17 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET 17 Mayis 1940 ( Şehir ve Memleket Haberlerl ) Siyasî icmal Tarihi tefrika: 7 Yaxan: ZİYA ŞAKİR Vali Lutfi Kırdar, yapıla Eyvah!.. Hıristiyanlığın en mühim mukavemet cak işîn şeklini anlatıyor Ev ve apartımanlarda sığınaklar vücude gemerkezlerinden biri sukut etti, dedi tirilmesi hakkında ev ve apartıman sahiblerine Fakat aslen kahraman yaratılmış olan bu adam, büyük bir enerji cevherine malikti... Kahraman ihtiyar, zırhını, pek güç taşıyabiliyor... Fakat elindeki ağır kılıcı, büyük bir meharetle kullamyor... Arka•ındaki ihtiyat kuvvetlerile, en tehlikeli noktalara atılıyordu. En büyük tehlike, gene lngiliz burcunda görülüyordu. Çünkü, en kanlı boğuşma, orada cereyan edjyordu. Bu boğuşmaya, kadınlar da karışmışlardı. Şövalyelerin zevceleri veyahud sevgilileri olan bu kadınlar, yüzlerinin hatlan heyecandan gerilmiş bir halde, kanlı ce sedlerin üzerlerinden atlıyorlar... Cür'et kârane bir çeviklikle muhariblerin aralarından geçiyorlar... Sevgililerine şarab ve silâh yetiştiriyorlardı. Bunlardan bazıları, daha büyük cesa ret gösteriyorlar... ö l e n sevgililerinin zun kılıclarını iki ellerile kavrayarak muhariblerin aralarına karışıyorlar... Silâh bulamıyanlar da, Türklerin başlarına ta yağdırıyorlar, gözlerine avuç avuç toprak •erpiyorlardı. Bu esnada, harb tarihlerine enderen ge çen bir vak'a oldu... tngiliz şövalyelerin den biri, kahramanca çarpıştıktan sonra can vermişti. Bunu haber alan sevgilisi derhal iki küçük çocuğunu kucakladı. A lınlanna birer haç işareti yaptı. Bu iki yav rusunu bir an sıkı sıkı sinesine bastırdıktan sonra, yere yatırdı. Masumların kalblerine birer hançer sapladı: lşte.. Artık, esaretten kurtuldunuz Diye bağırarak, o iki küçük kanlı cesedi, fırlatıp oradaki ateşe attı. Ve sonra âşıkı olan lngiliz şövalyesinin kanlı mantosunu omuzlarına, ağır kılıcını da iki elierinin arasına alarak, boğuşmanın en korkunc yerine atıldı... Çok tabiidir ki, o anda, kanlar içinde yere yuvarlandı. Bu kadının yaptığı, hiç şüphesiz k mecnunane bir hareketti. Fakat, lngiliz burcunun üzerinde geçen bu azametli vak'a, pek haklı olarak kahramanlık tarihine geçecek kadar parlak bir hâdise teşkil etti. cu günü Türklerin yüzüne gülümsedi... Sent Andre yortusuna tesadüf eden o gün, şiddetli bir yağmur ve bora esnasında, Türkler anî bir hücum ile lspanya ve ltalya burclarına girdiler. Kat'î olarak bu burclara yerleştiler. Bu iki burcun, Türklerin eline geçmesi, bütün kalenin hayat ve mukavemetini tehdid edecek bir keyfiyetti. Böyle olmakla beraber, Üstadı âzam, bu tehdid karşısında, (kânunuevvelin 10 uncu günü) ne kadar sarsılmaz bir metanet gösterdi. Fakat o gün, artık Türklerin kahir pençesinden kurtulmak imkânı olmıyacağını kabul etti. Sent Jan burcu üzerinde dalgalanan lsa, Meryem ve Yahyanın mukaddes bayraklannm yanına, bir beyaz bayrak çekilmesi için, ağlaya ağlaya emir verdi. **w O gün Noel yortusunun ilk günü idi... Romada, Sen Piyer kilisesinde muhteşem bir âyin yapılıyor ve Radosta Türklerle çarpışan Aziz Yahya şövalyelerinin zafer kazanmaları için dualar okunuyordu. Bu merasim esnasında, kilise mihrabının üstündeki pencereden bir taş koparak, âyine riyaset eden Papa Adriyen'in ayaklarının altına yuvarlandı. O anda, Papanın rengi bembeyaz kesilerek vücudü zangır zangır titremeye başladı. Papa, derhal basını yanındaki kardinallere çevirerek: Eyvah!.. Hıristiyanlığın en mühim mukavemet mevkilerinden biri sukut etti. Diye, mırıldandı. Bu, belki ve hiç şüphesiz bir tesadüften ibaret olabilirdi. Fakat, aradan çok geçmeden, Rados kalesinin sukut ederek, mukaddes (Salibi âzam) bayrağının Türklerin eline geçtiğine dair gelen haberler» Papa Adriyen'in sözlerini teyid etti. **• tebligat yapıldığım yazmıştık. Bu tebliçatın tatbikı hakkında dün kendisile görüştüğümüz Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdar bir muharrimize şu izahatı vermiştir: « Üçten fazla katı olan beton apartımanların alt katında korunma odaları vücude getirilecektir. Bunlardan bahçeleri müsaid oianlar kendilerini bir hava hücumunda parça tesirinden ve hava tazyikından koruyabilecek çekiıde bahçelerine siper inşa ettirecklerdir. Ahşab binalardan bahçeleri müsaid oianlar da siper kazdıracaklardır. Üç kattan daha az olan apartımnlar ve bir de ahşab evi olup da bahçesi olmı'yanlar, bulundukları yerin emniyet âmirine müracaatle masrafını müştereken ödemek üzere büyükçe siperler inşa ettireceklerdir. Bınlardan maada her ev veya apartımanın alt katmda bir odanın pencerelerini kum torbalarile örtecek pencereleri içeriye açılır lahta veya demir kapakla kapayacak kapısını da ayni şekilde hazırlayacaktır. Bugünlerde muhtelif kazalarda bu şekilde nümune odaları hazırlanarak halka gösterilecektir. Bu hususta evvelce her eve dağıtılan broşürlerde kâfi izahat vardır. Her kazada da ayrıca nümune siperleri yapılrmştır. Alâkadarlar kaymakamlıklara müracaatle izahat alabilirler. Talimatname, ahkâmının tatbik edilip edilmediği yakında teftiş ve tetkik edilerek emre riayet etmiyenler hakkında kanun ahkâmı tatbik edilecektir.» Kazalarda yaptırılmakta olan nümune siperlerinin inşaatı ikmal edilmiştir. Bu siperierin üzerlerine • nümune siperi» levhası konulmuştur. Papa, Kardinallara dönerek: ^ ^ Evlerde yapılacak beton sığınaklar Ihtikâr Her madde üzerinde fiatlar mütemadiyen yükseliyor Istanbulda pek geniş mikyasta baş gösteren ihtikâr hareketi üzerinde tetkiklere devam olunmaktadır. Pazartesi günü toplanacak olan ihtikârla mücadele komisyonuna mühim ihtikâr vak'aları verilmeğe başlanmıştır. Bilhassa ocomobil yedek aksamı üzerinde ihtikâr olduğu bir çok şikâyetlerle sabit olduğundan bunlar üzerinde de tahkikat yapılmaktadır. Yapılan tetkikler göstermiştir ki otomobil fiatîarı harbden evvelkine nazaran aşağı yukan sabit kalmıştır. Yalnız acentalar iskonto miktarlarını yzaltmak suretile yüzde 10 15 miktarında bir arttırma yapmışlardır. Buna mukabil yedek aksam fiatîarı görülmemiş bir hadde yükseUümiş ve müthiş bir ihtikâr yapılmağa baslanmı^tır. Umumiyetle hâsıl olan kanaat. muayyen maddelerdeki kadar olmamakla beraber az çck b.itün satılan maddelerde ihtikâr yapıldığı merkezindedir. Fırsat düşkünlerinin yarattıŞı ve perakendeci esnafm da sürüklendiği bu hareketi onlemek için çok seri ve şiddetli davranma<c !üzumlu görülmektedir. Havalar niçin soğuk gidîyor? Rasadhane bunda bir fevkalâdelik görmüyor Mayısın sonların yaKlaştığımız halde hovalar bir türlü düzelmemiştir. Acı soğuklann devanu, bilhassa sayfiyelere erkenden göç edenler için can sıkan bir sey olmuştur. Yazhk kıyafetlerile sokaklarda dolaşmağa cesaret eden bir çok kimseler, bu ihtiyatsızlıklarınm cezasını, en hafifinden nezle ve gripe yakalanmak suretile ödemektedirler. Havalar, hele son iki gündenberi, çok serinlemiştir. Suhunet akşamlan 3 3,5 dereceye kadar iniyor. Halbuki bu mevsimde ha\aların normal olarak 11 dereceden aşağı duşmemesi lâzundır. Kandilh rasadhamesinden aldığımız malumata göre, mayıs ayının ortalarında havalaruı bu kadar serin gidişinde bir fevkalâdelik yoktur. Meselâ 1912 senesi mayısının on birinci günü hararet 3,3, 1915 senesi mayısının sekizinci günü sadece 3, 1919 mayısının on dordüncü günü 4,6, 1935 mayısının beşinde 4,3 derece olarak kaydedilmiştir. Dünku sıcaklık ise 6,3 idi Vakıâ, bu rakam me\simin vasatî hararet derecesine nazaran 35ağı ise de. diğer senelerin ayni ayı içindeki günlerle mukayesesi, 1940 senesi mayıs ayının pek de aleyhinde değildir. Kar yağdığı zamanlar pek çok olmuştur. Havaların serin gitmesi, mevEimin en güzel hediyesi olan marulların neşvüneması üzerine tesir etmiş ve bostanîsrda bu sene pek az marul yetiştiği gibi yetişen marullar da göbeklenememiştir. Yakında havaların düzeelceği ve sıcakların başlamakta gecikmiveceği umulmaktadır. Avrupa ateşler içinde elçikanın ortasına ve civarındaki Fransız arazisine temerküz eden büyük muharebe şiddetle devam ediyor. Amerikalı müşahidlerin tahminlerine göre iki taraftan bu muharebeye iştirak eden kuvvetlerin yekunu iki milyon askerdir. Cephe Brüksele doğru şarktan garba kaymıştır. Evvelce Alber kanalı boyunda bulunan cephenin şark ve şimal kısmı Anversle Louvain arasında ve Dyle nehri boyuna gelmektedir. Burada lngiliz kuvvetleri Belçikalılarla birlikte mukavemete çalışıyorlar. Louvain den cephe Namur kalesine inmekte ve burada Meuse nehrini Fransa arazisindeki Givet ve Sadana kadar takib etmektedir. Cephenin bu cenubu şarkî kısmında Fransızların kuvvei külliyesi Almanların ilerlemesine mâni olmağa çalışıyor. Artık muharebe mevziî ve sabit olmak mahiyetini kaybederek tam manasile bir hareket harbi şeklini almış bulunuyor. Bu harekât büyük Avrupa harbinin mukadderatını tayin edecektir. Fransız Başvekili Reynaud dünkü hitabesinde Almanyanın bütün varkuvvetini toplayıp Fransanm üzerine yükjemiş olduğunu ve gayesi Fransayı tamamile ezerek bütün Avrupaya hakimiyet olduğunu söylemiş ve Fransanm yaşaması için bütün Fransız milletinin her fedakârlığı göze almasının zarurî olduğunu söylemiştir. Almanyanın olduğu gibi Fransanm da Avrupa karasında büyük bir devlet olarak yaşayıp yaşıyamıyacağı Belçikadaki tarihin en büyük muharebesinin vereceği neticeye bağlı olduğuna artık şüphe kalmamıştır. Bunun için Fransızlar fevkalbeşer gayretle muharebeyi kazanmağa çalışıyorlar. Diğer taraftan Ingilterenin mukadderatı Belçikadaki büyük muharebenin sonuna bağhdır. Çünkü bu muharebeyi Almanlar kazandıkları takdirde büyük hava kuvvetlerile lngiltereye hücumlar yapacaklardır. Bunun için Londra bir gün harb ateşinin bellibaşlı bir hedefi olabilir. Avrupanın garbında emin bir memleket kalmamış gibidir. En emin memleket sayılan Isviçrenin de yarın harb sahası olması ve Belçika muharebesini kazanabilirse Alman ordusunun Isviçreden sarkarak İtalyan ordusile birleşmeğe çalışacağı anlaşılıyor. îzmirden Almanyaya yapılan ihracat Nisan ayında yarım milyon liralık mal satıldı Izmir (Hususî) Harbin başladığı gündenberi dirhera mal göndermediğimiz Almanyaya, yapılan son bir muvakkat anlaşmadan sonra yeniden ihracata başlanmışür. Geçen nisan ayında, İzmir limanından Almanyaya 1,245,267 kilo ve 520,392 liralık ihracat yapılmıştır. Aylık ıstatistikte bu rakam, Ingiltere, Fransa, İtalya ve Amerikadan sonra en kabarık yekunu teşkil etmektedir. ihracat, çekirdeksiz kuru üzüm ve tütün üzerine olmuştur. Üzüm 539,657 kilo ve 101,844 liralık, tütün de 705j610 kilo ve 418,548 lira tutmuştur. İtalyaya geçen ay yapılan ihracat 3,289,166 kilo ve 141,584 liradır. Bu rakam geçen ayın ihracatından 514,952 lira noksandır. Gerçekten İtalyaya ihracatımız azalmış, ticaretimiz gevşemiştir. Bunun bazı sebebleri var. İtalyadan alacağımız pek az kalmıştır. Bundan sonra yapılacak ihracutın peşin paraya istinad etmesi istenmekte ve fakat İtalya ile bu hususta bir anla.şmaya varmak güçleşmektedır. Fiat ve tediye şekilleri de ihtilâfa yol açmaktadır. Buna mukabil, İngiltere ve Fransaya yapıtmakta olan ihracat iyi bir tarzda inkişaf etmektedir: Geçen ay içinde lngiltereye İzmir lirr.anından 1,045.840 lira kıymetinde mal gönderilmiştir. Fransaya gönderilen malm kıymeti 149.344 lira tutmuştur. Fransanm bizden yaptırı ithalât, lngiltereye nazaran azdır. Maamafih, Fransızların bizden yeniden 5 milyon !ira kıymetinde tütün alacaklarına aid haber piyasada çok iyi tesir yapmış ve memnuniyet uyandırmıştır. Bundan da anîaşılıyor ki, müttefikler Türkiyeden mal almak hususunda yekdiğerinden akalmak istememektedırler. »•• ÜNİVERSİTEDE Doçentlik imtihanı Üniversiteye almacak doçentlerin imtihanlarına devam olunmaktadır. Üniversite idaresi muhtelif fakültelerde münhal bulunan doçentliklere mahsus olmak üzere yeni bir liste daha hazırlamışür. Yeni doçent alınacak dersler şunlardır: Ceza hukuku, iktısad, ispençiyarî kinıya, umumî fizik, romenoloji, Türk edebiyatı tarihi, umumî Türkiye tarihi, hayatî ve tıbbî kimya, mikrobiyoloji, umumî fiziyoloji, sinir hastai'Jc ları. Bu suretle önümüzdeki ders senesinde Üni versitede hiç bir açık doçentlik kalmamış bu lunacaktır. Pasif korunma hareketleri Haftanın muayyen günlerinde itfaiye grupIarında kurs ve tatbikat gören pasif korunma ekipleri otuz saatlik tatbikat müddetini ikmal ettıklerinden 3800 kişiyi ihtiva eden ekipin vazifesi nihayet bulmuştur. Ayni zamanda fabrika ve müessesatta teşekkül eden itfaiye grjplarının şefleri için açılmış olan kursların birincisi de dün nihayet bulmuştur. Bunlar da 720 kişidir. Bunlardan sonra ikinci ekipler faaliyete geçeceklerdir. Türkler, şövalyelere karşı, kahramanlara lâyık olan hürmeti gösterdiler. Silâhlarını muhafaza etmek serefini bahşedeBunun için Isviçre şimdiden tahliye edirek, kaleden çıkıp gitmelerine müsaade Çalışmaktan menedilen artistlerin hemen hep liyor. Milletler Cemiyeti müesseseleri ve Feriköy Ermeni kilisesine girerek bir palto ettiler. lngiliz şövalyeleri de diğer şö aşırmaktan İstanbul altıncı asliye ceza mahkesi menıleketimizden aynlmışlardır. Evvelce dc beynelmilel banka ve beynelmilel mesai valyeler gibi Malta adasına gidip yerleş mesinde muhakeme edilen Harotyanın, sekiz ay yazdığımız gibi bunların az bir kısmı memle ketlerine donmüşler, yansından fazlası şark bürosu şimdiden taşınıyor. Bunların evraTürklerin bugünkü umumî hücumları, tiler. Fakat bunlardan bazılan lngiltereye hapsine karar verümiş, bu müddet iki aya inmemleketlerine gitmişlerdir. Henüz memleke kı meçhul mahallere nakledilmiştir. cidden müthişti. Muhasaranın devam etti gittiler.. Oradaki vatandaşlarına, uzun u dirilmiştir. İki ayı mevkuf olarak bitirdiğinden, timizde bulunan ve miktarı pek az olan bu arYalnız sulh ve sükun Avrupanın cenuTevkifaneden çıkmıştır. ği müddet zarfında, bu kadar kanlı bir zun harb hâtıralarını nakleylediler. tistler de yakında gideceklerdir. Miktan ancak bu garbisinde hükmünü sürmektedir. Ruhücum görülmemişti... Fakat o gün TürkBütün bu hikâyeler, lngilizlcıle Türk15 veya 20 kadar olan bu artistler kendilerın men hükumetinin neşir vasıta3i Romania lerin on beş bin asker feda etmelerine rağ leri bir kat daha tanıttı. Ve Türk cengâden evvel giden arkadaşlaı ının şark memleketmen, gene beklenilen kat'î zafer elde edi verliği, ağızdan ağıza intikal ederek, Indün şu satırları yazmıştır: «Umumî endilerinde angajman temin etmelerini ve kendi lemedi. Ancak, Yeniçeri ağası lspanyol gilterenin en hücra köylerine yayıldı. şeye rağmen garbdaki kanlı facia Bal" Geçen sene mayısın yirminci gecesı, Beyoğlari için de yapacakları teşebbüslerin neticeleburcuna girerek bayrağını dikti. Fakat, kan hükumetîerinin şimdiki harbi bir kat ııni beklemektedirler. Diğer taraftan, Türkler de Ingilizleri lunda oturan Fransuvanın evine hile ile gireihtiyat kuvvetlerinin yetismesi üzerine, bu muharebede çok yakmdan tanımışlar.. rek onu karyola demirine bağladıkları ve &oydaha karıştıracak ve vahimleştirecek herakşama doğru geri çekildi. Mustafa Paşa Radostan dönen Türk askerleri de, ora dukları iddia olunanların muhakemesi birmiîtır. hangi suretle en küçük bir jest ve hareBeyoğlunda mevcud 12 bar, son vaziyet ucenın hücum kolundan bir bölük de, lngiliz daki maceralarını herkese anlatmışlardı. istanbul birinci Ağırceza mahkemesi, bunlar kette bulunmamak azmini değiştirmiye rine içkili lokanta olduklarını iddıa ettıklerindan Raolün iki sene iki ay yirmi gün, Marko burcunun yanındaki gedikten dalarak, iç Bu kanlı maceralar da, her tarafa yay:ldı. den kendılerine ancak saat bire kadar açık bu cektir.» Vitali ile Kiryakonun birer buçuk sene, Jorjun kalenin duvarlarına kadar ileriledi. Lâkin O hikâyeler de, az zaman zarfında, efsalunmalarına müsaade edilmiştiı. Bunlar bar olada dokuz ay hapse konulmalarını kararlaştır Muharrem Feyzi TOGAY o da uzun müddet sebat edemedi. nevî birer menkıbe halini aldı. rak kaldıkları takdirde lokantalrın mükellef olmışhr. Hâdisenin sübut şekline göre, FransoBu müthiş boğuşma, iki tarafı da o kaduklrı vergiye göre beş misli fazla vergi verva ile yakından tanısan Raolün tertib ve teşdar yormuş ve hırpalamıştı ki, uzun zameleri lâzım gelmektedir. On iki bardan ancak vikile, önce Jorj evin kapısını çalmış, yukarıdan iki tanesi bar halinde kalmak üzere müracaat man muharebe, sadece topçu düellosuna seslenen Fransova, aşağıdan ıben, Jorjum» ceGeçen ay içinde Izmir limanından yapılan ih etmişler, kendilerinin bu müracaati kabul edivabını alınca, Raol gibi yakından tanıştığı bu inhisar etti. yekunu 25,028,976 kilo ve lerek saat iki buçuğa kadar açık kalmalarına isimdeki başka bir delikanhnın geldiğini san racatın umum Bu esnada, lngiliz burcu mıntakasına müsaade edilmiştir. Bunlar barlarında Türk temış, kapıyı açmnj, gelen Jorju görünce, onu da 4,429,983 liradır. memur olan serdar Mustafa Paşa, Mısır Birinci Süleyman devrinde, Türklerle * Yeni Bilecik meb'usluğuna seçilen Kasııa Maddelerin ilıracatına gelince mevsim başjn baası artist bulunduracaklardır. valiliğine tayin olunarak gitti. Onun vazi Avrupalıların münasebeti bir hayli geniş misafir etmiş, gelen Jorj, sokak kapısını aralık Gülün Bükreşte iştirak ettiği ticaret heyetimızbırakmış ve evevlce Rfiölün hazırladığı plâna dan nisan ayı nihayetine kadar yapılan üzüm fesi, üçüncü vezir Ahmed Pasaya veril lemişti. Muhtelif milletlere mensub tüccarden aynlarak dün şehrimize gelmiştir. Kasııa göre, Marko Vitali ile Kiryako, sonradan aralık ihracatı 50,605.9 tondur. Rekolte 75 bin ton olGülün Ankarada Mecliste yemin ettikten sonıa lar, Istanbula gelerek Galataya yerleşmiş kapıdan içeriye girmişler ve hep birlikte Fran duğuna göre daha elde 2425 bin ton kadar ümişti. derhal Bükreşe dönerek pamuk müşaviri oiaGerek Padişah Süleyman ve gerek ye lerdi. sovayı bağlamışlar, parasım almışlar ve kaçmış züm vardır. Geçen sene bu müddet içmde yaoHaliç idaresi, Belediyeden yirmi bin liralık ni kumandan, şuna hükmediyorlardı ki; Bunların aralarında, Ingilizlere tesadüf lar. Dava, kapalı celsede görülerek, verilen ka tığımız ihracat 65.439.5 ton idi. Almanyarun mah bir yardım taleb etmişti. Belediye, bu yardımı rak bulunduğu heyete iltihak edecektir. rec mevkiinden çekilmesine rağmen bu yıl bürar açık celsede bildirilmiştir. * Haricden getirilecek deriler için Deri İthabütün kale muhitinde en çok mukavemet edilemiyordu. fazla tahsisattan temine çalışacaktır. Haliç vatün gayritabiî şartlar içinde bu kadar noksanlılâl Birlığine 9000 sterlinlik bir akrediüf açıl eden ve bu mukavemetle de, diğer burcVakıâ İkinci Beyazıd devrinde ( 1 5 0 3 pur idaresi halen zarar etmemekle beraber kâr ğı hatta memnuniyetle karşılamak icab eder. lann maddî ve manevî kuvvetlerini tak tarihinde) Avusturyanın (Ofen) şehrinde da etmemektedir. Yalnız idare tamire muhtac mıştır. Mevsim başından nisan nihayetine kadar ya vapurları tamir ettirememekte ve iskclelerin * Ziraat Bankası isteyen tüccardan devltt viye eyleyen nokta, lngiliz burcudur. Eğer akdedilen muahedede diğer bazı Avrupılan incir ihracatı da 28 394,6 tondur. Rekoıre bozuk yerleri de ıslah edilememektedir. Yiımi namına yapağı mubayaatına dünden itibaren bu burc zaptedilecek olursa, vaziyet de pa devletleri meyanında Ingilizlere de Ötedenberî aşırmaktan suçlu olarak İstanbul 40 bin tondur. Demek, elde 1112 bin ton incir bin liralık yardım yapıldıktan sonra bu tamir başlamıştır. Yeni çuval bulunamadığmdan bar.ğisecek... Bütün kale, kolayca sukut ede Türkiyede ticaret hakları verilmişti. Fa altıncı asliye ceza mahkemesinde mevkufen vardır. Şimdiki halde en fazla incir alan Fran ve ıslahat icra edilecektir. Belediyenin eski Hakaca alınacak yapağıların eskj çuvallarda bu cektir... Bunun için, her şeyden evvel, ln kat Ingilizler ticaretleri henüz lâyıkile muhakeme edilen İbrahim, muhakemenin bir sadır. liç şirketinden temettü hissesi olmak üzere 114 lunması da kabul olunmuştur. giliz burcu ele geçirilmelidir. inkişaf etmediği için Türklerle esaslı bir safhasmda bazı sözler söylemiş, hakkında zabıt Son ay içinde yalnız Rumanyaya olmak üze bin liralık bir alacağı vardır. Şirket vaktile 9 turularak, mahkemeyi tahkir maddesinden İs* Türk Gümrük Komisyoncular Birliği yeni Bu hüküm verildikten sonra, Ahmed şekilde ticaret işlerine girişmemişlerdi. re 156.3 ton pamuk ihrac edilmiştir. Pamuğun milyon yolcu nakletmekte idi. Otobüs ve dığer tanbul dö'rdüncü asliye ceza mahkemesinde muPaşa derhal faaliyete atıldı. tngiliz burcuArada sırada, Istanbula bir kaç Inşyliz elde kahp satılmaması gibi bir tehlike ihtimali nakil vasıtalarınm çoğalmasından bu miktar 3 idare heyeti dün İstanbul Gümrükleri Başmü hakeme edilmiştir. Hâdisenin gectiği mahkemedürü Methiyi ziyaret etmiştir. Başmüdür, karnun altına, muhtelif lâğımlar kazdırdı. icaret gemisi ve bir iki lngiliz tüccarı gerin kâtibi Nahide, mübaşiri Cemal, jandarma mevzuu bahis değildır. Pamuk, «beyaz altm» milyon kişiye inmiştir. Eski şirketin hukukî vaBaşta, Yeniçeri ağası Bali Bey olduğu liyordu Fakat bunlar, memleketlerine çok Atıf, posta tevzi memuru Fahreddin şahid ola kıymetini asıl harb yıHarında göstereceğinden ziyeti de İktısad Vekâletince tetkik edilmekte neli komisyoncuların temiz, dürüst ve hüsnüniyet sahıbi kimseler olduğunu tebarüz ettirerek halde, güzide bir hücum kuvveti hazırladı. uzak olan bir muhitte uzun zaman kalmı rak dinlenilmişlerdir. Muhakeme, polis memuru ihracatı da istihlâkâtı da meleket menfaatine dir. komisyonculara azamî kolayhk gösterileceğini Teşrinievvelin 12 nci günü, bu lâğım yorlar, işlerini bitirir bitirmez, derhal av Feridin de dinlenilmesi için pazartesiye kal dir. Bunun için, pamuk piyasasında daima nikbin bir hava vardır ve fiatlar memnuniyetbahş. vadetmiştir. lar patladı. Kale bedenlerinin altına ka det ediyorlardı. mıştır. tır. dar sokulan hücum kolları, açılan gedik* Üniversite Yabancı Diller mektebinde dünlstanbuldaki tngiliz ticareti, ancak IkinZeytinvağı ihracatımız da iyi gitmektedir. Nilerden içeri atıldı... Bu hücum o kadar i Selim devrinin sonlarına doğru bavladı; Esld tekaüd kanununa tevfikan maaş alan den itibaren imtihanlara başlanmışür. Bu sene san avında 1,624.8 ton ihracat yapılmışhr. Zeykat'î ve şedid idi ki, muvaffakiyet muhak Üçüncü Murad devrinde, inkişaf etti. mutekaid, dul ve yetimlere yapılan yüzde yir imtihanlarda muvaffak olamıyanlan yetiştir • tinyağını en çok alan memlpket İtalvadır. Gekaktı. Türk muhacimlerini bir kaç kademe mi beş nispetindeki zamlardan hususî veya ınek üzere her lisandan üçer tane yaz kuru ihFakat bu inkişaf, ticaret işlerinin tabiî çen ay içinde İtalya 1.145,8 ton zeytinyaSı almülhak bütçelerden maaş alanlarm da istifade das edilecek ve kurlar hazirandan itibaren faa« li saflar halinde karşılayan lngiliz şöval bir mecraya girmesinden ziyade, siyasî bir mıştır. Venezüela, Unıçuay, Ariantin ikinri deedip etmiyecekleri henüz malum değildir. Bu liyete geçeceklerdir. AJTÛ zamanda bu kurlar İspanvaya bundan üç buçuk sene evvel ihrac recede müsterilerimiz ara<;ındadır. yeleri, bütün kuvvetlerile çarpışmakta de sebebden ileri gelmişti. Bu sebebi doğuhususta alâkadar makamlara müracaatler ya serbest olacak, haricden istifade etmek isteyenvam ederek adım adım gerilemişler... Ar ran âmil de, o esnada Ingiltere hükumeti olunuD Lspanya harbinin zuhuru üzerine orada pılmaktadır. Bu arada bilhassa maaşlarını mül )er de kurlara devam edebileceklerdir. tık burcun haricî siperlerine dayanmışlar ile lspanya hükumeti arasında hükümfer Cumhuriyet hükumeti tarafmdan vaayed oluhak bütçeden alan Evkafın eski mütekaid, dul nan vumurtalarunıza aid paralar aradan geçen dı. * İki gün evvel İstanbula gelen Fransa devlet ma olan şiddetli münaferet ve siyasî gerve yetimleri, ayni atıfetten kendilerinin de isbu müddet zarfında bir türlü ihracat tacirleriFakat o sırada, Yeniçeri ağası Bali Bey ginlikti. müşaviri ve Maliye Nezareti Teftiş heyeti reisi tifade etmelerini dilemektedirler. mize verilememişti. Geçen sene Ticaret Vekâleti bir kaç yerinden yaralandı. Kanlar içinde O tarihte Osmanlı imperatorluğunun İspanya blokajından karşılanmak üzere mallaİstanbul Evkaf Başmüdürü Hüsameddin, dün M. Lakar Ka>ye dünkü trenle Ankaraya git miştir. Fransız maliyecisi Ankarada hükumetle yere yuvarlandı. Yeniçeriler, kumanda Sadnazamı olan Sokollu Mehmed Pasa, rın bedelinin tamamen tesviyesini Cumhuriypt . , , . bir muharririmize bu hususta demiştir ki: Bir kac gundenberı Akdemz hmanlarına olc ı c v * • ... , ,„ ,. dan mahrum kaldı. Avrupanın muhtelif hükumetlerile ticaret Merkez Bankasma bildirdiği halde Merkez Ban , .,: ,. j ı ı . T E\kaf butçesı yuksek Meclısin utasdıkına bazı temaslarda bulunacaktır. • . . u , , , aauJ'v"u' Bu hal, vaziyeti derhal değiştirdi. Hü mukaveleleri akdediyor, Türk ve ecnebi kası iki imza, banka mektubu gibi yeni şartlar dugu gıbı limanımıza da gelmeleri seyrekîasTiiş , • * Lise ve ortamekteb'erin imtihan îşlerinc ' * ^ olan Italyan vapurlarına Türkiye lımanlarına ıktıran etmiş olduğundan, yakında tebliğ edilecum kolları, birdenbire felce uğrayıverdi. ticaretinin hududlarını genişletmek için ileri sürmüş, bir taraftan da vesikalar istenmişaid Maarif müdürlüğünde yapılmakta olan haserbestçe sefer yapmak ve yük almak müsa.'d'si ceğini umuyoruz. Butçe tebliğ edilince, müte lngiliz şövalyeleri, Türklerin sarsıldığı bütün yagretini sarfeyleyordu. tir. Haıbuki vazıyed olunan mallar hakkında verilmiştir. Bu karardan sonra limanımıza iki kaid, dul ve yetimlere yapılan zamların, Evka zırlıklar dün bitirilmiştir. İstanbul mektebleri nı hissettiler. Derhal, mukabil taarruza Bu cümleden olmak üzere (lspanya) yumurtacılarda fazla vesika bulunmadığmdan İtalyan vapuru yüklü olarak gelmiştir. Bunîar fın mütekaid, dul ve yetimlerine de teşmil edi için 73, lise bitirme ve ortamekteb devlet imtigetiler. dan biri arpa alarak gidecektir. lip edilmediği anlaşılacakür. Şimdiden bu hu hanı komisyonu seçilmiştir. hükumetile bir ticaret muahedesi akdedil mesele yeni bir çıkmaza girmiş olmaktadu. Yumurta İhracat Birliğinde toplanan tacirler Hiçbir Yeniçeri zabiti derhal Bali Be mek için müzakerelere başlanmıştı. Ht.tta, Komisyon azalarile, faaliyette bulunacakîan Akdenizde vaziyetin henüz tava7nıh etmesi susta bir şey söylemek mümkün değildir.» yin yerine geçerek vaziyeti idare edecek muahedenin esasları da kararlaştırılmıştı. bu işin artık halli için doğruca Ticaret Vekili dolayısile deniz nakliyatı harb sigorta rizikclan mekteblerin isimleri bir cetvel halinde Maarif f'erecede dirayet gösteremedi. Hücum Ingiltere hükumeti bunu haber alır almaz, Nazmi Topçoğluna müracaate karar vermişler binde beşe vükselmiştir. Vekâletine gönderilmiştir. lollan, kanlı döğüşmelerine devam ede telâşa kapıldı. Türkleri yakından tanımak, dir. * Rasadhaneye taalluk eden bazı işleri inrek adım adım geri çekildi... lngiliz şö onlarla uyuşmak.. ve sonra da, IspanyolTürk Armatörler Birliğinde dün sabah millî tac etmek üzere bir müddettenberi Ankarada armatörler bir toplantı yaparak Ankarada alâ bulunan Kandilli Rasadhanesi müdürü profesör •••alyeleri, o gün de burclarını, böylece lar aleyhinde bir silâh gibi kullanmak için, Denıir, teneke, kalay ve bakır ithalât limited kadar makamlar nezdinde temaslar yapan he Fatin, pazartesi günü İstanbula dönecektir. kurtarabilmişlerdi. (Vilyam Hare Bone), (Edvard Elbon), şirketlerinin heyeti umumiyeleri dün sabah Bevoğlu kaymakamlığı dahilinde bir sencde Yeniçeri ağasının yaralanması ve kaza (Rişar Stapey) isminde üç zatı lstanbula Mıntaka Ticaret müdür muavinliği merkezinde 20,000 esnafa ceza verilmiştir. Bu cezaların ye yetin verdiği izahat dinlenmiştir. Heyet namına verilen izahatta Münakalât Venılmak derecesine gelen bir zaferin kay yolladı. yapılmıştır. Bu şirketlerin hepsinin heyeti umu kunu 60,000 lira tutmaktadır. Tecziye edilen kâletinin birliğin deniz nakliyaü işini bir elden bolması, Türklere pek acı geldi. Fakat, Bu zatlar, lstanbula geldiler. Sadrıa miyesinde kararname iktızasmdan olarak şir yirmi bin esnaftan 10,000 i vesaiti nakliye sa idare ve deruhde etmek kararını iyi karşıladığı hibleri olmasına rağmen bunlan tamamile bebu hücum sırasmda, diğer taarruz kolları zamdan mülâkat taleb ettiler. Hâmil ol ketlerin feshine karar verilmiştir. söylencrek bu işin tatbik şekli üzerinde yapılan Nüshası 5 kuruştnr tarafmdan, Provans şövalyelerinin müda duklan itimadnameyi gösterdiler. Bundan sonra toplu olarak bütün madenî eş lediye nizamat ve ahkâmına riayete mecbur et temaslar etrafile anlatılmıştır. mek imkânı hasıl olamamıştır. Türkiye Harie fı« ettikleri burcun zaptolunması, kalbBu arada birliğe iştirak etmek istemiyen üç Kraliçemiz, Haşmetlu Elizabet Haz ya ve maheme ithal eden tacirleri içine alarak armatörün vaziyeti de mevzuu bahsolmuştur. için için lere biraz teselli verdi. retleri, hükümdarınız Sultan Murad Haz madenî eşya ve malzeme ithalât birliği kurul1400 Kr. 2700 Kr. Bugünden sonra, artık fngiliz burcu ü retlerine ve bütün Türk milletine karşı gı masına karar verilmiştir. Senelik Galatada Şarabiskelesi civarında oturan Ah Bugün Manifatura limited şirketi, pazartesi 1450 > 750 » Altı ayhk zerine yapılan hücumlara nihayet verildi. yaben büyük bir hürmet ve muhabbet medin iki yaşındaki oğlu Salih, Mumhane cad Çakmakçılarda Kilid hanında oturan sabıkah günü de Deri ve yardımcı maddeler ithalât ta800 » 400 > Üç ayhk Kale muhitindeki diğej muharebeler de beslemektedir. En büyük arzusu, iki hüdesinde oynarken, Hasanm idaresindeki yük a eroincilerden Kör Almin eroin sattığı haber acirleri limited şirketi heyeti umumiyeleri top150 > Bir aylık Yoktur şir'detini kaybetti. rabasının çarpmasına maruz kalarak başından lınmış ve alınan tertibatla dün odasında külli kumet ve iki millet arasında dostane miilanacaktır. yaralanmış, Şişli Çocuk hastanesinde tedavi al yetli mıktardaki eroini paketlere taksim edertki taraf da, askerlik ve kahramanlık nasebetler tesis etmektir. Eğer, zatı şahaTeşekkül eden birliklere aid heyeti umumiye tına alınmıştır. iMbarile vazifesini yapmıştı. Ve artık ne ne de ayni arzuyu gösterirlerse bir ticaken suç üstünde yakalanmıştır. zabıtları derhal Ankaraya gönderilmektedü'. * Şcför Mustafanın İdaresindeki kamyon, Sabıkah esrar saücılarmdan Hüseynin dün Gazetemize gönderilen evrak ve yazılar neşre» *'~e, iki taraftan birinin talih ve mukad ret mukavelenamesi Eikdedelim. Bunların teşekkülü tasdik olunduktan sonra Karaköyden geçerken, Hasan adında birine çarGalatada şüpheli bir şeki'.de dolaştığı görülerek I diUin, edilmesin iade edilmez ve zıyaından c • atma kalmıstı. Dediler. heyeti umumiyeler tekrar toplanarak heyeti parak yaralanmasına sebebiyet vermiştir. Ha yakalanmış ve üzerinde yapılan araştınnada 40 mes'uliyet kabul olunmaz. Bu talih, ancak teşrinisani ayının 30 unUJevam ediyor) idare seçünlerini yapacaktır. san tedavi altına alınmıs, şoför yakalanmıştır. gram esrar bulunmustur, •' ADLİYEDE Dört aya mahkum olan hırsız MÜTEFERRtK Ecnebi artistlerin çoğu gitti Gizli bakılan bir davanın kararı bildirildi 12 bardan ikisi açık kaldı Ingiltere hükumetile ilk resmî münasebet KISA HÂBERLER I Halic idaresinin istediği yardım Mahkemeye hakaret eden bir maznun IKTISAD Ispanyadan almacak yumurta bedeli Mütekaid, dul ve yetimlere yapılan zam DENİZLERDE İtalyan vapurları limanımıza sefere basladılar Kurulan ithalât birlikleri Türk Armatörler Birliğinde dünkü içtima JjEHtR tSLERt Yirmi bin esnafa ceza kesildi CUMHURİYET İki kaza Abone şeraiti f Yakalanan eroinciler Dikkat