22 Eylül 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6
CUMHURİYET 22 Eylfll 1938 Bursada bir kaç gün 9ncu Balkan oyunlarının Merinos fabrikası yakında büyütülecek organizasyonu fena oldu 1500 amele, senede 1,140,000 kilo merinos ipliği Bursa, tabiatin kıskanmadan yarattığı sı gibi girdim ve bir çile trikotaj yünü, yabereketli, sevimli, güzel ve mes'ud bir şe hud bir bobin Kammgarn ipliği gibi çıkhirdir. Dağ, ova, onnan, sıcak su, soğuk tım. Yani kirli yapağıların fabrikaya girsu, maden suyu, yeşillik, mutedil iklim, dıği daireden başlıyarak bütün ameliyeleri tarihî kıymet, güzel manzara, hepsi, hep sırasile takib etlim. si tabiatin Bursa şehrine ve vilâyetine ihBir dairenin duvarında gördüğüm şu sanlarıdır. Bu mümbit ve feyizli toprak rakamlar fabrikayı hulâsa ediyor: larda, yemiş, tütün, ipek, et, yün, süt i Fabrikanın kapladığı yer: 40,250 metlâ... bol ve iyi yetişir. Marmara kıyılann re murabbaı, daki tuzlu su balıklarile nehir ve göllerin Memurların sayıs:: 80, tatlı su balıkları, lezzet ve çeşid itibariAmele miktarı 1500 (iki ekip), le birbirlerile yanş ederler. Bir aylık maaş ve ücret: 26,631 lira, Bursa, tabiî kaynaklarmın gelir ve ve Devlete verdiği vergi: 952,341 lira, Senede kullandığ: malzeme: 4,062,000 riminden sanayi bakımından da istifade ederek endüstrileşmektedir. Havluculuk, i kilogram, pekçilik, bıçakçilık gibi çok eski zamanClndelik verim: 3800 kilogram iplik, lardanberi mevcud sanayiine, şimdi CumSenelik verim: 1,400,000 kilogram iphuriyet devrinde, yenileri de iltihak etmiş lik, tir. Bir senelik ham madde: 4,000,000 Bursanın kurtuluş bayratnı akşamı, §e kilogram yapağı, hir donandı, Çelik Palasm terasında ordu Eğirme yani tek iğ: 16,140, şerefine verilen büyük ziyafete Vali ve Katlama yani çift iğ: 7,000, Belediye rejsi, beni de davet etmek neKömür sarfiyatı: Günde 20 ton, seMaraton koşusunda Şevki iiçüncü gelirken zaketini göstermişlerdi. Yemek yerken nede 6000 ton, gözlerim kâh gükteki mehtaba, kâh yer Su sarfiyatı: Günde 2000 ton, seneDokuzuncu Balkan oyunları için Yu r~ deki ışıklara dahyordu. Ovada bol bir de 600,000 ton. goslavlar bu sene çok iyi hazırlanmışlarışık grupu, etrafmdaki yeşillikler arasında, Fabrikanın kullandığı bir senelik yapadır. Müsabakalardan elli gün evvel kambir nur kaynağı teşkil ediyordu. Sordum: ğmın iki buçuk milyon kilosu yerli veya pa giren Yugoslav atletlyi Balkan o Bu parıl parıl yanan yer neresi? ecnebi halis kan Merinos yünü, bir buyunlarına kadar tam bir rejim ve mükecn Merinos fabrikası. çuk milyon kilosu da, yerli yarım kan mel bir çalışma ile hazırlanmışlardır. Yanımdaki zat tavsiye etti: Merinos ile diğer yerli yapağıdır. Fakat Yugoslav atletizm federasyonu Merinos fabrikasını da, Sütözü Merinos fabrika?;, Sümer Banka 4 kübütün mesaisini atletlerin hazırlığına vefabrikasını da görünüz. İkisi de cidden sür milyon liraya mal olmuş, fabrikanın rerek organizasyon kısmını oldukça ih görmeğe değer. inşasında çalışan işçi yevmiyesi 340,285 mal etmiştir. Çok kısa bir zamanda ya *** i bulmuştur. pılarak alâkadarlara verilen program Ertesi gün bu iki tnüesseseyi de ziyaFabrikanın muharrik kuvveti biri yeoyunların birinci gününden kapanışma ret ettim. Bu gün Merinos fabrikasmdan, dek olmak üzere 3400 kilovatlık 2 buhar kadar mütemadî bir surette aksamış durbirincisinden bahsedeceğim; ikincisini de türbinile temin edilmektedir. muştur. ayrı bir yazıya bırakacağım. 3 tane Türbojeneratör ile elektrik isBu karışık ve bir türlü sırasile tatbik Fabrikanın duvan, mozayıktan yapıl tihsal ederek günde 23,200, senede edilmiyen program yüzünden diğer mil mış kocaman ve muhteşem bir Merinos 6,960,000 kilovatlık elektrik sarfeder. letlerin atlet, idareci ve gazetecilerini bilkoçu resmile süslenmiş. Merdiveni çıkıp Fabrikanın elektrik makineleri o kadar miyorum ama bizimkiler bir hayli zah da müdürün yanma girdiğim zaman, kar kuvvetlidir ki idare, Bursa belediyesine metler çekîiler, yoruldular. şımda eski bir aşina görerek sevindim: müracaat ederek şehrin elektriğini bugünKüçük birer himmetle bertaraf edile Belgradda kazandığımız yegâne birin Nihad Alpar. Merhum deniz binbaşısı künden yüzde elli daha ucuz vermeğe bilecek bu noksanlajın başmda misafir atcilik için merasim yapıhyor Feridin himmetile kurulan Heybeli çark talib olmuştur. Belediye, şimdiki elektrik let kafilelerine mihmandar' verilmemesı çı mektebinin ilk yetiştirdiği inşaiye mü şhketini satın alarak elektriği Merinos gelmektedir. B;r haftadan fazla süren larını almak adeta bir mesele oldu. Bir hendislerinden biri ve İşkodra'nın kahrafabrikasmdan almağı düşünmektedir. Belgradda ikamet sırasında kafileler da aralık bu vaziyet o kadar ümidsiz, bir ha man müdafii şehid Hasan Rıza Paşanın *** ima kendi başlarının çarelerine bakmak le düştü ki, hareketimiz.in teahhura uğra oğlu. Daha mektebde iken ciddiyetini ve Fabrikayı gezerken îstiklâl harbinde, dığı şayiaları bile çıktı. mecburiyetinde kaldılar. çalıskanlığını bildiğim bu kıymetli genc, kağmsında ve sırtmda cepheye cephane Kısacası; dokuzuncu Balkan oyunla " Türk atletleri ilk günkü müsabakalarbahriyeden ayrılarak Sümer Bankın hiznnda azçok alâkadar olarak bulunanlar metine girmiş, Herekede mühendislik ve yetiştiren Türk kadınını, en son sistem dan evvel kısa bir ıdman yapmak ve o makinelerin başmda çahşır gördüm. 15 vesile ile pistle ünsiyet peyda etmek err.e iki şeye şaşıp kaldılar. Bakırköyünde müdürlük ettikten sonra, yaşındaki (kendileri 15 yaşındayız diyorBunlardan birincisi Yugoslav atletleri şirodi Merinos fabrikasma müdür olmuş. lile stada gitmek istediler. Son tramvay ]pr amma 13 ten fazla görünmüyorlar) nin insana hayret verici muvaffakjyetle durağından sonra bir hayli yayan yürüNihad Alpar, bana, fabrikasını, iki Türk kızları, o makineler kadar muntamek zaruretinde bulunduğumuz bu yere ridir. buçuk saat müddetle bizzat kendisi gez zam çahşıyorlar. Avrupanın muhtelif İkincisi ise organizasyon işinin, yukarr dirdi; o kadar iyi izahat verdi ki şimdi varmak bir mesele oldu. Eşofman giym.ş fabrikalarında staj yapmış olan genc işolan kafile saatlerce otelin kapısında te da saydıgım brkaç misalden de anlaşıla Merinos koyunu ve jyinü hakbında bir letme şefleri, Türk kızlarının Avrupa işdarikine çalışılan otobüsü bekledi. Elde cağı veçhile, bu derece bozuk olmasıdır. hayli bilgiye sahibim. Onların bir hulâsa çilerine nazaran yüzde 50 nisbetinde daşehrin bir plânı yoktu. Vesaiti nakliye Balkan atletizm müsabakalarını ikinci sııy size anlatmak ve bu mühim fabrikayı ha cabuk iş öğrendiklerini iftiharla söydefa olarak birincisi 19 senesinde Zag " tanıtmak isterim. pasoları da ancak salı günü verildi. lediler. reb'de yapılrruştı yapan atletizm fede " Muhtelıf memleketlerden kalkarak Merinos, hatta ipekten daha m c e v e İşte, 15 yaşındayım diyen Servet, işiBelgrada kadar gelen gazeteciler ise sta rasyonu birincisinden edindiği tecrübe daha yumuşak yün veren bir cins koyıuı ni bir günde öğrenmiş, 335 iğli bir vargel da girecek davetiyelerini almak için alâ lerle daha ziyade bir varlık göstermeli dur. Bu güzel ve faydalı hayvanı, eski makinesini yalnız başma mükemmelen ida** den bizim köylülerimiz, tamamile yanlış re ediyor. Makine gidip geldikçe o da takadar makamm kapısmı defalarca, hatta idi. olarak domuzla koyundan hasıl olmuş kunyelerini şakırdatarak geri ileri gidip gegiinlerce aşındırdıktan sonra ancak cu Atletlerimiz geldi martesi sabahı alabıldiler. Belgradda yapılan 9 uncu Balkan o " bir piç zannederek sevmezlerdi. Halbu liyor. Kopan iplikleri çabucak bağlıyor Spor muharriri olarak, sırf Balkan o yunlarına iştirak eden atlet takımımız dün ki Merinos, yapağısile en zarif erkek kos ve elleri iplik bağlarken küçük ayakları yunları için, gelen bu meslektaşlara vesa sabah gelmiştir. Atlet kafilemiz Sofya tümlük kumaşlarile. en ince kadm yün da sekiz saatte sekiz kilometrelik mesafe iti nakliye pasosu verilmedi. Kendileri a dan geçerken, Bulgar sporcuları tarafın lülerinin ipliklerini ve o yumuşacık triko katetmiş kadar yüriiyor ve yoruluyor. İşte, gene 15 yaşındayım diyen minideta birer yabancı meraklı gibi telâkki e dan hararetle karşılanmış ve kendilerine, taj yünlerini temin eden mubarek hay vandır. njini Nazmiye, çift büküm makinesinde dildiler. Kolaymı bulan bir atletizm şam trenin Sofya istasyonunda kaldığı kısa bir Başta Hereke ve Feshane olmak üze 360 iği idare ediyor ve arada acemi arpiyonası rozeti bularak göğsüne taktı.Di müddet içinde, bir çay ziyafeti verilmistir. re, bütün yünlü mensucat fabrikalarımız, kadaşlarına da ders gösteriyor. ğerleri nezaketen se? çıkarmadan bekle Galatasaray kulübü muraka elbiselik kumaşlau dokumak için ince yün diler. Fakat bunu gören veya düşünen ol1936 senesinde memlekete 1300 ton be heyetinin içtimaı ipliklerini haricden getirtiyorlardı. Çün taranmış yani Kammgarn yün ipliği girmadı. Müsabaka günleri, matbuata tahGalatasaray spor kulübü başkanlığın kü, kıvırcık koyunu da dahil olmak ü diği halde Merinos fabrikası açıldıktan sis edilen yejdeki gazeteciler tamamile zere bütün koyunlarımızın yapağılan sonra bu tniktar 200 tona düşmüştür. Fadan: ihmal edildiler. Tasfiye müsabakalarm 17/9/938 tarihinde toplanacak olan Kammgarn adı verilen yüksek kaliteli, kat saribdir ki trikotaj ipliklerinde bizim da kimlerin finale kaldıklannı, finalleryüksek murakabe heyetimizin eylul taranmış yün ipliklerini yapmağa yara ipliklerimiz gümrük himayesinden mah de kimlerin ne derecelerle kazandıklarını alelâde içtimaı, ekseriyet olmadığından mıyordu. Beş seneîik endüstri programırumdur. Hükumet, her nedense bu .şuöğrenmek için merak ve heyecanla bek toplnamamıştır. na Kammgarn ipliği yapacak bir fabri beyi himaye etmeır.iştir; fabrikanın çıkarleşip durduk. Nizamnamemizin 25 inci maddesi mu ka da ilâve edilmişti. Gerçi memlekette Antrenman günîeri, pist üzerinde ko cibince bu kere 24/9/938 cumartesi gü Merinos koyunu yaktu amma yapılan te<> dığı trikotaj iplikleri ecnebi memleket şarak veya sahada cirid, disk atarak yo nü saat 15 te kulüb merkezinde toplan rübe'.er Bursadan Çanakkaleye kadar o lerinden gelen ayni cins ipliklerden fazla vergi vermekte, buna rağmen, onlarla rulan atletler otellerine ekseriyetle yaya mağa karar verilmistir. lan sahadaki yerli koyunlanmızı Meri rekabet etmektedir. dönüyorlardı. Çünkü Beogradski sta Sayın murakabe heyeti azamızm yev noslaştırmak mümkün olduğunu göster dından ilk tramvay durağına kadar on, on mi ve saati mezkurda kulübümüz mer mişti. Bir taraftan fabrika kurulurken di28 ikinciteşrin 1935 te temeli atılmış beş dakika yü'üyen atlet orada da uzun kezini teşriflerı ehemmiyetle rica olu ğer taraftan da Merinos yetiştirilmeğe olan Merinos fabrikası 1938 şubatmda uzun tramvay beklemekten usanıyor, an nur. başlandı. Bu suretîe fabrikanın tesisi bir Büyük Şef Atatürkün uğurlu elile açıllamadıgı lisandaki tariflerle otelini bultaşla iki kuş vurmak imkânmı veriyordu: mıştı. Fakat, daha bugünden ihtiyaca kâmağa çalışıyor, yolunu şaşırıyor ve zaten Gümrük Umum müdürlüğüfi gelmemektedir. Çünkü memleketin ik1 Yünlü mensucat endüstrimizin tısadî vaziyeti düzelmekte, servet ve refah idmandan yorulan vücudünü hırpalıya Kammgarn ipliği ihtiyacmı temin için ha artmakta, istihlâk çoğalmaktadır. Artan nün güzel bir eseri rak odasma bitkin bir vaziyette dönüyorGümrük Umum müdürlüğü tarafın rice verdiğimiz paranın mühim bir kısmı ihtiyacı karşılamak için fabrikanın hmen du. dan Türkiyeye gelen ve Türkiyeden ec tremlekette kalacak. tevsii takarrür etmiştir. Sümer Bank bu Kafilelere refakat eden îdare adanıla nebi memleketlere giden seyyah ve 2 Memlekette Merinos koyunu ye lüzumu önceden düşünerek ihtiyatlı davrının bu yorgunluklara maruz kalmadık yolcuların, hududlanmızdan girerken ve tiştirmek gibi faydalı bir hayvancılık şuranm:ş, muharrik kuvvet dairesinden itiları zannedilmesin. Onlar da kendilerine çıkarken tâbi olacaklan gümrük kon besi teessüs edecekti. baren bütün daireleri geniş ve tevsie hazır göre hayli yoruldular, hayli vakit kaybet" trolu hakkında aydmlatmak, beraber Böylece Türk ziraat ve endüstrisi el bir halde inşa etmiştir. Şimdi fabrika pek tiler. Meselâ elindeki matbu programa lerinde getirebilecekleri gümrük res ele verip çalışarak büyük bir hamle yapaz bina inşa edilmek suretile kolayca bübakarak ve bugün içtima var diyerek ote minden muaf eşya ve dövizlerle ithal mış olacaklardı. Nitekim de bu hamle yütülecektir. linden çıkan kafile reisimiz gösterilen veya ihracı yasak, veya gümrük resmi yapıldı. Merinos fabrikası, şimdi, haricFabrikanın mükemmel bir hastanesi ve yerde saatlerce beklemiş, toplantının baş" ne tâbi veya izin almağa bağlı eşya ve den ve dahilden tedarik ettiği Merinos ka bir gün başka bir yerde olmasmı son dövizlerin mahiyet ve miktarları hu yapağılarile memleketin Kammgarn ipli güzel bir kantini olduğunu, ameleye 10 susunda tenvir etmek üzere türkçe, kuruşa bol gıda verildiğini de ilâve ederradan ve nasılsa" öğrenerek dönüp geî fransızca, ingilizce, almanca, ispanyol ği ihtiyacmı temin ediyor. Yarın Türk sem müşahedelerimi tamamlamış olurum. miştir. ca olarak «Yolculara Bilgi» ismile bir Merinosları kâfi miktarda yapağı vereHemen her şeysi otomatik olan bu son cek kadar çoğalınca haricden Merinos Belgrada varıldığı günden başlıyan bu broşür neşredilmiştir. sistem, mükemmel fabrikayı Bursaya ve intizamsızhk ve karasızlık son günü daBunlardan ecnebi ülkelerdeki konso getirilmiyecektir. O zaman, yüzde yüz memlekete hediye eden Cumhuriyet reha fena bir şekil almak üzere idi; Türk losluklanmızla Türkofis teşkilâtına lü Türk malı Kammgarn ipliği yapmış olajimine karşı şükran duymamak kabil dekafilesinin ihtimal diğer kafilelerin de zumu kadar yollandığı gibi, tren sey cağız. ğildir. 5jC îjî îj> dönüşlerni temin edecekler meydanda yah acentalarına da yolculara bedava ; ABîDtN DAVER Fabr kaya bir balya Merinos yapağıvoktu. Daha doğrusu dönüş bilt para " da&ıtılmak üzere gönderilmiştir. r Yugoslav federasyonu, atletlerinin iyi bir şekilde hazırlanmasını temin için organizasyon işile hiç meşgul olmadı yaptığı halde, ihtiyaca kâfi gelmiyor T. C. Ziraat Bankası Edirne Şubesi Mudurlugunden: Edirnede Gazha,ne civarında bulunan depomuzun 2854 lira keşifli tamiratı kapalı zarf usulile eksiltmeye konulmuştur. 1 İhale 23/9/938 tarihine musadif cuma günu saat on beştedir. 2 İşin ehemmiyetine binaen münakasaya girecek müteahhidlerîn mühendis veya fen memuru olmaları şarttır. 3 Mü^akasaya iştirak için 220 lira muvakkat temlnat akçesl yatırılması lâzımdır. 4 İhalenin vukuundan on gün sonra % 15 te,mlnatı kat'iye akçesî göstereceklerdir. Bu teminat banka mektubu veya kote edilmiş esham tahvilât, sigortalı mebani olabilir. 5 Fazla izahat istiyenlerin ve keşifli resml gSrmek arzu edenlerin hergün şubemize uğramaları ilân olunur. (6608)' Baş, Diş, Nezle, Grip, Romatizma, nevralji, kırıklık ve bütün ağrılanmzı derhal keser. icabında günde 3 kaşe alınabilir. Dör ty ol Belediy es inden: 1 Su ile müteharrik Dörtyol şehir elektrik tesisatı projesi mucibinca 12/9/938 tarihinden itibaren kapalı zarf usulile eksiltmiye konulmuştur. 2 İhale günü 13/10/1938 perşembe saat 15 te. 3 Muhammen keşif bedeli (29002) lira (70 ) kuruştur. 4 İlk teminat (1450 ) lira (14) kuru$. 5 Proje ve şartnamelerini görmek istiyenler Belediye Yazı îşlerl bürosunda görebilirler. Taliblerin ihale saatinden lâakal bir saat evvel kapalı zarflarile Belediyeye yatırmış oldukları ilk teminat akçesine dair makbuzunu Encümene vermeleri şarttır. * 6 Talibler kanunda yazılı resmî vesikaları ibraza mecburdurlar. 7 Belediyenin bu tesisat ve inşaat için her hangi bir talible bedelî mukassaten tedaye edilmek suretile de anlaşması kabildir. Ancak bu gibi taliblerin ihale gününden on gün evvel Belediyeye müracaatle anlaşması lâzımdır. ( 6695 )' , Büyükdere Beyaz Parkta z : ; Sabaha kadar MeVSİITI SOMl GREBOR'llll veda saat 9,30 da N A Ş İ D ve arkadaşli eğlenceleri gecesi 24 E ü y l c [ ANKARA DEVLET TİYATRO OKULUNUN TEMSİL VE OPERA BÖLÜMLERİNE SINAVLA PARASIZ YATILI KIZ VE ERKEK TALEBE ALINIYOR. TEMSİL BÖLÜMÜ: I Tahsil müddeti en az üç senedir. İsteklilerden aranılan genel vasıflar şunlardir: A Vücudü kusursuz olmak. B îyi bir kulağa malik olmak. «Işittiği sesleri aynen tekrarlıyabil mek.» C En az ortaokuldan mezun olmak. D Şivesi sahneye müsaid olmak. E Kızlar için en aşağı yaş 16, erkekler için 17 dir. II Seçim smavında aranılacak şeyler şunlardır: A Düzgün ve serbest konuşma, gördüğü veya okudıuğu bir şeyi anlatma kudreti. B Okuduğu veya gördüğü bir tiyatro piyesi içerisinden seçilecek b"İr rolü yapabilmek. C Smay komisyonunca verilecek bir rolü yapabilmek. OPERA BÖLÜMÜ: I Tahsil müddeti en az beş senedir. Taliblerde aramlacak genel vasıflar temsil bolümü îçin yukarıda zikredilen genel vasıfların aynidir. Yalnız sesi iyi olmak şarttır. Çok iyi sesi olanlarda orta tahsil aranmaz. II Seçim sınavmda aranılacak şeyler şunlardır: A Kendi seçeceği bildiği bir şarkıyı söylemek. B Sesleri ve melodileri tekrarlıyabilmek. C Ritmik duyma ve hissetme kudreti. Tiyatro okulunu temsil ve opera bölümlerine talebe seçme smavları İstanbulda 4 8 birinciteşrin 938 de Galatasaray Lisesinde veya 11 15 birinciteşrin 1938 de Ankarada Müzik Öğretmen Okulunda yapılcaktır. îsteklilerin dilekçe ile İstanbulda veya Ankarada yukanda adı geçen okul direktörlüklerinde en geç sınavın başlıyacağı güne kadar müracaat etmeleri lâzımdır. Dilekçeye bağlanacak vesikalar şunlardır: A Nüfus tezkeresi veya tasdikli bir örneği. B Okul diploması veya tasdikli bir örneği. C Sağlık raporu. D Hüsnühal vesikası. (6548) Marka şapkaların zengin çeşitlerini Mağazasında bulacaksınız. Adrese dikkat : Galata Karaköy BORSALiNO HABİG MOSSAN DEROUX A. R U S S O S NO. 2 2 Avrupanın en tanınmış I T. C. Ziraat Bankası Istanbul Şubesinden: Muhtelif mevkilerde ehven fiatlar ve çok müsaid şartlarla satılık kıymetli arsalar: Kadıköyünün Göztepe ve Kızıltoprak mevkilerinde 38 parça arsa toptan ve perakende suretile peşin ve taksitle satışa çıkarılmıştır. Beş sene vade ve çok müsaid şartlarla satılacak olan bu arsalardan edinmek ve fazla malumat almak istiyenlerin Bankamızm Ziraî Ikrazlar Se^visine müracaat etmeleri. ( 6382 )
