11 Ağustos 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r , REBEKA Mevsimin modası, hissî, zarif, nefis aşk ve macera romanıdır. Okurnıyan genc kız ve kadın kalmamıştır. 50, cildli 85 kuruştur. REZZAN YALMANIN TERCÜMESİ Ahmed Halid Kifabevi 18 inci yıl sayı: 6108 umhuriyet İSTANBUL CAÛALOÛLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhunyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul No 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahnr heyetı: 24298. İdare ve Matbaa IOCTHI 24299 24290 • \ Halid Ziya Usaklıgil SarajpmÖtesi Son devir hatır; aydınlatan alar İkinei Fiatı Pazartesi I I Agustos 1941 HİLMİ Alman harb tebiiği Harekât plân dahilinde ilerliyor Sovyet hava kuvvet leri 22 hazirandanberi 10 bin tayyare kaybettiler Finler Karelide Rus arazisine 25 kilometre girerek Kievstiski'yi aldılar Şark cephesinden resimler: Sovyet ordusunun esir aldığı Alman askerlerine içecek dağıtılıyor Almanya ile ticâret Yenimuahede için Istanbulda müzakerelere başlanıyor Türk heyeti teşekkül etti Ticaret Vekâleti müsteşarı ve dış ticaret dairesi reisi şehrimizde Almanya ile aramızda müddetî uzatılmış olan ticaret anlaşmasından sonra yeni bir ticaret anlaş. ması için Istanbulda müzakereler cereyan etmesi takarrür etmiştir. Müzakerelere iştirak edecek Türk' heyeti Ticaret Vekâleti müsteşan Halid Nazmi Kişmirin riyaseti al. tında dış ticaret dairesi reisi Ca« hid Zamangil, Hariciye Vekâleti ticarî mukaveleler müdürü, tstaru bul mıntaka ticaret müdürü Nec» meddin ve bazı eksperlerden miü (Mabadi Sa. 3 sütun 5 te) Sarı tehlike Japonya bu gidisle bütün Avrupa ve Amerikayı yahuz Uzakfarktan değil, biitün As. yadan ve bütün Pasifikten kovup çıkaracakhr: Japon elfle terbiye, teçhiz, sevk ve idare edilecek 4 0 0 milyon Çinli ile 120 mflyon Ja. ponyahnın bu isi böylece görmeğe muktedir olacaklan çok meydanda bir hakikattir. eçende ihriyari veya ıstırarî menfası Holandanın Doorn şehrinde vefat eden son Alman Jmparatoru İkinei Vilhetm vaktile, gaiiba Çinin Bukserler isyanı lamanındı, As>anın şarkından dunyanın üzeri*ne dökülecek san' tehlikeye dunyanın dlkkatini eelbederken faiç şüphesrz Japonyayt da gozünün onüne almış ve belki ona Çinden daha biiyük ehemmiyet alfetnıişti. Doıt juz milyonluk uyuşuk bir Çin kütlesile o zaman 50 milyon kadar nüfuslu Japonlara karşı Avrupanın bfıvük kuvveti kolay kolay aşılamaz bir Çin seddi gıbi telâkki olunan o devirde tkind Vilhelın'in ihtan ciddî bir tehlike i^arcti teşkil etmemisti. Bununla beraber uzerin<?e en çok yan yazılan merzulardan birl bu olmuş ve bilhassa o tatihlerde Vıakşark vaziyeti enine boyuna tetkik olunmuştu. Yarun asra yakın bir fasıla ile itiraf etmek lâzımdır ki Kayser Vilhelm'in o zaman isaret ettiği tehlike beyhude bir malıhulva değilmiş. Onda sakh olan müthU hakikatlr beyaz ırk şimdi karşılasıvor, ve kendine mensub milletlerin gırtlak girtlağa biribirlerile boğusmakta olmalanndan dolayı anladığı çetin hakikate karşı hiç bir şey yapamamak acİ7 ve ıstırabına zebun bir vaziyette, hatta kendisini tehdid eden tehlikeyi kendi ellerile besliyerek ve onun emellerine bizzat kendi kuvvetlerile hizmet ederek. sanki bir uçuruma yuvarlanır tfibi siitüklenip gidiyor. J Askerî vaxiyet 1 Berlin 10 (a a ) Alman başkumandanlığının tebiiği: Şark cephesinde harekât derpiş edilen cereyanını takıb etmektedır. Oldukça kuvvetli Alman bombardıman teşekkulleri dün gece Moskovadaki silâh fabrikaları, demiryolları ve menafiı umumifArkası sahife 3 sütun 4 te Ukrayna cephesinde son inkişaflar Dinyeper hakkile müdafaa edilemezse bütün Rus cephesinin cenubdan sökülmesi tehlikesi belirebilir Almaa hava kuvvetleri Başkuman danı Almarna Mareşah Göringle muavini Mareşal Milch bir arada H. Emir Erhilet Almanlarh işbirliği Uraftarı olan Fransu Başvekil muavini Amiral Darlan Yazan: Emekli General Berline yeni Nrl. Göringle muavini bir akın azledilmişler? yapıldLf Sovyet harb tebiiği Moskovadan naklen Londraya göre Petain'in razı olacağı sulh: Sahiller müstesna olarak Fransayı ve bütün esirleri tahliye Göring tevkif ve Kescolm, Smolensk Korosten ve Zerko! Mareşal Milch de istikametlerinde idam edilmiş muharebeler oluyor Londra 10 (a.a.) Röyter: Mareşal Londra, Almanların bugüne kadar 500 bin kişi kaybettiklerini bildiriyor Gcring'le musvini Mareşal Milch'in askerî vazifelerınden affedildiklerine dair olarak şayi olan haberlerin Alman başkumandanhÇımn hususi tebliğlerinde, ne birinın ne dijerınin isimlerinin zikredilmemekte olmEîİle teeyyüd etmiş bulunduğunu MoskovB radyosu bildiriyor. Göring'in ne olduğu hakkında hiçbir malumat yoktur; fakat Berlın civarında bir tahaşşud knmpma sevkedüdiği de söyleniyor. Mareşal Milch'in de Gestapo tarafından tevkif edildiği bildiriliyor Yahudi menşeli olmasma rağmen. Göring'in sayesinde en yüksek askerî mertebeyi ihraz etmiş olan Mareşal Milch: Himmier ile Gobbels'in şiddetü meifuru id'. Berlinde Mareşal Milch'in tevkifini müteakıb Himmler'in emrile Gestapo tara/ından idam edildiği şayia'ar; dolaşmaktadır. İngilterenin Madrid biiyük elçisl Sir Samuel Iloare Fransız Kabinesinin (evkalâde içtimaları devam ediyor Londra 10 (a a.) «Ofi» Sunday DisEİlbakika Uzakşarkta Japonyayı yalpatch diplomatık muharririnin yazdığına nız o bavali için değil, bütün Asya ve göre Mareşal Peten, Breste kadar sahil bütün Pasifik için biiyük bir tehlike mmtakaları haric obnak üzere Fransahaline koyan keyfiyet, sadece Japonjanın işgal edılrr.iş kısunlarının Alman nm öniine gcu'.emez bir kudret oluşunordusu tarafından tahlij'esi ve imzadan dan değildir. Beyaz ırk miUetlerinin mukaddem Almanyadaki Fransız esirlebiribirlerine düşmeleridir ki Japonyaya rin'n serbesc bırskılması şartlarım ihtiIJ/aksarkın her istikametinde gayet va edecek bir Aiman Fransız sulh mumüsaid zeminler hazırlatnış ve bu memahedesjnln akdi suretile Almanya ile işleke işte bu müsaid vaziyetten istifade birliği yapmağa amadedir. ederek şimdi istediği isükamette at oy(Arkası sahife 3 sütun 4 te natmak imkanlarını elde etmiş bulunuyor. Eger Japonya Avrupa devletleri arasındaki ihtilâflan çoğaltmak ve hızlandırmak hususunda azçok marifet ve •mıvaffaldyet gostermisse bundan dolaŞark cephesinde harekâtın aldığı son vaziyeti gosterir harita yı ifühar enveğe haklıdır. Hakikatte Japony<tnın bu marifet ve muvaffakiyetini Rusya, iyi yollan bol, mamur kdy ve inkâra mecal yoktur. ka^abaları çok olmıyan bir çok jerleri bataklık ve ormanlarla örtülü çok Bugün Avrııpa harbi ve bilhassa Mih• geniş bir diyardır. Üstelik verimi fazla ver devletlennin kudreti Japonya için tlmı\an Rus demirjolları, mutaddan dakendi hesabına bütün dunyayı yerinden ha geniştir; yani batı memleketlerden oynatan bir manivelâ gibidir. Beyaz ırk gelecek olan trenler, Rus demiryollarınıtıiiietleri kendi aralarında oyle bir boda doğrudan doğru>a seyredemezler. ğuşmaja hıhilmuşlardır ki artık bunlarBuna imkân verraek için j a rayların daıı hiçbiriuin Japonya ile meşgul olbirisini icab ettiği kadar içeri almak mağa ne zamanı, ne imkânı vardır. Bu ve yahud vagonlann derinliklerini gerartlar içinde Japonva istediği istikanisletmek lâzım. Zannederim ki Almanmeltt biıjTik rcuvaffakiyetli ve çok kalar, bir taraftan tamirata germi verirzanclı adımlar atabilir, ve bu ha 1lerin ken diğer cihetten de bunları yapıyorbo^lt devann takdirinde Japonyamn lar. gunun birindo dünva mukadderatına hâAlmanlar işte böyle bir memlekette kim olması ihtimali bile yok değildir ve bu şartlar altında asker, top, tank Onğrusu Japon si>asetini derin hayranve uçak sajıları kendilerininkinden lıklaıla kars.'amak lâzım gelir: Uzağı fazla olan bir orduyu mağlub ede ede görcn. va7İyeri kendi mentaatlerine ny11 temmuzda Vitebski ve 16 temmuzda KU» çekilleıde hanrlayan, çok zeki, Berlın 10 ( a a ) Fevkalâde Alman Snıolensk'i almak suretile 19 günde darbelerini tatn zamanlarında vurmak mahkemelen ıaşe kanununa muhalıf 500 ve 24 günde 600 Km. ilerliyebilmişiçin sabrettnesini bilen bir siyaset. harekâtta bulunanlan cezalandırmak lerdi; halbuki geçen yaz harbinde BelBr>az ırka karşı sarı ırkın basbuğu hususunda son zamanlarda fazla şid çika hududundan Atlas Okyanusuna Japurnanın vazijeti, tabiatte leylekle kadar olan 700 Km' lik tamamile mayılauın pek nıaltım vaziyetlerini hatır det göstermeğe başlamıştır. Volkışer mur ve mukemmel asfalt yollara malik Beobahter gazetesine göre, izinsiz 100 latıyor: Terde siırünen >ılan gokte uçan olan. mesafeyi 10 mayıstan 24 haziraTahran 10 (a a.) D. N. B.» Tahran ve uzun gagulı. uzun bacaklı kıyafetine domuz kesen bir ihtikârcı, 500 tavuk na kadar ancak 45 günde alabilmişlerda çıkan en büyuk İran gazetesi Elıtgo«e eski bir de\rin bakijyesi manzara çalan bir hırsız, askere göndenlen pa di. tılaat, Irana da:r kasden çıkarılan şayisıaı gosteren leyleği gördüğü zaman ketlerden sigara çalan bir kadın olüme 16 temmuzdan bugüne kadar 25 gün mahkum edilmiş ve ıdam olunmuşlaralara karşı vaziyet ahnakta ve şöyle geçti. Bu müddet zarfında Alman orYVmjS NADİ dır. Muhakeme ve idamlar görulmemlş yazısaktadır: CArkası sahife 3 sfitun 3 te bir süratle yapümaktadır. (Mabadi Sa. 3 sütun 5 te) (Arkası sahife 3 sütun 2 de) Moskova 10 (a.a.) B.B C . Sovyet rdulan kumandanlığınm tebüğı: 9 ağustos gunü Kescolm, Smolensk, Korostan ve Bjala Zserkov istikametlerinde muharebeler olmuştur. Cephenin diğer kısımlarmda keşıf faalıyetleri ve r mahallî musrdemeler \ ukubulmuştur. Muhaıebeler esnasmda Kızılordu hava kuvvefleri dü<=manın makineli cüzütamarına. pıyad? ve hava kuvvetlerıne mu.•afîak'yetle taarruzlar yapmıştır. Cuma günü düşman 14 tayyare kaybetmiştir. Bızim tayysre kaybımız 12 dır. PerRuzveltin yatından telsiz: şembe günü Alman tayyarelerinın zaLa Lınea 10 (a.a.) Ofi: tngiltereyiatı e\velce bildirildıği gibi 21 değil. nın İspanya büyük elçisi Sir Samuel «Bugün balık avından :am 81 tayvaredir. Alman muharebe Hoare, İspanyol hükumetının tahsis etümid yok!» fılosum karşı yapılan taarruz neticesintığl bir otomobille Cebelitanktaki t s de bir Alman torpıdosu batırılmış ve diVaşington 10 (aa.t Potomac ri panyol tahdid hattını geçmiş ve İnğer iki torpıdo da hasara uğratılmıştır. yaseticumhur yatından alınan son tel gılız mıntakasına girmiştir. Büyük elçinin Cebelitarıkta tnglliz yuksek n Berline yeni Sovyet akını sizde deniliyor kı: Mckcva 10 (a.a.) cOfiı Tayyarele«Yat, sıs içinde ve demir üzerinde mamdarlanle görüşeceği ve iki günlüfc rimiz 89 ağustos gecesi münhasıran is dir. Bugün balık avı ümıdleri azdır. bir ıkametten sonra burada, gdrüşmetikşafta bulunmak maksadıle yeniden Yatta her şey sakindir. İşara değer lerine dair raporunu vennek üzere Lon draya gidecegi temin edılmektedlr. (Arkası sahife 3 sütun 1 de) bir şey yoktur.» Cebelitarıkta Yüksek İngiliz zimamdarları Bir içtima akdediyorlar, neticeyi Sir Samuel Hoare Londraya bildirecek Iranda geniş asabiyet havası Almanyada idamlar îzinsîz 100 domuz kesen bir muhtekir, 500 tavuk çalan hırsız ve asker sigaralarını çalan bir kadın idam edildi Pek çok turistler bulunduğuna dair şayialar efkârı umumiyeyi kızdırdı Itflılaat gazetesi Bugünkü İranı tanıyanlar onun arfık bu gibi enlrikalara müsaid yer olmadığını bilirler» diyor Dün şehrimizde zengin spor hareketleri olmuştur. Üç şehir arasında yapılmakta olan tenis turnuvası sona ermiş,.mıntaka yuzme şampiyonası neticelenmiş, atletizm müsabakalan yapümış ve at yanşlanna da devam edilılan yüztne yanşlanndmn miştir. Yukanki resim, bir intıbadır. Dünkü spor hareketlerinin tafsilâü 2 nci sahifamizdedir.