26 Ağustos 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

2 CUMHURIYET 26 Âğustos 1941 • • '" • " üyük devletler, harbederken onların yolu üzerinde olmak. küçük, hatta orta çapta milletler için büyük felâkettir. Tasarruf umumiyetle şahıslarm gelirle» • • • • ' Y a z a n : *^ Siyasî ve bilhassa sevkulceyşî icablar, rinden bir kısmını sarfetmeyip ayırdıkbu küçük veya orta çaplı milletleri, ları ve banka, esham, tahvilât, bono veasla kanşmak istemedikleri harb belâ2 ( • ) saire gibi bir yere yatırarak faizini alsına sürükler. Bu memleketler ha.rbe kadıkları paradır. Bu şekilde tasarruf edilip kendiliğinden uzun Kelime sonlarmdarışmasalar dahi, en az, çiğnenir, mufaizinden istifade edilen paralarla jrene hem de türkçedekilunmakla beraber etrafıru saran harki uzun hecelerden vakkatcn de olsa istiklâllerini kaybeder şahıslar tarafından gelirlarinin bir kıs karşılayacak paranm teminidir. ler gibidiğer bir yalnız arabca nisbi Halkı, dişinden tırnağından ayırarak bin mali ve iktısadi tesirlerinden ken ve harb meydanı oiurlar. Geçen harbmını sarfetmiyerek, sandık, yüklük, erimiş sadasızla kaydisini bittabi kurtarmış değildir. İki sıfat şekülerine mahçömlek vesaire gibi hiç hir gelir getir biriktirdiği parayı sahte şirketler ku seneder.beri milli müdafaa masrafları de, Belçika ile Yunanistan ve Iran bunaşarak uzunlaşnıış sus olan înin gösterarak soymak istiyen hilekârlara kp.rşı nun en iyi misalleri olmuşlardu Bu miyen yerlerde hıfzedilen psra tasarsadalı heceler vargün geçtikçe artmış. devletin vergi gerihnesi kaidesi kabul " ruflarını birbirinden ayırmak lâzımdır. himaye etmek lâzımdır. Bunun içindir liri ise (bilhassa gümrük varidatı) bu harbde ise, misaller, daha çoktur. Dadır: Mana kelimesinin birinci ve ikinci edilmiştir. Bu kaide de çok kullamşsızki her hükumet borsalarında satılan uimarka, Norve^, Holanda, Belçika, Fahri Türkoğlu namma gelen :ki va Birinci şekil yani kelimenin tam manana nispetle azalmıştır. Devlet, birbirine dır, çünkü bunu doğru olarak tatbik heceleri gibi. (Yabancı garb sözlerindeki sile geliri olan tasarruf, iktısadî hayatta | esham ve tahvilâtı sıkı bir kontroia çok yakın fasüalarla mühim masrafla Mısır, Yugoslavya, Yunanistan «doygon benzin dün gene Fahrı Türkoğlu bütün uzun heceler ise erimiş olduğunedebilmek İçln bu sondaki uzun i lerin büyük rol oynıyan ve ondokuzuncu tabi tutmaktadır. Devletler hemen her ra cevab vermek mecburiyetindedir. mnş. larla «aç» lar arasuıdaki mücahangisinin nisbî sıfat eki olduğunu, han dan mesele çıkarmamaktadır. Rouge tarafından Haydarpaşa rıhtımında teselasrın büyük iktısadî medeniyetini ya zaman bir çok vesüelerle halk ara Parasının kıymetini muhafaza husu delede hiç bir alâkalan yokken ve hiç gisinin bu mahiyette olmadığııu tayin ruj. steamboat istimbot, creme krem lüm edilmiş, yüklediği motör rıhtımdan ratan tasarruf ne kadar mühim ve fay smda dahilî istikrazlar yapmışlar ve sunda çck titiz davranan hükumetimiz, bir tarafı iltizam etmiyerek tam bir hareket ederken birden makine dairecdebilecck kadar osmanhca, daha doğ vesaire gibi.) bu şekilde kendilerine lâzım olan pabitaraflı|a cankurtaran simidi gibi sindeki bir kusur neticesi iştial olmıiL=, dalı ise, ikinci şekil tasarruf da iktımuazzam millî müdafaa masraflarına rusu arabca, bilmek lâzımdır. Nitekira Dildeki uzunluklar iki türlü olduğu çiğnenmişlerdir. sadî bakımdan o kadar ehemmiyetsiz rayı bulmuşlar ve ayni zamanda halka cevab vermek için millî tasarrufumuza sarümışlarken gene itfaiye gayreti ve diğer yardımcı vakaidemize göre Tanzimat devrinden gibi, bunları gösterecek işaretler de ikiiyi bir faiz dağıtmışlardır. Harbeden büyük devletlerin yolu üzeve hatta zararlıdır. sonraki ismi haslar haricinde ulvî ile dir. Bunlardan birincisi bildiğimiz <*« sıtalarla yalnız bu motörle rıhtımda 1914 harbinin icab ettirdiği muazzam hitab eden dahilî istikrazlar yapmak rinde bulunmak gibi coğrafi bir talihbuna yakın duran dişsr bir mntör kâTürkiyede tasarruf çok eski, kökleşâli; bakî ile haki (renk) kelime çiftlerin işareti; ikincisi de sadalıdan sonra gemasraflar harb maliyesinde tasarrufun tadır. Bu istikrazlar içinde en karak sizlik onların felâketine scbeb olmuşden evvelkilerinin uzun, sonrakilerinin tirlecek bir ğ harfidir. Yukanda kabul milen, üçüncü motör de kısmen yan miş ve millî an'ane haline gelmiş bir mevkiini bir kat daha anırmış ve e teristik olan ve en çok gelir temin et tur. mesi beklenilen muhakkak ki tasarruf âdi i ile yazılmaları icab ediyor. İlk ve ettiğimiz iştikak prensipine göre bu işa mıştır. Yakır.larında iki motör kısmcn âdetti. hemmiyetini meydana çıkarmıştır. Geçen harbde, büyüklerin yolu üstünHepimiz nine ve annelerimizden boconolarıdır. orta okul, hatta şimdiki lise talebelcri etlerin en mantıklı tatbik şekli evvel hasara uğramıştır. Başka ziyan olmaHarbi Umumi, icab ettirdiği muazzam de bulunan küçüklerin çektikleri ııtı» mıştır. Bir motörcü ölmüş, iki ağır, bir yunlarında taşıdıkları altmların hikâfcunları ayırd edemiyecekleri gibi, lanî, dsini kendiliğinden uzun, sonrakini de Bonolar, faizlerinin yüksek, vadele rablar yetişmiyonnuş gibi, o harbin bu hafif yaralı da^ hemen hastaneye nakle yelerini uzun uzun <linlemi=izdir. Fa masraflar itibarile kendisinden evvel bakî, saki. sarî vesaire çibi kelimelerir zunla^mış hecelerde kullanmaktır. Bu rinin kısa, paraya tahvil imkânlarınm harbi hazırlıyan sulhu yapıhrken bir yapılan harblerin hiç birisme benzemekat birbiri ardı sıra gelea harbhr ve sonlanndaki i lerin, nisbî sıfat eki olına uretle hem esas prensipimizi tatbik et dilmiştir. mekte idi. Umumî Harljin masratlarını çok kolay clmalan itibarile yalnız hal takım tampon devletler daha teşkil e» bilhassa 1914 harbi bugün çok kolaymaları dolayısile, neden kaide harici bı miş, hem de bu sayede işaretlerde bir yalnız vergi geliri ile karşılamak im ka iyi bir gelir ve devlete milll müda dilmişti. Bunlar iki büyük devleti ya lıkla asrî manadaki tasarruıa tahvil erakılmış olduklarmı da anlayamıyacak ;eşidlilik elde etmiş oluruz. kânsız bir işti. Vergileri artırmak su faa için lâzım olan parayı temin değil, elele vermekten, yahud da bir frenk dilebilecek olan Türkiyedrki ikinci şelardır. Hele kaideye göre meselâ âli retile harb masraflarııun lüzum gös ayni zamanda memleket dahilinde ta tabirile elele gelmekten, yani çarpışAncak aslında kendiliğinden uzun sakil tasarrufu mahvetmiştir. Curr.huri(yiiksek) manasındaki saminin âdi i ile; dahların da bir kısmı bazan tasrif sıterdiği parayı tedarik etmek inıkân sarruf fikrinin yayılması yolunda da maktan menetmek için vücude getirilyet devrindenberi bu uğurda sarfndiler. «Eeminin> yani sama mensub manasızdı. Çünkü ağır verşiler birdenbire büyük hizmetler yapacaklardır. asmda kısalmakta olduklan için bunmişlerdi. Fakat iki büyük kütlenin araeayretlerden en azami netica almmışsa sındaki saminin uzun î İle yazılması za arı da r Yannki sulh Türkiyesinin büyük ser sına sıkışan her tampon gibi onlara tesirini iktısadî faaliyetlerin ağırlaşması Atletizm federasyonunun daveti üze 'uklarını muhafaza ettikleri da cereyamn yeni; işin uzun serelere valhların işini pek çapraşıklaştırmaktarip göstermemek meselesi rine dün mıntaka merkezir.dc eski at muhtac oluşu ve bilhassa halkımızın şeklinde gösterecek, belki de vergi ge mayelere ihtiyacı^ olacaktır. Memleke da ezilmek mukadderdi. Nitekim öyle dır. ;fi çatallaştırmaktadır: Lisan, lisânı, li letler ve mmtaka ajanlp.rınm iştirakile ekseriyetinin fakir bulunuşu gibi sebeb liri çoâalmıyacak. bilâkis azalacaktı. Bi timizde yapacağımız işler muazzamdır. oldu. Almanya ile Sovyet Rusya arasınaenaleyh harb masraflarım karşılaya İşte bu işlere başladığımız gün. lâzım na sıkıştınlan küçük Baltık devletlerl, Bu sefer karşımıza yeni bir müşkül anda, lisânın vesairede olduğu gibi. Bı bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda ler yüzünden bugün Türkiyide büyük bilmek için devletlerin müracaat ede olacak parayı yalnız devlet bütçesinden cvvelâ Sovyetler Birligi tarafından yudaha çıkmaktadır. Bu da arabca nisbî indiği üzere bütün uzunlukların «*» ile mmtaka ajanlarmın vazife ve salâhimiktarda bir tassrruf mevcud değildir. bilecekleri iki çare mevcuddu. Bunlar değil. mutavassıt Türk halkınm ve ça tuldular; sonra da Almanya tarafından Bifat şeklinde olmadıkları için, sonları gösterildiği ilk zamanlarda bu kaidenın yetlerile, hakem komitesi talimatraMemleketimizde bu iç üîerindc her dan birisi enflasyon (kâğıd para çıkar lışkan köylümüzün tasarrufundan da çiğnendiler; yann ne olacaklarını Aluzun 1 ile söylendikleri halde kısa i geniş muhitlerde uyandırdığı mukave mesi üzerinde konuşmalar olmuştur. gün yeni Kayretler sarfedümckte ve temin edeceğiz. Binaenaleyh iktısadî lah bilir. mak) ikincisi ise istikr;ızdı. De yanlmaları lâzım gelen kelimelerin met bu tatbikın sahasmı lüzumundan Bugün saat 16 da ikinci ve son bir topçok iyi neticeler alınmaktadır. Bilhassa hayatın en mühim mahreki olan tasargramer bakımından iki kategoriye ay :azla daraltmamıza sebeb olmuştu. Şim lantı daha yapılacaktır. Davetliler haKâğıd para sisteminin 1014 Umumî Agır çapa yakın orta çaplı bir devlet yeni tedavüle çıkan kısa vadeli tasarrufun yurdumuzda çoğalması için her nlmasadır: Bunlardan birincileri dili di bütün mesele yeni imlâ «tasar» ının zırlanan büfede izaz ve ikram edilmişolan Lehistan bile. tamponluk vaziferuf bonolarının vadettikleri büyük fa Harbinden sonra meydana getirdiği vaşeyi yapmak lâzımdır. znizde sonu sadalı ile biten; ikincileri şln ortasını nasıl bulacağı keyfiyetidir. lerdir. sini yapayım derken istilâ ve taksim izi ile tasarruf fikrini çok kısa bir za him hâdiseler herkesçe malumdur. HalIse sonu sadasız İle biten kelimeler gibi Tarsan Hacim ÇARIKLI edilmek felâketine ugradı. Çünkü samanda en mutavassıt selıri olan hal buki istikraz politikası harb masraflaınuamele görmektedir. Meselâ şu keligında ve solundaki iki büyük komşukımız arasmda yayabileceğini ve bu rım karşılamak hususunda tahmin e(1) Malî Bülten 22/7/941. »elere bakınız: Bakî, bakisi; fanî, faharb senelerinde Türkiyede oldukça dilmiyen iyi neticeler vermiştir. nun ikisi de, onun kendisini bırakıp ninin; fakat kari, karie, bayi, bayiin, Harb masraflarını karşılamak için mühim bir tasarrufun vücud bulacakarşı tarafa yâr olacağını sandıklannmerd, mercii; fed, iecia vesaire. Buramuharib devletler, muhtelif tarih ve ğını kuv\etle ümid edobiliriz. dan ve ne birbirlerine, ne de tampona da da imlâ karışıkhğmm doğurduğu bir şekillerde millî tasarrufa müracaat etitimadlan olmadıgindan bu şüphell Tasarrufun iktısadî hayatta oynadığı gramer bozukluğu vardır. Nitekim kelivaziyetten kurtulmak için Poflonyayı rolü gerek dahilî gerekse haricî iktı mişler ve millî tasarruHarı sayesinde me sonundakl uzun î ler haricinde daha iktısadî bünyelerini çok sarsmadan harb taksim edivermeği en amelî hal çarest sadî münasebetlere nazaran iki cephebaşka sadalılar, meselâ uzun â lar, e ler, addettiler. de mütalea etmek doğru ise de biz masraflarını karşılamak imkânını bulu lar vesairede de vaziyet aynidir. Memuşlardır. Harb, büyük ve kuvvetli milletler lçln, burada kısaca tasarrufun iktısadî ro»elâ (camli, camisi; mevkii, mevkisi ha1914 harBi esnasında Pransada takib bir felâket olduğu halde, bunların yolu lünü tebarüz ettirdikten sonra, bilhassa ricinde şu kelimeleri karşılaştırınız: GüBütün devletlerin bahriyesinde. deniLise ve orta mekteblerde, talebe ka üstünde bulunan veya aralanna sıkjşharb iktısadiyatmda oynadığı nrübim edilen istikraz politikasını tetkik edeneçin ziyası, kuvvetin ayaı; ağacın göv zaltıların inşaat projeleri daima son decek olursak, görürüz ki; hükumet Fran yıd ve kabulüne dünden itibaren baş mış olan küçük milletler için iki katU rolden bahsedeceğiz. desi. işin tnebdei; çocuğun uykusu, hâ recede mahrem tutulmaktadır. «SurTasarrufu. iktısadî hayatta bir eemi sız bankasından 17,150,000,000 frank a lanmıştır. Maarif müdürlüğü, mınta bir felâkettir. Çünkü büyüklerden galib ılisenin vukuu (vukusu diyenler de var couf» un inşası etrafmdaki ketumiyet de girebilecekleri relen taraf, hiç olmazsa kendini kurnin kazanına atılan kömüre, bir cto vans olarak almış, uzun ve kısa vadeli kalara göre talebelerin dır). bundan ileri gelmektedir. Bununla bemobile konulan benzine benzetmek ve yahud rant şeklindeki istikrazlarla mektsbleri gösterir bir tablo hazırla tardıgı ve üstelik bir sürü ganimetlere Sondaki İ lerin gösterildiği halde baş raber, bu cfevkalâde. denizaltı hakkuıda yalnız (20) milyan kısa vadeli millî mıştır. kondugu halde, o zavallı kiicüklcr ya mümkündür. taki ! lerin gösterilmemesi yeni yazının da şimdiye kadar bilinen başhca malu biliyetine hayli sekte veriyordu. 720 müdafaa bonolarile olmak üzere 52 istiklâllerinden büsbütün mahrum kaTalebeler ancak bu tabloda tespit eNasıl gemiyi kömür veya mazotsuz kabulü tarihindenberi bir kısım mu mat şunlardır: Denizaltır.da 4300 toni beygir kuvvetindeki motörile su üstünmilyar frank temin etmiştir. dilen mekteblere müracaat edebilecel: Iırlar. yahud da istiklâllerine tekrar yürütmek mümkün değilse, tasarrufsuz de 12, su altmda 9 mil yapıyordu ve harrirler tarafından yadırganmıştı. Ni lâto istiabmda bulunduğu cihetle bugün, İngilterede aşağı yukarı ayni neticekavuşsalar dahi çektikleri ıztırab, ugda, bü>nik sanayi kurmak hemen helerdir. dünyada mevcud tahtelbahirlerin en bü pçriskopu yoktu; teslihaü 1 doiu tortekim eski •Hakimiyeti Milliye> şim ler dahili istikrazlar sayesinde elde eradıklan harabî, verdikleri kurbanlarmen mümkün değildir. İstanbul orta mekteblerinden mezun diki tUlus» daha o zamanlardanber yüğüdür. Sathı bahirde 2800 tonilâto pil kovanile 2 yedek torpilden ibaretdilmiştir. clan başka hiç bir kâr temin edemeden Bueün asnmız büyük sanayi asrıdır. olanlann kaydolunabileceği liseleri aicab, iman gibi kelimeleri iycab, îyman hacim istiabındadır. Mektum tutulması ti .. Fakat bütün bunlara rağmen maBugünkü harbde de ayni vaziyet tabelâdan eli boş çıkarlar; tıpkı zengin Büyük sanayiin kurulması ise milyarşağıya yazıyoruz: suretinde yazıyordu. Daha sonra bu im icab eden taraflardan sarfınazar edilir nevralarda, bir manevra torpilim 14 mil mamile mevcuddur. Komsusunun konafını yakan yangının lara baliğ olan muazzam bir servete Cibali, Eyüb 2, Fatih kız orta mektiyazın yalnız i ye tahsis edilmesi dı se. topyekun evsafı hakkında şöyle mü sür'atle giden büyük bir zırhhya isabet Muharib devletlerin hepsi harb massirayetile sigortasız evi yanan fakiı1 ettirmiş olması, o günden itibaren de ihtiyac göstermektedir. Bütün dünya raflarını enfilâsyona mümkün olduğu tableri (Cumhuriyet kız lisesine), Kadoğru görülmemeğe başlandı. Filhakik talea yürütülebilir: dıköy 2 nci kız orta mektebi (Çamlıca gibi. nizaltmın müthiş bir harb siîâlıı ola da hemen adedleri on parmak üzerin kadar meydan vermeden Uzunluğu: 110 metre. epeyce bir zamandanberi ayni gazetı karşüıyabilde sayılabilecek kadar az olan bir kaç kız lisesine), Göztepe kız, Pendik, Kar Harbin zalim mantıgı böyledir; bacağı kanaatini takviye etmiş oldu. Teslihaü: 203 miümetrelik kulell 2 mek için muhtelif şekillerde mülî ta«veda, mısra» gibi aslmda hiç olmazsE zengin istisna edilecek olursa büyük tal muhtelit orta mektebleri (Krenköy tan gemiden veya tutuşan binadan top, 37 milimetrelik 2 tay>are defi to Disrer tahtelbahirler «ayın» gibi bir sadasızla biten hece sanayi kurmak için lâzım olan seıma sarrufa müracaat etmektedirler. kız lisesine), Besiktaş 2, Beyoğlu 2, kendisini kurtarmak için başkalannı pu. 4 tayyare defi mitralyözü, 10 torpil lerin uzunluğunu göstermek için bu Amerikada Holland nammdaki mü yenin bulunması imkânı olmadığmı kaBugün Avrupada enfilâsyonla mü Nişantaşı 2, tisküdar 2 nci ortalar çigneyip geçen insanın hodkâm manlardan sonra uzatma alâmeti olarak bi: endaht kovanı (22 torpil mevcudlu), gü hendisin Amerika bahriyesine 1897 de bul etmek icab edecektir. cadele tamamile günün mevzuu haline rinönü kız lisesine), Bakırköy 2, Ca tığı böyledir; akan selin mantıgı böyR eetirmektedir: vedağ, mısrağ vesairı vertesi üzerinde bulunan bir hangarda, teslim ettiği «Holland 2» namındaki deHalbuki garb memleketlerino en sathî gelmiştir. Bir çok muharib, gayrimu ğaloğlu 2, Kasımpaşa 2. Süleymaniye, ledir. Harbde, sulhun adaletten ve hakbilhassa bu denizaltı için yapılmış, al nizaltı, içindeki hararet derecesinin fevgibi bir bakış oralarda muazzam sanayi harib garb memleketlerinde vergiler Çapa kız, Heybeliada muhtelit ortalar tan bahseden mantıgı durur; yerine • Ön tasar> ın da hâlâ bozuk sayma çak kanadlı fcir deniz tayyaresi. kaiâde yüksekliği dolayısile kullanıla mevcudiyetini gösterir. İçte Avrupada yalnız, halkın iştira kuvvetini tahdid (İstanbul kız lisesine), Beykoz. Emlr siyasetîn ve bilhassa sevkulceyşin adaistediği böyle bir imlâlama tarzının Isı Mürettebatı: 7 zabit, 100 nefer. mamıştır. Az zaman sonra inşa ediien ki büyük sanayi yalnız tasarruf saye ederek enflâsyonun tesirini azaltmak gân kız ortalar (Kandilli kız lisesine). letsiz ve haksız mantıŞı işler. Harbin pekâlâ yukanda andığımız gramer ka Faaliyet sahası: 10000 mil. (Atlantikte «Holland 8», bilâhare tezgâhlara konusinde kurulmuştur ve gene bu srıyede maksadile fevkalâde arttırılmıştır. (1) Kadıköy 1. 3, Üsküdar 1, 3. erkek ve mantıŞı yalnız kuvvetten ilham alır ve İdesi bozukluğunu düzgünleştireceğ bir sefer esnasında Antillerden Kazab lan gemilere model ittihaz edilmiştir. Bu iş çok nazik ve hesabı çok güç bir yalnır knvvete hürmet eder.. Maalesef yaşamaktadır. Kartal, Pendik muhtelit ortalar (Hayrneydandadır. Filhakika çocuk bu son lankaya kadar olan mesafede, hiç bir İneilterede Tahtelbahir inşaatı anbu bövledir. Komşnmm ve dostumuz Anonim şirketlerin büyük sanayiin meseledir. çünkü vergileri ağırlaştırır darpaşa erkek lisesine), Cağalcğlu. sadasız sayesinde kelimeleri «vedaya» yerde durmadan 3400 mil katetmiştir.) cak 1900 de başlamış ve zamanla tekâtran da, büyük muhariblerin yolu üsken ufak bir hesab yanlışhğı iktısadi kurulmasmda çok büyük yardımlsrı Kumkapı erkek, Eyüb 1 ve Heybeliadp. veya •mısrayı» gibi okumak tehükesinDeniz üstünde sür'ati: 32 mil. fünde bulunmak felâketine uirramıstir. mül etmiştir. İngilizler az çok Fransız olmuştur. Hisse senedleri gayet ufak faaliyeti durdurmaga ve binnetice enmuhtelit ortalar (İstanbul erkek liseden kurtarılmış bulunmaktadır. Deniz alhnda sür'ati: 18 mil. (Bu iti tahte'bahirlerinden örnek almışlardır. azaltacak kupürler halinde borsalarda satılan bu flâsyonun menfi tesirlerini sine). Besiktaş 1. Gazi Osmanpaşa, EGörüldüğü üzere, burada bahsi edilen barla, teslihat bakımından kendisinden yerde çoğaltmağa sebebiyet verebilir. İtalyada İlk «Pullino. tahtelbahri şirketler sayesinde millî tasarruf bu mirgân. Sanyer ve Beykoz muhtelit orozun sadalı hecelerin yanhşı meselesi çok dun olan en sür'atli birinci smıf 1892 de tezgâhlara konulmuş ve 1902 den muazzam sanayi müesseselerine doğru Zaman bize enflâsyona karşı mücade talar (Kabataş erkek lisesine), Bakırbugünkü imlâmızda ehemmiyetli bir denizaltılar kadar seridir.) sonra ciddî bir surette inşaata germi ve akmış, millî ekonomiye yeni bir ser lede kullanılmağa başlanılan bu yeni Apartıman merdivenlerinYenipürüz teşkil etmektedir. Bunun da seDahilî taksimatı: Bir tahtelbahir için rilmiştir. İtalyan tahtelbahirleriinin ha vet, tasarruf sahiblerine de iyi bir ge silâhın ne kadar müessir olduğunu gös köy 1. Şehremini. Davudpaşa, kapı erkek ortalar (Pertevniyal erkek bebleri şunlardır: a) Gerek öz türkçe fevkalâde kullanışlı ve konforludur. Za ricî şekli Fransız «Narval» a benzemekterecektir. Bugün için müspet, menfi den düşerek öldü lir temin edilmiştir. ve gerek yabancı kelimelerin her iki bitlerin ayrı ayrı kamaraları olduğu gibi tedir. neticeleri belli olmıyan bu tedbir hak lisesine). Beyoğlu 1, Kasımpaşa, NişanGalatada Yazıcı sokağmda Viktorya Tasarrufun zengin menıleketlerde oytaşı 1 erkek ortalar (Taksim erkek linev'inde de uzun hecelerin bulunması, hep bir arada toplanmaları için de ayAlmanyada Kiel tezgâhlarmda İlk nadığı büyük rolün ehemmiyetini te kmda bir şey söylemek imkânı yoktur. isimli büyük apartımanın üçüncü kab) Yabancı kelimelerdeki uzun hecele rıca geniş bir koğuş bulunmaktadır. tahtelbahir inşaatı 1905 te «Ul> ile başBunun içindir ki, muharib devletler sesine), Gelenbevi. Karaeümrük. Edir tındaki 29 numaralı dairede oturan barüz ettirmek için İngıltere, Fransa nekapı. Zeyrek erkek ortalar (Vefa errin ileride gittikçe kısalarak türkçe Batırılan bir gemiden harb ma^raflarını istikrazlar vasıtasile kurtarılanlara lamıştır. Tahtelbahir, o devrin Fransız Madam Stella Bcton. evvelki gece daleçmeleri arzu ve ümid edildiği için mahsus olmak üzere bir mahal de ay gemileri olan «Sirene» ve «Aigrette^ in gibi zengin mületlerin ticaret muvaze temin îçin azami gayreti sarfetmekte kek lisesine) ayrılmışlardır. iresine gelmlş. karanlıkta kapıyı bulanelerini tetkik etmek kâfidir. Bu hegösterümelerine lüzum görülmemesi, c) nlmıştır. Gene bu meyanda, iki elek ajTiıdır. dirler. Meselâ, Almanya bütün harb Kız Muallim mekt°^lerinde mamış ve kazaen merdiven arası boşsablara nazaran bu milletlern hemen Öz türkçe kelimelerin ise tarihsel asütrikli mutfak, bir ekmek fırını vesaire Hu'âsa: 1914 e kadar, Amerika, İngil hemen her sene ithalâtlan ihracatların maliyesini miîlî tasarrufuna istinad etluğuna yuvarlanmıştır. Üçüncü kattan larının korunması arzusile iştikaklarımesai saati mevcuddur; hava tertibatı fevkalâde iti tere, Japonya umumiyet itibarile puro dan çok fazladır. Bu açığın İngiltere ve tirmektedir. Fransa mağlubiyetine kataslıga düşen kadın, derhal ölmüştür. aın nazara almmış olması. np ile yapılmıştır. şeklinde gemiler inşa etmişler, İtalya, Fransayı iflâsa götürmesi lâzımgelirken dar harb masraflarmm mühim bir kıs Kız Muallim mekteblerinde i(f ders mesai Evvelce andığımız yazılarda, bu va Surcouf'un rakiblerî A!manya, Avusturya ve Rusya ise, ha böyle bir vaziyet hiç bir vakit husule mını dahilî istikrazlar vasıtasile temin saatinden ibaret olan haftahk jdyeti düzeltebilmiş olmak için dilimizricî şekli deniz üstü gemilerini andıran gelmemiştir. Çünkü bu mületlerin ti etmekte idi. Bugün de ayni mall poli 39 a indirilmiştir. Bu suretle cumartesi Halihazırda dünya bahriyelerinde geniş kaburgah tipleri tercih etmişlerde aile teşkil eden bütün kelimelere günleri öğleden sonraya ders bırakıltikayı tatbik etmektedir. caret açıklan, ecnebi memlekütlerine Nüshası 5 kurustar. hemserilik hakkı vererek bunların kul Surcouf ile kıyas edilebilecek ancak üç dir. Fransa, Zede tipinden inhiraf etmemıyacaktır. İngiltere ise, parasının kıymetini muyerleştirdikleri sermayelerin geliri ile lanıldıkları müddetçe asıllannın gös gemi vardır ki, onlar da Amerika bah mek üzere, bilhassa Narval tipinde, yüzHaric Türkiye hafaza için geniş mikyasta istikraz pokapanmaktadır. İşte bu sermaye İngiDevlet orta okullan terilmesini esas prensip olarak öne sür riyesine mensub Narwal, Nautilus (2730 me kabiiiyeti 2535 arasında olan deniİCİT) îdn litikası takib etmekte ve hatta halkına liz ve Fransız milletinin ufak tasarTürkiyede ecnebi orta mekteblerini müstük. Eğer bu prensip kabul olunur ton) ve Argonaut (2710 ton) isimli deni zaltıları yapmıştır. mecburi tasarruf yaptırtmak için (az 2700 Kr 1400 Kr. Senelik ruflarından birikmiş ve bu milletleri Ea o zaman dilimizdeki kelimeîerde mev zaltılardır. Bunlar, filhakika tonaj itiiradlı mükelleflerden muafiyet hadle bitirmiş olanlar (devlet orta okul) im750 » 1450 » Amerikan tipi «Holland» gemilerinin Alb avlık dünyanın en zengin milletleri haline gecud uzunlukların eskiden olduğu gibi barile Surcoufa yaklaşıyorlarsa da. tes bir vakitler bazı A\Tupa tezgâhlarmda rinin indirilmesi dolayısile zamimeten tihanlannı kazanmadıkça, orta mek800 • 400 > Üç avhk tirmiştir. keyfî ve mahdud bir tarzda değil ta lihat bakımından onunla kabili kıyas model olarak kullanıldığmı unutmamak alınacak mikterın tamamı ile, harb tebden meamn sayılmıyacaklardır. Yoktor. 150 » Bir avlık Devletler hiç bir vakit millî tasar kazancları vergisinin yüzde yirmisinin mamile sistemü ve geniş bir ölçüde gös değildirler. Bu gemiler büyük çapta ol lâzım gelirse de, umumiyet itibarile l)ç aylıklar veriliyor mak üzere 152 lik iki topla mücehhezrufa karşı lâkayd kalmamışlardır. Millî alâkadarlara harbden sonra gerl verilterllmesi lâzım gelecektir. raf Emlâk ve Eytam Bankası mütekaidirler ki, bunlar da güverte üzerine ge Fransız modelinin, bugüne kadar daimî tasarrufa karşı gösterilen bu alâfcanın mesine karar) verilmiştir. Bu mecburî Bununla beraber bu esasa göre de bir surette kıt'anm diğer bütün bahridin. eytam ve eramilin üç aylıklannı lisigüzel konulduğundan, her türiü hiiki sebebi vardır. Birincîsi devlefin ekelimeleri 1. Öz türkçe, 2. Yabancı keyeleri tarafmdan kabul edildiğini de sas vazifeleri arasma giren halkı hi tasarruftan başka bir şey değildir. 1 eylul pazartesi günü verecektir. Bu Gazetemize eönderilen evrak ve vazılat mayeden aridirler. *** limeler diye iki grupa ayırmak zarusöylemek hakşinaslık olur. tarihten bir iki gün sonra da Defter ntşredilsin edilmesin iade edilmeı ve maye prensipi. ikincİ3İ ise istikrazlar Buna mukabil, Ingütere, Surcoufa reti vardır. Çünkü a) Öz türkçe kelivasıtasile devletin, zarurî masraflarını * Türklye, bugün harbin dışmda bu darhk tevziata başlıyacaktır. ztvamdan mes'uliyet kabul olunmaz. Hikmet NİSAN müşabeheti olan (Xl) tipinde bir gemi melerdeki bütün uzunluklar iğ. şekline dönen eğ haricinde kısa bir sadalı inşa etmişse de, tonaj itibarile Fransız yacak zannediyorum. Ha. Halsizliğin palabıyık Orhan diyince, pek haklı aşağı olduğundan, sonunda erimiş bir ğ (bir tek defa ola tahtelbahrinden belki de açlıktan olabilir. Hemen sofolarak gözünüzün önüne bol bırak n) sadasızından meydana gelmiştir: kadroya almmamıştır. rayı kuruvereyim. Rakı mı içersin, yokyıklı bir çehre gelecek. Dudakların üağ. iğ, sığ. boğ. öğ, tüğ (tüy) gibi. Tahtelbahirlerin ceddi... sa bira mı? Sana biraz pathcan salazerinden yanakların alt kısmmdan dob> Yabancı (sark) kelimelerinde ise hem tası yapayım mı? Yoksa hıyar, domaSurcouf, geçici bir tefevvukun teza laşarak, bazı evlerin mubalâğalı vetes salatası mı istersin? Eğer seversen randalan gibi, harice yarım karış u(•) Bundan evvelki yazı dünkü nüs hürü değildir. 1893 te askerî kıymeite yanına biraz da katı yumurta pişirip zanan gür ve kıvrım kıvrım tüy yıilk inşa olunan Gustave Zede isimli tahhamızdadır. lardı. Heie kızıl saçh, yeşıi gözlü zırzop j ganlığını biraz gidermeğe çabşacaktı Potinlerin ayaklarını sıkıyorsa koyayım. Sen şöyle yorgunluğunu atelbahirden sonra, tahtelbahir inşaaiı ğınları ilk bakışta göze çarpacak'.. Onun için coşkun bir neşe ile boy babamın yeni terlikleri var, onları ge lıncıya kadar ben de mutfaktaki işleNe münasebet efendim. Arkadaşları Şevkiye, Palabıyığın peşini bir tirlü bıEte nark kondu dünyada yeni bir faaliyet devresi açtireyim. İskarpinlerini çıkar. Belki ra rimi bitirir gelirim. rakmıyordu. Bu düşkünlüğiinü ciddiye nuna sarıldı: Fiat Murakabe komisyonu dün kı mış ve o vakittenberi bütün inşaat, ilk ona köseliğinden ve yüzünün cavlak mi, lâtifeye mi hamledeceğimizi şaşı Safa geldin Orhancığrra, dedi, mü hatlarsm. Peki!.. vırcık ve kuzu etlerinin azamî fiatını önce Gustave Zede"den, biîâhare de Uğmdan kinaye «Palabıyık>> l rıp kalmışken bir gün haber aîdık ki saade et de şapkanı alayım. Hayır. Böyle daha iyi. tespit etmiştir. Kıvırcık etinin kilosu Lauboeuf'ten ilham almıştır. Hakikati takmışlardı. Ince sesi, buruşuk burun Orhanla Şevkiye nişanlanmışlar. Şevkiye mutfaktan döndüğü vakit, Teşekkür ederim. Öyle ise şu iskemleyi karşına çekasablarda 60, kuzu 65 kuruştan satı halde, inşaat Gymnote'dan başlar. 1S89 kenarları erkeklerin hemen hepsinin biraz evvel uzanmıya nazlanan PalabıAcaba Palabıyık, şimdiye kadar bünkeyim de bacaklarını üstüne uzat, Sen niçin beni öpmüyorsun? da plân ve projeleri bahriye mühendisi nasibedar olduğu bu nimetten. yahud yık Orhanı şezlongun üzerinde borul la^aktır. yesinde duymadığı biolojik bir istidad Orhan korku ve heyecan içerisinde Teşekkür ederim. horul uyur buldu. Hiddetten çıldırmak Komisyon. nohuda Vekâletçe büdiri Gustave Zede tarafından hazırlanarak da zahmetten mahrum kald'ğını if=a keşfedip de mi bu işe girişmişti, yoksa buz gibi dudaklarını gene kızın aır.ına Bir sigara vereyim mi, canım. len toptan fiatı esas tutarak, yeniden bir etüd gemisi halinde inşa edüen bu etmeseydi. herkesin suratını basten a sırf ruhî bir temayülle ^izdivacda ma yavaşça dokundurdu. mı, yoksa sinirden kahkahalarla mı gül Hayır. Sabahtanberi çok içtim. fiat tespit etmiştir. Natörel. çuvalsız tahtelbahir. 31 tonilâto hacminde, 18 şağıya kazıttığı devrimizde yeni tanı haret, cesaretten ibarettir!» mek lâzımgeldiğini birdenbire kestirediye mi İstersen bir kahve pi^ireyim, şe Salonda mı oturalım, yoksa yemek dökme nohud toptan 15. perakende o metre uzunluğunda, 1,80 kutrunda çelik yanlar da pekâlâ omı matruş bir zat ortaya atılıvermişti? medi. Her şeyi olduğu gibi bıraktı. Enkerim. odasında mı? bir puroya benziyor ve pervanesi 50 zannedebilirlerdi. larak 17.5 kuruştan satılacaktır. tarisini değiştirdi. Şapkasını giydi. NiHer ne ise. Orhan, Şevkiyenin evine Hayır. Nasıl isterseniz. beygir kuvvetinde elektrik cihazile haNazikliği, iyi huyîuluğu. uysallı§ı erşan yüzüğünü parmağından çıkarıp maeık sık girip çıkıyor. nikâh, düğün lâ Pekâlâ. Öyle ise yemek odasına Belki canın çay istiyordur. Tevkif edildi rekete geliyordu. Sür'ati, su üstünde 9 kek arkadaşları kadar kadm dostlarmı sanm üstüne koydu. Yanına da şu bir Hayır. Gaz ihtikârı yaptığı iddia edilen mil, su altında 5 mildi. Tulonda yapı da kendisine meftun etmisti. Uzun bo kırdıları gündelik konuşmaların en e gidelim. Her halde karnın açtır. Biraz kaç satırhk pusulayı yazdı, bıraktı: saslı mevzuunu teşkil ediyor, fakat bir sonra sofrayı kurarım. Ciğerimin köşesi bugün galiba biAbdi isminde bir bakkal. dün Adliyeye lan tecrübelerden iyi netice almdığın yu. mütenasib vücudü, siyah ve partürlü kat'! olarak zamanları kararlaş«Azizim Orhan, rine kızdın. Pek sinirli görünüyorsun. Nasıl isterseniz. gönderilmiş. tstanbul ikinci asliye ceza dan. 1893 te Fransız bahrî tezgâlılarmda lak gözlerile bazılarının üzerinde ebedi tırılamıyordu. Yoo. Hiç bir şeyim yok. Yorgun gibi görünüyorsun OrDaldıgın gaflet uykusundan uyandıtnahkemesince hakkında tevkif müzsk bu tip gemilerin inşasına başlanmış ve genclik ik.siri içmiş ihtiyarlam.az, koca Her vakit de pek konuşmazdın 8ın zaman yüzüeünü de aîıo gider ve mutad veçhile, Orhan hancığım. mühendis G. Zede'nin ölürründen sonra maz bir delikanlı tesiri bırskıyordu. j Bir akşam, keresi kesilmiştir. Evet, gümrükte i»im vardı Aşa^ı ama, bugün pek sükutisin. bir daha bu eve uğramazsın. Eğer bir da mesai arkadası mühendis Romazzotti Orhan; kadm dostlarına karsı çok Şevkiyelere geldi. Annesile babası AVazifeleri başında bulun inşaata nezaret etmiştir. ' saniye daha yanında kalsaydım bafamültefit davranmakla beraber onlardan dadaki Şükufe teyzeye gece yatısına yukarı çok koştura. Anladım, vücudün biraz oğulmak kanlar boğacaktı. Biraz dolasıp hava agitmişlerdi. Hizmetçi de bu fırsattan is Arzu edersen şöyle şezlonga ıızan mıyan memurlar BronzRonıo denilen metalden inşa fazla cekinir. hiç birisi ile lâübali olistiyor. İhtimal fazla konuşmaklığım da lacağım. Geceyi de Hayrivelerde geçitifade ederek izin almıştı. Evde kimse da dinlen. Belediye reis muavini Lutfi Aksoy clunan Zede, 262 ton hacminde, 48 met maz. dnima resmî görüsürdü. Fakat cikler yoktu. Şevkiye, Orhan bspıdan seni sıkıyor. Acaba gazete, kitab o receğim. Eğlenceli rüyalar, sonra da Hayır Böyle daha iyi. 9 dün saban Belediye dahilinde bir teî re uzunluğunda ve ancak 3.30 m. kut inadına Havva kızları da her mecliste içeriye girer girmez, kat'i kararını ver Terliyorsun. Burası da bugün pek kusam, dinlemek hosuna aider mi hayırh kısmetler!» ona musallat olurlar: tişte bulunmuş ve mesai saatinde vazi runda olup bütün tatbikatı Gymnote'un di. Bu akşam ona tıpkı kocası imiş gibi rüzgâr almıyor. Ceketini çıkarır mısm? Yoksa radyoyu mu aeavım* Bu ak Orhan Bey! feleri başmda bulunmıyan 3 memuru ayniydi. Fakat gövdesine nisbetle boyu Nuri Refik şamki fasıl heyeti hiç de fena olmımuamele edecek, mahcubluğunu, sıkıl • Hayır. Böyle daha iyi. Hitabı bütün ağızlardan birden fırçok uzun olduğundan, denize dalma kacezalandırmıştır. Kelime uzun Sehir = sonlarmdaki haberleri Harb ve tasarruf Haydarpaşada heceler imlâ Meseleleri Iktısadî tetkikler NALINA N Yol üstünde olmak felâketi Yazan : bir i Targan Hacim Çarıhlı Prof. Ragıb Özdem Benzin yükleyen mavnada iştial oldu, bir kişi öldü Atletizm kongresi dün toplandı Korkunc bir silâh: Denizaltılar Yazan: Orta mekteb talebeleri hangi liselere girecekler? Hikmet Nisan CUMHURIYET Abona şeralti KUçUk hlkâye Palabıyık Orhan Nurl Refik