25 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KALENDOGPAF ŞEKIU» HER YERDE ARAYINIZ? 15SENETEMİNATU* umhuriyel 5 7 6 0 ÎSTANBUL CAĞALOGLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbuL No. 246 Teleforu Basmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 AVGA (Mein Kampf) HlTLER Çevîren: Hüseyin Cahid Yalçın Butün dünya dilleıine tetcüme edilen bu kitab çıktı Iki cild, 225 kuruştur. Cumartesi 25 Mayıs I940 AHMED HALID KITABEVI SomAmyen cephelerinde müttefikler şiddetle mukavemet ediyorlar, Bulonya'mn işgali tekzib edildi Almanyanın tayyare kaybı 2000, i buldu İngiliz hava filoları müthiş bombardımanlarla bir çok hedefleri tahrib etti Dün, Etimes'uddaki Şimaldeki Vaziyet Tavazzuh Etmedi tayyareli feir Etimes'uddaki hava mitinği 75Alman gemisi mitinğden resimler: Tayyared kizlantmzm kullandığı filo müselles uçuş yaptyor Başvekil dinliyorlar Türkkuşu püotlan uçusa hazırlantrken ve meb'uslar İstiklâl marşmı Som'un cenubu Almanlardan temizlendi, Sedanda Alman taarruzu tardolundu Almanla r TuMan BRÛKSEt Tayyarecilerimizin uçuşları Graf Zeppelin cenubî Atlantik sularmda büyük takdirle karşılandı korsanlığa başlıyor Havacıbğnuı Üzerinde BaıveHHn Nntka Bu uğurda ihtiyar olunacak kiilfet ve masraf asla beyhude olmayıp tamamen mahalline masruftur. Milletin havacılığı her gün daha iyi anlayarak her gün daha geniş mikyasta benimsemesinde sonsuz bir kıymet ve ehemmiyet vardır da onun için... n beş yıllık faaliyet hayaI tını bıtirerek on altıncısına ayak basan Tiirk Hava Kurumumuzun yedinci kurultayı evvelki gün Ankarada sayın Başvekilimiz Doktor Refik Saydamın ehemmiyetli bir nutkile açıldı. Tâ ilk günunden itibaren Atatürk ve Inönü gibi büyük şeflerin mütemadi alâka ve ihtimamlarına mazhar olagelen Türk Hava Kurumunun çalışmalarındaki yüksek maksadın hakikî mahiyet ve ehemmiyeti şimdi dünyada cereyan eden büyük hâdiseler arasmda her gözün kolaylıkla takdir edeceği bir vuzuh ve sarahatle görülüyor. lşte Başvekilimizin sözleri bilhassa bun,dan dolayı en hayatî bir belâgat kazanmış bulunmaktadır. Hava Kurumunun ilk yıllarındaki tezahürlerden birinde o zaman Başvekil olan Devlet Reisimiz büyük asker Millî Şefin hâlâ kulaklarımızda çınlayan hitabesinde Türk kara ve deniz hududları gibi Türk sema sınırlarının da müdafaası lâzım geldiği ve vatan muhitlerinde teneffüs ettiğimiz havanın sıhhat ve selâmeti korunmak icab ettiği en müessir bir lisanla beyan olunuyordu. Evvelki günkü nutkunda Saym Başvekilimiz de 1935 kurultayında gene Millî Şefimizin hava hakimiyeti üzerindeki ikazlarını hatırlatarak o tarihten bu güne kadar dünya dâdiselerinin aldığı manzara ile bu ihtarların ne kadar yerinde olduğunun artık iyiden iyiye anlaşılmış ve herkesçe görülüp bilinen birer hakikat haline gelmiş bulunduğuna işaret eylemiş ve dünya hâdiselerindeki tatbikatı en samimî ifadelerinde en ileri belâğatini bulan bir şekilde ortaya koymuştur. Filhakika Başvekilimizin dediği gibi bu tatbikattan çıkan derslere göre «bir müdafaanın korunması, yahud bir taarruzun başarılması, her şeyden evvel, hava hakimiyetini icab ettiriyor. Memleketin düşman tayyarelerine karşı müdafaasında gene tayyarelerin yer müda'aasından ziyade tesiri olduğunu son dünya vekayii ispat eyleyor.» Havacılığa verdiğimiz kıymetin Türk Hava Kurumu vilâyet delegelermden bir heyetî Millı Sef kabul etti Ankara 24 (Trlefonla) Etimes'udda tertib edilen büyük hava mitinği bugün tam bir muvaffakiyetle yapılmıştır. Turk Hava Kurumu kurultayının 7 nci toplantısı münasebetile yapılan bu güzel tezahurde başta Başvekil Dr. Refik Saydam olduğu halde, Vekiller, Parti genel sekreten Dr. Fikri Tuzerle mebuslar, Kurultay delegeleri, Millî Müdafaa erkânı ve kalabahk bir halk kütlesi hazır bulunmuşlardır. 4 saate yakuı bir zaman devam eden ve baştan nihayete kadar büyük zevk ve takdirle seyredilen bu hava mitinğinde, gene havacılarımız plânörlerle, muh[ Arkası sahife 4 sütun 7 de] Londra, 24 (Hususî) ,Atlantik'in cenub kısmında esrarengiz bir harb gemisi yeniden korsanlık faaliye^ıne girişmıştir. İngiltere deniz mehafiliniie bu geminin Graf Zeppelin .oldugu hjıvvetlc zannolunmaktadır. Malum oldjfeu veçhile Graf Zeppelin 19 bin küsur tqn hacminde ve 75 tayyare istiab eden bit tayyare gemisidir. Sür'ati saatte 30 mil kadar olan Graf Zeppelin, beş pusluk 16 tane topla mucehhezdir. Korsanlığa çıkan bu Alman gemisinin esaslı gayesi Aıperikadan müttefiklere gelecek olan tayyare, top gibi yardımlara mâni olmaktır. İngiliz bahriyesi bu hususta derhal icab eden tedbirleri almıştır. Binaenaleyh bugünlerde Atlantikte yeni ve heyecanb bir deniz harbine intizar olunabilir. OMONVTRÖY NÖFŞATEL o LAFEft NOAYON Amerikada infial arttı «Derhal harbe gîrmeKjrîz, IngiltereFransanm tahribi bizim de felâketimîzdir» Mr. Hoover yeni bir nutuk söyledi Nevyork, 24 (a.a.) 1913 ten 1916 senesine kadar Reisicumhur Vılson zamanında Harbiye Nanr muavinliğmi yapmış olan M. Henry Breckenbridge, söylediği bir nutukta demiştir ki: « Amerika Birleşik devletlerinin, emniyetini tehdid eden insaniyet duşmanı Nazilere harb ilân eylemesi lâzundır. Fransa ve İngilterenin tahribi, Amerikanın mevcudiyetini ve istiklâlini tehlikeye koyacaktır. Zira, böyle bir felâketten sonra. dünya fatihine karşı yalnız başımıza karşı koymak mecburiyetinde bulunacağız.» Hoover «tnfialimiz artıyor» diyor Boston, 24 (a.a.) Eski Reisicumhur Hoover, bir nutuk irad ederek demokraEİyi tehdid etmekte olan tehlikeye işaret ederek demiştir ki: « Her gün vukua gelmekte olan facialar, bizim dahilî meselelerimizle meşgul olmamıza mâni olmaktadır. Sulh halinde yaşamakta olan milletlerin istiklâlLondra 24 (a.a.) Röyter ajansının [Arkası sahife 4 sütun 7 de] diplomatik muhabiri bildiriyor: Sovyet sefiri Maiski tarafından geçende ticarî müzakereler hakkında Hariciye Nezaretine tevdi edilen notada, zannedildiğine göre, Sovyetler Birliği nin mütekabiliyet ve müsavat esasına müsteniden müzakerelere başlamaya hazır olduğu, fakat harb şeraitine mü tealhk ileri sürülen ihtirazî kayıdlarla bağlanmamak istediği bildirilmekte idi. Dün, Butler, Avam Kamarasında beyanatta bulunarak hukumetin Sovyetler Birliğıle münasebetlerini ıslah etmek için derhal tedbirler aldığını söylemiştir. Bu beyanat son Sovyet notasının müsmir müzakereler imkânına yol açtığı [Arkası sahife 4 sütun 5 te] PONTUA2 en DONIZ Ingiltere'den Noskoyaya bir Hcyct şidiyor Paris 24 (Hususî) Belçikanın cenubunda ve Fransanın şimaünde üç gündenberi cereyan etmekte olan büyuk meydan muharebesi bu gün de geç vakte kadar devam etmiştir. Muharebe tamamile bir hareket harbi mahiyetinde olduğu için vaziyeti harita üzerinde tespit imkânsız addediliyor. Filhakika müttefik ve Alman kuv\etleri her an mevzi ve cephe değiştir Mareşal Ankaraya döndü Orgeneral Asım Gündüz dün akşam Suriyeye gitti Bütün cephelerde dünkü vaziyet mektedirler. Muhakkak olan bir şey T varsa müttefiklerin Amiens'dekı Al manları tamamen tecride muvaffak olmuş olmalandır. Fransız ve İngiliz kıtaları Somme'den Amiens'e kadar her tarafta şiddetle mukavemet ediyor ve mukabil taarruzlara geçiyorlar. Müttefik hava kuvvetleri bu gün de duşman kıtaaünı ve cephe gerilerini [Arkası sahife 4 sütun 1 de] İspınyaya Verilen ehemmiyet Sabık Hava Nazırı Madride sefir gönderiliyor Londra 24 (Hususi) Resmen bildirildiğine göre esbak Dahiliye ve son Çemberlayn kabinesinde Hava Nazırı olan Sir Samuel Hoare hükumet tarafından Madrid büyük elçiliğine tayin edilmi$tir. Tayin Londra siyasî mehaiilinde ehemmiyetle karşılanrruştır. Sir Samuel Hoare'ın Madrid büyük elçüiğine tayinini bahis mevzuu eden Times gazetesi diyor ki: «Sir Samuel Hoare, İspanyaya karşı Lord Halifax tarafından tespit edilmiş olan ve halen iki memleket arasmda mevcud bulunan siyaseti takibe kat'î surette azimli bir halde, Madrid'e gidecektir.> Mecliste kararlar Türkİngiliz ticaret muahedesi dün tasdik edildi Kazanc ve muamele vergileri müstaceliyetle görüşüldü Ankara 24 (Telefonla) Bundan bir müddet evvel Ankaraya gelen yakuı şarktaki müttefik ordu kumandanlan General NVeygand ile General Wawel'in ziyaretlerini iade maksadile Beyruta gitmis olan Genelkurmay başkanımız Mareşal Fevzi Çakmak bu gün hususi trenle devlet merkezimize avdet etmiştir. Mareşal istasyooda merasimle istikbal olunmuştur. Genelkurmay ikinci reisi Orgeneral Asım Gündüz, Toros ekspresile Suriyeye müteveccihen bu akşam Ankaradan aynlmıştır. Orgeneral Asım Gündüze Hariciye Vekâleti umumî kâtib muavini Cevad Açıkalın ve Vekâietten Turgud Menemenci refakat etmektedir. YUNUS NAD1 [ Arkası sahife 4 süron 6 da] .*,*„* <,u«,,,.k tvyigvyiu. I Ankara 24 (a.a.) Büyük Millet Meclisi bu gün Şemseddin Günal'ayın başkanlığında toplanmış ve celsenin açılmasmı müteakıb Zonguldak meb usluğuna intihab edilen Atıf Kuyucak and içmiştir. Ruznameye geçilirken söz alan Ma liye Vekili Fuad Ağralı ruznamede bulunan kazanc ve muamele vergilerine aid kanunların bütçe müzakerelerin den önce çıkarılması zarureti dolayı sile bunlarm müstaceliyet kararile müzakeresini istemiş ve bu taleb kabul olunmuştur. Millî Müdafaa encümeni reiâ Kâzımm da Milli Mülafaa Vekâletınin müs tacel inşaatı için Meclise tevdi edilmiş bulunan lâyihanm havale edilmiş ol£Arkası *»hiu | süton 4 tel I^P?îLA.fc>rBPML cephesinde büyük muvaffakiyetler gostermeğe ba§hyan İngüiz tank fvkalarından Vfh J! / harekât esnatmde