3 Haziran 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Haziran 1941 CUMHURIYET Fransanın öğrenemediği ders ünan askerlerinin işgafi altmia buhınan Paristeki matbuat mümessillerine beyanatia bnlonan Amiral Darlan, Almanyaya daha fazla yaklasmak ümidile Fransanın mazisini inkâr eden ve Fransayı İngilterenin oynatbğı bir kulda. istismar ettiği bir müstmleke, nmkadderatiBa istediği istikaraeti verdiği bir ovuneak haliııe getiren sözler söylemiş; ve Fransanın İngiltereden gördüğü zararlan sayarken, İngilterenin 1920 de Türkiyeyi 4e Fransızlara musallat ederek FransaBin Kilikyadan uzaklaştırılmasına scbeb '•lduğunu anlatmış... ü s 1 ü manlıktan şarkî Anadoiu seferevvel olduğu gibi lerinden vazbeçmeAnkara 2 (Telefonla) İküsad Ve çalışmaya elverijli işçileri tespit etislâmiyetten sonra sini de isteyordu. kâleti İş dairesine b?ğlı olmak üzere bir mek, iş ve işçi arz vc ta'eblerinden mü da Türk âlemindeki Buna mukabil, (İbni «İş ve işçi bulma teşkilâü» kurulacak tekabilen alikadarları haberdar etmek milliyet şuurunun Bibi) nin dediği gitır. Memleketimizde gittikçe inkişaf e sureüle ifa edeoektir ki, kanunun meri kuvvetini gösteren bi, Erzurum, Selçuden iş hacminin muhtac olduğu eleman yete girmesinden iübaiYp alü ay zarfın birçok ilmî ve edebî eserlerle tarihî kilerinden (Ruknüddin Cihanşahl aile lann kolayca tedarik edilebilmesi, iş is da bu hususta bir nizamname de çıka hâdiseler var: Fakat biz bu etüdlerirabıtasına rağmen (Alâüddin) İn itaatintiyen vatandaşların da vasıflarına göre rılacaktır. Bu hükümler dairesinde iş mizde eski Türklerin milliyet fikrini din) in namesinde Karâyini cinsiy den çıkarak (Celâlüddin) i Anadolu fetelverişli olduklan işlere yerleştirilmele ve işçi bulma tslebJeri üzerinde yapı İlmî ve edebî yazılarmda değil, yalruz yet ^ Hcmcinslik delilleri» diye oir hine teşvik edip onunla birleşmiçU (7). rine tavassut ohınrr.ası esasen iş kanu lacak bilcümle tavassutlar hiç bir ücret tarih sahasında araştırmaya çahştığımız terkib vardı (4); (Hârezmşah) işte bu «Bibliotheque Nationale» deki anonim nile bir âmrae hizmeti olarak devlete karşılığı ohnaksızın ifa edüecektir. Ceza için, sırf mevzuınuzla alâkadar tarihî na İstinaden Selçukî Sultanına iltihak Selçuknameye göre de iki hükümdarın evlerinde mahkumiyetlerini ikmal edip hâdisata temas etmek mecburiyetinde teklif ediyordu. (İbni Bibi) yi aynjn arasına bir takım müfsidler girerek çıkanların iş bulma taiebler1 meslek ba yiz. Zaten maksadımız bu mevzu üze tercüme edercesine mehaz lttihaz eden (Alâüddin) İn kendisine hücum edeceği Bu hususta hazırlanan kanun lâyihaKendi millî tariUne ve memleketinin kımından müsa^ çartiar altmda bulu rinde ancak bir fikir vermekten ibare (Yazıcızade) nin türkçe Selçuknamesin(Celâlüddin) e haber veriliyor, bu ha«iyasî tarihine ihanet eden bir adam sımn birinci madxlesin.de, kurulacak teş nan diğer talib'.ers tercihan neticelen olduğu için, Osmanlı devrine kada de (Celâlüddin) in bu cümlesi şöyle ifabere inanan (Hârezmşah) Selçukî Suldan, başka milletlerin millî tarihine ve kilâtın vazifeleri gösterilmektedir. İş ve dirilecektir. İş ve işçi isteme muhabere inmiyerek Hârezmşahlarla Selçukilen de edilir (5): tanından hem kendisine harac vermekurtuluş savaşına aürmet beklemek el işçi bulma teşkilâtının faaliyet sahası lerîne dair İstida, evrak ve vesikalar aid bir iki vesikadan bahsetmekle İk «... Pes bunca karâyini cinsıjyet sini, hem de hutba ile sikkede kendi bet zaiddir. Fakat Amiral Darlanın bn bir senede kullanılaıı işçi sayısının gün pula ve resme tâbi o'.mıyacaktır. Bu lâ ifa edeceğiz. biıle ittihadumeveddet yolunu eğer isminin zikrettirilmesini isteyor ve ı^te hezeyanına, lâydt olduğu mukabelede delik vasatisi mikyas ittflıaz edilmek ve yiha ile iş verenlerle işciler arasında Milâdın on üçüncü asrında (Çingiz) in meftuh etmiyevüz ve cezbi meııâfi ve bu yüzden nihayet harb oluyordu (8). bulunmak da millî tarihiııi ve Kurtulus işin mevzuu esas tutuimak üzere Iktısad icabında birlikler kuruîmas: da derpiş garba doğru saldığı Mongol ordulannır dcf'i mazârda müteşârik ve müteşâoik Milâdın 1230 senesi Ağuztos ayında Savaşını takdis eden Türk nıilleüniıı Vekâletinin teklifile hükumetçe tespit edilmektedir. Mevcud hükümlere göre karşısmda durabilecek Türk devletle olmıyayuz feeyyennâsi nec'aluhu saErzincan civarındaki «Yassıçemen» de bütün kuvvetile kullanmakta tereddüd ve icabma göre iş kamınunun hudud ve lâyiha kanunlaştıkfan altı ay sonra me rinin en mühimleri Hârezm ŞahlığiL dîkan...» vukua gelen muharebede müliyetlerinj etmiyeceği en sarih haktır. şümulü dairesinde tevfi edilecektir. İş rîyete girecek, meriyete girmesinden Anadolu Selçukî Sultanlığı idi. BunlarTabü burada «cinsiyyet» tabirile kas müdrik iki Türk hükümdan karşuaçAmiral Darlana cvvelâ stmn anlatmak ve işçi bulma teşkilâfı vazifelerini, İş itibaren en çok beş seııcde bu teşkilât dan Hârezm devleti «Mâverâünnehir» 1< dedilen şey «din birliği» değildi: Her mif. şarktan garba doğru yıklaşarak imdiki Afgan ve hemen kâmilen İran şeyden evvel «cins» kökünün arabca her ikisini de tehdid eden Mongol isisteriz ki, Türk millcti mağlubiyctin bü sahalarmı, işçi ihtiyaclarile buralarda kat'î şeklini almış bulunacaktır. arazisinden murekkeb büyük bir İm daki manası böyle bir tevile mâni ol tilâsına rağmen her iki taraftan da Türk tün acılarını tatmış ve talihsizliğin büparatorluktu; fakat 1220 tarihinden İti duktan başka, gene ayni mektubda din kanı akmış, o muhteşem (Celâiüddin tün cilvelerile karşılaşmış bir millet olbaren Mongol istilâsilc yıkılan bu mu birliğinden «tevâfukı dinümillet» şek Hârezmşah) Anadolu Selçukîliğinin muduğu için menkub ve mağlub her roUlete, azzam devletin temeli Milâdın on bi linde ayrıca bahsedilmis olması da «cin azzam sultanı (Birinci Alâüddin Keyaocak sempati göstermek ister ve her rinci asrında atılmıç olmakla beraber, siyyet» le bilhassa «ırk» mefhumunun kobad) a mağlub olmu? ve nihayet bu hangi hareket veya ima ile de o milbu kadar büyük bir İmparatorluk ha kasdedildiğinde hiç şüphe bırakmamak hal Mongollann işine yarayarak (Çinletin yarasına dokunmak istemez. Hatta İİPİ alması henüz pek yeni bir vazi tadır. Fazla olarak (Alâüddin) in ce giz)in meşhur kumandanlanndan (ÇorAmiral Darlanın, Pariste savurduğu heyetti: (Grousset) nin dediği gibi Buna vabmda «din» den hiç bahsedilmiyerek magan Noyan) ın Hârezmşahlar devîezeyanlar, Türk milletinin bürün hiddet Siıe bir ufak fıkra anlata.Mm: ra ve Semerkand'in ühakı sekiz sene Karâyinde cinsiyyet *Ekri'»n kılınmış. tini kolayca istifâsile netioelenmiçtir. ve nefretile karşılanmakla beraber, Türk Yabıncı bir yolcu, trende seyahat edilik, Afganistanm zaptı dört senelik ve milletinin mağlub ve menkub Fransaya olduğu tasrih edilmektedir (6). Her Eğer bu böyle olmayıp da Türklük yor. Hcniniz bifirshüz: Tren yolculuçu garbî Iranın fethi de nihayet üç se halde her iki hükümdarın birinci dekarşı gösteregeldiği necib bls ve asi! fikrini siyasî bir suur halinde taşıyan uzun surânce insanın uykustı gelir.» nelik bir maziye İstinad ediyordu (1) recede ehemmiyet verdikleri bu «cinmuamele üzerinde tesir etmiyeceklir. bu İki büyük Türk ittihad edebilmiş ol Yabancı yolcu da bu umumî kaminun Bütün bu yeni fütuhat tek bir hüküm siyyet delilleri» nden maksadları ırk ve Çünkü zebunküşlük, Türknn seciyesİBsaydı. belki de tarihin cereyanı dfcği dışında ltalamıyarak uyukla.maya başdarın, büyük fatih (Alâüddin Mehem dil birliği gibi Avrupa kültür daiıeside yer alamıyan kötü bir hasiettir. şecek ve (Hârezmşah) ın ölkeslnden lamıs. Bn sırada barnuna bir «ey dammed) in eseriydi. Bu şahsî eser, Mongol nin ancak Ondokuzuncu asırda İdr<.k Onun için biz Fraasu milletinin hisbaşka Anadolu Türk medeniyeti de da lamif... Gözünü açmaksızın parmağile istilâsına dayanamıyacak kadar yeniydi edebildiği mefhumlardan ibaret obnak ha sonraları Mongol istilâsı albnda ha silmif, Vff^'Bft ve tekrar uyum>jş... lerine ve aeılanna karşı gene sempati ve yeniliğine kurban oldu: (Çingiz) in âzım gelir. göstererek Amiral Darlanın sözlerine rab olmaktan kurtulmus olacaktı. Ankara 2 (Telefonla) Güzel Sanİki dakika sonra tekrar damlamış. Bn Ankara 2 (Telefonla) Büyük Mil 1220 seferi, (Alâüddin Mehemmed) İn mukabele ediyoruz: Yalnız bütün bu cinsiyyet delillerine atiar Birliğinin 18 inci resim sergisi bu let Meclisi bugun saat 15 te Şemseddin şahsma bağlılıktan başka bir irtibatlan lsmail hami DANÎŞMEND sefer gözlerini açnus, parmağile silmiş Amiral Darlan bilmelidir ki geçen Bü gün Ankara Sergi evinde Maarif Veki Günaltaym başkanlığında toplandı. Di:ağmen (Celâlüddin) le (Alâüddin) arave çe$n;sine bakoklan sonra karşısınolmıyan imparatorluk aksammın bir daryük Harbden mağlub çıkan Tîirk mil li, meb"uslar, kordipJarriatik, Vekâletler (1) Rene Grousset, «L^Empire des daki babayani yolcuya: yarbakır istasyonundan İran hududla bede inhilâline sebeb oldu. Hüküıtıda smda İttifak yerine nihayet harb oldu leti, Fransanm da iştirakile rurdunn erkânı ve matbuat mümessillerinden Viski galiba?.. deyincc, yolcıı eerına kadar yapılacak demiryollarının rın Işte böyle bir vaziyette ölmesi, dev «Yasnçemen muharebesi» denilen bu steppes», 1939 Paris tab'ı, s. 225226. parealamak ve mevcudijretini ortadan murekkeb bir davetli kütlesi önünde (2) V. Barthold, «OrtaAsya Türk ta vab vcrmiş: ikmali için istikraz akdinc, tasarruf bo letile beraber hanedanının da yılulması harbın muhtelif sebebleri vardı: Bu sekaUırmak kteyen bir husıunet âlemUe Güzel San'atlar Birliği resim şubesi re noları ihracına dair kanun lâyihaları ve demekti: Yerine geçecek oğlu (Celâ beblerin en mühimmi, fütuhatçılık hır rihi». 1927 İstanbul tab'ı, s. 132. Hayırî Fino! karsılastığı zaman, diişmanlanna yal(3) Ayni eser, s. 144 ve 147148. isi Konya meb'usu Şevket Dağın bir Türk ceza kanununun 10 maddesini de iüddin Mengübirti) bile ertesi sene :ına çok kapılan (Celâlüddin) in şarkî Tabiî anladmız!.. SahiM hayvanı kataklanmadı ve düşmandan meded umaAnadoluya girip Ahlat kalesini mu(4) İbni Bibi, «Tevârihi âii Sel çak olarak bir sepet tçintie kompartınutkile açıldı. Şevket Dağ, nutkunda 18 ğiştiren lây^ıa ikinci müzakereleri ya Hindistana kaçmıştı (2)! Fakat Monrak onun ayaklarına kapanmadı. Bilâhasara etmesi ve hattâ «cinsiyyet» ra çuk», Houtsma külliyaü, c. 4, 1302 nunın rafına koymnş. Biraz sonra bi» senedenberi fasılasız suretle yaşatılmak pılarak kabul edildi. Yüzde beş faizli golların bir aralık İranı ihmal etmelekis Biiyük Harbtkn yorgnn ve perişan bıtalarından bahsetüği mektubu işte bu Leide tab'ı, s. 155. çarenin işi Rebnis ve kendini bırakmif ta olan bu serğinin bundan sonraki san hazine tahvilleri ihracma dair kanun rinden istifade eden ve umumî tarihbir halde çıkmıs ve silâhı da elinden muhasara esnasında yazmış olmasıydı (5) Yazjozade A1İ Efeodi, «Tevârihi İcU isimlerini. hele pahalı içjri isimleatkâriara da bir an'ane olarak emanet lâyihasile, askerî ve mülkl tekaüd ka lerde (Celâlüddin Hârezmşah) İsmile alınmış »lmasına rağmen Büyük AtaHârezmşah) Ahlat kalesini 2 nisan 1230 âli Selçuk», Houtsma külliyatı, c 3, rini bilmiyen köpek sahibi, yabancı nuna baa maddeler ekîeyen ve devlet şöhret bulan bu kahrsman prens 1224 arihinde zaptetmeye de muvaffak oltürkün rehberliğile bir kurtuluş savaşı edildiğinden bahsetti. 1902 Leide tab't, «. 402. yolcunun (Viski galiba?) sözünü hayte İrana geçip 1225 tarihine kadar bir denizyollan işletmesinin teşkilât kanuMaarif VekiH Hasan Âli Yücel kordeaçtı. Türk milletinin bu kurtuluş sadu. Fazla olarak Mongol istilâsına karşı (6) Ayni esec, s. 405. vanın cinsini sormaya matuf sanarak sene içinde bütün garbî İranı zaptenunua 20 'nci madr'esine isünaden İcra lâyı kesti. Sergide yüzden fazla eser vaşı sırasında hedefi millî iradesini ifade akib edilecek siyaset iübarüe de iki (7) Houtsma küiliyab, c. 4, *. 165. fino oktuğnım söylemi?. (Fıkranın bu eden millî misakı idi. Türk millcti, millî vardrr. Bundan baçka Ankara ressam Vekilleri kararils yapılan «arflyatın ka dip «Kirman», «Fars», «Irakı Acem» ükümdar arasında İhtilâf vardı: (Ce(8) Anonim «Tarîhi âli Sel^uk», mertebe izahı zevki kaçırır amma zave «Azerbaycan» ölkelerinden murekkeb misakımn çizdiği hudud içinde yaşama lan Halkevinin Be'ediyeler Bankası al buîüne dair kanun lâyihasının birinci âlüddin) in müşterek mukavemet fik Bibliotheaue Nationale nüshası, Fonds man ieabı boyle rapıyonız.) büyük bir devlet kurdu. (Celâlüddin) in ğa azmetroişti ve millî misakm çizdiği tmdaki galeride bir sergi açarak, eser müzakeresi yapıldı. ine mukabil (Alâüddini sefirler ve he Supplement Persan 1553, «Hadisi salGeçende tramvayda bir vankeskile bu yeni devleti, babası (Alâüddin) ın hududa tcca\Tİz eden kim olrsa olsun, lerini teşhir etmektedirler. iyeler gönderilerek işin sulhan hailıne tanatı Sultan Muhammed ve püsereş ruberu düştüm. Eünde yankesîcilik ısMongol İstilâsile yıkılan devletinin bionunla sonuna kadar dövüşecekti, Fran:araftardı; Anadolu Sultanı aynı za Hârezmşah» faslr, husuri kütübhanetılahrnda (Düraen) tabir ettikleri gazednha garbda bir daha canlanması sa da. Türk milletinin bu uğurda dömanda (Hârezmşah) ın Gürcistan ve mizdeki nüsha. s. 21. te vardı. Boyu kısa, kendi cılız ve hademekti. Bu vaziyeîte Hârezmşahlar Tüştüğü memleketlerin biriydi. Türk şan. Beni tezgâha getirmek için hayli devleti bir taraftan Gürcistan Krallığı millcti. onu millî misakınuzın hududunJereey'City 2 (a.a.) Dün akşam Boş ceblerimi yokladı. Farkınve bir taraftan da Anfdolu Selçukîleri dan defedip atıncaya kadar Fransa ile Erie'de bir marşandiz garındaki İki deMuhakeme altına alınmak Avustralya Millî Müdafaa tıjrraştı. da oldufnra için onu meinnnn edecek ve Suriye Eyyubîlerile komşu oluyordövüştü. Fransanın o zaman bizim milli poda çıkan iki büyük yantun üzerine va7İyete pek girmedim. Nazırımn nutku du. (Celâlüddin Hârezmşah) şarktakl tabirinin başlangıcı topraklarımıza ne çirkin emellerle B U Hudson kıyılan boyunca doklara ve İtri. kaktı. kapnun önünde herkese Mongollara karşı müdafi, garbdaki muhp Ankara 2 (Telefonla) Muhakeme Sydney 2 (a.a.) Avusturalya Millî engel oldu... O hale geldik ki; lüzumfabrikalara silâhlı muhafızlar ikame etelif devletlere karşı nıütearrız bir vasallat olduğunu gayet iyi biliyonız. Fadilmiştir. Hasar milyonlarca dolar tehziyet aldı. 1225 ten 1228 e kadar, Krall ltına alınmak tabirinin başlangıcı ilk Müdafaa Nazın Spencer Amerika A suz sıkı^maya basladık. Artık dayanakat bizim Fransa ile dovüsüyorken bimin edilmektedir. Şimdiye kadar bir Berlin 2 (a^.) D.N.B.: Alman Ha çe (Rusudan) ın idaresindeki Gürcistan ahkikat açılmakla nu, yoksa son tahki vusturalya işbirliği cemiyetinin bir öğle maHımricik emelüniz, memleketimizi kurtarsabotaj vukuunu gösteren delil yoktur. riciye Nezareti, kaçak Yunan Nazırla üzerine üç sefer açarak garbî Irandaki kat açılmasına karar vermekle mi baş zfyafetinde rrutuk irad ederek ezcflmie Yahu; Biraz Ueri gitsene! Arkamda mak ve millî misakımızın bududu içinBir gazete, depodaki emtianın İngil rına Mıar toprağmda faaliyette bulun vaziyetini tahkim etü. Bir taraftan da amış olacağı haklundaki tereddüdler şöyle demi$tir: demir var. İtip durnyorsun! de yafamaktı. Biz Fransa ile döviişlü€ Kıt'alarımız Yunanistandaki ve tereye aid olduğunu yazmakta ise de mak hakkını tanımaktan irntina eden şiîliği kabul eden babasından varis ol zerine keyfiyetin Büyük Millet Mecli Ne yapahm bayım? Arabaların lıali ğiimüz zaman, yalnız onunla değil onun bu husus teyid edilmemiştir. Mısır hükumetinin bu noktai nazarını duğu bir siyasetle Abbasî hilâfetini teh iince tefsiri istenmişti. Keyfiyeti tetkik Giriddeki zayıf mevzüerinden ezici de malum! Zaman icabı! dedi erkâmndan bulunduğu biitün Hüfak tasvib etmektedir. Filhakika resmî did ediyor, halife (EnNâsır lidinil den Bütçe, Miilî Müdafaa ve Adliye recede fazla tayyare tarafından ve mebV>madjm. Zatea o da indL YolcularBirer maddesî tadil zümresile de düvüşüyorduk. Ve divüşe mahfiller mülteci bir hükumete karşı lâh) ın (Çingiz) i kendi aleyhine talı ncümenleri muhakeme altına alınmak zul bomba ve mühimmat sikleti altında dan biri guya beni ikaz etti: dövüşe, vatanımızı kurtardık, hayat edilecek kanunlar böyle bir cemilekârlığın bir memleke rikinden kuşkulanıyordu (3). Celâlüd Bayım, o önünüzdeki yankesiciy» alinin son tahkikatm açılması karari çıkarılmışlardır. Fakat her muvaffakihakkımızı kazandık ve Fransa ile bütün yetsizliğe yapacağımız r ' ^bele daha di tin bitaraflığile lelif edilemiyeceği ka din Hârezmşah işte bu vaziyette Şam Ankara 2 (Telefonla'» Pasaport ka müUefiklorinijt de haklarımıza boyun le tahakkuk ettiğini mazbatalarında beşiddetli olacakbr. Atn.kan yardımınununun onuncu maddesile lskân ka naatindedirler. Mısırm bu işteki hattı Eyyiıbüerinden (ElEsref Muzafferüd Farkmdaydım, cevabmı verdim. eğmelerini temin ettik. an etmişlerdir. Millî Müdafaa encüme nm nihaî bir rol oynayacak hale gelenun unun 39 uncu maddesini degiştîıen hareketi Berlin »iyasî mahfiUerinin na din Musa) ya aid olan «Ahlat» üzerine Sizi epey araştırdı! dejince de: Acaba Amiral Darlan bnnn niçin anıi bu yolda bir de tefsir fıkrası kaleme bilmesi için bir kaç ay beklemek meclâyihalar alâkalı encümenlerde görüşül. zarında hiç bir muahazeye asla yer bı de yürüyüp kaleyi muhar/ra etti. Bu Evet amma aradığuu bulamadu. lamak istemiyor da bîzi, kendi müttesuretle devletini garba doğru genişlet lmışsa da, Adliye encümeni alâkah buriyetindeyizj» dü. Meclisin çarşamba günkü toplantı rakmıyacak mahiyettedir. Malum ya zaman icabı! Şimdi ber arafikleri elan İngilizler tarafından Franmaddenin sarahati karşısmda tefsire siyasetini takib etmiş oluyorruznameslne alındı. Yeni Yunan hükumeti teşekkül etti Amerikan ve İngılız nıüietlerinin sulh nan bulunmuyor... diyerek ben de insızlara karşı hşkırtılmıs farzediyor? luhtac bir vaziyet görmemiştir. Kahire 2 (aa.) Son hâdiseler do du. Fakat Anadolu Selçukîlerinin en Isoanyada askerî tayinler içinde de işbirliği yapmaları lâzımgeldi rJkamtmı aldım. Bizim yurdumuza kaı>ı bağlılığımızbüyük padişahı (Birinci Alâüddin Keyğini söyledikten sonra Spencer İngiliz Vışi 2 (a.a.) Ofi ajansına Msdrid layısile Yunan hükumeti, Yunan Kralı kobad) Eyyubîlere «ıhriyetle bağlanB. FELEK dan şüphe ediyorsa biz böyle bir şüpheAnkarada yapılacak na istifasını takdim etnuştir, Bâzı namilletinin Amerikan yardımı gelinciye den gelen bir telgrafta eski İspanyol nin varid olmadığım bütün dünyaya ismış olduğundan, (Celâlüddin) in bu tezırları yabancı memiekctlerde millî ekanalizasyon tesisatı kadar medeniyetin esas mevziini müdaGümrük ve tnhisarlar pat etmiş bulunuyoruz ve her zaman da Genelkurmay Başkam General Carlos hemmiyette kullanmak istiyen ve bu şebbüsü büyük bir siyaset hatası defaa ettiğini eörmekle bahtiyar olduğuMartinez Campos'un Cadiks askerî Vaispata hazırıı. Fakat Amiral Darlan'ın Ankara 2 (Telefonla) Ankara şehri Vekili şehrimizde günkü şeraitte hükumet azası adedi mekti: çünkü bu suretle şarktaki Monnu ilâve etmistir. beyanatından anlasıhyor ki kendisi de, ilitine tayin edildiği bildiri'.mektedir. ;ol tehdidinden sonra garbda da kendi analizasyon inşaat ve tesisatı İçin her Gümrük ve İnhisarlar Vekili Baif ni azaltmanın müraocah olduğu kanakendisi gibi olanlann hepsi de ancak Majork askerî Valiliğine General Utelile kendi aleyhine bir düşman şebe ene sarfı icab eden miktar o yıl bütKaradeniz dün sabah Ankaradan şehriIzmirde Basın Birliği atinde bulunan Kral, kabinenin istifasıbaskalan tarafından kışkırtılmak saye rilra tayin edilmiştir. kesi kurmuş oluyordu' Işte bu vazi jesine konulmak üzere 6 müyon 200 mize gelmiştir. Vekil. Haydarpaşa ga nı kabule karar vermistir. sinde memleket ve vatan vazifelerine teşem misali verdi.» kongresi yette iki büyük Türk hükümdarı ara bin liraya kadar gelscek senelere geçinnda İnhisarlar umum müdürü Adnan Bu karar mucibince, Yunan hükumeti koşan güruhtandır. Ve böyle olduğu için Haiet Taşpınar ve Gümrükler başmiınü. Amiral Darlan gibî adamlar da bu şimdi asağıdaki zcvattan murekkeb bu sında sefirler teati edilerek çok mü ci taahhüdlere girişmek üzere Nafıa Izmir 2 (a.a.) Basın Birliği İzmir mağlubiyet ve menkubiyet devrinde nıü «muhteşem misaU i ve onun tazammun hhn bir siyasî muhabere cereyan etti: Vekâletince salâhiyet verilmektedir. Burü Medhi Adakan ve diğer inhisaı ve mıntakası kongresi bu?an Halkevinde cadele ederek değil, fakat teslim olarak, ettiği büyük dersi öğrenmiş olsalardı, lunmaktadır: Bu muhabere yolunu açan, o sırada na dair kanun lâyihası Mecüse verildi. Bahkesir meb'usu Hayreddin Karanm gümrük erkânı tarafından karşüanmıçM. Tsunderos: Başvekil, Hariciye ve Ahlat muhasarasile meşgul olan (Ceve teslim oldukça alçalarak, alçaldıkça Fransanm mağiuhiyrtini zillet ve mesİnşaatı ikmal edilerek işletmeye açılan reisliğinde Vali ve Be'ediye Reisinin tır. âlüddin Hârezmşah) tı. bataklıklar içinde boğularak taaffün e kenete çevirmezler rc galîblerin kapı Halıye Nazırı. Gümrük ve İnhisarlar Vekili şehri mecralar ^üzergâhındaki bilumum mehuzurile toplanmıştır. İdare heyetinin Amiral Sakellariu: Başvekil muavini den bir mahiyeti taşımaktadır. Onun sında sefil birer dilenci gibi dolaşmazmizde bir hafta kadar kalacak. yeni mall bani şimdiki lâğım çukurlarını, işletmeraporunun okunup tasvibinden sonra ve Bahriye Nazm. Türk kurtuluş, barbinin bir safhasım, lardı. ye açılma tarihinden itibaren en çok müteveffa muharrir Kemaleddin Şükrü yılbaşının Vekaletin en mühim şubele. General Nikolaidis: Hava Nazırı. (İbni Bibi) Selçuknamesinde (Celâkışkırtma eseri sayması da bu mabialtı ay içinde kapatacaklar ve lâğım su ve Anadolu ajansından Mustafa Doğa rinin bulunduğu İstaubulda bütçenin Doğrusnnn isterseniz Amiral Darlan M. Dimitrakakîs: Adliye Nazırı ve üddin) in (Alâüddin) e ve bilmukabele yette bir adam ounasındadır. Yoksa bür tatblkatı ile meş?ul olacaktır Vfkil üyneündeki adamların bizim millî mü Hari?iye Nazrr vekili. (Alâüddin) in de (Celâlüddin) e gön larını mecraya akıtmak üzere lâzım ge ntn hatıralarına hürmeten iki dakika bilhassa, Inhisarlann yeni teşkilât kave necib her insan, Türk kurtuluş mülen tesisatı yapacaklardır. cahedemize karşı tarizlrri, onların içyüsükut edilmiştir. Kor.gıeıîe azalar muhM. Dimitratos: Mesai Nazırı. derdiği namelerin suretleri var: Zacadelesini ancak tebc'ı! eder. unnu tatbikatım da tetkik edecektir. zünü meydana vuruyor ve bugünkü telif dileklerde bulunmuşlar, eski mmM. Teofanides: Ticareti Bahriye Na nnanın en meşhur münşilerine yazdırıAmiral Darlan isterse, buntın böyle Çekirgelerle mücadele ' Fransanın ncden bn kadar düşkün ve zırı. taka idare heyeti ile haysiyet divam lan bu farisî tnota> lardan (Celâlüddin olması lâzım geldiğini galib AlmanyaKarabükte yapılacak yeni zavallı olduğunu tebarüz ettiriyor. Hârezmşah) m namesi (Şihâbüddiııi Uşak 2 (a.a.) Çal kazası köylerinde ipka edilmiş ve kongre nıurahhaslığına nın başında bulunan fler HHlerden de Muvazenei umumiye kanunu Çünkü Fransa. Türk kttrtuluş savaAnadolu gazetesi yazı i§îeıi müdürü OrKusevî) münşeatından, (Alâüddin Key çıkan çekirgelerin kazamız hududuna fabrikalar öğrenebilir. Çütıkü Hor Hitler dahfl şından alabileceği ve öğrenebîleceği Resmî Gazetede cıktı kobad) ın cevabı da (Mecdüddini Tuğ doğru gelmekte bulunduğu haber alın han Rahmi Gökçe seçilditen sonra Millî Karabükte ternel inşaatı hazırlanan geçenlerde şu sözleri söylemişti: dersi alamamış ve öğrenememis olmanın Ankara 2 (Telefonla) 1941 maiî yı. râî) muharreratındandı. Bu iki Türk ması üzerine, kazamız alâkadar makam Şefe ve büyüklerimize karşı kongrenin asidsülfrik ve süperfosfat fabrikası İn« Yeni Türkiyenin Büyük ve Dâhi avakıbını çckmektedir ve bu gidişle damuvazenei umumiye kanunu ve ka hükümdannın her ikisi de Mongol is larmın aldıkları tedhirler sayesinde tazim rüsleri hararetlp. tebarüz ettiri şaatına bu ay sonunda başlanacaktır. Yaratıcısı, lalihin terkettiği ve kaderin ha çok çekecektir. nuna baglı bütçeler bu günkü Resmî ilâsına karşı ırkî rabıtalarla birleşmek çekirgelerin sirayet ve yayılmasının lerek bu hislerin kongre reısliğince ar Bu inşaat için yanm milyon Ura tahsis miithiş inhizama uğrattığı o vakitid zedilmesine karar verilmiştir. lüzumundan bahsediyorlardı! (Celâlüd önüne geçilmiştir. azete ile neşredildi. ömer Rıza DOĞRUL olunmuştur. müttefiklerine kalkınırak için ilk muh Iktısad Vekâleti, faydalı bir teşkilât vücude getirmek üzere bir kanun lâyihası hazırladı ve işçi bujma teşkilâîı Eski Türklerde 5 TÜRKOLOJİ BAHİSLERİ '/se/erArasmd, Zaman icabı... u bir formül oldu.. Her kim ki; bir şeyin nybuıı örtmek, bir yerin sıkıntısını mazur gostermek, bir mahıı kalitesinin düşüklüğünü, fiatnun yükitkliğini izah etmek isterse: Jlalum ya! Zaman icabı! Diyor. Ve bunu deyince de akan sular duruyor. Halbuki zavallı zamamn bütün bunlarda hiç bir suçu, kabahaü yokj Sözün gelifi; Cacib Beyin, Bican Efendinin ayağma basması, bakkal Vasilin karışık yağ satması, vapurun alt kamarasmda sigara içilmesi, tranıvayda karşılıklı pencere açılması, benim nezle oluşum, sizin öksürük oluşunuz neden zaman icabı oluyor?.. Bahane gözüm; bahane! Evvelki gün bir tramvaya birKİik.Doldukça doldn... Arük kimse gircmiyecek sandışımız bir sırada birinin eiinde iki büyük sepet, ötekininkinde bir kiıtu içerisinde bir kedi yavrusu, iki çoctık aramıza girdikr. Sepetleri ajağimızın itzerine koymaktan başka çare yok! Biraz yürüdük... Derken efendim, içinde kedi olan kutudan mahiyeti şuphe götürmiyen bir su akmaya başlamaz nu?.. Tabiî yolcnlar arasında hoşnudsuziuğu mucib oktıu £vet bu sıVıylflık zaman icabı densin! (Ona da pek aniamam ya! İS'eyse münakasa etmiyelim.) Lâkin kedinin tramvaya binip yolcuları münasebetsiz mayilerle ıslatması da zaman krabı ım? Esasen bu gibi nakil vasıtalarına yolcularia birlikte canh hajvan almak yasakür. Dünyarun her yerinde mevcud olan bu yasak da nu zaman icabı ortadan kalktı? milliyet fikri Yazan: ^^»»^^ İsmail Hami Danişmend Ankarada acılan Mectiste kabul resim sergisi edilen lâyihalar Maarif Vekilmin açtığı sergide 100 den fazla eser var Demiryolu istikrazı tasarruf bonoları ihracı lâyihaları kanunlaştı Amerikada iki depo yandı Nısır hükıımeti Yunan Naztrlarına Mısırda faaliyette bulunmak hakkım vermemiş Elindeki işi bıraktı, tekrar Fikrinin karşısına geldi: Sen, burada bir kaç gün, vız gfb.kalabilirdin. Ama, ağa hastalanınca huysuzlandı. Yoksa, bu ijm, bir ikisinin ortasını bulmağa çahşırdı. Ne yap«m? Canile uğragıyor zavallı! Kollan yanına düşmüştü, ocağa döndü. Fikri ,ayağa kalkmı§tı: Artık ben gideyim. Ocakçı halden anhyordu: Hava, sert ama, çık biraz. Açılırsm. Derdli adamın atejini soğuk söndürür. Akşama doğru, muhakkak uğra. Fikri, elile bir seîâm sarkıttı: Haydi eyvallah! Hurşid, onu sokak kapısına kadar selâmetledi Güle güle ağabey. Bekliyeceğim. Fikri, hanm kapiEindan çıkınca. sert ayaz alnına çarpmıştı. Sendeler gibi oldu. adımlarını topladı. Gene yıkılmıştı, hem bu sefer, ümidsîz, çaresiz yıkılmıştı. Bir an canlandığı «ıeye yaramıştı sanki?.. Artık kalkınacağım ummuyordu: Bir kaç günlük rahat, bana beyaz kaçakçısı damgasmı \ruruverdi. Raşid ağa, yüzüme karşı çekinmeden söyledi. Namusumla bir iş de tutamıyacakmı şım. Cebindeki «tiril tirîl* on lira, hem güvendiriyor, hem ürk'itüyordu. Bu para, «beyaz kaçakçıhğı» nin bir tortusuydu. Fikri de, «eî ulağı» sayılabilirdi Fakat, paraya ihtiyacı vardı. Cüzdamnda, kendisine aid, bir iki lira kalmıştı. Fikri, şaşıp şaşıp scyleniyordu: İnsan, Raşid ağamn söylediği gibi «cabadan», «koltukta» ysgarken de para harcıyor. Bu para, nereye gidiyor? Anlamıyorum, anlamıyorum. Bu şaşkmlığı çok BÜrmedi, güldü; kendi zavallığma, biçareliğine güldü: Zaten, ne kadar param vardı ki... Sert ayaza aldınş efnüyor, sıkı yürüyordu. Bu, «tiril tiril» on liralığı bozdurmak için, kirletmek, eskitmek lâzımdı. Çünkü böyle. «banka istifi» temiz paralar, başka «cefcler» den çıkanlıyordu. Bu, Fikrniin vahimesiydi. Ara sokaklara saptı; on liralıfı, kıvırdı, ezdi. parmaklarını bnhlıyarak kirletti. İçi rahat etti: Şimdi bir tütüncüye bozdururum. Fakat, yolu üstündeki tütüncünün önünde duramadı. Geçti: Biz, seni tanıyonız. Serserinin birisin, bu parayı nereden çarpUn? diycekler sanıyordu. Karannı verdi: Önce, bu parayı boz = Bir 60 uçu NU Mahmud Yesari da, bir yol tutmak icab ediyordu: Başımı sokacak bir yer bulmalıyım. Ucuz, boş bir bekâr odası. Elimdeki para ile bir zaman açıkta kalmam. İçinden: «bir zaman!..» derken gözlerinin önünde korkunc bü sorgu işareti belirmişti: Ne zamana kadar?.. Fikri, artık, bu korkunc sorgu işaretinin tehdidinden bezmiş, bıkmış, usanmıştı. İçi, bu kadar kınlmıyacaktı. Fakat, hancı Raşid ağa, onun gözlerini fena yıldırmıştı. Açıkta iken, şüphe altında da kalıyordu: yahud kalacaktı. Bu şüpheleri temizlemezse, bütün kapılar, en küçük bir ümid ohnamak ilıtınıalüe suratına roman duracaktı. Ondan sonra da yapacaklarını düşünecekti. Bu kararın hızile Eminönüne inmişti. fşlek bir tütüncü dükkânına yanaştı, buruşuk parayı hovardaca uzattı: Bir birinci nevi cıgara, bir de kibrit. Tütüncü, dürülüp bükülmüş parayı aldı, parmaklannm ahşı> bir hareketile açtı, düzeltti, kasasına &ttı, üstünü cıgara paketinin üstüne koyarak verdi. Fikri, kendi aptalhŞma gülüyordu: Neye sersemledim bu kadar? Ben. ilk defa mı on lira'.ık bozduruyorum? Cebimde temiz para buluıımuştu. Fakat, Fikri, fazla gülemedi; o paralar, ahn terile, narrmskârane kazanıl mış paralardı. Aku açık, göğsünü gererek harcıyordu. Kimseye bir hesap vermek mecburiyetinde değildi Korkusu yoktu. Ktrkusu olmamak... Korkmadan yaşamak!.. Bu. Fikrinin çocukluğundanberi ahştığı şeydi. Gelgelelim, onda sinir nöbetieri başlamıştı şimdi; yere yaprak düşse irkiliyordu. Ocakçı Hurşidin bulacjğı gece bekçilığinden. de pek ümidi yoktu: Bu zamanda, iş, aslanın ağzında değil, ciğerinde... Bir işçi arayan yere, yüz işçi koşuyor. Muhakkak, birini almışlardır. Kararsızlık, kafasını yormuştu. Bir kahveye girdi, bir köşeye çekildi. Bir çay ıgmarladı. Gece işi, olsa da olmasa kapanıverecektL O zaman, Barba Ni ] veden çıktı. koliye mi? Madam Marikaya mı? Ma ( Erken bastıran akşarr. karanlığı, Fikdam Semiraya mı? rinin gözlerini okşamıştı. Hana gidecek, Şakire uymak da vardı. Onun iş bul Hurşidden cevab alacaktı. Hanın avlumasmı Şakir, belki, bıınun için savsak sunda iki kişi konuşuyordu. Fikri, bunları tanımıyordu, fakat ıkisinin de hallıyordu. Çalacağı kapıların hepsi şüpheli idi; lerinden. kıyafetlerinden eski kabadayı tehlikeli idi. Kendi keııdıne tekrar e esnaf olduklan anlaşılıyordu. Hancı Raşid ağanın hastalığmdan alâka ile diyordu: bahsediyorlardı: İnşallah. şu gece bekçüiği olur. Anî bir ümidle titredi: Burada bakılmaz. Belki, orada kıvnlacak bir yer Hurşid enayisi hiç bakamaz. Orbulur, yatağımı da gctürürüm. talarda yok. Ocağa bir nöbetçi dikmiş, Bu anî, fakat hayalî ümid, onu neş'e kendi, kimbilir nereye gitmiş. lendirmişti: Yarın, ben belediyeye başvururum. Gündelik, elli kuruştan aşağı de Hiç olmazsa. rahat öisün. ğildir ya... Fikri, hanın kahvesine gırmişti. «HurHâdiseler, Fikriyi çocuklaştırmıştı, şidin diktiği nöbetçi>, fırlak omuzlu ümid sarayları kurmağa başhyordu: bir gencdi. Hemen Fikriyi önledi: Elli, pek az... Yetnıiş beş... Hatta Kimi aradın hemserim? bir lira... Para arttırmm. Fikri, güldü: Oturduğu kahve köşesinde gözleri a Hurşid Efendiyi. çık rüya görüyordu: Avluda konuşanlar da içeri girmiş Remziye, ne ka'î^r sevinecek! Bir lerdi. Uzun boylusu geni$ omuzlu, kısene sonra evleniriz. ranta bir adamdı. Arl^adaşı, orta boyla Rüyası, çabucak dnğılmıştı: Ben, gece işine gıdeceğim; Rem lop kırmızı yüzlü, pörsük değil, sıkı ziye de gündüz işine aıdiyor. Ne zaman şişmandı; sivil kaptan halı vardı; Fikriye bakarak omuz silkü: vakit bulup da karşılıklı oturacağız! Arkadaş, hep onu arıyoruz. Artık çıldıracaktı. Kafasının Içini saran karanlığı dağıtmak için kalktı, kahvmr)