3 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BüYUGü Çıkar çıkmaz büyük bir rağbete mazhar olan bu güzel eserin, ikinci tab'ı çıktu Cildli 125 kurus, cfldsiz 100 kuruştur. Bütün bayilerden ve müvezzilerden isteyiniz. Onaltıncı yıl sayı: 5738 umhuriy İSTANBUL = CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbtd. No. 246 Telefon: Bajmuharrir: 22366. Tahrir hcyeti: 24298. ldare ve matbaa kısmı: 24299 24290 MODEL Mevsimin en son modellerile dolu olarak çıkti. BUtUn bayllerden isteyiniz. Mayıs Sayısı Cuma 3 Mayıs 1940 Fiatı yalnız 15 kuruştur. üttefik Donanma Akdenizde Çemberlayn dedi ki: ir tabiye degişikligi «Norveç harbini keybetmiş değiliz İngiliz Fransız donanması Iskenderiye yolunda Almanların Balkanlara hücumu ihtimaline karşı hazırız» İtalya harbe girmiyeceğine Amerikayı ikna etmiş Vaziyet lehimizedir, ve bazı Andelsnes havalisinde harekât terakki halindedir bulunan ingiliz Fransız kıtaatı geri alındı Londra 2 (aa.) İngiliz Harbiye Nezaretinin tebüği: Birkaç gündenberi Trondheim'üı cenubunda harekâtta bulunan müttefik kuvvetleri, bir çok düşman hücumlarıru geri püskürttukten sonra düşman kuvvetlerinin gittikçe daha fazlalaşan adedi sebebile geri çekilmişlerdir. Müttefik kıt'aları, Andalsnes'de ve AndaL^nes dvarındaki diğer Umanlarda tekrar gemılere irkâb edilmışlerdir. Narvik mıntakasmda harekât devam etmektedir. Müfrezelerimiz düşmanla temasa gelmiştir. Namsosta kayda* değer yeni bir şey yoktur. Narvik ve Namsos'ta muharebe devam ediyor Hava kuvvetleri dün Alman üslerini muvaffakiyetle bombardıman ettiler Berlin 2 (a.a.) Ordu başkumandanlığı tebBittern avizosu battt Amirallık daıresı, 1190 tonılâtoluk Bittern is liğ ediyor: Ingılız filosuna mensub, tayyare nakliye gemindeki İngiliz harb avizosunun battığım bildirmilerinin de dahil bulunduğu, oldukça kuvvetli mektedir. bir grup mayısın birinci günü, Norve^ın tfarb Alman tebliği sahiline yaklaşmıştır. Bu haber aluur almmaz, Berlin 2 (a.a.) Ordu başkumandanlığı teb Alman harb tayyarelerinden mürekkeb bir ri • lotillâ, Norveçteki üssünden hareket etmişur. liği: Düşman avcı tayyarelerinin çok faal müdaIntizamsız bir şekilde çekilen İngilizlerin, intizamh surette takibi esnasında Alman kıt'a faası ve bütün harb gemilerinin teksif edilen lArkası Sa. 5 sutun 6 da) lan Andelnes'e varmışlar ve saat 15 te gamalı ••ıııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııuııııııııııııiHHiııuıiııuıııııııııııııtııııııııııııııııuııııııııııııııııııııııımınııııııııı Amirallığın tebliği Londra 2 (a.a.) Amirallık dairesi, bugün aşağıdaki tebliği neşretmiştir: ingiliz hava kuvvetlerine mensub tayyarelor, Norveç ve Danimarka hava üsleri üzerinde tazyiklerini devam ettirmişlerdir. Stavanger hava meydanı dün sabah iki kere bombardıman edilmiş ve bu tayyare meydanından başka Aalberg ve Forenbu tayyare meydanarı da şiddetli bombardımana tâbi tutulmuştur. ŞimAİ denizinin cenub mıntakası üzerinde yapılan bir uçuşta, tayyarelerimizin binsi Nordemeg adası civarında bir düşman tayyaresüıe raslanıiş ve bu tayyareyi düşürmüştür. Bu harekât esnasında, hava kuvvetlerimiz hiç bir hasara uğramamış, hiç bir kayıb kaydetme haçı hâmil bayrağı şehre çekmişlerdir. mistır. Bir deniz maharebesi Londra, 2(Hu»usî) Harbin, /\vrupanın diğer kısımlarım teşkil eden daha hayatl «ahalara yayılması ihtimali iizerine mılttetıkierın Trondheını mıntakasını tahliye ettikleri resmen bildirilmektedir Bu Denizlere hâkim olan mütte cephedeki müttefik kuvvetleri, Trondheim fikler buna ilâveten bir de ha cenubunda kâin Andelsens limanından valara hâkim olacak olurlarsa vapurlara irkâb edilerek, diğer noktalara harbin akibeti kendiliğinden sevkedilmiştir. Tahliye ameliyesi muvaffakiyetle ve bir tek kişi zayiat vermeden gelmek üzere artık kat'iyelle intac edilmiştir. İngiliz Başvekili Çembergörülmiif ve anlaşılrm? olur. layn, Avam Kamarasının dünkü celsesinde, mutadı veçhile hâdiseyi olduğu gibi eni harbin yürüyüşünde ergeç anlatmıç ve tahliye karannın bir hafta evvel verildiğini tebarüz ettirdikten sonra, sözünü söyleyecek silâh iyiden müttefiklerin kuvvetlerini hayatî sahalariyıye belirmiştir: Uçak. Bu bir si dan uzaklaştırmağa matuf Alman tuzağılâh ki onun önünde mesafe ve zaman siliniyor. Ayaklannda yakıcı ve yıkıcı mermil.erin her çeşidini taşıyan kırlangıc kuşlan. Şimal denizine ve Norveç sahillerine nezaret eden İngiliz filosunun Amiral gemisi \Varspite Narvik önlerinde Hava hakuriyeti na düşmemek üzere İngiliz ve Fransız donanmasının mühim bir kısmınm Şarkî Akdenize gönderildiğini de ilâve etmigtir. IIIIHIimMMIIIIUIUIIIIIIIMItlllllHlltlllflllHIIIIIIIIIHIIIIIItllllllllMMIIIIllllllllHlllllllllll EaveU $at>ır ~* Basvekil Chamberlayn, Avam kamaruındfclti bpyanaüna şoyle başlamışür: « Avam kamarası azasmdan sabırlı olmslarını rica ederim. Zira, henüz bitmemiş olan plânlar ve harekât hakkındaki tafsilâtı ifşa etmek imkârtsızdır. Bu gün, ancak kısa beyanatta bulunabıleceğim. Bu beyanaü, daha etraflı beyanat takib edecektir. Fakat umid ederim ki, ya Çörçil ve yahud bizzat ben, önümüzdeki hafta bidayetinde, Avam kamarasının bütün meseleyi alınan haberlere istinaden münakaşa etmek istediği zaman, daha uzun izahat verebilecek vaziyette bulunacağız. Geringin B<dkanr$eyahati Mareşalın Balkanlıları temin için Kral Karol ve Prens PoFle birer mülâkat yapacağı ısrarla hâber veriliyor Arkadaşımız Doğün Bükreş 2 (Telefonla) Rumanya Kralı Karolla Yugoslavya Naibi Prens Pol'un hududda görüjtüklerini buradaki haberlere atfen bildirmiştim. Rumen Propaganda Nezareti halk arasında ısrarla şayi olan bu malumatın sahih olmadığını bugün tebliğ etmiştir. Diğer traftan Bükreşte daha meraklı bir havadis dolaşmaktadır. Pek yakında Kral Majeste Karol'la Alman Mareşalı Göring arasında, Rumen hududunda bir mülâkat yapılacağı da yeniden söylenmeğe başlanmıştır. Bu ihtimal varid görünüyor. Zira Al manlarla Balkanlılar arasında öteden beri mevcud bir takım suitefehhümlerin izalesi için böyle temasların yapılması zarureti her iki memleketçe de hissolunmâktadır. Göring'in Yugoslavya Naibi Prens Polla da Alman Yugoslav hududunda bh mülâkat yapması ihtimalinden burada ısrarla bahsolunuyor. Hiç şüphe yok ki, bu iki mülâkat da yamldıktan sonTa Almanların Balkanlara karşı olan vaziyeti bu günküne nispetle bir kat daha tavaz zuh etmi; olacaktır. (Arkan Sa. 5 sutun 1 de) On yıl kadar önce Ankara cîvarında yapılmış bir askerî manevrada büyük asker Atatürk, tayyarenin keşif rolüne adeta heyecanla dikkat etmişti. Bu manevra sonunda etrafındakilere verdiği izahlar arasında: Birkaç saatlik zaman zarfında mesafeleri aşıp dolaştıktan sonra gelip yanıbaşınıza konan bir kuş ki size en doğru malumatı getirmiş oluyor. Süvarinin aynı Alman cephesi, 2 (a.a.) Havas a bulunmakta olduklannı söylemektedirler. jansından: Müşahidler, her sımftan Al Bu müşahidler, bütün Hamburg mıntakasıhhat ve ihatayı haiz olmaktan uzak olsının Gestapo'nun sıkı nezareti altında olmakla beraber günlerce peşinde koşarak man kıtaatının Vestfalya Rhin mıntaka duğunu ve Alman sahillerindeki miktarlasında çimale, Hamburg, Bremen ve Dayapabileceği vazife semalara hâkim uçak nimarkaya doğru mütemadiyen barekette (Arkan Sa. 3 tütan 1 dt) larla en geniş ve en doğru görüşlerle bir ,,,,,,,,,,,,,,, ,| ||||IMIIIIIIIIIIllMII1IM1lllllllllll1llllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllllMllllllllllllll1inillllll IIIIIIIIIIIIIHIIIIHIIHII kaç saatlik zamana sıkıştmlmış bulunuyor. Uçakların düşman üzerinde oynayacağı harb rollerinden başka yalnız istikşaf vazifesinin bu sür'at ve sühuleti bile başhbaşına bir ilerileme harikasıdır. Hiç şüphe yoktur ki mesleğinin âşık ve hâkimi kumandan uçakta en büyük yardımcısım burfrıuştur. Artık bu alet onun eli, ayağı ve gözüdür. Diyordu. Yeni hareket istikameti? Almanya, şîmdi de Holanda hududuna asker yığıyor, şarkî Prusyadaki hazırlıklar sona erdi Nodi bildiriyor |||( |MI ll Beşiri kuyularından şimdilik günde 300 ton petrol alınacak Başvekilinüz avdet ediyor Son günlerde binbir hareket, tedbir ve rivayetlere sahne olan güzel Bükreş'ten iki manzara DOĞAN NADI Şimalden *»» Cenub mu ? BÜYÜK BALKAN RÖPORTAJI : 1 Geçen Umumî Harbin înkişaf ettirdiği bir harb silâhı olan uçak, bu yeni harbin hâkim silâhlarından biri olmak derecesinde ileri gitmiştir. Ölüm dirim mücadelesi için karşılaşan büyük milletler onun kıymetini hergün daha iyi anlayorlar ve ona dört elle sarıhyorlar. Harbin bellibaşh sahalarında durgun bir vaziyet göstermesi, her iki muharib tarafta bilhassa çok hararetli bir uçak hazırhğı saklamaktadır. Bu belki bir eşi bütün tarihte görülmemiş büyük bir yarıştır. Uçakçıhkta çokluk ve ilerilik elde etmek için yapılan bu faaliyetin büyüklüğüne bakılarak yeni harbin adeta uçaktan, yani hava hakimiyetinden bir netice beklediğine hükmolunabilir. Belki bu görüş bütün bütün yersiz de değildir. Uçak esasen kendi başına harbe nihayet verecek bir silâh olmamakla be Fırsat düşkünlerine yeni bir ihtar Yunan ve Türk milletleri her saadet ve felâketi paylaşmağa karar vermişlerdir Balkanlıların zihnini kurcahyan istifham Bükreş'i dolduran gazeteci ordusu bu suale cevab bulmaya çalışıyor Zira Balkanlarda bir «şey» çıkarsa bunun Rumanyada başlayacağma umumî bir kanaat mevcud YUNUS NAD1 (Arhuı Sa. S, $ütun S te) Doktor Hefîk Saydanun demir madenlerinde istikbaH (Yazın S inci tahifede) Ankara, 2 (a.a.) Istanbulda Yunan Kralının doğum bayramı münasebetile yapılmak istenen dinî âyine mahallî memurlarca muvafakat edilmemesi D. N. B. tarafından mütemadiyen istismar ed<len bir mevzu haline getirilmiştir. Bu neşriyata karsı vâki olan müracaatimize fariciye Vekflimiz: « Yunan ve Türk milletleri, her sa Şimalden sonra cenub mu? Bükreş: 3& nisan adet ve felâketi aralannda paylaşmağa kaBu sual yalnız Balkanlıları değil, hakiBu günün içinden çıkılmaz bir k.arışıkrar vermişlerdir. Ve bunu her vesile ile lığa girmiş bulunan hâdiseleri ar.asmda, katte bütün dünyayı meşgul ediyor. Avtekrar etmekte fayda vardır.» cevabını hususile biz Balkanlıların, zihnimizi kur rupa vaziyetinin son sekiz dokuz aylık tavermi|lerdir. {Arlcası Sa, 3 sütun 4 te) calayan en yahim istifhamı §udur;