6 Ekim 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

m Yeni terimlere göre basılan ARiTMETiK (hesab) kitablarımız: HER KiTABCIDA BULUNUR Ahmed Fuad Baymur M. Izzet H. Fehmi 4 5 sımf 25 „ um huri S3yi * U173 Telsraf v» mektub adresl: Cumhurtyet. tstanbul Posta fcuttısu' tstanbul Ho 246 24298. tdare n matbaa inkılâbmın rBFŞBITlDB 0 blfI KemaKppi i Büyük Türk medeniyagjjij*| tarihi ye sosyolojik tetkiklerini i^tf^^sden fevkalade enteresan bir eserdir. Londra Habeşistan ilhakını kat'î olarak tanıyacak Çemberlayn kabinesi de Meclisten itimad istiyor, Fransız Âyanı Daladye'ye tam salâhiyet verdi ingiltere italya anlaşıyor Telefon: Baçmuharrir ve evl: 22366. Tahrtt üeyeö: csmi 24299 • 24290 in 1938 M. Saffet Engin Yazan : J Alman Iktısad Nazırı dün şehrimize geldi Istanbulun Kurtuluşu n altı sene evvel bugün, bu gü' zel şehir gene bö'yle nazlı bir gelin gibi süslenmişti. Dö'rt sene süren karanhk işgal gecesı o gün sona ermiş; Anadolu dağlarından doğan zafer güneşi, sevgıli İstanbulu vatanın bütünlüğii içinde o gün tekrar kucaklamışıtı. 6 birinciteşrin 1922 günü, kahraman Türk ordusunun Beşiktaş iskelesine ayak basmasile kurtuluş tarihimizin son kanlı sahifesi kapanır. Afyon Karahisarın, Eskişehırin, İzmirin ve Bursanın düşmandan geri alınması üzerine temizlenen Anadolu, vatan bütünlüğünü tamamlamak için Istanbula kavuşacağı günü bekliyordu. Ondan sonra, Türk süngüsünün emniyetı altına girmemiş bir karış toprağımrz kalmıyordu artık. Bu itıbarla 6 birinciteşrin, bütün Türklerın her sene, kalbleri sevincle çarparak kutlayacakları büyük bir gündür. Fransız Meclisinin Duçeye teşekkürü Ponse'nin Romaya sefir olarak gönderilmesinden sonra İtalyan Fransız münasebetlerinin de tabiî ve dostane bir mecraya girecegi anlaşıbyor Solda Dr. Funk ve refikası istikbalciler arasmda, sağda Alman Nazırı Valiyi ziyaretten çıkıyor istanbulun kurtuluşu Şehrimiz bugün bu mes'ud bayramı kutluluyor Bugün, îstanbulun kurtuluşu ve mütarekeden sonra kahraman ordu tarafından ikinci defa fethi gününün yıldönümüdür. Bütün İs tanbulluların bayrammı tebrik ederken. bize bu mes'ud günü de kazandıran Ulu Başbuğ Atatürkle şanlı ordumuza şükranlarımızı tekrar sunar ve mubarek şehidlerm ismini rahmetle ananz. Bavrama dair program ikinci sahıfemizdedir. Sirkecide merasimle karşılanan Doktor Funk akşam Ankaraya gitti Alman Nazırının devlet merkezimizde yapacaği temaslara büyük ehemmiyet veriliyor Alman Millî İktısad Nazırı doktor Funk, beraberinde refikası ve Alman hükumeti âli müşavirlerinden Valter vt Knote ile kalemi mahsus müdürü oiduğu halde dün sabah saat 10,20 de konvansiyonele bağlı hususî bir vagonla Bel garddan şehrimize geîmistir. Sırkeci istasyonu Türk ve Alman bayraklarile donanmıştı. Misafirler istasyonda hükumet namına Vali ve Be'ediye Reisi Muhiddin Üstündağ, Berün büyük elçisi Hamdi Arpağ, Emniyet direktörü Salih Kılıc ve Türofis İstanbul müdürile mihmandarhklarına tayin edilen Hariciye Vekâleti erkânı, Alman sefa [Arkast Sa. 5 sütun 3 tel Fakat medeniyet tarihi Istanbula daha Mr. V. Churchifl şerefli günler hazırlamış. Türk Kurtuluş Sir Con Saymon Londra 5 (Hususî) îngilterenîn îngiliz anlaşmasının tatbikı meselesî elramücadelesinin kanlı sahifelerini kapıyan 6 birinciteşrin, ayni zamanda yeni ve Roma büyükelçisi Lord Pört bu gun I fında cereyan etmistir. Bu münasebetle İngilterenin, Hab«ş Üyaratıcı Türkıyenın hayata gözlerini açtı talyan 'Hariciye Nazırı Kont Ciano ile lATkası Sa. 7 iratım '4 t«l tekrar görüşmüştür. Müzakereler Italyanğı gündür. Fatih orduları Istanbula girerek senelerdenberi Türk olan Rumelini, asırlardanberi Türk olan Anadoluya bağlarken dünya tarihinde yeni bir devir açılmıştı. Buna modern zamanlar dedıler. Atatürk çocukları, yalnız atalanmızın değil, tarihin ve coğrafyanın da bize emanet eltiği bu yüzde yüz Türk şehrini yabancı ellerden kurtardıkları gün de yeni bir devir açıldı. Yapıcı Türk medeniyetinin tekrar doğuşunu temsil eden bu devre Atatürk devri diyeceğiz. lstanbul, bu şerefli rolü az fedakârlıklar sayesınde almamıştır. On altı sene evvel beş yaşındaki küçükler, bugün askerdirler. Şimdi Türk ordusundan bir parça olarak seyrettiğiniz, geniş göğüslü, dik bakışlı delikanlılar on altı sene evvel henüz yürümesini beceremiyen çocuklardı. Onlar, Istanbulun yaşadığı felâketli günlerın hazın manzarasmı hatırlıyamazlar. Türküm diyen bir adamın, bizim olan bu sokaklarda bir vakitler başmı kaldıramadığı kolayca havsalalarına sığmaz. Fakat siz, bir zamanlar yabancı polislerin zindanlarda inlettikleri, levantenlerin ve yahudilerin hakir gördükleri nesle mensub iseniz iyi biliyorsunuzdur. Kurtuluşile Türk İstiklâl mücadelesinin son sahifesini kapıyan Istanbulun, bütün o mücadele seneleri esnasmda ne bedbaht günler geçirdiğini görmüşsünüzdür. Ve gene kurtuluşile, Türk Oluş tarihinin başlangıcını tepşir eden lstanbul, içinde yaşadığımız Atatürk devrının hazırlanmasmda üzerine düşen vazifeyi, hiçbir fedakârlıktan çekinmeden, cesaretle ve kahramanca yapmıştır. Düşmanla çarpışan milletin özüne iştirak için, bin türlü tehlike altında İstanbuldan kaçan Istanbu'iulann sayısı bu şehre iftihar verir. Geri kalanlar arasmda cepheye silâh ve cepane yetiştirmek uğrunda, canlarını dişlerine takarak düşman zırhlılarının korkunc gölgeleri altında, yakalanmcıya kadar çalışmış olanların hatırasını lnönünde ve Durrlupmarda ölen Mehmedcikle beraber daima kalbimizde yaşatacağız. Gerek mücadelenin ilk günlerinden itibaren Ankaraya taşınan, gerek burada kalarak saraya ve sansüre rağmen millî davamızın müdafaasını üzerine alan lstanbul matbuatını her zaman sevgile hatırlıyacag'.z. Ve İstanbullular, bütün bu millî gayret günlerini iliklerimizde tekrar yaşatan 6 birinciteşrin gününü her sene ayni heyecan ve ayni aşkla beklivecekler. Südetler nuntakasına giren Alman Prag 5 (Hususî) Cumhurreisi doktor Beneş istifa etmistir. Doktor Beneş radyoda bir nutuk söyliyerek demiştir ki: îzmirde bir tren kazası oldu Marşandiz katarı, bir kamyona çarparak parçalandı, şoför öldü İzmir 5 (Telefonla) Bugün îzmirden Nazılliye hareket eden makinist Bekirin idaresindeki marşandiz katarı, Kızılçullu ile Gaziemir arasında, bağlardan üzüm yüklemeğe giden üzüm kurumunun kamyonuna çarptı. Kamyonet parçalan dı. Makineyi ehliyetnamesiz idare ettiği nlaşılan şoför muavini Rodoslu Ahmed, ldü. Asıl şoförün hastalanarak makineyi muavini Ahmede bıraktığı anlaşıldı. Çarpmada lokomotifle ikj vagon >oldan çrktı. Yolun yüz metrelik kısrm bozuldu. Makinistin suçsuz olduğu tesbit edıldi. Tahkikat devam etmektedir. 10 senelik sıhhat plânı Beneş nihayet çekildi Çek Cumhurreisi son hâdiselerden sonra yerinde duramıyacağını söyledi, kabine askerileştirildi, Alman işgali tamamlanıyor Sıhhiye Vekâleti, geniş bir program hazırladı Bütün yurdda 17 bin hastaya bakacak, 150 yeni hastane tesisi derpiş olunuyor Ankara 5 (Telefonla) Sıhhiye an evvel tahakkukuna kat'î ihtiyac gördüVekâleti, 10 senelik bir sağlık plânı ha ğü hususları tesbit ederek esaslı ve muhzırlamıştır. Bu plâna göre, yurdıın 150 telif senelere şümullü geniş bir iş pro vilâyetinde yatak yekunu 17 bini bulmak gramı ve plânı hazırlamıştır. üzere 150 hastane açılacaktır. Bunlardan Bu sene ve önümüzdeki senelerde devbaska ebe mektebleri, sıhhat enshtüleri, let bütcesine konulan ve konulacak olan miıcadele heyetleri, müze ve serom çift tahsisatlarla başlıyacmak olan bu işleri lık'eri de vücude getirilecektir. Vekâlet «içtimaî yardım işleri» ve «koMemlekette, bütün sıhhî ve içtimaî ruyucu tababet işleri« adlarile ikiye ayırmuavenet islerıni üzerine almış olan mıştır. Sıhhat Vekâleti, partı ve hükumet pro 10 senede yapılacak b uişler şöyle hugramlarında da işaret edildıği gibi, bir lâsa edılebilir: ^rkast Sa 7 sütun 3 tel """""" 'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII MMMIMimıllllllHlllllllm IIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIM1IIIII1IH IIIII1I IIIIIIIMIMIIMIIIIIII Mareşal Fevzi Çakmak şehrimize geldi Buyük Erkânıharbiye Reisi Mareşal Fevzı Çakmak dun sabahkı trenle An askerleri, tezahüratla karşılanıyor karadan şehrimize gelmıştir. Mareşah « Harbden scnra kurulan bülün mız, istesyonda Orgeneral Fahreddm, Avrupa muvazene sistemi gittikçe zayıf Orgeneral İzzeddın, Orgeneral Ali Fu lamış ve son üç yıl zarfmda Çekoslovak adla diğer generaller, Valı Muhıddın [Arkast Sa. 3 sutun l de) Üstündağ, Vali muavini Hüdai ve mülkî, askerî erkân tarafından karşılan mıştır. Vali Muhiddin Üstündağ, Mareşal Fevzi Çakmağı İstanbulun kurtuluş bayramı dolayısile bu akşam Perapa lasta ordu şerefine verilecek zıyafete davet etmistir. Japon Başvekili; Hariciye Na zırı bulamıyor Hiçbir namzed, Çin işleri komitesinin faaliyetinî istemiyor Japonlar Hankov civarmda bir şehirle Sı Şansi'nin merkezinin alındığını bildiriyorlar Hukuk talebesinin muvaffakiyet derecesi Dekan Ali Fuadın gazetemize beyaialı Fasist Meclisi Bugün toplanarak siyasî meseleleri görüşecek NADİR NADÎ Üniversite Hukuk fakültesinde eylul devresi imtıhanları nihayete ermiş ve neticeler talebeye tebl ğ edilmişti. Bu fakülteda iki senedenberi imtihan larda talebenin muvaffakiyetsizliği mev Roma 5 (Hususî) Fasist büyük zuubahs ediliyor, buna sebeb olarak da meclisi yarın Mussolini'nin riyaseti altınkâh talebenin ciddî çalışmaması, kâh knda toplanacaktır. Ruznamede ırk siyasetihan usullerinin talebenin aleyhine olduti, beynelmilel siyasî vaziyet ve faşist korğu söyleniyordu. Hukuk fakültesi dekaDorasyonları meseleleri vardır. m Ali Fuad, dün bir muharririmize şu Jbeyanatta bulunmuştur: « Eylul devresi imtihan neticeleri hulâsa oîarak şudur: Bükreş 5 (a.a.) Eski Demir MuSon sınıfta ifntihana giren 142 talebehafızlar teşkilâtmın Transilvanya'daki den 124 ü, ikinci sınıfta 244 talebeden şeflerinden biri olan mütekaid yazbaşı 173 ü, birinci smıfta 200 talebeden 105 ı Prof. :.r. Aü Fuad Jorj Siyanko bugün Bükreş harb drvanınmuvaffak olmuştur. Görülüyor ki, mu vaffakiyet nisbeti son sınıfta yüksek, ikin geç rolü oynamasından ileri gelmektedir. da ve asayişi ihlâl suçundan muhakeme cide biraz farkiı, birincide düşüktür. BiBu neticeler normaldir. Bunları nor edilmiş ve altı sene hapse mahkum edil rincideki düşüklük bu sınıfm bir nevi süzlArkast Sa, 7 sütun 5 tel miştir. b emirmuhafız şeflerinden biri 6 sene hapse mahkum Son Japon bombardımanlanna sahne olan Vuşang şefarinde yüzlerce ölü ve yaralı naklediliyor \g. ito da kendilerine yapılan teklifleri ka bul etmemislerdir. Bunun sebebi, Hariciye Nezaretinde teskil olunan ve Japonyanm haricî siyasetinde de mühim bh lArkası Sa. 3 sütun 6 &a\ Tokyo 5 (a.a.) Başvekil Prens Konoye'nin bir Hariciye Nazırı bulmak hususundaki bütün gayretleri akim kalmıştır. Eski Hariciye Nazırlarından Avita ile büyük elçilerden Şigemitsu ve Sa,