13 Aralık 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

13 Birinc&ânun 1940 CUMHURlYCT SON Garb çölünde parlak bir zafer O ngilterenin Mısırdaki kuvvetlerinin 11 geniş bir taarruz harekeüne mi, II joksa bujuk çapta bir akına tnı girıstiği dahi henuz anlaşümadaa, Italjanın garb çolundeki kuvvetleri mııhim bir mağlubijete uğradı ve Ingilu kuvvetleri parlak bir zafer kazandı Iııgiliz kuvvetleri ilk hamlede, uç ay evvel Italjan kuvvetleri tarafından işgal olunan \e Suvejş kanalı ile Filistini istihdat edecek bujuk taarruza mebde olmak uzere hazırlanan Sidi Barrani mevkiini geri alnuştır. Ingilizler bu mevkii kazanmakla gajet kıymetli arazi ve daha kıymetli malzeme elde etmişler, daha muhimnıi, Italjanın taarnız hanrhklanna kat'î bir darbe indirerek Mısın tehdid eden tehlikeyi, hiç olmazsa uzun bir ?anıan içın bertaraf etmeğe muvaffak olnuıslardır. Fakat jukanda dediğimiz gibi, bu askerî hareketin hakikî mahiyeti hakkında bir hukum \ennek sırası gelmemiştir. Bu hareket, ajlardanberi büjnık bir taarruzu hazırlamakla mcsgtıl ulan bir dusmanı denemek, onun manev ij atını sarsmak için japılan büyuk bir akın mi? Yoksa Italjanin garb colune yığdığı kuvvetlerin kokünu kırmak, hatta Italyayı Trablusgarbdan çıkanp atmak icin japılan bujuk bir taarruz mudur? Dediğimiz gibi bu yolda hukum vertnek sırası henuz hulul etmeıniştir. Fakat yapılan hareket ne mahiyette olursa olsun, bu hareket mmaffak olnıuş ve yuzde juz parlak bir nctice verIniştir. Artık. İtaijanın garb çölündeid kuvvetıeri Mısır icin, bir tehlike tcşkil etmijor ve Mısır için bir tehliek teşkil etmediği için İtaljanın vaziyetini biisbütun muşkullcstirijor. Edirnede Meriç ve Tunca inmeğe başladı Zayiatın miktarı tespit edilemedi, demiryolu inkıtaa uğradı Lodos fırtınasuıın İzmirde tahribatı Edırne 12 (a a ) Meriç ve Tunca pehirleri gece yarısından sonra saatte beş santımetre inmeğe başlamıştır. Son ırtıfa haddi beş yetmış beşi bulan sular şımdıgı halde beş yırmi metreye innuştır. Zayiat henuz tespit edüemenuş ol makla beraber bir hayli olduğu tahnım edılmektedır. Edırne Istanbul arası tren munakalâtı feyezan yuzunden deıniryollannda husule gelen ârızadan dolayı inkıtaa uğramıştır. Avrupa trenieri Karaağaca kadar gelmekte ve oradan donmektedır. Istanbul Edirne munakalâtı Uzunkoprude nıhayet bulmaktadır. Elektrik fabrıkası halen su'ar altmdadır Yağmur akşam kesılmış ve hava açmıştır. Kmlayın yardımı Ankara 12 (a a.) Kmlav Cemiveti umumi merkezinden bildirildığine gcire Ekiırnede su baskınına uğrayan vatan daşlarımızın âcü ıhtıyaclanna sarfedıl mek üzere Edirne Kızılay merkezı emrine telgrafla ıkı bın hra gonderümıştır. İzmirde lodos fırtınası İzmir 12 (a a ) Şehrimizde çıkan lodos fırtınası bazı zararlar yapmıştır Bir çok evlerin kiremidleri uçtnuş ve camlan kırılmıştır. Gece fazla duşen yağmur münhat yerleri kaplamış oldu ğundan bazı sokaklardan geçmek hemen hemen mumkun olamamıştır Fırtma esnasmda Karşıyaka ıskelesıne yanasmak ıstıyen Dokuzeylul vapuruman hala*) koptuğundan yolcuları oldukça heyecan geçırmışlerdır. Ban yerlerde ağac'ar da devrılmıştır. Nufusça zayiat yoktur. A GÜNÜN MEVZUÜ Bugunku buhran, Amerıkanın yetmiş yıldanberı eşını gormedığı bır buhrandır ve bu buhran karşısında Amerıka Bırleşık Cumhunyetlerının emnıyetı sorsılmaktadır. Bugun belkı Amerıka şehırlerı bombardıman tehhkesın^ maruz dcğıldır. Fakat Hitler'ın zafer kazanması takdırinde bugun yaşıyan Amerı kalılar da sulh yuzu gormıyeceklerdir. Hitler'ın zafer kazanması takdırinde Amerıkahlar, Buyuk Okyanusta, Atlantıkte, cenubî Amerıkada ıkı şık karşumda, yanı rıcat veya mukavemet şıkları karşısında kalacaklardır. Bu ıkı şıktan bırinı seçmek, harb veya sulh ^ıklarından bırme karar vermek kadar basıt değüdır. Çunku Amerıkalılar, hayatlarmı kı,rumak içın şımdıye kadar '^tıfade ettıkjerı emmjetı korumak veya terketmek şıkları karşısındadırlar. Ingıltere ıle muttefıklerının kuvvetleri yıkndığı takdırde oniarla beraber jenı dıınyanın dış mudafaası da yıkılacak ve Amerıka mutecaviz devletlerm vucude getıreceklerı çok muthış ittıfak manzumesı karşısında tekbaşına kalacaktır. Ingıltere ıle muttefıklerının Avrupada magiub edılmelerı takdırınde Amerıka, Japonjanın Bujuk Okyanusta hakımiyetını tanımakta mustar kalacak ve Amerıkanm îktısadî hayatı uzeruıde tazjıkını hıssettırecektır. Ingıltere ıle muttefıklerının Avrupada nıaglub edılmelerının manası, Amerıkanın Atlantıktekı komşusunun Ingıltere degıl, zafer neşesıle sarhoş oian ve kudretıne guvenen Berlın Roma mıhven olmasıdır. Bunun netıcesı olarak Amerıka kıt'asımn şurasında burasında yerlı maceracıların onayak olacakları kıyam hareketlerı basgosterecek ve bu hareketlerı totalıter devletler beslıyecek ve bu harketler Amerıka Birleşik Cumhuri yetlerının ıç mudafaasını çurulmsyı iatıhdaf edecektır. f /se/er/7râs/nd AMERIKA UYAJ\! «Amerika bütün sanayi kaynaklarını seferber ederek azamî istihsali yanmalı ve mütern?dWen müttefikleri takviye etmelidir.» >• Yazan: ^ I Walter Lippman Avrupa devletlerinin hayırhah bıtaraflığına, yahud Atlantık tarafında harbe gırdığı takdırde Japonyanın bıtaraflığına guvenebılır, esasma dayanmakta ıdı Fakat bu esas, Ingıltere ıle Fransanın Atlantığe hâkim olmalan kaldesıne ıstınad ettığı içı n bu hakımiyet el değıştırdığı takdırde Amerıkanın bütun mudafaa esası yıkıhr. O halde Amerıkaya duşen vazıfe ıki Okyanustan bırden taarruza uğrajacakmış gibi hazırlanmak ve mudafaasını bu yenı esasa ıstınad ettumektır. Nazıstlerin Avrupada muzaffer olmalarının manası, Ingıltere, Fransa, Holanda, Belçıka, Danimarka ve Portekiz ımparatorluklarına hâkim olacak, mutecaviz Avrupa ve Asj'a devlet'erinın bır koalisyon teşkil etmelenne s°beb olur Bu derece buyuk bır zaferin kazanılması, bu devletleri tatmin edemez, belki iştıhalarmı açar ve yeryüzunun en zengm ulkelerini soymak, harb «.rasında uğrayacakları zayıatı telâfiye kâfi gelır Bazılarına gore bu koalısyonun hf»defi Amerıkaya taarruz olacaktır Ben boyle dusunmuyorum. Çunku bu derece 7ahmete gırmeğe luzum yoktur ve bu devletler, son senelerde İngiltereve karşı yaptıklan gibi hareket ederek Amerıkayı da sıkarak ezerek ıstedıklerını koparmağa bakacaklardır. 12 Adalarda halkın feci vaziyeti Aç ve çıplak, îtalyanların sürükledikleri çukurlarda ölüyorlar Atina 12 (a a ) Atina ajansı bildi•iyor: 12 ada merkezî komitesi, İtalyanlarm şitükçe artan bır vahşetle adalıları imha siyaseüni takıb ettıklerıni tyıce kontrol edılmiş haberlere istmaden medenî dün•anın ıttılaına arzettığını bıldırmekte dır. İtalyanlar, adalarda 18 ilâ 60 yaşındaki bütun erkekleri tevkif ederek, İtalyan kamplan civarında kazılmış olan ustu açık çukur ve siperlere atmışlardır Bu bedbahtlar, inanılmıyacak mahrumıyet ve aclıklara katlanmaktadırlar. Çamurlu toprak üzerınde uyumakta t hatta bir çoğunun iaşesi için bıle gayrıkâfi mıktarda haşlanmış buğdayla beslenmektedırler. Hergiın bu çukurlardan dlti ve hali ihtizarda adamlar çıkarılmaktadır. İtalyan ordusu bütün koyun sürüleriıl ve halkın malı olan bütun ehiî hav snlan elde mevcud butun erzak stoklarını musadere etmiştir. Hatta askerler zeytin mahsulünu daha olmadan zap tetmektedır Son haftalar zarfında otlarla taayydş eden Yunan halkı ümidîiz bir vazivettedir ve açlıkla pençeleş mektedır. Yaşayabilenler bir hayalet manzarası arzetmektedir. Kızıl Donanmanın gazetesi diyor ki: «Almanların İngiltereyi istilâ edememesinin sebebi İngiliz donanmasıdır.» Moskova 12 ( a a ) Sovyet bahriyesımn naşıri efkârı olan Kızılyüdız gazetesi şunları yazmaktadır«Alman kumanda heyetinın Ingiltere'vi istilâ etmemesıne başlıca sebeb Ingılız donanmasıdır. Denız muharebelerinin hava muharebelerı kadar dikkat nazarlarını celbetmemiş olmasma rağme.n, denız kuvvetleri, gıttikçe inkisaf etmekte olan ve harbde buyuk roller oynamağa gıttikçe meyyal bulunan bır sılâh teşkil ettıklerıni ısbat eylemıslerdır. Şarkî Akdenizde Ingılız hava kuvvetleri Italyanlar'm Yunanıstan'a kuvvet sevketmelerıne mâni olmaktadır. Taranto'da italyan donanmasının bombardıman edılmesı ve Sardenya dakı denız muharebesı de a>ni gayeyı ıstıhdaf etmektedır. Burların hepsinin fevkinde olarak İngılızler modern donanmalann esasırı teşkil etmekte olan zırhlıları buyuk bır muvaffa'iivetle muharebe harici etmeğe çalişmaktadırlar > Halyamn karşdaşacağı ycni meseleler: ltaljamn Mısıra karşı taarruza geçnıckten hedefi, Suveyş kanalı yolundan istifade ederek şarkî Afrikadaki impa ratorluğile kesilen irübatmı iade etmek ü. İtalya, bu irtibatı iade edemediktcn başka, garb çolunde yediği darbe, şarkî Afrikadaki hakimijetini busbülun ortadan kaldıracak fırsat ve zemini hazırladı. Bundan bojle İtaljayı Habeşisîandan sokup atmak için çalışan Habeşliler daha rahat ve istıkbalden daha emın olarak Italja ıle dovuşeceklerdir, ve bu faalıyet ergeç tam bir neticeye varacaktır. Ydiıi italya jalnız Habeşistanı kajbetmek değil, butun Afrikaya veda etmek vazıjetile karşılaşıyor. Afrikadaki vaziyeün bu merkezde olmasına mukabil Italjanın Yunanktana karşı açtığı harb de, bir taraftan Arnavudluğun kurtuluşuna imkân hazırladığı (jibi Oniki ada ile italya arasındaki irtibatı da tamamile kesmiş ve bu suretle İtalja harbe girmek juzunden yalnız zarar gortnuş ve zararlan mııtemadiyen bujumuştur. Bu zararlann daha nerelere varacağım ve nekadar derin bir mahijet alacağuu tahmin etmek kolay değildir. Fakat bu vaziyetin İtalya dahilinde simdıden akisler bırakmakta olduğu, İtalvan halkmın luzumsuz ve fclâketli bir harbe suruklenmek jüıünden mes'ul amillcre karşı infial duymağa basladtğı anlasılıvor. Bu da İtalyan hükunıetini dahili bir mesele ile jüzyüze getırmektedir. Hulâsa bugünkü neticeler. üç drirt ay evvel İngilterenin hlssettiği butun endiseîeri bertaraf olmuş, ve bu endiseler İtaljaja întikil ermistir. ömer Rııa DOĞRUL Amerıkanın Alaskadan başlayarak AsAmerıkanın mıllî müdafaa sistemi, iki yanın cenubu garbisine ve Gro^nlanddan Okyanus tarafından aynı zamanda ta Patagonyaya kadar her tarafta hayatî arruza uğramamak esasına isfcnad edi nr*nfaatleri bulvnması, mutecaviz dev\ordu Yani bu mudafaa Amerıka, Bu letlerın bu hattı hareketi takıb etmeleriyuk Okyanus tarafından harbe gırerse ne ımkân veriyor. Amerıkanın Alaska Gerçı butun bunlar Amerıkayı altust edemez Fakat bugunku neslın de, gelecok neslın de bambaşka bir tarzda yaşamalarını ıcab ettırır. Ve duşmanlarla çevrılmış bır halde olan Amerıkalılaruı tepeden tırnağa kadar silâhlanmaları, rrıccburî askerlığe en genış şumulu vermelerı, sây ıle sermayeyi zırhlılar, tayyareler, toplar, tanklar istıhsalıne yardım edecek tarzda tanzim etmelerı lâzım gclecektir ve Amerıkalıların bugun gozönünden ayırmamağa mecbgur oldukları bır hakıkat, şımdıje kadar guvenmekte oldukları mudafaa sisteminın yıkılması ıhtımalı ve bu ıhtımalın bertaraf edılmesı ıcab ettığidır. Musulda konsolosluk ihdas edildi Ankara 12 (Telefonla) Hariciye Vekâleti tarafından Musul'da bır konsolosluk ıhdas edümiştır. Yeni Musul konsolosu bugurüerde vazifesı başına gidecektır. Orduya aid müstacel ve adi telgraflar Ankara 12 (Teleîonla) Seferde orduya aıd müstacel ve âdı telgraflar ve konuşmaların mutekabllen müstacel ve âdı telgraflara ve konusmalara tercıh edıleceğıne daır kanun lâyıhası Meclisın alâkalı encumeninden çıktı ve ruznameye alındı. Yarınki Mecliste Ankara 12 (Telefonla) Meclisin yarmki toplantısında gumruk muhafaza memurları teşkilâtı kanun lâyıhasıle, Dermce travers fabrıkasmın Devlet Demiryolu isletmesıne devrı hakkmdakı kanun lâyıhası goruşulecektır. Çiftçiye fidan tevzi edilecek Ankara 12 (Telefonla) Zıraat Vekâıetmın asma ve meyva fıdanlıklarında yetıştırılen fıdanlarla çubuklar, mev sım dolayısüe yakında tevzı edüecektır Hindiçini ve Çinde muharebeler Tokyo 12 (a a ) Domei ajansının Hanoı'den aldığı bır telgrafa goıe, Sı yamlıların Hmdıçmıyi bombardımanına karsıhk olarak Fransız tayyarelen de Sıyam hava uslenne akınlar yapmışlardır Yunnan bombardımanı Tokjo 12 (a a ) . D N B . . Jppon bombardıman tayyareleri Yunnan şehrıru yemden bombardıman etmışlerdır Alman haberlere gore askerî tayyarecıhk mektebi tahrıb edıldığı gıbı bır Çın tayj'aresı de bır hava muharebesı esnasında duşuıulmustur Dığer bır Japon tayyare fılosu da Yunnan şımendıfer hattı cıvarmda Anaı kasabası yakınınde bir elektrık fabrıkasma hucum etmiştir. Fabrka cıddi surette basara uğramıştır. (Baştarafı 1 inci sahifede) manın gelebıleceği noktaiarı iyi bilen mudafıler tabiatile faık vaziyette bulunmaktadırlar. Maamafih anî hareketten ve çolun kendilerıne cok ıyi malum olan karışık yollarmdan istifade eden Ingilizler, azımAnkara 12 (a a ) Bugun aldığımu kâr hucumlarile bu mevzilerin batelgraflar, Hatayın Revhanıve ve Yav zılarını gecerek sahile doğru kenGizlı ladağ, Afyonun Dma, Bolvad'n Sandıklı dilerine yol acabilmişlerdir mıtraivöz yuvalarını ortadan kalkazalarıle Çankın merkez ve Uşak kazaları Cumhurıvet Halk Partısi kontrre dırmak içın zaman lâzımdır Tepelerde gizlenmiş duşman mıtralyoz lerının toplantılarım japtıkları bıldırılvuvalarına karsı mo^orlu İnçiliz surrekttdır. Belgrad 12 ( a a ) Kont Csaky, varılerı tarafından bırçok hucumlar saraydaki hususi defteri ımza ettıkyapılmışitır. ten sonra Başvekil Zvetkovıç'i, BaşAmirallığın tebliği vekil Muavinı Maçek'ı ve Harıcıye Ankara 12 (a a ) Tıcaret VeLondra 12 (a a.) Amirallık daNazırı Markoviç'i ziyaret etmiştir. kâletmden teblığ edilmıştir: iresının teblığr Belgrad 12 (a.a.) Reuter: Yabancı ulkelere ıhrac edilecek Ingılız bahrıyesi, Şımalî AfrikaMacaristanla Yugoslavya arasında bir yaklaşma husule getırüme mahsulât ve mamulâtın lısansa tâ da italyan ricatıni bozguna çevırsme matuf muzakereler dun oğle bı tutulması hakkındaki 2^13477 mek rolunu ıfaya devam eylemekden sonra Macar Harıciye Nazırı sayılı kararnamenin sureti tatbıkma tedır. Akdeniz fılosuna mensub ağır ve Kont Csaky ile Yugoslavya Haricı mutedaır muaddel talımatnamenin ye Nazırı Cıncar Markoviç arasın ıhraçlarına lısans verılmiyen bir hafıf cuzutamlar, durmadan italda başlamıştır. Kral Naıbı Prens numaralı lıstesinde bulunan gum yan munakalâtmı iz'aç etmektedîr Pol, Kont Csaky'yi kabul etmiştir. ruk tarıfesının 287 ncı pozisyonuna Gemılerımız, italyan rıcatının fsas Kontes Csaky de Prenses Olga tara dahil ve demiryollarında kullanıl merhale mevkılerini, MLSIT Lıbva fından kabul edilmıştir. Kont ve mıyan kuçuk ebaddaki tahta tra hududu cıvarmda Sollum ve Libya Kontes Csaky sereflerine Hancıye verslerin mezkur talımatnamenın sahılınde Bardıa'yı şıddetle bomNazırı tarafından bir öğle yemeği, lisans verılen ıki numaralı lıstesıne bardıman etmiştir. Prens Pol tarafından sarayda bir almdığı bildirilir. Harekât esnasında gemilerimizaksam yemeği verilmistir. den hicbirisi herhangi bir hasara maruz kalmamıstır. Hıçbır gemımız Tahmin edildiğine gore muzade kavbolmamıstır. kereler, Yugoslavya ile Macarıstan Ankara 12 (Telefonla) Munakalât Ba^ka Ingılız gemileri, İtalyan arasında bır dostluk paktmın imVekâleti, Devlet Demırj olları ve Lı Somalısı'nde Kıasmayu'yu bombarzasıle neticelenecektır. manları ışletmelerınin harıcden geti dıman etmişler ve italyan levazım tahrib eylemişlerdir recekleri malzemenin gumruk resmm depolarmı den muafıjetme daır kanunu tadıl e Duşman sahil bataryaları, ateşımiBerhn 12 (a a ) D N. B ajansı don bir pro]e hazırlamıştır. Buna goıe ze mukabele etmışlerse de hıçbır lokomotıf, vaşon ve saır malzeme ıle netıce alamamıslardır. bıldırıyor • Kahıre 12 (a a ) Dun nesredijedek aksamı 1940 yılmdan ıtıbar^n Hitler dun Alman yuksek kumanda heyetının sefı Mareşal Keıteî ha d?ha 5 sene müddetle gümrük resmin len bır deniz tebliği «unları bildirmektedır: zır olduğu halde eslıha ve muhım cen muaf tutulacaktır. 10 İlkkânun gecesi ve 11 Dkkâmat nazırı Todt ıle Alman endusnun gunü deniz kuvvetlerimiz, satrısı şeflermı kabul etmiştir. hil boyunca ricat etmekte olan ve Todt Alman silâh endustrisinin Ankara 12 (Telefonla) Yeniden Sollum etrafında bulunan yollardabaşarılarını ızah etmis, Hitler bu endustriye teşekkurlerıni bildırmış kurulmakta olan Erzincan şehri Içme ki duşman kuvvetlerini bombardısuyu ve kanalızasjon projesının tanzı man etmı^erclır. tir. mi işi içın luzumlu tîihsısatın Nafn Hava kuvvetlerinin faaliyeti Hitler ezcumle şöyle demistir: « Alman silâhları butun ıhti Vekâletıne verılmesı Vekıller HeyeLondra 12 (a a ) Reuter'm asyaçlara cevab vermektedır. Sılâh t nce kabul edildi. kerî muhabırı yazıyor: endustrisi işcilerine, yapmış olduk îktısadî teşekk'ü'ere tekaüd Ingılız hava kuvvetlerinin daima ları isler içın teşekkür ettim Bugun artan kuvvetı ve elâstıklyet kabilisand'ğı de teknisyenlerınin, mucidlerınin yetı, Mısır'da Graziani ordusuna Ankara 12 (Telefonla) İktısadi karsı yapılan taarruzda her gun tekimyaçerlerınin maharetlerı saye1 sinde buyuk muvaffakıvetlerimize de\let tesels Herıpin de bırer tekaui baruz etmektedu: Fılhakıka Ingilız 1 genış mikyasta yardım etmiş. olan sandığı olaca tır İktısad Vekâ'etmce hava kuvvetleri, Yunanıstan'da muAlman harb endustrisinin mumes Inzırlanmış olan proje Malıj ece de ^et azzam mes ulıyetler deruhde ettıkVık olundu. sıWıne tesekkur etmek ısterım » lerı bır sırada Garb Çolune takviye füoları getırmeğe muvaffak olmuştur. Bu esnada Buyuk Brıtanya hava muharebesı butun şıddetüe deBukreş 12 (aa.) «DNB» Rumanyavam etmekte ıdı. Mıami 12 (a a ) Bir hastaue^e inen dakı yabancı basını muhabırlerı cemıjeHitler'ın nutkundaki, Ingılız kuvtı, matbuat ve propaganda musteşarı Duk v» Duşes Wındsor un pa7artesmden vetlerinin kıt'aya ıhracı ıhtimahne evvel Bahama adalarına donmıyecpkleri Constant tarafından feshedılmıştır. temas eden kısmı tefsır eden askeri Gazeteleruı bıldırdığme gore, mezkuı ve belM de daha fazla kalacakları bıldı muhabır, bunu, harekete geçme tecemıjet kanuni musaadeyi haız olmak rı'mektedır Bu karar Duşese bır kaç şebbusunun anî olarak yer değıştı6izın mevcudıyetıni iade etmekte ve da gun evvel yapılan dış ameUyatmdan son rebıleceğınm kabul edılmekte olduha zıyade lejyoner Rumanyava muhalıf ra doktorların tavsiyesı uzerıne verıl ğuna bır delıl saymaktadır. gazetecılerden terekkub eylemekte ıdi. ıristır. Yahudi doktorlar çalışamıyacaklar Örfî İdare komutam Bukreş 12 (a a ) Stefanı 31 ilk Bern 12 (a a ) Saınt GotSjrd deAnkaraya gitti kânundan sonra Rumanyada yahud) miryolu, bu sabah, muazzaTO bır çığ Örfî İdare Komutanı Korgeneral A.İİ doktorlar âri ırkına mahsus hastaları te duşmebile kapanmıştır Yolun açılması Artunkal kumandanılk ışlerı hakdavi edemiyeceklerdır. Yahudi doktor için faalıyete başlanmıştır. Yoiun akşalar, yalnız Yahudi ırkına mensub has rra kadar açılarak mun?kalâfın \emden l.mda alâkadar vekâletlerle temasta buıunmak uzere Ankaraya gitmiştır. talara bakabileceklerdir. tesis oluuabüeceğı umıd edılmektedır, Graziani ordusu Arnavudlukta Garb çölünde inhilâl halinde! kazamlaıt zafer! (Baştarafı 1 incı salu(eJe) başlamıştır. Bu usler Ayasaıanda, Del vmo ve Ergırı uslerıdu. Bu mıntakada Yunan ılerleyişi onune geçılmesı unkânsu, tazyık edıcı bır sıındır mahıyetını almıştu. italyan mukavemetı ihmal edılmıyecek derecede şıddetlı olmakla beraber Yunanlıları bu hafta elde ettıkleri zaferin seınerelerını toplamaktan menedecek kadar değıldır Ergıri ve dığer bazı noktaların îşgalı uzerıne Yunan yuruyüşune vcrııen yenı hamle muvaffakıyetle sona ermiştır Bu kısımda halen jrapılmakta olan şey muharebenin bundan sonraki safhasını hazırlamaktan ıbarettir. Bu hal, mezkur sahadakı harekât uzerine çekılmıs bulunan esrar perdesini kâfi derecede ay dınlatmaktadır. Parti kongreleri Belgrad miizakereleri Kont Csaky'yi Naib ve Başvekil kabul etti Tahta travers ihracma müsaade edildi Devlet Demiryolları için getirtilecek malzeme Hitler, Alman harb sanayiine teşekkür etti Erzincanın suyu ve kanalizasyonu Karlı dağlarda çetin muharebeler Manastır 12 (a a.) Reuter'ın Arnavudluk Yugoslav hududunda bulunan muhabın bıldırıyor: 140 kılometre uzunluğundaki Arna \udluk cephesının şımal mutıtehasını teşkil eden italyan sol cenahına karşı •iunanlılar dun ve bugun şıddetlı hu cumlarda bulunmuşlardır. Yunanhlar, topçu kuvvetlerının tesıs ettık'.erı şıddetlı ateş hımayesınde Mokra daglaıının şımal yamaclarında bulunan italyan mevzıle rıne doğru ılerlemışlerdır. Yunan kuv vptlerı, aynı zamanda kendı mıtralyozlerinin ve siper havan toplarınm lumayesı altında hareket ederek İtalyanları Ohrı golünu çevıren yoldan sokerek Lın'e doğru atmağa teşebbus etmışlerdır Italjanlar da neücesir kalan muteaddid mukabil taarruzlarda bulunmuşlardır. Şımdı Yunanlılar, Italyanları Pogra deç mıntakasındaki son hâkim mevzıleriııden atmak için takviye kuvvetleri almaktadırlar. İtalyanlar hâlâ nevmıdane nıudafaada bulunuyorlar. Muharebenın netıcesı henuz malum değıldır. Şimal cephesinin biraz cenubunda bulunan tepelerde İtalyanlar sıper havnn toplarıru oldukça tesirli bir surette kullanmaktadırlar. Bununla beraber Yu nanlılar arazi ve mevsim müşkulâtma nğmen durmadan yavaş yavaş ilerle mektedırler. Şımalde Yunan tazyıkı Skumbî çayı vadısıne doğru ınkişaf etmektedir. Yunanlılar yakında tahkım edilmış olan ve çok kuvvetli bulunan Lıbraca İtalyan mevzıleri karşısında bulunacaklardır. Goriceye nazaran Zveza \e İvan tepelerinm sevkulcev^î elıemmi yrtı ne ise bu mevziler de Elbesan için ayni ehemmıvetı haizdır. Yunan tebliği Atina 12 (a a ) Dun akşam neşredi" len 46 numaralı Yunan tebliği Duşmamn şıddetlı mukavemsTine rağmen cepheye muhtelıf istıkametlerdekı ıJerleyışımiz devam etmektedir. Elımıze bır mıktar daha esir ve ganımet geçmıştır. İtalyan tebliği Italyada bır mahal 12 (a a ) İtalyan ıımumî karargâhjnın 188 numarau tebliği. Yunan cephesi Duşmanın yaptığı bazı munierıd hucumlar sarahatla puskurrulmustur Esırlerle otomatık sılâhlar aldık Tamamile gayrımusaıd hava şartlarma rağmen tayyarelerımız Borova mıntakasmda duşman tahaşşud'erını ve Patras korfezınde demırli gemileri bombardıman etmiştir. Meğer «gayrikanunî» ımış! Miaıpi'de Düşesi ş Saint Gothard kaoalı nüme, yanuna hulâsa yakinime gelen aşinalarımla goruşıirum de bir vakit bulup kentumıe goruşemem; nefsime karşı boyle bir vefasızlığım vardır. Dun çoktandır yapamadığım bu işi japmaga ve kendimle bir sohbet etmeğe ımkân bulabildim ve kendi kendimie şunları goruştum. Şimdi nekadar oluyor bilmiyorum. Almanlann Fransayı silip süpürduklen sıralarda idi. Ankara treninde nıatbuatımızm eskilerinden bir meb'usla gorusurken vazijetin vahameünden bahselüm. Akıbet ne olacak? dıye sordum. \ allahi herşey Ingilizlerin daj anabilmesıne bağlı! cevabuıı verdi. Bu endişelı hasbıhalden sonra ajlat geçti ve bu a} lar zarfında ne lıâdiseler Bunun için Amerıkanın hem Atlantık uldu neler! Fransa mutareke japtı. De tekı bem Büyuk Okyanustakı menfaat Gaulle adında bir Fransız general hur lrrını mudafaaya hazırlanması lâzım Fransız kuvvetlerinin başma geçti Ingi" dır üzler tajjare kuvvetlerini artırdılar. Bu hazırlığı yapmak için vakit kazan Iki taraf birbirlerinin şehirlerüu jakıp mak lâzım olduğuna gore bunu da an jıktı. Fakat o zaman hemen iıenıcu bucak Ingıltere ıle muttefıklerının muka tuu Avrupanın endişe ettiği şey ohnadı. vemete devamı temın eder. Bunun içın Vani dunya bir nazi sulhuna janaşmadı. Amerıkanın harbe gırmesi lâzım değıldır. Çunku Ingilizler ve müttefikleri buna Çunku muttefıklerın tecrubelı askerlerı, j anaşmadılar. ellerıne venlecek silâhları daha iyı kulBenim gibi işlerin içjuzunü bilmediklanabııecek vazıj'ettedırler. Onun içın, leri içın zavahıre bakarak hukum verAmerıkanın muttefiklere yapacağı en mek zaruretinde kalanlar transauın muhim yardım, Ingıltere ve mutteflk'e inhidamıle herşeyi bitmiş sandılar. rıne sılâh yetıştırmek, ayni zamanda AFransada bilhassa sağ cenah Fransız rr erıka içın hazırlanmaktır. ordularının Alman kuvvetleri onundeki hezimetini vesıle ittihaz ederek bir sol Muttefıklerın mukavemetı sur'atle yıcenah hukumeti olan Reynaud kabinesikıldığı takdırde Amerıka da sılâhlanma ne hucum ettiler. Halbuki onlar Fıan^aprogramını tahakkuk ettırmeğp ımkân yı teslim etmek nijetinde değildiler. bulamıyacağı içın mutecavız devletler Fransız matbuatmdan oğrenıyoruz ki, vakıt geçırmeden Izlanda, Groenland, IrM. Lebrun başta olduğu halde hukumet anda, Portekiz, Cebeluttarık ve daha ya Fransanın ingiltereve kaışı olan başak yerleri, muttefıklerın gaıbı AfrıBretany ejaletinde arkasmı denize vekadakı mustemlekeleruıı, Holandaya aıd rerek bir müdafaa sahasına çckilmek, Hınd adalarını, Singapur'u, Hong Kongu, jahud Afrikaya geçip harbe devam etF^lıpın adalarını, Guan'ı ele geçirmek ıneyi duşunmuştu Bu fikre M Laval ve içni ışe başlayacaklardır. Amerıka ise Mareşal Peten muhalefet ettiler. Reybugunku halıle, bunlara karşı gelecek naud isöfa etti ve yerine gelenler Franvazıjette değıldır. Amerıkanın ilk vazisanın artık hiç bir mukavemet umidi fesı, Ingıltere ıle muttefiklertnin mukakalmadığı zannile mutareke imzaladıvemetıni mutemadıyen beslemek ve boylar. ece kendi hazırlığı için lâzım olan vakBugun Daladier, Reynaud, Gamelin çi« ti de kazanmaktır. bi harbin ilânı sırasında iş başuıda. bu* Hatta Amerıka bıitun sanayi kajTiak lunan ve sonuna kadar mukavemet taarını seferber ederek azamî istihsali laftarı olanlar Fransada mevkufturlar. Lâkin vazijette buyuk bir değişiklik yapmalı ve müttefikleri mutemadıyen akviye etmebdır. Ancak bu sayede Av var. rupanın her mılleti, Avrupanın mağlub italya bir garib sergüzeşt hevesile Yu« mılletleri, Avrupanuı muharıb ve gayri nanistana sataştı. Neden ve neje guvemuharıb mılletleri kurtuluşun muhnk nerek bunu yaptı? Orası esrar pcrdesl kak olduğuna uıanır ve mukavemetin alnndadır. Belki ileride bunu da oğreni* gcze ahnmağa değer bir fedakârlık teş riz. ü ettığuıe kam olur. Arnavudhıktaki kuvvetleri geceyarısı verilen bir ultimatomu mütcakıb Yunan arazisine tecavüz etti. Kırk gunlük harbden sonra en kiiçük bir tevile imkân bıraknujacak şekildo mağlub olmuş olan italyan kuvvetleri Görice, Pogradeç, Moskopolis, Premedi, Londra 12 (a a ) Başvekil Çorçıl F.rgiri, Ayasaranda gibi pek muhim stragarb çolundeki Ingılız muzafferıyetı teji merkezlerini binlerce esir \e o nishakkında bugun Avam Kamarasında be pette harb malzemesile birlikte Yunanülara bırakıp çekildiler Halen Arnavudyanatta bulunarak demıştır kı« Geçen salı, bir İngiliz kolunun luğun dortte birinden fazlası YunanlıBugbug ıle Sıdı Barrani arasında sahile lann elindedir. Bu sırada Yunan adalarmda ve limanvermış olduklarını, bu hususta tefsı ratta bulunmaksızın bıldırdığırr. vakıt, laıinda üsler kuran Ingilizler de İtal bunun butun manasuu Avam Kamarası yanlan denizden ve havadan hırpaladılar. Tarant limanında yakaladıkları herhalde takdır etmiştir. İtalv an donanmasından üç buyuk geBu kol, Mısırı istilâ etmiş olan İtal mi>i hasara uğrattılar ve nihayet ajlaryan ordusu kuvayı kullıyesının rıcat edanberi hazırlanarak taarruza geçtiklcri debıleceğı yolu gayet tabıî olarak kesLibjada İtaljanlar İngiliz kuvvetleri nuş bulunuyordu. Fakat mesele şu ıdı onunde ricat ederek binlerce esir, malGeneral VVılson kuvvc.'erıron, çolde zeme ve Sidi Barrani gibi müatahkcm japtıkları parlak yur lyuşle (alkılşar) yerleri terketmeğe mecbur oldular. elde ettıkleri bu çevırme vaziyeunı ıdaİtalyanlarm uğradıklan bu hezimetler^e ettırebılecekler mıdır ve bu suretle atılan ağı her noktada deruz kenanna ka rin tesirile erkânıharbij e reisi Mareşal dar çekmek mumkun olacak mıdır? Sıdı Badoglio, Oniki Ada valisi Gereral VekBarrani ve cıvardakı muhtelıf mustah yo ve donanma kumandanı Anıiral Kakem mevzılerjn kuvvetli vaziyeti buna valyero istifamı etti, azil mi oldu belli buyuk bır mâni teşkil eder gıbı gozu değil. Fakat çekildiler. italj an askerî mekanizmasmın bugun kuyordu Bununla beraber Avam Kama rası gazetelerden ve Kahırede neşrolu arzettiği manzara pek hazindir. Şuphesiz bundan muteessir olacak İnnan teblığlerden oğrenmış olaca^ı uzere Sıdı Barrani zaptedılmış ve henuz mu gihzler değil, Italyanlara bel bağlamış kavemet eden bır iki nokta haric olmak nıuttefikleridir. Alman malumata gore üzere biıtun sahıl mıntakası ingiliz /e italyanın bu mağlubiyetleri mihver için ımparatorluk kuv\'etlerinin elme geçmış hakiki bir inkisar teşkil etmiştir. Eyyy; harb bu! Ingiltere dostlan için bulunmaktadır (Alkışlar) de Fransantn hezimeti büyük bir inkisar Esirler ve imha edilen kıt'alar teşkil etmişri. Para ile değil, sıra ile Şımdiye kadar Marsa Matruha yedı kuzum. bın esir ketırilmıştir. Çevirme hareke Şimdi İtalyanlann Arnavudlukta. Libtirde nekadar İtalyanın yakalandığını jada hatta bütün Afrikadaki nağlubihenuz bilmıyoruz Fakat üç Ilalyan fırkpsınm ve ayni zamanda siyahgomlekli jetlerini. İtalyan donanmasının Tranto teşekkullerın buyuk bir kıstr.mın imha ve Sardünyada yediği iki darbeden sonve esiı edılmiş olması musteb'ad değil raki mecburî ataletini ve nihayet İtalya anavatanmdan denizasırı olan Arnavuddır lnk ve Afrikaya asker ve muhimmat S'di Barrani, Mısırı istilâ «den ve yegönderilmesindeki zaruret ve guçlukleri ni akınlara hazırlanan İtalyanlarm bır düsündükçe Roma imparatoıluğu hulvaılerı ussu clduğuna nazaran burada mun sından. Arnavudluk hezimeti realitcsine ta»am ve fevkalâde harb levazımınm einen İtalya efkân umumiyesinin nekadar le pecmesı muhtemeldır ve gene muhendisede olduğunu takdir edcbiliriz. tep'eldır ki örumuzdeki hafta daha tafBütün bunlar gozümün bnünden ges lâtlar ızahatta bulunabıleyım. Garbe doğru duşmanın takıbi büyük çerken Reynaud'nun harbe devam için Lır şıddetle devam etmektedir. Hava Afrikaya çekilme teklifi hatırıma geldL kavvetlerımiz bombardıman edıyor Hfdisat bu adamın pek de haksız olmadorıanmr ric'atte o'an duşmana açık dığını gostermektedir. Eğer buçun Afribblu"=ın ba«lıc? yola obusler yaŞdın kada muharib bir Fransız ördusu olsayvor İlk ceiirme hareketinde vakalanan dı, galiba İtalva meselesi ve onunla birladan başka nek cok miktîi'di esir a likte Akdeniz davası halledilmiş olacakmış. bnmakta ^ 1 J ~" b'ld"ilm'l»dır. Mareşal Peten'in mutemed bir arkaJaBu, bir zaferdir! Bu haı eketm şumulunu tayin etmek sı olan ve simdi Fasta bulunan General i<~m henuz biraz erken ise de bunun Weygand'ın ısrarile Afrikada kalması bu bır zafer teskü ettiâı muhakkatır. (Al hal suretinin tamamen ortadan kalkmaki5İar) ve Afrıka harb s?hnesinde bı lığı 7annını da doğurmuvor deüıl Maaı : ncı dfrecede ehemmıvetı haizdır Bu ı^afih mutareke taraftarlarının Vâlâ büfevkalâde muelak hareketin plânlarmı (ün gavretieri Fran«=anm harbe devama tanzim eden General Wa\ele Genen! mnkte^lr o^mnacak kadar peıisaıı olVılsona ve Genel kurmay subavlarma duğunu ispata masırftıır ve bu ısrar \e ve bu plânların tatbıkında parlak mu savret de a\nra na7an dikkati celbetvaffakivetler, metanet ve cur'et goste raektedir Simdi hutun h"nlaıdan sonra ıen, zaferi temın eden kıtaata buyuk bakınız akhma ne eeldi? 1918 de mağlub A'manvanın elinden bır şeref verecek mahiyettedir. (AlMareşal Hinf'enburg tutru. kıslar). Ayni tarihte maÇlnb olan TurkHede Hâdısenin ehemmiyeti müta'ea olunıutpreke hukumetini Musir İzzet Paşa nurken şunu gozonunde tutmak lâzımdır kı, bundan daha uç dort ay evvel kiırdu. 1940 ta mağlub olan Fransanın basına Mısın mudafaa hususundakı endısele rımız hâd bır devrede bulunuyordu. Bu Maresal Peten geçti Fmektar müsirl»rin mnğluhijetlerden sonra hazin vaziMerî cııdışelerımız şımdı zail olmuştur. Mısıra verılen garantı, ve Mısırın her ohıyor. ltaljada da emoktar Mare«al BadogHo şeye karşı muessır bir tarzda mudafaa edıleceğı taahhudu her bakımdan yerme şimdi v»7İfesinden ayrılmış, bos durgetırılmışür. (Şıddetli ve süreklı alkış rnaktadır. B. FELEK lar}. dakı menfaatleri Rusyadan bir kaç mil mesafededir. Uzakşarktakı menfaatleri Japonlara aid Formoza'ya son derece yakuıdır. Cenubî Amerıka ise, Birleşik Cumhuriyetlerden fazla Avrupa ve Afrikaya yakındır. Mutecaviz devletler, Amerıkanın bu dağınık menfaatlerıle uğraşabıleceklerine gore elbet kı Amerikaya doğrudan doğruya taarruz etmezler Meselâ Buyuk Okyanusta Amerıkaya aid olan bir şeyı istendıği takdırde Amerıkayı muvafakate mecbur etmek tcın Atlanükte bır fırtına koparmak, yahud cenubî Amerikada bir takıra kıyamlar hazırlamak mumkündür. Bu yuzden Amerıka kıme ve nerede mukavemet edeceğını bılmıyecek, o da Ingıetere gıbı Munıhten Munıhe süruklenecek, ve yava« yavaş menfaatlermı ve topraklarını feda edecek ve boylece mudafaası içın lüzumlu olan stratejık noktaiarı da fedaya mecbur olacaktır. Kendi kendime hasbıhal