23 Haziran 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r TÜRK SAZ ŞAİRLERİ AN T O L O J İ S İ İKİ CİLD XVI asırdan zamanımıza kadar saz şairlerinin hayat ve eserlerile herbirinin edebî şahsiyetlerini ızah eder. Ayrıca mufassal endeksle lugatçe esere ilâve edilmiştir. Birinci cild 2,5, ikinci cild 3, her iki cild 5,5 liradır. K A N A AT KİTABKVİ j Prof. Dr. M. Fuad Köprülö u m h u r iyet 18 encı 6061 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısnu: 24299 24290 I A Y E L E Rİ T ' T ı ,1ılfr riİB^Ilı ıi'in eseri olup : ( CHRONİCJUES İTALİENNES ) diye bütun ^ 8 H ^ c a tanınrruş olan bu kitab Hamdf'VaıJ^ju tarafından tercüe d m i t î l ^ ^ r o ^ahife 50 kuruştur. LYA İSTANBUL CAĞALOGLU Telgraf ve m«ktub adresi: Cumhuriyet, İstanbui . Posta kutusu: îstanbul No 246 PaZ<lrt6Sİ 23 1941 AhmedüSRd Kifabevi Alman Sovyet harbi karsısında hükumetimiz bitaraflığını ilân etti Alman Rus harbi ALMANRUS HARBİ BAŞLADI Alman Rumen Fin kıtaları dün sabah Sovyet topraklarına girdi Kızılordunun Şarkî Prusyaya taarruzu püskürtüldü Ankara 22 (a.a.) Resmî tebliğ: Cumhuriyet hükumeti Almanya Sovyetler Birliği harbi dolayısile hasıl olan vaziyet muvacehesinde Türkiyenin Alman hava knvvetleri bitaraflığını ilâna karar vermiştir. I geniş ölçüde harekâla giriştiler, motörlü ffırkalar Bukovina'nın şima Askeri vaziyet linde ilerliyorlar Bizce bu işte doğruyu bulmak için iki memleket arasındaki dostluk anlaşmalarımn tâ başlangıcda yer alan samimiyetsizliği üzerinde durmak en kısa ve en kestirme yol olsa gerektir Rusyaya gelince demokrasiler yerine Almanya ile anlaşarak harbi hem miimkün kılmış, hem tesri etmi{ olan bu devlet, cereyan edecek harbin neticeleri üzerindeki hesablannda yanılnuc ve Fransız yıkılışınm eabukluğo hatayı erkenden meydana koymuştur. iin sabah dünya Almanya ile Sovyetler Birliği arasında patlayan yeni bir harbin tarrakalan içinde uyandı. Saat beste Alman radyosu Führer'in Rumanya ve Fin landiya ile birlikte Sovyetler aleyhinde niçin silâha müracaat edildiğini izah eden beyannamesini Almanyaya ve bütün dünyaya ilân ettikten sonra Alman Hariciye Nazın Von Ribbentrop Rusyanın Berlin sefirine, iki memleket arasında barb halini bildiren bir nota tevdi eylemiştir. Ondan sonra şimalde Baltık müntehasında Fln hududlanndan cenubda Rumanyanın Karadeniz kıyılanna kadar bütün garbî Rusya hududlarında harb ateşi parlanuştır. RusAlman münasebetlerinin son zamanlarda şüphelerle ve tehlikeli dedikodularla dolu esrarengiz mahiyetine rağmen hâdise bütün dünya için hayret ujandırıcı bir sürpriz tesiri yapmıştır. Almanya Sovyetler harbinin muhtemel inkişafları t . ^ Almanların. Kızılorduyu Moskova Riga Kief müsellesi içinde çevirip parçalamak istiyecekleri tahmin olunabilir / Yazan: Emekli General\ Berlin 22 (a.a.) * D. N. B. bildiriyor: Doktor Göbbels bu sabah saat 5 '30 da radyoda Führer'in Alman milletine beyannamesini okumuştur. Fuhrer bu beyannamesinde Sovyetierin İngiltere ile birlikte Almanya aleyhine müteveccih hareketlerini Alman milletine bildrimekte, Buzlar denizinden Karadenize kadar Finlandiya ve Rumanya ordularile beraber bir cephe te$kil edildiğini ve bu cephenin Avrupamn emniyetini temine matuf olduğunu bıldlrmektedir. Führer beyannamesinin sonunda Almanyanın ve Alman milletinin mukadderatmı ve istıkbalini yeniden ordunun ellerine tevdi etmek kararım bildırıyor Nolotof bütün Alman iddialarını reddediyor « Memleketimize karşı yapılan bu tecavüzün medeniyet tarihinde eşi görülmemiştir» Sovyet Nazırı Alman paktına harfiyen riayet edildiğini ısrarla söylüyor Eylul 1939 da Alman Sovyet kıtaatı Polonya ovalarında birleştiği zaman... Hitler Alman milletine bir beyanname neşretti Almanya bütün kurtar değiL. « Yalnız için beşeriyeti ingiltere Başvekili M. Churchiü I H. Emir Erkilet | Almanya, nihayet dün sabah, Rumanya ve Rnlandiya ile birlikte Sovyet Rusyaya karsı harb hareketlerine başlamıştır. Bu hareketler bittabi Fln Rus hududundan Karadenize kadar olan bütün cephede taamızî bir surette inkişaf edecektir. Polonyanın taksimindcn ve bu harbin baslangıcında müstakil birer devlet olan, Estonya, Letonya ve Utvanyanın Sovyetler Birliğine ilhakından sonra hasıl olan yeni Alman Rus hudud vaziyetine baküacak olursa Rusyanın, yalnız Litvanya Bialystok garbında doğıı Prusyayı bir köşe içine almış bulunduğu görülür. Bu suretle de Kızılordu, Litvanya ile Bialystok'tan sonra Suvalki istikametinde oldukça müsaid ve kolay bir taarruz imkânma maliktir. Fakat bu taarruzun ehemmiyeti ve umum harekât üzerindeki tesiri pek mahdud ve mahallî Bütün dünya matbuatı içinde yalnız ohnaktan daha ileri gidemez. Nitekim «Cumhuriyet» in askeri muharriri bu böyle bir tesebbüs daha şimdiden geri yeni harbin zuhurundan hiç mütehay atılmıştır. yir olmıyacak tek şahsiyet sayılsa yeriBuna mukabil, Fınlandiyadan Petersdir sanıyoruz. General Emir Erküet, nzun zamandanberi yalnız mütekabil burga (Leningrada) yürüyerek, bu mıntahşidata bakarak değil, harbin umumi takayı ele geçirmeğe muvaffak olacak heyetini inceleyen kuvvetli bir mantığa olan bir Alman Fin ordusunun Mosdayanarak Almanya ile Rusya arasında kova istikametinde ileri atacağı her adun, Baltık sahil memleketlerinde buluYUNUS NADİ nan Sovyet ordnsunun sağ yan gerilerine (Arkası sahife 5 sütun 3 te) bir tehlike teşkil ederek nihayet bu Rus ordusunu tecride imkân verebilecektir. Ondan sonra, Alman Rumen ordularının Harkow, Kursk ve Bransk üzerlerinden Moskova ve cenubî dolaylanna ilerilemeleri de bütün Kızılorduyu Moskova Riga Kiyef müsellesi içinde en az iki grup halinde parçalayarak ayn ayn ihataya müsaade edebilecektir. Almanların ceman 300 den fazla tümenleri olduğu için Rusya harekâlını 150 tümenle bol bol ve ferah (erah yapabileceklerdir. Mütebaki 150 tümenin 100 ünü Norveçten İspanya hududuna kadar, meftuh memleketlerin işgalinde kullanmakta olduklan kabul olunursa geri kalan 50 tümenlik bir İngiltere isülâ ordusu gene Fransa simalinde ve sair yerlerde elde hanr bulunabilecektir. (Arkası sahife 5 sütun 1 de) Berlin 22 (a.a.) Alman Hariciye tfazırı Von Ribbentrop Berlindeki Sov•et büyük elçisine verdiği notada Sovetler Bıdiğinin hasmane vaziyetine ve lord^un Almanya hududJarı için ehlike teşkil eden büyük tanşidatına üinaen Abnanyanın Sovyetler Birliğine arsı askerî tedbirlere tevessül ettiğinî tasrih eylemektedir. Alman Hariciye Nazın Sovyet elçisine ilânı harbi bildirdi mak üzere harb Sefirler, Hariciyeye çağınldı Berlin 22 (a.a.) Almanya Hariciye Nazırı Von Ribbentrop, bu sabah ya(Arkasi sahife 3 sütun 6 da Hitlerin ifşaafına nazaran Alman tayyareleri Zitomir, Molotof Rusyanın BoğazKief, Sıvastopol ve diğer bazı sehirleri bombar Onların karşılaştığı ları işgal eimek istediğini tehlike, bizim tehlikede bildirmiş dıman etfiler mizdir, Rus milletine harb ilân etti elimizden gelen her Vlacaristan müdafaa yardımı yapacağız» edbirleri aldı JaponLondra 22 (Radyo) İngiltere Başya bir karar arif esinvekılı Mıster Churchıll bu akşam radyo ile soylediği nutukta Ingilterenin Rusyaya her yardımı yapacağını ve büde> Amerika Sovyettün muttefıklerinden ayni şeyi istiyeceğıni anlatmış ve davamn butun hur lere yardım edecek insanlar davası olduğunu izah etmiştir. İtalya da Sovyetlere M. ChurchiM Sovyetleri müttefik addediyor ediyoruz » Führer, Sovyetlerin' Almanyayı mutemadiyen arkadan vurmağa çalıştığım anlattı Roma 22 (a a.) İtalyan hükumeti, ıu sabah, Sovyetler Birlıği elçisine bir nota tevdi ederek kendisini bugunden itibaren Sovyetlerle harb halinde addettigini bıldırmiştir. Slovakya, Sovyetlerle münasebahnı kesti Presburg 22 (a.a.) Slovakya cumhuriyeti bugun Sovyetler Bırliği ile diplomatık münasebetlerini kesmiştir. Rumen Ordulan Başkumandanı General Antonesko Sovyetler Birliği Komiserler Heyeti Londra 22 (a.a.) Sovyetler BirlığıReisi Jozef Stalin nin Londra buyük elçisi Maiski, bu sabah Hariciye Nezaretine gelerek Eden'le Londra 22 (a.a.) Molotof radyoda uzun bir görüşmede bulunmuştur. beyanatta bulunarak Alman kıt'alarmm ( Arkası sahife 5 sütun 7 de) bu sabah saat dortte hiç bir sebeb göstermeden ve ilânı harb etmeden Sovyetler Birliğine taarruz ederek hududu (Arkası sahife 5 sütun 1 de) Sovyet elçui, M. Edenle görüstü Rumen ordusu dün Prut nehrini geçti Bolgrad şehri işgal edildi Şi?BnpsfnTbvst«> • J> Mister Churchill, şimdiki harbin dort safha geçirdığini soylıyerek bu safhaları şu şekılde anlatmıştır: 1 Fransanın sukutu, 2 ingiliz hava kuvvetlerinin geçen eylulde Alman taarruzuna karşı gelmesi, 3 Amerikanın ikraz ve iare lâyir hasım kabul etmesi, 4 Almanyanın Rusyaya yüklenmesi. Mister Churchill harbin bu şekilde dördüncü safhaya girdiğini anTattıktan sonra Almanyanın Rusyaya harb ilân itmesinden şu şekilde bahsetmiştir: « Bu sabah saat dortte Almanya ordulan Rusyayı istilâya başladı. iki memleket arasındaki münasebetler mükemmeldi ve böyle bir hâdise beklen(Arkası sahife 5 sütun 6 da) Almanyanın Fuhrer Şansölyesi Adolf Hitler Berlin 22 (a.a.) Bugün Hitler, Alman milletine neşrettiği beyannamede Sovyetlerle, hâdiselerin cebri altında istemiyerek bir anlaşma yapmış olduğunu izah etmiştir. 1918 denberi İngilC Arkası sahife 5 sütun 4 t e ) Birkaç söz Başkumandanlığı deruhte eden General Antonesko diyor ki: "Alnımıza sürülen zillet damgasını silmek zamanı geldi,, Bükıeş 22 (a^ı.) 2122 haziran gece yarısı kara ve hava ordularile donanmanm umumi seferberliği ilân edilmiştir. Yalruz ismen çağırılanlar kıt'alan başına gideceklerdir. Türkiye neden gençtir? Bir memleketin gencliği, o memleket halkımn fizyolojik bünyesile alâkadar değildir. Öyle olsaydı, nüfus artışında esaslı bir değişiklik olmadığına göre, bugümkii Türkiye ile Osmanlı İmparatorluğu arasında bir fark bulunmamak lâzım gelirdi. Genclik ruhu biinye ile alâkadardır ve bunu, milleti idare eden bıiyük önderler temsil eder. O derecede ki bir milletin mukadderatını elinde tutan şahsîyetin kudretine bakarak o milletin bünyesi hakkında hiikürn vermek kabildir. Genc Türkiye Cumhuriyeti! Dediğimiz zaman, bu hükmümüzü, teker teker ferdleri ölçerek değil, doğrudan doğruya bizi temsil eden yüksek şahsiyetlere bakarak vermiş bulunuyoruz. Dün Londrada İngiliz Hariciye Nazırile görüşen Sovyet Büyük Elçisi Maiski Dün başlıyan Alman Rus harbiuin muhtemel inkişaf btikametlerini gösterir harita Roma 22 (a.a.) Stefani ajansı Buk(Arkası sahife 3 «%tun 3 te) Antonesko baskumandan Atatürk gencdi. Türk gencliğinin öz kıymetlerini damarlarında taşıyordu. Bu sayede, asırlara sığmıyacak zaferleri ve inkılâbları beş on sene içinde başarmasını bildik. Hür ve müstakil yaşamanın gu ı rurunu yüreğimize aşıladık. Ismet Inönü gencdir. O da, Atatürkten emanet aldığı Türk gencliğinin en taze cevherlerini kalbinde, taşıyor. Bu sayede, iki senedenberi dünyayı hallac pamuğuna çeviren fırtına karsısında, biz, millî emniyetin sarsılmaz temellerine dayanarak, her ihtimale hazır bir halde, fakat telâşsız ve sakin, hâdiseleri seyrediyoruz. Başımızda bulunanlar, öz kıymetlerimizi temsiV . ettikleri için Türkiye Cumhuriyeti de gencdir. N.