5 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

TÜRKÇE GRAMER MÜFREDATINA GÖRE Oriaokuöa Türkçe Yazan : R. G. Arkur Sınıf: m Oıta okullprın 3 üncü sınıflarile, Ticaret ve San'at okrUan, Koy Ensti<üleri, Lise ve Öğretmen okullaruım da Türkçe Gramer müfredatını havidir. Orta okvllann I. n nci sınıflan kitablann<n ikinci tabılan cıkh Her kitab 25 kunıstur İstanbul Sertel Matbaası: Ankara cad. 67. 17 nci yıl sayı: 5951 umhuri ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı: 24299 24290 Samanyolu Kerime Çarşamba 5 Mart 1941 Sürükleyici ve temiz bir getirilen bu büyük aşk vı neşredilmiştir. Fiatı 75 Krş' İNKILÂB KİTABE^İ tsi vücude romanı Büyük Elçi Von Papen tarafından dün kendilerine tevdi edildi Bu nezaket ve dikkat eserine teşekkürlerini bildirdiler Ankara 4 (a.a.) Reisicumhur lsmet ınönü Almanya büyük elçisi Ekselâns von Papen'i Çan koyadaki köşklerinde bu gün öğ le vakti kabul buyurmuşlardır. Büyük elçi, Reisicumhura Almanya devlet reisi Adolf Hitler'in sahsî bir mesajını tevdi etmiştir. Reisicumhur Ismet Inönü bu dikkat ve nezaket eseri dolayısile teşekkürlerinin Almanya devlet reisine iblâğını von Papen'den rica îylemiçlerdir. Bu mülâkatta Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu da hazır bulunmu?tur. Çankaya köşküncie Bulgaristanın Almanlar tarafından işgal:, haritada yerlerini gördüğünüz Rumanyadaki taharşiid mıntakeîarınJan başlıyarak devam etmektedir. Telgraflar Alman müfrezelerinin Yunan nududuna gcîdiğini ve hatta Yunan hıuhıd kıt'alarile selâmlaştığını bildiriyorsa da bunların henüz kuvayi külliye denecek miktarı bulmamakta olması lâzım gelir Miltt Şefimiı Reisicumhur İnönü Sovyetlerden yükselen bir ses Moskova, Alman askerlerini, memleketini guya Balkanlarda sulhun muhafazası için kabul ettiğini söyliyen Bul. gar ifadesini, sert, objektif bir görüşle tenkid ediyor \ Eğer mihver devletleri Balkanlar cephesinde ısrar ederlerse yeni harbi bu Balkanlar cephesinin tasfiye etmesi imkânı yok değildir. Vaziyeti olduğu gibi görüyor ve vazifelerimizin ehemmiyet ve ciddiyetini pek iyi anlayoruz. Sovvetler Birliği Harici\e Halk Komiser muavini Vişinski Sovyetlerin St>fyaya ağır bir ihtarı 44 Amerikada M. Edenin Amslerdam'a göre Somalide iki İngiltere için Atinac'a yaptığı ingiltere dün şehirle 10,0(3 temaslar esir alındı! hazırlanan Ege de Bulgaristanla Roma radyosu, Ital harb malzemesi Müttefiklerin edeceknizinde takib leri hattı hareket kararlaştırılıyor V ijanada Bulgaristanı üçüılü pakU sokan Başvekil Proie^r sor Filof bu münasebetle ofada okumağa Ifoum gördüğü hükumet beyannamesinde Bulgaristanın Sovyetlerle an'anevî dostluk münasebetlerini bir kat daha inkişaf ettirerek idame eylemek kararında olduğundan da bahsetmişti. O beyannameye sokuştunılan bu ifade yapılan işten Sovyetleıin malumatı ve hatta belki buna muvafakati de olduğu düşüncesini dogurabiUrdi. İhtimal ki beyanname>e öyle bir fckra, Bulgaristan dabjl ve harlcinde ve bi/im kuvvetli zannunıza göre bilhassa dahilinde böyle bir zehab husule getinnek maksadile konulmuştu. Sovyetler şimdiye kadar cereyan eden hâdisclerin çoğunu büyük bir sükutla geçiştiriyorlardı. Belki gene bir şey söylrmFzlerdi ve böylelikle son Bıılgar oyununu oynayanların bu plânlan da yüriünüş bulunurdu. Bu böyle olmadı. Moskova, Alman kuvvetlerinin Bulgaristana girmesine Bıılgar hükumehnce muvalakat edildiğini bildiren Sofya tebüğine radyo ile ve Tass Ajansıle alenî bir cevab verdi. Bu nüshamızda okunacak olan Sovyet cevabı vaziyeti aydınlattığı kadir Rusyanın Balkanlara aid noktai naiarını da ilk defa olarak k.ifi sarahat ve kafiyetle bildiren çok ehemroiyetü bir vesika mrMyetini haÎ7dir. Bîtiinle ağızhırliği edep Bulgar hükuBcti Alman askerlerinin Bu'garistana prmelerini Balkm'arda sulha hİ7met gayesine h?f'im Dİt iş eibi gosterivor. Bulgar Harici>SM Sofvatlaki Rus sefiri Moskova 4 (a.a.) Tass bildinyor: 1 martta, Bulgar Hariciye Nazırının mümessili Altınof, Sovyetler Birliğinin Bulgaristandaki elçisi Lavrişev'i, Bulgar hükumetinin, Balkanlarda sulhun idamesi maksadile Alman kıt'alarmın Bulgaristana girmesini kabul etmiş olduğundan (Arkası sahife 5 sütun 4 te> İngiliz bayrağı taşıAlmanların Bulgaristanı istilâsı, sulhun yacak Amerikan getakviyesine değil, fa milerile nakledilecek kat harb sahasının Roosevelt, gizti bir vazife g e n i ş l e m e s i n e ve ile Londraya bir memur Bulgaristanın harbe gönderiyor sürüklenmesine sebebiyet verir,, münasebatı kesmiş Almaıt, işgal hareketi devam ediyor yan milletini, karşıiaşacağı felâketlere hazırlalamağa çahşıyor Atina 4 (a.a.) Atina, dun de Edenle General Dill'e karşı muhabbet ve hürmet hissiyatııu izhar etmekte devam etmiş ve coşkun numayişler yapmıştır. Buyuk Britanya otelımn onunde toplanmış olan kesif bir halk kutlesı, saatlarca beklemiş ve nıhavet saat 12,30 a doğru General Dill peronda gorurmuş tür. Moskova, Bulgarlara hiç bir müzaherette bulunamıyacağını da bildirdi Halk kendisini şiddetle slkışlamış ve bu alkışlar, mumaileyh halka tebessümle mukabele ederek otomobile bınirıcıye kadar devam etmiştir. > Eden, otele geldiği zaıoan bu alkışlar busbutun artmışür. Erien, otomcbJuı den indiği zaman halk, polıs kordanunu yararak tezahüratta bulunmu,tur. Bir çok kimseler, Eden'in elini sıkmak istiyorlardı. Londra. 4 (a.a.) Mustakiî Fransız ajansı bildiriyor: Bulgaristanla siyasî münasebetlerin 24 saat zarfında kesilmesi mümkün görül"mektedir. Bu münasebatm kat'ını zarurî olarak harb ilânının takib etmesi lâzım geldiği tasrih edilmektedir. Kahire 4 (a a.) Ortaşar* İngiliz «mumî karargâhının tebhği Eritrede ve Habeşistanda hrrekât memnuniyet verioi inkişaf:a devam etmektedir. İtalyan Somalisinde, kuvayi külliyemizin ileri yüruyüşü de kez<s memnuniyet verici bir tarzda devam ediyor. Bu arada Habeşistanın ccnubu şarkl hududlarma doğru yapılmakta olaa harekât da devam etmektedir Yenidea bin esir alınmıştır. Pek çok miktarda silâh, petrol v* her nevi ihuyar malzemesi ele geçmektedir. Ahnan e=irleria yekunu şimdi 10 bine yak'aşmıstır. Şehrimixe gelen Vekiller Nairobi 4 (a a.) Doğu Afikası İnglliz kuvvetleri umumî k.ararg5hının Amsterdam 4 (a.a.) «d.n.b> İngitebliği: liz radyosu, İngilterenin Bulgaristanla Bu manzaradan pek mütehassıs olan ileri hareketimiz devam etmektedir. Eden, halkı selâml'vor ve halk kenr!'=ini diplomatik münasebetleri ke'.tı&ini bil(Arkası sahife 5 sütun 6 da) (Arkası sahife 5 sütun 5 te) (Arkası sahife 5 sütun 2 de) Londra radyosuna göre miinasebat kesildi Somalide ileri hareketi Dahiliye Vekili dün gazetecilerle konuştu Faik Öztrak, Vilâyet işlerile meşgul ve Belediye olacak Birkac söx Amerika Cumhur Relsi M. Roosevelt (Yızısı 5 incı snhıjede) Garhlılığın ilk şartı Bazı münevver muhitlerde, memleketin siyasî mikrobu vücudümüzdert çıkanp atamasaydık ne millî muharrirleri bahis mevzuu olurken şu tarzda müta varlığımızı kurtarabilirdik, ne de bugün o kadat gurur duyduğumuz ir.kılâblarımızdan bi r tanesini balealara şahid oluyoruz: M •*. Falan muharriîi tanır mısınız? Biraz anglo şarabılirdik. Anglofil, Frankofil, Cermanofili^ibi mütetedphil'dir. Filân muharıiri nasıl bulursunuz? Yazılann di bir tipe, değil Türk muharrirleri ''jarasında, kosda bellı etmek istemiyor gibi görünüyorsa da, bana koca Türk milleti içinde bile tshamm|ü giîbsmeyız. kalırsa, o koyu bir Fransız dostudur. Yeni neslin çocuklan hiç bir yabancı mıllete Bu tarz mütalealarin münevver muhitlerimize karşı hayranhk veya bunun reaksyohjı olan nefret gibi aşm hisler'e bağlı değildir. Mi^T menfcatleriyakışmadığını kabul etmeliyiz. Yabnncı muhibliği memleketimize, Osmanh Im miz uğrunda falan filân devletlerle bir takım şırtparatorluğunun inhitat devirlerinde musallat olmuş lar altmda işbirliğı ederiz. Ve bunu yaparüen de, bir hastalıktı. Ihtivar devlet, heybetli gövdcsini ar Osmanh devrinde olduğu gibi kendmizi o dev ettık taşıyamaz hale gelerek sapır sapır çözülürken, lerin kollan arasına koyuvermeyiz. Her ^eyden cnce buna mâni olmak isteyen bazı ekâbir, çaresizlik için güver.diğimiz, kendi varlığımızdır. Eskiler, bir yabancı millete hayranlik duyrr'=.kla de ne yapacaklarını bilmediklerinden, bu ecnebi muhibliğini icad etmişlerdi. tmparatorluğun çürümesile garbhlaşacaklarını sanırlardı. lşte onları batıran da mebsuten mütenasib olarak ilerleyen eski rejimin son bu ters hüküm olmadı mı? Cumhuriyet çocuklan, inkılâb kahramanlarından günlerine doğru saltanat muhitlerinde budalaca bir hayr^nlığa münka'ib olan bu yabancı muhibliği, b:z doğru yol öğrend''er: Garbl'ığın ilk şartı, her şe5'de, iptidailiğin ve geriliŞir en korkunc mikrobu idi. den öpce kendini ıliklerine kadar Türk duym^kÖyle ki bur.dan ^ ırmi iki sene evvel, be^mcle de tır. N. 5^sla''°n. ilk hari'"= • o '» Suriye de emniyet tedbirleri almata basSadı Londra 4 (a.a.) Müstakil Fransu ajansırun Kudüsteki muhabiıi bildiri yor: Balkanlardaki hâdiseler üzerine Suriyede bir sıra ihtıyat tedbırlsr alm mıştır. Bu tedbirlerin askeri hukumlcrin tadili, hudud garnizon'arue istıhkâmlsrın takviyesidir. Keza VEbancılar, daha sıkı kontrola tâbi tu'Vi'acaklariır. Bul"arİEtamn Alrr="il?r taraımdan 'ışgah Surijede endişe hasıl etmi=tir. Dik katler simdi Tıırkiveye ce»rilmi=ar. M. Eden'le Genenl Dıll'ın Tıirk'vsve vaptığı zi' aret çok müsaid bu intıba hpsıl etmi^tır. y i . ı ı s NADİ Dün sehrimize gelen Millî Mudafaa ve Dahiliye Vekilleri Vali Lutfi Kırdarla berabeı Haydarpasa garında (Yazısı besinci sahifede) 'Arkası sa&ile 5 sütun 1 de)