16 Mayıs 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

BULMACA 1 2 3 4 3 B I 8 Devrin meseleleri 1 2 8 • • •• • • • • • ı lö Mayu 1241 Diişünceler İnönü zaferleri ve büyük kumandanı f Bu sene mezun clan Veterlnerlerimiz j ( RADVO Bujfünkü program j Program Haberler Müztk (Pl.) Yemek listee Program Şarkılar Haberler Türküler Müzik (Pl.) 18,03 18,30 19,30 18,45 19,50 20.15 20,45 21,30 21.45 22 30 23.00 23.30 Muzik 8.00 8.03 8,18 8,45 12.30 12.33 12.50 13.05 13,20 6 •> 9 y ı Soldan sağa: 1 Bir devletin merkezi. 2 Üstünden atlıyaa, mensubiyeü olan. 3 Eskiden yazı kurutmak için kullanı lırdı, bır yemış. 4 Kötülüğun aksl bir sayının tersi. 5 Söylenen. 6 Eicab, Arabistanda bir şehir. 7 Bır hastalık, zeretme. 8 Bir yemis. 9 Bir cıns deri, üzum bahçesi. Yukandan aşağıya: 1 Gelirler (cemi). 2 Serum mahalli (iki kelime). 3 Bir kuş, bır sım meydana çıkarma. 4 Bir emır, bir rerJc. 5 Familya, bır emir. 6 Batınp boğan (iki kelime). 7 Spor takımı, maske. 8 Yakılacak maddelerMaltada Lavaletta limanından bir görünüs den. kadın. 9 tnsanlann ilk taptıklan dıman tayyarelerinin Malt«, Sicilya üe mabudlardan. bile sığınabilecekleri Airlka aıasında. buimaeanın halledSmit şeMi 250,000 nüfusiu, İnbirer muntaza"n hangar halıne geti. 1 2 » 4 5 « T 8 9 gikzlere aid bır arilmişlerdir. dadır. Merkezi, VaM E K let jehrıdlr. Burası. AİZİG E Malta adasırın asvaktıle CharlesQukerî vallsi General M A 0 N A R M A int'ın idaresinde iDobbie, tarihten ev. B R L U C A ken 1530 senesınde velki zamanlara aıd Rodos sövalyeierine .bu mağaralata ve M A H N A E D terkedıldi. Bu şoMalta şovalyelerinin Y H L 0 N C A valyelerle Türkler erzak ambarlarına çok giıvenebihr. buB E C İ E L arasında uzun muharebeler cercyan et rada uzun zaman 0 U N C A K tı. Ada, 1797 de Naduşmanın taarruz U DIB polyon Bonapart talarına karşı koyabiL Ü İ L EİB rafından zaptedildi. hr. • İ P İ A N|T AİL O|N Sonra, 1800 senesinSöylendiğinn gö. de İngilizlerin işgah re, adada, uç sene. y lik yiyecek vardır. altına girdi ve 1815 te Napolyon'un Sentelen adasına sürülAda ahalUi mesınden sonra İngılızlerın malı oldu. Maltada, verılen aiârm altı yüzü geçMalta adası Umumi Harbden sonra, miştir. Almanlarm Stüka, İtalyanların senelerce ihmal edılmış, hatta 1934 Plkyatellı tayy&releri, gun geçmez ki ten itibaren Akdenizdeki üs olmak adanın üzerinde gorunmesln. Bunların ehemmıyetini büsbütün kaybeder gıbi en çok bornba savurdukları yer, Eski Istanbul futbol ajanlıgından: olmuştu. İngilizler arasında, adanın tah kale önundekı lıman, burada bulunan 17/5/941 tarihinde yaptfacak kiminden vazgeçilmek fıkri de çok harb genıileridir. Bombalar patlar, hava milll küme maçlan Üerlemısti Bu munakaşalar cereyan bataryalan nıukabele eder. Bu kıyamet Şeref stadı: ederken, İngilızlerin Akdeniz fllosuna hengâmeEin''e ada kadınları, milli âSaat 15.30, Altınordu tst. Spor, ha Slr Dudley Pound kumanda ediyordu kem: Şazi Tezean, yan hakem: Şekib Bu zat, yeni bır harbde, Malta ada detelrine göre bürundukleri siyah pelerinlerı ıçirıde biraz telâş ederler, şuraya Bülend. nnın oytıamaya namzed olduğu rolu Saat 17,30, Altay Beşiktaa, hakem: takdır ettiği ıçin, onun tahkimine ta buraya sığınır iseler de pek de korkSelâmi Akal, yan hakem: Samih • raftarlık etti. Sir Ironside ile General mazlar; çunkü bu hale artık ahşmışlardır. Muzaffer Çizer. VVavell de onun kanaatlnı ve goruş tarAlârm sa»Merinde, yeraltı dehUzleri '8'5 941 tarihinde yapılacak zını kuvvetlendirince adanın ehemmıyemilll küme maçlan görulece'; şeydır Uzaktan uzağa birbirti aleyhındeki cereyan durdu ve o zaŞeref stadı: tnandan sonra yeni tahkımata hız veril lerıne goz kırpan elektrık ampullerınSaat 15.30, AltmoTdu Beşiktaş. hadi. Bu sayede, ada. aralarına 400 mili den akan zıya, ortalığı pek hafif aydınk»m Feridun Kılıç, yan hakem: Eşref metrelık buyük çaplı toplar, hava dafıi latır. Dehüz'ı r içinde erkekler, kadınMııtlu Muhtar. toplar yerleştirilmi'1 olan Rikozoli, Ma lar duvarlar boyur.ca sıralanır. Herkes Saat 17,30 Altay tst. Spor, hakem •nüel, Tignes, Spinola, SentElen ismin ayakta, mıspfirhŞe gitmiş gibi gevezeHMid Galıb, yan hakem: Bahaeddin deki kalelerle ve Kospiküa tabiyesile lık eder, konuşur. şgkalâşır ve dışarıda Necdet. kopan kıyariıPtten haberi yokmuş gibi çevrelendi. vakit geçirj Yırtık elbiseli çocuklar, Hilâl kulübünün kongresi kovalamaca oynarlar ve buyüklerin baMaltanın müdafaa kabîliyeti Hılâl spor kulübü genel sekreterliğinMalta, sağlam bir kaya parçasıdır. Her caklan arasından kayarak koşuçurken, dentarah, karınca yuvaları gibi derin ve bazan şundan bundan tokat da yerler. Ekseriyet hasıl olamaması yüzünden mahfuz oyuklarla ortülüdür. Bu kovukİnsanlarda her vaziyete intıbak ka4 5'941 pazar günü yapılamıyan adi lar, tarıhın kaydetmedlği zamanlarda biliyeti var. Bunun için, Maltada hükum kongTemı» 18 5 941 pazar günü saat kayanın üzerinde oyulmuştur. Bunların çüren yeni hayat ar+ık yadırganmaz bir İC 30 da yapılacagından sayın azanın bazılarında bulunan kemiklerden, vak hal alm.şhr. M. Rasim Ö Z G E N lutfen teşrifleri rica olunur. tıle, buralarının yeraltı mezarhklan vaziiesi görduğü anlaşılıyor. Şurada buFatih Halkevinin tertib rada tesaduf edilen mağaraların, birer ettiği müsabakalar mabed, bırer kale gıbi kullanıldığı tahPatih Halkevtnden: mın olunuyor. Bu sun'i mağaralar, bu 19 mayıs pazartesi günü spor ve genc derin ve mahfuz kovuklar uzak zamanAnkara Rumanya sefarethanesinlik bayramı münasebetile Evimiz zen hrda, ciiâlı taşian yapılmış ve guneşin den teblığ olunmuştur: gın bir spor programı hazırlamıştır ziyasını aksettıren gayet büjnjk aynaRumanya halkının nüfus sayımı ya1 Saat 9 30 da Edirnekapı Bülarla tenvir edilıyorlardı. Bütün bu pılacağından, Türkıyede mukim bıluyukçekmece yolu üzerinde 60 kilometehemmiyetli mahfuz mahaller, bugün, mum Rumen tebaasının, kendılerıne aid rrlik yanm mukavemet bisiklet müsatayyare bombalarına karşı birer sığmab formalıtelerıni ıtmam ve ikmal maksabakası yapılacaktır. Müsabakaya gir r mek istiyen bisikletçilerin saat 9 da Sa \ azifesini görüyorlar. Bu kovuklann bir üilf Ankarada Rumanya sefarethaneraçhanebaşında Halkevi kurağında bu kısmı, adanm biı tarafından ötekı ta sıne ve İstanbulda Rumanya General rafına kadar uzar.an birer dehliz oldu Konsolosluğuna müracaatleri rica olulunmalan. 2 Saat 19.30 da 7 kilometrelik Fa ğundan, oralara girenlerin yollarını şa nur. Sefarethaneye veya Konsolosluga tih yanm tur sokak koşusu yapılacak şırıp da müşkOl vaziyette kalmamalarıru bteat muracaat edemıyeceklerın fonna tır. Müsabakaya gırmek istiyen atletle temin için, İngilirler tarafından biraz htelerini posta vasıtasüe taleb ve bilâhare lâzım gelen malumatı yazdıktan rin saat 19 da Halkevi merkezinde bu btelerinder duvarlar örülerek kapatılsonra taahhüdlü mektubla iade etmemışlardır. lunmalan. leri lâzımdır. Cepane ve erzak depolan 3 Saat 21 de Halkevi merkezinde Turkiyede mukim Rumen tebaasının (Andaval Palas) temsıl edilecektir. Adanın boyle ır.ağaralarla dolu olması, sayımına 12 mayıs 941 de başlanacak 4 Saat 21 de Fatih güreş kulubün buralarda erzak ve cepane ihtiyatları bive 27 mayıs 941 de bitecektır. de güreş müsabakalan yapılacaktır. riktırilmesine çok hizmet etmiştir. Ada Bu müddet zarfında bütün Rumen Güreş ve temsıl davetiyeleri euma merkezinin bellibaşlı meydanlanndan tebaasının bu tebliğ mucibince, hareket gününden itibaren Ev dırektörlüğün biri olan Valet sahasında, vaktile Malta etmeleri ve behemehal müracaatleri lâden alınabilecektir. sövalyeierine hububat ambarları vazlfe zım geldigi kafiyyen ilân olunur. Eİni görmuş olan muazzam mağaraların methalleri görunur İngilizler de, buraBir bayan iş arıyor Osmanlı Bankası Eski harfleri biraz okur ve yeni harf larını, erzak ve hububatla doldurmuşİLÂN lerle el yazısı gayet güzel ve daktilo tur. Genclik ve spor bayramı dolayısile, İngilizler. adanın bu mahfuz yerlerin Osmanlı Bankasının Galata merkezüe bılir bir bayan iş aramaktadır. Adres: Sırkeci Palas 5 6 numarada den diğer bir surette de ısüfade etmek Yenicaml ve Beyoğlu şubeleri 19 mayıs tedirler: Buralarmı. en büyük bombar 941 pazartesı gunü kapalı buiunacaktır Bayan Aznife mektubla muracaat. ç Maltajdas[ • • • t •• • n • t Akdeniziıt kilidi olan ada Yedi sekiz sene evvel az daha tahkimatından mahrum kalıyordu 7 1 • • • t Bu hafta yapılacak* "i *. maçlar (Eski ordu kumandanlanndan emekli General Zeki Bartudan fetao bir y«* rSdık. İnönü harbUrmin tniJK tarihitnizdeM buyük ehemmiyetini ve Karekâtta Millî Şejimizin gösterdtği yüksek kudreti tebarüz etttren bu tatırlan memnuniyetlt dercediyoruz.) Duşmanın Bursa havalisinde toplanması üzerine bir garb eephesi teşkil edilerek bunun kumandanlığına Miralav İsmet Bey tayin edildi. İlk defa muntazam millî bir ordunun cephesını tayin etmek mühim bir mesele idi. Millî ordunun düsmana karşı durması ve ona galebe çalması ise pek lâzımdı, böyle bir galebenin dahil ve haricde p«k büvük tesiri olacafına şüphe yoktu. Ök defa tecemmü mıntakasmı. Mareşal Moltke gibi fikren tayin etmek Ziraat Vekâleti Hayvan Sağhk mektebınden bu sene 30 genc mezun olmuş hususıında AJbay Ismet büyük bir kud ve memleketin veteriner teşkilâtında vazıfe almıştır. Yukanki resim, mezun r«>t «''•'•«"TrUtJr. Toplantı mıntakası o gencleri, muallimlerile beraber göstermektedır. Yeni veterınerlerimize muvailarak İnönü mevkiinin intihabı pek fakiyetler dileriz. doeru idi Düsman Ankara istikametind« yürümek için her halde en kısa Beyoğlu H A L K sineması BVGÜN 18 mayıs 941 pazar günü akşamı yolu intihab edecekti bu da Bursa Matine 11 de gece 8 de saat 21 de İnönü Eskişehir istikamerj olabilirdi. 1 GÜLNAZ StiT.TAN (Türkçe) ŞEHİR TİYATROSU KOMEDİ Rinaenaleyh. İrönünde düşmanı cep 2 CASUS İNTİKAMI (Avantür) KISMINDA heden karşılamak imkânı vardı. Düş 3 ÖLÜM MARKASI (Kovboy) man. Soğüd üzerinden yürümesi halin*** de çetin ve arızalı arazive düsecekti. YENİ H A L K OPERETİ MÜNİR NITIEDDİN Konseri Eskişehir üzerine doğrudan doğruva ( H A L İ D E P İ Ş K İ N ) teveccüh ettiği h«He onu İnönünden HALK OPERETİ Birlikte yandan vurmak imkânı da vardı. Bövle NAŞİD ve ' HAI.İPE PİŞKİN Pek yakında yeni yeni kadrolarile bir toplantı mühira maksadlara hâdim yaz temsillerine başlıyor. Gişe hereün acıktır. idi. Filhakika düsmjn doSrudan doğruva ve külliyetli bir ku\vetle İnönüne teveccüh etti. B^rada düşmana kar$ı yapılacak harekâtı önceden görmek ve sonra tayin etmek lâzımdı. İsmet İnönü Filmlerin en fazla danslı ve şarkılısı varivetten istifade ederek kuvvetinin azlıf ına ra&men hasma mukabil taarruzlar yaptı ki bu da knmandanlı&ın büyük bir kiyaseti idi. Kuvvetleri az olan fırkslann kudr«»t ve kuvvetini koPEK YAKINPA: rumak lüzumunu da nazan mütaleadan uzak rutmadı. Devamlı bir azimle şiddetli müdafaayı mukabil taarruzlatile beslemek suretile İkinci İnönü zaf«»ri de tabiye ve sevkulcevs noktai nazarından kazanıldı. Mücadelei millivenin ilk zaferi olan bu savaşın ehemmiyeti bütün dünvaca takdir edildi. Tiyatro Varyete Sinema Tsmet Paşanın hakkile serefbahç olan Inönü sovadını alması büyük milletimiz için her suretle şayanı tebrik ve ve KAZBEK MURAD VARYETESİ iftihardır.» Ern»l'« Gevral • 18 00 Program • Meydan faslı Haberler Konuşma Türküler Rad Gazetesl Temsıl Konuşma Orkestra Haberler Caz (Pl.) Kapamş. 50 kilo kalay saklayan berber Avram isminde bir musevi mahkum oldu Milll korunma kanununa muhalif hareket davalanna bakan Istanbul ikinci asliye ceza mahkemesinde, dün de muhtelif davalara bakılmıştır. Bunlardan, kurşunla kanşık ayarh kalay davesı neticelenmıştir. Mevkuf olarak muhakeme edilen. Kasımpaşada berber Avramdır. tddi?ya gore, kendisi. bu kalayı Ratın almış ve fiatı pahalılaşınca fazla kârla satmak için evınde saklamıştır. Fakat, evinde yan gin çıkmış, yanKinı söndurmete gelen memurlar. ayarlı kalavı meydana çıkarmıslardır. Bu suretle de berber aleyhinde tahkikat ve takibat yapılmıştır. Kendisi, bu malı ihtik&r ka<:dile saklamadığım, Mordo adh birısınin şahsına 50 küo kalay almak icin kendisinden 100 llra ödünç para istedi&ini. kendisinin de iyilik olsun dive ona bu parayı verdiSini ve Mordonun, malı, ödünc aldığı parava mukabil kendi e\ine bıraktıftını 1leri süniyordu ve esasen. sadece teneke lehimi olabılecek bu hurda mahn kilosu ancak 2 hrpdan ibaret bulundu*unu. zamanla da değennin artmadığını llave edivordu. Müddeiumuml muavini Pethi Sezal, A^Tamm, ileride d»ha yüksek fiatla satmak ve menfaatlenmek arzuçile ve ticari teamüller hilafına. 50 kılo gibi, hâdise tarihinde karşılasılan iktısadl şartlara nazaran çok mlktarda kalay satm aldıgını ve bunu sakladıgını. bu suretle plvasada darlık hu«ule gpHr mefri gözetti«ni sabit görerek, cezalandınlma^ını istemiştir. Mahkeme. Avramm 25 llra agır para cezası ödemesine. dukkflnının bir hefta müddetle kapablmasma ve kendisinin serbest bırakılmasma karar vermiştir. Beyazıdda enkazcı Tahanın demlr ihtikan yapmaktan muhakemeı başlamıs ve hakkında tevkif muzekkpresi kesilmiştır Muhakemeve devam olu narak. tahkikat tekmillenecektır. Sabun ihtıkftn vapmaktan muhakemesine baslanan Kosti hakkında da tevkif muzekkeresi kesilerek. mııhakemenin de'amı, tahkıkatın tam^ıplan ma'ina bırakılmıştır. Makara ihtikan yaptıgı fddis olıman Sokratın muhakemesine de, Müddelumııml ceza isteginde bulunmuştur. Muhakemenln devamı. mf\4?faa vapılmasl ve karar verilmesi için kalmıştır. (Asım Baba) jübilesi MAR1KA ROKK Halîol Janine SÜMER SİNEMASINDA Bu akşam Şehzadebaşı TURAN sinemasında San'atkâr NASİD ve arkadaşları İKİ ÇİÇEK BİR BÖCEK Komedi 3 perde. Sinemada: iki \v ük fılm birden: 1 G Ü Z E L K I Z L A R P A R İ S E Melwjtı Donglas Joan Blondel 2 Ş E Y T A N Î Ş U A Büyük macera filmi ZEKİ BARAZ Galatada genc bir garson Katil, Portakal Salih ismindeki sabıkalı tevkifjedildi Evvelki gece Galatada bir cinayet olmuş, Portakal Salih adında bır sabıkalı genc bu garsonu sustalı çakı ile oldürmüştur. Galatada oturan Portakal Salih. gece Necatibey caddesinde dolaşırken mütekabil istikametten gelen 28 yaşlannda yakışıklı bir gence sarkıntıhk yapmak istemiştir. Ziraat Bankası arkasında Rasimin lokantasında garsonluk yapan Kadri adındaki bu genc, sabıkalının bu hareketıne sinirlenerek üzerine saldırmıştır. Sabıkaü ile garson arasında başlıyan altalta üst uste kavgada garso nun ağır bastıgı gorülmüştür. Adamakıllı dayak yiyeceğini anlıyan Portakal Salih, bir aralık sustalı çakısını çekerek Kadriyı kasığından ^'u^nuştur. Aldıgı ağır yara Ue kaldınm üzerinde kanlar içinde kıvnlan Kadri, yetl şenler tarafından süratle Beyoğlu hastanesine kaldTrılmış, fakat hastane kapısında ölmüştür. Cesedi muayene eden Enver Karan, Morga kaldınlmasına lüzum göstermlştir. Vak'avı müteakıb kaçmak istiyen sabıkalı, kanlı çakıslle birlikte yakalanmıştır. Tahkikata el koyan Müddeiumuml muavinlennden Kemal Özçoban, katıli sorguya çekmiştir. Katil, verdiği ifadede: « Kadrinm gös atmama kızması lüzumsuzdu. Üzerime atıldı, beni dövmeğe başladı. Ben de vücudünde hafif bir yara açarak kendisini korkutmak istedim Kazaen ağır yaralanarak öldü» demiştir. Portakal Salih. dün akssm Adliyeye gönderilmiş. sorgusu yapılarak. tevkif edilmistir. Bugün tahkikata devam olunacaktır. I Bu gün matfnelerden itibaren TAKSİM SİNENASINDA Dans şarkı nes'e ve macera dolu hareketli bir program 1 İSTANBULDA İLK DEFA OLARAK Tehlikeli Seyahat 2 YILDIZ SULTAN NECAT ve ABDÜLGANİ tarafından oynanmış riırkçe sozlü ve arabca şarkılı. TOM BROWN ve PEGGY MORAN tarafından oynanmış bü\ük macera filmi. RUNANYÂDA NÜFUS SAYIMI I ASKERÜK İŞLERİ I ŞARK SİNEMAsT MARTHA HARELL THEO LINGEN Paul H0RB1GER ve Gelli FINKENZELLER tarafından fevkalâde bir tarzda yaratılan ve her gün valslerle şarkılarınm ahengile salonu baştanbaşa doldurarsk rağbetı umumıveve mazhar olan 312 332 doğumlu acemi erat şubeye davet ediliyor BeyoŞlu Yerli Askerlik şubesinden: 1 312 dahıl 332 dahil teveUudlü acemi islam erat sevkedilecektir. 2 Toplanma günü 22 mayıs 941 perşembe gunüdür. 3 İstenilenler daha evvel gelerek elbıselenni alabilirler 4 Vaktinde gelmiyenlerin askerlik kanununun 90 mcı maddesi mucıbınco ceza göreceği ilân olunur. (7203) *¥¥ OPERA BALOSU Siiper filminin 2 nci Zafer haftası başlayor ^m Sarıver Askerlik şubesinden: Mmtakamız halkmdan olan 312 332 yerM ve yabancı acemi ihtiyat erlerin doğum cuzdanlan ve varsa askerl vesıkalarile bırlıkte 18 mavıs 941 tarihindp şubeye behemehal muracaat etmeleri. ve Şehir tifatrosu san'atkârlaıı HazırrisL Muallâ Işılay ve HALİDE arkadaşlan şırlarsa selâmiaşıyorlar ve birbirlerinden haber alıp, haber veriyorlardı. Yalnız Pod Çuvaşideki esir Macar erlerinin yekunu dokuz bini buluyordu. Esir subayları çehrin muhtelif semtlerine dağıtmışlardı. Peter'ler bilhassa AyıcıJarla pek sıkı münasebette bulunuyorlardı. Onlara Ayıcılar lâğabını takmaları. ikametlerine tahsis edilen evln sahibi Tatarın ayı meraklısı olması ve bahresinde demir bir kafes içinde iki ayı be^lemesinden ileri geliyordu. Onlara eglenecek bövle bir şeve maHk olduklarından dolayı gıpta ed\orlardı. 17 Mayıs Cumartesi akşamı Pışkın ve arkadsş'arı Dümbüllü ve atkadaşla» iSM AiL Şehip tlyatrosu komedi kısmında misll gSrülmemlş bUyUk müsamera Bereket versiıı kı, Tobolskun geceleri çok kısaydı. Giıneş akşam saat onda batıyor, geceyansından sonra bire doğru battığı yerin bıraz ilerisinden tekrar doğuyordu Bu bir kaç saatlık gece de lam karanlik olmujordu. Kaputlarile yuzlerini, gözlerini iyiee Srttüler. Çünkü, İrtişin bataklıklanndan kalkan sivrisinekler aç bir kurd gibi saldırıyorlardı. Hayatlarında bu derece iri sivrisinek görmemişjerdi. Güneş çıkar çıkmaz hemen kalktılar. Tobolsktaki üsera karargâhmın kumandanı Yüzbaşı Dorevvef satrahleyin erkenden geldi. Rus Japon harbinde baca&ından aldıffi bir yaranm neticesi olarok avağıpm birt topal kalmıştı İyi bir adama bpnz:yordu Onlarla samimî bir lisanla konuştu ve şimdılik Tobolskta kalacaklannı söyledi. Hepsi de bu simdilik. tabirinden burada aylarca kslacaklyrım anlamıslardı. Kazmalar kürekler buldular. Her şeyden e\vel bahçevi temizlemek lâzımdı Subaylar ceketlerini atmışlar, kollarmı sıvamıslar, emir erlerile birlikte çahşıyorlardı. Peter eline kazmayı alıp da ise girişince bir çocuk gihı sevindi. Yedi, sekiz yaşlarındaki gurJerini hatırladı O zaman yazlar: başlıca OJTMU ev yapmaktı. Şımdı de evini yapıyor demekti Diğerleri de aşağı, yukarı ayni hıssin teıri altında çabşıyotlatdı. Üstteğmen Vedreş ve Rosiçki bir kaç emir subayile şehre indi^r. Öğleye doğru rendeler, keserlcr, çiviler. sıvacı aletleri, burgular ve bir araba tahta ve, kalaslarla döndüler. Artık her tarafta ırüthiş bir faalıyet başlamıştı. Getirilen tahtalar ve kalaslarla karyolalar yapıyorlar. sandalyelet. masalar meydana çıkarıyorlardı. Rosiçki'nin emir eri Baktai Yoşka birdenbirc mühim bir adam oldu. Baktai askere alınmadan evvel marangozdu San'atından cidden iyi anlıyordu Şimdı inşaat islerini. büyük bir meyclan muharebesine kumanda eden bir geiıeral edasile idare edivordu. Mozeş cid''î bir işe yakalanırıamak için, hiç bir lüzum olmadıjh halde kalasları oradan oraya taşımakla vakit geciriyordu. Meteneçki büvük bir taşın üzerine oturmuş, yapılacak ef anın plânlarını çızmekle mes?uldü Senteşi. Sabo, Altmayer ve L'jVaç, binanırı içini temizlivor ve duvarlarır badanasını yapıyor!ardi. Peter bir kac saat çalıştıktan sonra a\uclarının ateş gibi yandığını duydu. Kazma ve keser eüerini vurmuştu. Bu çalışmt. sabahın erken saatlerinden başlamak ve akîamuı geç vakıtlcrine kadar de\am etmek şartile sekiz gün sürdu. Binanın içi ve dışı sıvanr.uş, adeta şirın bir ev olmuştu. Bartha Pifta, binaya «Miskinier Oteli» adını taktı. Fakat Mezeyi buna razı olmadı. •Hungaria Oteli» ismi üzerinde ısrar etti Mezeyi nitbe ve kıdem itibarile hepsınin buyüğü olduğundan onun teklifini çarnaçar kabul etmek mecburiyetinde kaldılar. Derhal bir levha yapüdı. Merasimle binanın kapısı üzerine Ydzan: Lajos Zilahy asıldı. Buna rağmen aralarında gene tMıskinler Oteli» tabirini kullanıyorlardı. Mezeyi bu tabiri ışittıkçe pek fazla sinirleniyor, fakat sesini çıkaramıyordu. Ancak erlerden birinin, oturdukları bınayı bu isimle andığını işıtince küplere bıniyor ve zavallı eri adamakıllı haşhyor, bütün öfkesini ondan alıyordu. Subaylar ilk zamanlarda yemek için şehre iniyorlardı. Nomera Laşkutnayada adam başına seksen kopekaya oldukça iyi bir yemek veriyordu. Laşkutnaya üçüncü sınıf küçük bir oteldı. Harb ilân edildikten sonra Çann hususî bir eminıamesile bütün Ruslara alkollü içki içmek menedılmiş olmasına rağmen Laşkutnayanın sahibi iri göbekli İgor Krukof sanki bu emirnameden hiç haberdar değilmis gibi davranıyor ve lokantasında buzlu biraya varınraya kadar h#r türlü içki bulunduruyordu. Hele jüzüne biraz gülündü 5 O Çeviren: F. Zâhir Törümküney ve yanağı okşandı mı bir ksç ruble mukabihnde Kırımm meşhur kırmızı şarabmdan bıle tedarik etmek mümkün olurdu. Tabii bütün bunları gizlice satıyordu. Lokanta müfterilerinden bazan cepheler hakkında malumat almak da kabil oluyordu. Fakat bu haberlerin sıj,hati hakkında bir hüküm vermeğe imkân yoktu. Subaylar bu lokantaya ancak iki hafta kadar devam ettiler. Böyle, her öğle ve akşam yemeği zamanı sıraya dizilip süngülü muhafızlann nezareti altında gidip gelmek pek hoş bir jey değildi. Bu itibarla bu işten vazgeçtıler. Kendileri bir tabldot yapmağa karar verdiler. İşin müşkül ciheti, mutfak takımlarını ve tabak, çatal, bıçak, kaşık. bardak vesaire gibi şeylerin temini teşkil etti. Mevcud paralarınm hemen hepsini bu içe tahsis ettiler. Daha tabldotun ilk kurulduğu günlerde para »ıkıntısı kendini gösterdi. Bereket versin ki Rus kasabla, Tatar bakkallar onlara gayet geniş kredı açmışlardı. Rus makamları esirlere adam başına verilecek etin. yağm. unun ve diğer gıda madddelerinın miktannı tahdid etmişlerdi Fakat onların mubayaatını kontrola memur edilen erbaş da esırlerin tabldorundan karnı nı doyunıyordu. Bu itibarla alınan fazla şeyleri görmemezlikten geliyordu. Sokakların haricl manzarasından Tobolskun haddinden fazla kalabalık olduğunu anlamak güç bir iş değildi. Burada enterne edilmiş Almanlar ve diğer ecnebiler bulunduğu gibi siyasi akidelerinden dolayı sürgün cezasına çarptırılmtş Rusla, yahudi tüccarlar da vardı. Harb esirlerinin ise yekunu bir hayli büyüktü. Bütün bunlar birbirlerine gizli bir müttefik nazarile bakıyorlar ve sokakta. pazar yerlerinde, dükkânlarda, doktor muayenehanelerinde, kiliselerde hulâsa nerede karşıla ları yapmağa uğraşırdı. Böjle zamanlarda gozünün önünde Hadnaç sokağındaki evi canlanır, bir öğleden sonra muntazam kesilmiş küçük bir tahta parçasının üzerine çakile oyduğu tseni seviyorum» cümlesini hatırlardı. Rosiçki veni geldikleri sıralarda bir gün çarşıda dolaşırken aldığı eski bir kıtaravı kucaklar, bütün gün onunla meşgul olurdu. Peter, Kölber'le bir odaya düşmüştü. Küçük odanm moblesinı çam tahUsından yapılmış iki sandalye, iki yazı masası, iki komodin ve iki karyola Mozeş ortalıktan kavboldu mu, onun teşkil ediyordu. mutlaka avıların vanında bulunduguikinci katta yedi oda vardı. Bartha, nu srtık herkes öerenmisti. Sabo ile, Lukaç, Altmayerle, Rosiçki, Miskinier Oteli bu arada oldukça si Laytayi ile, Neteneçkı ise Çalra ile bir rin bir bina ha'.ine geldi. İçi ve dışı odsva düşmüslerdi. Koridorun sonunbevaza boyanmış, bahçesinde eski pis daki geniş odaya da Hirş, Senteşi ve liklerin ve çöplerin verine şimdi renk Vedres olmak üzere üç kişi j erleşmisti. renk çiçekler acıyordu. Mezei'i'ye ise küçük hususî bir oda düşBahçenin bir köşesinde kocaman bir müştü. çam ağacı vardı. Her öğleden sonra Birinci katta iki büyük oda vardı. Bartha, Vedres, Netenecki ve Laytavi Bunlardan birinde on dört emir eri, bu agacın gölgesi altında orurur, isdiğerinde de bir erbaşın kumandası knmbil oynarlardı. Bu. iskambil partialtındaki beş süngulü muhafız yatıyorleri ekseriyetle sert munakaşalar. bazan da kavgayla nihayetlenirdi. Fakat du. Mutfak ve kiler de bırinci katta ertesi eünü dört arkadaş, sanki bir gün idi. Bundan başka gene bırinci katta evvel kavga eden kendileri değilmış orta büyüklükte bir oda vaıdı ki; buçibi gene ayni yerde buluşur ve oyun nu da esir subaylar, yemek odası VB larına devam ederlerdi. Onlar iskambil ayni zamanda salon olarak kullanıoynarken. Peter de bir kenara orurur, vorlardı. küçük çakısını çıkarır ve elıne geçir(Arkası var) diği bir tahta parçasından satranç taj