2 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

2 Mart 1941 CUMHURfYET Pasifikte muharebe patlak (Baş taratı 1 ınci sahifede) üzere vukua gelecek bir harbin ne*elerde ve nasıl cereyan edeceğini tetkik etmek istiyoruz. Böyle bir harbde tecavüze Japonya başlıyacağı için, evvelâ bir Japon taarruzu ihtimalini gözden geçireîim. böyle bir vaziyette Japonya için, hepsi Japon adalarına nazaran cenubda olan şu hedefler vardır: 1 Uzakşarktaki İngiliz ileri üssü Hong Kong. 2 Amerikanm Filipin adaları, Guam adası, Wake adası, 3 İngilizlerin Singapur üssü ve Melaya yarımadası, 4 Felemenk Hindistanı denilen Cava, Sumatra adalan, 5 Yarısı İngilterenin, yarısı Holandanın olan Yeni Gine adası ve etrefındaki adalar, 6 Avustralya ve Yeni Zelânda, 7 Hindiçinî Fransız müstemlekesi ve Siyam. *** Böyle bir harbde, sevkulceyşî vaziyet, garbî Büyük Okyanusun şimal kısmında Japonlara, cenub kısmmda da mUttefiklere müsaiddir. Çünkü deniz ve hava harbinde, üsler büyük bir rol oynar. Üs itibarile ise JaponUr şimalde, müttefikler de cenubda daha kuvvetlidirler. Bu sebebledir ki Japonlar, yeni üsler ele geçirmeğe çalışıyorlar. Cenubî Çin denizindeki Hai'nan adasını kâfi görmiyerek daha yayılmak istiyprlar. Hindiçinide ve Siyamda gerek Japon diplomasisinin, gerekse Japon donanmasımn son zamanlardaki faaliyeti, hep buralara sokularak üsler tenıin etmek gayesine matuftur. Hindiçinide Kam Rank, Saygon ve Kamboc'u, Siyam körfezinde de Siyanun merkezi Bangok'u ele geçirirlerse bu mmtakaya ve bilhassa ucunda Singapurun bulunduğu Malaya yarımadasının en dar yeri Kra berzahma hâkim olurlar. Bundan sonra artık Singapuru da :aptetmeğe çahşırlar. Buçün Japon donanması Hindiçinî ve Siyam sulannda dolaşmakla beraber, henüz buralarda üsler ele geçirmeğe filen teşebbüs etmemiştir. Japonlar, yalnız şimali flindiçinideki Fransız demiryolundan Çine karşı istifade etmektedirler. Hindiçinide ve Siyamda üsler temin etemdikçe, Japonyanın harbe pirmesi beklenemezse de, İngilterepin Avr^padaki mesgulyetinden istifade etmek için, kendi ileri üsleri olan Formoz adası ile Haînan ve Japon mandası altında bulunan eski Alman adâlan Palaos, Maryan, Karolui ve Marşal adalan grupuna dayanarak denizden ve havadan bir harekete geçmesi ihtimali büsbütün yok değildir. Bu takdirde, cenubî Çindeki Japon ordusu da Hindiçinî ile Syamı bu memleketleri ya ciğneyerek yahud da rızalarını alarak işgal edtr, ayni zamanda, cenubî Çinin garb hududundaki Birmanyaya da taarruz eder. *** Bir harb vukuunda Japonlann ilk hücumuna uğrayacak yer, İngilizlerin Hong Kong iler denz üssü olacaktır. Hong Kong her taraftan, Formoz adası, Kanton mıntakası, Haînan adası gibi Japon hâkimiyeti ve işgali altındaki topraklarla çevrilmiştir. Bundan sonra, Amerikalıların Filipin edaları ve bu adalardaki Kavite üssü gelir. Ayni zamanda Japon mandası altmdaki eski Alman adaları arasında bulunan Amerikanm Guam adası taarruza uğrayacaktır. Bu adayı Amerikan genelkurmayı geçen sene tahkime karar vermiş, fakat Amerika âyan meclisi, hayret edilecek bir gafletle Japonyayı tahrik etmek endişesile tahkimatın icab ettirdiği tahsisatı vermemişti. Guam adasının esaslı surette tahkimi için lâzım olan tahsisat ancak yeni verilmiştir. Amerikanm, Japonyanın elinde bulunan Maryan ve Bonen adalarına yakm Wake adası da ayni vaziyettedir ve bu ada da bir Japon hücumuna uğrayacaktır. Böylece Japon donanması, ilk hamlede, İngilizlerin Hong Kons, Anıerikalıların Wake, Guam ve Filipin adalarını bilhassa Lüson adasındaki Kavite üssünü ele geçirmeğe muvaffak olursa cenuba ve cenubu garbiye doğru yaklaşmış, yeni üsler temin etmiş olacaktır. Bundan sonra, artık ikinci mühlm hedefler gelir ki burlar da petrol membalarile meşhur Borneo adası ile Singapur, Sumatra, Cava, Seleb, Molük, Yeni Gine, Salomon adalarıdır. Bunların bazıları İngiltereye, bazılan Holandaya aiddir. Bu hedefleri de elde etmek mümkün olunca, sıra Avustralya ile Yeni Zelândaya ve bunların şarkında bulunan adalara gelecektir. Fakat bütün bu işler, benim yazdığım ve sizin okuduğunuz kadar .;abucak ve kolay olacak işler değildir. Bu geniş sahalarda, zaman ve mesafe mefhumu pek mühim birer unsurdur Havada ve denizde çok kuvvetli olmak lâzımdır. Japonyanın uğra^Pcığı devletler, İngiltere, Amerika, Holanda ve belki de Fransa ile İngilterenin Avustralya, Yeni Zelânda dominvonlan, Malezya, Hindistan. böyle bir taarruza karşı az çok hazırlıklıdırlar ve pitHk daha çok hazırlanmaktadırlar. Bu devletler denizde ve havada kuvvetlidirler bir tek elden idare edilerek birbirlerine esaslı surette yardım ettikleıi takdirde, Japonları pek çetin bir surette karsılayacakları muhakkaktır. Ei"prir ki hep birden tek bir cephe teşk'l etsinler ve ayni zamanda silâha sarılarak tedafüî, taarruzî plânlarmı ve hareketlerini önceden kararlaştırmış b"'unsunlar. Bu mücadelede en mühim V7İfe AmeriVsya diismekted'r. Amerkalılar Filipin a'Ularını Japorlpra kapt'rmadıkları ve Hindiçinî ile Siyam da, Japonyaya üs vermiyerek icabında Türkiyeden ayrılırken (Bajtaraö 1 Inci sahifede) olduğunn memnuniyetle müşahede et mektedirler. İngiliz Türk İttiîakı [Başmakaleden devam] linden sarsıldığına inanmıştık. Artık mualıede ve hak devri kapanmış, her tneseleyi ancak ve ancak kuvvntle balletnıek isteyen ve buna ölçiı olarak da yalnız mihver devietlerinin kejiflerini ve ölçüsüz ihtiraslaıını kabul edcn yeni bir devir değil de, adeta bir ucurum açılmışb. \cni harb şeklen Danzig meselesi vesilesile Lehistana vaki hücumdan başlamıs olduğu halde bizim ondan daha evvelld ÇekoSlovakya parçalaniünndan bahsetmekliğimiz, Tiirkiyenin Avıııpayı kaplayacak yeni buhran için koymuş olduğu teşhis tarihini bir daha tespit eylemiş olmak içindir. Ve bu teşhis nazarî bir görüşe inh'.sar etnıiyerek memleketimiz bilhassa o tarihten itibaren kendi sulhu ve onıın da\ anabileceği dünya sulhu bakımlarından kararlarını vermiş ve tedbirlerini de ahnağa geçmiştir. Bu tarihî hikâye ayni zamandn Türk • İngiliz ittifakının menşeini anlatmak itibarile de kıymetlidir. Filhakika iki devlet kendileri için müşterek olan sahalarda elbirliği etmeleri Iüzumumı 1 ilhassa o tarihlerde takdir etm;r ve görünen köy kılavuz istemediğiiıe (...,e yapılacak işler üzerinde de derhal nıutabık kalmışlardı. Filhakika Türk İngiliz ittifakının ilk prensip deklarasyonu 1939 mayısında neşir ve ilân eılilmişür. Bilâhare akdolunan ittifak muahedesi sadece o deklarasyon esaslarıuın usulünde tanzim ve taati edilmiş vesikalara dercindcn ibarettir. Türkiye ile İngiltere niçin ittifaklarına ayni kuvvetli rabıtalarla bağlanmakta devam ediyorlar? Çünkü onlar bidayctte vaziyeti çok iyi görmüşler vc hâdiselerin muhtemel inkişaflarını pek sağlam olarak takdir etmişlerdi. Zahiren Danzig'de infilâk fırsatı bulmuş olan harb bir buçuk yıllık cereyanında ilk teşhis ve takdirlerin isabetini ziyadesile teyid edegeidi. Demek ki ittifak çok doğru görülmüş tehlikelere karşı kurulmuşru. O tehlikelerin artarak devam etmesi ittifakın ancak daha kuvvetli olmasını zaruri kılardı. Amerikan yardımı 60 bin fabrika harb malzemesi hazırlıyor Londra 1 (a.a.) Londrada çıkan Daily Sketch gazetesinin Nevyork muhabiri Hessel Tiltman salâhiyetli mah fillere atfen, İngiltereye yardım projesinin kanuniyet kespetmesinden sonra mezkur memlekete gönderilmek üzere fimdiden hazırlanmış bulunan malzemı kıymetinin 500 milyon dolara baliğ olduğunu yazmakta ve muazzam bir çığ teşkil eden bu yardımın Hitler'in tüylerini ürpertecek derecede mühim oMuğunu ilâve eylemektedir. Ayni muharrir yazısına şöyle devam etmektedlr «Uzun mesafeli bombardıman tayyareleri ile mitralyözler ve diğer büılerce silâh sevkedilmeğe amade bir haldedir. Yakında gemi yardımına da başlanacaktır. Bütün bunlar ilkbahar taarruzu için yapılan Amerikan vadinin ancak ilk partisini teşkil etmektedir Bugün 60.000 fabrika harb malzemesi yapıyor ve yapmağa hazırlanıyor. Binlerce Amerikan fabrikasının hemen hemen bütün istihsalâ.tı . İngiltereye akmak üzeredir. Vaşington mahfilleri önümüzdeki üç ay zarfmda İngiltereye doğru fasılasız sevkiyat yapılmaya başlanacağını söylemektedir. Kaliforniada Santa Monicadaki bir tayyare fabrikasında yeni model bir bombardıman tayyaresi bitirilmek üzeredir. Bu tayyare <uçan kale» lerden üç defa büyük olup Nevyorktan Berline kadar 18 ton bomba taşıyabilecek cesamettedir. Bu tayyarenin gidiş geliş seyahatini yaptıktan sonra daha 500 mil mesafe kat'mı temin edecek kadar benzin kalmış bulunacaktır.» r Yazan ABİD.N DAVER verirse? Halledilecek ilk mesele Londra 1 (a.a.) Times gazetesinin diplomatik muhabiri yazıyor: <İngilizler ve Türkler açık bir surette müttefik olarak mülâki olmuşlardır. Mevzuu bahsolan mesele çok sarihtir. Almanlar, Bulgaristanı işgal ettikten sonra Ege denizi kenarlarma indikleri ve Selâniğe kadar ilerledikleri takdirde, Türkiye bu hareketten Yunanistandan daha az müteessir olacak değildir. Çanakkale derhal tehdid altına düşecektir. Almanlar o zaman ingilizlerin Uzakşarkla geçitlerini kesmeğe tesebbüs edeceklerdir. Bundan başka, Mussolini'yi ağır surette vurmak ve nazi tehdidlerine kulak asmamak suretile müttefikler için bir çok şeyler yapmış olan Yunanlılar bu çetin k:ş mücadele aylarından sonra geniş bir açık cepheye malik olacaklardır. Basiretli Yugoslavya dostlarından tecrid edilmiş bir vaziyette kalacaktır. Bütün bu sebebler dolayısile, halledilecek ilk meselenin şu mesele olduğu aşikârdır. Ve Ankara da bunu bir sır olarak tutmaktadır. Müttefikler Bulgaristan üzerine vaki olacak bir Alman inişini nasıl karşılayacaklar? Türk İngiliz anlaşmasından sonra Eden mütemmim görüşmeler için Yunan şeflerine mülâki olacaktır. Bu müddet zarfmda Türkler Çanakkaleye karşı Rumanya cihetinden denizden mevcud tehlikeyi tamamen müdrik bulunmaktadırlar.» Filofun Viyanada yaptığı resmî beyanat (Baş taran 1 incî sahifede) GRiPiN Baş, Diş, Nezle, Grip, Roınatizma GÜNDE İKİ SAATLİK MESAİ İÇİN imza merasiminde hazır bulunmuşlar dır. Hariciye Nazırı Fon Ribbentrop, söyNevralji, Kirıktık ve Bütüo Agrılarıeızı DerfafBİ Keser lediği kısa bir nutukta nazır an, sefirIcaDlnd» gUnd* 3 kaşe •iınabilif. TAKLITLERİNDEN SAKINnslLZ. leri selâraladıktan sonra Bulgar hükuHER VEfDF! PLtLU KUTt'tARI ISRARLA ISTEVİNİZ metinin üç tarafh pakta iltihak arzusunu izhar eylediğini bildirmiştir. Nazır sözlerine şöyle devam elrr.iştir: « Bugün yeni bir devletin üçlü pakta iltihakıru merasimle tescil için dördüncü defa olarak toplanmış bu!unuyoruz. Bu defa iltihak eden devletin, Kültürlü bir genc Türk bayan aranıyor. Bir büroda hergün öğleden sonra manen daima bizim tarafımızda oln<uş saat 16 . 18 iki saat çalışmak üzere seri not tutabilir ve iyi ingilizce konuşu* ve şimdi pakta iltihaka karar vermiş bulunan Bulgaristan olmasını billıassa ve yazabilen kültürlü bir bayana ihtiyac vardır. Ders saati müsaid olan verBİteliler kabul olunabilir. sevinçle karşılayorum.» Galata posta kutusu 1559 adresine mektubla müracaat. Paktın üç devleti Bulgar hükumeli tarafından resmen vuku bulan bu talebin kabulüne karar vermişlerdir. Bundan sonra Bulgaristanm ütihakına dair olan protokol okunmuştıır. Filof inızayı müteakıb hükumetinin Eksiltme Muhammen % 7,5 bir deklarasyonunu okumuştur. C İ N Sİ Miktan B. teminaü şeldi Saati Alman Hariciye Nazırı tekrar söz aLira K. Lira K. arak Bulgaristanı üçlü paktın yeni a Beyaz jimnastik bluzu 400 aded : zasl sıfatile selâmlamış ve üçlü paktın Siyah saten tulum 94 50 A. eksiltme 16,30 400 > : 1260 00 prensiplerini bir kere daha tekrar ey Beyaz jimnastik fanilâsı 200 » : lemiştir. Kısa pantalon 200 » : Fon Ribbentropun beyanatmdan son 1 Nümunelerl mucibince yukarıda cins ve miktarlan yazılı spor Levazımı ra müttefik devletlerin mümessilleri açık eksiltme usulile satın almacaktır. Bulgar Beşvekilini tebrik etmişlerdir. 2 Muhammen bedeli, muvakkat teminaü, eksiltme şekil ve saati hizasında Filofun hükumet adına yap*ığı beyayazılıdır. nat şudur: 3 Eksiltme 5/1II/941 çarşamba günü saat 16,30 da Kabataşta Levazım ve Bulgaristanm dış siyaseti daima Bulgar milletinin komsularile barış Mubayaat Şubesindeki Alım Komisyonunda yapılacaktır. halinde yaşamak ve bu memlcketlerle 4 Nümuneler sözü geçen subede görülebilir. iyi münasebat idame etmek arzusundan 5 İsteklilerin eksiltme için tayin olunan gün ve saatte % 7,5 güvenme pa« müllıem olmuştur. İşte Bulgar milleti rasile birlikte mezkur komisyona müracaatleri. (1213) bu siyaset nammadır ki Umumî Harbin barış muahedesinin ağır şartlarına bağlı olan ağır neticelerine sabırla tahammül etmiştir ve haksızlıklann bugün miualemct yolile tamir edileceği iimidile tahammül etmektedir. Bu Uınidin erinde olduğunu geçen sene Dob15 sene garantlll ruca hakkında Bulgaristanla akte Isviçre Pres'zyon dilen anlaşma göstermiştir.. Bulgarissaatlerl tanm bundan dolayı mihver devletlerine, bu meselenin halli teşebbüsünü >apmı& ve bu suretle Bulgaristanla FIIID Süpürye ve umanya arasındaki eski dostluğun 7 C T Havagazi her tütlü e ektrik tekrar tesisini imkân dahiline soknıuş o^ L I Ocaklan aletleıi an bu büyük şeflere, Adolf Hitlerle Benilo Mussoliniye minnet borcu var dır. Mihver devletleri Bulgar nıilletinin n samimî ve en derin minnettarlığını C hak etmişlerdir. Bu devletler ayni za Galata, Bankalar Ca '. 4759. Tefefon : 41378 manda milletler arasında yeni bir anBeyazıt: Üniversıte Cad. 28 • Kadıkör, iskele cad. 332 laşma ve işbirliği devrinin açılması hak(îndaki kararlarını teyid etmiş olmakadır Bulgaristan, bu tarihî vak'aya istinad edecek, Almanya, İtalya ve Ja Kuleli Askerî Lisesine girmeğe istekli olup da tasralarda tubelere, İstanbulda >onya arasındaki paktta milletlere en^elsiz inkişaf ve refahlannı tezyid im da doğruca mektebe müracaat etmiş olanlardan smıflarında dönekliği olmayan kânmı vermek ve haklı bir barışı zâ bütün girme şartlarını haiz bulunan ve ayni zamanda giriş evrakım tekemmül man altına almak gayesini istihdal •• eJJirynig ç^an isteklilerin imtibanlan yagılmak üzere 7 mart 941 cuma günü saat > den bu. slyasetin bir ifadesini görnıek 9 da Kuleli Lisesinde bulunmaları ve bu tarihtc mjgkjej^de bulunaınıyanların «dir. Bulgaristan bu yüksek gayeye haklarını kaybedecekleri ilân olunur. (1443) mşmek" Içîn Tşbirliği yapmak arzusun*lan mülhem olarak üçlü pakta iltihak ' etmektedir. Bulgaristan komşulirile ak J Tek taşh çıplak fcvkalâde 11^2 kıratlık 'edilmiş dostluk muahedelerine sadık j kalnıaktadır. Ve Sovyetler Birliği ile olan an'anevî dostluk münasebetlerine Önümüzdeki 6 mart perşembe fünü saat 14 te Kapalıçarşıda Belediye devam etmek ve bunlan daha ziyade inMezad idaresinde satılacaktır. kişaf ettirmek karanndadır. Bulı<aristan, üçlü paktın sadık azası sıfatile gay retlerini Avrupada müstakar bir baıışa vüsul gayretlerile birleştirmek ümiıl'ndedir.» İnhisarlar Omum Müdürlüğünden: Hâdieler Türkleri harbe icbar ederse? Düşmanın ileri yürüme plânlan ne olursa olsun İngilizler ve Türkler tedbirlerini almışlardır. Hâdiseler Türkleri harbe girmeğe icbar edecek olursa iki genelkurmay her hususta tam bir mutabakatle hareket edecektir. Daily Mail gazetesi, Türk hükumeti namına beyanatta bulunmağa Salâhiyettar bir zatın sözlerini zikretmektedir. Bu sözlere göre Bulgaristanm Alman istilâsına uğraması üzerine bir Balkan harbizuhur edecek olursa Türklerle İngilizlerin müşterek bir mücadele imkânmı derpiş etmeleri lâzım geldiğini tasrih etmiştir. Amerikanın yeni tngiltere sefiri Almanlar Yunan hududunu geçtikleri takdirde Daily Sketch gazetesi, Almanlar Bulgar Yunan hududunu geçtikleri takdirde Türklerin de Yunan Trakyasına gireceklerini zannetmektedir. Bu gdzetenin fikrine göre, Türkler Bulgar Türk hududunda Boğazlan korumak için müdafaa vaziyetinde kalacaklardır. «Böyle buhranlı devirde sahih fikir edilmesi için Ankaradan iyi bir yer seçilemezdi» Londra 1 (a.a.) İngiliz gazeteleri dikkatlerini Ankara görüşmeleri, Fransanın Siyam Hindiçinî ihtilâflarındaki sağlam hattı hareketi ve İngilizlerin İtalyan Somalisindeki muvaffakiyetleri üzerinde teksif eylemektedir . Times gazetesirün muhabiri yazıyor: Gelen bütün felgraflar Türkler tarafından İngiliz Hariciye Nazırına göste~ rilen kabulün nekadar hararetli olduğunu tavsif etmektedir. İngiliz ve Türk mümessilleri arasındaki görüşmeler hiç şüphesiz bu saatten daha iyi bir saatte vuku bulamazdı. Bu devre, Balkanlarda en büyük buhran saatidir. Sinir harbi şimdi zirve noktasına varmıştır. Müttefiklerin sevkülceyş hakkında müzakere ve hâdiseler hakkında en sahih bir fikir elde edilmesi için de Ankaradan daha iyi bir yer seçilemezdi. Mukavemet fikrinin en bariz ve en kuvvetli olduğu yer şüphesiz Ankara ve Atinadır. Tâli hakikî harbde olduğu gibi sinir harbinde de mütehavvildir. Geçen hafta A'manlar Yunanistan müstesna olmak ü?ere Balkanların her tarafmda istedikleri gibi hareket edebilecekler gibi görünüyor lardı. Yugoslavyanın muvafakat ettiğini e bizzat Türk Bulgar anlaşmasınm :endileri için diplomatik bir zafer olduğunu iddia ediyorlardı. Bu hafta sinir harbi bazı sebeblerden dolayı hafif bir sükunet göstermiştir. İngiliz heyetinin Ankaraya muvasalatile Almanlann vak'alara muhalif oîarak Bulgar topraklarından geçmek niyetinde olmadıklannı ansızm ilân etmeleri arasında aşikâr bir münasebet vardır. Almanlar gecen hafta Bulgartetanı işgal etmiş olsaydılar, Türklerin İngilizlerle olan görüşmeleri bugün âcil bir tehMkenin tesiri altında vuku bulacaktı, Oyle görünüyor ki, Almanlar Türkleri tehlikenm yakm olmadığına ve İngilizlerle daha sıkı münasebetler tesisine lüzum bulunmadığma ikna için gayrimahirane tesebbü^erde bulunmaktadırlar. harbi göze aldıkları takdirde, Japonların muvaffak olmaları ihtimali pek zayıflar. Böyle bir mücadelede Çinin de müttefikiere büyük yardımı dokurabilir. Birmanyadaki İngilk kuvvetlerile i§ birliği yapacak olan Mareşal ÇanKayŞek kuvvetleri, cenubî Çindeki Japon ordusu için, büyük bir gaüe olur. Bu mücadelede deniz ve hava kuvvetleri en mühim rolü oynayacaklan için deniz ve hava üslerinin kıymeti pek büyüktür. Cenubî Çin denizi mıntakasında bulunan İngiliz, Amerıka ve Holanda topraklarının müdafaası bakımından en mühim rol Filipin adaları ile Singapura teveccüh etmektedir. Filipin adalan cenubî Çin denizinin şark cephesine, Singapur ise garb kapısına hâkmdirler. Tehlike ilkönce şarktan geleceği için Filipin adalannm ehemmiyeti daha büyüktür. Bunların arasında da en mühmmi Lüson adısıdır. Bu adada, Amerikalılar hayli müh;m tahkimat yapmışlarsa da, son zamanlara kadar kuvvetli bir orduları yoktu. Filipin yerli ordusu ise yeni teşekkül etmiş olup henüz bir imtihan geçirmemiştir. Amerikalılar. eğer Filipin adalarmdaki bir tümenden ibaret kuvvetlerini artırmazlar ve asgarî 60,000 kişiye çıkarmazlarsa bu adaları bir Japon ihracına karşı müdafaa edeınczler. Fakat son gerginlik karşısında, gerek Filipindeki Amerika ordusunun, gerekse yerli ordunun tezyid edilmiş olduğuna şüphe yoktur. Çünkü Japonlar, bir defa Filipin sdalarına yerleşirlerso Amerika''lar, onlan buradan hemen 1o hemen çıkaramaz r. Lizbon 1 (a.a.) Amerika Birlpşik devietlerinin yeni Londra büyük elçisi Winant, dün Clipper tayyaresi ile Amerikadan Lizbona gelmiştir. Winant, mümkün olduğu kadar süratle İngiltereye hareket edeceğini söylemi? ve demokrasilere yardım kanunu projesl hakkında mütaleasını bildirmekten imtina eylemiştir. Kendisine bu kanun projesinin fiyan tarafından ne kadar zamanda tasvib edileceği hakkınTürk . İngiliz ittifakının taaliuk et da sorulan bir suale cevaben de <bu benim değil, âyanın işidir.> demiştir. tiği sahalar bilhassa Akdenizle Balkanİngiltereye verilecek malzeme lardır. ÇekoSlovakyanın tahribinden Vaşington 1 (a.a.) Vaşingtonun hüsonra İtalya Arnavudluğu istilâ ve işkumet memurları Amerikanın İngilteregal ederek orasını bütün Balkanlara ye ne miktarda malzeme ve teçhizat veşamil ve hatta Karadenize kadar uzarebileceğini hesab etmekle meşguldürnan bir saha için bir atlama tahtası ler. Hesablar, iki memleketin silâh ihtidiye ilâna koyulmuştu. Akdenize gelin yacları mütesaviyen nazarı itibara almre mihverin cenub parçası bu denizi mak suretlie yapılmaktadır. Tercihan sadece kendi denizi saymakta ve bu imali lâzım gelen malzeme işlerile meşnıın behemehal bu şekle sokulacağını gul bulunan dalrenin müdürlüğü İngiliz cn gür sesile bağırmakta idi. Alman siparişlerini Amerikan kara, deniz ve yadan İtalyaya sirayet eden hayat 6a hava kuvvetleri için verilen siparişlerle hası iddialan gittikçe azıtarak mihve ayni zamanda teslim edilmesini emretrin üçüzlü pakta inkılâbile eski Hün miştir. Bu emir bilhassa makineli aîetleva denilen üç kıt'amn üç büyük dev ri alâkadar etmektedir. let arasında taksim edildiğinı gjrdük: Groenland'da hava üsleri Avrupa ile Afrika Almanya ile İtaJya»' Nevyork 1 (a.a.) Nevyork World nın, Asya Japonyanın. Telegramm gazetesi yazıyort Bu Jsıt'alardaki başka memleketlet ve milletler?.. Onlar yeni nizam usu merika tayarelerinin Groenland Lablünde mihver devietlerinin sadece em rador İzlanda yolile İngiltereye git re tâbi birer eyaleti haline konulacak melerine imkân verecek bir hava meylardır. Tek şartla tabiî, ki o da harbi danı inşası meselesini tetkik etmektemihver devietlerinin kazanmalarından dirler. İzlandadaki İngiliz hava meydanı ibarettir. Acaba bu hal o ihtirasın dü büyütülmektedir. şüııülen şekilde tahakkukunu temine Keza Amerika hükumeti Groenland'da kifayet eder mi? Bu bile kendi başına bir denizaltı üssünün de inşasını tetkik bir mesele olmakla beraber bir onun etmektedir. üzerinde tevakkufa lüzum görmüyoruz. •Mih\erin muhal ile omuz öpüşen bir zorluktaki kati zaferi şartı yerine gelmek için üç kıt'ayı dolduran hür ve müstakil milletlerin maddeten ve manen silâh aşağı eden bir teslimiyette (Baş tarafı 1 ind sahifede) karar kıimalan lâzımdır. Hitler muvasalaünda Fon Ribbentrop Biz yeni nizama şimdiden dahil olile Viyana Gauleiteri Baldun Fon mayı kabul etmiş görünen memleketler Shriah tarafından karşılanmıştır. de dahil olduğu halde hiç bir milletin Bern 1 (a.a.) Buraya gelen ha bu zillete katlanmıyacağından \e mihberlere göre, Alman Hariciye Mazırı ver iddialarına karşı bütün insanlığın Fon Ribbentrop ve Japonyanın Almanya bir janardağ gibi için için kayuamakta büyük elçisi General Oşima, dün Viyabulunduğundan eminiz. Fakat hakikat naya hareket etmiştir. olarak bizim söyleyebileceğimiz en muİmzada Kont Ciano da bulutıdu teber söz kendi mukadderat ve mukarViyana 1 (a.a.) D. N. B. büdiriyor: reratınııza taaliuk edebilir. Binaenaleyh İtalyan Hariciye Nazırı Kont Ciano, kendi hesabımıza biz mihver iddialabu sabah hususî trenle Viyanaya gelrının kendi sahalarımızda yürümesine miş ve İtalyan ve Alman bayrakları ile bütün kuvvetimizle mümanaat etmek süslenmiş olan istasyonda Alman Harikararında sabit bulunuyor ve hatta o ciye Nazırı Fon Ribbentop tarafından karara jeniden yeniye daha ku\'vetli karşılanmıştır. kanaatlerimizi katmış bulunuyoruz. İnİstasyonda selâm duran askerî kıtayı giltereye gelince cihanşümul bir impateftisten sonra, iki hariciye nazırı, otoratorhığu temsil ve fazla olarak Amemobille «GrandHotel» e hareket etmiş rikan muzaherctine de istinad eden bu lerdir. Kont Ciano, Viyanadakı ikameti devlet, bugün mihverin karşısnıda tekesnasında, bu otelde oturacaktır. başma kendi varlığile biriikte insanlıRumen tktısad Nazın Leipzig'e ğın mcdenî haklarını müdafaada harigidiyor kalar gösteren bir kahraman vaziyetinBükreş 1 (a.a.) D. N. B. bUJUriyor: de bulunuyor. Alman hükumetinin daveti üzerine Havadan yağan ve denizden fışkıran İktısad Nazırı General Potopeanu bu siddetli hücumlara karşı adalannı mü sabah tayyare ile Leipzig'e hareket edafaa eden İngiltere Akdenizde büyük decektir. Potopeonu Leipzîg sergisinin zaferler kazandı. Bu zaferler sarkî Af açıhşında Rumenya hükumetinl temsil rikada da tevali etmeğe başlanıış bu edecektir. lunuyor. satış MARViN LUXOR Radyoları AEG ŞAKAR ve ş şkı. Kııleli Askerî Lisesi Müdürlüğünden: BİR TEK HÎND ZÜMRÜDÜ Bulgaristan dün üçlü pakta girdi Bulgaristanm işgal edilmesi istanbul, SINAî ve Yeniköy Beyoğlu Daireleri Türk Anonim Tatbikat Türk Anonim şirketi Arnavudlukta dost ve müttefik Yunanistan İtalyan selini durdurdu ve geri aitı. Dava ve kavga henüz nihaypt bulmuş değildir. Akdenizde siddetli yeni şekillerle devam edeceği hissolunan mücadelenin Balkanlan da karıştıınıağa hazırlandığı görülüyor. Ankara görüşmelerinin bilhassa bu sahalar üzerinde dolaştığı şüphrs'zdir. Meydanda olan vaziyetlerin her iki tarafa tahmil ettiği vazifeler de izaha ihtiyac göstermiyecek kadar açıktır. Muahedenin hükümleri kadar ve hatta belki daha ziyade vaziyetlerin icabmdan doğan bu vazifelerin sırasında ve yerlerinde hakkile yapılacağından biz en kat'î surette eminiz. Resmî tebliğin görüşlerde tespit ettiği birliğin bütün iktizalannı İngiliz İmparatorluk milletleri gibi Türk milleti de pek iyi biliyor. (Baştarafı 1 inci sahifede) büyük başlıklar altında neşretmckledir. Bu habere göresiyasî mahfiller Sovyetler Birliğinin Almanlann Buî^anstan üzerinden geçerek ilerlemeleri ihtima line karşı itirazlar serdetmeğe başlamıştır. Ayni mahfillerin Belgraddan aldıkları haberlere göre Yugaslavya genelkur mayj millî müdafaa tedbirlerinin tacin* kararlaştırmıştır. Rumanyada toplanan Alman fırkalarınm Bulgaristandan değil de Yugoslavyadan geçerek Yunanistana hücum edeceklerinden korkulmaktadır. Associated Press'in Budapeşteden öğrendiğine göre, Yugoslavya Hariciye Nazırının Macar payitahtından ansızın ayrılması mezkur şehirde heyecan uyandırmıştır. Diplomatik mahfiller bu hareketin yakında beklenen ve mihver devletlerile Yugoslavyayı alâkadar e den mühim hâdiselerle münasebettar olduğu kanaatindedir. İnternasyonal News gazetesi, Yuna nistanın Bulgaristan üzerinden yapılacak bir Alman tecavüzüne rağmen sonuna kadaı mücadeleye devam edecaği hu susunda dost devletlere teminat ver diğini yazmaktadır. Arnavudluk dağlannda faaliyete geçen Alman müfrezeleri bu azimkâr hattı hareketi sarsama(Baş tarafı ı :nd sahifede) mıştır. ^^^^^^^^^ rini hâmil olan trenler Sofya istasyonuna gelmiştir. Ahali bir müddettenberi, bu gibi bir ihtimale hazrrlanmış otdu ğundan hiçbir hayret göstermemiştir. Bununla beraber halk muhtemel hava bombardımanlanna karşı alınan ted • Elinde bulunan pullukları satbirlerden dolayı az çok endişe göster mak istemiyen Perşembepazannda mektedir. Ahmed Koroğlu hakkında dükkânı Umumî heyet adi içtlmamı 1941 senesi 27 marL perşembe günü saat 9 da. İstanbulda Dolmabahçede Havagazi şirketi merkezinde akdey llyeceğinderı hissedarlar bu toplantıda hazır bulunmağa davet olu nurlar. Umumî heyet içtimaına iştirak edebilmek tçin hissedaranın toplantıdan on gün evvel hlsse senedlerini BeyoŞlunaa İstiklâl caddesinde 101 numaraca şirket merkezine tevdi etmeleri lâzımdır. Müessesatı maliye tarafından hiss« senedatının tevdilne dair verilecek olan tasdiknameler dahi muteberdlr. Gaz Şirketi Umuml heyet adi lçtimaını 1941 senesi 21 mart cuma günü saat 14,45 te İstanbulda Dolmabahçede çlrket merkezinde akdeyliyeceğin den hlssedarlar bu toplantıda hazır b'jlunmaya davet olunurlar. Umumî heyet içtimama iştirafc edebilmek İçin hissedarların top lantıdan on gün evvel hisse senedlerini Dolmabahçede şirket kasasına tevdi etmeleri lâzımdır. Müessesatı maliye tarafından hisse senedatmm tevdiine dalr verilecek olan tasdiknameler dahl muteberdir. RUznamel MUıakerat: 1 Meclisi idare ve murakıb raraporlatının okutıması. 2 Bilânnço ve kâr ve zarar hesnbatınm ve hesab senesl netice lerine dair meclisi idare teklifatının tasdikl, meclisi idarenin lbrası3 Meclisi İdare azalarının hakkı huzurlarının tespiti. 4 Murakıb tayinile aidatmın tespiti. 5 Meclisi İdare azasma tlcaret kanunurmn 323 ve 324 üncü maddelerinde zünredilen mezuniyetlerin verilmesi için meclisi idareye salâhiyet itası. Meclisi İdare Ruznamei müzakerat 1 Meclisi idare ve murakıb raporlarınrn okunması, 2 Bilânço ve kâr ve zarar hesabatının ve hesab senesi netice lerine dair meclisi İdare teklifatı nın tasdlki, meclisi idarenin ibrasu 3 Meclisi İdare azası lntlhabı. 4 Meclisi İdare azalarının hakkı huzurlarının tespiti. 5 Murakıb tayinile aldatının tespiti. 6 Meclisi idare azasma ticaret karıununun 323 ve 324 üncü mad delerinde zlkredilen mezuniyetlerin verilmesi İçin meclisi İdareye salâhiyet itası. Meclisi İdare Almanlar Kısa Haberler BİÇKİ DERSLERİ Evinde hocasız biçki ve dikl» öğrenmek isteyenler için Şükrü Canal tarafından vazılan bu eserlerin birinci cildi 2, ikinci ve üçüncu cildleri ikişer buçuk liradır. 3 cildi birden beş liradır. Taşra için sabs veri Beşiktaş ^karetler Dibek sokak 1/2 numaıada Şükrü Canaldır. Bu adrese bedeli gönderildiâinde derhal posta ile gönderilir. İstanbul saüş yeri: Ankara caddesi İnkılâb Kitabevidir. Satılık apartıman Kurtuluşta tramvaya nazır üç katlı, Rayet sevimli bir apartıman 12000 liraya satdıkür. İradı 1050 lira. Çiftefırın tramvay istasyonu sok. 18. nın 3 gün seddi ve 25 lira para ceİngiliz sefirtnin nota verdiği zası kararı verilmiştir. doğru değil • Fincancılarda 5 numaralı HamBükreş 1 (a.a.) Stefani ejansı bilparsum manifatura ticarethanesi diriyor: Öğrenildiğine göre, Sofyadaki İngiliz manlfatura satmaktan imtina ettiğlrMen dün Cumhuriyet Müddeiuelçisi bu sabah Bulgar hükume'ane bir mumiligiııe verilmiştir. ültimatom vererek, Bulgaristan Ingil Filofun Viyanaya hareketinden sonra şehirde bir çok şayialar dolaşmağa başlamıştır. Şehrin büyük caddelerinden geçmekte olan Bulgar kıtaatını seyretmek üzere ahali sokaklara dolmuş, halk, caddelerde millî şarkılar söylemekte idi. Bütün gün Sofya ile Karadeniz limanı olan Varna arasında telefon muhavereleri kesilmiştir. Bütün memlekette hakikî bir kubus havası hüküm sürmektedir. tere tarafından ileri sürülen şartları reddettiği takdirde İngilterenin kendisini bu memleketle harb haünde addeYUNUS NADİ deceğini bildirmiştir. Londra 1' (a.a.) «Röyter. Londra Düğün resmî mahfilleri, İngilterenin Sofya elçisinin bu sabah Bulgar hükumetine bir Muharrir ve muallim arkadasımız ültimatom verdiği hakkında İtalyan aAslan Tufan Yazmanla Bayan Bel jansı tarafından verilen haberin asılsız kis Uerginin düğünleri dün akşam olduğunu bildirmektedir. güzide davctülerin iştirakile, To Sirkecidekl muayenehanesinin !•ümlâki dolavısile ayni sırada Merkez Lokantası üzerine nakletmiştir. Doktor A. EMANUtLIDİ BAYANLARA MAHSUS 14 AYAR ALTIN SAÂTURİN Y£NİMOOELURİ GELMİŞTİR. CMSALİ GİBİ 15 SENE TCMİNATLIDIR. TAŞOADAN SİPAKİŞ ETMEK İSTEYENLERE KATALOK GÖNOEftİLİR. Saat Deposu: İSTANBUL.SİRKECİDE.LİMAN HANI SlftASINOA VELK6NCI HANINDA»N\8 Sahib vo Barnuhamni VUNUS NAUl AYDA 3LİRATAKSİTLE Umuml nefHVatl < d a r * *den *"?* * * l c r l mudürtl. HİKMFI MÜVİF ÜLUEN t&atbaan ABİDİN DAVER katlıyan saloıılarmda icra tır. Genc evlilere saadetler 1 So6r * ' <**'> "