24 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET 24 Mayıs 1940 Nnri Deairağ •ekteb tayyareti Tarîhi tefrika: Yazan: Z1YA ŞAK1R Selânik ve Atinada ha Universitede dcrs kesimi Bütün Fakültelerde imtihanlara ayın 31 inde başlanıyor Temmuzun 11 inde Erzurumda açılacak Üniver site haftası için büyük bir program hazırlanıyor Universitede dersler ayın 25 inde kesileceğinden imtihan hazırlıklarma başlanmıştu. Bu seneki faaliyetten alı nan neticelere göre, yeni ders senesi için bazı esaslar etrafında lâzım gelen tedbirler alınmaktadır. Üniversite Eek törü profesör Cemil Bilsel dün bir arkadaşımıza, bu hususta şu beyanatta bulunmuştur: Profesörlerden ikisi mânileri sebebile gelmediler. Bunlar göz ve birinci şişürji profesörleridir. Diğerleri de Eczacı mektebinin Şimi farmasutik, Şi mi galenik, Şimi endüstriel, hukuk felesefesd, ikinci kadın ve doğum, matematik ve İngiliz dili profesörlükleridir. Fakülteler, bu dolcuz profesörün eksikliğini telâfi etmek için fazla gayret sarfetmişler ve bu suretle eksikliği duyurmamışlardır. Bundan dolayı fakültelerin sarfettikleri emeklere teşekkür etmeyi bir borc sayarım. Şimi farmasutik profesörlüğüne ta yin edilen Dukenuva, ordudan terhisi uzun sürmüş olmak itibarile bir ay evvel gelmiş, işe başlamıştır. Şimi galenik profesörlüğüne tayin edilen Zürih Üniversitesi profesörlerinden Rozan tanef bir eylulde gelecektir. Şimi endüstriyel profesörü olarak Polonyalı Kazmirski ile bir yıllık mukavele akAçık profesörlükler dedilmiştir. İngiliz dili için Londra, Üniversite bu yıl kadrosunda, do Kembriç ve Oksford üniversiteleri bikuz eksik profesörle derslere başladı. rer namzed göstermişlerdir. Edebiyat Fakültesi profesörler meclisi bunlar dan birini seçecektir. Diğer kürsüler için muhaberelerimiz devam etmektedir. Biz ancak birinci derecede bir âlim arayoruz ve böyle olmadıkça Üniversitemize bir ecnebi getirmekte fayda görmüyoruz. kültesinin son sınıf doktora imtihan larına daha evvel başlanmıştır. İmti han, talebelik hayatında daima heyecanla karşılanan bir merhale olmakla beraber çalışan talebe için muvaffakiyet gururunu duymalıdır. Üniversitenin. nasıl çalıştığını, iftiharla gördüğum bütün talebesine imtihanlara başlama gününde muvaffakiyet dilerim. Bütü imtihanlar, haziranın 29 unda bitmi: olacaktır. Temmuzun 5 inci cuma gü nü Universitede büyük merasimle dip loma verilecektir. Hükumet Reisimizin Vekilimizin huzurile Üniversite ilk de fa olarak bu merasimi yapacaktır. Me zuniyet sınıfı bu yıl 851 kişidir. Bun ların çoğunun ilk devrede mezun o lacağını ümid etmekteyiz. Her yıl me zunlarının sayısı kemiyet ve keyfiyet çe artan Universitede, bu seneki me zunlar, her iki bakımdan bundan evvelki yıllara üstündür. Siyasî icmal Italyanın siyaseti iin gelen İngiliz gazetelerinde İtalvan siyasetine dair bir hayli malumat görülmüstur. Italyanın harbe girmemesî ve bu su retle Avrupa harbinin büsbütün ge nişlememesi için Amerika Cunıhur Reisinin hayli zamandanberi mesai sar fetmekte olduğu malumdur. Hatta Ruz velt ahiren gene bu meseleye dair Mussolini'ye hususi bir mektub göndermiş ve Mussolini kendisine cevab vermişti. Bu mektublarda sulhu kurtarmak için Ruzvelt'in ne gibi tekliflerde bulunduğu ve Mussolini'nin neler iste diği gizli tutulmuştu. Ancak dün Amerikan radyolan bazı imalarda buluıımuşlardır. İhtimal sırf tahminden ibaret olan bu ifşaata göre İtalya harbe girmemesi için tek bir talebde bulunmuş: Cebelüttarık ve Süveyşle Tunusun İtalyan kontrolu altında bulunmasma müsaade edilmesi. Son günlerde İtalyada yapılan nü • mayişlerde ve neşriyatta hep İtalya nin Akdenizde mahpus tutulduğundan ve Cebelüttarık ve Süveyşte İtalyan bahri ticaretinin şiddetli murakabe edilerek azim zararlara sokulduğun dan bahsedildiğine göre Amerikadan gelen imalar doğru olabilir. Yahud bu gibi tahminler bu tezahürlere müstenid bulunmaktadır. «Taymis» in Roma muhabiri resnıî İtalyan matbuatınuı İngiltere ile Fransayı haksız sayan neşriyatından, ve Italyanın şimdiden kendisini harbe müdahale etmiş saydığmdan ve İtal yanın harbe iştirakte hukuku düvel ve ahlâk kanunlarına bakmıyarak sırf kendi millî menafiini tervic edereğinden bahsetmekte olduklannı da kay detmiştir. Almanya ile Italyanın arasmda çelik misak namı verilen ittifak muahedesinin imzası ilk yüdönümünün evvelki güne tesadüfü İtalyan matbuatının Versay muahedesine tekrar hücum etmesine ve Avrupada yeni bir nizam kurulacağından hararetle bahsetmesine yeni bir vcsile teskil etmiştir. Bu münasebetle İtalyan gazeteleri şimdi ki harbin İtalya ile Almanyayı bir kat daha birbirine yaklaştırmış olduğunu, Italyanın gayrimuharibliği bu misaka münafi bulunmadığuu ve herscvin bunun çerçevesi içinde cereyan edeceğini yazmıslardır. İtalyan siyasetinin şimdiye kadar his veya tahmin edilen istikameti Balkanlara ve civarına aid olmayıp Cebelüttank, Tunus, Süveyş ve Somali gibi çok uzaklara teveccüh etmektedir. Ancak İtalya Hariciye Nazın Kont Ciano'nun birdenbire Amavudluğun merVezi Tirana gelisi İtalyan siyasetinde stikrar bulan ahenge aykırı düşen bir hareket gibi hissedilmiştir. Fakat herhangi bir heyccan ve endişe uyandırmanııstır. Çünkü Balkanlara uzak vc yakından alâkadar büyük devletlerin hepsi için de bu yarımadada sulh ve sükunun devamından büyük faydalan vardır. Italyanın Fransaya karşı Majino ve Zigfrid hatlarına mümasil bir müstnhkom hat vücude getirdiği de şimdi ifsa edilmiştir. Bu hat Cennvadan başlayarak bin. iki bin metre irrifaındaki dağları takib etmektedir. İtalya kendisinin en eanalacak yerleri yani Torino ve Milâno gibi sanayi merkezlerini tamamile emnivet altında görmektedir. Cizvit papasları i . raretle karşılandı Fransız Elçisinin, Osmanlı tebaası arasma nifak sokmıyacaklarına, kuvvetli teminat vermesile cezadan kurtuldular İngiltere, Türkiyeden çok uzakta bulunuyordu. Iki memleket arasında, menfaat ihtirası uyandıracak hiç bir sebeb olmadığı gibi, diğer herhangi bir sebeble de harbe girişmek tehlikes yoktu. Bunlardan dolayı, hiç bir Os manlı diplomaü, ingiltere siyasetinı ehemmiyet vermiyordu... Türklerde Ingilizlere karşı büyük bir alâka uyan dıran Kraliçe Elizabet'in mahirane si yaseti, artık ortadan kaybolmuştu. (1609) da İstanbula gelen elçi (Sö>% Hanri Liloov), oldukça faaliyet gös terdi. O aralık, Babıaliyi işgal eden Macaristan ve Lehistan işlerindeki muzakerelere karışarak, (Eflâk) (Moldavya) voyvadalanna taraftarlık etti. Bu hâdiseden biraz sonra, İstanbulda mühim bir mesele patlak verdi. Evvelce Sör Hanri ile müştereken Ei lâk ve Moldavyahlara tesahub eden Fransız sefiri şimdi de bütün Kudre' ve nüfuzunu (cezvit) papazlarının himayesine hasretmişti. Fransız sefirinin bu hareketi. İn^iliz aefirile aralarının açılmasına sebebiyet verdiği gibi, derhal Türk diplomatlannm de nazan dikkatini celbetti. Türkler; an'anevî bir saikle, Fran sızlara karşı büyük bir dostluk hissi besliyorlar.. Bu miüetin resmî ve gayriresmî eşhasına karşı daima samimî bir müveddet gösteriyorlardı. Ancak Fransızlarm kanalından geçen (katolik propagandası) ndan hoşnud görun müyorlardı. O devirde, Suriyede ve Anadolunun bazı vilâyetlerinde, (Ehlisalib) baka yasından olarak başlıca iki (tarikat) in rahibleri yerleşmişti. Bunlar da, (Fran sisken) lerle, Fransa tebaasından o lan (Cezvit) lerdi. Türkleri Avrupadan tardetmeye muk tedir ve muvaffak olamıyan (Papa) lık makamile katolik hükümdarları, şimdi yeni bir siyaset takibine başlamışlardı. Bunlar, Osmanlı hukumetinin hıristiyan tebaasını (katolik) mezhe bine alabildikleri takdirde, Türkleri tamamile zayıf düşüreceklerıni... Ve ondan sonra da, Avrupadan ric'ate mecbur edeceklerini zannediyorlardı. (Papa), bu vazifeyi Fransa hükumetine tevdi etmişti. Maksadı da; Türklerin Fransızlara karşı gösterdikleri muhabbet, müveddet, samimiyet ve musamahalardan istifade ederek, (Cezvit cemiyeti) nin, Türkiye toprakla rında, büyük nukyasta entrikalar çe virmesine imkân hazırlayabilmekti. Mevzuumuzdan haric olduğu için. yarım asırdanberi devam eden bu entrikalardan bahsetmiyeceğiz. Yalnız, İngiliz elçisi Sir Hanri'nin İstanbulda bulunduğu zaman vukua gelen bir hâdiseye temas etmekle iktifa eyleyece 4 üncü Mehmed devrine kadar İngiliz siyaseti Sor Henri Lilov, bu hâdiselerden başka, bellibaşlı dığer siyaset işlerine karışmadı. Saray entrikalaruıdan da, daima uzak yaşadı. Hükumet memurları da, daha hâlâ ingiltere siyasetine karşı kayıdsız görünüyorlardı. Ancak şu var ki, İngiliz tebaasına ve İngiliz tüccarlarına verilerı imtiyazlara riayet ediyorlar, gerek İstanbulda ve gerek vilâyetlerde, hiç bir sızıltıya meydan bırakmıyorlardı. Sör Henri'nin memleketine davetinden sonra, (1611) senesinde, İstanbula (Sör Tomas Glaver) isminde bir elçi geldi. 3unu da, (Pol Pindar) ve (Con İr) isminde diğer iki elçi takib etti. Bunların üçü de, İstanbulda göze çarpacak derecede bir faaliyet gösteremedi. Halbuki artık, İngiltere hukumetinin vaziyeti büsbütün değişmiş.. İktisab ettiği kuvvet ve nüfuz sayesinde, Avrupa devletlerinin siyaset sahasına girmişti O tarihte Avrupada muhtelif cereyanlar hüküm sürüyordu. Büyük devletlerin hepsi. bir ve yahud bir kaç kücük hükumeti himaye ediyordu. Bu meyanda, İngiltere devleti de, Lehistan hükumetini korumaya karar verrıisti. Bu da, müteveffa Elizabet'ten müdevver olan bir siyasetti. Arkası var] Beşiktaştaki Nuri Demirağ atölyelerinde inşa edilen bir mekteb tayyare rniz, ayın yirminci günü Yeşilköyden hareket ederek doğruca Selâniğe gihniş ve şehir hava meydanında büyük tezahüratla karşılanmıştır. Tayyareyi, Türk pilotlarından Bisri idare etmekte ve Celâl Demirağ içinde yolcu olarak bulunmakta idi. Tayyare Selânikte bulunduğu müddet zarfında şehir gezilmiş ve Atatürkün doğduğu eve bir çelenk konulmuştur. Tayyare. bımdan sonra Atinaya gelmiş ve dost Yunan payitahtında da hararetli bir surette karşılanmıştır. Mekteb tayyaremiz Atinada bir gece kaldıktan sonra, dün saat 12.30 da, hareketinden üç saat sonra Selânik yolile Yeşilköye avdet etmiştır. Türk fabrikalarında imal edilen bir c Her fakültede dersler iki giin tayyarenin yaptığı bu muvaffakiyetli uçuş, Yunan tayyarecileri arasında büyük sonra kesilmektedir. Bütün fakülteleralâka uvandırmıştır. de bu güne kadar, derslere tam bir hızla devam edilmiştir. Arızasız geçen MÜTEFERRİK tahsil yılımızın verimi elbette iyi oiacaktır. Bunu gösteren en iyi delil dil Osküdar Tramvay şirketi imtihamdır. Dil imtihanının birinci ve ikinci gününe girmesi lâzım gelen tatasfiye ediliyor lebe yekunu 1787 kadardır. Ancak 32 Üsküdar Halk Tramvayları çirketi kişi imtihana girmemiştir. Muvaffakinü» feshile tasfiyesine karar verilmiş yet nispeti de yüzde 79 dur. Diğer günve bu karar Dahiliye Vekâletinden Be lerin verimi de aynı nispette beklenelediyeye tebliğ edilmiştir. Şirketin u bilir. Üniversite imtihanlan nıumî vaziyeti tetkik edilecek ve Bütün fakültelerde imtihanlara ayın 500,000 lirayı mütecaviz borcu Belediye ve Evkaf idarelerile alacakh olan İş 31 inde baslanacakür. Yalnız Tıb FaBankası ve diğer bazı müessesat arasında tasfiye edildikten sonra idareye yeni bir şekil verilecektir. Bu tasfiye muamelesinden sonra idarenin İstan bul Belediyesine devredilmesi muhte meldir. Kızlarımız askerlik imtihanında j TARİHTEN Yeni doçentler Sarayı kim boyayacak ? Yazan : KAOiRCAN KAıLI L YAPRAKLAR Ders senesi başında doçentlik kad rosunda terfi veya ilâve edilen 14 doçentlik açıktı. Bunlardan dördüne talib çıkmamıştır. Bunlar için yapılmakta olan imtihanlar Tıb Fakültesinde bitirilmek üzeredir. Diğer fakültelerin de imtihanlan bittiğinde kazananlann tayinleri yapılacaktır. Yeniden 11 do çentlik için de imtihan açılmıştır. Yeni ihtiyaclara göre hazırlıklar Topkapı sarayınm dolambach koridorları, vakit vakit ilâve halinde yapılan odaları artık dar geliyordu. İkinci Mahmud, yenilemek ve genblctmek için emir verdi. Lâzım gelen yerlere azıldı, hazırlıklar yapıldı; eski Darbhane emini İbrahim Sarım Efendi bina emini tayin olundu. Her işe karışan Yeniçeri zorba başıiarı buna da karıştılar. Kışlalarda paranın hazineden ödeneceiö hakkında bir lâf dolaşınca ortalığı telâş almıştı, çünkü. bu takdirde hazinenin daralacağını, Ünîversîte Iıaftan ulufelerinin ya verilmiyeceği, yahud geç Açış nutkunda da haber verdiğim gibi kalacağı ısrarla söyleniyord'i. ilk Üniversite haftasını, Millî S^frn Fakat bazıları: memleketi demir ağlarla ören siyasetine Hayır, hazineden verıîniez! Datbşükran borcu olmak üzere Erzurumda haneden tesviye olunur! açacağız. Hafta 11 temmuz perşembe Dedilerse de inandıramadılar. İki tagünü başlayacaktır. Bu hususta büyük İhtikârla Mücadele Komisyonu dün af arasmda önce sert sozler, sonra kaş Çay taciri Şarkî Türkistanlı Abdürra bir proeram hazırlanmaktadır.» akşam Mıntaka Ticaret Müdürlüğünde him Ahundbay hakkında, Emniyet müatmalar ve yumnık sıkmalar, en soFransız sefiri, M. Solinyak, Tüıkle ıunda da boğuşmalar oldu. Ortalık ka Ağamn Hâlet Efendiye yazdığı tezkere Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdarm dürlüğü kaçakçılık bürosunca yapılan ÜNİVERSITEDE de. işin Yeniçeriler arasında kavgaya riyaseti altında bir toplantı yapmış ve rin dostluğunu suiistimal edeceğini dü ıştı; kışladan başka, çarşıda, pazarda döviz kaçırmak tahkikatı bitmiş, dosya nıahal bırakmadan hallini emreden Paşiınmiyerek, gizlice (Cezvit) lerin mu lyni münakaşa devam ediycr; yer yer komisyona tevdi edilmiş ihtikâr hâdise dün sabah Adliyeye gönderilmiştir. Sir Denison Ross'un Edebiyat vaffakiyetlerini temine başlamı^tı. O :avgalar çıkıyordu. Her iaman olduğu disah iradesini bildiriyordu. lerine aid zabıtlar tetkik olunmuştur. Müddeiumumilikçe evrak tetkik olunaMeseleye çok ehemmiyet verildişi ay Bu tetkikat sırasında üç tacir de koMnharrem Fevzi TOGAY tarihte İstanbulda, (Kaniyak) isminde şibi gürültü sırasında sağa sola sataşanrak hemen dava açılmış ve mevcuden Fakültesine kıymetli hediyesi İngiliz musteşrıkı Profsör Denison bir Cezvit rahibinin riyaseti altında, ar, dükkân kepenklerini kıranlar, ya ni gün neticelendirilmiş olmasından an misyona davet edilerek dinlenmiş ve yollanan Abdürrahim Ahundbayın mubeş Cezvit papazından mürekkeb gizli lud yağma edenler eksik değildi. Halk laşılıyor. Hâlet Efendi bu ciheti Berber eskiye nazaran yüksek fiatla satıldığı hakemesine akşam üstü başlanmıştır. Ross, dün Edebiyat Fakültesini ziyaret V1LÂYETTE bir komite vardı. Bu komite, Galatada rasından şikâyetler yükseldi; vezirler başı Ali Ağaya yazdığı şu tezkere ile iddia edilen kumaşlar tetkik olunmuş Abdürrahim, mahkemede yapılan sorgu ederek, Türk tarihi profesörü A. Zeki bildirmektedir: Velidinin Türk minyatürciliğine dair 32 sığınak yapıldı bir mekteb açtı. Rumlardan, Errneni vaziyeti saraya duyurdular; padi?ah da tur. Komisyon bu kumaşlar üzerinde sunda şunları söylemiştir: dersinde hazır bulunmuş ve bu der.iten «Dünkü gün boyacı keyfiyetine d;ıir ekspertiz yapılmasına karar vermiştir. lerden, Ulahlardan, Balkanlı hıristiyan masrafın ncreden verilecegi Vilâyet tarafmdan muhtelif kazalarda < Hindistanda Kişmire gitmiştim. İn sonra talebeye hitaben Türk ve İran tezkerei devletleıi ba'süisra buyuru Mmtaka Ticaret Müdürlüğü teşkilâtı çocuklarından ve hatta Musevilerden tereddüd etti. Fakat ınşa ettirilen 32 sığınağm inşaatı tamamlup meali mütalea güzan çâkeri olduk bilhassa gıda maddeleri, deri, köse giltere Bankasından yapılan tebligatla, minyatürcülüğüne dair fikirlerini an lanmış ve alâkadarlarca tesellüm edil talebeler toplamaya başladı. Maksad, mademki Yeniçeriorada namıma 4,000 rupya bulunduğunu latmış ve Edebiyat Fakültesinin tarih ta derhal Yeniçeri Ağası kuüariJe mu le ve yağ fiatlarınm yüksekliği üzerinbu çocukların ruhları ve hissiyatları lerin korkusu hazimiştir. habere olunup sarayı hümayunun bo de ehemmiyetli tetkikat yapmaktadır. öğrendirn. Bu para ve kendimde bulu seminerine kendi hususî kütübhanesinüzerinde büyük roller oynamak, on eden verilmesj ihyanması vakti takarrüb etmesi cihetile Bu tetkikler komisyonun pazartesi içti nan para mukabilinde, 200 İngiliz altını den Türk ve İran minyatürcülüğüne ları istikbalde birer katolik misyoneri timalinden ibaretti, boyacı esnafı Yeniçeri güruhundan bu mama kadar ikmal olunarak karara rap aldım. Orada satın aldığım çay, bedeli dair mühim bir külliyatı hediye ettiğini yapmaktı. böyle bir şeyin valunduklan eclden esnafı mezkurun mi tolunacaktır. Memleketimizde en eski sonradan dövizle ödenmek üzere, vere bildirerek talebelerimiz tarafmdan alCizvitler, bu mektebi açmakla, kato rid olmadığını açıkiışlanmıştır. yanelerin niza vuku bulmuş ve zatı şa ecnebi müesseselerden biri olan bir it siye satın alınmış maldır.» lik propagandasına filen başlamışîardı ça aıılatmak lâzımdı. Nüshası 5 kuruştur. hane dahi buna ittılâ hasıT etmiş olduğu halât ve ihracat firmasının hesablan ve Maznun, yanmda getirdiği parayı IsAltı yüz lira kıymetinde olan bu külYoksa kargaşalık bü Aynı zamanda, Rum patriğine müracacihetle münazaalarmdan sarfı nazar ber lahiyede gümrük memurlannın gördü liyat 1937 senesinde Londrada açılan İran Türkiye Haric faturaları üzerinde tetkikler yapılmış ve at ederek, bir takım parlak vaidleıle, yür; Topkapı saraher bir ocaktan boyamaları hususuna için için muhtelif zabıtlar tutulmuştur. Bu zabıt ğünü, pasaportunda bu paramn kaydı san'at eserleri sergisine dünyanın her tayında oturmak için Rum ve Lâtin kiliselerinin birleşmesi müsaadei padişahî buyurulmuş idüğü Senelik söyleyerek, veresiye sa rafından getirilen kıymettar eserlerin 1400 Kr. 2700 Kr. lar dün Ticaret Müdürlüğüne verilmişhazır'anan padişah için teşvikte bulunuyorlardı. merkumlara yegân yegân emrü tenbih Alti aylık 750 1450 » tir. Dünkü toplantıyı müteakıb Vali ve tın aldığı çayın parasını ödemek üzere yedi büyük cildden ibaret olan tasnifi Fransız sefiri, haiz olduğu mevkiden tahtından mahrum olunmuş olmakla işbu tezkerei pederaÜç aylık 1 e İran minyatürciliği tarihine aid tetsonradan döviz istediğini, Türk parası400 800 > Belediye Reisi Lutfi Kırdar kendisile kaldığmı görebili istifade etmiş.. Kendisine büyük dostneleri terkim kılındı olbabda» Bir ayiık 150 Yoktur. görüşen bir muharririmize demiştir ki: nı koruma kanununa karşı gelmediğini kikatı muhtevi bulunmaktadır. Berberbaşı Alı luk eseri gösteren hükumet ricalini elBoya işinin her iki cemaat tarafından « İhtikârla daha şiddetli ve kat'î mü ilâve etmiştir. de ederek, Beyoğlundaki Sen Benuva Ağa IIci Mahmubirlikte yapılmasına karar verilmesi ü cadeleye karar verdik. Bugünkü toplanİki bin çuval kahve Mahkeme, kendL^inin serbest bırakıldun en yakın ve en çok güvendı^ı kilisesinin idaresini, bu Cizvit papazlazerine münakaşa ve gürültülerin de so tımızda bir kaç meseleyi tetkik ettik. masına, bu mevzuda ismi geçen Ahmed Gümrüğe bir tüccar namına iki bin rına verdirmişti. Sen Jorj kilisesinı de damdı; hemen hemen bütün mühim iş na erdiğini görüyoruz. Gazetemize göndeıilen evrak ve yazılar Komisyon bundan sonra haftada iki gün Hana tebligat yapılmasına ve muhake ;uval kahve daha gelmiştir. Bu kah bir Cizvit kilisesi haline getirebilmek lerin hallinde bu adamın vasıta olduneşredilsin, edihnesin iade edilmez ve Hâdise, o ztmsnki devlet idaresinin toplanacak ve bu suretle mesainin daha menin hazirana kalmasma karar verğu anlaşılıyor. Yeniçeri kışldlarmdaki boyacıhğmdaıı bir nümunedir. ıjeler de aybaşuıdan sonra satışa çı ayaından mes'uliyet kabul olumnaz. için, ayrıca teşebbüslere girişmişti. vürümesi mümkün olacaktır. • miştir. îacaktır. •^ Bu teşkilât ikmal edilip de faahyet güriiltüyü de Hâlet Efendi bir tezkere hududları genişlemeğe başladığı takdir ile Ali Ağaya biidirdi. Haziran 1 Küçük hikâye Hâlet Efendinin verdiği covabdan aniğneyi senin bacağına soktu. de, hiç şüphesiz ki Osmanlı hükumetiBu gün öğle yemeğinden sonra, ce Nedir? diye sordum. nin dahilî ve haricî siyasetinde, oldukça laşılıyor ki, Yeniçerilerin hareketleri vab vermem lâzım gelen mektublarım umurlarından haric vazife» telâkki edil olduğunu bahane ederek arkadaşla mühim sarsmtılar husule gelecekti. Digitalin, kalbi takviye eder. ceİşte bu mühim meseleye en evvel in miş; Serçuhadar Seyyid Mehmed Ağa nmdan ayrıldım. Fakat şimdi masa vabını verdi. giltere sefiri (Sör Henri Lilov) temas ile Silâhtar ve Serkahveden ibaret bir mın başmda, cevab vermek istediğim Işte orada, o küçük kururun üze etti. Sen Mari kilisesinin (Cizvit) meclis kurulmuş, masrafın padişah ha yegâne mektubun önümde olmadığını Mina Curtiss'ten çev.ren : BEfttN KENT rinde pembe yüksük çiçeği demeünin zinesi hesabından verilmesi için Mısır ve kocam Jak ölü kaldığı müddetçe bu cemiyetine dahil olmıyan baş rahibi ve, Kocası mezarkazıcısıdır . Bu iş için pıyı açü ve bana: «Yukarı çıkmak is ğin için seçtiğimiz çiçek bu oldu. Bu resmini görmüştüm. Cizvitlerden hoşlanmıyan Venedik bal Valisi devletlu Mehmed Ali Paşaya Ha mektubun hiç bir zaman gelemiyece günde dört dolar alıyor ve pazar gün ter miydıniz, Madam Şerbörn...» dedi nu hergun, senin görebileceğin bir Sen, sana teneffüs edemediğin oxyyozu ile birleşti. Divanı Hümayuna mü soki Ağa vasıtasile fermaa göndeıilmiş ğini düşünüyorum. leri kazdığı mezarlar için muazzam üc Bizi evli zannetmişti. Senin bir izahat tarzda, odandaki masanın üzermde buracaat etti. Osmanlı İmparatorluğunun tir. Ölü... Dört senedir bu kelimeyi mü ret alırmış. Neliy'nin bir gün bana: vermeni, bu yanh^ıığı tashih etıueni lundurmasını hastabakıcıdan rica eder geni vermeğe uğraşan makmenin alYeniçerilerin manasız ^ürültüleri de temadiyen kendime tekrarlamama rağ «Biliyor musunuz, madam, çok dik tmda yastıklarına uzanmış, dalgın yaistikbalini tehdid eden felâketi bildivdi. bekledim, bir şey demedin. Fakat sonra ken onun, seni sayıklayor zannottıği Sadrıazpm, Fransız sefirini Babıaliye böylece sona ermiştir. men, hâlâ manasrnı anlayamıyorum. katle ölçmek lâzım, mezarlarm boyu Ned aşağıya ininceye kadar, her iki için, acıyan tebessumünü bu güne ka tıyordun. Benim: Fakat iş bu kadarla bıtmedi. Tamir Neden sana ölü olduğun halde, hayat tam iki, eni de 1 metre olmalı! dedi getirtti. Yapılan hareketin, Türk dost Beni neden tanımıyor? su&h'me: miz odanın bir ucunda sıkılgan bir ses dar hatırlayorum. ^vın boyanması meselesi or ta imiş gibi yazmıyayım? Kalbim seni, ğini ve o zaman: Tam bir yatak, bir luğuna münafı olduğunu söyledikten bitip d Kendinde değil ki... cevabını versizlik içinde bekledik. Bu sabah bahçıvanla yeniden dikiletaya çıkınca gene ayrı kaldığımız zamanlarda hergün badiler. sonra: kişilik yatak boyu... diye düşündüğüSonra yolda sen çok sinirliydin. San cek çiçekleri konuşuyorduk. Haseki Yeniçeri kışlaları ka Beyoğlunda bir tek Cizvit papazı na yazan seni, zaten hiç bir zaman ölü mü şimdi hatırlayorum. ki şeytan arkamızdan kovalıyormuş gi küpesi, krizantem, yasemin... «Yüksük Onun da farkmda değil. rıştı. Çünkü şehirgörmektense, Cizvit olmıyan on rahil" olarak kabul etmedi ki. Olümünden bir kaç ay sonraya ka bi otomobili sürerken, Ned mutema çiçeği (•) istemez misiniz?» diye sor Fakat nefes alamıyor, tıkanacak. deki boyacılarm heE''mevi tercih ederiz. İlk zamanlar seni içerideki odada dar, o rutubetli toprakta nekadar so diyen, bizim hayatunıza acımasan da du. Neden istemediğimi ona •îöylemek men hemen hepsi AUahım, beni bıraktığını bilmi Dedi. ocağa mensubdu; farzederdim. Sanki benim buraya ge ğuk ve yalnız olacağın düşüncesile evdeki çocuklarıııı, karısını duşünerek istedim fakat soyhyemedim. Bu kadar yor, sevgilim, bırakma beni, ben senTabiidir ki, Cizvitlerin istediklevi kiunlar cemaat de leceğimi bilmemiş de ansızın oraya git yağmurlu günlere tahammül edemez bira? olsun yavaşlamamı rica edip dı hususî bir kâbusu senden başka kıme siz yaşryamam, yaşamak istemem. be« lise verilmedi Aynı zamanda, Cizvitlere len Yeniçeri bö mişsin gibi. Sonra sana birdenbire so dim. (Zaten sensiz geçen hangi gün ruyordu, fakat sen daha fazla siırü anlatabilirdmı. Senin bile: tDoktorlar ni bırakma. diye yalvararak aüni tutbp'i sıkı emirler de tebliğ edildi. lüklerinden kjrk se kakta rasgeleceğimi zannederdim. Ö lere tahammülüm vardı ki.) O kış ak yordun. Nihayet ben elimle ko'.unu ru ona ümid bağladı diye Digitalin'i sev tum. Komıldamadın. Beni, benim elimi Cizvitler, evvelâ biraz duraladılar. sekizinci ortalara yazılı lümünden bir sene kadar sonra, sesi sine hiç de kar yağmadı gibi. Hiç ol tarak: «Çocukluk etmiyor musun?» de memen ne çocukluk...» diyeceğini bili hissediyordun. Fakat tutacak başka bh E' ira, tekrar faaliyete basladılar. ni, gülüşünü, elinin ufak bir hareketi mazsa kardan bir yorganın olabilsey dim. Sen de: .Demek bu çocukıuk, yorum. bulunuyorlardı. şeyim de yoktu. Babıali, artık bu faaliyete mü^anidha ni sana benzettiğim için kendimi biri di, o bile bana bir teselli olacakü. ben de ne olduğunu düşünüyordum, Beyaz renkli bayraklarında arabca kıNevyorkta'ki hastanede, öldüğün ge Ben de onunla gideceğim, onsuz pösteremedi. Cizvit papazlan. Osnan'ı zıl bir (V) bulunan kırk sekizinci orta sine âşık zannettim. Fakat bu şeylerin Temmuz 4 hiç böyle olmamıştun.» dedin fakat ya ceydi. Yanmdaki yatağa biraz uz \n teHaası arasma nifak sokmakla itham bu kârlı işi yalnız başına yapmak iste kalbe ve zihne bir yol açmadığını, onBu sabah erkenden, misafireten git vaşladın. Bazan düşünürüm de, galiba mıştım. Uyuyabilmem için bana tga kalamam, arkada kalmağa beni mec « edi'di. Bir gece hepsi de tevkif ed'lpr^k, yordu. Fakat bavraklaunda arabca kı da bunlarla yalnız senin hayalini ya tiğim Nevyork'tan otomobille dönü o hizmetçüıin sözleri bizi evlendirmişbur edemezsiniz, ben onunum, onunla liba bir şey içirmişlerdi. Fakat saat d^TTuca Divanı Hümavun binasına ge 71I bir (N) harfi bulunan iki katlı bir ratıp sevdiğimi az bir zamanda anla yordum. Yalnızken otomobili kullan ti. gideceğim. diye bağırdun ve seninle birp doğru hastabakıcı beni uyandıratf';îdi. Ertesi gün bunlar rm'hakeme e cadırla temsil edilen yetmiş sekizinci dım ve gene seni sevebilmek hürriye mak beni çok yoruyor ve çok dalgın gitmeğe başladım. Ağustos 9 rak: di'°cek ve cezalan verilecekti. tine kavuşmak için onu bırakıp sana, oluyorum. Onun için birdenbire oraya ortayı tutmaga kalkıştılar; bu gidişle Bu gün bahçede çalıştım. Bahçeyi Seninle bu gidiş çok güzeldi. Kendi Yatağınm kenannda oturmak is ^ransız eHsi Mösyö Solinvak. bıtnu çene büyük bir kargaşahğm çılcması, senin hatıralarına döndüm. gelinceye kadar hangi sokakta oldu süsleyen güzel çiçekler seni ve (seni mi gittikçe hafif, daha hafif hissedi « rnber alır almaz son derecede koıktu kan dökülmesi. boya davasının bir devğumu farkedemedim. Burada her za Ölüme kadar sürükleyen o zatürrie es tersiniz belki... dedi. Sesi çok manah yordum. Gidiyordum... Seninls Allaha Haziran 13 bir tarzda müşfikü. C«"?elik elbisesini dpöjctirmek için bile let ve saltanat davası hıline istihale etBu gün nihayet yağmur yağdı. Ku man a>Tiı hayal gözümün önünde can nasında bile) onlara karşı olan muhabyakın gidiyordum. Fakat birJenbire Sonu mu? dedim. vakit sarfetmiyerek Sadrıazamm kona mesi uzak bir ihtimaj değildi Çoğu carlanır. Hatırlar mısm, daha evlenme betini bir kere daha bana hatırlattı. rakhk biraz daha devam etseydi bü Allah beni sımsıkı kolumdan yakala « Korkarım ki evet. ğma koştu. Fransız tebaasından olan bu şılarda dükkân sahibi olan iki taraf Hrtün çiçekler kuruyacak ve sebzeler miştik ve seninle ilk defa olarak o eski Bir gün hastanede. en ağır günlerin dı. Uzun beyaz bir şey giynıiş, göz • Doktor: papazların serbest bırakılmasmı rica et birile boğuşuyordu; bu arada sağa sootomobilinle yola çıkmış, NewHaven den birinde idi. Beni yanına çağırta yetişmiyecekti. Nelly bu sabah kah lüklü bir allahtı bu; hiddetli bir sesle: ti. Ancak. bir daha hükuraetin rızssı la sataşanlar, halkın rahatmı keçiranlar Bir şey daha yapabiliriz, diyerek valtı tepsimle odama geldi ve kocası de bir futbol maçı seyretmeğe gidiyor rak ben orada yokken beni sana ha Gidemezsin, dedi, o senin kalmaa'evhine hpoket etmi'e'ekWine k'iv oluyor; hatta bazı esnaf, dükkâtılarını ancak yağmurlu günlerde izinli oldu duk. Bizimle maça gelecek olan arka tırlatacak bir çiçeği her zaman içın o bir kutu açtı, enjeksiyonu doldurdu ve nı isterdi, senin de gitmen doğru devetli teminat1 ar vererek bu ricasını ka kapatıyorlardı. Bu hal padişahın kulağu için, onunla bir yere gitmek istedi daşm Ned'in evine uğradığımız vakit, danda bulundurmamı benden rica et(*) Bu çiçeğin lmrutulup döğülmü ' ğil... bul ettirebildi. , ğına gitmekte gecikmedi. Berberbaşı Ali ğinden bu gün için benden izin istedi. beni tanımıyan yeni bir hizmetçi ka 1 tindi. Bana her zaman tGülüm., dedi şile <Digitalin» Uâa yapılır. Sonu yann Üniversitenin yedinci senesi bitmekte olduğu için tecrübeler ve yeni ihtiyaclara göre talimatnamelerde lüzumlu tadilâtı yapmak üzere ban fakültelerde çalışma vardır. Tıb fakültesi staj müddetini artırabilmek için programlannda bu Üniversite tallm taburunda evvelki günden itibaren bütün fakülte bakımdan tadilât yapmaktadır. Hastanelerdeki kız talebenin askerlik dersi imtlhanlanna başlanmıştır. Tale lerde Üniversiteye aid olmıyan 408 yabenin bu dersteki kabiliyeti yüksek görülmektedir. GJenc kızlanmızın taktan istifade meselesi Vekilimizin tememleket müdafaasına taalluk eden bu derse karşı besledlkleri alâka ve çebbüsile tahakkuk etmek üzeredir. Üniversite talimatnamesinde dahi deistek memnuniyete şayandır. Resim, bir kız talebemlz nişan taliminğişmeler yapmak için çalışmalara başde imtihan edilirken alınmıştır. lanmıştır. İhtikâr konisyonu Para kaçakçılığı Dün de Valinin riyasetinde bir içtima yaptı Türkistanlı tacirin muhakemesine başlandı CUMHURİYET Abone seraiti { Dikkat Kocama mektublar