15 Haziran 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

15 Hazîran 1 9 4 ! CUMHURfYET o ı\r A B Millî Şef 19 Mayıs Uçler paktının tevsii stadını seref lendirdiler Demirsporla Maskespor berabere kaldılar, Genclerbirliği Harbiyeye galib geldi Birliği kongresi ihver devlellerinin hüku Bir konuşma dill bir edebiyat dili olmet merkezleri, son haftaolduğu gibi bir de muş ve bu düin İlk lar içinde müteaddid müyazı dili vardırt teşekkülleri eski lakatlara sahne olduktan V e bu miilâBunlar birbirlerine medeniyetlerin ede Basın Birliği İstanbul mıntakası kon. katlarda bilhassa cenubu şarkî Avrupanekadar yaklaşmağa biyat dillerinin ör gresi, «lün öğleden sonra Eminönü Halnın mukadderaü arizüamik bir suçalışırlarsa çalıssınneklerine bakarak kevinde toplantısına devam etmiştir. rette görüsüldükten sonra, iki Mihver lar, karşılıklı tesirlerine rağmen, bir yeni yaratma, eski yaratmaları aşmakla vücud buldukları için ilk zamanlar bunDünkü içtimada, riyaset makamını idevleunin üçler pakhnı genisletmek için leçmiş değillerdir. Yazı dili bilhassa bir mümkündür. Bunlarm üzerinden geç lardan çok ve hatta fazlasile müteessir kinci reisliğe seçilen Bürhan Felek işgal jeni biı fursat buldukları anlaşılıyor. nesir dili olduğu için örneğini kendin mek, onları bilmeğe tevakkuf eder. olmuşlar, fakat gitgide ifratlardan sıy etmekteydi. Alınan haberlere göre Almanya Hariciden evvel teşekkül ve inkişaf etmiş Konuşma ekseriyetle kendiliğinden ve rılmak ve orijinalleşmek cehidlerile Geçen celseye aid zabıt okunduktan ye Nazın Von Ribbentrop'la İtalya Hayazı dillerinden alır. Bu örnek garbda teemmülsüz olur. Halbuki yazı, daima miliî bir edebiyat diline doğru gidilmiş, sonra, askere alınan bazı arkadaşlara riciye Nazın Kont Ciano bugiin VeneAnkara 14 (Telefonla) Reisicum ticelenmiş, Harbiye ve Genclerbirliği yunanca ve lâtince, şarkta arabca ve teemmüllüdür; ve müte'madiyen düzel klâsik şair ve nasirlerin yetişmesile birmensub oldukları gazeteler tarafından dıkte bnluşacaklar, ve bu içtima esna hurumuz Ismet İnönü bugün 19 Mayıs maçını da Genclerbirliği 2 ye karşı 3 farsça obnuştur. Her iki tarafta da yazı tilmeğe muhtac olmak dolayısile çok likte millî ve orijinal bir yazı dili vüyardım edilmesine dair bir temenni taksmda Hırvatistanın üçler paktına ilti stadını şereflendirerek yapılmakta olan sayı ile kazanmıştır. Reisicumhurumuz diünin geçirdiği tekâmüle bakıhrsa bu kere iradeli ve üzentili bir iştir; uslub cud bulmuştur. riri okunmuş ve bu takrir üzerinde, uhakı ilan olunacaktır. millî küme maçlarını takib etmislerdir. zun münakaşEİar cereyan etmiştir. Hak. staddan ayrılırken heyecanlı tezahürler tesiri açıkça görmek kabildlr. Qnaltm yaratmak gayretile de hususî turnürlere Osmanlı saltanatında, Arab ve Fars Hırvatistanın üçler paktına iltihakile Reisicumhurumuzun teşrifi üzerine tricı asrın Fransız nesircüeri olan Rabe meclubdur. Bunun için de nadir va kı Tarık Us, yapılan itirazlara cevab örneklerine göre klâsik denebilecek bir yapılmıştır. Şeref tribününde Hariciye lais, Montaigne ve Calvin'ler, aldıkları yeni kelimeler bıılmak, lehçeyi zengincenubu şarkî Avrupa devletlerinden Ma bünlerdeki seyirciler ayağa kalkarak şiir dili vücude gelmiş olduğu görülür. vermiştir. Müzakerenin kifayeü hakVekili Şükrü Saracoğlu, Parti Müstakil kuvvetli lâtin kültürü sayesinde, Francaıistan, Kumanya, Bulgaristan ve Hır dakikalarla alkışlamışlardır. leştirmek, eski ve yeni dillerden kelime fakat bu kuvvette bir nesir dilinin vü kında verilen takrir üzerine, geçen intiEskişehir Demirsporla Maskespor a grup reisi Ali Rana Tarhan da buiun sız nesrini vücude getirmişler ve lâtin aktarmaları yapmak lâzımdır: Tâ ki yeni vatistan Mîhvere bağlanmış ve Mihverin cude gelememiş olması eski mekteb ve habda, reyler dağıldığı için ekseriyet rasmdaki maç 2 2 ye beraberlikle ne makta idi. cede görülen berrak ve özlü fikirleri ve ince fikirler edilsin, yahud düşüncejeni nizamını kabnl etmiş oln>or. medreselerde yazı dilinin çok ihmal kazanamadıkları anlaşılan idare heyeti nummııııınıımillIlllllllllllllllllilllllllllllllllüimmillıiMniHMiıiMH.,,,.....» fade etmek kabiliyetini bu nesre aşı ye ekzotik ve ârifane bir şekil verilFakat bu devletlerin Mihvere bağlanedilmiş bulunmasındandır; bununla be İle haysiyet divanı ve Ankaraya gidecek amağa muvaffak olmuşlardır. sın. Allâmelik ve tasannuun moda ol raber hukuk ve tarih sahasmda binnis mümessil heyetin yedek azalan seçilnıış ve üçler ittifakmı imzalamış olnıaTürk nesrinin yazılmıs bir tarihi ol duğu devirlerde bu temayülün şiddetle be muvaffakiyetli bir nesir dili vücu mek üzere yeniden intihab yapılmıştır. lan bu devletlerin, her nedense, Birlemadığı İçin geçirdiği safhalar ve bu hâkim olduğu görülür. Yalnız bu su de getirilmiştir. «Mecelle» ve Cevdet şik bir manzıune vücude getirmelerini Yapılan intihab neticesinde, mıntaka safhalarda aldığı tesirler üzerinde bir retle imal veya aktarma edilen yabancı Paşa Tarihi bu hususta en güzel ör idare heyeti aslî azalıklarına: kolaylaşürmamakUdır. Çünkü bu ittiiak hükümde bulunmarun zamanı gelmemiş kelimeler eskiden umuml diie ancak nekler olarak gösterilebilirler zannedımanzumesine giren devletler, birbirleriHakkı Tarık Us, Burhan Felek, Reşcd tir. Bununla beraber Osmanlılar dev edebiyat diline yattıktan sonra ve ya yorum. nin zararına olarak tatmin edilmişler ve Feyzi Yüzüncü, Doğan Nadi, Muvaffak rindeki türkçeyi aşağı yukarı bildiği vaş yavaş girebilirdi: Fakat, bugünkü bu yüzden bir kısmının hoşnud olmasıHarf inkılâbından sonra Türk yan Sunal. miz için arabca ve farsçanın eski türk matbuatta bu mahiyette yeni kelimeleııa mukabil, diğer kısmının ıstırab içinde İdare heyeti yedek azalıklarına: dili asü örnekleri aramakta ve bunun çe nesri üzerinde pek bariz tesirleri ol rin teamül haline gelmeleri daha çakıvraıunasına sebebiyet verilmiştir. Bu Cemaleddin Saracoğlu, Feridun Osiçin de eski Yunan ve Lâtin edebiyatduğunu söyleyebilıriz, Osmaniıların ilk buk olduğu için muharrirlerin bu huyüzden Rumanya, Macaristana diş biliteşekküllerinden itibaren tanzimata ve susta eskisinden çok daha dikkatli ol larile doğrudan doğruya temas etmek man Menteşelioğlu, Fuad Duyar, Kâzım yor ve Macaristan Transilvanyayı kâhatta Cumhuriyet devrine gelinceye ka maları icab eder. Muhtelif tesirlerle ve ihtiyacmı duymaktadır.. Fakat lâtince Şinasi Dersan, Nureddin Oryan. milen kurtaramamış olmsk yüzünden Nevyork 14 (a.a.) Nevyork Times Haysiyet divanı aslî azalıklarına: dar bu tesirin bütün şiddetile devara muhtelif zamanlarda yan dillerine gir ve eski yunanca için liselerimizde evmemnuniyetsizlik gösteriyor. Bulgaris gazetesi, Robin Moor ismindekı AmeriRefik Ahmed Sevengil, Enis Tahsin velce başlamış bir hazırlık olmadığınettiğini görmemek kabil değildir. Daha miş yabancı kelimeler bazano kadar lan, Yugoslavya, Yunanistan ve Ruman kan vapurunun torpillenmeslnden bahAnkara 14 (Telefonla) Yeni Sinan Paşanın «Tazarruat» ında ve Fuzu aşın olmuştur ki bir manaya mukabil dan bize sunulan örnekler ister istemez Til, Ömer Rıza Doğrul. ya hesabına tatmin edilmiştir. Ve hiç sederek diyor ki: Haysiyet divanı yedek azalıklarına: mahsul hakkında İyi haberîer gellinin nesirlerinde Arab ve Fars nesrinin iki veya üç kelime kullamlmıştır. HÜd tercümenin tercümesi halinde devam etşüphe yok ki bn üç millet Bulgaristana Muharrem Feyzi Togay, Eşref Şefik mektedir. Halbuki ilk kaynaklarla doğ« Amerikan hukumetini ve milletini rnektedir. Bir aralık havanın kucümle ve fıkra yapılarile birçok kelime türkçede bunun birçok mlsalleri varrahmet okumuyor. Yngoslavyanm bir tatmin eünek için naziler acaba hâdiserak gitmesi dolayısile hasıl olan lerinin yerleşmiş bir halde olduklan gö dır. Meselâ babanın yanmda «peder», rudan doğruya temasın ne kadar ehem Atabey, Burhan Cahid Morkaya. parçasma Hırvatisfan namı verilerek, yi nasıl İzah edebıleceklerdir? Bu hâdise Ankarada toplanacak umumî kongre endişe memleketin her tarafına rülür. Nitekim arabca ve farsça imlânuı, annenin yanında cvalide» asırlaroa ya miyetli olduğu bunlarm garb yan dilzâhirde müstakü, fakat hakikatte Mih göstermiştlr ki, denizaltı muharebelerinkâfi miktarda düşmüş olan son izafî ve vasfî terkiblerin, izafet telabüleri şamıs; keza ayın yanında <mah> ve lerinde yaptıklan büyük tesirlerden an murahhaslığına: ver boyunduruğuDa tâbi bir devlet vü de riayet edilmesi icab eden hususlar Selâmi İzzet Sedes, Burhan Felek, yağmurlardan sonra tamamen zail ve birçok kelimelerin eski türkçe nes kamer» gibi bir manaya mukabil üç laşılmaktadır. O halde, ilk kaynaklara cude getirilmiştir. Bu devletin müstakil hakkındaki muahedeye hürmet edeceolmuştur. Ziraat Vekâleti tarafınrine hâkim olmaları bu örneklerin te kelime şiir ve nesir dillerinde bol bol uiasmak arzusu her hale rağmen cid Vâlâ Nureddin Vâ Nu, Cihad Baban. olduğu far7edilse bile Hırvatlan Sırblı ğine dair Alman hükumetinin teşrinisadiyet ve ehemimyetini muhafaza ede Naci Sadullah Balkara, Said Kesler, dan bu hususta tetkiklerde bulunsirini ispat eder. Lâtincenin tesiri al revac bulmuştur. lardan ayırmağa istinad eden ve Yu ni 1936 da yaptığl vaidin hiçbir kıymeü eyami Safa. cek ve ergeç tatmin edilmek yollarını mak üzere gönderilen hejet de tında kalan yeni garb dillerinin nesirGeniş kütlelere hitab etmek mecbu yaratacaktır. goslav nıilliyetini parçalıyan bu teşekkü yoktur. Hitler Arnerikan bayrağına ilk Seçilmişler ve kongre, büyüklerimize sayanı memnuniyet müşahedelerie leri de, ban farklarla, hemen hemen riyetinde olan gazeteciliğin inkişafı ollün sağlamhğı çok süphelidir. Çünkü ateşi açmıştır. Ticaret vapurlarınuzı sitazim ve bağlılık telgrafları çekilmesini Ankaraya dönmüş bulunuyor. ayni tesirlere uğramış olduklaruıdan Yan dili, bir düşünce ve edebiyat masaydı yan dilindeki bu fazlalıkların Hırvatla Sırbh arasmdaki mezheb ve lâhlandırmak ve donanmamızın himayettifakla kabulden sonra Ankarada topKışlık mahsul umumiyetle İyi ol. keyfiyetin umumî olduğu söylenebilir akıl ve mantık iradesile tasfiye edilmesi dili olmak itibarile ilim dilinin de te anacak Basın Birliği umumî kongresi. külfür farkma rağrmen ikisini birleştiren si altında işletmek zamanı gelmiştir.» makla beraber, yazlık ekimin de Binaenaleyh sadece konuşma diline sahabil olmıyacaktı. Yan dilimizde hemen melldir. Yan dili inkişaf etmemis bir nin mesaisini bitirdiği tarihten itibaren bir camia vardı. Ve bu camianm unsuryağmurlardan sonra müsaid bir Nevyork Herald Tribune diyor ki: memlekette ilim dili de yoktur. bir ay İçinde ve idare heyetinin tayin ları arasındaki ayrılıklar ailevî bir mehib ve hâkim olmakla yazı dilinin de tamamile terkedilen «çifte» ve cüçlü» şekilde yetiştiği anlaşılmaktadır. «Bu hâdise korsanhğm ve cinayetin Bundan sonra, hanrlanmakta olduğu kelimeler şimdi apartıman, kahve ve edeceği tarihte toplanmak üzere talik sele idi. Bu yüzden Sırblınm uğradığı bir cürmümeşhududur. Beynelmilel kaelde edilmiş olacağını zannetmek doğÇukurova ve Ege mıntakalarmda bildirilen ilim dili kongresi münasebeedilmiştir. menkubiyet ve Hırvatın mukadderatına nunların hiçbiri bu hareketi haklı gosru değildir. Çünkü yazı dili özlü ve mağaza isimleri halinde devam etmek tile terimler meselesine geçeceğiz. buğday ve arpa hasadı fevkalâde tedir. hâkim olan esaret herhalde bu iki mil terecek surette tefsir edemez. Bu hâdifikirli olabilmek için daima kuvvetli bir idare heyeti dün akşam ilk içtimamüspet şartlarla yapılmaktadır. M. Şekib TUNC Elhasıl yan dili, her medenl millette lcü hoşnud etmiyecektir. Yunanistanın se, Amerikan akidelerine ve denlzlerin kültüre muhtac olmuş ve bu kültür olnı yapmış ve idare heyeti reisi iğine Trakyadaki son yağmurların da >ediği darbeler ve uğradığı haksulıklar an'anevî hürriytine karşı naziler tarafınmadıkça yazı dilini yavanlıktan kurtaryazlık ekimlerin gelişmesinde bü ye karşı 3 reyle Hakkı Tarık Usu mak mümkün olmamıştır. Gündelik koise gün gibi aşikârdır. yük faydalan görülmüştür. Diğer ntihab etmiştir. dan meydan okunduğunu ve bunların nuşma dilinin ihtiyac duymadığı mütaraftan mahsulü yağmurlu günAnkara mıntakası kongresinin İşte bu vaziyet üçler paktını Imzalayan hiçe sayıldığını göstermektedir. Maruı cerred düşünceye yükselmek isteyen lerden evvel kaldırmak için deviçtlmaı devletler arasında bir tesanüdün hıısu kaldığımız bu hareketten sonra Ameriher yan dili kendine örnek olacak İnletçe muhtelif mmtakalara değı Ankara 14 (Telefonla) Basın Birlüne mâni oluyor ve bu devletler üçler kan gemilerinin yapmak mecburiyetinde kişaf etmiş bir yazı dilinden kelimeler tılmış olan ziraat aletlerinden de liği Ankara mıntaka kongresi bugün paktını inızalamakla beraber bir sulh kalacaklan muhariblik hareketi ne olurve ifade tarzlarile noktalama usullerüıi azamî istifade edilmektedir. Son Ankara 14 (Telefonla) Topraksız saat 11 de Halkevinde toplandı. Kon. manzumesi vücude getiremiyorlar. Bu sa olsun. bu hareketler hukukan ve mamektebler ve kitablar vasıtasile almak haberîer, yeni mahsulün bere . çiftçiye toprak dagıtmak hususundaki reye Ankara mıntıkasını teşkil eden yüzden Berlin ile Roma birbirini takib nen şimdiden meşruiyet iktisab etmiş zaruretinde kalmışür. Yalnız eski türkketli olacağı ümidinl takviye et çalışmalara devam edilmektedir. Teşkil 5 vilâyetteki aza iştirak etmekte İdi. eden mülâkatlara sahne obnakta ve ce olmaktadır.» çe bu hususta kendi gramer ve sentakmiştlr. edilen 50 komisyomın bu işi azaml beş dare heyeti reisi Kemaleddin Kamu nubu şarkî Avnıpası, derdini açıktan sından fedakârlık edecek kadar İfrata senede intaç etmesi hususunda tedbir toplanüyı açtı. Kongre reisliğine Ajans Almanyanın noktai nazan açığa dökmeğe cesaret etmemekle beragittiği içindir ki Türk nesircüeri araler alınmıştır. Devlet elinde tevzi edile umum müdürü Muvaffak Menemenciber, arzettiği istikrarsızlık manzarasile Berlin 14 (a.a.) Resmî membalarsında sadelik ve itidal taraftarlan hig celc takriben 14 milyon küsur dekarlık ğlu, reis vekilliğine Samih Tİryakioğbakikî vaziyetini ifşa etmektedir. dan ecnebi gazetecilerle yapılan beyanata bir zaman eksik olmamış ve bunların toprak bulunmaktadır kl, bunlar 9484 u, kâtibliklere Âdil Akba ve Kemal devamlı mücadeleleri ve buna inzımam Mihver devletleri cenubu şarkî Avru göre Almanya İçin Robin Moor vapu . Nevyork 14 (a.a.) Pow Jones a köydedir. Bu araziden 9656 köydeki i Gencosman seçildiler. Mmtıka eden matbuat hayatının İnkişafı zaru ansına gelen bir telgrafa göre nazi par 7,5 milyon dekarlık kısım göçmenlere dare heyeti kâtibi umumisi Mekki Said pa devletleri arasında iyî komşuluk bağ runun batırılması keyfiyeti siyasî de retleri yazı dilimizde bugün görülen tisinin gazetesi olan Voelkischer Beo dağıtılmak üzere İskân idareslne bıra senelik rapor ve bilânçoyu okudu. Dilarını, samimî anlaşmaya dayanan dost ğil fakat sadece askerî bir mahiyet arnkılâbcı hareketlere kadar varmışür. luk münasebetlerini, müşterek menfa zetmektedir. Binaenaleyh Almanya bu bachter'in, Göbbels'in İngilterenin isti kılmıştır. Takriben 6.5 milyon dekarlık ek, lâyiha, hesabları tetkik ve bütçe Ezcümle harflerin değiştirilmesi eski allere istinad eden Lşbiıliğini temine mu meselede münakaşadan istinkâf etmeklâsının yakın olduğunu gösteren bir arazi de topraksız köylülere tevzi olu ncümenleri seçildi, Blrliğin çahşmalarj İmlânın bütün yabancılığını izale ettiği vaffak olamamışlardır. Bunun neticesi tedir. Robin Moor kaçak eşyayı hâmil üzerinde hararetü müzakereler yapıldı. makalesini ihtiva eden son nüshası Al nacaktır. gibi lüzumsuz yabancı kelimeleri de olarak dünyanın bu bölgesi sulh değil bulunuyor ve İngiltereye gidiyordu. Bu Üzerinde durulan meselelerin basında man makamlannın emrile müsadere ekısa bir zamanda tasfiye etmiş, terkibFransada bozğunculara harb, istikrar değil, istikrarsulık, emni sebeble mezkur vapur, ayni vaziyette is mukaveleleri ve umuml kongreya dilmiştir. Bu tedbir hakkında hiç bir lerin avdet etmesi yollarını kapamış, bulunan diğer her hangi bir vapur gibi yetsizlik ve itimadsızlık içinde yaşamakönderilecek aza sayısının daha fazlakarşı mücadele izahat verilmemiştir. ürkçe kelimelere olan ihtiyacı şiddetle Viyana 14 (a.a.) Stefani: tm ve karanbk bir istikballe karşılaş batırılmıştır. Almanya kaçak eşya götülaştırılması hususları vardı. Yapılaa Dow Jones ajansına göre Göbbels Vichy 14 (a.a.) Amiral Darlan. İktısad Nazın ve Reichsbank reisi artırmıştır. O kadar ki eski aşırı tesirren her vapuru, milliyeti ne olursa olntihabatta idare heyetine Mümtaz Faik maktadır. sun batırmağa karar vermiş bulunmak Funk, burada irad ettiği bir nutukta lere mukabil aşırı reaksiyonlar hasıl sGirid misali» başlığı altındaki maka Dahiliye Nazın sıfatile bütün prefelere 'enik, Mekki Said Esen, Şerif, Naşid Mihver tarafından kurulan Hırvatisverdigi bir emirde, menfi hareketlerile Almanyanın ayrı prensiplere dayanan olarak anarşi tehlikeleri baş göstermiş esinde ezcümle şöyle demektedir: tadır. luğ, ve Bilâl; mıntaka haysiyet diva. tanın üçler paktına iltihakı ise, bu vabir iktısadî faaliyet sahibi diğer memle«Çörçil Almanlann zahirî hareketsiz hükumetin faaliyetini bozgunculuga uğ m aslî azalıklarına Fazıl Kurdis, Nu« r. z5yet üzerinde müessir olacak mahiyette ketlerle işbirliği yapmıyacağı hakkınlik devrelerini müteadid defa tecrübe ratmağa teşebbüs eden memurlar hak eddin Artam, Sabahaddin Sönmer, yedeğildir ve bu vaziyet üzerinde müessir Bununla beraber eski yan dilile budaki İddiaları tekzib etmiştir. Bu günkü etmiş bulunmaktadır. Bu hareketsizliğin kında en agır tedbirler alınmasını taek azalıklara ajans muhasebecisi Ceolamıyacağı için vukuu ile ademi vukuu Almanya hakikî altın esasına dayanan günkü yan dili arasında doldurulamaı Almanların büyük darbeler indırmtden mim etmiştir. mil, Reşad Nuri, Ekrem Tektaş, umumüsavi mahiyette sayılabilir. Hat bir uçurum olduğu, başka bir tabirle paralara karşı hasmane vaziyet asla alevvel uzun uzun nefes aldıklarına demî kongre murahhaslıklarına da Mecdi ta Hırvatistandan sonra yeni bir Vişi 14 (a.a.) Yahudi işleri umumî mamıştır. Şimdiki Alman parası devlet bambaşka bir yan diline doğru g'.dil lâlet ettiğini pekâlâ bilir. Eğer iki ay Amerikanın yardımı etrafın Sayman, Samih Tiryakioğlu, ve Hikmet Sırbistan, yeni bir Yunanistan vücude kâtibi Vallat cumartesi günü uzun iki tarafından fiat ve yevmiye meseleîerinde diği iddia edilemez. Yalnız tanzimattanda Samuel Hoare'ın izahatı Tuna seçildiler. Kongre çalışmaları fa» getirilse ve bunlar da üçler paktını imza kanunun resmî gazetede neşredileceğini ahnmış olan faydalı tedbirler sayesinde beri Türk yazı dilinin örnekleri değiş evvel Almanların haziran bidayetinde Giridi alacakları söylenmiş olsaydı ÇörMadrid 14 (a.a.) İngiliz büyük el ılasız surette beş saat devam ettiğinetseier de vaziyet gene değişmiyecek bildirmiştir. Bu kanunlardan biri yahu ve Alman milletinin yaratıcı faaliyeti meğe başladığı gibi matbuatın inkişafı 'en, aza şerefine gar gazinosunda terçil buna hiç şüphesiz gülerdL Eğer buçisl Samuel Hoare, İngiliz Kralının ve Avrupanın cenubu şarkisinde sakin. diler hakkında mer'iyette bulunan ka neticesinde sağlam bir esasa istinad etti dolayısile sür'atle ilerlemiştir. Bununla ib edilen öğle yemeğine de ancak saat hoşnud ve isbirliğî yapan bir manzu nun hükümlerini geniş mikyasta şu rilmiştir. Funk şunları ilâve etmiştir: beraber bu yan dili de hiç bir zaman ;ün de iki ay sonra ne olacağı söyle yıldönümü münasebetile tertib ettiği bir kabul resminde bu harbdeki Ame .6,30 da başlandı. mc vücud bulamıyacaktır. Çünkü bu mullendirmektedir. Diğer kanun da « Mark müstakar bir paradır ve is konuşma dili olmamış ve olmıyacaktır. necek olsa yeniden gülmesi pek muhrada Mihver tarafından hoşnud edilenler Fransada yaşayan bütün yahudilerin tikrannı muhafaza edecektir. Mark şim Şu kadar var ki münevver zümrenin ko ;emeldir. Halbuki iki ay sonra muş rikan yardımımn geçen harbde Vilson tarafından harb ilân edildikten sonra İnönü kampına giden korku içindedir ve yakın istikbalin kah tesçiline aiddir. Birinci kanun yahudi di Avrupaya hâkimdir ve harbden son nuşma dili yan dilinden çok müteessir külâtla karşılaşacaktır.» yapılan yardıma faik olduğunu söylenna uğramaktan, arazilerini aldıkları lerin bankacılık, borsacılık, simsarlık, a beynelmilel piyasada bu günkü rayi olduğu için bunlar arasındaki yakmtalebeler Amerikada amele grevlerile miştir. Elçi, bugünkü askeri vaziyetten milletlerin intikamile karşılaşmaktan radyoculuk, gazetecilik ve filimcüik ini muhafaza edecektir.» laşma bu tarzda bir his galatı verememnun olmamak için hiç blr sebeb tnönU kampında talim görmek üzegibi mesleklere intisabını menetmekte korkmaktadırlar. Hoşnud edümiyen milbilir. Hakikatte ise aradaki açıklık anmücadele mevcud olmadıgını da beyan etmiştir. re müracaat eden talebe sayısı gittikçe letler ise, hosnudsuzluklarını izhar için ve bakaloryasım veren yahudi talehe Toprak Mahsulleri Ofisinin cak kuvvetli bir kültür kazancile kapaVaşington 14 (a.a.) Âyan mecllsl, Hoare, mütaleasını, dünyanın her kö artmaktadır. Sıkı bir sıhhi muayene ne lerden üniversitelere gireceklerin adefırsat gözctliyorlar, bu günkü sartlar. tılabflecek kadar büyüktür. Bütün me Reisicumhura, harb malzemesi imal e şesinden gelen malumata istinad ettir ticesinde, bunlar arasında havacılığa siloları belki de, bu fırsarı geciktirebilir. Fakat dini tahdid etmektedir. denî dlllerde olduğu gibi türkçede de den fabrlkalara, istlhsal durmak teh mekte olduğunu ilâve eylemiş ve söz karşı elverişli bir bünyeye sahib olanAnkara 14 (Telefonla) Mecmuu yarın ne olacağını. kim bilir? Umumî kâtib, yeni tedbirler hakkın 73 bin ton Istiabında olan Toprak Mah yan diline sahib olmak için lise tah likesüıe maruz bulunduğu ve yahud lerini şöyle bltlraıiştir: Iar peyderpey İnönüne sevkedilmekteGörülüyor ki Mihverin üçler paklı da gazetecilere izahat vermiş ve bu sili bile azdır. Yan dilinde terakki, küldirler. patronlarla amele tavassut teşkilâtına sulleri Ofisinin silolan yeni inşaatın « Almanlar başlıca hedefleri olan manzumesini genişletmek için takib et münasebetle Fransız topraklannda ya[ür derecesile mebsuten ve kültürsüzHavacılıgın kazandığı büyük ehemmüracaatten imtina eyledikleri takdtr Büyük Britanyayı lstila etmek ve Akhitamında 93 bin tona çıkacak ve ihatiği batü hareket bir netice vermemek şayan yahudilerin halen tehcirine imükle makusen mütenasibdir, denebilir. lesi yapümış veya münakasaya konulde, el koymak salâhiyetini veren ka denizin şark kısmmı kapamak gibi iki miyet karşısında, gencliğin bu vadide i.e, belki cenubu şarkî Avrupayı tehlikeli kân olmadığından bunlara aid meseHatta çok kuveÜi olan liselerde bile mak üzere bulunan sllolarla istiab hadnunu 25 muhalife karşı 46 reyle kabul teşebbüste akamete uğramış bulunu alâkasını arttırmak ve bu suretle mem bir intizar vaziyerl içinde tutmaktadır. lenin ancak harbden sonra kat'î bir hal yazı diline sahib gibi görünenler ancak leketimizin muhtac olduğu elemanları di 108 bin tonu bulacaktır. Maamafih etmiştir. yorlar.> Mihver devletleri bu intizar vaziyetine suretine bağlanabileceğini beyan etkültürleri gelişmiş mevhibeli bahtiyaryetiştirmek maksadile Hava Kurumu Ofisin bunlar haricinde tutulmuş ve Reisicumhurun telifibeyn teşebbüson vermek için yeni kararlar venniş miştir. lardır. Hele eski türkçenin yan diline Ingilterede iaşe miktarı eni hazırlıklar yapmaktadır. ambar olarak kullanılan bir çok binalerse. bu karann mahiyetini önümüzdeki hâkim olmak büsbütün zordur. Bunun sünün akametlnden evvel bu salâhiyeti Maarif Vekâleti tarafından geçen seları da vardır. artırıldı Bir îsviçre vapuru battı günler içinde anlayacağız. için Arab ve Fars kültürlerüe Osmanlı kullanamıyacağı hakkında verilen takne, mekteb müfredat progTamlanna ömer Rıza DOĞRUL kültürünü bilmek mutlaka lâzımdır. rire karşı hükumet mücadele etmişse Irakta şiddetli tedbirler Londra 14 (a.a.) İngllterede haf konan havacılık dersi önümüzdeki ders Berne 14 (a*.) Fransa ile Cenova arasında işîeyen bir îsviçre vapurunun Bsğdad 14 (a.a.) Radyoda millete Bugünkü yan dili dahi öyle kolayoa de neticede tairir kabul edilmiştir. Hü talık peynir tayını 30 haziranda 28 yılı başından itibaren okutulmağa başCenovaya giderken battığı haber ahn . hitaben bir nutuk irad eden yeni Irak kazanılacak bir marifet değildir. O de kumette yüksek mevki işgal eden bir gramdan 58 grama çıkanlacak, tere lanacaktır. Vekâlet, bu derse aid esasErzvprum Sıhhat müdürlüğü mıştır. Bu şilebin hamulesini mısır, yu Başvekü Seyyid Cemili ElMidlal ge rece ki eski yazı diline bigâne kalan zat, hükumetin grev tertib etmekle yağı tayını ise 116 gramdan 58 grama lan tesbit ederek mekteblere göndereİstanbul Sıhhat müdür muavini Aziz laf ve ray teşkil ediyordu. Gemi İspan çen ay zuhur eden hâdiselerden mes'ul ların yan dilinde esaslı ve hâkim yeni mes'ul addedilecek herkesi, harb sana üıdirilecektir. Reçel tayını agustosta cektir. Tedrisatta talebenin, bilhassa Sonal Erzurum Sıhhat müdürlüğüne yol bandırası altında seyahat etmekte olan canilere karşı şiddetli tedbirler a blr Türk nesrine sahib olmasını ümid yiinde çalışan fabrikalardan uzaklaş ayda yanm libreden bir libreye çıka amelî bakımdan da yetiştirilmesine çalidi. etmek bir mucizeye inanmak olur. Her tırmak kararını verdiğini söylemiştir. rılacaktır. lışılacaktır. lınacağını söylemiştir. tavin edilmiştir. YAZI DİLİ Yazan: »^••^^^•^•^^^ Profesör M. Şekib Tunc Dün intihabat ikmal edildi ve kongre tekrar toplanmak üzere dağıldı Robiıt Moor vapuru hâdiscsi Amerikan gazeteleri Almanya aleyhine şiddetli neşriyata başladılar Mahsul vaziyeti çok iyi Son yağmurlar kuraklık tehlikesini bertaraf etti 2 ay sonra neler olacak? Topraksız köylüye verilecek toprak Altın karşısında markın kıymeti Göhels'in ifşaatını nesreden Alman gazetesı musadere edildi Alman iktısad Nazın Funk şayani dikkat beyanatta bulundu Fransada Yahudilere karşı ledbir alındı İhtiyar kadın, iki genc kızı elsmle süzdü: Fakirlik de lâzım, kızım. Fakirler olmasa zenginler olur mu? Remziye bahsi değiştirmek istedi: Herkes, bir yol tutmuş, bir karara yaşıyor. Gülmeğe çabalıyordu: Söylemeği unuttum. Fabrikadaki tekir kedi, yavruladı. Aman, ne şirin şeyler! Artık, hepimizin onlara, süt, manca adağı var. Edibe teyze, yemeğini bitirmişti, havlusile ağzını sildi: İşte, Allah, kullarına nerede olsa, yardım eder. Remziye, gönlü kırık insanların maneviyata sarılışı ile iç çeker gibi bir soluk aldı, gözleri parladı, dudaklarında bir gülüş başlangıcı belirdi, söndü: Buna, inanıyorum. Çok şükür yarabbim! Peçetesile dudaklannı hafifçe sildi, iskemlesini geriye çekti: Oh! Ne doydum! Leman, kendini tutamadı, güîda: Aman abla, ne yedin ki? Remziye, kekeledi: Ben, buraya aç gelmiyorura ki... Fabrikada benim götürdüğum yemek ten başka arkadaşlann ikramına da uğruyor, çörek, simid, pasta, karamel, artık, neler yemiyorum. Leman, dargmlaştı: Aman abla, bunun şakası yoktur. Insan, mide fesadına uğrar. Remziye, hemen tevil etti: Lemancığım, ben, idare ederim Pisboğaz değilimdir bilirsin. Leman, telâşla: Hayır, bunun için söylemediın, dedl Arkadaşlann zorlarlar da.M Remziyenin gözleri dalmıştı: Biz arkadaşlarımızı mide fesadına uğratacak kadar fazla ikramda bulunamayız. Çünkü... Susru; fakat içinden: Onlar da bizim gibi... Bir çoklarının yatacak yerleri de iğreti, kira ile bile rutunamıyorlar... Gündelikler ortada... Kiraya mı? Boğaza mı? Üste başa mı? Diye söyleniyordu. Leman, Remziyenin gözlerine bakmıştı: Abla, ne daldın? Remziye önce duymamıştı, neden sonra, ellerini gözlerine götürdü, oğuşturdu: Hayırdır inşallah. Gözlerim dalıyor». Bİr AŞK U C U R Ü M U F.debî roman *• llı H I I l ^ . « || | ı , ,„ m 72 Mahmud Yesari Odadan çıkmca, sofada durdu, elini boğazına götürdü. Soğuğu duymuyordu. Yakasını açtı, derin bir soluk aldı. Biraz kendine gelmişti, sendeliye sendeliye odaya gitti, soyundu, titriye titriye yattı. Avazı çıktığı kadar bağırmak, ağlamak istiyordu. Bağırmak, hakkı değildi; ağlamak da... Remziye, yatağınm içinde büzülmüş, kendisile karşıhkh konuşuyordu: Bize kimler geliyor ki... Kimler gelir ki?.. Yarın değilse, öbür gün, mahalleli kapımızı çalar. Ne haklan var? Herkes, evinde 5erbe=;t değil mi? Bu serbestliğin dereceleri vardır. Edibe teyze, hükmünü verdi: Yolda biri var. Remziye, omuz silkti: Bize kim geliyor ki... Kimler gelir ki. Fazla söyliyemedi, ayağa kalktı: Ben, soyunup döknüp yatayım. Leman, ona candan bir sevgi ile bakıyordu: Yat abla... Sen, çalışıyorsun, iş yorgunusun, Biz, bütün gün uyuklamaktan uyku yorgunuyuz. Edibe teyze ile her şeyini hazırlarız. rünce: Aman, siz de, dedi. Dilim alışmış... Kapıdan çıkarken ilâve etti: Yarın, kâtibden izin alır gelirim. Edibe teyze, Fikri bu sabah geldiği zaman, benim eve erken dönecoğimi söyle. Öyle ya, uyku rutmaz, bir işi çıkar, sokağa fırlayıverir. Edibe teyze, bebekleri sönük gözlerini açmıştı: Hiç merak etme. Sen, git rahat rahat uyu... Allah rahatlık versin. Leman da tekrar etti: Allah rahatlık versin. Remziye, ikisine de ayn ayrı gülümBedi: Remziye, sesini diriltmeğe çalışarak Allah razı olsun... mırıldandı: Onların üzülür gibi durduklarını gö İnşallah.» Size de.M Evine bir erkek alıyorsun. Kocan mıdır, zanparan mıdır, dostun mudur, kiracın mıdır, hısımın, akraban mıdır? diye elbette soracaklar. Ama, ne haklan var? Insan, evine bir tanıdığını misafir edemez mi? Eder ama, semtlere, mahalielere göre değişir. Remziye, kendisine de kızdı, artık konuşmadı, gözlerini zorla yumdu, başka şeyler düşünmeğe başladı. Kâtibden, Lemanın hastalığmı bahane ederek izin istiyecekti. Fakat onurı. eve erken gelmesi de mahallenin gözünden kaçmazdı. Eve sabahleyin Fikri geliyor, öğleden sonra da Remziye eve dönüyor. Bu, mahallede çalkanırdı. Zil takar oynarlardı. Eskiden, sabah olmasım beklerdi. Fikri ile buluşacağı için evden sevincle koşarak çıkardı. Şimdi, sabahtan korkuyordu. Fikri evde iken, mahalleli bir münasebetsizlik ederse?.. Remziye, bunun hesabını verecekti. Nasıl verecekti? Bunu, bilmiyordu. bilemezdi, kestiremezdL Fakat karşısındakileri büiyordu; onlar, hesab soracaklardı. İçi voruldu: Oh! Sonunda ölüm yok ya.~ Başa çıkamazsak, evi kiraya verir, bajka semte taşmırız. Ne eşyamız var ki zaten... Evi kiraya vermeği düşünürken tilredi. Borcun faizi yaklaşmıştı. Remziyede, ihtiyat beş on lira vardı ancak. Lemanın hastalığı belli olmuyordu. Bazan sinir nöbetleri tutuyor, eski reçeteleri yaptırtmak lâzımgeliyordu. Bu kış günlerinde, kendi de hasta olabilirdi. Bir evin, akla gelmedik bin tüıiü ihtiyacları olurdu. Remziye, başını yastığın altına soktu, mendilini ısırarak ağladı, ağladı. ağladı... Ve ağlarken, yoruldu, yoruldu. Öbür odadaküer, Lemanla Edibe teyze, başbaşa vermışler, dudaklarmın ucile konuşuyorlardı. Genc kızın gözleri yaşlıydı: Ablam, çok dalgın, Edibe teyze.M İhtiyar kadın da hırkasınm yenile gözlerini sildi: Yavrucak, nasıl dalgın olmaz, evlâdım. Hesab verecek o. Leman, mendilini gözlerinde gezdiri" yordu: Fikri Efendiyi, eve alışına şaştım» Ben de kızım... Hâlâ, şaşmaklardan kendimi kurtaramıyorum. f Arkası var)