16 Mayıs 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

U Mayıs 1939 Alman filosu Kiel limanmda toplanıyor Akdenizdeki Alman gemüeri Danzig meseîesinin had safhaya girmesi üzerine Almanyaya çağrıldı {Baştarafı 1 inci sahifede) göre, Polonya Harbiye Nazırı Kasprzycalınan malumata göre Alman deniz ma ki gayrkesmî bir ziyarette bulunmak üzekamları Danzig ihtilâfmın hâd bir safha re Varşovadan Parise hareket etmiştir. ya girdiği bu sırada Aimao filosunun geTicaret Naztrı Londrada ri çağınlmasını istemişlerdir. Amiral fcm Varşova 15 (aa.) Polonya TicaReder'in bu talcbi hükumet tarafından ret Nazın muavini Adam Rose Londrakabul edildiğinden tspanyol sulannda bu jya hareket etmiştir. lunan kruvazörle Lizbon limamnda buluBurada Polonya iLe İngiltere arasın nan dört Alman tabielbahri derhal JCkl daki ticaret mübadelelerinin genişletıl limanına dönmek üzete yola çıkmışiardır. mesı içm müzakerderde bulunacaktır. Diğer bir habere göre, Danzig meselesi Mussolini Tunustan vaz geçti halledilinciye Ladar Alman harb gemıleParis 15 (a.a.) Paris Soir gazerinin Alman sulanndan uzaklaşmamalan tesinin Berlüı muhabiri Robert Lorette'in kararlaştınlmı$tır. bildırdığine göre Mussolini, Alman Leh ba iskelelerinde eski gedik usuliinîin tat biktna meydan verilraemesi içia talimatnameye bazı mafdıdelerin ilâvesi hakk:»daki teklif iktısad encümenine havale edflmiştir. Bundaa sonia istiLraz edilecek beş milj'on. liranm sarf yerlerine aid mazbata okunmaşttır. Azadaa Zam'd, temjziik işleri için yapılacak garaj ve amele binasmın lüzumlu okluğunu söylemiş, Vali, bw ınşaatın 100 bin liraya yapılmasma knkân olmadığını anlatmıştır. Emekli General doktor Refik Münir, ekmek meseîesinin biran evvel halli icab ettığini söyliyerek ifin niçia tehur edıldiğini sormuş, Vali, kararm kat'î olduğunu, süt fabıikası gıbi, ekmek fabrikasaun da yapılacağını anlatmıştır. Şehir Meclisi, dfin yol programını Subaylar ve askerî kabul etti memurlar on üç Şehir Meclisi, dün Valinin riyasetinde toplanmıştır. Evvelâ Halic vapurlan iş letme idaresinin 938 bilânçosu bütçe, ara dereceye ayrıhyor I BURSA MEKTUBLARI Bursa hapishanesindeki mahkumlann vaziyeti 1 î t Türkiyenin iyi hapishaneterinden biri olan burada, mahkumlar okuyup yazma, san'at öğreniyor ve Biitçe Encümeni yeni cemiyete miifid birer uzuv haline getiriliyorlar baremin tetkikini bitrrdi î (Bastmrafı 1 inci sahifede) Şarkî Prutyaya giden hücum kıt'aları Sular idaresinin Anadolu ve Rumeli cıhetleriue vereceği suyua tarifesi hak kındaki müşterek mazbata okunmuş, azaYeni hâditeler dan Raşid, suyun raetre mıkâbının 14 Danzig 15 (aa) Danzig'deki kuruştan 16 kuruşa çıkanlmasma itiraz etLeh kütübhanesinin camlan ikinci defa miştir. Sular tdaresi müdürü, eski he^aba olarak meçhul şahıslar tarafından kınl göre suyun metre mikâbının 18 kuruşa mıştır. geldığini, fiatlann bilâkis indirilmiş olduPolonya komiseri Şodaki, serbest şehğunu söylemiş, Fuad Fazlı da su saatleririn âyan meclısi nezdinde hâdiseyi protesnin volüm saatlerile değişririlip değiştirito etmiştir. lemiyeceğini sormuştur. Sular idaresi müTehdld mektubları dürü, saatlerin heyeti umumiyesini birden Varşova 15 (a.a.) Pat Ajansı, değiştirmeğe imkân olmadığını, bunların Leh . Macar münasebatı Alman Süezyasında kâin Dobrodzien'de Budapeşte 15 (a.a.) Leh Macar tedricen tebdil edileceğini, tarifenm indiikamet eden birçok Leh aileîerinjn tehdid dostluğundan bahseden «Magyar Nem rilemiyeceğini söylemişür. mektubları aldıklarını bildirmektedir. zetf» gazetesi diyor ki: Bundan sonr* meclis, su tarifesile, Diğer cihettea şarkî Prusyada kâk «Bu dostluk halihazirdaki ahvalden Halkevlerinin yüzde 95 teozilâtlı UriferCrasBoteka'daki Leh kilisesinm rahibi daha kuvvetlidir. Çünkü kökü kültür sıhri den istifade ettirilmesi hakkındaki teklifi Sosazevski, dört gün için Alman toprakyeti ve silâh arkadaşlığı tarihine gömülü kabul etmiştir. larmı terketmek emrini ahnrçtır. dür. Müteabben vilâyetin üç seaelik yol Harbiye Nazırmın ziyareu Karpatlar hududu iki mîlleti ayıraca programma daır olan mazbata okunmuş Paris 15 (a.a.) Haber alındığma birle«rirmektedir.» tur. Yapılacağı yazılan ve programa d*hil olan yollar şunlardır: • Topkapı Silivri Edirnekapı Yedikule, Bakırköy (Topkapı Silivri) ilJyada hasıl olmuş bulunması memnuniyettaf nazannda ısrar ederek üç taraflı kar le kaydedüiyor ve eğer îngilterenin Türki tisakı), Yeniköy Büyükdere, Üsküdırşılıkh yardım paktı akdini istemektedir. ye ile anlaşmak suretile Yugoslavya üze Şile, Üsküdar Beykoz, Topkapı MalBaşvekil Çemberlayn, Avam kamara rinde bir tesir yapbğını zannediyorsa bu tepe Halkalı (Yeşilköy) iltisakı, Metsmın bugünkü ceisesinde bu mesele hak nun tamamile aksini elde ettiği beyan olu baha Silâhtarağa Küçükköy (Rami) kında şunları söylemişör: iltisakı, Edirnekapı Rami Amavud nuyor. « Hariciye Nazın Lord Halifaks köy Dayakadın, Erenköy İçerenköy Bulgaristamn vaziyeti önümüzdeki hafta zarfmda Cenevrede Londra 15 (a.a.) îngiliz Türk Bostancı yolu tamiri, Kadıköy Acıba Sovyet murahsalarile müzakerelerde bu anlaşmasımn akdinden sonra şimdi gaze dem katran kaplama, îbrahimağa Pre lunacaktır.» teler son îngiliz teklifine Moskovanın ve vantoryom, Kurbağalıdere Göztepe (EHavas ajanstna göre... receği cevabı endişe ile bekliyorlar. Ga renköy iltisakı katranlama), CaddebostaMoskova 15 (a.a.) Havas bildiri zeteler, Rusyanın pek yakında cevab ve nı İskele yolu katran kaplama, Erenköyyor: Siy*sî Sovyet mahfillerinde söylen receğini ümid etmekle beraber askerî pakt İçerenköy yolu katran kaplama, Yeşil diğine göre Sovyetler Birliği, garb demok yapılmasında ısrar edip etmiyeceğini araş köy (Topkapı Silivri) iltisak katran rasilerile teşriki mesai etmeğe karar ver tınvorlar. kaplama, Erenköy îstasyon yolu katran miştir. Fakat her ne pahasma olursa ol kaplama, Şaşkınbakkal İstanbul, KartalSunday Times diyor ki: e sun değil, Sovyetler Birliği îngiliz Fran«Bir askerî ittifak mevzuu bahsolma Yakacık Samanlıdere (Üsküdar) Şi' sız Sovyet mütekabil yardım paktı plâmak sartile Sovyetlerin bütün teklifleri iltisakı, Selâmiçeşme Maltepe asfalt tanindan hiçbir zaman vazgeçmiyecektir. Londrada iyi karşılanacaktır. Askerî itti miri, Topkapı Küçükçeşme, Bakırköy Sovyetlerin evvelce İngiliz tekliflerini fak Polonyayı ve Portekizi hiç de mem Kazlıçeşme asfalt tamiri, Büyükçekmecereddettikleri malumdur. Bu teklifleri şimHadımköy Terkos Karaburun, İbranur. etmiyecektir.» di de kabul etmek niyetinde değillerdir. himağa Prevantoryom Kısıklı iltisakı, Observer de şöyle yazıyor: Ancak Londra, Sovyetlerin üç devlet «Sovyetlerin cevabı, Moskovanın esas Bebek İstinye yolu, Topçu Atış okulu' hatta mümkünse Polonyayı da alarak meselede mutavassıt bir hal tarzını kabul Davudpaşa yolu, Çatalca Sinekli Çerdört devlet paktı plânını kabul ederse, i§ den imtina edip etmediğini gösterecektir. kezköy hudud yolları... değışir. Moskova müsaid bir cevab verirse, TürkProgram okununca Kartal azası ŞereAyni mahfillerde beyan edildiğine göİneiliz anlaşmasımn teferruab da tesbit feddin, Kartal Pendik, Pendik Yakare müşterek Fransız İngiliz teşebbüsüne edilince ileride sulh paktına Bulsrari^arr.n, cık yollannda nakil vasıtalarının seyrine rağmen son diplomatik görüşmelerde Finlandiyanm, Skandinavya ve Baltık irrkân olmadığını söylemiş, bu yolların da Fransa tarafından ileri sürülen teklifler devletlerinin de iltihak etmesi beklenebiyaptırılmasını istemiştir. Mehmed Ali, Ingilizlerin noktai nazarına nazaran Sovlir. tm Beykoz Bozhane ve Beykoz Akbaba yet görüşlerine daha yakındır. yolu tamir edilmediği takdirde ileride daLitvinof, İngilterenin noktai nazarını ha büyük masraflara yol açılacağı, Karakolayca kabul ettiği için Sovyet hükumekulak suyuna giden yolun tozdan kurtati "tarafından uzaklaşbrıldığı öğrenilmiş rılmasının zarurî olduğu mütaleasında butir. (Baştarafı 1 inci sahiîede) Sovyet hükumeti garbla teşriki mesai ler umum müdürü Faik Manisa Valiliği lunmuştur. ' etmeğe hazırdır. Ancak, bu teşriki mesa ne, Nüfus Umum Müdürü Muhtar SiVali, bunlardan bir kısmının ihaleden inin Avrupanın halihazırdaki kuvvetleri vas Valiliğine, Trabzon Valisi Refik Bur sonra hasıl olacak tasarrufla yaptmlaca nin muvazenesine müstenid realist bir si sa Valilğine, Bursa Valisi Şefik Kayseri ğını söylemiş, program kabul edilmiştir. yasetin çerçevesi haricine çıkmaması şart Valiliğine, Dahiliye Vekâleti Hukuk Müteakıben murakıblar tahsil ve tatır. Müşavir Muavini Osman Sabri Trabzon hakkuk talimatnamesi de tasvib olunmuş, Tahmin edildiğine göre Sovyetler, Valiliğine, Matbuat Umum Müdürü Na bugün tekrar toplanılmak üzere içtimaa plânlarınm teferruata aid kısımlarmda ta cı Bolu Valiliğine, Maraş Valisi Sabri nihayet verilmistir. dilât yapılmasma razı olacaklar, fakat Aydın Valiliğine. Aydm Valisi Salim plânın umumî hatlarını kabul ettirmek Maraş Valiliğine, Malatya Valisi Etem Muğla Valiliğine. Erzıncan Valisi f a h r i için ısrar edeceklerdir. Malatya Valiliğine, Mülkiye müfettişleMoskovadaki temaslar Moskova 15 (a.a.) Sureti umumi rinden Osman Nuri Erzincan Valiliğine, (Baştarafı 1 inci sahijede) vede zannedildiğine göre evvelki akşam Ed.rne Valisi Niyazi Gümüşhane Va gösterdiklerinden jandarmalar silâhlaliliğine, Gümüşhane Valisi Ferid Edirne nnı kullanraak mecburiyetinde kalmışMolotof'la İngiltere sefiri Seeds arasında Valiliğine, Mülkiye Müfettişi İhsan Kırk lar ve haydudlardan bıri Rumen olmak yapılan görüşmeler esnasında bir Ingilizlareli Valiliğine, Kırklareli Valisi Hasib üzere birkaç tanesini öldürmüşlerdir. Sovyet paktı imzası hususunda mutabık Ağn Valiliğine, Mersin Valisi Rükned Diğerleri kaçmağa muvaffak olmuşlarkalınmıştır. din, Dahiliye Vekâleti Mahallî tdareler dır. Müddeiumumilik tarafından yapılan Bu görüşmelerin dostane ve cesaret Umum Müdürlüğüne, Ağn Valisi Bür tahkikat neticesinde jandarmalarm meşverici olduğu salâhiyettar mahfillerde han Mersin Valiliğine, İzmir Vali Mu ru müdafaa halinde bulunduklan sabit söylePTiektedir. avini Cavid Gazianteb Valiliğine, Mül olmuştur. Türk İngiliz anlaşmasımn kiye Müfettişi Asım Elâzığ Vali MuaRador ajansı, millî rönesans cepheRomadaki tefsirleri vinliğ'ne, Çankm Valisi Derviş Hüsnü sindeki Bulgar mümessillerinin Başvekil Roma 15 (a.a.) Siyasî îtalyan Rize Valiliğine. Mülkiye Müfettişi Re Armand Calinescu'ya bir muhtıra gönmehafilinin kanaatine göre, îngiliz Türk fik Çankın Valiliğine, Ankara Val: Mu dererek haydudluğa teşebbüs eden milanlaşması herşeyden evvel Italyayı istih avıni Salâhaddin Tokat Valiliğine tayin lettaşlannın bu hareketini tasvib etmediklerinı ve haydudluk vak'alarına nidaf eylemektedir. Bu anlaşma, îtalyan edildiler. Gazianteb Valisi Şefik, Dahihayet verilmesine yardım edeceklerini '"crjliz anlaşmasımn başlıca esaslarından liye Vekâleti Müsteşar muavinliğine, bildirdiklerini ilâve eylemektedir. Calibiri olan Akdeniz statükosunun muhafa Müsteşar muavini Sabri Nüfus Umum rescu, Dahilıye Müsteşanmn BulgarlarMüdürlüğüne tayin edüdiler. Kayseri zasile telif edilemez. la meskun kasabaları teftiş ederek BulValisi Adli Bayman, Tokat Valisi Faiz ve Diğer taraftan İngiliz Türk anlas şar ahalinin haleti ruhiyesini tetkik etRize Valis; Nuri görülen idarî lüzum ümesine ve icab ederse lâzım gelen tedmasının Balkan Antantı prensiplerile de zerine Vekâlet emrine almdılar. birleri almasma karar vermiştir. telif edilemiyeceği intibaınm Yugoslav Danzig 15 (a.a.) Hitkr teşekküllerinin bu akşam yapacaklan geçid resmine iştirak etmek iizere diin şarkî Prusyadan birçok hücum kıt'alan gelmiştir. ihtilâfmda mutavassıt rolii oynamaktan vazgeçmiştir ve Danzigde yakında vahim hâdiseler cereyan etmesi beklenmektedir. Muhabirin bildirdigine göre Danzig âyan meclisi, Polonyamn menfaaHerini koru mağı taahhüd etmekle bcraber serbest şehrin Almanyaya iltihakını ilân ede cektir. O andan itıbaren de Danzig bu dudu bir Alraaa hududu olacaktır. PolonyaMar müdahale ettıkleri takdırde bu bududa tecavüz etmiş olacaklarından yardım paktlannın tarbik edilmesine im kân kalmıyacaktır. Hükumet merkezinın salâhiyettar mahfilleri muvaffakiyetten o kadar emindirler ki daha şimdıden koridor meselesıle i'tıgale baslamışlardır. Dördüncü derece Toğgeneraller, Tağamiralier, Askerî Temyiz Müddeiumumisi, Vekâlet Hukuk Müşaviri; asîî maaşlan 90, tutarı 300'lîra. Beşinci derece Albaylar, Askerî Temyiz azaları, bırınci sınıf askerî memurlar; aslî maaşlan 80, tutarı 260 lira. Altmcı derece Yarbaylar, ikinci sımf askerî mem'urlar, Vekâlet Hususî Kalem Müdürü; aslî maaşları 70, tutarı 210 lira. Yedinci derece Binbaşılar, üçüncü sınıf askerî memurlar; aslî maaşları 60, tutan 170 lira. Sekizinci derece Onyüzbaşılar, Bwrsa ^apislıanesinitı hatkden görüsüşft dördüncü sınıf askerî memurlar;, mslî maaşları 50, tutan 140 lira. Bursa, (Hususî muhabirimizden) Onbaşı da bir koğttşun köşesinde yan ge Yeni kurulmakta olan modern ceraev lip yatıyor... Nahiye müdürünün canına Dokuzuncu derece Yüzbaşılar, beşinci smıf askerî memurlar; aslî leri müstesna, Türkiyenin en büyük ve kıjTin kaçakçı da bir mmdende büzülen mükemmel hapishanesîndeyim. Tıp müş duruyoT. maaşlan 40, tutarı 120 lira. Onuncu derece Ustteğmenler, kı Amerikan fılmlerinde gördüğümüz Kadmlar dairesi tenha... Topu topu 15.1 gıbı böyük d«mir kafeslerle bölünmüş 29 mahkum var. Biri kocasmı yatınp kıj altmcı sınıf askerî memurlar; aslî mamuazzam bir holden giriyar ve gene de tır kıtır kestiğmdea 18 seneye mahkum. aşlan 35, tutan 100 lira. mir ıskaralardan örülmüş kaldırımlar Maamafüh 15 seneâni burada geçirmiş. On birinci derece Teğmenler dan yürüyerek birer birer ktrğnşlan dola 3 senesi kaîmş. îşte bir başka yaşlı kave yediaci smıf askerî memurlar; as şıyoruz. Bu hapishanenin maktaı biı tay dın uah*L Belki 60 îık var. Kendisî Mulî maaşlan 30, hıtan 85 lira. yareye benziyor. Motör kısmında bulu dtnyalı, evinde esrar bulunmug. (50) bin On ikinci derece Üstteğmen nan jandarma ve gardiytnlar dairesın lira cezaya mahkum, Ne kadar yatacaler ve sekizinci sınıf askerî memur den geçip göğdeye giriyoruz. Ksnadlar, ğını sordum. O da frlmiyordu... Galiba lar; aslî maaşları 25, tutan 75 lira. hapishanenin üç kat üzerine istif edil omrü vefa ederse sonuna kadar... Bu da On üçüncü derece Askerî ms miş koğuşlarını teşkîl ed yor. îçerde 600 bir başka kadın. îsminden tanıdırn. Mıs den fazla mahkum v&r. Bir mahkumu kbyunde kocasım balta ile uykuda öldümur muavinleri; aslî maaşlan 20, tuçağırmak için gardij'anm demir kafes ren. Hepsi de büyük bir soğukkanlılıkla: tarı 60 lira. lerden yukarıya doğru yüksekçe seslen. Elimizden bîr kazadır çıktı! şeklind*: Ingiliz Sovyet aıüaşması Meslekî kurslar Sınaî müesseseîerde ve maden ocaklarmda kurslar aç^lacak Ankara, 15 (Telefonla) Smaî mües»seselerde ve maden ocaklannda meslekf kurslar açılması hakkrndaki nizamname yarınki sah günü mer'iyete girecektir. Nizamnameye göre, bürolarında çalışan memurlar haric olmak üzere bir senede kullanJığı işçi ve müstahdemlerin sayısınm gündelik vasatîsi 100 den fazla olan maden ocaklar.le teşviki sanayi kanununda tarif edilen smaî müesseseler meslekî kurslar açmakîa mükelleftirler. Kursların tedrisi ve idare masrafları müessese sahibi tarafından ödenecektir. Meslekî bilgilere tahsis edilecek kurs saatlerinm en az üçte ikisinde müessesenin iş mevzuu ile aîâkadar olan dersler, diğerlerinde de umum? meslek bilgısi gösterilecektir. Meslekî bilgiler şunlardır: 1 San'atin icab ettirdiği derecede türkçe, hesab ve hendese, umumî ve meslekî sıhhat kaideleri ve yurdbilgisi. 2 El âletleri, resim, okumak yapmak, perçin. kama civata. 3 Demircilik, kurşunculuk, çinkoculuk, bakırcılık, 4 Demr, antünuvan. pirinc, tunc ve emsali madenî halitalarm dökümculüğü. 5 Tesviyecilik (kaba ve ince) ve çilingirlik, tornacıhk, frezecilık i'e madencilik (metal için) 6 Elektrikçilik. 7 Makinistlik, 8 Lehimcilik ve kaynakçılık, 9 Doğramacılık, marangozluk, möbilyecilik, ve modelcilik, 10 Duvarcıhk ve emsali işler, 11 Boya ve madencilik ve emsali, 12 Sıhhî tesisat işleri, 13 Müessesenin mevzuuna uygun olarak malzeme dersleri. Meslekî ihtisas bilgileri de sınaî müesseseîerde yapılmakta olarak işlerin her safhasına ve kullanılan ham maddelerin tam mamul hale gelinceye kadar geçirdiklerı bütün tahavvüllere aiddir. Yukanda bildirdiğim meslek dersleri müessesenin meşguliyet sahasile alâkalı olanlardan ihtiyac nispetinde tertib ve tanzm olunacaktır. mesi kâfi geliyor. Hırsızlık, cinayet, dolandıncılık, esrarkeşlık, ırz düşmanlığı, ihtlâs gibi cemiyet hayatında ahlâk cep hesinden fena bîrer ifade taşıyan çeşid çeşid suçlann mahkumlan hep buradt... Dışanda tüyler ürpertid cinayetleri işleyen hunhar adamîar burada kuru gibi hürmetkâr ve ^taatkâr olmuşlar.. O suçlan işlediklerine inanm«k için yüzbin şahid lâzım... Hemen hepsi (bizim hiç kabahatim'z vok!» der gibi gözümüzün içine merhamet saçan bir nazarla bakıyorlar. Hapishanenin beton zemini gölgemizi bize aksettirecek derecede temiz ve parlak... Mahkumlar bu parlak ze. mmden bir metre yüksekte. tahta kere^ vetlerde yatıyorlar, hapishanenin pencereleri Bursamn meşhur meyva bahçelerine bakıyor. Odalar bunun için daima bol bir güneş ve temiz bir hava ile yıkandığmdan mahkumlardan hiçbirinin rengi bozuk değil... Ayrıca onları her gün iki saat kadar bahçeye de çıkarı. yoriarmış... Burası insana hapishaneden ziyade bir mekteb ve san'at ocağı hissinı veriyor. Mahkumlar arasında oyleleri varmış ki; ceza kanununun maddelerini bile ezberden biliyorlarmış. Birçok koğuşlarda aşinalara rastlayorum. Ekserisi Bursa adliyesinde cereyan eden enteresan davaların kahramanlan... Yalnız eski taklibi hükumetciler ve ezan cıîardan kimseler yok... İçlerinden bazılan: Vali ler arasında yeni tayin ve tebeddüller Dobruca hâdisesi nasıl oldu? Süvari ekipimiz geliyor Napoli. 15 (Hususî) Roma müsabakalarma iştirak eden süvari ekipimiz buradan hareket etti. Ayın 18 inde İz. mirde, 19 unda da îstanbulda olacaktır. Tapu ve Kadastro teftiş heyeti Ankara 15 (Telefonla) Tapu vs Kadastro Umum Müdürlüğü teftiş heyeti, bir reisle fen başmüfettişinden, müfettiş ve müfettiş muavin'erinden teşekküi edecektir. Buna dair nizamname Vekiller heyetinden çıkh. Buyurun bir kahvemizi için! cek kaclar samimiyet gösterîyorlar... Su'a^ olüm cezasma çarpılanların dairesine gelmişti. Buraya girmek istemedim. Ölüme mahkum bir insanla yüzyüze gelmek feci ve âsab bozucu bir me. sele... Maamafih delilim: Burası şimdi boştur. İki kişi vardı. îkisinin de evrakı temyizden bozuk geldi. Onun için kendılerini d ğer mahkumlann yanına naklettik... diyinee içim ferahladı... Hırsızlık ve şakavet daires'ne giriyoruz. tnsan bu iki kelimeden bile ürküyor. tstanbullu maruf bir sabıkalı burada eski kumaş parçalarmın kullanılmamış taraflarından kışlık terlik yapıp 25 kuruşa satıyormuş. İşte bir mah kum ki; burada okuma, yazma oğrend'kten başka bir de san'at sahibi olmuş. Serbest kaiınca artık onun eski suçunu işleyerek geçinmesine imkân mı var? Cinayetten eski kanunla 101 seneve mahkum Eskişehirli biri... Sonradan affa uğrayan cezası 15 seneye inmiş. Bunun 12 senesini doldurmuş. Şimdi yeniden dünyaya gelmek için 3 seneciği kalmış. Gözleri sevincden pırıl pırü yanıyor. Yaşh olmasına rağmen bu sevinc onu gencleştirmiş... Yamndaki arkadaşı Sivasta kuttaı tariklik ve eşkiyaya yatakhk yapmaktan 40 senej'e mahkum!. Bunun altı senesini geçirrmş. Şimdi 34 senesi kalmış. Dile kolayü Tam 34 sene! Fakat ona sorarsanız sanki 34 saat sonra çıkacakmış gibi ümidli... Zaten bu duvarların içinde yegâne tesellı kaynağı ve manevî istinadgâh (ümid) değil mi ya? Fransız kilisesinin papazını dolan. dırmaktan mahkum tstanbullu Ermenı Hayik de burada... Geçen hafta Sedbaşmda Zakiri 11 yerinden bıçaklayan Adilin kesılmiş parmaklarma hastahanenin çok temiz revirinde pansıman yapıhyordu. Sevdiği kızı kaçınrken 2 kişiyi yaralayıp birini öldüren jandarma Atik yalvaran ve cidden ptşman olan bir t | vır ve edanırı timsali idiler. Çocuklar dairesi pek dar. 450 bin rıü»J fuslu bir vilâyetin muazzam hapisha» nesinde bir çocuk ısîahhanesine çok ih , tiyac vardır. En son olarak atSîyeleri vft; dershanelerı dolaşyoruz. Alt kat hapi hane degil de sanki bir çarşı veya ima« lâthane. Terzi, kunduracı, marangoz, ter*> likçi, çorabcı esnafı burada birer atölve açmı^lar... Yanlannda kalfaları. çırakları da var. Haricden aldıkları siparişleri yetişt'rmeye çlışıvorlar. Müdd'eiumumiiik ve cezaevi idaresi bu suretle hem mahkumlann geçimleritıi temin, hem de san'ati teşvik etmek için onla» ra müsaade etmiş... Aletlerini getirmif, ler. Bu imalâthanelerde neler yapmıyorlar ki... Mükemmel gardroblar, komodinlef, hokka takımîan ve saire ve saire... Ayrıca mahkumlardan bir kısrm her gün âmme h'zmetleri için dışan çıkanîıvor. Onîa.f da böyîece biraz ka. zanc sahîbi oluyorkr. Bir de mekteb kısmı var. Üç sene içinde 450 den fazla mahkum burada okuyup vâzma öğrenmiş. Kendilerine birer sertifika da verilmlş. Şimdi haftanın dört gününde çalınan bir kampana mahkumlan derse, yani bilgi ve medeniyete çağınyor. Mahkumlar, kendilerini cehaletten kurtaran hükumete. hapishaneye minnettar. Eski devrin tavanlara yakın daracık pence. relerinde kör bir ışık sızan zndanm çürüttüÇü mahkum, Cumhuriyetin yeniden hayata hazırladığı bir mahluktur. Musa Ataş Zarurî bir ihtar IBaş.nukaieaen aevami Başka milletlerin ıç rejimlerine kan§mıyacağız. Şunu hiçbir zaman unutmıyalım ki, günün birinde istıklâiimici süngü kuvvetile müdafaaya mecbur kaîsak dahi rejknlerle degü mılletlerie harbedeceğiz. Kendi hürriyeti içinde yaşamaya azmetmiş bulunan Türk milletim, herhan gi bir rejim aleyhine kullanmak, onu başka bir yöbancı rejimin kucağına atmaya çalısmaktan farksızdır. Türk milleti, kendısinin oyuncak farzediknesine tahammül etmiyecektir. Bunun içindir ki, bir tak;m kimselerin efkânumumiye temsil etmek mevkiinde bulunan gazete sütunlarında, bazı dış rejimlere karşı taarruza kalkmalarını ve üstelik, Türk îngiliz aniaşmasına ideolojik bir mahiyet vererek bunu kendı şahsî zaferleriymiş gibi gösterirken, memlekete hizmetten başka gaye bilmiyen Türk muharrirleri hakkmda ağır ithamlarda bulunmalarım çok zararh görüyoruz. Samimî olarak ilerı sürdüğümüz bu mütalealarda eğer fazla soğukkanlı davranıyorsak, bunu, sırf içinde yaşadığımız naıik günlerin sen ben davasma tahammülü olmadığını bildiğimiz için yapmakyıt. Cumhuriyet Türkiyesinin esas prensiplerini unutmuş görünen bazı kimselere memleket davalan ugrunda kalem yürürürken, bilhassa şu günlerde, çok düfünmek mecburiyetinde bulundukiarını ihtar ederiz. NADIR NADt