12 Ağustos 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

12 Ağustos 1941 CUMHURtYET Alman Ehlisalibine karşı Slâvlık camiasını tahrik Ecnebi paraları için tespit edilen fiatlar Maliye Vekâleti. Borsada kote olmayan bazı ecnebi paralarına vasatî fiat koydu Asker ailelerine yardım ( Başmakaleden devam ) femel ieskil edecek icıaatı juksek Meclis butun an'anesile tasrih eylemiş olmak lâzımdır. Cumhurijet Halk Partisinin tetkikleri neticesinde vardığı kanaate gore yardınıın hem kanunî, hem kâfi olarak ifası için >eni kanunî hukumler vazetmek icab ediyordu. Dun Meclisten çıkan kanun iste bu luzunı ve ihtivaca cevab veren dort başı mamur bir kanundur. Bu kanunla yardım isini jerjne getirmekle mukellef hcyetler kâfi salâhij etlere malik kılınmıs oluyorlar. l e n i vaziyette jardıma muhtac asker ailelerinden hiç bırinın yardımsız kalmaması esası kat'î surette tayın ve temın edilmis bulunmaktadır. Eğer tatbikat da sağlam teşkilâtlı bir takible tahakkuk ettirilirse asker ailelerine vardım hususu hakikaten sımdiye kadar yapılanlardan daha mükemmel bir surette basarılnuş olacaktır. Yeni kanun merijete girerken beledıyelerimizin bunu hakkıle tatbik edecek teşkilâtı ikmal etmeleri ve derhal faalivete geçıneleri lâzım gelmektedir. Abkcr aielerine yardım isi zaten her tarafta tatbik ve icrasına ihtimam olunmakta olan bir nıcvzu idi Zannederiz ki her tarafta kanunun tarif ettiği şekilde muavenete muhtac ailelerin evvelâ Limlerini ka\deden defterler, sonra jardım ihtijacını gosterir vesikalan da muhtevi dosjalar mevcuddur. Bunlann daha sıkı bır intizama bağlanmalan lâzınua tabiî bu > apılacaktır. Şimdi asgarî ihthac esasına mustenid nekadar jaıdım lâzımsa o kadarı behemehal yapüacağına gore >eni vazijette ıhtijacı karşıla>acak gelırlere sur"atle başvurulmak uzere her tarafta japılacak yardımın ncvileri ve bilhassa nakdî kısmının mccmu mıktarı esaslı bir surette yeniden tespit olunmak icab edeceğinı tahmin ediyoruz. Kestlrme bir is olarak biz bütün bu yardım isleri icin her yerde buna mahsus teskılât vucude getirilmesini luzumlu gdrmektcviz. Bilhassa bü>ük sehirlerimiz için bunun bir zaruret olduğuna kanıız. YarJuna muhtac ailelerin muamelcleri sür'atle tanzim edilmek ve yardım isleri bir saat gibi işlemek için başka çare joktur. Bizce bu mesele, zaten kendilerinin kâfi isleri olan bazı dairelere ve kimselere vazife ilâvesi şeklinde tevzı ve tevdi edilemijecek kadar mühimdir. Asker ailelerine yardım isini Büyük Millet Meclisinin çıkardığı kanunla esasen millet deruhde ediyor. Kanunun istediği bütun kulfeti o yuklenecektir, ve enıiniz: Seve seve. Milletin bu memnunijcti lamara olmak icin yardımın hakkile, sür'atle ve alâkadarlan hiç uzmiven bir intizam ve mukemmeliyetle yanılması lâzındır. Bunun bovle olmasını ite bilhassa büvuk şehirlerimizde ve eiderek her tarafta sağlam teskilât temin edebilir Cumhurivet Halk Partisinin candan alâka ile uzeıindc çok durduğu bu millî ve vatanî meselenin kanunu çok müKemnıeldir Tetnenni edelim ki onun tatbikatı da o kadar mükemmel olsun. Askerî vaxiyet Cennetten çıkmıştır!. imdi okuyacağımz satırlarda eğer bir babayanilik cesnisi sezerseniz bunu kafiyyen bir yapmacık ve sun'î bir eda telâkki etmeyin! Fürirlerim son derece samünî ve yeni tabirle içimden cosmustur. Soylersem gıilersiniz.. Ben çocukluğumda. mektebde ojle dayak dedım ki tarif edemem. Bu dayakların yuzde doksan beşini, nur içinde jatsın, makamı cennet olsun şuphesiz cennettir ya!Csküdarda ilk tahsilimi yaptığım rüsdiye mektebinin müdürü Merhum Halil Ruştu Beyden yedim Bunu goğsümü gere gere itiraf etmekten çekinmem. Gerçi insan ruşvet ve dayak yediğini kolay kolay itiraf ehnez ama ben bu dayaklan çocukluğumda yani terbiye çağında ve terbije maksadile yediğim için hiç jadırgamadan soyleyebilirim. lmanlar, Sovjetler Birliğine harb ilân etrikten sonra buna bir ehlisalıb mahiyeti vermek için uğraşarak butun Avrupayı SovyetAnkara 11 (Telefonla) Borsada kote olmayan veya kote olup da fiatlan lcre karşı adeta seferber etmeji, bilhassa Ingıltere ve Amerikadaki hırisüyan tespit edılmemis olan bazı ecnebi paraların temmuz 941 başından alü ayhk vasatî ların teveccuh ve muzaheretıni kazan fıatları Maliye Vekâletınce tespit edılmıştır. 100 rejister mark 23 lıra 29 kuruş mayı ve bu iki memleketin harb gay 25 para, 100 rıyal 7 lıra 39 kuruş 28 para, bir Kıbns lırası 5 lira 23 kurus retini kırmayı uramuşlardı. Almanlar 8 para, 100 lıret 6 lira 63 kuruş 30 para, 100 ruble 24 lira 79 kuruş 38 paradır. '""•••« nıııımillllllllllllllllllimiffllinil!lllli|l!IIIIIIIIIHimıı»ınmn bu suretle de bolseviklığe karsı açılan uıtıumi harbin alemdan olacaklardı. Almanya, gerçi Rusjaya karşı açtığı harbde, Fînler, Macarlar, Rumanyalılar ve Italyanlar gibi muttefiUerini beraberınde bulmuşsa da Avrupamn buvuk bır kısmı Alman hakimiyeti altında jaşadığı ve Alman hakimivetinden kurtulmayı baska her davaya tercih ettiği için. Istenen ehlisalib teşekkul edememış bulunuvor, bundan sonra da teşekkulü beklenmemektedır. Esasen Almanjanın hıristij anlık hesabına değil, belki nazizmin zaferi hesabına tareket ettiği A\rupaca malum olduğu için Almanjanm alemdarlığı altında bir ehlisalibin tesekkulu beklenemezdi. Almanjanın teskiline teşebbus ettiği ehlisalibe mukabıl Sovjetlerin de daha baska mahi>ette bir teşebbuse giristikleri haber verilijor. Bu teşebbus Slavlık camiasını Almanjaya karşı harekete geçirmek ve Sovjet Alman harbine, Slavlık Cermenlik mucadelesi şeklini vermektir. Budienny orduları ortadan kaldırılırsa... (Bastarafı 1 ına salıifede) sirle bir çok tank ve top aldıklarını bildirdilcr. O halde şimdi buradaki Alman ordular grupunun isi Moskova garbında Volçanm kavnaklannı teskil eden gol ve batakhklardan WiyasmaEsew üzerinden takriben Brjansk mevkiine giden Moskova mudafaa hattını cenubdan yararak buradaki merkez Sovyet ordular grupunun ihatasına çalı=m;ş olacaktır. Eğer bu zamana kadar Kijef duser ve cenubdaki Alman ordular grupunun sol cenahı takriben Kursk ve simal doğusuna gelmis bulunursa kıstan evvel Rus srferinin bitirilmesine imkân bulunmuş ulur. Şimalde LeningTada karşı yapümakta olan askerî harekâtın hızlanması, belki Estou>a harekâtının bitmesinden sonra baslıv acaktır Fakat Finlandiya cephesindcn Rus topraklanna karsı yapılan ilerlcmeler o kadar javas ve tesirsiz oluyoı ki bu cephe yeniden buyuk Alma;ı kuvvetlerile takvije olunamadığı takdırde yakında bu cihetten Leningrad üzeıine hîç bir tesirli hareket beklene mez. Bununla beraber bu cenahta da Alraanlann Leningradı cenubdan yaııi Kolm üzerinden ehemmiyetli bir surette tazyik etmekte olduklarmı gosterir emareler vardır. Bu hareket muvaffak olduğu takdirde Leningrad ve Moskova boleclerindeki Sovyet ordu grupları biribirlerinden tamamile aynlarak ayn ayn ihata olıınabileceklerdir. İngiliz Kraliçesitıin Amerikalılara hitabı gösterdiğiniz yardımdan teşekkür ve dolayı ederim.» Tobruğa yapılan İtalyan baskını teşebbüs İtalyan imha 300 askeri edildi kâmilen «Bize şefkat Hücuma eden Sovjetler Birliği içinde hâkim miUet mevkiinde olan Buslar, otedenberi kendilerini Slav milletlerin koruyucusu ve Kraliçe Amerikanın şefkat ve muhabkurtarıcısı savmakta idiler Rusların bu betinden İngilızlerin pek mutehassıs oldefa da, bu eski rollerini hatırladıklan duklarını soylemis ve mesajını soyle tngilız tayyareleri, yenıden Gondar ve ondan istifade etmek istedikleri an bitirmiştir: müstahkem mevkıini ve Uolchefit kalelasılıyor. Her halde bunu hatırlamalac Sizin, yanımızdan başınızı çevir sinl bomfcardırpan etmişlerdir. rının en esaslı sebebi, bugün Slav mil meksizin geçtiğinızi gormek bize kuv11 ağustos gecesi bır İnfgıliz tayyaresi, letlerinden birçoğunun Alman hakimi vet bahşediyor. Bize gösterdiğiniz şefkat Sıraküza limanmda demirli bulunan Cayetine geçmis olmasıdır Lehliler, Çek ve vardımdan dolayı *eşekkür ederim » lıfomia hastane gemisine hücum ederek ler. Sırblar, Hırvatlar bu arada bulunubır torpll isabet ettırmişse de gemi batjorlar. mamıştır. Sovyetler Birliğinîn bu yolda attığı Alman tebliği ilk adım. bu milletleri temsil eden mu(Bastarafı 1 inci sahifede) Berlin 11 (a a ) Resmî teblığ Şirahhasların istirakile bir toplanb yapmak ve bu toplantıya Slavlık camiası rinin ikmalîni tesri ediyorlar. Japon malî Afrikada Alman ve İtalyan pike nın bir tezahüru, mahiyetini vermek Bafvekıli Imparatorla bir çok defalar bombardıman tayyareleri Tobruk lıman olmuştur. Toplantıda Alexi Tolstoy Slav gcruşmustur. Bunlar, ehemmıyetlı bir tesisatma tam isabetler kaydetmisler ve bazı Ingılız defı bataryalarmı susturlığın Cermenliğe galib gelmesi için bü kararın llk alâmetlerıdir. muşlardır. Buyuk bır Alman tayyaresi tun Slavlann birlesik hareket etmeleri Miihim inkişaflar bekleniyor tesekkulu 10 11 ağustos gecesi Süveyş Ituım geldiğini sojlenıistir. Tokyo 11 (a a ) Royter ajansı bıldikanalmda askerî tesısatı bombalamışRusja dahilinde Slavlık namına japı ıivortır. lan bu nümajısin ne kadar muessir olaİngılız büvük elçisi Craisie, bugün cağını ve Slav milletleı ıni ne dereceye oğleden sonra Birleşik Amerika bu>ük Bir îngiliz muhribi batırıldı kadar tahrık edebileceğini tahmin et elcısı Grew ile birlikte Japon Hanciye Londra 11 (a a ) B B C : Bahmek kolay değildir. Çunku Rusya haNezareÜne gıtmişür. Tokyoda pek ya riye Nezaretinın bir teblığine gore, Dericindeki Sla\ların çoğu Mihverin hakında muhim ınlnşaflar beklenmekte fander torpıdo muh'ibı batırılrmştır kimijeti altındadır Lehliler, herhalde dir İnsanca zayiat yoktur. hurrivet ve istiklâllerine kavuşmajı, en Gergînlik gittikçe artıyor azjz gaye tanıyorlar Gerçi Mihverciler Hariciye memurlan arasında Hırvatları hosnud etmis gibi gorünüLondra 11 (a a ) Pasıflkte vaziyeAnkara 11 (Telefonla) Parıs seyorlarsa da Hırvatlann Sırblan mahku lin fenalığına ve gerginhğın arttığına mi>et ve esaret içinde yasatmak paha dalr alâmetler vardır. Avustralya Baş faretı başkâtıbı Cemıl Vafi merkeze a. sına sinıdiki vaziveti idame edemezler. vekılı Menzıes kabinenin hususî top lındı. Yerıne Muharrem Nurı tayın eSırblar ise, alman haberlere gdre, Al lantısmda bvlunmak için seyahatinı te dıldı. Vekâlet emrinde bulunan Kösnıan tahakkümüne mukavemete devam hir etmiştir. Bribaun limanma gelmış tence kançıları Ferıdun Hotınli merkeziçin her seji yapmaktadırlar. Fakat olan Iki Amenkan kruvazdrü bir semtı de hızmete alındı. Bulgarlarm vaziveti, Slavlık bakımın meçhule hareket etmlstir. mak mecbu:lyetınde kalacağını bıldırdan herhalde suphelidir Çunkü BulgaAvustralya nazırları vaziyet fenalaşırreuşUr. ristan şimdi Mihverin muttefikidir ve sa kabınenm fevkalâde içtımaında haonlarla birlikte yürümektedir. zır bulunmak emrini almışlardır. Avustralya asker topluyor Acaba Slav milletleri Sovjet RusyaSiyam Malezya yolu kapatıldı S\ dney 11 (a a ) Bundan bır kaç nın tazeledıâi >eni r o l u k a b u l e d e r e k Tokyo 11 (aa.1 «Ofl» Domeı ajan ay evvel asker toplanılması ışıne başlacephe gerisinde isjanlar. ihtilâller çıkasınm Bangkok'tan verdıği bır habere nılmıştı. Dıın hızmete gırmek ıcin ıstınrlar, sabotaj hareketleri yaparlar ve gore, Sıyamla Malezya arasmdakı bu da ile muracaat edenlerın mıktarı azaAlmanyayı müşkulâtla karşılasünrlar yıık otomobıl yolu kapatümış ve hudu mî haddıne vâsü obnuştur. Askerhk şumı? dun 1520 rrıl gensinde buyuk tahkimat beîerl, bu hall buyuk Okyanustakı vaziYtvksa Sovjetier Birliğinin Slavlık inşaab yapılmıştır. TchungKıngden yetin gergınlığlne atfetmektedırler. Mus camiası namına vuku bulan tesebbusu, aelen 15 bln kisıllk bır kuwe*in Bır tedılerden bır çok kımseler, tehlıkenın yalnzı. sembolik bir mahiyette mi ka manya hududunda tahsıd edıldığl de AvuGTralyaya pek zıyade yaklaşmakta olduğunu ve bu tekhlikeye karşı koyİlâve olunuyor lır?. Smgapura yuz Amerıkan t a y y a r e s i mak ıçın ellermden gelem yapmağa aBunu ancak hâdiseler tayin edecektır. Fakat muhakkak ki bugıın. Slavlık gelmiştır. Bırmanya hududuna Avus made bulunauklarını so> lemişlerdlr. Londra 11 (a a ) B B C : İngıHere Kralıçesı, Amerıka kadınlarına İngıltereye gosterdıkleri yardımdan dolayı teşekkur maksadıle radyo ile bir mesajda bulunmuştur. Kraliçe ezcümle derruştir ki: « Amerikalılar, İneüızler gibi sulhu severler ve tahrıb edıci gayeler takıb etmezler Şimdılık harb ımalâünda dusmanlanmızla ayni sevıyede değılız. Fakat Brıtanya mületının kuvvetıni etrafımızda toplıyarak Allahın yardımıl» sonunda galıb geleceğımizden eminız Güçlukler, kalblerimızı çelikleştınniş ve metanetımizi kuvvetlendırmiştır. Kudsi bir gaye uğrunda harbedıyoruz.» Kahıre 11 (a a " > Ortaşark kuvvetlerinm lesmî teblıği' Cumartesı gecesı İtalyan kıtaatı, Tobruk etrafmc'pkı mevzilerımize hücum etmişlerdir. Mutecavızlerln 300 yarda mpsafeye kadar yaklaşmalarına musaade ettlk. Bu rresafede düşman, son neferıne kadar bataryalarımız ve mitralyozlerimlz tarafmdan ımha edılmıştır. İtalyan tebliği Rorra 11 (a a ) Tebllğ: Mihverin hava teşekkullerı, Tobruk askerî hedeflerıni, MarsaMatruh şimendifer istasyonunu ve liınan tesisatını bombardıman etmışler ve SidiBarranınin şarkında kâin askerî tesısata isabetli endahtlaıda bulunmuşlardır. I Sovyet harb tebiiği Solki ve Umanj'ın mevküeri | ( Alman harb ) tebliği (Bastarafı 1 inci sahifede) şark cephesinin başka bir yerinde mühim bir değışiklık meydana getirdıkleri zannedümemektedir. Fakat bütün bunlann zannolunduğu Çoğu hasarüıktan dolayı yediğim bu kadar sür'atle olabilmelerine Rusyada dayakların benim karakterim üzerine üç buyuk mâni vardır: Bu\uk mesafemenfi bir tesir yaptığına kail değilim. ler, atese dusunulmeden atılan buyük Bilâkis sahsıma izafetle soyluyonıminsan kütleicri ve çok fena yollar. Bupek mühim ve terbiyevî hizmeti olmuşnunla beraber Almanlar, Sovyet Rn: tur. harbini kış gelmeden evrvel kat'î bir neO zaman beni terbiye etmiş olan bu ticeye bağlamak ihtiyacını şiddetle duyduklanndan bunun için butun kuvvet devanın simdi de terbiyeye muhtac bir kısun vatandasa tatbikını hatvlamakla lerile çalıştıklan ve daha da çahsacakmubahiyim. ları pek tabiıdır. Vatandaşlarm. ihtikârla mucadelede H. E. ERKILET hükumete yardım etmesi lâzım. Bu belânın baska rurlü önüne geçemeyiz. Duşundüm taşındım Ben de ancak bu su» tunlarda bazı naçiz fıkirler telkin etmekle hizmet ederim sandım. Bu fikirlerin en tazesi muhtekirlere dayak atmaktır. Bilmiyorum hangi suçtan dolayı İngilterede mahkemeler elli sopaya kadar dajak ablmasına karar verirlermiş. Birçok Alman ve Fransız mekteblerinde talebeye hâlâ dayak atılmakta olduğu tevatur halindedir. Hem malumdur ki dayak cennetten çıkmadtr. İyî şey olsa cennette kahrdı! diyenler dayaktan yılanlardır. Butun ihracat mallan fena şeyler midir? Biz bile mallarunm ihrac ederken en iyi ve kusursuz olanlarını çıkarmı\or muyuz? Bu mallara hile karışmanıası hakkında kanunlar yapmadık mı? Cennetten çıkanlan dayak da oranın en iyi matahlarından biridir. Eğer ihtikâra karsı hukumeti silâhlandıracak yeni kanunî tedbirler alınırsa başında muhtekirlere fenni ve tıbbî şekilde dikkatli ve itinalı dayak armayı koymalıdn*. Emin olunuz: bes on bin lira kazanmak için iki sene sürgunü goze alan bulunur; fakat elli sopa yemeyi goze alan çıkmaz. (Bastarafı 1 inci sahifede) Londra 11 (a a ) B B C • Bu sabahkı Sovyet tebhğınde bahsedılen Solki Estonyada skofun 65 kılometre şimali şarkısınde, Umanj ise Ukranyada ve Odesanın 150 kılometre şımalınde kâındır. Smolenskte kısmî bir tevakkuf, Ukraynada büyük bir faaliyet Berlin 11 (a.a.) Hususî muhabırımız bıldırıyorAskerî harekât hakkındaki haberler merkezden Smoîensk mmtakasında kısmî bu* tevakkuf, fakat buna mukabıl Ukraynada buyuk kıtaat tahşıdatile fevkalâde bir faaliyet olduğunu gostermektedir. Ukraynada muharebeler Dınyeper ve Dınyesterle Karadenız arasındaki geniş bır sahada cereyan etmektedır Bu muharebelere muhım mıktarda pıyade ve motorlu kuvvetler iştırak ediyor. Harekâtın muspet bir şekilde inkışaf ettiği anlaşılabılır. Alman askerî mahfılleri çok nıkbin gorünüyorlar. Leningrad mıntakasmda muharebeler devam etmektedir. Vaziyette tam bır kararsızlık vardır. Moskovaya ağır bombalar atıldı Moskova 11 (a.a) Tass Ajansı bildıriyor: Muteaddid Alman hava teşekkülleri dun gece Moskova üzerine kütle halınde taarruzlar yapmışlardır. Alman hava fllolan dafl bataryalarımızla gece muharebe tayyarelerjmız tarafuıdan tardedilmışlerdır. En az beş Alman tayyaresi Eurulmuvtur. Munferıd olarak Moskova uzerınde uçabılen birkaç Alman tayyartsı, şehre yuksek kudretlı înfılâk ve yangm bombaları atmıştır. Muteaddid evlerde yangınlar çıkmış, birkaç klsı yaralanmış veya olmuştur. Askerî hedeflerde hasar olmamıştır. Sovyet tay>are!ermde zayiat yoktur. Uzakşarkta YUNUS NADl Fransa ile müzakereler (Bastarafı 1 inci sahifede) ve Cermenlik arasında vuku bulan muharebelerin en muthisile karsılasmakta tralyalı kıtaat sevkedılmiştır. yu. Nevyork 11 (a.a.) «Ofi. Tokyodan Amerlka a^anslarına gelen haberlere gors, Pasifıkteki deniz sejTÛsefer kumpanyalarınm en ehemmiyetlılerınden bıri olan Canadian Pasifıc Steamshıp (Bastarafı 1 inci sahıfede) Company Japonyada bulunan bütun şuarada askerlik kanununun 4üncü mad beUrlni kapatmak emrini vermiştir. desını değışüren lâyiha ruznameye alınAmerika membalarmdan çıkan haberdı ve konuşuldu General Izzeddın Ça lere nszaran Japon İş muhitleri iflâs hşlar mevzuun ehemmiyetine işaret'e etmek üzeredlr. ezcümle dedi ki: Dığer taraftan Nevyorktaki National « Askerlik mükellefıyeti kanununda City Bank bilânçosunu asgarî hadde seferberhk haknde hükumete bu salâ irca etmek ve Japonyada Kobe, Thanya hıyet verilmişse de vazıı kanunun mak ve hatta Tok\odaki şubelerinı de kapasadı harb ve hareket halinde ordunun Nedim, babası kadar sessizdi. Yalnız, zayiatını ikmaldır Şimdi bbyle luzurnlu vazıyetler içinde depo ve ıhtiyat olarak bu sessizlığın, babası gıbi, huy yumusaklığı değı!, sırsilik olduğu, arada gekalması bence daha faydalıdır.» bazı hâdiseleredn alanşılıyordu General Kâzım Karabekır yaşın mu çen vafık olduğunu, Almanlarm 17 yaşm Ferhunde, Kenimm, bu sinsilığıle beradakıleri de aldıklarını kaydetmekle be ber, yalancıhk, iftira, kıskanclık gıbi huylara raber lâyıhadaki askere alınır tabırıni daha bir takım münasebetsiz umumî buldu, bu gencler ancak depo sahıb olduğ.mu gördukçe, oğulla baba ve ihtiyatlan doldurmak zamanı gelin aıasmda, kendl kendine bir takım yace hanr vazıvette olurlar dedı. Mıllî kın muşabehetier tahayyül emtiş, NediMudafaa encumeni reısl General Kâ min yuzü kadar, Ekremin yuzünü de zım Sevuktekın ve Mıllî Mudafaa Ve gormeğe güç tahammül eder olmuştu. ömer Rıza DOĞRUl. Japon is muhitleri iflâs etmek üzere Millet Meclisi dağıldı yialarm Vişi hâdıseleri etrafındaki esrar perdesını yutmak ıçln ortaya atıldığı kanaati vardır. Alman Haricıye Nezareü, gazete muhabirlerini bu gıbi haberlere karşı müteyakkız bulunmağa davet etmiştir. Ha dıkleri ve bu cepheyi adeden faık kuvrıcıye Nezartü mahfıllerı bu haberlerin vetler ikameslle ve tanklarla da takviye bu1unduklan muhakkaktır. hakıkatı oğrenmek icin uydurulmuş ya ettıklen malumdur. Alman oıdularının Klyefle Tcherlsnlar olarak telâkki etmektedirler. Dığer taraftan cenubu şarkideki Sov kassy arasından nehn geçmeleri cenubAyni zamanda muhtelif meseleler hakyet ordusu Smoiensk ve Bıalıstok'ta dan Klyefı sarmakla kalmıyacak, Bukında Vlşı ile Alman hukumeti arazınçarpışsn dığer Rus ordulan gıbi inhi dienny ordulannın merkez ve sol ceda devamh bir temas muhafaza edıl zamlar gormemiş ve halen de parçalan nahlaruıı da şiddetii tehdıd altında buraekte olduğu da bildirilmistir. maksızm muntazaman rıcat etmtkte bu lunduracaktır Malumdur kı Budienny Darlan arkadaşlarını iknaa lumnuş ise de şimdi onun da sırası gel ordu'.arının sol cenahı cenubda Kiyef le çalışırken bomba patlamıs mıstır. Bu ordu belki de dığer Rus or ıltısak habndedir Kanada da harekete hanrlanıyor Zunch I I (a a ) Amıral Darlan, dul?rının Bıalıstok ve Smolensk'te uğBıtaraf musahldlerin tahminine göre, Ottawa 11 (a a ) Denız Ticareti dun Almanlara tamamıle ınkıyad etme ramadıkları derecede sıddetlı bır mağ Alman ordularının tahrib edılmekten Nazırı Mac Donald, bu gun şu beyaleri hususunda arkadaşlarını ikna etme lublyete duçar olacaktır. kurtulmak ıstiyen Sovyet kuv\'etlermi natta bulunmuştur: ğe çelışmakta o^uğu sırada Vışl'dekİ Alman mtmbalarından geldiği yuka garbe yani gittikçe şıddetini artıran ve « Pasıfıkte karışıklık çıktığı takdırde Kanadamn donanmasmı en mu sinagonun önünde bir bomba patlamış nda blldırılen haberlerle Budienny or genısliyen Dinyeper İle Bug nehırleri nasıb şekilde kullanabileceğıni soyleye tır. Bu haberl La Suisse gazetesının Vlsi dulannın Dınyester, Vımıtia mıntaka arasındakı ımha çukuruna atmaları bilırim. Halihazırda Pasiflkte birkaç ge muhabıri veımektedir. laımda verdıkleri muharebelerde Al ımkân dahihndedır mimiz vardır. Bundan başka Esquımaltman oıduları tarafından parçalanması Slav mümessillerî toplandılar ta mühim bır üsse de malik bulunuyo Finlandiya Krallık olacakmış ve Bug nehrinin şarkıle Karadenız Londra 11 (a a ) B. B C • Bütün ruz. Donanmamızm bırinci vazifesi KaAnkara H (Radyo gazetesi) Al mmtakalanna mücavır yerlerde çok S'av memleketleri mumessıllen bir topnadayı, nerede ıcab ederse orada mumanların Fmlandıyada bır krallık ku muşkul sartlar altında muharebeler lantı yapmışlardır. Bu toplantıda bir dafaa etmektir. racakları haber verilmektedir. Mareşal vermek mecburiyetinde kalmış olduk nutuk sdyliyen Rus muharriri Aleksey Muhasamatın bidayetindenberi Kana Mannerhaym'in da buna taraftar gözük ları anlaşıhyor. Budienny ordularının Tolestoy, bütün Slav milletlerini Hitieda donanmaa 13 gemıden 250 gemiye tuğu bıldirıliyor. italyan Kral ailesıle de Dinyeper nehrinin sol sahilinden birden rizmi ve Alman askerî teşkilâtını imha ıblâğ edılmış ve murettebat mevcudu da akrabalığı bulunan bir Alman prensi bire gelecek Alman kuvvetlerı tarafın etmek üzere müttehiden mucadelede budan ıhata edi^eleri tehdıdı kar=ısında lunmafa davet etmiştir. 1S O O den 22 000 kısıye cıkarılmıstır » •Crallığa getirılecektir Berlin 11 (a a ) Alman teşekkulVışl 11 (a a.) «Ofu Bugunku Allerinin İlmen golu cenubundaki ıleri man resmî tebliği şarkta harekâtın dehareketı esnasında üçuncu Sovyet pıam etmekte olduğunu bıldırmege înhı yade fırkası muharebeye ıcbar edılsar ediyor. mıs, ve ımha olunmuştur. HavasOfı"nin askerî muhabiri, hususî menduiden alman malumatın Ukraynada Alman ordu^rının lehınde olduğunu Fransada madenler yazıyor. Bu haberler teeyyud edecek obitmek üzere ursa Alman Rus muharebesınden Londra 11 (a a.) İsvıçre Telgraf evvel Sovj'et başkumandanlığı tarafından teşkıl edilen üç mühim grupun en ajansı, Fransedakı maden kıtlığının mükemmel ve kemlyet ıtıbarıle en kuv Fransız Alman mesaı birliğmı guçleşvetlisi olan cenub grupunun pek yakın tırmekte olduğunu bıldlrmektedır. Fran T bır atıde tahrıb ve ımha edılebıleceğıne sada ancak bı kaç haftalık pirmc, bakır, kurrun, kalay, bronz ve çmko vardır int'zar edilebilir. Fılhakıka Maresal Timoçenko ile er Visi hukumeti, bu madenlerden ımal kânıhnrbıyesmin Galıçya cephesınden edılmlş olan luzumlu eşvayı vâsi mikgclccek ve Ukrayna istikametine tevcıh yasta musadere etmeğe hazırlanmaktaedecek esaslı Alman taarruzunu bekle dır. Rus ordulannın vazîyeti 3 üncü Sovyet piyade fırkası da imha edildi B. FELEK Hususî bîr mekfuba inanmak lâzım gelirse Almanlar Atinada tngiliz esirlerîni ellerinde süpürge ile dolaştırmışlar ve Yunan kadınlarına ates etmisler Londra 11 (a a ) Ofi Daily Mail ;az=tesınin Iskenderıyedeki hususî muhabirı, Iskenderıyedeki bir Yunanlı doktora AtmadEkı dostlarından bum den herhangi bır vasıta ile gelmış olan bir mektubda Almanlarm ellerme birer supurge vermıs oldukları Ingıliz esırlerıni sokaklarda geçid resmi yapmağa ıcbar etmlş olduklarından bahsedalmektedır. Almanlarm nıyetleri, Yunanlıla» rm hcrhangl bır numayışte bulunmalarma sebebiyet vermektı Almanlar, Yu» nanh'arın İngılizleri birer kahraman addederek selâmlamakta olduklannı biliyor'ardı Esırler, supurgeleri tufek gıbi omuzlarına alarak geçıd resmi yapükları zaman derhal halk ve bilhassa ka« dmlar numaj.i* yapmağa başlamışlardı. Halk, «yasa^ın İngilızler» dıye bağırıyordu Alman muhafızlan, esırleri sokakları su"ürmeğe icbar ettıkleri zaman kadmlar hemen supurgeleri esırlerin ellerinden alarak kahramanların boyle adı bir ış görmelerine müsaade etmıyeceklerini soylemislerdir. Halk, kadınlara yardım etmiştir. Alman zabitî, muhafızlara ate? emrıni vermiş, bir Yulanlı kadm blmüstür. Teşekkür "Cumhuriyetn in edebî tefrikası: 4 imî bir itüfak yapmıştı. Evın işlerme yardım etmeğe mecburmuş gıbi, kırk yılda bır yarulıp da sokağa çıkacak olsa, donuşte, sokak kapısmdan gırer gırmez. bu emektar Halıme kadının asık suratüe karşılaşırdı. Bu tadsız tuzsuz evın daımî manzaralarından olan bu hale alışıktı; aldırmadı. Doğruca odasına çıktı Alaca karanlıkta soyundu. Aşağı ındı. Kocası çoktan gelmış, yemek odasında, kurulu sofranm başında kendısını beklıyordu Ferhunde lçerı gırınce. okumakla meşgul olduğu gazeteyı, gbzlerınm onunden indırdı. Cansız gozlerının, ıfadeden mahrum bakışlarını karısına çevüdı. Bu ufacık gayretten yorulmuş gıbi, halsızlığe yakın zayıf bır sesle ve sırf, bir şey söylemış olmak ıçur Çok geç kaldın Hanım, dedı; sofra hazır'.analı hanidir. Ferhunde bir urperti geçirdi Ekremin ahenksız sesı, onun uzerınde daima bu tesırı yapardı. Fazla olarak, e\m ıçmde bile ona Aksarayı, entarilı, takkeli, nargılelı Aksarayı hatırlatan bu <Harum» hitabı, busbutun sınırlerını bozuyordu. ! Evde ıkınci bir âdet hukmune giren asık suratmı takındı: Olabılır, dıye cevab verdı. Annemle lâfa daldım. Bıraz gecıkmı^ım. Fakat, mahtum beyefendı de henuz teşrıf etmemışler galıba! Ekrem Bey irkıldi. Gene ne oluyordu? Karısı, Nedımden bahsederken «mahtum bey» tabırıni kullandığı zaman, bu, sınirlerinin o gun gayet gergin olduğunu gosteren bır alâmettı. Boyle zamanlarda, Ferhundenin hiç bir sozüne ıtıraz etmeğe gelmez; ofkosi geçıp, sinirlerı yatışıncaya kadar onu kendi halıne bırakmak ıcab ederdı Ekrem Bey çekıne çekıne sorduğu suale o ters cevabı almca, susmağı tercıh ettı Gazetesını katladı, ıtına ile cebıııe yerleşlirdı jak'aştığını h;isettığı fırtınanın patlama sma mtızar etti. Nedim, oda kapısını, esrarengiz, yapmacık tavırlarla kapadıkUn sonra, ayaklarınm ucuna basarak yaklaştı Maymun gozu gıbi, bırbırine haddmden fazla yakın, ufacık gozlerini kıstı; dudaklarında zehırlı bır tebessum, bakışlarmda acı bır istihza ile uvey anasına bakarak, yayvan bir vırane ağzıle: kili, hatiblere cevablar verdıler. Mu+eakıben harb dolavısıle karadan deiHiden ve havadan memleketımlze gelmekte olan multeciler hakkındaki kanun lâylhasıle orfî ıdare kanununun bazı maddelerlnin ve yedek subay ve Bsken memurlar hakkındaki kanunun uçu"CÜ fıkrasınm «B> fıkrasının tadıllerine aid kanun lâyıhalarmı tasvib ettıkten ve Ereğlı havzasmdaki ocaklarm dev'etçe işletimesi hakkındaki kanunun cekizlnci maddeslnin tefsirıne aıd mazbata kabul olunmuştur. Haıcırah kararnameslne ek kanun lâyihası, devlet memurlan aylıklarının tevhld ve teadulu hakkındaki kanuna ek kanun lâyıhasındaki degışıklığın yapılması, Inhısarlar U. mudurluefunu mutadavll sermaycsnın 36,500,000 lıraya İblâğına, ordu mensublarına bır er tayını İEtıhkak verümesı hakkındaki kanun lâyıhaları muzakere ve tasvıb edılmıştır. Eldeki lşier bıtmış olduğundan Meclıs 15 evlul pazarteçı gunu toplanmak uzere El rcmın, guclükle kazandığı hayatını, yüzde yüz ısuıe hasretmesi neticesinde, durgun bır gbl gibi kırısıksız ve kıvrınüsız bir havaya gdmulup kalan aıle muhiü. Nedimin soğuk şakalan, üvey anasına münasebetsiz ve saygısız takılmalarıle fcu^bütün tadsızlaşmıştı Nedim, seneler geçip yaşı ilerledıkçe daha terbiyesiz, dahakustah oluyordu Ferhunde ı^lv.Hen başka hir şeyle alâkadar olma& a vaki vte inkân bulamıyan kocasile, mutetıiadiyen zeki görunmeğe çalışıp soğııV sakaları bayağı nüktelerile sinirlerini bozan bu çıyan oğlanın arasında giınden gune kendi içme gdmüluyor; ruhunda yavs^ vavaş sondüğünü hissettıği bir stesin, kalbmde bıraktığı soğuk boşluğu doldurm&k gayretlnı bile bulamıyordu Ferhunde kapıyı çaldı Hlzmetçi kadının, o akşam sursündan duşen gene bln parça oluyordu Bu evde, efendısınden hızmetçısıne kadar herke^ onun rahatını kaçırmak, bedbahtlığını kendısıne Refıkamın müptelâ olduğu safra kesesı hastalığını büyük bır hazakatle teşhıs ve senelerce husnutedavı eden Etyaptı. Ferhundenin sustuğunu gorunce, fal hastanesi dahllıye mütehassısı Dr. oğluna bır ders vermek ıstedı: A. Rasim Onat ile amelıyatını buyuk Lâtıfe lâtıf gerek, oğlum. Aksı bir sür'at ve muvaffakıyetle yaparak takdirde soğuk olur. Hem, koskoca he hastayı çok kısa zamanda sifayab eden rıf, ana ile oğul arasmda boyle müna değerlı operator doçent Hazım Bumine sebetsiz lâtıfelerın yakışık almadığını ve hastalarına karsı gosterdığı nıhayetbılmelıdir. siz ihtimam ve sefkatten dolayı AmeSofraya ohırdular. Yemek. baştan ni rıkan hastanesi kıynetlı etıbba ve muşhayete kadar sessiz ve somurtkan de fik hemşirelerine aılemizin minnet ve vam etti. Çatallarm ve kasıklann ta ;ukranlarını arzeylerim. baklara dokundukça çıkardığı sıkırtıKayseri meb'usu dan ibaret bir gürültü odayı dolduSuad H. Urgublü ruyordu. Yalnız, sofraya her yemek geldıkçe, Nedim kendınce bır nukte savuruyor fakat nüktesine, ağzı kulaklarına kadar yayılarak, yalnız kendısi gulüyordu. Yemeğin sonuna doğru, tabasmın ciddiyetı, yap'ığı kelime ovunlanna sülmek tenezzulunde bulunmıyan üvey anasının sessiz oturuşu, izzeti nefsine dokundu Güldüremeymce ağlatmak. onun iblıs ruhu için dayantlmaz bir ıhtivacdı Suyun gaz koktuŞunu bahane etti gazdan benzıne uvhkal etti; nihayel, lâfı, döndürup dolaştırdı, gene otomobile getirdi. Acıkh bir kayıb Kavala eşrafmdan merhum Hafız Aril Efendı zade Bay Mehmed Ah Tuksal, aılesmi çok derin acılarla gerıde bırakarak 4/8/941 pazartesı gunu akşamı kalb' sektesınden hayata veda etmiştir. !enazesı ertesı gunu dostlarının gozyasları arasında ebedî metfenıne tevdi olunmustur. Cenabı Haktan merhuma mağfıret, geride kalanlara sabn cemıl dılerız. *** dağıld» mutemadıyen hatırlatmak için sankı da Bız valde hanımdan evvel gelecektık ama, altımızda onun gıbi otomobıl yoktu Tabanvaya kaldık da boyle oldu Seslendık, duyuramadık Zengınlık, boru mu bu 1 Ferhunde hafıfçe sarardı Ekrem Bey karısına donmuş, haryetle soruyordu: Otomobille mı geldm Hanım' Ferhunde cevab vermeğ° vakıt bulamadı. Nedim derhal atılmış, uvey anasına, tarıfı imkânsız bır nazarla bakarak, kırdığı potu tamıre yeltenmiş:ı: Yok, yok baba. Şaka soyledım AFakat, tam o esnada, oda kapısı açıl lay olsun diye! mış, Nedımm çiy sarı saçlı başı arahkta Ekrem Bey, sessizlişi ve mulâyimeti, gozukmustu Ekrem Bey, bu değışıkhğı oğlunun munasebetsızlıklerine goz yusevıncle karşıladı En saf cdasıle macak kadar ıleri goturmedığı ıçın Ne Hah' dedi, ışte Nedim de geidi Ar dımin soğuk şakalarını daıma ağzına tık yemeğe oturabılırız. tıkardı. Otomobıl hıkâyesınde üe boyle Esbak Nafıa Nazın Mahmud Celâled Durup dururken bana lâkırdı işıttirdınız, anne. dedi. Şu mendebur o dın Paşanın gelınl, Parıs sefıri esbakl Salıh Munir Cor'u Pasanın refıkası Fattomobü yuzünden... Bıraz evvelki otomobıl lâkırdısından ma Çorlu, yapılan butun ıhtımamlara kuşkulandığı halde meselevi derinleş rağmen müptelâ olduğu hastalıktan kurtırmeğe cesaret edemiyen Ekrem Bey tulamıyarak hayata gozlerini yummuştur; cenazesi 12/8 '941 salı günü Pranbu sefer fırsatı kaçırmak istemedi. Ikıde birde ortaya attığın bu oto sız hastanesınden kaldırılarak ıkındl namobıl lâfı nedır kuzum 7 dıye sordu mazı Besıktas camılnde kılınarak aıle nıakberesıne defnedılecekür. Garıkı rahAçık soyle bakalım. (Arkası var) met eyleye.