12 Şubat 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURltfET 12 Şubat 1939 JfcMUHAREBELERi? Tetnka No. 90 Nakleden: ABİDIN DAVER iffîl TARiHDE BtyiJK DENİZ Tetkiki biten vapur, koDünden itibaren toptan misyon tarafından seferAkdenizde Türk korsanları çevrilmeeî Mn 43 r«'lvon satışlarda nark dan fazla para lâzım den alakonulmuş değildir Kemal Reis, Balear adalarında ve Ispanyamn kaldırıldı Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdarın Etrüsk vapuru üzerinde uzun zamanŞehir Meclisindeki nutkundan anlaşıldıdanberi yapılan tetkikler tamamen ikmal Belediye tarafından bundan altı şark kıyıîarında girmedik liman, muharebe ğına göre, şehir içinde, meskun sahalaredilmiştir. ay evveline gelinciye kadar yalnız peda 6214 sokak bulunmakta ve bu sokak rakende et satışı narka tâbi tutulduğu Bir sabah gazetesi, vapurun gene seetmedik kale bırakmamıstır yılmda Yunan denizıne bir filo göndererek Venediklilere yardım etmiş, fakat hiç bir iş becerememişti. Bu yardım, Türk korsanlarının arkasından Türk donanmasının da Ispanya sularına gelmesi korkusile tehlikeyi büyümeden önlemek için yapılmıştı. Filvaki, Kemal Reis döndükten sonra da, Türk korsanları Ispanya sulannda faaliyette bulunuyorlardı. Aralarında en meşhuru Kurdoğlu Muslihiddin Reisti. Muslihiddinin kendi gibi üç kardeşi de korsandı ve bunlar korsan torunları idiler. Bu dört kardeş, gene dürt kardeş olan Barbaroslar gibi, bir tarih yazdırmadıklan için, korsanlık faaliyetleri hakkında malumat azdır. Alpagotun eserinde, «Akdeniz kurdIan» isimli bir kitab yazmış Hamilton isimli bir müverrihin şu sözlerini okuyoruz: «Korkunc bir avaneye malik Kurdoğlu adlı bir korsan, şimdi, iş başında idi ve îstanbul nezdinde değeri yüksekti. Bu korsan günün birinde 6000 cenkçi bindirilmiş 30 gemilik filosıle Bizerta'ya geldi ve Hafas oğullanndan olup Tunusta hüküm süren Ebd Abdullah Muhammede ittifak teklif etti. Kurdoğlunun kuvveti karşısında bu teklifi reddetmek Muhammed için mümkün değildi. Istemiyerek kabul etti. Korsan kazandığı ganimetin beşte birini bulunduğu limana hükmedene verecekti. Bizerta, Türk korsanları için, pek uygun bir yerdi. Buradan Balear adalarma ve Ligürya'ya hücüm edebilirlerdi. Ayni zamanda, şimalî Afrika ticaretini ellerinin altında bulunduracaklardı. Kurdoğlunun şöhreti çok büyüktü; Papa Onuncu Leon bile bu adamın korkusundan tahtında titriyordu. Ceneviz, Venedık ve Sicilya ise Kurdoğlunun tekmeleri altmda inlemekte idi.» Kurdoğlu kardeşler, garbî Akdenizde dolaşırken îspanyollar da, Portekîzliler de müslümanların başma yeniden belâ kesilmişlerdi. Müslümanlan ya zorla, hıristiyan yapıyorlar, yahud da zindanlarda işkence iîe öldürüyorlardı. Türk korsanları, büyük liman demek olan Cezayirin Merselkebir limanını üssülhareke yaparak, İspanyada 1501 de isyan etmiş olan müslümanlara yardım ettiler. 1502 de Fasın şimaline hâkim olan Merin oğullarile Portekizliler arasında mevcud 10 senelik mütareke bittiği için, Portekizliler tekrar Fasa taarruz ettiler. Türk levendleri îspanyadaki müslümanlara olduğu gibi, Fastakilere de yardrma çahşryorlardı. Fakat Portekiz ve îspanya büyük deniz kuvvetleri yapmış olduklan için, korsanların yardımı ve korsanlık zayıflamıştı. Buna rağmen, İspanyada sahillere yığılan Endülüs müslümanlannı, 1503 te. Türk korsanları gene Cezayir kıyılarına taşnlılar. îspanyada müslüman kalmayınca îspanyollar, mücdel denilen Endülüs muhacirlerini, Afrika kıyıîarında da ezmek arzusuna kapıldılar. 1504 te, Malaga'da 12,000 kişilik bir ordu hazırladılar. Kemal Reis, işte bu tarihlerde gene baü Akdenize gelmişti. Kemal Reisin buralara geldiği duyulduğu için îspanyollar Afrika seferine başlamaktan çekindiler. lar 10 milvon 420 bin metre murabba halde altı aydanberi görülen lüzum lık sahayı isgal etmektedir. Bu mıktarm üzerine toptan satışlar da narka tâbi yalınz 1,700,000 metre murabbaı, partutulmağa başlanmıştı. Fakan son zake ile döşelidir. manlarda Devlet Ziraat Kurumu Parke ile döşeli mahallerin çoğu toptan satışlar üzerinde nâzım bir tramvay geçen yollardır. Üst tarafı ar vaziyet aldığı için artık bu kısım sanavud kaldırımıdır. tışların narka tâbi tutulmasına lüzum Bir metre murabbaı parkenin 5 6 kalmamış ve dünden itibaren toptan lıraya mal olabildıği tespit edilmiş oldu satışlardan nark kaldınlmıştır. Yalğuna göre, kaldınmsız kalan 4,720,000 nız toptan et fiatları son günlerde metre murabbaı sahayı parkelemek için gittikçe yükselmeğe başladığından asgarî bir hesaba göre 43,600,000 lira perakende sahş fiatlarınm da yükselya ihtiyac vardır. tilmesine zaruret hasıl olmuştur. KaAsfalt yolların beher metre murabbaı raman etinin kilosu 40 kuruş iken 45 3 5,5 liraya mal olmaktadır. kuruşa; dağlıc 45 ten 48 kuruşa, sığır da 35 ten 38 kuruşa çıkarılmışBu vaziyet karşısında Belediyenin yolları yapmak üzere tahsis ettiği meblâğ, tır. Bu fiatlar bugünden itibaren tatbik edilecektir. Kuzu ve kıvırckı etpek azdır. leri eskisi gibi narka tâbi değildir. Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdar, 80 bin lira istirdad edilmiş! işe başladıktan sonra bazı tahsisatı, fasılİstanbul Belediyesi, şehirde eti ularmdan nakil suretile, ikinci derecede bir cuzlatmak için Anadoludan koyun kısım yollarm tamirine ayırmıştır. Bu cel'oi için Kasablar şirketile birlikte para, 150,000 liradır. 80,000 lira sermaye koyarak bir şirTamire muhtac sokakların keşifleri ket teskil etmiş, filhakika piyasaya yapılmıştır; bir kısmının inşası münakabir miktar koyun sürmüştü. saya konulmuştur. înşaata önümüzdeki Bilâhare keyfiyetin faydasızlığı aylar içinde başlanacak, hiç olmazsa, halkın çokça geçtiği sokaklardan bir kıs anlaşılarak bundan vaz geçilmiş, Belediyenin şehir bütçesine koyduğu mı tamir edilmiş bulunacaktır. 80,000 liranın da eridiği şayiaları Diğer taraftan halktan alınan yol verçıkmıştı. gisile şdhir haricindeki yollarm inşa edilAlâkadar makamlar bu şayiaların mekte olduğu malumdur. doğru olmadığını, Belediyenin bu işe Suadiye şosesinin Kadıköy ve Uskütahsis ettiği meblâğm bilâhare istirdan katederek Boğaziçi sahilini takiben dad edildiğini söylemektedirler. Kavağa kadar uzatılması imkân dahilin^ J de görülmektedir. ( Şehir ve Memleket Haberleri J Siyasî icmal Etrüsk meselesi Asyanın deniz anahtaı Şehrin yolları Et fiatları yükseldi Bütün sokakların asfalta Fakat müslümanlar yalnız Malaga'da değildi. Cebelıittarık Boğazında, İspan yanın Akdeniz kıyıîarında, muhtelif şe rırlerde de müslümanlar vardı. Elmırveden Kartacena'ya kadar uzanan kıyılar, 1490 dan itibaren, dünya tarihinin kaydettiği en kanh maceraya şahid olmuş lardır. Burada Ezzâgil'in kurduğu devlet, İspanyollann tazyikile yıkıldığı zaman, müslümanların çekmedikleri kalmadı. Türk korsanları, bu müslümanları kurtarıp, Cezayire geçirmek için, kocaman düşman harb filolarile çetin muharebeler yaptılar. Gıranta gibi bir medenîyet merkezi de, 1492 de şanlı bir müdafaadan sonra düştü. Buradaki müslümanların bir kısmmı da, gene Türk gemileri Afrika sahiline geçirdiler. Kristof Kolomb 3 ağustos 1492 den 15 mart 1493 e kadar süren ilk Amerika seyahatini yaparken Arablar da, canlı ve cansız bütün servetlerini cellâdlara bırakarak Afrikaya taşmıyorlardı ( 1 ) . Kemal Reis, Akdenizin garb havzasında 1492 den sonra iiç buçuk yıl daha kaldı. Fakat kazandığı muvaffakiyetler hakkında malumat yoktur. Piri Reis de fazla birşey yazmamıştır. Bununla beraber, yazdıkları dahi, Kemal Reisin ne yaman bir deniz kahramanı olduğunu ispata kâfidir. Kemal Reis, günün birinde Fransa ile îtalyayı harbe tutuşturacak kadar mühim bir sevkulceyşî vaziyeti haiz olan Balear adalarında ve bugün her gün gazetelerde ismi geçen Barselona ve VaIansiya şehirlerinin bulunduğu îspanya şark kıyıîarında girmedik liman, muharebe etmedik kale bırakmamıstır. Valansiya önünde bir gün 7 barçayı birden zaptetmiştir. Reis, Fransız sulannda da faalıyette bulunmuş, muhtelif tabiî limanlarda gemiler zaptetrrüş, Sardunya, Korsika ve Panteleriya adaları sulannda ve sahillerinde de dolaşmıştır. Piri Reisin anlattıgına göre, Tunus ile Sicilya arasında kâin olan İtalyanların meşhur Panteleriya adasının üç ismi varmış. «Arab tayfası Kavsara, Türk tayfası Cehutluk (Çıfıtlık), efrenc tayfası Pentelerye derler. İmdi mezkur adanın yıldıza (şimale) karşı bir limanı vardır; ol limanm önündeki kale îspanya Beyine tâbidir. Mezkur kaleyi bir tarihte merhum Kemal Reisle fethedip cemi esbabm garet eyledik. Amma asıl kulesi tamam fetholacağı vakit, derya üzerinde muhtelif rüzgâr alâmeti belirdi, hemen başkayısı (can kaygusu demek istiyor) ile toplanmızı gemiye çektik. Oradan göçtük, ol rüzgâr ile mağrib diyarmda Hamamen önüne geçtik.» Bu sözlerden anlaşılryor ki bugün Sicilya ile Tunus kıyılan arasında, bu deniz yolunu kapatmak maksadile îtalyanlar tarafından tahkim edilmekte olan Panteleriya adası, Kemal Reis tarafından ele geçirilmek üzere imiş. 1495 şubatında, Şehzade Cem ölüp de Ikinci Bayezidin korkusu geçtikten ve yüreği rahatladıktan sonra Kemal Reis donanmaya davet edildi. Venedıklilerle yapılan harb esnasmda, kahraman reisin yaptıklannı «Osmanlılarla Venedikliler» faslmda gördük. 1502 de Venedikle harb bittikten sonra, Kemal Reis, her denize çıktıkça Radostaki Sen Jan şövalyelerine bir darbe indirirdi. Reisin 1504 te, Napolyon'un ilk defa sürüldüğü Elbe adası crvarında küçük bir adayı zaptettiği anlaşıhyor. Bu hâdise, onun, batı Akdenize ikinci gidişi esnasında olmuştur. Kemal Reisi 1510 da tekrar batı Akdenizde görüyoruz. Garb Trablusuna gıderek oranın ahalisile anlaşıyor ve şehrin İstanbula bağlanması için halktan bir mahzar alıyor. Fakat, İstanbula gelmek üzere daha yolda iken îspanyollar 60 gemile hücum ederek Trablusgarb kalesini zaptediyorlar. «Akdenizde Türk hâkimiyeti» faslmda gördüğümüz gibi, Kemal Reis, ertesi sene Radosa giderken gemisi bir kayaya çarpıp battı ve bu kaihraman Türk denizcisi de boğuldu. erek Avrupada, gerek Asyac büyük devletler birbirlerine ka şı kat'î vaziyet aldıklarındç dünya polıtıkası tarihte ender görülen t nezaket kesbetmiştir. Büyük devletler h niiz silâha müracaat etmiş değildirle Fakat harbin mukaddemesi olan sevku ceyş hazırlıklarına ve siyasî tedbirlere a tık başvurmuş olduklarından adeta h nevi harb hali caridir. ferden ahkonulduğunu ve cuma günü onun yerine Inönü vapurunun tahrik edilAvrupada Hitler'in son nutku üzerıı diğini yazmıştır. Halbuki Etrüsk vapu Almanya ile İtalyanın ve Çemberlayn' ru, komisyonca seferden ahkonulmuş de son beyanatile de îngiltere ile Fransan ğildir. Geçen cumartesi günü gazetelerle herhangi harbde beraber yürüyeceklerir ilân edilen Denizbank vapur tarifesinde şüphe kalmamıştır. İtalya devletinin haı Mersin postasma salı günü Konya ve cu cî siyasetinin resmî neşir vasıtası olan g; ma günü de İnönü vapurlarmm hareket zete Çemberlayn'in nutkunu bu suret edeceği tasrih edilmiştir. Bu hafta için tefsir etmiştir. Akdenizin şark havza yapılan ilânda da Etrüskün salı günü anahtarı olan Minorka adasının Gener. Mersin îskenderun postasma kalkacağı Franko'ya geçmesi işinde îngilterenin zi kaydedilmistir. hirde tavassut ve hakikatte müdaha! Tırhan Kadeş şeklinde oynadığı rol İtalya ile AlmanyE Denizbankın Almanyada inşa olunan nın derin infial ve ademi emniyetini uyaı Etrüsk tipi iki vaDuru daha vardır. Bun dırmıştır. İngiltere hükumeti adanın işga lar Tırhan ve Kadeştir. Bu vapurların için îtalyan gönüllü kuvvetlerinin sevke tesellümü meselesi üzerinde ehemmiyet dümemesi hakkında Burgos'ta siyasî ta; le meşgul olunuyor. Krupp'un tesellü yik yaptığı gibi bir îngiliz kruvazörü d mü bir emrivaki halinde kabul ettirmek adaya gelerek işgal keyfiyetini kontrol e istediei sövlenmektedir. miş ve kızıl hükumetm memur ve zabıtl» MÜTEFERRÎK rini Fransaya götürmüştür. Balkan konseyine gidecek murahhas heyetimiz Bükreşte toplanacak olan Balkan Antantı konseyi içtimama iştiraki mukarrer bulunan Hariciye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu ile maiyetındeki heyet, perşembe günü Ankaradan şehrimize ge lecektir. îngiltere ile Fransanın arasındaki birl ğin nümayişkârane bir surette ilân edil mesi üzerine Almanya birdenbire iki sını süâh altına çağırarak ordusuna 600,00 kişi ilâve etmiş ve İtalya dahi ihtiyatı o milyon tutan ordusunun seferber olan kı; mma bir sınıf daha ilâve etmiştir. Lüzumu halinde hem Tunusa, hem d Mısıra ve Sudana karşı üssülhareke ola Karadenizlilerin içtimaı cak Trablusgarb ve Bingazideki kuvvel Karadeniz Lıseliler Birliği, dün saat 15 te Eminönü Halkevinde heyeti umu lerini yeniden 30,000 kişi gönderere miye toplantısını yaparak yeni idare takviye etmiştir. Habeşistandaki kuvvel lerini de Fransız ve İngiliz Somalileri hu heyetini seçmiştir. Abideleri koruma bürosu dudlarına yığmıştır. Kaymakamların toplantısı Kaymakamlar dün Belediyede Belediye Reis muavini Lutfmin riyasetinde bir toplantı yapmıştır. Bu toplantıda yeni yapılacak ve tamir edilecek yollar, temizlik işleri ve bilhassa önümüzdeki ilkbaharda tatbikatma geçilecek olan ağaclama işleri hakkında görüşülerek tedbirler alınmıştır. Şehri temîz tutmak ve halkı buna ahştırrnak maksadile birçok yerlere asjl* ması mukarrer afışler hazırlanmaktadır. Bu afişlerden bir kısmı vapur, tramvay, otobüs gibi nakil vasıtalanna ve bir kısmı da şehrin muhtelif noktalarında halkm görebileceği yerlere asılacaktır. GÜMRÜKLERDE Vekilin ziyaretleri Şehrimizde bulunan Gümrük ve İn hisarlar Vekili Ali Rana Tarhan. dün sabah saat dokuzda Gümrük Başmüdürlüğünü ziyaret etmiş ve Başmüdür Medrji ile görüştükten sonra muhtelif servisleri gezmiştir. Ali Rana Tarhan, gümrük muhafaza teşkilâtı Başmüdürlüğüne de gitmiş ve Başmüdür Hasan Koperle görüştükten sonra servısleri tefti§ etmiştir. Vekilin gümrükten sonra İnJıisardaki meşguliyeti öğleye kadar sürmüştür. KÜLTÜR İŞLERÎ Muallimlere konferanslar İstanbul lisesile Yalova ve Çatalcada ilkmekteb muallimlerine konferanslar venlmesine başlanmıştır. Muvaffak Uyanık tahrir, Müfettiş Cemal Önoel hesab, Nureddin Biriz hendese, Mansur okuma, müfettiş Musli hiddin Adil de imlâ tedrisatı etrafmda Türk korsanları 1505 te îspanya su konferanslar vermektedirler. lannda daha büyük bir faaliyet göster( întihab defterleri asıldı j dıler. Valansiya kıyılarını yağma ettiler ve bir gece 12 fırkata ile Malaga limanını basarak birçok İspanyol gemisini yaktılar. Ispanya Kralı Katoilk Ferdinand, Türk korsanlannın üssü olan Merselkebir'e 7 kadırga ile 140 nakliyeden mürekkeb kuvvetli bir donanma gönderdi. 20,000 yaya ve 2000 atlıdan mürekkeb müslüman ordusu yetişinciye kadar limandaki kaleyi aldı. Müslüman ordusu meydan muharebesini kazandise de kaleyi geri alamadı. îspanyollar böylece Cezayire ayak bastılar. İspanyollar bu kaleyi almakla iktifa ettikleri halde, Portekizliler Fasta yayıldılar. Bu sıralarda îspanyollarla Portekizliler anlaşarak şimalî Afrikayı nüfuz mıntakalarına taksim ettiler. 1509 da Kartacen'den yola çıkan 33 harb ve 24,000 asker taşıyan 51 nakliye gemisinden mürekkeb bir îspanyol armadası, Merselkebir'e gelip asker çıkar» Dün sabah, intıhab defterleri asıl dı. Karadan ilerliyen İspanyol ordusu, mıştır. Defterler, ayın 25 inci günü akher aldığı yerin müslüman halkını öldürüyordu. Böylece Tunaısa kadar, bütün şamma kadar asılı kalacaktır. Resmimiz, bir vatandaşı asılı olan Cezayir kıyıları tspanyolların eline geçti. . cetvelde ismini ararken göstermektedir. lArKasz var) 1 Maarif Vekâleti abideleri koruma bürosu, şehr mizde faaliyete başlamıştır. Büro, şimdiye kadar seyyar olup Bursa ve Edirnedeki kıymetli san'at eserlerinin relovesini bitirmiştir. Bundan bövle müstakil olarak Istanbulda çalışılacaktır. Kıymeti yüksek olan tarihî abidelerin tetkiki sırasmda icab ederse Müze ve Vakıflar idaresile temasta bulunulaBugün kütübhanelerimizi dolduran kitablarm hemen hepsi ya arabca, farsça caktır. / fNHtSARLARDA veyahud da eski Arab harflerile yazılmış türkç eeserlerdir. Bugünkü gene nes; Kaçak köylü sigarası lin ve yeni harflerden sonra okuyup yazpartileri mayı öğrenenlerin bu eserlerden istifade Son zamanlarda şehrimizde köylü sietmelerine imkân yoktur. Bunlarm hep garası satan ve içenlerin çoğaldığı na sinin yenileştirilmesi de kabil değildir. zarı dikkati çekmiş, t»u sigaraların bü Onun için, şehrin sekiz yerinde, ilk ve yük partiler halinde getirildiği kanaatiorta mekteblerle lise talebelerinin ihtiyac ne vanlarak tertibat alınmış ve neticede iki büyük parti kaçak sigara yaka larını karşılamak üzere, kütübhaneler telanmıştır. sis edilecektir. Bu kütübhanelerde harf Adapazarı treninden çıkan eşyalar ainkılâbından bugüne kadar neşredilmiş rasmdan büyük bir dengin çıkanldığı olan bütün lürkçe eserler bulundurula görülmüş, şüphe üzerine denk açıhnca içinden 60 kilo kaçak kövlü sigarası bucaktır. lunmustur. Bu dengin Hatice isminde Bir heyet, birkaç gündenberi şehrin bir kadma aid olduŞu ve bir naklivat muhtelif semtlerini gezerek bazı binala ambarma gönderldiği anlaşılmıştır. Harm vaziyeti ve levazım meselesile meş tice aranmaktadır. gul olmaktadır. Mudanvadan limanımıza gelen Trak vapurunda da Mahmud admda birinin Şimdilik, Fatflıte Tabhane medresesi bulunmuştur. Belediye ile yapılan te vapurdan çıkardığı iki sandık, muha faza memurlarımn nazarı dikkatini celmaslar neticesinde, burasının Maarife betmiş ve sandıklar içinde 64 kilo kaçak verilmesi muvafık görülmüştür. Keza kövlü sigarası bulunmuştur. Mahmud, Şehzadebaşmdaki Damad îbrahim Pa yakalanmıştır. şa medresesile Nuruosmaniye medresesi SF.HtR ISLERt de Evkaf idaresi tarafından Maarife veikinci nevi ekmek raporu rilecektir. Üsküdar cihetinde cadde üzeîkinci nevi ekmek fiatlarınm biraz rindeki Ahmediye medresesi muvafık daha ındırılmesini temin maksadile yeni tutulan bir çeşni üzerine yaptırılan görülmüştür. nümune ekmekler tahlılhaneye gönde Bu kütübhanelerde tesisat, 23 nisana rilmLşti. Tahlilhane bu husustaki rapo kadar tamamlanacak, hepsi geceleri a runu yarın verecek ve almacak rapora göre de İktısad müşavere heyetince bir çık bulunacaktır. karar ittihaz olunacaktır. Okuma ihtiyacı Şehrin 8 semtinde yeni kütübhaneler açılıyor Akdenizin anahtan Minorka üzerind Avrupanın büyük devletleri birbirlerin girerken Asyanın deniz anahtarı Haynaj adası anî olarak Japon bahrî ve askeı kuvvetleri tarafından işgal edilmiştiı Dünyanın büyük adalanndan biri olaı Haynan madenî ve ziraî servetile kend başma iktısadî bir âlemdir. Fakat asıl e hemmiyeti sevkulceyş cihetindendir. U zakşarkm Maltası yani İngiliz bahrî sat vetinin istinad noktası Hon Kong'un geri sinde ve îngiliderin gerek Hind gerel Büyük Okyanustaki bahrî hakimiyetinir yegâne üssülharekesi Singapur'un yanıbaşında bulunan Haynan'ın Japonlarır eline girmesile îngilterenin Uzakşarktak mevkiı tamamile körleştirilmiş oluyor. Diğer taraftan Amerikanın Filipin adaları ve son zamanlarda tahkimine te • şebbüs eylemesinden dolayı Japonyanıu harble tehdid ettiği Guam adasının Uzakşark için sevkulceyş cihetinden pek ehemmiyeti kalmamıştır. Zaten Japonya, Filipin ve Guam adalarını asıl Amerikaya bağhyan muvasala hatlarınm yolu olan Marşal ve Maryan adalanndan ecnebi harb ve ticaret gemilerile tayyarelerinin geçmeleri Japon hükumeti tarafından menedilmişti. Bu hali hukuku düvel ahkâmına miinafi sayarak Amerikayı müdahaleye da vet eden Amerikan parlamentosu kongre azalarınm yaptıkları teşebbüslere karşı Amerika bahriye umumî erkânıharbiyesi reisi Amiral Leahry Japonyanm mezkur yolları serbest bırakması için yegâne bir çare kaldığını ve bunun da Amerikan büyük devletinin Japonyaya ilânı harbeylemesi olduğunu söylemiştir. Bu cevabdan telâşa düşen parlamentoyu teskin için Amiral Leahy Amerikanın Japonyaya asla harb yapmıyacağını da ilâve etmiştir. Japonya şimdi Asyanın anahtarı Haynan'ı zaptederek Amerika « ya ikinci bir darbe daha havale etti. Japonlar tarafından Haynan adasının zaptedilmesi îngiltere ile Amerikanın Uzakşarktaki mevkiini sevkulceyş cihetin < • den adeta sıfıra indirmişse de Fransanın candamarına basmıştır. Çünkü Uzakşarktaki otuz milyon nüfusu ve 741,000 kilo< metre murabbaı arazisi bulunan Hindiçinî müstemleke imparatorluğu deniz cihe • tinden Japonlann hâkimiyeti altına girmiştir. Japonya ile Fransa arasında münakid eski bir muahede ile Haynan adasının işgal edilmemesi Japonya tarafından taah^ hüd edilmişti. Buna mukabil Fransa her zaman Japonyaya karşı dost ve hayırhah kalacaktı. Fakat Japonyanın Çindeki ecnebi imtiyazlarını ilgaya karar vermesine karşı Amerika ile İngilterenin Tokyoda yaptıkları siyasî teşebbüslere Fransanın iltihak eylemesini Japonya dostluğa mu • gavir bir hareket sayarak Haynan adası» nı işgal etmek için yapmış olduğu taahhü* dü hükümsüz saymıştır. Fransanın Asya müstemlekesini bundan sonra ancak bir harb kurtarabilir. Kanalizasyon inşaatı Bütün bina mecralan, umumî kanala bağlanacak îstanbul ve Beyoğlu cüıetlerinin şimdiye kadar yapılmış olan kanalizasyon inşaatı on milyon lira sarfile vücude geldiği halde bugüne kadar ne hususî ve ne de resmî binalann henüz kanala bağlanmamış olmasmdan dolayı matlub netice elde edilememiştir. r Askerlik yoklamaları Kurdoğlu Muslihiddin ve desleri kar İCemal Rek 1495 te Türkiyeye döndüğü zaman, Türk levendleri, müslümanları İspanyadan Afrika kıyılarına nakletmekte devam ettiler. Türkiye, V^enedikle harbederken, Ispanya, 1500 1). Denizde ITurMye: Alpagot Ancak son zamanlarda asfalt olarak yapılan Ankara caddesinde, asfalt kısım üzerine tesadüf eden binalar kanala bağlanmıştır. On milyon liranın toprağa gömülü bir vaziyette uzun müddet bırakılması doğru olamıyacağı düşünülerek umumî kanalm geçtiği yollar kenannda bulunan resmî ve hususî bina mecralannm bir an evvel buraya bağlanmasını temin edecek tedbirler alınmasına başlanmıştır. Belediye tarafından bu hususta bina Bütün şubelerde ihtiyat efradın yoksahiblerine tebligat yapılacaktır. Tebliga lamalarına devam edilmektedir. ta riayet etmiyenler hakkında takibat yaYukarıdaki resim, Beyoğlu Askerlik pılabilmesî için d« müeyyideler hazırla şubesi kapısı önünde yoklamaya gelenleri göstermektedir, nacaktır. Muharrem Feyzi TO CA lj