17 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

17 Mayıs 1S40 CUMHURlYET Hâdiseler arasında Fransız Başvekilinin beyanatı "Bütün dünya yakında Fransanın nelere kadir olduğunu görecektirw (Bat tarafı l tnct tahtie&e) Fransa ve İngiltere, bütün partilere hitab ederek tehlikeye karşı duruyor. Ve herşeyin mahvolduğunun sanıldığı gündedir ki dünya, Fransanın nelere kadir olduğunu görecek. Fran6iz kanı akıyor. Yaşıyacağımız zamanlar, belki de şimdiye kadar gordüğümüz zamanlara lıiç benzemiyecek. Inkılabcı tedbirler almak icab edecek. Belki de usulleri ve insanları, herşeyi değiştirmemiz lâzım gelecek. Bütün gevşeklikler tedib edilecek. Kendimize derhal yeni bir ruh yaratmalıyız. Ümidle doluyuz. Zira hayatlarımızın hiç bir ehemmiyeti olmadığuu biliyoruz. Eheınmiyetli olan yegâne şey, Fransayı tutmaktır.» Başvekilin bu kısa fakat veciz ve müheyyic nutku, bütün meb'uslar tarafından ayakta, bir çok defa şiddetle alkışlanmıştır. Başvekilden sonra meb'usan reisi Herriot, barbarlığın saldırışına karşı koymak için çar pışan Fransız askerlerine ve müttefik ordulara Reynaud'nun ifade ettiği tazim hissiyatına, mebusan meclisi namına iştirak etmiştir ve: « Memlekete geilnce, demiştir, ordusuna lâyık olduğunu gösterecektir. Bu imtihamn azameti ve hailevî mahiyeti karşısmda, Fransa mazisindeki gibi kalacaktır.» Herriot, nihayet meb'usan meclisinin iş'arı ahire kadar içtimalarına nihayet verdiğini bıldirmiş ve celse tatil edilmiştir. Paris radyosu Fıansa Başvekilinin mecUsteki beyanatını akşam neşretmiştir. lerde, siyaset adamlarının sözlerinde, sokaktaki ferdlerin görüşmelerinde aynı şiddetli azım görünmektedir. Bu sabah, parlamentonun toplanmasından evvel, bir siyasi konferans akdedilmiştir. Bu konferansa, Başvekilin riyasetinde, mühira nazırlar ve iki meclisin reisleri iştirak eylemiştir. Tarihi bir kıymeti olan bu toplanu, tehlıke karşısmda millî birliği teyid etmiştir. Reynaud'nun her türlü gevşekliğin idamla cezalandırılacağı hakkındaki sözleri, bütün meb uslar tarafından alkışlanmıştır. Askeri sahada, Fransız İngiliz işbirliği, Holanda ve Belçikanın istilâsından ve bilhassa Meuse meydan muharebesindenberi, muzafferane bir surette ateş imtihanına girmiştir. Bil hassa Fransız İngiliz hava kuvvetlerinin fe«liyeti, Fransız motorlü cuzütamlarının ve pıyadesinin faaliyetile sıkı surette birlik halinde bulunmaktadır. Muharebeye iştirak eden bütün müttefik kuvvetler, Fransız kumandanlığınm emri altında bulunmakla beraber, harekât hakkındaki umumî kararlar, iki memleketin zinde kuvvetlerini alâkadar ettiği için, ancak müştereken ahnmaktadır. Enternasyonal vaziyete gelince, bunun mü meyyiz vasfını, Amerika Birleşik devletlerinin demokrasilerin davasına gittikçe fazlalasan alâkası teşkil eylemektedir. Bu günkü vaziyette, Ruzvelt'in yangını tahdid için teşebbüs ettiği gayretler, çok büyük bir sempati ile takib edilmektedir. Ruzvelt'in Duçe'ye gönderdiği me sajla yaptığı teşebbüse, müttefikan muvaffakiyet temenni olunmaktadır. Avrupa ve Amerika [ Askerltk Bahisleri ] Fransada umumi hava Paris 16 (a.a.) Havas ajansı bildiriyor: Reynaud Paris sefirimizi kabul Reynaud'nun nutku ve meb'usan meclisinin etti müttefikan bu nutka gösterdiği hararetli hüsnü Paris 16 (a.a.) Reynaud. öğleden sonra, sıkabul, Fransadaki havayı tam surette ifade eylemektedir. Günün vehameti ve icab edecek fe ra ile. Türkiye büyük elçisi Behiç Erkin, Amedakârhkların genişliği üzerinde hiç bir hayaie rika Birleşik devletleri büyük elçisi Bullitt'i ve kapıluımamaktadır. Fakat her tarafta, gazete İsveç elçisi Hemoings'i kabul etmiştir. Bahrî abluka Bir kısım Holanda ile Lüksemburg'a da teşmil edildi Londra 16 (a.a.) İngiltere hükumeti düşmanla ticarete muteallik kanunların şimdi Ze • » landa eyaleti müstesna olmak üzere Holandaya ve halen Almanların işgali altında bulnmakta olan Lüksemburga tatbik edilmekte olduğunu bildirmektedir. Hukumetin tebliğinde ticarî muameleler memnuiyetinin Holandamn müstemlekelerine tatbik edilmemekte olduğu ancak bu ticaretin Holanda gemilerile yapılması muktazi bulunduğu ilâve edilmektedir. Tebliğ, Holanda ve Lüksemburglu efarda veya şirketlere tediye edile cek bütün paraların hesab hulâsalarının «duş man emvali sekestrosu» idaresine tevdi edilmesi lâzım olduğunu tasrih etmektedir. İngiltere hükumeti, Holanda ve Lüksemburgda bulunan efrad veya şirketler namına elde bulundurulan veya idare edilen bütün emval ve emlâkin hesab hulâsalarmın ayni idareye tevdii lüzumunu ilâve eylemektedir. Hükumet, Belçikanın her tarafile yapıla cak ticarî muamelelerde son derece ihtiyata riayet edilmesini bildirmektedir. Düşmanla ticarî muameleler meselesile meşgul olan idareden ruhsat almaksızın Belçikaya birguna tediyatta bulunulmıyacaktır. Narvik harbleri Müttefiklerin motorize kıt'aları dün taarruza geçtiler Londra 16 (Hususî) Norveçteki müttefik kuvvetleri bugün ilk defa olarak Narvik mıntakasında tank kullanmışlardır. Dün ihrac edilen Fransız ve İngiliz motörize kıt'alannın iştirakile bugün yapılan hücumlarda Almanlar büyük zayiat vermişlerdir. Narvikte mahsur bulunan Almanlar» tayyare ile erzak göndermek teşebbüsleri müttefikler tarafından akim bırakılmış, üç Alman tayyaresi düsürülmüştür. Trondheim mmtakasında da Norveç çetele rile Almanlar arasında muharebeler cereyan ediyor. alnız Birleşik • Devletleri değil, bütün Amerikayı en iyi taruyan Franuz âlimlerinden biri de Andre Siegfried'dir. İki ay evvel Türkiyeye gelen ve konferanslar veren profesör. «Kanada», «Harbden evvel Amerikada iki sene», «Bugünkü İngiltere» ve «Bugünkü Birlesik Devletler» adk eserlerile söhretli. İki gündiir onun bir etüdünü okuyonım. Amerikanın Avrupa i}lerine karışıp karışmıyacağını merak ettiğimiz şu zamanda, siyasî bir davanın sosyal köklerini bir daha yoklamak istedim. Avrupada Amerika için yanlmıj kitablar pek çoktur. Fakat Andre Siegfried gibi, geçen asnn sonunda ve asnmız içinde, bütün Amerikaya dört defa seyahat etmif, üç devir içinde (ondokuzuncu asır, Büyük Harbden evvel ve sonra) yeni dünyanın geçirdiği madde ve mana istihalelerini mukayese yolile anlayabilmek imkânlanna tahib fikir adamı pek azdır. Andre Siegfried, serlevhasına koyduğu: «Amerika ile Avrupa arasındaki uçurum niçin büyüyor?» sorgusuna cevab veriyor. Evvelâ, gerçekten bu uçurum büyüyor mu? Amerikanın Avrupa işlerine alâkasızlığı, resmî ağızlann müphem vaidlerine rağmen, artıyor mu? Fransız âliminin verdiği cevab: «On dokuzuncu asnn ikinci yarısındaki Amerika artık tamamile maziye karışmıstır ve onu onyedinci, onıekizinci «sır AngloAmerikan medeniyeti içinde bırakıp «imdiki Amerika ile kanstırmamak lâzımdır.» Fakat Amerikayı tanıdıklannı zanneden Avrupalılann pek çoğu, sadece Nevyorktan aldıklan intıba üstüne mevhum bir yeni dünya hayali kuranlardur. Koz Bu günkü harbin idaresini ele alanlar: Soldan sağa İngiliz Başvekili Churchill, İngiliz İmmopolit Nevyork, zevkinin ve kültürünün paratorluğu Umumî Erkânıharbiye reisi İronsid, müttefikin ordulan Baslnımandanı Gencral Gamelin. Fransu L'mumî Erkânıharbiye reisi General George&, Fransadaki İngiliz kökleri hâlâ biraz Avrupada kalmı» bir ordusu Baskumandanı General Gort şehir olduğu için, Avrupalıya, iki kıt'ayı birleştiren koskocaman bir köprü hissini Cumhuriyetin 15 mayıs tarihli sayısında çı Fransız Belçika hududu boyunca Monme'dy verir. Bunu anlattıktan sonra Franaız âli kan bir yazımızda, garbda başlayan büyük Al Mezieres Maubeuge hattındaki tahkimata dami diyor ki: «Nevyorku gören bir Fran man taarruzunun hedefini bulmağa çahşmıştık. yanarak taarruzî bir müdafaa yapmak, 3 Alman ordusu, Fransaya girmek üzere sızın ilk reaksiyonu tabiî bir hayrettir; Alman harb doktrinine göre, bu hedef, arazi işfakat bu Fransız, Avrupa ile bütün tema gali değil; «taarruzî meydan muharebesile ha Belçikada garbdan cenuba doğru çarkederse, sını kestiğini hissetmez. Nevyork, Ame sım ordusunu tahrib ve imha etmek» olmak lâ Fransız sol cenahında vücude getirilecek yeni bir yığınakla şimali şarki istikmetind* Almanlarikalı olduğu kadar da kozmopolit, dü rım geleceğıni söylemiş ve şoyle demiştik: iŞtmdıhk Alman taarruzu, önüne ç\kan Ho rın sağ cenahına taarruz etmek, şüncenin bütün şekillerine olduğu kadar r 4 Almanlar, sağ cenahlarile az bir ihtibütün milliyetlere de açık bir dünya ka landa, Belçika ordula 'ile onlara ya^dı na fcojon İngiliz, Fransız kuvmalle garba, yani depitalidir. Ancak Alleghani'leri geçtikten ıetierini tahrib ve imha nize doğru ileri haresonra Avrupalı eski dünya ile temasının hedefini takib etmekteketlerine devam ederkesildiğini farkeder. Gözünün önünde hu dir. Bunu elde edebilirYazan: lerse, Joffre'un 21 ağussusî bir adı olmıyan, kudretli iki dağ zin ie şu iki ftktan birtni tos 1914 te icrasını emcirile çerçevelenmiş, yalnız kendi mahsul takib edecektir: Franrettiği, fakat zayıf kuvlerile gıdalanan ve yalnız kendi fabrika »nntn fimal hududlonnt vetlerle yapıldığı için lannın mallarile yaşayan milyonlarca ve örten tnHkitnata da hemuvaffak olmıyan Armilyonlarca halkın barındığı koskocaman men taarrur ederek ŞUdennes taarruzuna benbir havali peyda olur. Bütün bu insanlar fen plânmdaki gib% bir ihata taarruzile farkta zer bir hareketie şimal umumî istikametinde maddî, manevî, içtimaî hayatUnnı, Av ki Majino hatU arkasmda bulunaa Frunsız or Alman taarruz kutlesmin mihverine doğru hurupadan hiç iktibas etmedikleri kaidelerle duiunun gerisine dujmeğe çahşmak, yeht.d da cum etmek. (Bu hareket bugünkü vaziyette daidare ederler. Bilirler ki dünyanın öteki böyle bir hareketi, iytce hazırladıktaıı sonra ya hi yapılabilir) 15 mayıs günü gelen habarlac, Franjızların parçalannın kendilerile teması kesilse bile pacağı iktnci bir hamleye bırakmak. Bu iki ftfctan birinirv seçilmesi hususundaki kat't karart, refahları hiç eksilmiyecektir. K«ı>dı ken bu. yun cere'ju.n «Jt.. „.»»•v.ı.»~ J •• Sedan mıntakasuıda yaptıkları taarruzla General dilerini o kadar mükemmel tatmin eder neticesi tayin edeceğine füp>w yoktur. Alman ni gösteriyor. Müttefik ordular batlcumandanlıler ki millî duygulan di|arınm bütün tc lann, Majino hatttna saldıracaklurıa, jcrktan ğının, mevzi muharebeleri yerine hareket harbi sirlerine kapalıdır.» değil; jimalden taarmz etmeleri ıhtitTiaü bu muharebelerıne başladığı hakkındaki haberler Fransız âliminin Nevyork için söylediğı sey, teşbihte hata az olur, bizim Beyoğlunu hatırlatıyor. Bütün Türkiyeyi Tünel ve Taksim arasındaki çizgide hulâsa edilmiş sanan bir Amerikah seyyahın kıt görüjü Müttefikler Narvik'e giriyorlar de bunun aynı gibi bir şey. Amerika ile Avrupa arasındaki uçuruNarvik 16 (a.a.) Havas ajansı bildiriyor: mun niçin büyüdüğünü izah eden A. Müttefik kıtaatının her an şehre girmesi bek Siegfried'i okurken, bu harbin içinde ollenmektedir. Şehir, bugün müttefik tayyareleri muş bir vak'ayı hatırladun. Polonya işgatarafmdan bombalanmıştır. Harbe iştirak edenlinin son günlerinde idi. Bükreşteki Ameler bilhasa Fransızlar ve ehemmiyetli miktarda rikah muhabirler, gazetelerine mufassal Kanada askerleridir. Aşağı vaziyette oldukları aşikâr surette gö telgraflar çekiyorlarmış. Gazetelerinden rülen Almanlar, Alman kuvvetlerile şehir ara jöyle bir ihtar almışlar: «Burada beyzbol sına külliyetli zırhlı kuvvetler sokmağa mu\a' maçlan başladı. Telgraflannız kısa olfak olan Fransızların önünde gerilemeğe mecbur sun.» olmuşlardır. Şimdi Amerikada herhangi bir spor Müttefiklerin diğer bir hareketi de Sterdalen maçından daha büyüğü ve heyecanlısı taarruzlarla hududa doğru gi Japonyaya Fransa da teminat verdi üzerine yapılanüzerinde Almanların yolunu kes var: Cumhur Reisi intihabı. Fakat buna den demiryolu rağmen, Amerikalılar arada bir AvrupaTokio 16 (a.a.) Fransanın Tokio büyuk el meğe mptuftur. ya başlarını çevirip bakabiliyorlarsa, bu, çisi, bu gün Japonya Hriciye Nazırmı ziyaret Alman tayyareleri, parasütçüler vasıtasile az ederek Holanda Hindistanı hakkında kendisine miktarda mühimmat ve erıak indirmişlerdir. Möa nehri boyunda, dünya ile beraber, tam teminat vermiştir. dünya tarihinin en büyük harbine şahid Japon hükumeti namına söz söylemeğe salâoldukları içindir. hiyetUr bir zat, bu mülâkattan sonra şu beyanatta bulunmuştur: « Fransız büyük elçisi, Arita'mn geçen hafta tayin ettiği tarzda Holanda Hindistanında statükonun idamesi keyfiyetinin Fransız hükumeti tarafından tamamile tasvib edilmekte olduğunu temin eylemistir.» özlerimiz Garb cephesine dikilmiştir; fakat, yan gözle de Akdenizi gözetlemekten gerl kalmıyoruz. ltalyadaki şımarık gencierin gurültüsü, Avrupanın bu mıntakasında, zaten, kâbus dolu olan uykuları büsbütün kaçırıyor. Romada, İngiliz elçiliğinin otomobiline «yıpranmış millet» diye yaftalar yapıştırıyorlar; sefaret erkânını patlatıyorlar; tngiliz, Fransız bayraklarile harb aleyhinde bulunan Papalık makamıtun gazetesini yakıyorlar; Sinyor Mussolini'nin aziz dostu olan bir İngiliz Lordunu tokathyorlar. Faşist gencler, hukumetin müsamaha ve hatta teşvikile bu işleri yaparlarken İtalyan ordusu da, Fransız hududundaki kuvvetlerini arttırıyor; Sinyor Mussolini, tayyare ile donanmayı teftiş fdiyor. Gazetelerin ve radyoların gittikçe yükselen sesi, Italyayı, harbe susamış ve Al* manyanın haline ağzımn suyu akıyormuj gibi, bir vaziyette gösteriyor. Bu gün İtalya, klâsik harb arifesi manzarası arzetmektedir tstanbul limanında ki İtalyan vapuru, görmeseydim, dün sabah uyandığım zaman, Italyanın harbe girmiş olduğuna hiikmederek yataktan kalkacaktım. Kış yaklaşınca, hemen soğuk iklimleri terkeden kuşlar gibi, harb yaklaşınca da bulundukları memleketten kaçan Amerikalıların ltalyadan alelâcele uzaklaşmalan da, hayra değil şerre alâmettir. İtalya harbe girecek mi? Zevahire bakılırsa girecek. Belki de 1915 te Büyük Harbe başladığı tarihî günün yıldönümünü, 24 mayısı bekliyordur Fakat girmemesi ihtimali de yok değildir. Italyanın şimdiki heyecanı sun'î, va hedefı de hak diye ileri sürdüğü şeyleri, müttefiklerden koparmağa çalışmak olabilir. Bunun için de : Istediklerimi vermezseniz hemen harbe giriyorum. Gibi kat'î bir tehdidi ikaa muktedir bir vaziyette bulunmak lâzımdır ki tehdid müessir olabilsin; fakat müttefikler de, pazarlığa girişecek yerde, lskenderiyedeki donanmalarım manevraya çıkanyor; Mu sır Bingazi hududundaki köy ve kasabaları boşaltmakla mukabele ediyorlar. Karşılıklı sinir harbi galiba! Italyanın bugünkü vaziyeti şu ihtimallerle ifade ve hulâsa edilebilir: 1 Sinyor Mussolini harbe girmeğe karar vermiştir; ttalyadaki harb aleyhtarlarını yenmeğe çalışmaktadır. 2 Duçe, harbe girmeğe kat'î karar vermemiştir; garbdaki Alman taarruzunun neticesini bekliyor ve bu ane intizaren, ttalyada bir Karb havası yaratmağa çalışıyor. 3 İtalya, harbe girmeden, Fransa hududunda yeni tahşidat yapmaVla K> *ı , , „» . u «eteyor; hem de, icabında, harbe girmeğe karar verirse, bu kuvvetlerden istifadeyi düşünüyor. 4 İtalya, muzaffer bir Almanyanm takdııde çok muhitn sevkülceyşi netıceler elde de, bunu teyid etmektedir. kendisi için de, çok geçmeden bir tehlike •• • edtlebileceği için çok daha kuuoeîlidir. Bekîeolacağını düşünerek harbe girmek fikıinyelim, görurüz.» Müttefik ordulannın yapacaklarını tahmin et de değildir; fakat silâh şakırtısile mütteAlman hamlesi bir yıldırım taarruzu olduğu tiğimiz bu harekât esnasında, Brüksel Anvers fiklerden, başta ablukayı gevşetmek oliçin, bizi çok bekletmedi; daha dündan anlaşıldı hattındaki, bilhassa Anverg mmtakasındaki müt mak üzere, bir takım tavizler elde etmek ki Almanların maksadı, bir Şlifen hamlesile :erik kuvvetler, Holanda ordusunun harbden isteyor. Fransaya da taarruz etmektir. Çünkü Alman razgeçmesi üzerine orada serbest kalmış buluBu ihtimallerden hangisi? ordulan, tıpkı senelerce Şlifen'in düşündüğü nan Alman ordusu tarafından çok şiddetli bir ltalyadan geçmeme bile müsaade edilve 1914 te Moltke'nin biraz noksan tatbik ettiği tazyika uğrayacaklardır. Bu takdirde o hattaki mediği için, bu kadar uzaktan vaziyeti sekilde bir taarruz yapıyorlar. Sedan civarma kıt'aların Escaut (Esko) nehri gerisuıe doğru gelmiş olmaları bunun en büyük delilidir. Mu çekilmeleri mecburiyeti hasıl olacaktır. İcab kestiremiyorum; onun için vaziyetlerini vaffak olup olamıyacakları ayrı bir meseledir. ederse, Holandahlarla ingilizlerin hâlâ harbet yanlış teşhis ediyorsam kusurumu affetBiz, bugün, Alman taarruzu karşısmda mütte mekte oldukları Holandanın Zeeland eyaletinin sinler. Yalnız akıllı bir adam olan Sinyor fiklerin ne yapacaklarını kestirmeğe çalışaca Belçika şimalindeki parçasında denİ7den itiba Mussolini'nin dördüncü maddeye uygun en Terneuzen kanalı boyunca Gand'a ve bu bir siyaset takib edeceğini ve Akdeniz ğız. şehirden de tekrar Escaut nehri arkasına geç havzasını da kana boyamak istemiyeceğiAlmanlar, şarktan garba doğru, Belçikada meleri ve orada ikinci bir müdafaa hattı tut ni umuyorum. Bütün mesele Gamelin'in iktidarına bağlıdır Almanlar 1914 teki tabiyeyi tatbik ediyorlar, müttefikin ordularınm mukabil taarruzlarla Almanları yenmesi mümkündür İHEM NALINA MIHINA İtalya, ne yapıyor? 1 Abidin Daver Almanlar Amsterdam'da Müstevli ordu, memleket erkânı tarafından istikbal edildi PEYAMl SAFA İtalyaya karşı Belgrad, Sovyetlerden siyasî bir muzaheret ümid ediyor AtJBama tckıiblcri Ne tngilizlerin hava kuvveti getirdiği, ne de tahşidat yapıldığı doğru değil Belgrad 16 (a.a.) Reuter: Yakında MoskoAtina 16 (a.a.) Atına ajansı, İngiliz tayyavaya gidecek olan siyasî heyetin kimlerden müTeslim vesikasımn imzatt relerinin Elen bitaraflığını ihlâl ederek bir is teşekkil olacağını tespit için müzakereler de\am tiksafta bulundukları, İtalyan vapurlarının YuAlman hududu 16 (a.a.) Havas ajansından: etmektedir. Bu ziyaretin kat'î terihi ve hedeii nanistana uğramaya nihayet verdikleri hakkınYüksek Alman kumanda heyeti tebliğ edi Yugoslav ekonomik heyetinin Moskovadan geda yabancı gazeteler tarafından işaa edilen şa yor: tireceği neticelere bağlı olacaktır. Bu heyet yiaları kat'i surette yalanlamaya salâhiyettar15 mayısta saat 11 de Holanda ordusunun yarın Bukreşte olacak ve kısa bir ziyaretten dır. Buna mümasil diğer sayialar da kat'i surette teslimiyeti, Alman ordusu yüksek kumandan sonra önümüzdeki cumartesi günü Belgrada geyılanlanmaktadır. lığile Holanda ordusu ve donanması yüksek lecektir. Yeni heyetin başlıca vazifesi iki memAtina ajansı, Arnavudluk karşısmda bulunan kumandanlığı arasında imza edilmiştir. leket arasında diplomatik münasebetlerin tesisi Elen kuvvetlerinin takviye edildiği ve Elen Har Felemenk Hindistamna İngiliz olacaktır. biye müsteşarının şimalî Yunanistana yaptığı Resmî mahfiller seri hiç bir inkişaf derpiş seyahatin bu takviye ile alâkadar bulunduğu askeri gönderilmedi edilmemesi icab edeceğini beyana devam et hakkındaki radyo haberini de kat'î surette yaLondra 16 (a.a.) Londranın salâhiyettar mekte ıseler de memleket müdafaasından mes'ul lanlamaktadır. Harbiye müsteşarının seyahati, mehafili, bir Japon gazetesinin Felemenk Hin olan mahfjllerin İtalvan politikasının tamamîn normal servis ihtiyaclanndan münbaistir. distanma İngiliz kıtaatı sevkedilmiş olduğu su muayyen olmadığı şu sırada mütemmim bir retindeki habeVinin kat'iyyen asıl ve esası ol muzaheret temini arzusunda oldukları anlaşıl madığını beyan etmektedir. mak+adır. Londra 16 (a.a.) «Reuter ajansı» ilk Al man müfrezelerinin dün saat 13 te Amater dam'a varmış olduklarını bildirmektedir. Bu müfrezeler, motorize kollardı. Almanlar, şehre cenubdan girmişlerdir. Almanlar, başla rında belediye reisi bulunan belediye meclisi azası tarafından karşılanmışlardır. Almanların geieceklerini bilen ve bekleyen halk, sakin ve ciddî idi. yaptıkları taarruzla, üpkı 1914 te olduğu gibi, evvelâ garba doğru ilerliyerek Belçikanın merkez kısmını işgal ettikten sonra, ağlebi ihtimal, cenuba doğru çarkederek şimalî Fransaya girmek istiyeceklerdir. Havas Ajansı, Montmedyden denize kadar Belçika hududunu muhafaza eden tahkimatm, Majino hattındaki gibi büyük istihkâmlardan mürekkeb olmadığını ve yalnız beton sığmak şeklinde. ıslah edilmiş sahra mevzileri olduğunu söyleyor ki doğrudur. Hakikaten Fransanın, Lüksemburg Belçika hududlan boyunca uzanan tahkimat, Alman hududuna müteveccih olan asıl Majino hattı gibi mükemmel zırhlı istihkâmlardan mürekkeb olmamakla beraber, çok kuvvetli sahra tahkimatı nev'indendir. İşte Fransız tahkimatının bu hali sebebiledir ki Almanlar, tekrar Şlifen plânını tatbika çalısıyorlar. Bu plân. evvelce de izah ettiğimiz gibi Fransaya Belçikadan girmeği ve Alman hududuna karşı cephe almış olan Fransız ordusunu arkadan vurmağı istihdaf eder. 1914 te nasıl Verdun Toul Epinal Belfort hattına cepheden taarruz çok azim zayiatı mucib bir hareket ise, bugün de şarka müteveccih olan asıl Majino hattına cepheden yapılacak taarruz aynı derecede, hatta daha fazla zayiatı mucib olacaktır. Diğer taraftan şarktan garba doğru Fransaya yapılacak taarruz, bir cephe taarruzu olacağı için, mühim sevkülceyşî neticeler vermez. Halbuki Belçikadan yapılacak taarruz, daha zayıf tahkimatla karşılaşacağı gibi, buradan Fransaya girilince, asıl Majino hattını ve bu hattın gerisindeki Fransıı ordusunu sol yan gerilerinden çevirmek kabildir. Rumanyanm Ankara sefiri değişti İngiliz seyyahı gönderilmedi Londra 16 (a.a.) Londranın askeri meiıa fili, bir Alman membaından verilen ve arala rında erkânıharb zabitleri de bulunan bir takım İngiliz «seyyahlar» ınm Felemenk Hindistanında karaya çıkmış olduklarmı iddia eden haberin aslı ve esası olmadığını beyan etmektedirler. Aynı mehafil askerî üniformayı lâbis ve yahud sivil hiç bir İngiliz nefer ve zabiünin Felemenk Hindistanının hiç bir noktasında karaya çı'mamış olduklarını beyan etmektedirler. Moskovaya giden heyet döndii Belgrad 16 (a.a.) Moskovadan dönen Yugoslav ticaret heyeti, bu gün öğle üzeri Belgrada gelmiştir. Heyet azası, Moskovada görülen işlerden çok memnun olduklarını ve Sovyet Yugoslav münasebetlerinin istikbali hakkında nikbin bulunduklarını bildirmiştir. Bükreş 16 (Hususî) Propaganda Nezareti müşavirliğine tayin edilen Stoyka'nın yerine Rumanyanm Berlin elçisi Crutescu, Ankara elçiliğine tayin edilmiştir. Türk hükumeti bu tayine muvaiakat cevabı vermiştir. Isveçte hainler faaliyete geçti Stokholm 16 (a.a.) İsveç tebaasına girmiş olan birçok yabancılar, hükumete karşı tehdidkâr bir lisan kullanmakta tereddüd etmiyorMeşhur petrol şirketi Felemenk Jar. Komünistler ve naziler, elele yürümekteHindistamna nakletti dir. Bu sebebden dolsyı, hukumetin organı olan Socia! Demokraten gazetesi bu beşinci koNevyork 16 («.a.) Royal Deutch petrol lona karşı derhal tedbirler aknmasııu istemek kumpanyasının idare merkezini La Haye'den tedir. Curaccao'va naklettiği haber verilmektedir. ( 1 Kale boğazının emniyetini temin için Alman ordusunun Belçikayı çiğneyerek denize * İzmir 16 Nisan ayı içinde İzmir limanma doğru gitmelerine raâni olacak surette şimal 180 i Türk olmak üzere 233 vapur girmiştir. cenub umumî istikametinde Anvers'ten başlaBunlsnn mecmu tonajı 93,398 dir. yarak Brüksel'i arkasına alan Mons'dan geçerek * İzmir 16 Şehrimizde hayvan ihracatçıları, önümüzdeki hafta bir toplanü payacaklar Maubeuge (Moböj) müstahkem mevkiine kave garbî Anadolu canh hayvan ihracatçılar bir dar uzanan hatta Almanları karşılamak, 2 Ayni zamanda Fransız Lüksemburg, liği namile bir birlik kuracaklardır. KISA HABERLER~^) maları mümkündür. Bu takdirde Anvers'i, hatta Brüksel'l de Almanlara bırakmak icab edecektir. Fakat Belçikadaki meydan muharebesinin kat'î netifesi bu mıntakadan ziyaHe bir taraftan Mons Maubeuge ve diğer taraftan Dinant Sedan arasındaki sahada ahnacağı için, müttefiklerin şimalde gerilemeleri, o kadar ehemmiyeti haiz değildir. Hulâsa müttefikler için hareket harbi esna smda, henüz harbe girmemiş yeni kuvvetlerin yapacağı esash mukabil taarruzlarla Almanları durdurmak, hatta mağlub etmek imkânı mevcuddur. Meselenin bütün ruhu, Gereral Gam lin'in göstereceği yüksek sevk ve idare kabiliAnkara 16 (Telefonla) Dünkü Mecliste yetine dayanmaktır. Başvekilin talebi üzerine, Muhtelit encümen ABİDİN DAVER Başvekâlete bağlı Matbuat Umum Müdürlüğü kanun Jâyıhasını tetkike başladı. Evvelce de yazdığımız gibi bu lâyiha şimdi Ticaret Vekâletine bağlı Turizm, Dahiliyeye bağh Matbuat ve Münakaleye bağlı Radjo müdürlüklerini bir araya toplamaktadır. Anadolu ajansı bir anonim şirket halinde olduğundan umum müdürlük bu şirketle 150 bin liraya kadar mukavele yapabilecektir. Yeni teşekkülün kadrosunda 125 lira aslî maLondra 16 (a.a.) Britich Conseil reisi Lord Lloyd, Türk heyetini Londrada karşılamıştır. aşü umum müdürlükle bir umum mücl\ir muLondradaki umumi kanaat, harb bulutlarının avini ve 3 müdürlük vardıı ki bunlar da Matbu kadar yakından tehdidler gösterdiği şu sı buat, Turizm, ve Radyo Difizyon müdürlükle ralarda Turk gazetecilerile meb'uslarmın Büyük ridir. Lâyihanın hazirandan evvel kanunlaşacağı Britanyayı ziyaret etmeleri. hakikf sportmenlere anlaşıkyor. Yeni teşekkül dolayısile Meclise yakısır bir hareket olduğu merkezindedir. teklif edilmiş olan bütçede nakil sureüle değişiklik yapılacaktır. Yeni umum müdürlüğe bağlanan müdürlükAnkara, 16 (Telefonla) Üçuncü sınıl göm lerin tahsisatı şimdi bulundukları müdürlüklerin. 1914 te, Joffre. böyle bir Alman manevrasını rük müfettişlerinden Re§ad, İstanbul idh»lât bütçelerinden çıkarılarak tevhid edilecektir. imkânsız görmüstü ve onun için yanlış bir yığ gümrüğü müdür muavinliğine, gümrükler tetBu müdürlüklerin şimdiki kadrolarında bir nak yapmıştı; fakat 1940 da Gamlin'in bunu dü kik müdürlüğü şube merourlarından Lâtıf De değişik'ik yapılmıyacaktır. şünmemesine imkân yoktur. Çünkü 1914 teki acı mirci Gümrük muhafaza komutanlığı 3 üncü şuders vardır ve Fransanın şarktaki tahkimatile besine hâkim muavini tayin edilmişlerdir. Huşimaldeki tahkimatı arasındaki farkı. en iyi dud ve Sahiller Umum Müdürlüğü müfettişbilen de Gamlindir. Fransızlarla İngilizlerin, 1914 lerinden Dr. Edib Çorum Sıhhat müdürlüğüne Ankara 16 (a a.) Türk Hava kurumu ge tekinin aksine, Almanların Belçikadan bir taar tayin olundu. Dahiliye Vekâleti mahallt id?reruz beklediklerinin en büjâik delili şudur ki ler umum müdür muavinliğine hususî idareler nel merkez heyeti, bu gün saat 10 da Cumhuriyet Merkez Bankası Umum Müdürü Kemal 10 mayısta fecirle beraber başlayan Almsn ta muamelât şubesi müdürü Hilmi, birinci dp arruzundan üc saat sonra, Fransız ve ingiliz reisliğine hesab şubesi müdürü Besün, ik'nci Zaimin başkanlığında, altı ayuk toplantısını yakıt'aları Belçikaya girmi«lerdir. daire reisliğine Belediyeler muamelât jubesi parak 23 mayısta toplanacak yedinci kurulteya *** müdürü Necmeddin, üçüncü daire reisliğine Be arzedilecek raporu ve nizamnamede yapılması Müttefikler, Abnan taarruzunun gene Şlifen lediyeler hesab şubesi müdürü Fuad Kâmil ta teklif edilecek değişiklikleri tespit ve mura kıbların raporile bilânçoyu ve 940 . 941 bütçeplânından ilham aldığını görüp de buna muka yin edilmiştir. sini tasvib ve tasdik ettikten sonra toplantıya bele etmeğe kalkışınca, şoyle bir plân takib edenihayet vermiştir. bilirler: Matbuat U. Nüdürlüğü Yeni teşkilâta dair lâyiha Muhtelit Encümende müzakere ediliyor Harbe rağmen L Türk heyetinin Ingiltereye gidişi sempatile karşılandı Yeni tayinler Türk Hava Kurumu merkez heyeti toplandı Yeni Zelandada şüpheli ecnebiler tevkif edildi Vellington 16 (a.a.) Yeni Zelanda Başvsldli, gizli faaliyetlerde bulunmakla maznun bir takım ecnebi tebaasının hapsedildiğini söylenuş ve demiştir ki: « Hükumet, sıkı suretle nezaret altında bulundurduğu bir takım ecnebilerin bütün harekfttından tamamen haberdardır.» Kayseride yerleştirilen Erzincanlılar Kayseri 16 (a.a.) Kızılay kurumu Kayseri merkezi dün geç vakte kadar valinin riyasetinde yaptığı bir toplantıda burada ikametleri temdid edilmiş olan Erzincan felâketzedelerine aid l»ler üzerinde kararlar almıştır.