22 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

[Baş tarafı I inci sahifede] bugün Fransaya kullıyetlı nuktarda ve mutemadiyen asker ıhrac edılmıştır. Dırac hareketi, Ingılız hava kuvvetlerile donanmanın muhafazası altında muvaffakiyetle ıntac edümıştır. Harb tehlikeli saflıada memislerse de bu rakamın fevkalâde juksek olması ıcab edeceğı salâhıyetlı mahfülerde bıldırılmektedır. Londra 21 (a a ) Reuter ajansuun askerî muharriri yazıyor: Cep etrafındaki büyuk muharebe ılerledıkçe Almanların butun zırhlı fırkalarını kullandıklan daha ziyade te baruz etmektedır. Çok muhım nuktarda Alman tankı tahrib edilmıştır ve ihtiyat tanklarm da pek yakında tukenmesı beklenmektedır Bu arada Almanlaruı bu kadar uzun muddet ıdame edebıldıklerı hucum şıddetı kendılığınden ağır bır vazıyete sebeb olmuştur. Alman münakale hatlan muttefikler tarafından mustemıren hava bombar dımanlarına tutulmus, muharebenin kanşıklığı içmde muteaddıd Alman tankları muttefık hatların gerismde bulunmu^tur. Bu tanklar uslerıni kaybetmişlerdir. Dığer taraftan tankları sevk ve idareye memur Almanların da 10 gundur devam eden fevkalâde bir çahşma ne ücesinde bitkın bir hale geldıklerını hesaba katmak icab eder. Bunlar muka vemetlen gıttıkce artan duşmanlarına karşı mücadeleve daha uzun muddet devam mecburiyeündedırler. CUMHURİYET 22 Mayis 1940 Reynaud'nun dünkü ^ nutku [Bas tarafı 1 inci gabifede] Reynaud, bundan sonra, 1914 harbı bıdayeündeki vahim muvaffakıyetsızlıkleri haürlatmıs «fakat nıhayet galıb geldık> demistir. Reynaud sozlerine föyle devam et mıştır: « Her erkeğin, her kadının yasa makta olduğumuz saabn azametini arOarnası lâzımdır. Bazı mılletler, bunu çok f,ec anlamasmlar. Kazandıklan şereflerden sonra lstırahate hak kazanmış olan ıkı adam, Weygand ve Petauı memlekete hizmetlerini arzetmışlerdır. Weygand, 1918 de Al manların Manşa ve Parise hucum'inu durdunnuş olan Foch'un adamıdır. Weypand, şimdi, muharebe meydanındadır Petaın, Weygand ve benim aranuzda tam bır fıkir beraberliği vardu*.» Reynaud, sozlerine şoyle devam et miştır: « Herhangi bir zâfa müsaade edılmiyecektır. Vatan haınleri, bozguncular, alçaklar ve korkaklar için bundan sonrı uzun surecek muhakeme usulu tatbık olunmıyacaktır. Buyük şefimize ve askerlerimize itimad edelım. Tayyarecılerımız zafere koşuyorlar. İngiliz hava kuvvetlerıne teşekkur edenm.» Nutkun bu noktasmda, butun âyan azası ayağa kalkarak Başvekılı şıddetle alkışlamıştır. Reynaud, sozlerine devam etmiştir. « Geçen harbın bıdayeunde, agır topçu ve makınelıtufek bakımından çok dun olmamıza rağmen, tutunduk Bundan sonra, gayri durüst duşman tarafından gaz kullanılması netıceMndeki bu jük sürpnzle karşılaştık Fakat nihayt muzaffer olduk. Eğer her nefer oynadığı muazzam roIun manasını anlarsa, bugun gunde 12 saat çalışan amelelerın her bin makınelerın onunde yuksek bır heyecan ve ıhbrasla dıdınırse, eğer her kadın, her oıkek yaşadığımız saatin azametini mudrık olursa, bu sefer de, aynen ötekı lıarbdekı gıbı muzaffer olacağız. Yabancı memleketlerde, mıl> onlarca erkek, kadın ve çocuk, ıstıkballerının mevzuu bahsolduğunu anlamağa başlayorlar Bunda çok geç kalmasmlar. Vatanın bu felâketh anmda Petain ve Weygand'tn bizımle olduğundan gurur duyuyoruz Verdun galıbi Petaın Fransız galebesinin nasıl elde edılecefini biliyor Weygand, Alman ilerleyışini durdurduktan sonra, bizi zafere ulastırmasını bılmiştir Harekâtm ıdaresl, yalnız Weygand'a aıddır. Hukumet kararlarını almıştır Hiç bir hususî menfaatın artık soz sovlemek hakkı yoktur. Kendimizi, vatanın feliketleri sevıvesine cıkarmayı bılelım Sıze hakikatı sovledım. Çunku yalnız hakikat bize hareket kuvvetini vererek bızı kurtarabıhr. Ağabeylerine lâyık olacak Fransız askerlerıne ıtımad edelım. Fransa ve İngiltere, bırbinle sıkı surette birleşmış olan bu ıkı buyuk mjllet mağlub edilemez. Fransa ölemez Eğer vann birisi gelır ve bana, Fransayı yalnız blr mucize kurtarabıhr derse, ona şu cevab» vereceSim Ben, mucizeve inanıyorum, çunku Fransa\a ımanım vardır » «Harbe girmek için tarihî anı bekliyoruz!» [Baş tarafı 1 inci sahifede] ğa amade olduklan anlaşılıyor. Fakat vakit geçmişür » Bu gazete, Italyanın eylul ayındanberı bühassa Alp hududunda bır çok Fransız fırkalarını âbl bırakmak suretile hâdısat uzerınde muhım tesirler icra etmış olduklarmı kaydettıkten sonra şoyle demektedir: «Italyanın, cereyan eden vukuat esnasında, kendısınin hedeflenni elde ettiğl zaman daha faal bır hattı hareket ittihaz edeceğı muhakkaktır. Bız, tarihin saatindekı ibre hulul etmiş olan zamam gostermeden evvel hareket etmek mecburıyetındeyız. Bız, Avrupanın mukadderatı taayyun etmeden evvel hareket edeceğız.» Roma 21 (a a ) Mussohni, Maresal Pıetro Badogho'jTi kabul etmıştu'. Mareşal batı hududunda yaptığı tefhş hakkında Mussolinıye ızahat vermıştır. Alman tankları üslerini kaybettî Askerî vaıiyet Dun akşam bu vazının yazıldığı saate kadar, jalnız Alman resmi tebliği gelmişri; mutalealarunızın ona istinad ettıgını nazan dıkkatte bulundurmak lâzımdır. 1 Şımalî Belçikadaki ingiliz Belçika ordusu Gand'ın şarkında ve Escaut (Esko) nehnnin cenubunda Alman taarruzuna nuıkavemet etmektedir. 2 Valansiennes (Valansijen) mıntakasında cenuba doğru vapıldığı fakat garba doğru puskurtulduğu dunltu Alman tebliğinde haber verilen muttefikın taarruzu, dun tahmin ettiğimiz gibi tekrarlanmıştır. Almanlara gore, bu taarruz akim kalmıştır. 3 Fakat asıl muhım hâdıse, garba doğru giden Alman taarruz kollannın, Arras ve Amıens'a gırmiş olmalarındadır. Dunku vazımızda Almanlann, Amiens'a hatta Abbevill'e (Abevil) gitmek istediklerini tahmin etmiştik. Bu •ahminjnıii: maalesef tahakkuk etmiştir. Alman resmî tebliği, taarruzun Manş sahiünde kâin demek olan Abbeville şekrine vardığını ve Somme (Som) nehri şimalindeki muttefikın kıt'alarının Manş denizıne doğru surulduğunu bildirmektedir. Fransız radyosu, Arras ve Amiens'ın Almanların eline geçtiğini kabul ediyorsa da Abbeville'dcn bahsetmemektedir. Fran sız kaynaklarına gore, denize doğru ilerilijen ve bu sehirleri işgal eden Almanlar, hafif motosikletli kuvvetlerle paraşutculerdir. Kara ordusu ve piyade bu araziyi işgal edememişlerdir. Fransızlar, bu hareketin buyuk bir hava akını olduğunu soyleyorlar. i Almanların Paris istikametinde, yani cenub cenahlanndaki hareketlerine gelince, burada Rethel ve Laon Almanlaruı eline duşmuştür. Ahnanlar Laon'dan sonra Oise Aisne kanaluıa varmışlardır. Fakat burada Fransızlann mukavemeti fazla olduğu Almanların ağır terakki etmelerinden anlaşılıyor. 5 Alman baskumandanlığı, dokuzuncu Fransız ordusunun imha edildiğıni ve bu ordunun jeni kumandanı olan General Giraud (Jiro) nun esir edildiğini soyleyor. Generalin esareti muharebenin bugunkü şekline nazaran, ordusu imha cdilmeden de mhmkundur. Çunku motorlu tumenler yıldınm sur'atile içerilere doğru saldırmaktadırlar. General Jiro'nun henuz Fransızlar tarafından tejid edilmiven, bilâkis saat beşte radvo vasıtasile tekzib edilen esareti de, bu motosikletli ve zırhlı otomobilli kıt'alar tarafından vapılan bir akın netiıesinde vukua gelmiş olabiIir. 9 uncu ordunun mağlub edılmesi mümkünse de imha edilmiş ohnası kolavca kabul edilemez Çunku ordunun gerisi açıktı; cenub istikametinde ricat edebilirdi. Butun bu harekât, hıılâsa edilirse, v«zi>etin, Fransada, birdenbire daha vahimleştiğini kabul etmek zaruridir. Çunkıi Almanlar, jıldırım sur'atile Manş sahillerine doğru terakki etmekle Belçika ile şimalî Fransadaki müttefik ordu ile asıl Fransadaki buyuk kısnun arasına fnrmişlerdir. Fakat arava jriren motorlu kuvvetler, pijade ile takviye edilemezse, LensLille Gaud hattınm garbmdaki mııftefikin ordusu için bıivuk bir tehlike mevcud değildir: eğer Alman biiyuk kısmı da. motörlu birlikleri ve paraşutculeri takiben sur'atle bunva gelirse bu ordu. avn bir vazivette arkasını denize ve İnfriltereve vererek çarpışmak ve tedricen ezilmek tehHkesine maruzdur. Resmi harb tebliğleri İngiliz karargâhı bildiriyor Londra 21 (a.a.) Ingılız seferî kuvvetleri umumî karargâhının tebhğı Bu gun Scarpe'nın cenub mıntakasında Alman zırhlı ve motoflu cuzutamları turafmdan Selte mevzıine mukcrrsren yapılan taarruzlar muttefık kuvvetler tarafından muvaffakıyetle geri puskürtulmuştur Belçika ordusu şımdı cereyan rtmekte olan tedafui muharebenin muvaffakıyetıne genış mıkyasta yardun etmiştir. Almanlaruı yeni hedefi Alman yuruyuşunun umumî veçhesi, Somme ve PasdeCalaıs lıraanları ıstıKameünde, daıma şarktan garba olarak kalmaktadır. Oıse ıle Meuse arasında, Fransız kıtsları bazı gen çekılme hareketlen yapırışlar ve Leon'u terketmışlerdır. Leon Alraanlar tarafından harble aknmamışfar. Almanlann Rethel' Aisne'ı geçmek için yaptıklan ıkı veya iıç teşebbus ve Montmedy'ye yapüan yenı hucumlar, tardedılmişür. İngiliz Hava Nezareti bildiriyor Londra 21 (a.a.) , Hava Nezaretüun tebhğı. frıgılız hava kuvvetleri dun Fransa ve Belçıkada ve muharebe cephesımn hemen arkasında kâın bolgelerde duşman kıtaatının münakale yolları ve tahaşşudlerı uzeruıe şiddetli taarruzlara devam etmişlerdir Bu taarruzlar bütun gece devam etmiştir. Bu gece Rotterdam uzerine yapılan bır baskın esnasmda muteaddıd benzın depolan uzerine bombalar isabet etmış ve yangınlar çıkmıştır. Mussolini • Badoglio mülâkatı lsviçre hududundaki Alman üıtiyatlan Fransaya nakledfldi Parıs 21 (a a ) Almanlar hucumlannda, artık pek guzel anlaşılmış olan şu usulu tatbık ve muhafaza elmektedır ler: Bir gün ileriye akıs, bir gun nisbî suknnet. Mayi mahrukat temini ve zırhlı vasıtalann tamın ıçın zaruri bulunan bir tevakkuf gunü olrauşhır. Tabıidır ki, bu mebzul malzemenın vâsi parklarda toplanmış olması, muttefiklerın hava kuvvetleri ıçin mukemmel hedef temın etmiçtır. Dığer taraftan Fransız askerf makamatı, hava muharebelen şiddetlennın tekrar tezayud ettığini bıldırmektedır Alman hava kuvvetleri, tankları ve piyadesı gıbı pek buyuk zaviata duçar olmaktadır. Alman zayiatı Fransız zayiatına nazaran uçe bir nıspetı geniş bir mıkyasta aşmıştır. Alman pılotları şimdi bilhassa bizzat muharebelere müdahale etmek vazifelen almaktadar Muttefiklerın mevkilerine, yollara, tren hatlarına ve istasyonîara, sahildeki limanlara hücum etmektedırler. Fransız hava kuvvetleri aynı işlerı yapmakta, İngiliz havacılığı ise, harekât sahasını tevsi ederek dun, Renanie'de Almanların uzak arkalarmı, agır ve müessir bir surette bombardıman etmiştir. Dunkü gün zarfında Sambr'dan Oise'e kadar olan kanalın garbında Alman zırhlı kolları harbe ağır bir surette iştırak etmemışler ise de, hafıf motörıze unsurlarm faahyetı bılâkis pek canlı olmuş ve garba doğru oldukça derın akınlar yapmışlardır. Bu hareketlerden evvel çok ramanlar paraşutçu kuvvetler indınlmiş ve bunlar ban mıntakalarda şimendifer istasyonlarını ve koprülen elde etmeğe teşebbus etmışlerdır. Bu hareketler şaşırtma hareketleri olup maksadlan da tesevvuşler husule getirmektır. A\Tupadaki stratejik vaziypt noktasmdan denılebılir ki, Alman ihtiyat kuvvetleri Rhın nehnnın yukarı mecrası uzerınde bu nehirle Maın şehn arasında bulunmaktadır Bu ıhbyat kuvvetlerinin 20 ılâ 30 fırka olduğu tahmin edilmekte ve Fransada karşılaşılan müşkulât dolayısıle Alman kumanda heyetının bunlardan 34 fırkasını almaga ır.ecbur kaldığı da soylenılraektedır. Fransız karargâhı bildiriyor Paris 21 (aa.) 21 mayıs sabahı tebliği: Bu gece cereyan eden birçok çarpışmalara rağınen Somme ıle Cambra arasında hâlâ muphem olan vazıjjette muhım hiç bir değışıklık kaydedılmemıştır. Cephenin dığer muhtelıf noktalarında, ezcumle Asııne uzerınde ve Rethel bolgesınde duşman hucumlan puskurtulmustur Tayyarelerimiz duşman gerilerine şıddetlı gece bombardımanlarına devam etmiştir. Paris 21 (a a.) Fransız aksam tebliği Somme'un şimalindeki mıntakada, tazyikıne devam eden duşman, ileri unsurlannı Amiens ve Arras'a kadar ılerletmeğe muvaffak olmuştur. Cephenin gen kalan kısmında, duşmanın mevzıî gayretlerıne rağmen, vaziyette değışıklık yoktur. Istıhbar hava kuvvetlerimiz ve bombardıman fılolarımız, bahnye pıke bombardıman cuzutamlarının ışbırlığıle, şıddetlı faalıyette bulunmuş ve dursıadan arazı uzerınde duşman kıt'alarını hırpalamıştır. Fransız hava kuvvetlennin ve tayyare defi bataryalarının yalnız bızım hatlanmızda. 10 mayıstan 19 mayısa kadaf olan devre esnasında duşurduğu duşman tayyarelerinin asgari mıktarı bu gun 308 e varmış bulunmaktadır. Fransanın Belfort şehrinde oturan Italyan kadınlan Mussoliniyc müracaat ettiler İngiliz tayyarelerinin muvaffakiyetleri Londra 21 (a.a.) Hava Işleri Ne zareti, ingiliz hava kuvvetlennin 18 mayıs tarıhinde buyuk bir mıntaka dahılinde dusman kuvvetlennin tahasşud noktalanle tayyare meydanlarına ve munakalât duğum noktalarına karsı yapmıs olduklan taarruz hakkında mütemmim malumat vermektedır Gunduz Blenheim sistemındeki bombardıman tayyareleri, Landrects istıkametine doğru yürumekte olan Alman takviye kıtaatının ileri harekâtını durdurmağa teşebbus etmişlerdir. Bir motörize kuvvete karşı tam isabetler yapılmıştır. İngiliz tayyareleri, Alman tayyare defi toplarının ve Alman avcı tayyarelerının mudahalelerine rağmen mutemadiyen pike suretile hücumlarda bultınmuşlardır. Gece hucumların hedefleri arasına Hanovr yakınında Duısbuıg benzın deposıle Gemblouz, Givet, Dinent ve Namur'daki duşman hatları gcrisinde bulunan yollar ve köprüler de dahil olmuştur. Duisbourg benzın det>osuna ağır bombalar atılmış ve bir çok infılâklar vukua gelmiştir. Donuşte İngiliz tayyareleri, cuma gecesi içlerınde yangın çıkmış olan benzın depolarının hâlâ yanmakta olduk larını gormuşlerdir. Yangınlar çok uzak lardan gdrunüyordu. Bu esnada Wellington sistemindekı bombardıman tayyareleri garbî Almanyanın mimakalât duğum noktalarını bombardıman etmişler ve mühim hasarata sebebiyet vermışlerdır. Namur'un cenubunda Sambre nel\n uzerınde kâın bır kopru bombardıman tesirıle yıkılmışür. Gembloux yakmında bir yol uzerınde yurüyuş hahnde bulunan Alman kıtaatı mitralyoz ateşine tutularak dağıtılmıştır. Belfort 21 (a a ) Belfort arazisınde ikamet eden Italyan analan, Mussoliniyc şu mesajı pordermişlerdır: «Fransa ve Italyanın muşterek meder.ıvetı olan hıribüyan ve Lâtın medenıyetının mukadderatı mevzuu bahsolduğu şu saatte Belfort arazisınde oturan Italyan analan Duçeye müracaat ederek kendısıne kemah hurmetle ıki millet arasında yapılacak bır harbuı bır kardeş mucadelesının butun dehşetını taşıyacağını bıldınrler • İtalyan mektebleri erken kapanacak Roma 21 (a a ) İtalyada mektebler, evvelce mukarrer olan 16 hazıran tarıhı jeruıe 31 mayısta kapatılacaktır Mussolini Alman mi»temlekât şefini kabul etti Alman karargâhı bildiriyor Fuhrer'ın umumî karargâhı 21 (a a ) Alman ordusu baskumandanlığımn tebliğiButun devirlerın en muazzam taarruz hareketi, ayn ayn bır sen buyuk tetkık muvaffakıyetlerınden sonra, halen ılk neücelerıru vermektedır. Vazıfesı duşmanın Belçikadaki ku\ vetlı kıt'alarılc Sedan ın cenubunda Magınot hattı arasında ırtıbatı ternın etmek olan dokuzuncu Fransız ordusu imha edılmiştır. Bu ordu, halen, ınhılâl halındedır. Genelkurmayı ve şımdiye kadar yedıncd Fransız ordusu kumandaru ıken dokuzuncu ordu kumandanlığını dcruhte etmış bulunan General Giraud esır edilmıştır. Alman fırkaları, bu taarruzla açılan gedığe gırmektedır. Hucum arabaları kıtaları ve motorlu kıtaat Arras'ı, Amıens'ı ve Abbevılle'ı almışlardır ve Somme'un şımalınde bulunan Fransız, Ingılız ve Belçika orduları cuzutamlarıru bu suretle Manş sahılıne doğru surmektedır. Beİ£ikada krfalanmız, Gand'jn şarkında Escaut'nun cenubunda mufrezelerımize karşı koyan duşmana hucum etmektedır Duşmanın Valancıennes mıntakasında cenuba doğru yarma teşebbuslerı akim kalmıştır. Hususî bır teblığde bıldirdığımiz gibi. Alman kıt'alan cenub cenahında Laon'u almışlar ve Chemın des Dames yolu ıle Aısne Oıse kanahna kadar üerlemışlerdır Kıt'alanmu, Fransız hücumlarını geri puskurterek, bu mıntakada bir çok hucum arabalarını tahnb etmiştir. Dusman mufrezelennın şundıye kadar mukavemct gosterdıklerı Rethel şehn alınmıştır. Hava kuvvetlerimiz, Alman ordusunun bu zafenne muessır surette yardım etmişlerdir. Vada hâkım olarak, nehirler üzerinde geçıdlerı ve naklıve muesseselerını tahrıb ederek, yuruyuş hahndekı kolları lıucum yaparak, dokuzuncu Fransız ordusunun inhılâlım çabuklaştırmıs ve şımdiye kadar duşmanın gedığimizın cenahlarmı tehdıd için yaptığı butun teşebbusleri nuve halınde ıken boğmuştur. Fransız sahılı üzerindeki keşif uçuşları esnasında tayyarelenmiz, bır Fransız torpidosunu, 5482 tonılâtoluk Nıger donanma sarnıc vapurunu, Pavon Fransız kargosunu ve dığer ıkı kargoyu ağu surette hasara uğratmışlardır. 20 mayısı 21 mayısa bağlayan gece Douvres ıle Calaıs arasında ceman 43 bın tonılâto hacmınde 6 naklıye gemısı ve sarnıc gemileri batırılmış, dığer taraftan ceman 13 bın torulâto hacmınde dort vapur ağır surette hasara uğratılmıştır. Duşmanın kayıbları dun 47 tayyareye balıç olmuştur. 15 Alman tayyaresi kayıbdır. Roma 21 (a a ) Mussolini, bu gun Bavvera umumî valısı ve Alman mustemleke birhği sefı General Von Eopei kabul etmışür Goruşme esnasmda Italyan Afrıkası Naarı Attılo Teruzzı de hazır buhınmuştur. Londra 21 fHususî) Bu ak=am Romada muttefikler alevhıne yenıden nur vanılmıstır Romada nümavişler Küçük bitaraflara ihtar [Baş tarafı 1 inei sahifede] Faroe, Holandaya aıd İzlanda adalarına ne hakla asker çıkardıklannın bılın medığını, Felemenk Hındıstanına da Britanya kuvvetleri çıkanldıjını yazdıktan sonra şoyle dıyor: «Garantı edenlerın ellerinde birer oyuncak olan Belçıka ve Holandanın akıbetleri de Molotofun şu sozlennı bu? kere daha tejıd etmektedır • Kuçuk devletlerın hukuk ve menafıleri, em peryalıstlenn ellerinde birer mubade'a vasıtasından ıbarettir. Belçika ve Holinda topraklannda inkışaf etmekte olan vakayı, zaminlerının kevfıne goıe, harb mesalelen ellerinde dans edıp. ancak bır ıntıhar polıtıkası denılebılecek kır pohtıka takıb etmekte olan kucuk devletler hukumetlen içm bir ders teşkil etmektedir İngiliz Fransız blokun^ın yeni harb mıhrakları hazırlamakta olmalan ha«;cbile, bu ders daha mühıru addedılmelidir. Ingılız devlet adamlarının son zamanlarda, Akdenizde muharebelerin pek yakm olduğundan bahsetmeleri bir tesadüf eserı değıldır Harb tehdidleri Balkan memleketleri ve butun yakın şark uzerınde dolaşmaktadır Umıd etmek lâzımdır kı Norveç, Belçika ve Holandadan alınan .dersler, zamınlerınm yakında ellenni harb ateşine sokturmağa hazırlandıkları hukumetler uzerınde tesırlerını gosterecektır. Bu memleketler yanmasa ne kadar maruz kaldıklarınl anlamalıdırlar. Almanyanın vaktı za manıle yapmış olduğu sulh teklıflermi reddederek, Avrupada ikıncı bır emperyalıst harb çıkardıklan ıçın, Ingılız Fransız emperyalıstlerının uzerlerıne almış olduklan mes'ulıyet şimdi gorulmektedir. U R S S sulh menafıini mudafaa ederek empervahst bır harbin sureti umumiyede fecı avakıbmdan ve bilhassa yayılmasından mutevellıd neta^ıcı tebaruz ettırdığı zaman, bîr kere daha haklı olduâunu ispat etmiştir » Londra mehafili neticeden emindir Dün akfama kadarki vaziyeytin hülisası Paris 21 (a.a.) Havas saat 22,35 te büdırıyor: Amiens ve Arras'ı isgal eden Alman kıt'alan, garba doğru sranaya muvaffak olan hafif unsurlardan mıırekkebdır Demek oluyor kı, bunlar, bır kaç bın kışıden ibaretbr Bu aksama kadar, Pariste, Almanların varmı? olduklannı bildırdıklen Abbeville'in işgali hakkında hiç bır resmî teyid yoktur. Bu aksam, Fransız askerî mahhllerindekı kanaat, Reynaud'nun âyandaki nutkunun, mılletiri enerjilennl canlan oldufu merkezindedir. Diğer taraftan şurasma işaret edıl mekle iktıfa olunmaktadır ki, halen Almanlarla İngiliz kıt'alan arasında çok şiddetli bir çarpışma vukua ge'mekte dır Ayrıca, Cambraı mıntakasında da çok sıkı bir muharebe cereyan eyle mektedu". Butun Alman hucumlarına rağrften, karşı tarafın gayretı, her tarafta dur durulmuştur. Her yerde, Fransı» kuvvetleri, kendılerine gosterılmış olan mevzilere yerleşmektedır. Hatların sağlamlığı şundan da bellı olmaktadır ki, Almanlann Rethelin gargmda Aisne'ı geçmek hususundakı bütun gajrretleri puskurrulmüştür Nefsi Rethehn işgaline gelince, Rethel çehri, Aısnein sağ sahihnde bulunınaktadır. Başka bıldırildiğıne gore. Somme hattı da sağlam surette tutulmaktadır. Son soz olarak şu denebilır ki Somme'den Ren'e kadar. mukemmel mevzı almıs vaziyette bulunan Fransıı ordusu. Alman hiıcumlanna karşı koymak içm organıze olmaktadır. Londra 21 (a a ) Salâhıyetlı Londra mahfıllennde garb cephesınde vanyetın tam bir muphemıyet olduğu ve bu hususta açık bir fıkır vermenın fevkalâde zor olduğu bıldirilmektedır Bazı haberlere gore Almanlar Amiens'e ve dun bıldırılen yerlerden daha ilen yerlere varmışlardır Salâhiyetli mahfıller, munferid tanklarm bu kabü mevzilere ulaşmış olmalan muhtemel olduğunu ve fakat muhım kuvvetlerın bu kadar uzaklara gıtmis olduğunu gosteren hiç bir delıl ınevcud olmadığını bıldiriyorlar. Lon dradaki kanaate gore, bugünkü vaziyet 1916 1917 de İngilızler duşman mevzilerine hücum ettıkleri vakıt cephe hattının gensindeki duşman gruplarını zararsız bir hale koymağı unutmuş olmalarına benzemektedir. Şimdi Almanlar daha genış bir mıkyasta yolu bazı noktalarda zorlamış, fakat arkalarında daıma mevzüer mevcud olduğunu unutmuslardır. Muteamzlann içinde bulunan bazı noktalar daıma Fransızların eünde bulunmakta ve Fransızlar mukabil huctunlar yaparak mukemmel şekılde muharebe etmektedirler. Alman gayretınin müttefik fcuvvetlerin çimal kısmının munakalesini kesmek maksadıle Manş lımanlarına muteveccih olduğu aşıkârdır Alman tankları mümkıin olan her tdrlü hasarı yaparak, panık saçmağa çalışarak ve telâş verici haberler nesrederek memleketı ışgal edıyorlar. Fakat, şurası kaydedilmektedir ki tanklar ne kadar ılerlıyorsa o kadar daha çok zayıata maruz bulunuyorlar Bır çok tanklar afır zayiat verdirilerek puskurtulmustur Keza ingiliz baskınları da Alman hatlannın gerisindeki bu kargaşalığa ilâve etmek icab eder Alman piyadesi çok uzaklara gidemem'stir Zira yollar tıkanmış haldedir Mu+tefıkler şımdiye kadar tahrıb edilen dusman tanklarımn adedini bıldır Cenubî Amerikada da «beçinci kol» la mücadele! Belçika ordusu 1 milyona çıkacak Belçikada bir mahal 21 (a a ) Belga ajansı, Belçika Başvekil muavını Janson tarafından fransızca ve Mustemleke Nazırı tarafından almanca soylenen bır nutku bıldırmektedır. Bu nutukta, Kral Alber'ın hatırası yJdedılmekte ve butun Belçika ordusunun Kral Leopold idaresinde muttefıkle Buenos Aıres 21 (a a ) Radıkal partısinin şefi olan Olvear, Cordoba'da bir nutuk soylıverek bilhassa demıştır ki. r.n yanıbaşında nasıl mucadeleye devam • Avrupada şimdi bin senelık bir evledığı anlatıhnaktadır. Nutuk, Belçika rredeniyetın mukadderatı mevzuu bahmıllî ordusunun, hemen ıhzar kampına solurken bız lâkayd kalamayız. Arjan gonderılen askerlık yaşmda multecüerle tınde faalıvette bulunan Amerikan ıdeher dakıka takviye edilmekte olduğumı allerini tehdıd eden ve bızım cumhuric'a bıldırmektedır. Bu suretle teşekkul yetçı, lıberal ve demokratık vicdanımıhalınde bulunan ordu, bir milyona va za suıkasd eden •beşıncı kol. a karşı racaktır. rıutevakkız bulunmahvız » A. D. Karalaria zırhlı Silâhlar •aharebesi [Başmakaleden devam] nzlar ve İngilızler ıcad ve tatbık ettniş ve onlardan harbi kazanmakta muessır faydalar elde eylemış olduklan halde harbdrn sonrakı serielerde bilhassa Fransada bu motörlu ve zırhlı vasıtalarm behemehal elzem bir silâh olup olmadığı hususu bitip tul enmez münakaşalara mevzu teşkil etmiş ve bu yuzden vâsi mikyasta her çeşid motorize vasıtalarla mıicehhez kıt'alar teşkıli gecıkıikçe gecikerek meselenın ancak 1937 den itibaren şbyle böyle nazan dikkate alınmağa başladığı anlası'mıştır. Bu teşkilâtın en hararetli taraftarlanndan biri olan Paul Reynaud yukarıda ismi geçen kitabında her cephesinden çok vâkıf ve çok hararetli bir lisanla mudafaa etmiş olduğu bu meseleyi bılhassa ahiren harb kabinesine dahil buiunduğu zamanlardanberi Fransaya \ e Ingıltereye butun icablarile kabul ettirmiştir dıye tahmin olunabilir Bu cihetle harbin önumüzdeki safhalarında muttefıklerin de ^ caktır1 .. Ne dayorsunuz7 Muhakkak oyle'.. Demek bır soygunculuk filân değü! Şimdi anlayacağız. Haydı biraz daha hızlı yuruyehm Nun Bey1 Şansıraız yardun edıyor Eğer sabahleyin yağmur yağmayıp da topraklar boyle yumuşamamış ve ıslanmamış olsaydı, hâdıseyı bu kadar kolaylıkla halledemezdık'.. Yuruyorlar.. Aynı ıskarpının topukları. sarı ve yumuşak topraklarm ustunde, bır takım >uvarlak mahrutî şekıller bırakaıak, asağıya yola doğru devam ediyor. Polısler takıb edıvorlar Kuçuk taşlann uzerinden atlavarak, çalılann kenarlarından geçerek, kayan çamurların, su birıkıntılerının ustııne basarak, izlerın arkasından gıdiyorlar. Neredeyse Kuçukçamhcayı Altunızadeye bağlayan taş yolun uzerine çıkacaklar' . Tam bir köseyi dönerken, komiser birdenbire eğılerek haykırıyor Bır tarak' . Bir kadın tarağı Ca\ıd Bey' Kadın tarağı mı? Ingilterede fBaş Urafı 1 inci sahifede] İngiltere sahıllerınde bugun Alman tayyaresı gorunmemıştır. İngiltere ile Fransa arasında telefonlar kesildi Londra 21 (a a ) Dun aksam saat 1930 danberı ingiltere ıle Fransa arasındakı telefon muhaberatı munkatı bu lunmaktadır. Maamafıh, Ingılız ve Fransız hukumetlen arasındakı temaslar ıdame edılebılmektedır. Bır posta ıdaresı memuru şu beyanatta bulunmuştur: «Fı ansa ve daha ilerisile telefon mu" hiberat servisı munkati bulunmaktadır Ne zaman iade edilebıleceğıni bılmıyoruz Gazeteler, bu ınkıtaın bu: kablo kopmasından mütevelhd olduğunu soylemektedır • Çörçil'in beyanatı Londra 21 (Hususî) Başvekil Çörçil, harb vaziyetı hakkında yarın Avam KaGeneral Giraud'nun esareti msrasında be\anatta bulunacağını soytekzib ediliyor lemistir Çorcıl a>nı zamanda casuslara Paris 21 (Hususî) General Giraud karsı mucadeleyı derpış eden kanun lânun esır edıldığıne dair Alman iddıaları jıhasımn da jprın parlamentodan mussalâhıyettar Fransız meha&luıde resmen tacelivetle tasvıbini istıyeceğını ilâve ettekzib edılmektedır artarak ortaya çıkacak motörlu vasıtalarile karşılaşmağı beklemekhğımız yerindedır. Motörlu ve zırhlı arabaların geçen Umumî Harbin sonlarından itıbaren harb tekniğinde kazandığı ehemmıyetlı mevkii anlam?k için o harbin netıcesi uzerınde bu vasıtaların ne kadar muessır olmuş olduğu hakkmdaki Alman sehadetlerıni görmek kâfidir. Bunların Paul Reynaud'nun kitabında zıkrolunanlarından General Ludendorffun haüralanndan aynen alınmış bir parçayı okuyalım. Fransız ingiliz tazyıkile Ancre'daki Alman cephesinın dehnmesini General Ludendorff şöyle anlatıyor: «8 ağustos, Alman ordu«unun matem günüdıir. Sabahleyin Fransızlar ve İngilızler Albert ıle Mareuil arasında kuvvetli zırhlı araba kıt'alarıle taarruz ediyorlar. Bu noktayı rutan fırkalar tamamen geri atılmışlardır Diişman zırhlı arabaları umumî karargâhlardaki erkânıharbiyeleri şaşkma döndürii Evet. Komıser bir tarafı çamurlanmış, üstu nakışlı beyaz bır tarağı yerden alarak Cavıd Bej'e uzatıyor. Işte dıvor, fadın tarağım da bulduk nıhayet'. KomıseTm gdzleri parlayor. Kanşık ve muhım bır muadele halletmi? becerıksız bu rıyazıye hocası gibi, gururla başmı sallajarak, hemen hukumler vermeğe başlayor. Demek kaçıyordu. Koşarken saçları dağıldı. Ve haberı olmadan tarağı buraya duşurdu gıttı dıyor!. Cınayet masası şefı o sırada, yanıbaşvda konuşan bır adamın mevcudiyetınden dahı haberdar değıldır'. Komiserin soyledıklerinı işıtmiyor bile' Kendı ışıle meşgul.. Üstü nakışlı beyaz tarağı, parmaklarınm arasına almış, habıre çevınp duruyor.. Ve kendi kendıne, Demek kadın zengin bir şeymiş!.. Dıye sdylenip duruyor.. Zengm bır şey miymiş? Hem birhayli zengin'. Bu tarağı insanın, saçlarının ucuna takıp korkusuzca taşıyabılmesi için epeyce dunya ı yor. Bilhassa mukavemetli oldukları tasdik olunmak lâzım gelen altı yedı fırka tamamen paramparça edilmişlerdır. Zırhh arabaların toplu olarak istımali bızım en korkunc duşmanımızdır.» Buyuk umumî karargâhm r.ıurahhası 2 ilktesrin 19 18 de Reichstag'da şu beyanatta bulunuyordu: Yuksek kumandanlık düşmanı sulhu kabule icbar etmenin imkânsızlığı gibi korkunc surette ağır bir karar vermek zaruretinde kaldı. Bu neticeye her şeyden evvel en kat'î bır çekilde müessir olan sebebler şunlardır: «1. Tanklar. Dıişman bunları külliyetli olarak ve beklenmiyen bir tarzda sevkedıyor. Açıkça görulebilir haldelerken bizim müdafaa vasıtalarımız ve topçumuz bunların hakkından gelebıliyor. Fakat çok defa, geçmiş oladır. Bunlar hatlanmızın arasına giriyorlar ve muharebenin idaresini altust ediyorlar...» lspanva dahilî harbinin bircok hgı olması lâzımdır1 . Çunku sokaga atsan bunu şımdı, yedı sekız yua lıra eder'.. Ne diyorsunuz? Cınayet masası şefi zihnen o kadar meşgul kı cevab bıle vermıyor... Yuruyorlar.. Birkaç çalı, birkae su birıkıntısi daha atladıktan sonra, josenin üzenne gehyorlar, ayak izlen de birdenbire burada bıtıyor... Esner gibi konuşan yuzu çiçek bozuğu adam, o zaman şoyle bır duruyor.. Başını kaldırıyor. Cebmden bır sıgara çıkararak yakıyor Derin derın bır ıkı nefes çeklyor. Sonra boıcuk gıbı kuçucuk mavı gozlennı, kırpıştırarak, kendısım hayretle tetkık eder. komıserın yuzune bakıyor Demek bu kadınla adam, evveldenben tanışıyor, ve arada sırada selıp burada buluşuvorlarmış dıyor' . Kadın sonra adamı her nedense öldürmeğe karar vermış ve onu buraya davet etmış Ayni ağacın altında buluşmuslar. Bu munakasa olmuş ıhtımal aralarında, kadın hemen rovelveri çekıp vurmu; adamı. [Arkan var] \o. f J l AŞK ve MACERA ROMANl LZS İLK ve SON YAZAN: I 56 V . ESAD MAHMUD KARAKURD Demek cınayet burada ışlenmış oy tecaviz ağlebi ıhtımal şu noktadan ate? le mı» etmış, ve mecruh yıkıldıktan sonra. Evet. Başmı bıraz daha sağa doğru çevırerek bakıyor. Esner gibi konuşan yuzü çiçek bozu Bu tarafta çalı çırpı ve kayalar ğu adam, ellerım behne koyarak bır dakıka duşunuyor Kuçucuk mavı goz olduğuna gore, şu aksı ıstıkametten kaçlerını, goz kapaklarınuı arasında fırıl mış Ve Bırdenbıre susuyor.. Duruyor.. Dıkfınl donduruyor. Etrafına bakınıyoı Sonra yaralının duştuğu yere gelıvor katle gozlennı yerde bır noktaya dıUzerınde hâlâ kan lekclen taşıyan ba kerek bakıyor. Bır adım atıj or.. Ve sık otların, ruzgârın tesirıle dalgalan sonra dızlerını gene çamurlu toprakların ustune koyarak eğılıyor... B,raz dığı koşeye yaklaşıyor. Eğılıyor. Elıle daha eğılıyor bır noktayı gosterıyor. Ooo dıyor1 Bır kadın ayağmın Demek burada oturuyormus, Mu bıraktığı u.'.... , Bır kadın a\ agının bıraktışı ız mı'' Komıser de hemen bırkaç adım yuruyerek, cınayet masası şefının bulunduğu noktaya gelıyor. Bakıyor. Ağzı bu karış açılıyor . A sahı be dıyor, bu iskarpın ızi!.. Bakın topuğun şekll olduğu gıbı toprakta kalmış1 . Vay anasını' . Demek ışi'i M,mde bır de kadın var' Evet bır kadın var' Cmayet masası şefı javaşça doğruluyor. Demek kadın onu burada bekleyormuş dıyor1 Bu ağacm dıbınde buluşmuşlar' Beraber gelmediklerme şuphe yok Eğer beraber gelmış olsaydılar, nal ızlerınin yanında bir iskarpınm, ve yaralının gıydığı ayakkabınm ızleri de bulunması lâzımdı. Cinayet masası şefı hemen yürümeğe başlayor. Gelın şimdi benimle Nuri Bey divor; bu iskarpın ızını takıb edelım Bızi bakalım nereye kadar goturecek.. ECer bu ıskarpm ızlerınin yanında başka bır ayak ızıne rastlamazsak, cınayetın bu uzun topuklu ayakkabıvı gıyen kadın tarafından yapıldığına şüphe kalmıya silâhlar ıçın bır tecrube sahası teşkıl etmış olduğu malumdur. Tayyarelerle telıf edılmek suretıle bu zırhlı vasıtaların ve hususıle ağırlarının müessirlıği orada da sabıt olmuştu. Işte bütün dünyaya bir sürpriz gibi görunen son Alman tarruzunun Fransız topraklannda ilerleyişi bu teknik vasıtalara istinad etmekte bulunuyor. Almanlar, geçen harb sonlarında Fransız ve Ingilizlerin kullandıklan vasıtalan bu defa vâsi mikyasta kendılerine karşı sevketmişlerdir. Şımdıki Fransız Başvekili bütün bunları çok evvel butun ehemmiyetıle göriıp takdir etmiş bir zattır. Churchıll de ayni kıratta bir devlet adamıdır. Fğer geçen Umumî Harb 1918 de bitmeseydi o zaman Mühimmat Nazırı olan Churchill 1919 yılının cepheye her cinsten on binlercesi sevk olunması suretıle bir tank muharebesi olacağını sbjlemişti. Hulâsa Fransa ve Ingilterede iş başında bulunan adarrlar, son taarruzlardan çıkan buhranda derdin ne olduğunu cok iyi bilen k'mselerdir. Derd bılinince devasının nispetle kolaylaşması daima imkâr altındadır. YUNUS NADI İngiltere sahillerinde bir İtalyan vapuru battı Londra 21 (a a ) italyan bandırah 3500 tonluk Almerıa şılepı evvelkı gun Trınıdad açıklarmda bir kayaya çarparak 15 dakıka içinde batmıştır Murettebat kurtarılmıştır.