15 Kasım 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

HAMLE Fikir ve san'at Mecmuası Celâleddin Ezine MUesslsl: 4 üncü sayısı BugUn çıkmıştır. 17 nCİ Vll SHVl \ 5 8 4 4 umhuriyef ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve tnektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: İstanbuL Na 246 Teleion: Basnıuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa tnnmı; 24299 24290 SiGORTA SOŞYETESi Hayat, yanpın. rfakliyat, kaza Galata Tel: 44969 4O63O 15 İkİIICİtGSPİFl 1 9 4 0 J İTALYAN ŞEHİRLERİ YANIYÖR" Kahraman Mehmedciğe kış yardımı Millî hamiyet uyanmıştır Fakat bu hizmeti geniş, muntazam bir teşkilâta bağlamak lâzımdır. İngiliz hava filoları bütün kuvvetlerile çullandılar Taranto yeniden taarruza uğradı, Bari, Draç, Avlonyada büyük yangınlar devam ediyor Bütün liman, tersane ve ağır sana.vi tesisatı jerle yeksan edildi Hamburgun ticaret limamndan bir manzara Londra 14 (a.a.) Salâhiyettar membalardan öğrenildiğine göre, tam tafsilât mevcud olmamakla beraber, orta şarktan gelen yeni haberler, dün gece İngiliz tayyareleri tarafından Taranto İtalyan üssüne yapılan hücumun büyük mu vaffakiyetle neticelendiğini bildirmektedir. Gelen yeni haberlerde şöyle denmektedir: Gece berraktı ve ay ışığı vardı. Tayyarelerimiz, Taranto, körfezinden içeri doğru ilerlerken, limanda harb gemileri kolayhkla gözüküyordu. Bir dakika oldu ki yedj büyük yangın birden parladı ve birbirini takib eden müthiş infilâklar işitildi. Sahilde petrol depolarına ve tezgâhlarda torpido muhribi iskele lerine tam isabetler kaydedildi. Büyük infilâk kudretinde bir bomba salvosu torpido muhribleri yanında dokların duvarları boyunca patladı. Liman ve harb gemileri toplannın şiddetli baraj ateşine rağmen, hücuma, sonuna kadar devam edildi ve iç limanda sas dokların şark kısmı, büyOk infilâk kudretinde bombalarla ve yangın bombalarile şiddetli bombardımana tâbi tutuldu. *** ngiliz deniz hava kuvvetlerinin Taranto limanında sahıl bataryalarının himayesine sığınarak hemen hemen kat'î bir emniyet altında bulunduğunu sanan bir kısım ltalyan donanmaaına yaptığı muvaffakiyetli taarruz, harb vaziyeti üzerine geniş ve kuvvetli bir projektör ışığı serpti. lngiltereyi Akdenizdcn uzaklaştırmak ve lmparatorluğun bu deniz iizerinden geçen kısa yolunu kesmek istiyen ltalyan kldiası, ln Londra 14 (a.a.) Almanyanm ikingiliz dooanmasının b j hücumu ile ci şehri ve evvelce büyük bir deniz ve yaman bir yumruk darbesiie adeta sanayi merkezi olan Hamburg, İngiliz temelinden sarsılmış ve İtalya hak. tayyarelerinin bombardımanları neticesız ve hiç sebebsiz olaıak Yuna sinde tahrib edilmiştir. Harabe halin nistana vâki taarruzunun ilk ceza dc fabrikalar, inşaat tezgâhları ve muazzam doklar İngiliz bombardıman taysını burada çekmiştir. yarelerinin yaptıkları tahirbatı filen Akdenizi Ingiltercye haram et nakletmektedir. Naziler de bu şehir rnek iddiası esasında abes bir id dcki fabrikalarda çalışmaya devam imdia idi. Bu yersiz fikir üzerinde kânı olmadığını teslim mecburiyetinde Yunanistana tecavüz olunması öz kalmaktadırlar. Zira tahribden kurturü kabahatinden daha büyük bir lan fabrikaları şarkî Prusya ile Polonhaksızhktı. Yunanistana vuku bu yaya naklini zarurî hissetmijlerdir. Her lan tecavüz, lngiltereyi Italyaya gün bu şehirdeki işsizlerin sdedi mütemadiyen artarak bir buçuk milyona daha ziyade yaklaştırmış oldu. varmıstır. Şimdi İngiltere bütün Yunan üsYeni haberler, Almanyanın en büyük lerinden ve hattâ bütün Yunan tezgâhları olan Blohm ve Voss tez . topraklarından ve denizlerinden gâhlarının ağır hasara uğradığını teyid istifade ederek ltalyayı yakından eylemektedir. İnşa edilmekte olan getakib ve tahribe muktedir olacağı miler parça parça edilmiş, son zaman bir vaziyete geçmiş bulunuyor. larda tayyare imaline tahsis edilmiş oIşlerin bu şekli alacağını bilseydi lan kısımlar da tahrib edilmiştir. Elbe'nin öbür kıyısında Almanyanın hiç şüphe yok ki İtalya bu haksız Yunan seferini açmakta çok tered en büyük nebatî yağ fabrikasmdan bu gün baki kalan yalnız kireçli dört dudüd ederdi. Gittikçe daha iyi an vardır. Otomobil dış lâstikleri imal eden iaşılıyor ki İtalya sabaha üç saat PhöniX fabrikaları yıkılmış ve muazkala General Metakaas'ı uykusun zam Rhenania Ossak tasfiye fabrika dan uyandırmak ve yaiağından brı çok geniş hasarlara maruz kalmışkaldırtmak suretile verdirdiği üç tır. Muazzam meyva ve sebze hangarsaat mühletli ültimatomun kabul ları tahrib edilmiştir. Sıra sıra antreolunacağına inanmış ve ilk olaıak polar çatısız ve kullanılmaz haldedirbu yanlış hesabda aldanmıştır. Yarılmış rıhtımlar suya saplı durmaktadır. Yunanistanın dağlık geçidlerden, Bu kadar tahribata rağmen, bütün girintili çıkıntıh sahillerden, büyük raporlar Hamburgdaki hasaratın münküçük adalardan ibaret coğrafî hasıran doklarda ve sanayi mahallele vaziyetine Yunan milletinin istik rinde olduğunu beyanda müttefikdir lâl âşıkı kahramanlığı da inzimam leri. etmek suretile bu memleketin istiYeni ckıular lâsındaki imkânsızlık şimdiden Londra 14 (a.a.) İngiliz Hava Neherkesin gözü önünde yükselen zeretinm tebliği: Dün gece Berline karşı yapılan hübir hakikat şekli almış bulunuyor. Buna garanti icabı Yunan üslerinin cumda Schlesischer garı, Grunevalk kâffesinden istifadt edecek İngiliz marşandiz garı ve askerî hedefler ağır kudretini de ilâve ederseniz vazi surette bombardıman edilmiştir. Münferid yangınlar çıkarılmıştır. yetin bilâkis İtalya aleyhine ciddî Kolonya elektrik santraline, Duis tehlike teşkil edecek vechile tersine burg ve Ruhrort nehri havuzlarma, dönmekte olduğunu görürsünüz. Dortmund, Dusseldorf endüstri hedef Taranto limanında bu davanın ay lerine ve Linpfort yüksek fırmlarına da ni zamanda harb vaziyetini de ay taarruz edilmiş, bu hedeflere isabet vadınlatan ilk misali ve delili ve ki olduğu görülmüştür. Gelsenkirchen, Hanovre ve Lenna lilmiştir. Taranto feneri Hamburg sanayi HARB VAZİYETİ mıntakası D mahvoldu Yunan cephelerinde • Tezgâhlardaki gemilere kadar bütün tesisat ingiliz bombalarile parçalandı iki tarafın da yeni hazırlıkları İtalyada: ingiliz tayyareleri, 1213 ikinciteşrin gecesi Arnavudluktaki Drac, Avlonya limanları ve İtalya sahilindeki Bari limanmı bombalamışlar ve büyük hasarat ika etmişlerdir. Bu arada, Taranto limanı ikinci bir hücuma maruz kalmış, doklara bombalar atılmıştır ve dört nakliye gemısi batırılmış, ilk hücumda tahrib edilen gemilerin oldukları yerlerde yandıkları görülmüştür. Arnavudluk hududunda: Sol cenahta, Yanya istikametinde bir miktar ilerlemiş olan İtalyan kıt alarımn geri çekilerek Kalamas şehrine kadar ricat ettikleri teeyyüd etmiştir. Merkezde Pindos dağlarında Yunan kıt'aları taarruza devam ederek Arnavudluk arazisinde bir sıra tepeleri ele geçirmişlerdir. Sağ cenahta, vaziyette bir değişiklik olmadığı anlaşılıyor. İki tarafın da yeni bir hamle için yeni yığınaklar ve hazırhklar yapmakta oldukları anlaşılıyor. Taranto baskını nasıl oldu? Londra 14 (a.a.) Taranto limaruna apılan İngiliz hücumunu teknik ba kımdan tahlil eden Daüy Mail gazete sinin tayyarecilik muhabiri, resmî menabiden aldığı malümata istinaden vazieti şu suretle tasrih etmektedir: «Zannolunduğuna göre, ilk olarak 500 librelik bombaları hâmil olan Skua bombardıman tayyareleri Tarantonun üzerine gelmişlerdir. Malum olduğu üzere tayyareler, düşman denizaltılarının başbelâsıdır. Tayyareler, beraber taşı dıkları bombaları kâmilen attıktan sonra beşerli mitralyözlerle gemiler üzerine cehennemî bir ateş açmışlardır. Bundan sonra limanın üstünde dolaşarak müthiş torpillerle gelmekte olan Svordfish tayyarelerinden mürekkeb taarruz dalgasmı himaye etmişlerdir. f Arkası sahife 3 sühın 4 te] Yazısı 3 üncü sahifede Mihvere uydurulan Rumanyanın hali Ordunun bütün kara, deniz ve hava teşekkülleri bu gün dağıtılıyor ! Londra 14 (a.a) Berlinden öğreiıildiğine göre, Bükreşten Alman istihbarat ajansına gelen bir telgraf, Başvekil General Antonesko tarafından Romaya hareketinden evvel imzalanan, fakat şimdiye kadar neşredilmemiş olan bir emirname mucibince, Rumen askeri kuvvetlerinin, kara, deniz ve hava ordularının, heyeti umumiyeleri itibarile terhis olunacağım bildirmektedir. Terlıis yarm öğleden sonra başlıyacaktır. Pindos'ta Yunan Molotof dün Fransız milleti Berlinden Mareşal Peten'e taarruzu geri döndü inkişaf ediyor Alman tebliği itimad inanmıyor! Arnavudluk arazisi havası içinde fikir te Laval Alman istekleati edildiğini bildiriyor ne giren kıtaat yeni rine göre oaları kanAntonesko Romada mevziler aldılar dırmıya çahşıyormuş! Berlin 14 (a.a.) Resmi tebliğ: 12 ve 13 teşrinisani 1940 tarihlerinde Berline yaptığı ziyaret esnasmda Sovyetler Birliği Komiserler heyeti reisi ve Hariciye Komiseıi Molotof. Führerle ve Alman Hariciye Nazırı Von Ribbentropla mülâkatlorda bulunmuştur. Fikir teatileri karşılıklı bir itimad havası içinde cereyanetmiş ve Almanya ile Sovyetler Birliğini alâkadar eden bütün meseleler de karşıh'.tlı itilâfa müncer olmuştur. Londra 14 (a.a.) Zurichden gelen bir haber göre, Alman hükumeti bütün Fransanın Petain hükumeti tarafından verilen son idarî kararları kabule mütemayil obnadığını ilk defa olarak kabul ve teslim etmektedir. Bu habere göre, naziler, Berlinde Fransız Alman uzlaşmasının ve Hitlerle Fetain ve Laval arasındaki görüşmeler esnasında tasav\ur edildiği veçhile bir teşriki mesai başlangıcımn Fransız milletinin müttehid tasvibine mazhar olmadığını res men beyan etmektedirler. Alman hükumeti, Lavalin böyle bir teşriki mesai lüzumuna Fransız halkını iknaa muvaffak olup olamıyacağını ya«* kından takib etmektedir. Mısır Meclisinde elim bir hâdise Başvekil; Kralın nutkunu okurken vefat etti Majeste Faruk, ıtıemleketinin İngiliz ittifakına sadık olduğunu söyledi Molotof Berlinden ayrıldı Berlin 14 (a.a.) Sovyetler Birliği Komiserler Birliği heyeti reisi Molotof bu sabah saat 11 de Bfrlinden ayrılmışür. Dün akşam Alman Hariciye Nazırı Von Ribbentrop Sovyet Komiserler heyeti reisi Molotofla bir kaç saat süren nihaî bir mülâkatta bulunmuştur. Rumenler Alman bayrağına merasim yapmak mecburiyetinde! Bükreş 14 (a.a.) Bükreşte neşredilen bir kararname, bazı tedbirler hakkında aşağıdaki hükümleri ihtiva et mektedir: 1 Yahudiler aleyhindeki Nürem berg kanunlarının tatbikı, 2 Rumen bayrağına yapılan merasimin Alman bayrağına da yapılması, 3 Nazi partisi devlet tarafından himaye gören ve şahsiyeti hükmiyeyi haiz bulunan bir teşkilât olacaktır, [Arkası sahife 3 siitun 4 te] Laval kabine içtimaında Paris 4 (a.a.) Fransız Başvekil muavini ve Hariciye Nazırı Laval bugün Parise gelmiştir. Cenevre 14 (aa.) D. N. B. ajansınm hususî muhabiri bildiriyor: Fransız kabinesi bu gün yeniden devlet reisi Mareşal Petain'in riyaseti altında toplanmıştır. Muavini ve Hariciye Nazırı Laval bu içtimada hazır bulunmak üzere bu sabah Paristen dönmüştür. Filhakika harbin son safhala rındaki nirenği noktalan şunlar dır: A Taarruz ve istilâdan masun kalan lngiliı adaları. B Yıkılamıyan Imparatorlugun kesilemiyen Akdeniz yolu. Bu hal ile harbin bir çıkmazda olduğunu kabul ctmek zaruridir. Zaten bugün dahilî istilâlann ve haricî ablukanm tesirleri altmda Avrupaya cehennemî bir sefalet hayatı yaşatmakta olan harbin mihver devletlerince ileri sürülen iddialarında muvaffakiyet âmili olabilecek hiç bir mantık esası yoktur. Diyorlar ki: İngiltere haric olarak bir Avrupa nizamı kuracağız, ve lngiltereyi Akdenizden de sürüp çıkaracağız. Dünya milletleıi arasındaki rr.ünasebetlerin aldığı sıkı şekle göre Avrupah olan lngiltereyi değıl, başka bir kıt'adaki şimalî Amerikayı bile Avrupa hayatı haricine atmak imkânı yoktur. Akdenize gelince o bütün milletlerin bütün bir hürriyetle istifade edecekleri bir denizdir. Meselâ: Şimalî Amerika Birleşik devletlevi için denizlerin serbestisi, bu büyük Cumhuriyetin haricî münasebetlerde taassubla takib ettiği sayılı prensiplerin biri ve belki birincisıdir. YUNUS NADI [Arkası sahifc 3 siitun 5 te] petrol tesisatma da ciddi hücumlar yapılmıştır. Buıalarda büyük yangınlar çıkmış, şiddetli infilâkler vuku bulmuştur. Diğer bazı tayyarelerimiz Berlinin şimalinde Haamstede, Dreuzebrucke ve Luvecka tayyare meydanlarma taarruz (Arkası sahifc 3 siitun 2 de) Kahire 14 (a.a.) Kral Faruk bugün bir nutukla Mısır parlamentosunu açtı. Kralın alayı meclise giderken Mısır müdafaa vasıtalarının inkişafını tebarüz ettirmek için bir avcı filosu şehrin üzerinde uçmakta idi. Kral açılış nutkunda Yunanistanda mağlub edilmekte olan ltalyan ordusunun yeni başkumandanı demiştir ki: Geenral Soddi c Tahribatı doğudan batıya kadar yayılan bu amansız harbde Mısır ihti Atina 14 (aa.) Yunan başkumanyattan, basiretten ve emniyetini temüı ve danlığınuı dün akşamki 18 numaralı vecibelerini ifa arzusundan mülhem olan tebliği: [Arkası sahife 3 siitun 3 te] Tayyarelerimiz Görice tayyare meydanmı bombardıman etmiş ve yerde bulunan bir çok düşman tayyarelerini imha etmiştir. Büyük bü bina berhava olmuştur. Tayyarelerimize taarruz eden bir düşman avcısı muharebe neticesi düşürülmüştür. Düşmanın sahra ka rargâhları da bombardımana tâbi tutulmuştur. Düşman hava kuvvetleri memleket dahilinde, hiç bir askerî ehemmiyeti olmıyan şehir ve köyleri bombardıman etmiştir. Pindos mıntakasında müfrezelerimiz tarafından yapılan muvaffakiyetli hü cıımlar neticesi, Arnavudluk toprak larmda yeni tepe süsilelerini harben işgal ettik. Bir Sovyet gazetesinin makalesi Moskova 14 (a.a.) D. N. B. ajansınm hususî muhabiri bildiriyor: Sovyet ordusunun organı olan Krasnaya Svesda gazetesi, Molotofun Berlin seyahatinin şu son günlerin en raühim hâdiselerini teşkil eylediğini yazıyor ve diyor ki: «Alman siyasetini idare edenlerle (Arkası sahife 3 sütun 2 de) F abrikalarımızın toptan satışları Dün bir toplantı yapıldı Sümer Bank, mamulâtıtı tevziini genisletıuek üzere büyük hazırhklar yapıyor grupu müdürü Ömer Lutfi, pamuklu grupu müdürü Ömer Lutfi, Yerli Mallar Pazarları müdürü Ahmed, pamuklu dokuma müdür muavini Müeyyed, Kayseri kombinası müdürü Nihad da bulunmuştur. Sümer Bank umum müdürü, dün kendisile görüşen bir muharririmize son tetkikleri hakkmda şu malumatı venniştir: [Arkası sahife 3 sütun 6 da] Yunan ordusu Arnavudlukta Mütemadi hava akmlarile tahrib edilmekte olan Taranto Hmanınıt» ltalyan torpito filoları Atina 14 (a.a.) Yunan başkumandanlığının dün akşam gelen tebliğine göre, Pmdos mıntakasmda Yunan kıtaları muvaffakiyetli bir taarruzdan sonBursada yaptığı tetkiklerden sonra ra Arnavudluk topraklarında yeni bir Gemlikte Sun'î İpek fabrikasmda tetsıra tepe ele geçirmişlerdir. kiklerde bulunan Sümer Bank umum Epirde ttalyanlar geriledi müdürü Bürhan Sanus, şehrimize gelAtina 14 (a.a.) Dün gece cepheden miştir. gelen haberlere göre, Epir mıntakasınDün sabah ve öğleden sonra Sümer da İtalyanlar Kalamas nehrine kadar Bank yünlü dokuma fabrikalan grupu ric'at etmişlerdir. Mezkur mıntakada merkezinde yapılan toplantıda bulunaskerî faaliyetin artması bekleniyor. muştur. Umum müdürün riyaseti al[Arkası sahife 3 siitun 3 te] tındaki bu toplantıda yünlü dokuma