14 Kasım 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

14 tkinciteşrîn 1940 CUMHURİYET Siyaşî icmal Akdeniz hakimiyeti SON HA B Amerikan yardımı Avam Kamarası Ajansın bir telgraiı Mısır parlamentobir harbe girmesini temin edecek bir sunun yarınki toplantısında Mısum harkuvvet sahibi olamamıştı. Yirmi, yirmi be karşı durumunu kararlaştıracak hâbeş senede yapılması tasarlanaıı işm iki sene içüıde ancak mukaddemesı vucude Londra 13 (a.a.) Dün Avam ve diseler vukuu ihtımalinden bahsediyor an eski, yarı yeni bir mevzu Lordlar Kamaralarında müteveffa eski ve Mısır efkârı umumiyesinin bugünkü getirilmişti. O halde İngilterenin kolları üzerinde bir kaç satır yazaBaşvekü Neville Chamberlain hakkın vaziyeüni aydınlatıyordu. sıvaması ve Mısırdaki kuvvetlerini arcağım: İki gece evvel radBu telgrafa göre Mısırda iki cereyan da hararetli celseler akdedilmıştir. Bastırması icab ediyordu. Yoksa yalnız Mı joda Mister Wilkie'nin söylediği bir vokil Churchill, muteveffanın siyasî vardır: Biri İtalyaya karşı harb ılân etsır değil, Mısırla beraber Süveyş kanalı, nutku dinledim. (Yani tercümesini) hayattan çekildıği zaman lordluk veya mek, biri de bugünku vaziyeti muhafave Akdeniz de elden giderdi. İngiltere de Mister \ViIkie, malümuâliniz son Ameridiğer asalet unvanlarını reddettiğini, za etmek lehindedir. Avustralyaya, Yeni Zelandaya, Hindis ka intihabında Mister Ruzvelt'in rakibi Kralm müsaadesile kendisine bütün Bu haberin hakikî mahiyetini ve bu Yazan: ö. R. D. tana başvurarak Mısırdaki müdafaayı idi. Seçimde kazanamadı. Olur ya! Busiyasî vesikaları görmek hakkı veril sayede Mısırın ne duşünduğunü ve ne takviye etti ve bu müdafaayı her ihti nun üzerine bir nutuk söyledi. Güzel diğini soyliyeıek demiştir ki: yaptığını anlamak için Mısır meselesini nıali karşılayacak vaziyete getirdi. parçalar var: « Chemberlain'ı hâdiseler tekzib biraz tahlıl etmek icab eder. *** hayatma ve istiklâl mes'uliyetlerine yaBir kere siyasî hasmına karşı kullaııetti, ümidleri kırddı ve fena bir ada Mısırın vaziyetıni anlayabilmek için vaş yavaş. adım adım alıştırmayı tensib İngiltere, bir taraftan bu şekilde hare dığı çok hürmetkârane dilden sarfınamm mızıkçıhğile aldatıldı. Fakat evvelâ şu tarihî hâdiseleri gözönünde etmişlerdi. ket ediyor, ve Mısır müdafaasını takviye zar, «Bu adam hepimizin reisidir. Onun maddî ve manevî metin seciyesile ve bulundurmak gerektir: Burjun sebebi, Mısırlıların isuklâJ mes ediyorken Mısırhlar da boş durmadılar. muvaffakiyeü için çalısacağız» diyordu. şöhreti hiçe sayarak sulhu temin et ingiltere Mısırı 1882 de işgal etti, hâlâ uliyetierini yuklenmek hususuııda te Eir taraftan İngiliz askerî heyetinin yar Siyasî terbiyenin kemalini gösteren böymek, beşeriyeti bu gün içinde yaşadı da İngiliz ku\^etleri Mısırdair. reddüd veya isteksizlık gostermeleri de dımile yem bir ordu kuruluyor, ve bu le sahenler adamın hoşuna gidtyor. Bu ğımız müthiş mücadeleden kurtarmak ingiltere 1922 senesinde Mısırın istikiçin çalıştı. Sonunda harbe de enerii lâ'ini ilân etti ve 1922 den başlayarak ğildi. Bilâkis Mısıriılar ihtilâl yaparak, ordunun müdafaa ihtiyacmı tatmine ka zat o nutkunda taraftarlarına şöyle bir ile girdi. Ölürken yegâne teessürü, za 193G ya kadar müzakere olunan bir mu kan dökerek ve yarım asırdan fazla mu fı olmasına dikkat olunuyor, hatta bu nasihat veriyor: cadele ederek kazandıklan ısıık'âie bı orduya bugünkü şartların müsaadesi daferi goremiyeceği idi. Lâkin tehlıkeli ahede ile bu istiklâli tej?id etti. «Muhalefet zevki için muhalefet ethakkin sahib olmak için her fedakâr iresinde mühimce vazifeler verdivor. meyin. Muhalefeti ancak memleket haydevreyi geçirdığimizi gördü.s Bu muahede Mısırın istiklâlini temin iığa katlanmaktan geri kalmıyacaklarını Işçi ve liberal partileri azalarile Lord etmekle beraber Mısırm bu istiklâli koDiğer taraftan bu orduyu daima besle n için yapm. (Ve daha aşağıda) kuvvetli her hareketlerile gösteriyorlardı. Fakst lar Kamarasında Lord Halifaks ve di rumak kudretini haiz olmadığını nazarı yecek kuvvetli bir kaynak oimak üzere olmak için istihsali artırmab, Ancak bu işin anahtarı İngilterenin eiindeydi ğer zevat da ayni hararetli sozlere işti dikkate alarak Mısırın müdafaasını kurve İngiltere Mısırlıları sür'atle silâhla mılis kuvvetleri vücude getırıliyor. Mı müstahsil devletler kuvvetli olur ve anrak etmişlerdir. masma kadar İngilterenin bir müttefik maktan endişe ediyor. belki bu s^âiıîarın sır gencleri bu milis kuvvetlere iltıhak cak kuv^etü olanlar hür yaşarlar.» sıfatile bu müdafaayı uzerine almasını, kendisine karşı kullanılması ihtimalini için büyuk bir şevk göstermişler ve asBu sözlerin ildnci kısmı nefis bir raanMısırm da İngıltereye her kolaylığı gos hesablayordu. kerî terbiye alarak emmleketlerine mü tık kaziyyesidir. Onu bırakalıtn. Ben hiterme?ini ve Ingiltereden istifade ederek fid olamyı en bellıbaşlı emel saydıkları rinci cümleyi yani muhalefet bahsini ele Çünkü Ingılteer ile Mısır arasındaki müdsfaasını tesis etmesini ıcab ettiriyoralacağım: muştcrek menfaatlerin doğuracağı mu nı tebarüz ettirmişlerdir. Askerlik habir sevincle karşılanan bu hâdiseyi du. Bendeniz frencliğimde haddira olmıtekabil itimad, yeni muahedenin tatbikı yatı uzun bir fasılaya uğrayan bir memvurddaşlarına müjdelemjştir. [Baştarafı 1 inci sahifede] Tam on dort senelik müzakereler, ve ile yavaş yavaş teessus edecek ve yavaş leketm bu hayata yeniden ka'raşmak yarak muhaliftim. piti kabil olamamakla beraber gene bu müzakeerler arasında kopan mücaHedef: ttalya! imkânını bulur bulmaz geçmış ihmalleyavaş inkışaf edecekti. Bu (muhalif idim) demek şimdiki ne(Cavour) cinsmden diğer bir zırhlı da dc!eler neticesi olarak 1936 da bu ittifak Bu yüzden Mısır müdafaasını kurmak ri teiâfıden başka bir şey düşünmeme sil için birşey ifade etmez ama hunu İki gün evvel İngiltere Harbiye Müsciddi surette hasara uğratılmıştır. İçeri muahedesınin imzasından sonra Mısırda işi adım adım ıleruyor ve Ingilizlerin bu si, herşeyden dnce karaktenniıı hiçbir cskiler pek iyi bilirler. Neden muîıalif [Baştarafı 1 inci sahifede] limanda ika kruvazor, etrafları bağLa nıuteşan Mister Crigg İngilterenin bu kış mılli müdafaanın tesisine başlandı. yolda yardım etmek üzere Mısıra gön tereddiye uğramadığıru, bilâkis onun bu oldum? Orasını anlatmak uzun olur. esnasında bilhassa İtalya ile mesgul ol takdir edileceğinden eminim.» hat olduğu halde yana yatmış bir vazi1882 denberi millî müdafaa kaygusun derdikleri askerî heyet de en genış fe rün tarihî asaletini, bütün secıyesini Lâkin şurasını itiraf edejim ki; o munıayı en büyük vazife tanıyacağinı ve Loıdlar Kamarasında da Lord Snell yettedirler. iki muavin kruvazor arka dan âzsde olarak yaşayan Mısırm tari rahlık içinde modern bir Mısır ordusu muhafaza ettiğini ispat eder. Mısırhlar halefet denilen şey tatlı, kekremsi bir İtayayı, karadan, havadan ve denizden tarafından Çörçıl'inkine benzer beyanat taraflarından suya batmış vaziyettedir. hinde yeni bir devir açıbyor. Mısırın kurmağa çalışıyordu. da yurdlarını ve istiklâllerıni müdafaa ştydi. Onun neticesi olarak da bundan dove döve onu felce uğrtacağını söyle ta bulunulmuştur. İtalyan donanmasının bütün kuvveti hiç olmazsa, yirmi, yirmi beş sene içinde Fakat Habeş harbınden sonra hâdise için hazır olduklarını ve hiç b'.r feda çend sene mukaddem İttihad ve Terakki nıistir. Harbiye Nazırı Mister Eden de Şimal denizinde de kahramanca ikisi yeni hizmete girmiş olan (Littorio) millî müdafaasını kurması, ve ona itikârlıktan geri kalmıyacaklannı göster bükumeti beni alb yiiz küsur vatanda<=îa şarkta yapüğı etrafb seyahatten merasınıfından ve dördü yakın zamanda ye mada değer bir mahiyet vermesi bekle ler durmadı ve İspanya dahilî harbi kübir muharebe çuk çapta bir umumî harb mahiyetini rrıişlerdir. birlikte Sinoba sürmüştü. (Şimdi bıı leketine dondükten sonra İngiltere tıiden inşa edilmiş olan (Cavour) sını nıyordu. Çünkü muahedenin şartları da Londra 13 (a.a.) Amirallığm bir nin bütün şarktaki vaziyetine etnniyet [ından olmak üzere altı zırhldan mü Mısırın bu büyük işi adım adım tahak alarak bir sürü gerginliklere sebeb olFakat bütün bu hazırlıklara rağmen maceralan o zamanki İttihadcı arkaduktan sonra yeni büyük harb koptu ve Mısır efkârı umumiyesi Mısır ordusunun daşlarla hasbıhal olarak yâdediyoruz.) vc itimadla bakacağım anlatarak İtalya tebliğine nazaran 4 5 teşrinisani gecesi rekkebdi. Tam bir azimle yapılan ve tam kuk ettirmesi lehinde idi. mihver devletleri bir sürü maceraları bir harbi başarıp başaramıyacağı husunın İngiltereye karsı hiçbir ümide düşe büyük bir duşman kruvazörünün taar bir muvaffakiyetle neticelenen bu taBizi (Bahricedid) isminde kemâne ruzuna uğrıyan 38 vapurdan 29 u kurAnlaşılan 1936 da İngilterenin başında müteakıb doğrudan doğruya İngiltereye nıiyeceğini gostenniştir. arruzdan sonra İtalyanlarm müessir sueunda mütereddid olduğundan harb ha bash eski bir vapurla gecelejin (Sinob) a tulmuş, birisi geride kalmıştır. Alman bulunan devlet adamları 1939 da büyük meydan okudular. nefyettiler. Bahricedid vapuru o zaman rici kalmayı tercih etmektedir. İngiliz deniz tayyarelerinin Tarento ü başkumandanhğı, bu gemilerin hepsinin rette kullanılabilecek yalnız üç zırhhları bir harbin kopacağma uzaktan. yakın(913) 49 yasında idi. Bir taraftan Almanya ana İngiltere ile manına yaptıklan mühim taarruz, İngiliz tahrib edildiğini bildirmiştir. Kafileye kalmış addolunabilir. dan ihtimal vermiyorlardı. Bıtimal verMısırdaki harb taraftan olanlara geGeminin içinde yankesici, eşkiya. sericalinin boşuboşuna söz soylemcdikle refakat eden JarvisBay muavin kruHatırlardadır ki, İtalyanlar tarafından miş olsalardı Mısırm müdafaasını yirmi mücadele ediyor, bir taraftan da İtalya, Imce bunlar harbe girmeyi Mısırm isfîr, kazasker, başimam, hekim, şair, edib, rini, bilâkis sözle üliyatı birleşürdikle vazörü cesaretle harbetmiş ve gemileri neşrolunan 12111940 resmî tebliği bir senede değil, iki senede kurmak için şarkî Afrika Ue muvasalasının kesilmesi tiklâlini teyid için kat'i bir zaruıet sarini ispat etmiştir. I paşa, molla. bektaşı babası, muhasebeci, kurtardıktan sonra yanmıştır. Müret harb gemisinın ciddî surette hasara uğ cüerinden geleni yaparlar, istiklâl haya yüzünden Mısıra karşı hareket ediyor yıyorlar. ve Süveyş kanalını zaptederek şarkî Afmeb'us, avukat, tüccar, bakkal, kazinocu, tebatından 65 kişi kurtarılmıştır. Onun için İtalyaya karşı başlayan ha radığmı itıraf etmiştir. Ayni tebhğ tay tına kavuşmak yüzünden istiklâlinin Mısıruı bu düşunce ile harbe girmesini knmarbaz, Onikilerden kabadayı sarekâtın bu kadarla kabnıyarak son daı Şimal denizinde cereyan eden bu kah yarelerimizden altı adedinin muhakkak her manasını tahakkuk ettirmek için de rika ile irtibatıru iadeye bakıyordu. Bu vaziyet karşısında İngilterenin Mı icab ettirecek tarihî bir an hulul ede bıkalı velhasıl her sınıftan adam vardu beyi yeni ve mühim darbelerin takib ramanca muharebeyi yapan muavin ve üç adedinin muhtemel olarak duşü rin bir iştiyak hisseden Mısır1 ıları süredeceğini beklemek, isabetsiz bir hare gemi, Alman ceb zırhlılarından birisıle rülduğü iddiasında da bulunmuştur. atle silâhlarlar, ve Mısırın vaziyetıni de sırı müdafaa etmesi gerekleşmekte idi. bilir. Fakat bütun Mısırın henuz bu fi Hatta geminin ikinci kaptanile çarkrıkirde olmadığı anlaşılıyor ve bu yüzden basısı da galiba aramızda bulunujoıdu. ket olnıaz. Haddızatında bu taarruza iştirak eden ğiş.tirirlerdi. Fakat o zaman İngilterenin \oksa Mısırı kaybeder ve Mısır'a beraçarpışmıştır. Mısır da harbe girmekten çekiniyor ve Gemi kalkrı. Yola revan olduk. Ben tayyarelerimizden yalnız ıkisi dönmemiş başında bulunan devlet adamları. İtaly? ber Süveyş kanahna hâkim olmaktan İr.gilteıenin İtalyaya karşı bu taarruzî nrn Habeş harbini acmış ve İnşiltere ile çıkar, bunun neticesi olarak Füistin ve şimdıki vaziyetini muhafaza etmeyı daha semt arkadaşlanmızla bir arada kıç ve düşman tebliğlerinden anlaşıldığına vaziyeti alması. şiiphe yok ki, İtalya doğru buluyor. ambarında bir yerde oturmustum. Cogore bunların mürettebatı esir düşmüş İtalya arasmdaki münasebetler gergin Irak tehlikeye düşer, İngilterenin AkdeYunanistan harbi üzerinde tesirini goslesmiş, hatta iki taraf arasında bir harb rizdeki mevkii sarsılır, belki de AkdeMısırın bugünkü vaziyeti bu merkez cuk denecek kadar gene olduğum ic'n hir. terecek ve Yunanistanın büyük bir azim sürgün olmak pek fenama gitmişti. kopması ihtimali adamakıllı tebellür et nizden çekilmeğe mecbur olurdu. dedir, ve dirayetle idare ettiği askerî barekâtın ingiliz donanması İtalyanlarm Trablus (Şimdi de gider ya!) Lâkin bu garib semis olduğu halde, Mısırı süratle hazırFakat Mısırı müdafaa da kolay değildi. daha esaslı ve daha genis bir mahiyet [Baş tarafı 1 inci sahifede] garbdaki ordularile olan muvasalalarmı lamayı düşünmemiş, bilâkis onu istiklâl Çünkü Mısırın kendisi hazırlanmamış ve ömer Rıza DOĞRUL jahatin ve etrafımdaki kimselerin hal almasına yardım edecektir. Zora gazetesinde meb'us Dumanof da muhim surette iz"ac etmişür. ve tavrı bana biraz neşe verdi. (Nekadar İtahanın bu şekilde hırpalanması, ilı bilhassa dıyor ki: 910 ikinciteşrin gecesi donanma Sidi olsa genclik biraz kaygusuz olu>or.) İsi timal ki Almanyanın İtalya^a yardım < Slâv bir memleket olan ve Alman Barraniji muvaffakıyetli surette bomalaya vurduk. Gorüşüp dururken içimikuvvetleri çondermesine sebeb olacak ve ya\a da askerî mukadderatla bağh o bardıman etmiştir. Kara bataryaları ze bizi sürgüne gbtürmeye memur olan bıı suretle İfaha. Alnıan kuvvetlcri için lan Bulgaristan, ekalliyetler mesele mukaeble etmışlerse de gemilerimiz ne [Baştarafı 1 inci sahifede] Büyük bir hazakatlr derhal tam bir güııüllü kanun neferlerinden (inzıbatm \cni bir meşguliyct sahası tcşkil edocek, sinin adaletle hailedileceğinin en iyi maddeten ve ne de insanca zarar gorson kazıların neticeleri hakkında ve teşhis koyarak refikamı muvaffakiyetle eski ismi) birisi geldi. Sesi kısık ve cehlelki bu meşguliyet İtalyayı adota Kgal carantisi olarak telâkki ettıği Alman memiştir. Diğer taraftan denizaltı gemirilen izahatı dinlemişler ve millî tarıhi ameliyat eden ve bu suretle yuksek ilmi resi nahoş bir adam. Şöyle hitab etti: [Bas tarafı 1 inci sahifedel mizın aydınlatılması hususunda fakülr.ıahiyetini alacak ve mihvetin zayıf ko Rus mukarenetini teveccühle karşılar leriırlizden bui bir destroyer himaye ve tecrubesi savesinde bizi muhakkak e Vallahi arkadaslar! Ben mulialcfet lu. nispeten kuvvetli olan kolunun kuv Ne Almanyann. ne de Rusyanın Bal Eİnde seyreden ıkı gemiden murekkeb bir ziraat veya iaşe mütehas teye duşen vazifelerin ehemmiyetine i bir felâketten kurtarmış olan kıymetli falan Mlmem. Eğer şu gemide doksan kanlarda haksızhğa uğramış bir Bul Ir.şeci kafileye taarruz etmiştir. Bu ta sısı ve'ini kendine çekecektir. gelmediğine bakılırsa Alman şaret buyurmu^lardır. doktorumuz Operatör Bay RIZA ÜN tnııhaftz asker olmasaydı. Karadenizih garistan görmekte hiç bir menfaatleri arruz neticesinde ağır surette yüklenmış yanın en buyuk arzusu iptıdai maddeCoğrafya Enstitüsunde millî kisve VER'e aile namına medyun bulundu ortasmda geminin frengi deliklerini açar, Uzun harb yoktur.V 3000 tonluk gemılerden biri batmış ve lerle smaî mamulât koparmaktır denı sile Türkiye coğrafyasını vücude ge ğıımuzu ve minnettarhğımızın kendile sizi kaynatırdım.» Bütün bunlar, mihverin bu kış son diğeri muhakkak surette hasarzede ol lebilir. Alman tayyare fabrıkaları filha tırmenin kat'i luzumu üzerinde duran rine gazetenizle alenen iblâğını rica eBen de dayanamadım. (Çocuk idik bulacak kısa bir harb hakkında bcsledimuş ve muhtemel surette de batmıştır. kıka İngiliz tayyare kuvvetlerinin hü MJIIÎ Şef, enstitüye değerli çalışma di derim. dedim ya!) Şu cevabı verdim: ği ümidlere en son darbeyi indirmekrektifleri vermiştir. cumları altındadır. Bu sebeble son aylar ŞEREF KORAL Hindistan Nazınnın nutku « Son Amerika reisicumhur inlihaledir. Amerikada Mister Ruzvelti'n Cum [Baş tarafı 1 inci sahifede] Yaşıyan diller, klisik diller ve felsezarfmda Moskova Almanların bir çok Nisantaşı SaidDasa sokak No 27 bında Mister Vilson'u siyasî hasımlarınLondra 13 (a a ) Âmme menfaaü hurreisliğinde kalarak İngiltereye yapıfe enstitülerinde, Millî Şefimiz kütübEylulde 6954 kişi ölmüş ve 10615 kişi dan birisi yaralamıştı. (Vilson) a rakib muesseselerinden millî müdafaa komi tazyiklerine maruz kalmış olsa gerektir. hanelerin tertibinden memnun olmuşlacak yardımın en genis mahiyeti alması ağır surette 3 aralanmıştır. parti (yani cumhuriyetçiler) bir divatesınin Lord Nathanın başkanhğında Stalin ise butün hututu şuphesız şimdi lar. talebenin kitab ve not ihtiyaclan ise. kısa harb ihtimalini kökünden berAğustosta 1075 kişi öjmüş, 1261 kişi verdıği oğle zıyafetinde soz alan Hin ye kadar tespit edilmiş olan muahedeyi nenin yaptığı cinayetten istifade etmetaraf ediyor ve bu da Almanyanın yeni Ü7erinde durarak ilmi neşriyatın çoğaldıstan nazırı Amery, İtalyan fılosuna imzaya hazırdır. Çünkü onun için bu pa tılmasını emir buyurmuslardır. Reisitedbirler olmasına. yeni anlaşmalar ağır surette ysralanmıştır. Oğlumuz MEHMED YEZDAN BERK'in mek için Vilson iyileşip de tekrar mücaTemmuzda 258 kişi olmüş, 321 kişi karşı elde edilen ve bu gün tebhğ edi zarlığın en buyük faydası Hitler'i başka cumhur Turk dıl ve edebiyatı enstitü henüz 16 yaşında ufulü dolayısile bizi deleye başlayıncıya kadar intihab kavpesindc kosmasına, yeni yardımlar temiağır surette yaralanmıştır. len İnsiliz deniz muvaffakıyetinden ycrlerde işgal etmek olacaktır. Stalin sünün bilhassa Türk erameri üzerin teselli ve kederlerimize iştirak edenlere galarını kestiklerini derhal ilân ettiler. ni icin çalısmasına sebeb oluyor. Siz de bizi denizde boğmak istiyorsu18 hazirandan hazıran sonuna kadar bahsettiğı zaman hararetle alkışlanmış bu gibi vasıtalarla hiç olmazsa bir ve deki çahşmalarile alâkadar olmuşlar. alenen teşekkür ederiz. Fakat bütiın bunlar, .uzun harb» e belki de iki, üç senelik bir zaman ka okullarda okutulacak gramer kitablarıDr. Mehmed Kâmil Berk nuz. Aradaki fark büyük değil » demişmani olamıyacak ve «uzun harb» ise 33fi kişi ölmüş ve 476 kişi ağır surette tır. tim. Tabiî benim lâfım güme gittiği ve eşi Meliha Berk mihver hesabına bir çıkmaz hazırlaya y?ralanmıştır. Nazır, bu zafer bir başlangıç olmak zanmak fırsatım elde edeceği ümîdinie nın en kısa bir zamanda hazırlanması gibi biz de (Sinob) a gitmişük. ca'itır. Bu suretle 18 hazirandan teşrinievvel itibarile fena değil, demiş ve sozlerine dır. Almanya ve Rusyadan hiçbırisi bu arzusunu izhar evlemişlerdir. Orası lâzım değil. Bu muhalefet dergün ipleri koparmak niyetinde değildır. Müsamere tehiri ömer Rıza DOĞRUL sonuna kadar ölenlerin adedi 14957 ye çöyle devam etmiştir: « Yolları çetin ve müddeti belki de Fakat her iki tarafm ve ağır yaralananların adedi de 21368 dini o zamandan bilirim de şimdi Mister sevkulcejşinde Lâstik ihtiyacının temini için Samatya Kızılay şubesinden: bir kaç sene olmasına rağmen zaferi, esasa taalluk eden muhim bir fark nakişiye b'iğ olmakta'iır. (Wilkie) nin nasihatini işitince bu sözAnkara 13 (Telefonla) Ticaret Kurumumuz tarafından 16/11'940 tatem zaieri mutlaka elde etmek istiyo zarı dikkate çarpar. Rusya Almanya ile İngiliz harb esirlerî Vekâleti lâstik ihtivacını temin maksa rihinde Taksim Dağcılık kulübünde ya lcri bundan çend sene evvel neden hiçbir vakit harbetmeyi arzu etnıez Al dile ticarî akreditif acılması imkân pılacak dansh müsamere bazı esbab söylemedi de kulağımda küpe olmadı Londra 13 (a.a.) Harbiye Nazırı 3 İtalyan iaşe gemisi bahrtldı manya ise şimdilik Rusya ile harbden larını tetkik etmektedir. Bu hususta dolayısile 14 '12 '940 gününe tehir edil diye içimden serzeniş ettim. Eden, Avam Kamarasında yaptığı beMuhalefet hakkında bir küçük fıkra Malivenin de mütaleası sorulmuştur. Londra 13 (a a) Amirallık daire I içtinab etmektedir.» yanatta İngiliz harb esirleri adedinin mi.stir. [Başmakaleden devam] nnklederler. sinden tebhğ edilmiştir: 44 bin oldueunu bildirmiştir. sındaki anlaşmalar daima hesaba Neş'esini kavbedenler... Gülmesini unutanlar... Hafif kuvvetlerımıze mensub bir deOsmanlı Meclisi Mebusanında muhamiistenid ve daima muvakkat oniz filosu 11,12 teşrinisani gecesi Otlif fırkalardan birine mensub bir mebe lur. Hattâ üzerine «ebedî» damlanta kanalı dahilmde iki destroyerin us «Yahu! Ben hep muhalefette. ekallilefakatinde bulunan dort İtalyan iaşe gası vurularak piyasaya sürülen yette mi kalacağım? Bırakın da biraz da Anıerikanın en kndretli yıldızları [Bas tarafı 1 inci sahifede] vapurunu yakalamıştır. Vapurlardan muahedeler bile muvakkat, yani ekseriyetten olalım» diye sikâyet edernecik tayyareye mukabil 7 gemi tahrib biri derhal, diğer iki vapur da müte miş. geçicidirler. Tarihte bunun aksini akıben batırılmıştır. Dörduncü vapur edilmiştir. Var idi o zamanlar böyle babacanlar. ispat eder bir tek misal buluna Binbir esrar... Çıldırtan neş'elerile yarattıkları FRANSIZCA İtahan donanması 6 zırhlısuıdan 3 la hnsara uğratılmışsa da kurtulmaya mu(Bu son ciimlede mevzun düstü. Tumaz. Fakat, muayyen şartlar altınııesini, 1 ağır ve 15 hafif kruvazöründen ^•affak olmustur. Kafileye refakat eden haf şeyî Şair mi oluyorum acaba!) da meydana getirilen anlaşmalar, 2 tanesini kaybetmiştir. Bilhas.sa zırhh iki torpito muhribi duman perdesine B. FELEK o şartların devammca yaşarlarsa bakımından İtalya çok zayıflamıstır. sığmarak bütun suratlerile kaçmışlarartık onları müspet verikalar ola Çünkü bir tek gece rricumile zırhlıları sa da birino isabet kaydedilmiş ve haASKERLİK İŞLERİ sara uğratılmıştır. rak kabul etmek zarurî olur. nın yüzde 50 sini kaybetmiştir. Gemilerimizde hiç bir hasar ve inBugün ortada bir harb var. ÜBdylece. İtalyanm, müstalıkem harb sanca bir zayiat yoktur. Şubeye davet çüncü enternasyonal erkânı tara limanlarında sınısıkı sakladığı uoııanYabancı Kadıkoy Askerlik şubesinfından günün birinde patlak vere ması, birkaç saat içinde azim zajiata uğden: ceği senelerdenberi söylenen bu ramıştır. İngilizler, bu ımıvaffaldyetten Eşsiz bü film... Sor.suz bir zevk... Doyulmaz bir saadet kaynağıdır. Yüksek askerî ehliyetnameli lise meharb karşısında Sovyet Rusya bi aldıklan cür'et ve cesaretle, İtalyan doDİKKAT: Dünya harbinin en son vak'aları Türkçe PARAMUNT JUENAL zunu ve tam askerî ehliyetnameli, orta nanmasmı gerek Adriyatik. gprck Tiretaraf kalmak azminde bulunduğuİ^HIM Lutfen yerlerinizi evvelden kapatınız. Tel: 43595 As. ehliyetnaroeli ve askerî ehliyetnaniyen denizinde. gerekse Cenova körfenu söylemiştir. Fakat harbin daima rBaştarafı 1 inci sahifode] mesi olmıyan 336 doğumlu ve bu dorinde şiddetle takib ederek ınütemadideğişen, istikrarsız ve hareketli safnun için Üniversiteyi ziyaret ettiğini ğumlularla kısa hizmetli askerliğine ;, cx\ bombalamağa çalısacaklardır. ha!?rını unutmıyalım. Sov'yet Ruskarar verilip de sevkedilmiyen Kadı İtahan donanmasının zayıflaması. in söylemiş ve «Yunanlıların şan ve şeya. kendini yakından alpkalandı giliz donanmasınm daha rahat çalışınası refi, her zaman zaferden de üstün tutköy, Üsküdar ve Beykoz kazalarmdaki jabancı kısa hizmetlilerin ikamet seran bu safhalara uygun olarak, bi nı temin edecek ve İtalyanın Akdenizde tuklarını unutmıyahiTü demiş ve büyük tezahürlerle karşılanmıştır. r.edleri. askerî ehliyetnameleri ve nütaraflık siyasetine halel getirmeksi. ki vaziyeti daha kötülesecektir. fus cüzdanlarile birlikte acele şubem'ze Bu gün Girid kadmları da Yunan zin. millî menfaatleri bakımından Bu İngiliz hücumt'nun muvaffakiyetiîiaşvurmaları. Kralma müracaat ederek bir bölük teşmünasib gördü^ü bazı kombine ni temin eden gene İtalyanlar olmustur: *** zon^ra girisebilir ve gimivor. Mo çünkü İngiliz donanmasına ve hava kııv kil etmek ve harekâta iştirak etmek istedikler'ni bildirmişlerdir. lotof'a ref?kat eden yolda^lardan \'etlerine Yunan üslerinden Istifade Beşiktaş Askerlik şubesinden: Italyanlara göre... 1 Askerlikierine karar verilmiş olmühim bir kısmmın iktısadî ve ti etmek imkânını veren kendileridir İtalduğu halde bu yıl (1940 yılı) muh »lif Roma: 159 numaralı İtalyan tebliği: c=uî rp ; 'tf^a:s; e 'arr'^n müi'fkkeb yan donanması bu darbeyi yediktcn sonra şimdi, artık diğer zırb'ılarinı ve ağır sebeblerle hazıriık k ı t v ıa gönderü Korşa mıntakasında devriye ve topc'?ı da bu aörüşü kuvvetlendikruvazörlerini Yunan ve İnpiliz üslerin çu faalıyeti olmustur. Epir hududunun miyen ve yahut gec sevkedilmiş olman re^ bir un°urd >r. den cn uzak limanlara götüreceklor ve otesinde düşmanm ilerı mevzilerimize ları dolayısile geri çevrilmiş olan ve Her halde. harbe hâki'n olan oralarda saklayacaklardır. Fakat. İn«nliz yaklaşmak hususundaki halen yüksek taHrilire devam etmiyen teşebbüsleri esas şartlfr de§işmed"kçe. Sovvet tayyare gemiierinin müteharrik oHi'kla tardedilmiştir. vedek subay yetişscek kısa hizmetliler Tarafından yaratılan dansh ve müzrkli askere sevkedileceklerinden ellerincle Hava teşekküllerimiz ?indus üzerin/ ' r r ^ n mür=»sebetlerinin başka bir rını ve A.tıerikamn «Uoan kale. denilen diploma ve ehlıyetnamelerile nüfus cüzşekil a'aca^ını bek'ememek ic?b çok u^ak mesafelerp gidip gelebilen hü de Mitzui yolu iltisak noktasında düşdanları olduğu halde en geç 15 11'940 ediyor. Burun'a beraber her verde, yük tavyareleri İndltereve vermeğe man mevzilerini bombardıman etmişcnma günü saat dckuza kadar şube lerdir faraziye oİ3rak yürütülpr bütün heladıklannı unutmamak lârımdır. >"prkezinde buJunrrsları. ". rı İtalya, Yunan adalarmı İngiltereye Mısırdan askere yazılan tahmi 'erin is?bet derecesini şüpkaprırmanın cezasını çekmpee 2 Gelmivenler hakkında kanunt Yunanlılar hesiz hâdiseler gt' "P'f^tir. 'ır ve daha pck cok çekecektir. rr.uamele yapılac?*ı ilân olunur. Kahire 13 (aa.) Orduya iltihak etNAOİR NADÎ *** mek istiyen Yunanlılar o kadar çoktur ingiltere Tanca için İspanya ki. bu gönullülerden tam bir fırka teşKadıkoy Askerlik şubesinden: Muazzam filmde icad edilen ve Amerikanın her tarafında rağbet gören Subay ve ashsrî memurların kı! edileceği tahmin edilmektedir. Askerlikierine karar veıilraiş olan yı protesto etti yeni BACK TO BACK dansını takdün edivor. TYRONE POVVERın Hartumdan bildirildiğine göre, bu ehliyetname=İ7İeıle orta \e tam e^'imaaş kanunu BÜYÜK CAZ'ından sonra varattığı en mükemmel filmdir. Londra 13 (a a ) Hariciye müs radaki Yunan kolonisi tarafından teryetnamelilerin ehl' 1 ' ne ve " " 'S Asri zarafetlerle göz kamaştıran Lüks ve fevkalâde eğlen"ele''e dolu Rüzel \nkara 13 (Te'efonla) Subav ve teşarı Avam Kamarasında. Tanca'daki tib edilen büyük bir nümayiş esnasınca?danlarile biılıkte 24 saat zc ".a kadmlar.. Şarkı... Dans.,, Tançolar ve caz filmidir. askerî mrmurlar rraaslrrıfS dair ka hareket tarzmdan dolayı İspanyol hü da Yunanistanla İngiltere lehine tezasi'beye müracaptleri, aksi hplde asker nm P D kar.unun bazı maddelerini de kumetinin protesto edildiğini ve sefi hürat yapılmıştır. Sudanda sönüllü yak lik mükellefiveti kaiununun 89 uncu pişt.ren lâyiha Millî Müdafaa Vekâle rin bu mevzu üzerinde mpdd3Sİ muci''ince haklpr'nda mua ehemmiyetle zılaa Yunanhlprın adedi 5000 tahmin tince hazırlandı. ^••••^B Bu akşam için yerlerinizi evvelden aldırınız. mele yapılacağı ilân olunur. meşgul bulunduğunu söylemiştir. edilmeklsdir. ı kdeniz hakimiyeti, İtahanın en beLlibaşlı emeliydi Ve İtalyanın Mısıra karşı bir cephc Vaşington 13 (a.a.) Dün Vasingtonkurması, Suriyeyi ele geçirmek için uğda iyi haber alan mahfillerde bildiril rasması, Yunanistana tecaviız eünesi hep diğine göre, ıslah edilmiş tUçan kale» bu emeli tatmin ve tahakkuk ettirmet;pınden 13 Amerikan bombardıman tayyi istihdaf ediyor. İtalya bütün bu teşebyaresi. normal olarak, daha bu ay içinde büslere girişmekle beraber şimdiye kaİngiltereye verilmiş olacaktır. dar bu jolda hiç bir muvaffakij et kaİki gizli alet de gönderildi zanamadıktan başka, en son haberlere Bundsn başka Nevyorkta temin edilgöre, bu yoldaki emellerine ağır bir darbe indiren. ve deniz kuvvetlerini aksa djğine göre, bombardıman tayyarelerı lan. hatta kısmen feke uğratan bir sad nin atışlarmın sıhhatini temine yarayan iki gizli Amerikan makinesi modelleri, nıeye uğramıştır. Amerikan torpido muhriblermden biriSürunlarımızda tafsilâtını göreceğiniz süe İngiltereye gönderilmiş bulunmak bu sadmenin ilk neticesi, yalnız Akdetadır. Amerikan resmî mahf'llerinin nizde değil, daha başka denizlerde de ilâveten bildirdiğine gore, bu makineler, İngiliz hakimiyetini teyid etmektedirler. herhalde halen İngilterede tecrübe edilİtalyan denizciliği üçte bir, hatta yarıya mektedir. >akın kuvvetini kaybetnüştir. Bu kayıb tngiltere, Amerikaya 183 gemi ise Ingiltere hesabına büyük bir ka ısmarlıyor zancdır. Stokholm 13 (a.a.) Avenska Dag İtalya. harb başladı başlayalı donanmasını korumağa eıi büyük ehenıraiyeti Lladet gazetesi muhabırinin Vaşingtonveriyor ve bu yiizden İngilizler, Akde dan bildirdiğine göre ingiltere hesabına nizi mükerrer defalar taramalarına rağ 120 şilep insası ve 63 şilepin de derhal nıen İtalyan deniz kuvvetlerile karşüaş ratm almması için Vaşingtonda bir mumağa inıkân bulamıyorlardı. Fakat bü kavele imza edilmisitr. İngiUere rranstün bu ibtimamlar, İtalyan donanmasmı j atlantikler inşası için Amerika hüku bu ağır darbeden kurtaramaraı? ve ne reetıne on milyon sterling bir kredi açticede Mister Çörçil İngiltercde derin nnstır. İngiltereye 13 uçan kale Chamberlain için harabu ay gönderiliyor retli bir celse akdetti GÜNÜN MEVZUU ingiltereitalya harbi ve Mısır Muhaliflik bahsi Churchill tebşir ediyor: Parlak bir İngiliz zaferi Sofyadan yükselen garib sesler Berlin mülâkatı devam ediyor Millî Şefimiz TEŞEKKUR Hava harbleri SAMİMÎ TEŞEKKUR Sovyet Alman münasebetleri HARB VAZİYETİ Bu akşam L Â L E Y JOAN BLONDELL MELVYN DOUuLAS'm Görice etrafında yeni taarruz KADIN PARMAĞI Istanbulda hiç bir filme nasib oîmayan bir muvaffakiyet İ P E K Sinemasında bugün, 4 üncü ve Sonuncu Hafta başladı. Bu akşam S A R A Y sineması T R N P V E SONİA M^NNİE Y O E OVR K A RLA R ALTINDA İlâveten: FOKS JURNAL