5 Haziran 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

5 Haziran 1941 CUMKURtYET (Bas tarafı 1 inci sahifede) göre Almanlar Kasablanka Fransız zırhKahire 4 (a.a.) Giridi en son terLondra 4 (a.a.) 2 haziranda sona lısının sür'atle bitirilmesini istemişlerdir. kedenlerden olan Yunan Adliye Nazırı eren hafta içinde ceman 53.000 tonluk tngiliz tahriklerine bir cevab Dimitrakakis, Mısıra muvasalatmda, Aldüşman ticaret gemisinin batınldığı veverilecekmis man tayyarecilerinin Girid şehirlerini ya hasara uğratıldığı hakkında haberParis 4 (a.a.) D. N. B.: «Lesnou tahribde gösterdiği «tarif edilmez» vahler gelmiştir. Bunlardan en aşağı 55.000 ton hacminde vapur Akdenizde batırü veaux Temps» gazetesi Vişiden dün Ge şeti anlatmıştır. neral Weygand'ın da iştirakile yapılan mış veya hasara uğratılmıştır. Dimitrakakis, demiştir ki: içtimaları ve Suriye hâdiselerinin in« Giridin müdafaasız güzel merkezi Almanlann batardığı vapurlar kişafını tetkik ederek Fransanın müsBerlin 4 (a.a.) (Gecikmiştir) Donan temleke imparatorluğunu kendi silâhları artık mevcud değildir. Şehrin gördüğüm en son manzarası, duman tüten ma ve hava kuvvetleri mayıs ayında ile müdafaa edeceğini yazmaktadır. da Büyük Britanyaya karşı ticaret harSuriye hâdiseleri dolayısile Fransız muazzam bir enkaz yığını olmuştur. bine muvaffakiyetle devam etmişlerdir. hükumetinin General Weygand'la mü Bir tek duvar ayakta kalmamıştır. ŞehMayıs ayı zarfmda düşman 746 bin ton zakerede bulunmayı faydah görmüş ol rin Türk camileri ve Yunan kiliseleri, kaybetmiştir. Bunun 479 bin tonu de ması gayet tabiidir. Çünkü Weygand hâk ile yeksan edilmiştir. Nazi tayyanizaltılar, 215 bin tonu hava kuvvetleri şimdi şimalî Afrikada Fransız murah recileri vazifelerini mükemmel surette ve g*i kalan kısmı da diğer harb ge hası olduğu evvelce de Suriyede fev ve Führer'lerini memnun edecek bir tarzda yapmışlardır. Gördüğüm en hamileri tarafmdan batınlmıştır. Mayin kalâde komiserlik etmiştir. lerden mütevellid düşman zayiatı bu Vişi müzakereleri Suriyeyi bir İngiliz ilevi matızara, bu kanlı tahribden sağ hesaba dahil değildir. hücumuna karşı müdafaa etmek için i kalmış olan ve gayrimevcud şehir karDün ve dün gece hava kuvvetleri, cab eden askerî ve siyasî tedbirleri şısında şaşkın, sükut içinde uzaklaşan kuvvetli himaye altında sefer eden ka tesbit eylemek maksadile yapılmaktadır. bir kaç sivil olmuştur. Tahiiye edilfilelere yapılan baskınlar esnasında İn Yakınşarkta İngilizler bir takım entiri mekte oian Yunan yaralıları grupları gilterenin doğu sahili civarında ceman kalar çevirdıkleri cihetle Fransa lâkayd gördüm, bu yaralılar, kendi ıztırablarım 21100 tonluk beş vapur batırmış ve di bir vaziyette kalamazdı. Bugün yalnız unutarak, «yaşasın Yunanistan hürriğer beş şilepi de ciddî surette hasara Fransaya aid olanı müdafaa bahis mev yeti> diye bağırıyorlardı. zuu değildir. Fakat ayni zamanda heuğratmışlardır. Halkın maneviyatı hiç bir zaman düşmen hemen her gün yapılan İngiliz tahmemiştir. On beşinden yetmişine kadar Ingiliz tayyarelerinin yaptığı riklerine nihayet bir cevab vermek her yaşta ve her sınıftan siviller, elakınlar mevzuu bahistir. lerindeki bütün vasıtalarla Almanlara Londra 4 (a.a.) Hava Nezaretinin Vaşington hükumeti ve bilhassa Ruz hücum etmişlerdir. Resmoda ve Kantebliği: velt bilmelidir ki, Avrupa mületlerinin diyede, müteaddid paraşütçülerin Yunan Sahil servisine mensub tayyareler tesanüdü gittikçe daha sıkı bir hale toprağına basmakla öhneleri bir olmuşdün Havre limanındaki hedefler üze gelmektedir. Fransa bu tesanüd çerçe tur. rinde çok alçaktan uçarak bombalar at esi dahilindeki mevkiini günden güne Giriddeki Yunan ordusu, bilhassa mışlar ve hava meydanına tam isabet Bağlamlaştırmaktadır. kur'a efradından terekküb etmekte idi. ler kaydetmişlerdir. Cherbourg civannŞarkta mutavassıt devre daki Octeville tayyare meydanma da Londra 4 (a.a.) Giridin tahliyesi, ne Bunlar, imparatorluk kuvvetlerinin yahücum edilmiştir. Tayyarelerimiziden Balkanlardaki Alman harekâtının bitti nıbaşında parlak bir kahramanlıkla çarbiri kaybolmuştur. ğine, ne de küçük Asya veya Mısırda pışmış ve o derece yüksek bir fedakârlık zihniyeti göstermiştir ki ResmoBu gece Ingiltere üzerinde bir düş harekâtm başlayacağına bir alâmet o daki bir İngiliz livası kumandant, Gelarak değil, ikisi arasında mutavassıt bir man tayyaresi tahrib edilmiştir. neral Freyberge şu telgrafı çekmiştir: devre olarak telâkki edilmelidir. İngiltere«üzerinde Londrada dün hâkim olan fikir de bu imparatorluk kuvvetleri, kahraman ve Londra 4 (a.a.) İngiliz Hava ve merkezdedir. Londrada, teşrinievvelle cessur Yunan askerlarinin ve GiridU Dahilî Emniyet Nezaretlerinin tebliği: mayıs arasında Giridin müdafaası için sivillerin yanıbaşmda çarpışmakla iftiDün gece Ingiltere üzerinde düşma lâzım gelen tedbirlerin aluımadığına te har duymaktadır. nın büyük faaliyeti olmamıştır. Ingil essüf edilmekle beraber bu iş etrafın Giridden kurtanlan Avustralyalılar terenin şarkında, şimali şarkisinde ve da münakaşa etmenin zamam olmadıMelbourne 4 (a.a.) Avusturalya cenubu garbisinde bazı yerlere bombaı düsünülmektedir. Bununla beraber Hariciye Nazırı Spencer'in beyan ettilar atılmıştır. İnsanca az zayiat olduğu lerideki harekâtm inkişafı bakımından ğine nazaran Almanlar hücuma başlahaber verümektedir. Maddî hasar da şeçen harekâttan ders çıkarmak lâzımbüyük olmamıştır. Bir yerde evler yı Iır. General Weygand gelir gelmez Vi madan evvel Giridde tahminen 6486 Akılmıştır. şide Fransız Kabinesinin birkaç defa vusturalyalı asker bulunuyordu. BunDün gece bir düşman tayayresi dü ard arda toplanması son derece nazlk lardan şimdiye kadar 2887 si tahiiye ıddedilen Suriye vaziyetile alâkadaı edilmiş bulunmaktadır. şürüldüğü haber almmıştır. kuvvetlerinın Berline yapılan hücum esnasında [örülmektedir. Alman Alman tebliği Berlin 4 (a.a.) Salâhiyettar bir yer şimdiden Lâzkiyeye geldiği hakkında Berlin 4 (a.a.) Başkumandanlığın den tebliğ edildiğine göre, İngiliz tay şayialar dolaşmaktadır. Hatta Lâzkiyc tebliğinde Girid adasındaki muharebeyareleri tarafmdan Berline yapılan son ye çıkanlan kuvvetlerin tam bir zırhb ler esnasında, son hesablara göre sekiz hücum esnasında ay ışığma rağmen ge fırka olduğu söylenmektedir. Her ne ka binden fazla İngiliz ile takriben dört ne hastane ile müteaddid meskenlere dar bu şayia doğru addedilmiyorsa da bin Yunanlının esir edilmiş olduğu haisabetler vaki olmuştur. İngilizler artık en hassas noktanın bu mıntaka oldu ber verilmektedir. Bir çok tank ve top unda şüphe edilmemektedir. sivil halka karşı hücumlarda bulundukile mühim miktarda mühimmat, teçhilarını gizlemeğe de lüzum görmeraek Visi Kafemesinde fikir ihtü&ft \ar rat ve ğitîa maddelerî iğtinam' ediltedirler. " " ' """• ~ . General We.ygan.din Vişide tppla.nan miştir. Bir ayda batan Vişi kabinesi Girid adasmda AMERIKA ticaret vapurları Müstemlekeleri yapılan tahribat KAT'Î KARAR ARİFESİNDE Kandiye şehri müdafaaya Almanlar 746 bin bugün bir harabe ton batırdıklarını karar verdi halindedir iddia ediyorlar Beyrut 4 (a.a.) Ofi: Lübnan, Suriye ve Filistindeki Irak konsolosları Vaşington 4 (a.a.) Müstakil Fra» Cemal Mafdaî hükumetini tanımakta ve Robert Kollejde yeni mezunlara dün bu hükumetle teşriki mesai etmekte olsız ajansı bildiriyor: saat 17 de merasimle diplomalan verilduklarmı bildirmişlerdir. Amerikanın Londra büyük elçisi Wimiştir. Merasimde talebelerin aileleri ve Glub Paşanın beyanah nant'ın Vaşingtona dönüşü gitgide en Amman 4 (a.a.) Çölde meşhur bir birçok davetli hazır bulunmuştur. esrarh bir mesele mahiyetini almaktadır. Evvelâ Selim Sırrı Tarcan talebelere Bazıları Rudolf Hess tarafından yapı İngiliz devriye müfrezesine kumanda eden binbaşı Glub Paşa dün kıt'asile güzel bir hitabede bulunmuş, kendilerilan sulh şartılarını getirdiğini söylemektemenni etmiştir birlikte buraya dönmüştür. Bu müfre ne muvaffakiyetler tfcdir. Diğer barı kimseler ise Amerika ze, Iraktaki Raşid Âli isyamnın yıkıl Mekteb müdürü de talebesine değerli harbe girmediği takdirde İngilterenin masile neticelenen harekâta muvaffaki öğüdlerde bulunmuştur. Talebelerden harbe nihayet vereceği manasmda bir yetle iştirak etmiştir. ingiliz ültimatomu getirdiğini beyan eyÜrdün Kralı Emir Abdullah. Paşaya lemektedir. resmen beyanı hoşamedi etmiştir. Gazeteler bu seyahate makul sebebler Emir, Raşid Âli tarafından çıkanlan araştırıyorlar ve şu anda ancak çok fakat Arabların dostlu&u üzerinde mümühim hâdiseler dolayısile böyle bir essir olmıyan kargaşalıkların sona erseyahatin yapılabileceğini yazıyorlar. mesi münasebetile Filistindeki İngiliz fevkalâde komiseri Sir Harold Mac MiAmerikanın geç kalmasından chael'e bir telgraf göndfrerek Kral nakorkuluyor ibinin sadakntini ve İngiliz hava ve Nevyork 4 (a.a.) Nevyork Herald kara harekâtmın sevk ve idare ediliş Tribune gazetesi şunları yazıyor: tarzını methü sena eylemiştir. (Bas tarafı 1 ind adüfede) Winant'ın Amerikadaki vazifesinde esSir Harold Mac Michael verdiği ce ediîmiş olduğunu hatırlatmış ve şimdi rarlı hiçbir nokta yoktur. Londradaki vabda son kargaşalıklar esnasında Emir Amerikan büyük elçıslnin memleketine tarafından gösterilen muzaheret ve yar cenubî Afrika kuvvetlerinin, şimalî Afrikada daha büyük Alman kuvvetlerile gelmesinin yegâne esaslı sebebi Ruz dımdan dolayı hararetli takdirlerini bil karşılaşacağına İşaret etmiştir. velt'e vaktin geçmekte olduğunu, binadirmiştir. Şimalî Afrikada daha çetin muhareenaleyh Amerikanın harekete geçmeği beler olacağını beyan eden hatib dedaha ziyad talik edemiyeceğini söylemiştir ki: mek arzusudur. Winant Reisicumhur nez « Cenubî Afrika, cephede bulunan dinde bu hususta ısrar edecektir. Her kıt'aların mevcudunu idame etmek için dakikahk teahhurun bedeli çok ağır ödeyeni gönüllülere muhtacdır bu davenecektir. Amerikan milletinin büyük timin boş netice vermiyeceğinden emiekseriyeti hazırdır. Bunu yapılan intinim.» hablarla anketler de göstermiştir. Herkes Almanyanın galibiyetine mâni olHabesistanda bir tehir daha mak için İngiltere ile yapılacak işbirlizaptedildi ğinin bütün neticelerini kabul etmekteKahire 4 (a.a.) Ortaşark İngiliz dir. umumî karargâhının tebliği: Vaşington 4 (a.a.) Reisicumhur Rurvelt, Amerikanın Londra büyük elçisi olup hükumetile temas etmek üzere Vaşingtona gelen Winant'la dün bir saat görüşmüştür. Winant Riyaseti Cumhur sarayına gelirken koltuğunda evrakla dolu bir çanta bulunduğu nazarı dikkati çekmiştir. Winant öğle yemeğini Riyaseti Cumhur sarayında yemiş ve yemekte İngiltereye yardım programının tatbikına memur Hopkins de hazır bulunmuştur. İngilizler dün Musula girdiler (Baştarafı 1 inci sahifede) r Robert Kollejden mezun olanlar j Petrol kumpanyası memurları serbest bırakıldı Kudüs 4 (a.a.) Buraya gelen bir habere göre, asilerin rehine olarak tuttukları Irak Petroleum kumpanyasının bütün Avrupah memurlan serbest bırakıbnıştır. Suriye ve Filistindeki konsoloslar yeni hükumeti tanıdılar VVinant'm teklifleri hakkında rivayetler biri, arkadaşları namma mukabeleda bulunmuş; tahsil müddeti zarfında kendilerine gösterilen alâkadan dolayı hocalarına teşekkür etmiştir. Bundan sonra mezunlara diplomaları verilmiş va ayrı ayn tebrik edilmiştir. Diploma tevziinden sonra, talebe davetliler öniinde bir geçid resmi yapmış, bu suretla merasime nihayet verilmiştir. Cenubi Afrika Pasifikte kuvvetleri muharebe Mısıra geliyor hazırlığı (Bas tarafı 1 ind sahifede) sında şarkî Holanda Hindistam makamları tarafından takib edilen hasmane duruma karşı sabırsızlanmakta ve Ja « ponyanın artık kararsız siyasetini terkederek Batavyaya karşı ciddî tedbirler almasını istemektedirler. Miyako Şimbun gazetesi Japon hükumetinin, geçen hazirandaki Alman taarruzundan istifade ettiğini, azimsiz vo zayıf bir sıyaset takib edildiğini İleri sürerek ithamda buiunuyor ve Holanda müstemlekesinin şimdi Amerikadan muzaheret görerek kuvvetlendiğini ve Amerikanın Çine yardım etmesi ve Asya yeni nizamını tanımaması karşısında Japonyanın kat'î mahiyette siyasi bir taarruz yapması lâzım geldiğini yazıyor Almanya Berlin 4 (a.a.) Bir hususî muhabir bildiriyor: Garbî Makedonya hususunda İtalya ile Bulgaristan arasmda çıkan ihtilâta dair Berlindeki Bulgar mahfillerinde beyan olunduğuna göre, Almanların çekilerek İtalyan işgaline bıraktıkları mıntakada Bulgaristanın tarihî hakları vardır. Debra, Gostivar ve Tetovo şehirleri Türk ekalliyetlerini ihtiva eden saf Bulgar şehirleridir. Ancak ihtilâf ciddî nisbetler alamaz. Çünkü yakında meselenin halledileceği ümid olunmaktadır. Aksi takdirde Bulgar İtalyan dostluğuna halel gelecektir. Bulgarisfanın arazi talebleri Eski Yugoslav ricali mevkuf Kudüs 4 (a.a.) Ortaşarktaki Hırvat mahfillerinde öğrenildiğine göre bir müddettenberi kendisinden haber alınamıyan ve öldüğü zannedilen Köylü Partisi Lideri M. Maçek. Kupeniçte nezaret altmda bulundurulmaktadır. Partisinin reis muavini M. Koşutic de tevkif edilmiştir. Son günlerde Hırvatistanda 4 hususî askerî mahkeme teşkil edilmiştir. Bu mahkemeler şimdi kukla hükumete karşı cinayet suçile mevkuf bulunan birçok kimseleri muhakeme etmektedir. Bu ccinayet. Yugoslavya Krallığına karşı sadakattir. Nazırlar Meclisinde ne fikir beyan ettiği hakkında malumat olmamakla beMesire yerlerinde çay, raber, Vişi hükumetinin açıkça Alman/a İle işbirliği yapmak siyasetini takib kahve fiatı ttiği şimdiki halde burada kabul edilBelediye. mesire mahallerile, lüks mektedir. Bu işin anlaşılmak istenilen müstesna, diğer mahallerde kahve ve tarafı, Mareşal Petenle Kabinedeki en çayın 7,5 kuruşa satılmasına muvafamutedil Nazırların İngiltereyi bir düşkat etmiştir. Diğer içki tarifelerine anman gibi değil, bir eski müttefik gibi cak yeni vergi zamlan ilâve edilebile addettirmeğe muvaffak olup olmıyacaklarıdır. Her ne kadar burada Vişi Ka cektir. binesinin içtimalarına Bıenner mülâka Bir senede 8 milyon kilo buz tmdan ziyade ehemimyet atfedilmekte sarfediliyor Lse de, Fransada, Belgrad hükumet dar3esine benzer enerjik bir kalkınmays Belediye ile müteahhid arasında buz ;ok az ihtimal verümektedir. mukavelesi imzalanmış, pey akçcsi de yatırılarak müteahhid faaliyete geç Beyrutta petrol depoları miştir. Bir senede şehrimizde 8 miljon bombalandı kilo buz satılmaktadır. Buz imalınde Vişi 4 (a.a.) Ofi ajansmın bildir kullanılmak üzere kâfi milctaıda adiğine göre, 4 İngiliz bombardıman tay monyak temin edildiğinden bu hususta yaresi bu sabah erkenden Beyruta hü sıkıntı çekilmemektedir. cum etmişlerdir. Petrol depolarına bombalar atılmıştır. Bir depoya isabet vaki Rumen vapurları Imuş ve bazı binalar yanmıştır. Bir Rumen vapurları gelecek haftadan Fransız subayı ile bir Fransız eri yara itibaren Ege ve Pire seferlerine başlılanmıştır. yacaktır. Winant da, Harbiye ve Bahriye Nazırları gibi Ruzvelt'in nihayet harekete geçmek kararmı vereceğinden şüphe et(Bas tarafı 1 inci sahifede') memektedir. Fakat çok geç kalmasın ğuna riayet etmek arzusunu ötedenberi dan korkmaktadır. izhar edegelmiştir. İşte bunun içuıdır ki Almanya, muzafferiyetine rağmen, Fran10 haziranda Amerika kat'i saya imparatorluğunu müdafaaya mükarar verecek saade ve bu müdafaayı kolaylaşürmağa Londra 4 (a.a.) Times gazetesinin amadedir. Vaşingtondaki muhabiri bildiriyor: Eğer Darlan hükumeti, Suriyeye İnBirleşik Amerikanın bazı mahfillerinde zannedildiğine göre, halen Atlas öte giliz tecavüzleri neticesinde bu tecasinde hâkim olan kararsızhk buhranı 10 vüzlere karşı koymakta şimdiki Franhaziranda kat'i bir sureti halle bağlana sız Alman işbirliğini hesaba katacak olursa, ancak umumî cihetlerin tetkiki bilecektir. Reisicumhur, kongre şeflerini gördük suretile hâdiseler mütalea edilebilir.» ten ve Hariciye Nazırı Cordell Hull ve Berlin Fransanın İngiltere tarafınicar v^ Ure darektörü Hopkins ile gö dan tecavüze uğradığı kanaatinde rüştükten sonra öğle yemeğini donanBerlin 4 (a.a.) Yarıresmî bir memraadfln tayyare ile geteh* Atias filosu badan bîldkniyorr başkumandanı Amiral King ile yemişFransız kabinesinin içtimaları hakkıntir. da mütalea beyan eden Alman mahfilleri Fransanın müstemlekelerinde yalAmerikalılann yiizde 52 si nız propaganda ile ayni zamanda fıliOkyanus harbine müdahale yatla da tecavüze uğradığını beyan ettaraftan Nevyork 4 (a.a.) Gallup Enstitüsü mektedirler. Bu vesile ile İngilizlerin tarafından yapılan anket neticesinde yaptığı bombardımanlar ve bu meyanAmerikalılann yüzde 52 si İnglltereye da Sfax bombardımanı da hatırlatılgönderilen harb malzemesine Amerikan maktadır. Hariciye Nezareti mahfilleri, ecnebi gemilerinin refakat edip etmemesi sualine «evet» cevabını vermiştir. «Hayır» gazeteciler tarafından sorulan suallere diyenler yüzde 40 nisbetindedir. Hiç bir cevaben, İngilterenin Fransayı sadece mütalea yürütmeksizin «hayır» diyenler tahkir etmekle iktifa etmediğini, ayni de yüzde 8 dir. Bu cevablar M. Ruzvel zamanda Fransa aleyhinde bir çok müstin son söylediği nutuktan evvel veril pet hareketlerde bulunduğunu kaydetişlerdir. Şimdi İngilizler Dakara göz miştir. Gallup Enstitüsünün işaret ettiğine oymuşlardır. göre, harb başladığı zaman yani 21 ay imdiden Fransız müstemlekelerine evvel yapılan bir ankette Amerika halgeçen Alman teknisyenler kının yüzde 84 ü Amerikan harb gemiLondra 4 (a.a.) «Röyter» Londrada lerinin harb dışında kalması lehinde rey şu cihet kaydedilmektedir ki Vişi hükuvermişlerdi. metinin Fransız imparatorluğunu yalnız Fransızları mukavemete teşvik ediyor Libyada vaziyette bir değişikiik olmamıştır. Habesistanda İngiliz subaylarınm kumandasındaki Habeş cengâverleri tarafından işgal edilen Debarech'de kanlı çarpışmalar olmuştur. İtalyanlar tarafından iki defa geri alınan şehir şimdi elimizde bulunmaktadır. Düşmanın bu mıntakadaki tazyikı cenubda da hissedilmektedir. Göller muharebesinde şimdiye kadar alman esirler ceman 5772 İtalyanla 12.010 Afrikahya baliğ olmaktadır. Ayrıca büyük miktarda ganaim alınmıştır. Bunlar arasında 14 tank, 7 zırhlı otomobil ve 85 top vardır. Bu mıntakada ileri yürüyüşümüz devam ediyor. Batavyanın Amerikadan aldığı mühimmat Batavya 4 (a.a.) Nevyork Times gazetesine göre, nisan içinde Amerikadan Holanda Hindistanına 57 milyon dolarlık harb malzemesi ihraa için ruhsatiye verilmiştir. Bu rakam, sene başındanberi büyük bir tezayüd göstermektedir. Kânunusanide Holanda Hİndistanma 11 milyon dolarlık harb malzemesinin ihracına müsaade edilmişti, İngilizler Hindiçiniyi terk mi ediyorlar ? General Gough «Suriyeyi isgal etmeliyiz» diyor ' Sulh taarruzu İtalyan gazeteleri, mihverin kıt'a sulhunu tesis edeceklerîni bildiriyor ttalyan hududu 4 (a.a.) Brennerle görüşülen meseleler hakkında salâniyettar mahfillerin muhafaza ettikleri ketumiyete rağmen mülâkatın esasl) hatları belirmektedir. Bu hususta Corriere Della Serra gazetesinin bir maki^esl manidardır. Bu gazete bilhassa diyor ki: Her şey gösteriyor ki, bu mülâkat iki devlet şefi arasında vuku bulmuş mülâkatlann en ehemmiyetlısi ol muştur. Bu mülâkat, mutad askerî görüşmelerin çerçevesini geçmektedir Kıt'a sulhunu ilân etmek suretile askerî hâdiselerde bir Inkişaf kaydetmek mevzuubahistir. Romada çıkan Tribuna gazetesi di • yor ki«Mülâkat esnasında mihverin nlha! zaferi kazanmasma intizar etmeksizin kıt'a sulhunun imkânlan tetkik edildi gini zannettirecek sebebler vardır.» Mussolini ile rabıtaları malum olan Giornale d'İtalia, Brennerde bir çol meseleler arasında Avrupanın ihya v kalkınması meselesinin de görüşülmü olduğunu kabul ediyor. Londra 4 (a.a.) Reuterin askerî muharriri General Gough yazıyor: «Giridin kaybı nahoş bir keyfiyet olmakla ve bu İngiliz bahriyesinin karşılaştığı güçlüklere ilâve edilmiş bulunmaka beraber, İngiltere, Akdenize hâkim olarak kalmaktadır. Fakat deniz harekâtı için müessir hava muzahereti lüzumludur ve bu da eniş hava üslerine bağlı bulunmaktadır. Bu keyfiyeti, İngiliz bahriyesi kadar kimse takdir etmez. İskenderiyedeki İngiliz deniz üssü, tayyare meydanlan tesisine salih uzun bir sahil hattile takviye edilmişür ve düz arazi ve deniz sahlii lüzumu kadar tayyare meydanı hazırlanmasmı mümkün kılmaktadır. Bundan başka, cenubda Mısır ve şarkta Filistin ve Suriye ile kaim bir zaviye teşkil eden Akdeniz sahil hattı da, İskenderiyeyi havadan muhafaza edecek iki cenah teşkil etmektedir. Bu büyük zaviye, İngilizlerin elinde bu'unan ve üzerinde, şarkî Akdenizde İngiliz hava kontrolunu çok büyük mikyasta takviye edecek tarzda tayyare meydanları tesis olunacak Kıbrıs adası tarafmdan muhafaza edilmektedir. Fakat, eğer Vişiye, Suriye tayyare meydanlannda Alman hava kuvvetlerinin yerleşmesine ve Suriye limanlarınm Alman kıt'aları tarafından kontroi edilmesine müsaade etmesi imkânı bırakıhrsa, bu kontrol ciddî surette zayıflayacakür. Buna her ne pahasına olursa olsun mâni olunmalıdır ve derhal harekette bulunmak icab ediyor gibi gözükmektedir. Tereddüd veyahud teahhura vakit yoktur. İhtlyatlı hareketler ve gözetmeler yapılamaz. Vişi hükumeti, gayridost telâkki edilebilir, fakat Fransız milletinin yarısı ve Fransız askerlerinin yarısı Vişiye muzahir değildir. Bunlar her halde Nazilerden nefret etmektedir ve yakından bazı muzaheret görürlerse memnuniyetle demokrasiler davasını tutacaklardır. Sanıldığına göre, General Catro VP belki General Dö Gol da Mısırda bulunmaktadır. Başta Hür Fransızlar olmak üzere Suriyenin derhal işgali, hemen yapılmalıdır. Eğer İngiliz hava kuvvetleri, Halebden başına müdafaa kararı, Visi'nin Alman uristlerinin, teknisyenlerinin ve tayyaVaşington 4 (a.a.) Bahriye komis •ecilerinin Suriye ve Fasa geniş mikyonu Amerikan ticaret vapurlarının, yasta sızmasına müsaade ettiği uzun bir Kanada ve Amerikayı Avustralya ile devreden sonra alınmıştır. Bu sebebden Yeni Zelandaya bağlayan deniz yollarıniolayı, iyi haber aian Londra mahfilleri, da işliyerek bu hatlardaki muvasalayı Fransızların, imparatorluklarının dahilî temin edeceklerini ve bu suretle 12 İnvaziyete hâkim bulunmadıklarmı bildir giliz gemisinin İngiliz harb hizmetlerinmektedir. Suriyeye küçük mikyasta Alde kullanılmak üzere serbest kalabile man ihracları haberlerile ayni zamana (Bas tarab 1 inci sahifede) ceğini bildirmiştir. tesadüf eden Vişi deklarasyonu, Fransız Knoks harb gemileri inşaahnda mparatorluğunun Alman kontrolu altıImparatorun son saatleri mucize isteyor Berlin 4 (a.a.) Doorndan DJJ.B. a geçmesini gösteren emarelerden enVaşington 4 (a.a.) Bahriye Nazırı dişe eden Fransızlan tatmine matul teajansma gelen bir telgrafta eski KayIbay Knox gemi mücehhizleri konfe lâkki edilmektedir. zerin son saatleri hakkında tafsilât veransında bir nutuk söyliyerek harb ge•ilmektedir. Londradaki kanaate göre, hatta «yalHafta sonunda hastanın sıhhî vaziye milerinin inşaatında bir mucize yaratıl ıızbaşına mücadele» cumlesinin Almantinde vuku bulan bir salâh Kayzerin masını taleb etmiş ve bunu Amerika lar tarafmdan ilham edilmiş olması pek tamamen iyileşeceği ümidini vermişti. ile İngilterenin denizlere hakimiyetlerini muhtemeldir. Çünkü Almanlar biüyorFakat dün gece vaziyet sarih bir su idame edebilmeleri için istediğini beyan lar ki, kısa bir zamanda lüzu'nu kadar rette fenalaşü. Eski Kayzer ölürken eylemştir. Knox. deniz ve hava kuv Alman kuvveti göndermeğe teşebbüs etetlerinin mes'ud bir işbirliği ile harbin mektense, meselâ Suriyede Fransız orkarısı Prenses Hermine, kızı Düşes Brunswick, torunu Prens Lois Ferdi kazanılacağma şüphesi olmadığını ilâve dusunu çarpıştırmağa çalışmak kendinand, Prenses Henriette İle Prens Fran •tmiştir. leri İçin daha iyi olacaktır. Almanların Amerika Harbiye Nezareti 800 çois Joseph'in karısı ve torunlarından talydnları da bir müddet Libyada çarbombardıman tayyaresi ısmarladı pışmak için yalnız bıraktıkları hatırla diğer biri hazır bulunuyordu. "Vaşington 4 (a.a.) Harbiye NeEn yakm akrabalarından bir kısmı, tılmaktadır. hafta sonunda hastanın vaziyeti düze zareti fevkalâde büyük 800 bomba tayVişi ne derse desin, Londranm fikri lerek kalkmak arzusunu gösterdiği za yaresi sipariş etmiştir. Bu sipariş iki şudur ki Tunus ve Suriyenin müdafafabrikaya yapılmıştır. Siparişlerden biri Japon Meclisi toplanıyor man Doorndan ayrılmışlardı. asının Alman menfaati muktezası oldu226.636.200 dolarlık olup <Consolidated Tokyo 4 (a.a.) D.N.B.: Meclis önüğu sarihtir ve Vişi, ancak Alman silâhAircraft Company» ye ve 95^42.696 doLondra 4 (a.a.) Resmî gazete, Ge müzdeki cuma günü hussuî bir celse Hayfaya kadar bütün şarkî Akdeııiz sa larlık olan ikinci sipariş de «Boing Com larile ve yahud Alman kontrolu altındaneral Sir James Marshall Cornwall'ın akdederek Hariciye Nazuı M. Matsuoki Fransız fabrikalannda imal edilmiş sihili boyunca sağlam surette yerleşirse, pany > ye verilmiştir. başkumandanhk vazifesine tayin edil kanm Avrupa seyahati ve beynelmile] Irakta ve Basra körfezindeki sağlam üslâhlarla ve Almanların vereceği petrolla Haber alındığına göre, bu siparişlediğini bildirmektedir. Tayin 14 nisandan vaziyet hakkında vereceği izahatı dinlerin muzaheretile, Kıbrıs ve İskenderirin hedefi aylık büyük bomba tayya harbedebiliri. muteberdir. Vazifesinin nerede olduğu leyecektir. Bu münasebetle Nazıra siye İngiliz deniz üssü emniyette olacakresi imalâtıru 500 miktarında arttırmakhakkında bir sarahat yoktur. 14 nisan yasî vaziyetin şimdiki inkişafı hakkında tır. Suriyeyi işgalde geç kalmak ve Altadır. tankların ekserisinin Amerikan tanklankendisinin ortaşarak işleri mütehâssısl muhtelif sualler sorulacakür. manların Suriyeye yerleşmesine müsaUç büyük tayyare fabrikası olan na nazaran beygir kuvveti itibarile daade etmek, her şeyi tehlikeye koyabilesıfatile diğer murahhaslarla birlikte Douglas, Vega ve Boening müesseseleri ha zayıf olmalandır.» cektir. Ağır neticeler bahis mevzuudur Türkiye genelkurmayile Ankarada yap | ayni tipte büyük bomba tayyaresi yapHususî topraklara ve fabrikalara ve İngiltere kudratini istimalde ağır hatığı görüşmelerden Mısura avdeti tarihi , mak üzere birleştikten sonradır ki bu el konacak reket etmemelidir. Suriye hava meydanne tesadüf etmektedir. j siparişin verildiği öğrenilmiştir. Vaşington 4 (a.a.) Ruzvelt dün gaları İngilizlerin elinde olunca, OrtaşarkAmerikan tanklan bütün Vazifesi yerinin gizli tutulması, Genezeteciler toplantısında beyanatta buluta İngiliz hava kuvvetlerinin kuvvetli emsaline faik narak, müdafaa bakımından istifade e rali 1928 den 1932 ye kadar sefaret atabir tarzda takviyesi takdirinde, şarkî (Bas tarafı 1 ıivci sahifede) Nevyork 4 (a.a.) Otomobil mühen dilir addedileln hususî topraklara hüku şemiliteri sıfatile Berlinde bulunduğu lerdir. Veft partisinin hâlâ kabine dıAkdenizde İngiliz kontrolu temin edildisleri cemiyetinin bir içtimaınad söz met tarafından el konulmasına salâhi için Almanların generaün usul ve telâk şında kalması kafiyyen bir haricî simiş olacakür. alan levazım ve askeri depolar reis mu yet veren ve Harbiye Nezareti tarafın kileri hakkında malumat sahibi olma yase* meselesi değil, fakat sırf dahilî Bu, kat'î bir noktadır ve kat'i zaman avini General Barnes ezcümle şöyle de dan teklif edilen kanun projesinin müları düşüncesine atfedilmektedir. Gene siyaset meselesidir. Fühakika Veft millî da şimdidir.» dafaa malzemesinin teslimini temin ral Marshall'in, harbin muayyen bazı hükumete iştiraki kabulden evvel umiştir: Maresal Peten, Amerikan sefîrile c Amerikan tankları yabancı tank maksadını istihsal ettiğini söylemiştir. inkişaflan vuku bulduğu takdirde faa mumî seçim istemektedir. Halbuki diBu kanun projesi, grev dolayısile mü liyete geçecek bir makama tayin edil ğer partiler seçimin harb zamanmda lardan daha sür'atli ve bunları harl görüstü dafaa siparişlerini yapmaktan imtina eVişi 4 (a.a.) Mareşal Peten bu harici etmek daha güç olacaktır. miş olması ihtimal dahilündedir. 54 ya şayanı arzu olmadığı fikrindedirler. Eldeki malumata göre büyük mesafe den hususî fabrikalara hükumet tara şında olan General Marshal orduda en gün Anerika Birleşik Devletleri büyük Hükumeti daha ziyade genişletmek elçisi Amiral Leahy'yi kabul etmiştir. leri Amerikan tanklan kadar sür'atle fından el konulması hakkında mevcud çok lisana vakîf olan askerdir ve sekiz fikri Kahirede umumiyetle iyi karşıkanun maddesinin tefsirinde karşılaşr Görüşmede Amiral Darlan da hazır bu katedebilecek tank hiçbir memlekette lanmaktadır. lisana vâkıf bulunmaktadır, yoktur. Bunun sebebi Avrupada yapılan lan müşkülâtı ortadan kaldıracaktır. lunmuştur. Avustralya Kanada hattında Amerikan vapurları işleyecek Uzun bir haleti neziden sonra... Tokyo 4 (a.a.) United Press: Domei ajansmın Saygon muhabirinın öğrendiğine göre Britanya konsolosluğu Belçikalı pilotlar . Britanya tebaasına şehri terketmelerini Londra 4 (a.a.) Hür Belçika is tavsiye etmiştir. tihbarat bürosu, Belçikalı pilotlann haİngiliz tebaasından bazı Hind tacırleri len Ortaşark İngiliz hava kuvvetlerile harekete başlamışlardır. işbirliği yaptıklarını ve Girid üzerinBaşkonsolos tekzib ediyor deki harekâta iştirak etmiş bulundukSaygon 4 (a.a.) İngiliz başkonsolarını bildirmektedir. losluğu, Saygonun umumî tahliyesi için ttalyan tebliği emir verildiği hakkında Domei ajansı Roma 4 (a.a.) İtalyan ordulan tarafından verilen haberi tekzib etmışumumî karargâhının 364 numarah teb tir. liği: Siyamın müstacel petrol ihtiyacı Dün gece tayyarelerimiz, Malta adaLondra 4 (a.a.) Salâhiyetlİ bir sının tayyare limanlaruu bombardıman membadan bildirildiğine göre Singapuretmişlerdir. da Siyamın müstacel petrol ihtiyacı Şimalî Afrikada Tobruk üssüne karşı tetkik edilmiştir. İngiliz makamlarile hava bombardımanîarı tecdid edilmiş Siyam hükumeti Devlet Nazırlarından tir. Lİmandaki bataryalara ve demirli M. Osthananda arasmda bir anlaşma bulunan gemilere isabetler vaki olmuş yapılmıştır. tur. Bir vapurda yangın çıkmıştır. TobJapon gazetelerinîn tehdidkâr ruğun şarkmda hücuma uğrayan diğer vaziyeti bir vapurda da yangın çıkarılmıştır. Şanghay 4 (a.a.) Bazı Amerikan Sollum havasmda avcı tayyarelerimiz, düşmanın Hurricane tipindeki iki tay muharrirlerinin bir Japon Amerikan yaresini düşürmüşlerdir. Torpitolarımı harbinin önüne geçilebileceği hakkında zın endahtile düşmanın bir bombardı yaptıklan imalar, Japon gazetelerinin man tayayresi düşürülmüştür. 3 mayıs AngloSakson devletlere karşı tecavüzgecesi düşman, Bingaziye karşı bir ha kâr bir vaziyet almalarına vesile olmuştur. va akını yapmışür. Nazi taraftarı Hoşi gazetesi Holandi Şarkî Afrikada garnizonlarımızla sey Hindistanına yeniden hücuma başlayayar kollarımız, her noktada anudane rak İngiltere ile Amerikanm, Holanda mukavemet etmeğe ve yorulmak bil müstemlekesini Japonyaya mukavemet ılyen faaliyet göstermeğe devam et etmesi için teşci etmekte devam ettikmektedir. Galla ve Sidamo mmtakasın leri takdirde doğrudan doğruya harela OmoBottego nehri üzerinde topçu kete geçileceğini yazmakla tehdid ediEaaliyeti görülmüştür. yor. Gazete şunları ilâve ediyor: Alman tebliği «Beş senelik Çin harbinin Japonyayı Berlin 4 (a.a.) Şimalî Afrikada Tobruk önünde her iki taraf topçusu cenubda bir tazyik yapamıyacak kadaı nun fevkalâde faaliyeti göriilmüştür. zayıflattığını zannetmek hatadır.» Diğer taraftan Hariciye Nezaretinin 'ike Alman tayyarelerile tahrib tay^areleri, bir çok defalar, 2 haziran ta gazetesi olan ve umumiyet itibarile murihinde Tobruk etrafındaki askerî he tedil bir lisan kullanan Japon Times deflere hücum etmişlerdir. Bir nakliye bile şöyle diyor: ;emisi tahrib edilmiş ve İngilizlerin «Amerika, Japonya tarafmdan Pasibir tayayre dafi bataryasma isabetli fikte tesis edilmek İstenilen yeni niendahtlar yapılmıştır. zamı nazarı itibara almıyacaksa siyasetinde yapacağı her türlü değişikhk lüzumsuzdur. Japonya, cenuba doğru genişleTnek siyasetine Amerikanın hatta dolayısile engel olmasma müsamaha edemez.» GENERAL CORNWALL Mısır kabin°si tstiîa etti