18 Eylul 1939 CUMHÜBfYET Yarıda kalan röportaj: 6''' Bugünkü bııhrana sebeb olan Danzig'de... Vlahallelerden limana kadar girip çıkmadığımız yer kalmadı, fakat hiç bir yerde en ııfak bir gayritabiilik görülmüyordu! Gdynia'dan Danzig'e gidip gelebil I f Yazan: NADÎR NADÎ mek için ayrıca bir müsaade lâzımmış, Serbest şehrin dış münasebetlerini Polonya hükumeti temsil ettiğine göre Danzig' giren her yabancının pasaportunu ikinci bir vizeye tâbi tutuyorlar. Dostum Görnski benim işimi gördü. Ve ben de her yarım saatte bir kalkan otobüslerden birine atlıyarak Danzig yolunu tuttum. Ne tuhaf! Sanki Erenköyünden Suadiyeye gidiyordum. Çantasız, paketsiz, hatta şapkasız ve ceketsiz yolcular arasmdaydım. Asfalt üzerinde yürüyen bir adamın lâkayd bir işareti üzerine otobüs bir saniye duruyor ve sonra itaatli bir eşek arabası gibi tekrar yoluna devam ediyordu. Halbuki bir memleketten diğer bir memlekete, hatta bir âlemden diğer bir âleme gidiyorduk. Bu iki memleket veya âlem insanları aıasında telifi imkânsız sayılan bir dava yok muydu? Halbuki şu dört tekerlekli otobüs, bütün bu anlaşamamazlıkları basit bir fren ameliyesile çoktan halletmişe benziyordu. On dakikada hududa geldik. İki Polonyalı gümrük memuru içeri girerek pasaportlarımıza baktılar, yanımızda ne kadar para bulunduğunu tahkik ettiler. Onlar çıktıktan sonra otobüsümüz on metre kadar ilerliyerek tekrar durdu. Asfaltm kenarına kakılı bir levha üzerinde gotik harflerile yazılmış FREİE S T A D T D A N Z İ G kelimeleri okunuyordu. Almanlann bir aksilik yapması ihtimali yeniden içimi burktu. Şu dakikada Ribbentrop'un Moskovada bulunduğunu hatırlıyarak, Danzig'in Almanyaya ilhakı hâdisesinin bir gün, hatta bir saat meselesi olduğunu düşündüm. Danzig'lilerle Polonyalılar arasmda sık sık hâdiseler çıktığını gazetelerde hergün okuyorduk. O halde bugün her zamankinden daha büyük hâdiselerle karşılaşmamız muhtemel değil miydi? Biraz evvel iki Polonyalı memurun terkettiği otobüsümüze bu sefer iki Danzig'li gümrük kontrolörü bindi. Yolcuların ekseriyetini Polonyalılar teşkil ediyordu. Memurlar vazifelerini nezaket kaidelerini bozmadan yaptılar. Pasaportunuzu görebilir miyiz? Eşyanız nerede? Yanınızda ne kadar para götürü yorsunuz ? Gibi suallerin cevabile iktifa ediyo^ar, üst baş aramak gibi hareketlere baş vurmıyorlardı. Otobüs asfaltın kenarındaki levhayı aştığı zaman artık Danzig topraklarında idikFakat bu geçiş beni beklediğim manzara ile karşılaştırmadı. Akşama kadar hiç durmamacasma dolaştığım halde Danzig'de fevkalâde günlere mahsus en ufak bir kütle hareketine rastlamadım. Güzel tanzim edilmiş bahçelerde sarı saçlı, çıplak ayaklı çocuklar kumlarla oynuyorlardı. Banyo takımlarmı kollarında taşıyan şehirliler, belli ki günlük hususî mevzulardan bahsederek plâjlara doğru yürüyorlardı. Arasıra üniformalı S. S. lere rastlıyorduk. Ortahkta, sıcak bir yaz gününün tembel rahatlığı vardı. Birkaç dakika zarfında Zoppot denilen sayfiyeye geldik. Buraya Danzig'in Floryası diyebiliriz. Sahil boyunca alabildiğine plâjların uzandığı, mükellef otellerin, villâlarm süslediği, operası, tiyatrosu olan büyük bir köy. Halk, parklarda sakin ve uslu dinleniyordu. Acaba yanhş bir istikamette mi seyahat ediyordum? Danzig'e yaklaştığımı zannederken oradan uzaklasmış mıydım? Şu dakikada Paris bulvarlarında, belki Nevyorktaki bilmem kaç numaralı caddede Danzig'in sebeb olduğu Avrupa buhranından dolayı birçok insanlann gözle görünür, elle tutulur bir heyecan ge çirmekte olduklarına emindim. Ve Zoppot'da başka bir otobüse bindik ve üç beş dakika sonra artık asıl Danzig şehrinin kenarmda idik. Oto [*1 Bundan evvelki yazılar 11, 12, 15. 16 ve 17 eylul tarihli nüshalarımızda çık mıştır. Cephelerdeki harekât ladye Majino hattındaki umumî karar hüküm sürdüğünü bildirmektedir. Hüku gâhı ziyaret etmiş ve teftişlerde bulun met merkezi şiddetle mukavemet etmek muştur. tedir. (Baştarajı 1 inct sahifede) Müdafaaya devam eden şehirler Erkânıharbiyenin tebliği Polonya hükumeti Rumanyaya gitti Sefaretler erkânı da Lehistanı terkettiler 1 Sofya 1 7 (a.a.) Polonyadan avdet etmiş olan bir Bulgar telebesi, yapmış olduğu seyahatin tüyler ürpertici hikâyesini Mir gazetesine anlatmıştır. Bu talebenin binmiş olduğu tren, Varşova ile Lvov arasmda Alman tayyareleri tara ından bombardmıan edilmiştir. Trende 500 kadın ve çocuk bulunuyordu. Bombardıman üzerine tren, durmuş, yolcular civardaki ormana doğru kaçışmağa başlamışlardır. Bu esnada üzerle ine yağmur gibi bomba yağıyordu. Bu talebe, trenin Varşova ile Poznan Fakat hiçbir yerde en ufak bir gayıiarasmda da bombardıman edilmiş oldutabiilik yoktu. ğunu söylemektedir. Bir aralık şoför arkasına dönerek sesTalebe, hastabakıcıların, yaralılann lendi: ardımına koştukları sırada Alman tay Şizi $U karsık> tepeye götüreyjm, araierinin onları da, raitralyöz . ateşinç, oradan Danzig'i kuşbajtışı görürsünüz. utmuş olduklarını ilâve efanektedir. Söylediği tepede yarı kalmış büyük bir bina vardı. Etrafında, yarı beline kadar soyunmuş askerler birşeyler kazmakla Brest Litovsk işgal edildi mi? meşguldüler. Kapıdaki nöbetçi bırakn^ak Berlin 17 (a.a.) D. N. B. Ajansı istemedi: Brest Litovsk kalesinin Alman kıtaatı Buraya vesikasız girilmez! tarafından zaptedildiğini bildirmektedir. Dedi. Polonyalılardan altı yüz esir alınmıştır. Şoförüm mahcub olmuştu. Beni tepeye kadar çıkardıktan sonra Danzig'in kuşbakışı manzarasını gösteremeden geri götürmek istemiyordu. Bu turiscir, nc çıkar! Gibi birşeyler mınldanmaya çalıştı. Kendisine yardım eltim. Nöbetçiye hitab Kuvvetler Sarbrück'e girdi ederek: Paris 17 (Hususî) İyi haber alan Canım, ben iki saat için Danzig'e mehafilde temin edildiğine göre, Fransız uğramış bir yabancıyım. Maksadım, şoyle kıtaatı Sarbrück'e girmişlerdir. şehri yukarıdan bir görmek! dedim. Almanlar, şark cephesınden celbettıkPasaportumu gördükten sonra fazla lerı kıtaatın da istirakıle ılk defa olarcik ısrar etmiyerek yarı kalan bina civarında büyük bir mukab^! taarruzda bulunmuşdolaşmama izin verdi. lardır. Takriben yüz bin kişi ile yapılan Ayaklarımm altmda güzel bir kartpos bu mukabil taarruz neticesiz kalmıst'.r. Başvekil umumî karargâhta tal uzanıyordu. Paris 17 (Hususî) Başvekil Da NADİR NAD1 büsten inip tramvaya aktarma etmek icab etti. İlk tuttuğumuz sokağın ismine baktım: Adolf Hitler Strasse. Gidiyoruz, dakikalarca gidiyoruz, sokağın ismi değişmiyor. Adolf Hitler Strasse. Almanyanm en büyük adamına izafe edilen cadde Danzig'in en uzun yolu imiş. İsmini değiştirmeksizin bizi şehrin ortasma kadar getirdi. Artık denizde idik, İşte, aylardanberi gazetelerde resmini göre göre ezberlediğim Marienkirche, işte Senato binası. işte geniş meydan. Fakat hiçbir yerde en ufak bir gayritabiilik göremiyorunı. Bir kısım adamların yakasında nazi işareti var. Bir kıs mında yok. Bazı kimseler «Heil Hitler !•» diye se'.âmlaşıyorlar, bazıları sadece el sıkışıyorlar. Bir kahveye girdim. Gazete okuyanlar bile ekalliyeti teşkil ediyordu. «Ribbentrop bugün Moskova'da. Vatandaslar kurtulma saatimiz yaklaşıyor. Führer Danzig'e gelecek» gibi heyecanh ve büyük harfli baş'ıklarîa birinci sahifesini dolduran Danziger Vorposten gazetesinin bütün nüshalan ortadaki masanın üzerinde dizili olarak duruyordu. Kahveden çıkarak, biraz çarşıda dolaştım. Nereye gitsim sükunetten başka hiçbir «ruhî haltt* e raslayamıyordum. Bir taksiye bindim. Şoföre, bana şehri dolaştırmasmı söyledim. Ellilik bir Almandı bu. Beni turist zannederek önünden geçtiğimiz her kiliseye dair malumat vermeğe çalışıyordu. Kenar mahalle'er den başlıyarak limana kadar girip çıkmadığımız yer kalmadı. Varşova 17 (a.a.) Pat ajansı bil diriyor: Leh kıtaatı her tarafta şiddetle müca dele etmekte ve düşmanın adedce faiki yetine rağmen mevzilerini muhafaza ey^ lemektedir. Leh kıtaatı Almanlara çok mühim zayiat verdirmektedir. Hel ve Kepa müdafaaya devam ediyorlar. Varşova müessir bir surette müdafaa tmekte ve düşmanın şiddetli taarruzlannı püskürtmektedir. Doğu şimalinde Kutno Louvviez Skiernievice boigesindeki Polonya kıtaagrupu çetin muharebelere devam et mekte ve Almanları bu bölgede muharebe eden kuvvetlerini artırmağa mecbur eylemektedir. Alman zırhlı kıt'aları Annapol Rawa Ruska hattının şimalinde hiçbir muvaffakiyet kazanamamışlar, fakat Wlodzi mierz civarında Bug nehrine varmışlar dır. Alman taarruzlarını püskürtmekte olan Lwow'un cenubundd ve daha cenubda muharebeler devam ediyor. Paris 17 (a.a.) Erkânıharbiyenin tebliği: Dün akşam, düşmanın biri Moselle vadisinin şarkmda ve diğeri Sarre ile Voges'lar arasındaki cephenin merkezine doğru icra etmiş olduğu iki taarruzun ıkisi de püskürtülmüştür. Son haberlere göre birçok Alman cüzütamları Polonyadan geri çağırılmışhr. Bu cüzütamlar, garb cephesine vâsıl olmuşlardır. 50 Leh bombardıman tayyaresi Rumanyaya kaçti, tayyareler müsadere ve pilotlar tevkif olundu soloshaneleri memurlanndan on kişinin memleketlerine avdet etmelerini temin Lublin 17 (Hususî) Hariciye Na için bitaraflar vasıtasile müzakereler yazırı Miralay Bek vaziyet hakkında aşa pılmaktadır. gıdaki beyanatta bulunmuştur Batırılan bir İngiliz vapuru « Almanlann 70 fırka, faik hava kaptanının anlattıkları kuvvetleri ve motorize kıt'alar Lehistana Londra 17 (a.a.) Geçenlerde bir hücum etmelerine rağmen her tarafta Alman tahtelbahri tarafından batmlmış kanlı muharebeler cereyan etmektedir. olan Inverliffey vapurunun üçüncü za Düşmanın gayri insanî harb usulleri ve biti Albert Lang, îngiltereye gelmiştir. açık şehirlerin bombardımanı Leh ordu Mumaileyh, su beyanatta bulunmuştur: sunun mukavemetini zâfa uğratma« Tahtelbahir, suyun yüzüne çıkti mıştır. Leh ordusu ile milletinin manevi ve bir top atarak bize ihtarda bulundu. yatında en ufak bir tebeddülât husule Kacmağa teşebbüs ettik, fakat obüsîer gelmemiştir. Bu hâdise muzaffer kat'î etrafımızda yağmur gibi yağıyordu, işinnetice üzerinde büyük bir tesir yapacak sarpa saracağmı anladık. Sandallan detır.» nize indirdik. Gemimizi terketmemiz üzerine Almanlar, gemiye tam ortasından aEkonomik seferberlik Bükreş 17 (a.a.) Bugün neşre teş ettiler. Beş i!â a!tı yüz kadem boyundilen bir emirname ile Rumanya ekono da alev ve duman sütunu yükseldi ve bir ateş duvarı henüz gemiden pek uzakta misi seferber edilmiştir. olmıyan sandalîarımıza doğru ilerlemeğe Bundan böyle ihracat kat'î olarak it basladı. Uzaklaşmak için küreklere sanlhalâtla tevazün edecektir. Hükumet gedık, înverliffey, yan yattı, daldı ve gözrek ithalâtı gerek ihracatı azaltabile den kayboldu. Bütün kuvvetimizle kii cektir. reklere asılmıstık. Keza hükumet, millî müdafaa için lüTahtelbahir, bir kaza vukuunda bizî zumlu olan hertür'ü maddelerin ihracını himaye etmek üzere beraberimizde geü meneyliyebilecektir. yordu. Nihayet takatimiz kesildi, kürek Alman ekalliyetlerinin vaziyeti çekememeğe başladık, tahtelbahir bizi arBükreş 17 (c\ a.) Rador Ajansı kasına takarak en yakın sahile götürmeğe bildiriyor: Dahiliye Nazır muavini, yanında Al basladı. Fakat tahtelbahrin kumandanı man ekalliyetinin şefi ve diğer Alman bize şayed bir İngiliz harb gemisi ortaya ekalliyeti liderleri olduğu halde muhtelif çıkacak olursa tahtelbahrin sür'atle deniAlman merkezlerini ziyaret etmiştir. Bu ze dalacağını ve sandalların kapakla ziyarette Alman ekalliyetine yapılan mu nacağını söyledi. Biraz sonra sahilden mele hakkında tam bir görüş birliği ha pek uzak olmadığımızı gören tahtelbahir sı! olmuş ve Alman mümessilleri hüku bizi terketti. O sırada Stevvart vapuru gecerek bizleri ajdı.» mete tesekkürlerini bildirmislerdir. , (Bastarafı 1 inci sahifede) Denizlerde Tekzib edilen haber Paris 17 (a.a.) Fransız filosu cüzütamlarından birinin torpillenmiş olduğuna dair olan haber, salâhiyettar bir memba tarafından tekzib edilmektedir. Bu husus hakkında ecnebi memleketlerde musırrane bir şayia deveran etmişti, fakat şimdi ash olmadığı anlaşılmaktadır. Bekin beyanatı Manş denizinde batan gemi Vilno gene bombardıman edildi! Varşova 17 (a.a.) Pat ajansınm bugün bildirdiğine göre, Vilno üzerine yapılan üç hava hücumu esnasında şehrin merkezine 400 bomba atılmıştır. Sivıller rasında 20 ölü ve 100 yaralı vardır. Radyo istasyonu hasara uğramıştır. Bir Bulga. talebesinin anlattıkları Brüksel 17 (a.a.) Manş denizinde batmış olan Alex Van Opsal vapuru 1937 senesinde inşa edilmiş olup 8136 ton hacminde idi. Gemi, her on beş günde bir Nevyorkla Anvers arasında yapmakta olduğu mutad seferini icra ediyordu. Şimdiye kadar telefat vukuuna dair hiçbir haber yoktur. Yalnız mürettebattan altı kişi yaralanmıştır. Anvers'in deniz mehafilinde geminin sabih bir mayine çarpmış olduğu, binae naleyh bir torpillenme mevzuu bahsolamıyacağı söylenmektedir. «Bremen» nerede? Zürih 17 (a.a.) Almanlann Bremen vapurunun Nourmansk Sovyet limanına iltica etmiş olduğu rivayet edilmekedir. Bu haber, teyid edilmemiştir. Karaya oturan Alman vapuru Stokholm 17 (a.a.) Almanların İsveç demiri yüklü olan Gratia vapuru, Karlsrona limanından çıkarken tehlikeli surette karaya oturmuştur. Harb raporları a' '•?' Fransız tebliği ' ' r »ı Almanlar Paris 17 (a.a.) 17/9 tarihli tebDün akşama dogru cephemiz üzerinde ki noktada düşman hücumu olmuştur. birisi Mozel vadisinin şarkmda, diğeri Sarre ile Vosger arasmda cephenin merkezinde vukua gelmiştir. Bu iki hücum da tardedilmistir. Son alınan malumat, Polonyadan cephemize, hava kmrvet!eri ve büyük birliker halinde, Alman kuvvetlerinin nakledildiği hakkında birkaç gün evvel verien haberi tevid etmektedir. Almanyada Berlin'de büyük bir infilâk Italvada n <yr] Romaya giden Alman Amirali Roma 17 (a.a.) Alman Amirali Foerster, hususî bir vazife ile Romaya gelmiştir. Amirahn Uzakşark işlerinde mütehassıs olduğu ve kendisinin Romaya muvasalatının Amiral Tevansshi'nin ri yasetindeki Japon askerî heyetinin Ro mada bulunmasile alâkalı bulunduğu beyan edilmektedir. Japon Amirali ile Japon heyeti, Alman erkânıharbiyesi tarafından Alman Leh cephesini ziyarete da\et edilmiştir. \ Garb cephesi 1 Fransızlar Sürprizlerin şaşırtma hududu IBaşmakaieden aevaml Danzig ve Koridor ihtılâfmdan çıkan •ıarbin yeni sürprizleri önünde Almanya le Rusyanın ve hatta Japonyanın dünya :aksimine müteveccih büyük bir ittifakına inandırılmak isteniliyoruz. Bu, dünya tarihinde eşi görülmemiş bir sergüzeştin binbir gece masallarını çok gölgede bırakan bir efsanesi telâkki olunmağa değer. Dünya milletlerinden bazılarının bu türiü bir sergüzeşte sürüklenebıleceklerini kabul :tmek çok zordur. Kabul bile olunsa onun ionuncundan behemehal korkmağa yer de yoktur. Zorbalıkla hakkın karşılaşmasında ergeç kuvvetle teyid olunan hakkın alebe çalacağında şüphenin zerresı bile caiz değildir de onun için. Kaldı ki milletlerin hareket ve münasebetlerinde aklın ve adaletin bütün bütün ortadan kalkıp gideceğini farzetmek bile doğru olmaz. Biz şimdiye kdd^r karşımıza çıkan sürprizlerine rağmen milletlerarası vaziyetlerinde hâlâ nıakul ve mantıki kısımların hiçbir ârızaya uğramaksızın ayakta durabileceğini ve hatta durmakta olduğunu kabul ediyoruz. Meselâ şimalî Avrupadan baslavan hareketin Balkanları, Karadenizle şarkî Akdenizi ve bu denizleri biribirlerine baelayan geçidleri tehdid edebilmesi ihtimali karşısında büyük şimal komsumu7 Sovyetler Cumhuriyetinin lâkayd kalaHileceğini kabul deeil, asla farz dahi edemiyoruz. Çünkü bu havalinin tehdidi ayni zamanda binnefis Sovyetler Cumhııriyetinin tehdidi demektir. Bununla beraber Sovyetler Cumhuriyeti lâkayd ka'sa bütün bu havali sahibsiz olmadığı için Sovyetlerin alâkasızlığile buraları bugünden yarına kolayca istilâ olunuverır diye korktuğumuz da yoktur. Dünyayı kanştırmağa namzed kavga büyüdüğü ve ilk zamanlarına nispetle pek büyük bir ciddivet kazanmış olduğu için bu hengâmede Tütk milletinin hareket hattını pürüzsüz ve tereddüdsüz bir açıklıkla ortaya koymağa ihtiyac vardır, ki bu zaten ve daha ilk gününden itibaren böyle de yapılmıştır: Hürriyet ve isliklâlimizi ister doğrudan doğruya, ister doPolonya müfrezelerinın Siedlce yolu layısile tehdid edecek her tehlike biz Türk'eri gözîerini budaktan sakınmıyan le cenubu şarkî istikametinde kurtulmak bir heykel salâbetüe daima karşısında şebbüsleri akim bıraktınlmış ve mühim bulacaktır. ganimet ele geçirilmiştir. Bunların ara Biz dünyanm sürprizlerle dolu yeni ında 80 top, 6 hücum arabası, 11 tay keşmekeşi önünde miüetlerin varlıklarına, are vardır. Bundan başka Alman kıta hürriyet ve istiklâüerine hürmet eden ve atı 12,000 esir almıştır. Havaların mütemadiyen fena gitmesibu şartlar dahilinde idame olunacak bir rağmen, hava kuvvetlerimiz bilhassa insanlık sulhuna taraftar olan milletlerle beraberiz, ve bu cephede bize düşebile V'istülün şarkmda faaliyetlerine devam cek vazifeleri fedakârlıklarımızın en ileri îderek düşman kıtaatının tecemmulannı e yürüyüş halinde bulunan kollarını hadlerile ifa edeceğiz. Sürprizlerin şasırtıcı mahiyetlerinin de ombardıman etmek suretile ricat eden nihayet bir hududu vardır. Hiçbir sür düşmanın bu ricate bir intizam vermesine priz bizi ilânihaye şaşırtamaz, ve hele mâni olmuştur. asla korkutamaz. Vilna ve Baranovicze radyo postalan YUNUS NADİ ıava hücumlarile tahrib edilmiştir. Amsterdam 17 (a.a.) Telegraph gazetesinin Kopenhag'dan istihbanna gödün akşam saat 20 de Berlinin merkezinde çok şiddetli bir infilâk vukua gelmiştir. Politiken gazetesinin muhabirine göre Hava İşleri Ne/aretinin methallerinden birisi harab olmuştur. Nezaret bina«ının bütün camlari'e Leipziger Strasse'deki büyük mağazalaAlman tebliği rın camları kınlarak parçalan havada Berlin 17 (a.a.) Umumî Alman uçmuştur. Yoldan geçmekte olan birisi karargâhının tebüği: yaralanmıştır. Sarkî Galiçya'nın temizlenmesi 16 İnfilâkın şiddeti ylulde de devam etmiştir. Brüksel 17 (a.a.) Berlinden BelLemberg simdi üc taraftan ihata edümiş bulunmaktadır. Cenubu şarkî istika ga ajansına verilen malumat Hava Ne metinde Polonya kıtaatının ric'ati Lem zaretinin karşısındaki infılâkı teyid et berg ile Prsmızl arasında kesilmiş bulu mektedir. Alman makamları, müsebbibiluyor. nin pek yakında yakalanacağını bildiri San nehrinin mansabı şimalinde, A! yorlar. İnfilâkın ehemmiyeti hakkında bir man kıtaatı Lublin istikametinde ileri hüküm vermek mümkün değildir. Zira ürüyüşüne devam etmektedir. Deblin polis vak'a mahallinden geçmeyi yasak mıntakası işgal edilmis ve yepyeni 100 etmiştir. avvare elimize geçmiştir. BrestLitovsk'un cenubunda, \V!a Sovyet Japon paktı ve Alman matbuatı dowa civarında Sarkî Prusyadan, Yu Berlin 17 (a.a.) Alman istihbarat arı Silezya'dan ve Slovakya'dan gelen bürosu, Japon Sovvet itilâfının akdinkıtaatm öncülerı birleemiştir. Kutno'nun zaptı için yapılmakta olan den dolayı gazetelerin izhar etmpkte olmuharebe normal bir tarzda devam et dukları memnunıyeti tebarüz ettirmaktemektedir. Kıtaatımız şehre garb tarafın dir. Deutsch Allgemeine Zeitung, bu itilan gırmıştır. lâfa nekadar fazla ehemmiyet verilirse Bzura nehri şimal istikametinde geçil verilsin mubalâğa edilmemiş olacağı müniş ve Varşova sıkı sıkı ihata olunmuştur. taleasmdadır. olonya hükumet merkezi halkını mu Hamburger Fermdenblatt, bu itilâf.n larebenin müstakbel acılarından kurtar akdi hususunun Avrupa ihtilâfınm başmak için Alman ordusu Varşova askerî langıcındanberi vukua gelen hâdiselerin umandanını mukavemetinin faydasız'ıszıen mühimmi olduğunu ve akdi tarihinin na iknaa çalışmıştır. Fakat Varşova aske bu vesikanın kıymetini artırmakta bulunkumandanı Alman subayını kabul etduq:unu yazmak'adır. mekten imtina eylemiştir. Sovyet Japon anlaşması ve İtalyan gazeteleri Roma 17 (a.a.) İtalyan gazeteleri, Japon Sovyet itilâfı hakkında kısa mütalealar serdetmekte ve bu itilâfm iki esaslı bariz vasfına işaret eylemektedir. Bunlardan birincisi, dünyanm Çin Japon harbinin haricinde daha bir takım siyasî ihtilâflara ve askerî ihtilâflara sahne olması beklelnilen bir kısmında sulhu tesis etmiş olmasıdır. İkincisi de bu itilâfın Japonya ile Sovyet Rusya arasında daha geniş ve daha sıkı anlaşmalara mukad deme teşkil edebi'Tr>esidir. Japon bahriye heyeti Napoli'den hareket etti Napoli 17 (a.a.) Amiral Osuminin riyaseti altmda bulunan Japon bahriye heyeti, Japonyaya gitmek üzere dün! akşam Hakone vapurile Napoliden hare1 ket etmiştir. Rus Japon anlaşması hakkında Japon gazeteleri ne diyor? Tokyo 17 (a.a.) «Röyter» Japon] gazeteleri, Mançuko hududundaki mü j tarekenin mutlaka Rus Japon münase j betlerinin ıslahına müessir olacağına iti ] mad etmemektedirler. Kuminşimbun gazetesi, Sovyetler Birliğinin halen ÇanKayŞek'in rejimi idaresinde kalan Çinin bütün bölgelerini bolşevikleştirmeğe çalışmasından ve buna binaen Sovyet Japon münasebetleriniı daha gergin bir hal almasından endişe et* mektedir. OmiurişimbuT gazetesi de diyor l ± c «Geçen sene Çank Kufeng hâdisesinden sonra yapılan mütarekeye rağmen hududların tahdidi henüz başlamamıştır ve bu hal Japonya ile Sovyetler Birligi arasında normal münasebetler için zamanm henüz müsaid olmadığı fikrini vermek" tedir.» Almanlann yaptığı propaganda Stokholm 17 (a.a.) Alman pro pagandası, bitarafları İngiliz kavaıdini kabul etmemek ve Skandinavya efkân umumiyesinı İn><ıltere aleyhine tahrik evlemek için vesaya ve tehdidlerini artır maktadır. İnçilterede Almanyadaki İngiliz konsoloslarının vaziyeti Londra 17 (a.a.) Sunday Express gazetesine göre harb ilân edildiği sırada Almanyada bulunmakta olan otuz İn giliz konsolosunun bir kısmmdan hiçbir haber ahnamamıştır. Halihazırda Al manyada bulunmakta olan İngiliz kon