 30 (Telefonla) Ankara kız yarak her ikisine de ayni cezanın verillisesi tabiiye ögretmenl Samih Akyol yetle bahsolunmuş, ordunun bugünkü mesile çok İyi edildiğini, maamafih bu şartlara göre yetiştirilmesine ve en yeni ve tiçüncü sınıf müfettişlerden Sabasilâhlarla teçhiz edilmesine en büyük cihetin tatbikatta tenevvürü içüı tavhaddin Eyüboğlu ikinci sınıf müfettişzihini İstedi. ehemrr.İyetin verildiği söylenmiştir. liğe, Muhiddin Akdik üçüncü sınıf müAdliye Encümeni mazbata muharriri, Meb'uslar. Kral Faruğu, «Yaşasm fettişliğe terfi ettiler. Mısır ve Sudan Kralı!» diye hararetle râşi ile mürteşinin ayni cezaya çarptırılmasının esas olduğunu kaydetti. Perakende satış fiatlarının alkışlamışlardır. Ruşeni Barkm (Samsun) ve Refik İnce kontrolu mütalealarında lâyihaya encümen taraTürk Coğrafya Kurumu fmdan verilen şekil üzerinde durdular. Ankara 30 (Telefonla) Dağıtma OAnkara 30 (Telefonla) Türk Coğ Receb Peker kanunun tatbik çdileceği fisine dair liste Başvekâlete verilmiştir. rafya Kurumu bugün Maarif Vekilinin fevkalâde halin tarifine lüzum gördü. Diğer taraftan İaşe Müsteşarlığmm pe başkanlığında ilk toplantısmı yaptı. Bu noktalar üzerinde de müzakeıeler rakende satışlarda da bilumum mad. Celebes adalarındaki son yapıldı. Neticede verilen takrirlerle lâdelerin fiatlarının murakabesi takarrür yiha encüınene gönderildi. etmiştir. Bitaraflığımız bütün muharibler için faydah olmaktâdır vaffak olmasından memnunum. Bu işte hiç bir Türkün alâkası yoktur. Adalet, azami vuzuh ve kat'iyetle mecrasını takib edecektir. Yarı toptancı da kim oluyor? aruri ihtiyac maddelerinin bir hayli pahahlaştığı bugün oa kuruşa satılan bir şeyin iki kuruşu perakendecinin, iki kuruşu yarı toptancınm, bir kuruşu toptancının, geri kalan beş kuruşu da miistehsilin hissesi olarak hesablanmaktadır. Ufaktefek farklarla bugünkü fiatların paylaşnıa nispeti böyledir. Şimdiki gibi aüşverişin hunrmahndığı sıralarda müstahsille müstehlik arasındaki orta eller daha ziyade arttığı için yarı toptancı dediğimiz mahluklar çoğalmakta ve her biri elinden geçen malî bir miktar kâr ekliyerek sattığından dola gıda ve zarurî ihtiyac eşyası bu fuzuli adamları geçindirmek için bizim aleyhimize olarak fiatlanmaktadır. Bugünkü medenî hayat, müstehlikle müstahsilin karşı karşıya gelmesini çok güçleştirmeEtedir. Bir şehirli köye gidip tereyağı alamaz, yumurta toplıyamaz. Bir takım adamlar bu hizmeti müşteri hcsabuıa yaptığı için ondan bir miktar kâr istemeğe haklıdırlar. Toptancı dedi#£ ğimiz adanı işte müstahsilden bunlan geürir ve bakkal, yağcı, jumurtacı gibi perakendeciye devreder. Bu adamın kâr istemekteki hakkı açıktır. Çünkü bir hizmet görmektedir. Lâkin şu yarı toptancı kim oluyor? Ona neden kâr veriyoruz ve niçin bu adamların bizim sırtımızdan geçinmesine razı oluyonız? Toptancıdan alıp mağazasnıda yumur» ta, yağ, peynir saklıyan adamuı hizmeti nedir? Hiç! Bu adam olmasa ne olur? Hiç! Olursa ne olur? Ne olacak? Yukanda saydığım gtbl gıda ve zarurî ihtiyac maddeleri fiatlanna bunlar geçinsin diye bir miktar kâr ilâve edilir ve bu maddeler daha pahahlanır. Şaşılacak cihet bazı maddelere en yüksek fiat koyan Murakabe komisyonu gibi salâhiyetli yerlerin bu adamlar» (İrabda mahal) vermeleri bunlan ticaret mekanizmasınm zarurî çarklan olarak saymalandır. Halbuki hiç hizmeti ve hikmeti vücudü olmıyan bu yarı toptancılar ortadan kalkarsa bugünkü fiatlar en az yiizde on ucuzhyabilir. Bu da, hele şu günlerde az şey değildir. Bir nevi zincirleme ticaretin ilk haikası olduğunda şüphe olmıyan bu yan toptancılann kârlarını tammazsak, böyle bir unsura lüzum olmadığını ilân edersck acaba kıyamet mi kopar? Türk Rus münasebatı Türk Rus münasebetlerine gelince. Türkiyenin şark komşusuna karşı gösterdiği dürüstlükte ısrar ederim, iki memleketteki inkılâblann er:esi günü Kemal Atatürkün Rusya ile dostluk mü. nasebetleri kurduğunu hatırlatırım. Bu münasebetler dahili rejimler meseîesini tamamen bir tarafa bırakıyordu. Rus Alman muharebesi. şimdiye kadar Karadenizde bazı tüccar vapurumuzun kaybolmasına sebeb . olmuştur ve vaziyetimizin güçlüjünü artırmaktadır. Bununla beraber Ankara ile Moskova arasında hiç bir şey değişmemiştir. Türk ttalyan münasebab Türk . İtalyan münasebetlerine gelince, Akdeniz devleti olmak noktasından iki hükumetin vaziyeti işbirliği imkânları vermektedir.» Orduya aid taahhüd. Vatan havalarını korumak için alıtn satım işleri (Baş tarafı 1 inci sahifede) Hiikumetimizin yardımları Bütün bu çalışmaiaruı başarıya varabiimesi için kurumumuzun devlet teşkilâtından görmekte olduğu kolayhğı ve himayeyi minnet duyarak belirtmeği kutsal bir vazife sayarız. Muhterem Başvekilimiz Dr. Reük Saydam 10 şubat 942 tarihinde kurumumuzu şereflendirerek bu çahşmalarda nekadar yol aldığımızı araştırmak ve direküfler vermek lutfunda bulunmuşlardır. Milletin tedakârlığı Bugünün ve yarının dünyasında, gökte kuvvetli ohnıyanların her zaman her yerde yenilecekleri artık açıkça aniaşıldıktan sonra büyük miıleUnüzin bütün ferdleri de, Türk vatanının mukadderatını teknik asrma yaraşır, kanadlı bir nesle emanet edebilmek gayesine dört elle sarıhnışlardır. Bir yuva kurabilmek için yıllardanberi biriktirdiği ev parasını hiç durumsamadan Türk hava kurumuna bağışhyan Türk kadını, bu aziz yurdun göklerini korumak vazifesini omuzlarında taşıyarak havacı neslin bu anaların çocukları olacağının müjdesidir. Türk Hava Kurumu, 1942 bütçe yıhna, gönülleri aydınlatan bu millî heyecandan aldığı güven ve enerji ile girmektedir.» ^^^^^^^^^^^ B. FELEK Atlantikte (Baştarafı 1 İnci sahifede) Alman torpido muhribleri, 29 mart tebüğinde hava kuvvetlerinin taarruzuna uğradığı bildirilen ve Murmanska gitmekte olan bir düşman gemi kafilesine hücum etmişlerdir. Nevyorktan gelen ve tank, mühimmat dolu olan 10,000 tonilâtoluk büyük bir gemi topçu ptcşile ve torpille batırılmıştır. Gerek t u gemiden, gerek tayyarelerimiz tarafından batuılan diğer bir gemiden sağ kalanlar kurtarılmıştır. Şafakla beraber kafileyi himaye cien ve kruvazörlerle torpido muhribleılnden teşekkül eden üstün düşman kuvvetlerile bir deniz muharehesi olmuştur. «Desvilles. sınıfından bir İng!'.:z kruvazörüne bir torpil İsabet etmiştir. Kar fırtması yüzünden bu isabetin neticesi tesbit edilememiştir. Bu çok çetin muharebede bir Alman torpido muhribi batmışür. Alman torpido m'ihribleri düşman torpido muhriblerinden bir grupun hücumunu top ateşüe püskürttükten sonra bu batan torpido muhribi mürettebatından büyük bir kısmını kurtarmışlardır. Hindistanın akıbeti .(Baştarafı linci sahifede) Tekliflerin hedefi, yeni Hind Birliğinin birleşik kraliyet çevresi içindeki diğer dominyonlar fiibi saltanata sadakatle bağlı müşterek b t dominyon vasfını alabilmeyi temindir. Hindistan dominyonu her bakımdan diğer dominyonlarla müsavi durumda olacak ve her hangi şekil ve surette İç ve dış İşlerine karışılmıyacaktır. İngiltere hükümeti, Hindistanın İstikbali İçin veriien vaidlerin yerine getirilmesini İsbat maksadile bir an evvel ve bizzat idareyi temin edecek bir hükumet kurulması için gereken sarih tedbirleri almıştır. İngiltere hükumetinin tebliği hulâsatan şu maddelerden mürekkebdir: a) Muhasamatın kesümjsini müteakıb Hindistanda meşrutî idareyi tesis edecek müntehib bir heyet vücude getirilecektir. b) İngiltere hükümeti meşrutî esaslan derhal yürürlüğe geçirmeyi taahhüd eder; ancak Kraliyet hükumoti Hind Birliğine da'nil olmak istemiyen İngihz Hindistanı vilâyetlerinden her birine anayasa vermeyi taahhüd ve lngiltere hükümeti Hind Müessesan Meclisile akdedilecek bir muahede hükümleri dairesinde bütün vecibe, mesuliyet ve salâhiyeılerini tam manasile Hindlilere devredecektir. Muahede Kraliyet hükumetinin ırk ve din bakımmdan korunmalarını üzerine aldığı azlık cemaatlerinkı himayesi İçin tedbirler alacakür. c) Bütün Meb'usan Meclislerile Vilâyetler Teşriî Meclisleri bir tek inülıab müessesesi gibi vazifeye geçecekler ve nisbî temsil usulile Müessesan Meclisini intihab edeceklerdir. Hind devletleri tarafından Müessesan Meclisine tayin edilecek mümessillerin sayı nisbeti ingiliz Hindistanı vilâyetlerinin nüfuzlanna göre tayin edecekleri mümessiller ad?d ve salâhiyette buluııacaklardır. Mısır Meclisi dün açıldı Maltaya yapılan akınlar Malta 30 (a.a.) Münferid Alman bombardıman tayyareleri pazar günü Malta üzerinde hafif taarruzlar ynpmışlardır. Sivillere aid binalarda bir miktar hasar vardır. Ahaliden birkaç kişi ölmüş ve yaralanmıştır. İki Yunkers 88 galib bir ihtimalle tahrib edilmiş ve başka bir tayyare hasara uğraülmıştır. PERİ Kundura Mağazası YARIN açıhyor. Malta 30 (a.a.) B.B.C.: Alman hava Bundan sonra bazı ay adlarımn de kuvvetleri Maltayı yeniden bombardıTokyo 30 (a.a.) Doırısi ajansı mu ğiştirilmesine dair Refik İnce (Man'sa) man etmişlerdir. «Illoustrious» tayyare habiri Celebes adalarmın şimal sahilinde nin teklifinin müzakeresine geçildi. Nec gemisi ciddi hasara uğramıştır. mukavemet etmekte olan son Holanda meddin Sahir, ay adlarmm değiştirllkıt'alarının kayıdsız şartsız tesiim cl mesi sureiile ticarî ve malî muarrelâtta Türk Rumen ticaret 25 meskun mahal işgal edildi duklarını bildirmektedir. Japonlar, Ce rasgelinecek müşkülâttan bahsetti. NeMoskova 30 (a.a.) Sovyet radyosu lebes adalarındaki temlzlik hareketleri ticede teşkilâtı esasiye kanununun türkanlaşması nun bildirdiğine göre, 27 ve 28 martta esnasında 564 esir almışlar, 25 vagon ve çeleştirilmesi yolundaki çalışmalar dsAnkara 30 (Telefonla) Türkiye d) Halen Hindistanın içinde bulunSmolensk kesiminde 25 meskun mahal büyük bir mühimmat deposu ele geçir vam ettiği cihetle bu lâyihanın müza Rumanya ticaret ve tediye anlaşması duğu buhranh devre esnasmda ve yeni keresinin tehiri uygun görüldü. geri alınmıştır. mişlerdir. bir ay uzanldı. meşrutiyet esasları tanzim edilinciye kadar Kraliyet hükümeti, dünya harb rr.emleket ve millet hakkındaki fikirle gayretine dahil bulunması itibarile Hinrimi sordu. Seyahatimden çok mem distan müdafaasmın idare ve murakanundurn. Çünkü neticesi hayırlı olmuş besi mes'uliyetini içtinabı gajrikabil tu. Babam yıllardır çektiği bir derd bir vazife olarak deruhde edecektir. den kurtulmuş; adeta yeniden hayata Tarihi geç atılmış bir çek! dönmüştü. Bu memlekete gelince, temiz, Londra 30 (a.a.) Hmdistan işinden büyük ve teşkilâtı muntazam bir şehir diyebilirdim. Çünkü görüşüm basit bir bahseden Daily Mail gazetesi yazıyor: «Gandİ, bu ve?ikanm tarihi geç atılseyyah görüşünden İleriye vartnamıştı, en lüzumiu eşya ile aöşenmiş, küçdk, ayrılır ayrılmaz biraz sevinc ve bir hay şart koştu. Doktor Necdeti de çağır bu kısa zaman İçinde varamazdı da.. tnış bir çek olduğunu söylüyor. E u Fakat insanları bahse mevzu oîunca doğrudur. Fakat hiç kimse çekin çekiısade fakat son derece tertibli yuvasmı li hüzün içnide babamın odasına girdim. mak mecburiyetinde olduğumu bir sürü ssğlamlığından ve lâf kalabalığile İleriye sürdü. Ben kat gayTİİhtiyarî: «Makineleşmiş bir millet!» diği müessesenin gezdim. Zengin kütübhanesi, büyük çademekten kendimi alamadım. Üçü de İmza edenin ödeme kabiliyetindsn şüpİyyen buna yanaşmak istemiyordu;n. hşma masası, büfenin nadide kristalleri Babam, yeni evlilere fcir yemek verhe etmemektedir.» ve şık yastıklarla süslü geniş divanla mek İcab ettiğini, bunun İçin de benim İtirazlanma ve İleriye sürdüğüm ma bu hükmümün izahını isteyince: kul se'ceblere karşı: «Sen de galiba rile evleri cidden nefisti. Hele mutfağı dikkatli ve İtinalı davranmamı söyle Oyle ya, diye devam ettim. Ger Tekliflerin Hind gazetelerindeki başladın!» diye sözümü çekten makine gibi insanlar. Mülhiş görülecek şeydi. Mazbut bir ev kadmı, mişti. Bu hususta pansiyoncu kadının cimrileşmeğe akisleri bence, bu yeni evlilerin bütün selim da fikirlerini aldıkian sonra hatekete yarıda kesti. Nİhayet bir hayli müna çalışıyorlar. Sabahtan akşamlara kadar Bombay 30 (a.a.) Bütün gazeteher sınıf halk o kadar yoruluyor, o ler Hmdistan meselesinin halli içüı İnzevklerini, emel ve heyecanlarmı sarfe geçtim. Yemeği, şehrin şimalinde bir kaşadan sonra razı oîdum. Bu da bir öğle yemeğiydi. Gens it'.na kadar didiniyor ki, akşam kahve'.erini gilizler tarafından yapılan teklifleri İri derek kurduk'.an yuvanın huzurlu ha göl kıyHindaki küçük bir lokantada vası içinde en çok bu kısma alâka du verecektim. Buraya bir gün vapurla İle hazırlanmış geniş masanm etrafın İçer içmez ölü gibi yataklarına seril harflerle neşretmektedirler. Gizetcler gitmiş, çok üşüdüğümüz İçin bir kaç da dört kişiydik. Neşe içinde yivip içi diklerini tahmin ediyorum. Bana bir Hindistan ahalisi arasında bir anlaşma yardı. Doktor Suadın ikram ettiği likörleri aktarrna yaparak tramvayla dönmüş yor, mevzudan mevzua geçerek hara birlerile konuşmağa, sevişmeğe, derd husulünü elzem addediyorlar. Amritzar Bazar Patrika gazetesi Hinde İçtikten sonra onları yalnız bıraktık. tük. Güneş vurduğu zaman gölün ve retli hararetli konuşuyorduk. Akşama leşmeğe dahi zaman ayıramıyorlar gibi Doktor Necdet, vaktim müsaidsc yakm karlı çam ormanlarmm göründşü çok doğru Hayvanlar bahçesine gidecektik. geliyor, Yani kısaca, hissi, hayali ta distan hükumetinin hakimiyetin bütün mamile bir tarafa atarak maddî bir manasile millî bir hükumet olması. \vnl | daki ormana kadar yürümeyi, göl kı hoşuma gitmisti. Gazinoda iyi bir çı Ben henüz akvaryumu görmemiştim. gan orkestrası da vardı. Servis nıun Çünkü bahçedeki diğer hayvanîarla o hayata, dümdüz bir hakikate gözlerini umumî efkârın tasvibile tam salihiyısmdaki gazinonun kışlık bahçesinde çevirmiş bulunuyorlar. yetlere malik bulunması lâzım geldibir çey İçmeyİ teklif etti. Kabul et tazamdı. Orada bulduğum sükun ve kadar alâkadar olmuş; yemek zamanına güzellik bana memleketimi hatırlati:ğı rastladığım için aslanlarm oburluklan, ğini yazmaktadır. Nazan: Yani realiteye! dedi. mediğimi görünce bir taksi çevirmeğe Bombay Chronicle gazetesi tekliflekalktı. Orıa da razı olmadım. Nazan için gözümde daha değerlenmişti. Şehrin maymunlarm şeytanlıklarile öy!s oya Evet, diye karşılık verdim. Bu, gürültüsünden kaçacnk, günümüzü ta lanmıştım ki, akvaryumu gezmeğe İm haddi zatinde belki gayet güzel, fay rin tbazı noktalardan tehlikeli» oldudan öğrendiğimi tatbik emelile kartımbiatle karşı karşıya geçirecektik. kân olmamıştı. dalı ve lüzumlu bir görüş ve yürüyüş ğunu yazmaktadır. Bu gazete tekiifierdan İs.ifade etmek için trcni terrih ettide değişiklik yapılması lâzım geldiği Yemekte bir aralık doktor Necdet bu tür. Arzumu Nazana telefonla bildirrtiğim ğimi söyledim. Hastanenin kapısına ka(Arkası var) . kanaatindedir. hakkuıdaki intlbalarıtnı, bu dar bana refakat etti ve ben ondan zaman pek memnun oldu, fakat bir de seyahat netz havzasmda buzların eriğeme başlaması üzerine zırhlı motörize kuvvetler «dipsiz bir çamurı a saplanıp kalmıştır. Holanda kuvvetleri de teslîm olmuşlar Ay adlanna dair teklif tehir edildi Maltada bir tayyare gemisi ciddî hasara uğradı fazan: Mükerrem Kâmil ^u No. 4 2