14 Eylül 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KAZANC VERGiSi TATBiKATI NiHAD ALi UÇÜNCU 616 büyük sayfa, fiatı 3 liradır. ve Yaza n : umhuri C 1 C 1 HERSE Haftalık resimli mecmuf 14 c»ını 1Ö90 Haşet ve ikbalde satılır tSTANBUE CAĞALOGLU : 5151 Telgrat n mektub adred: Cumhurtyet tstanbu] Posta kntnra: îstanbul, No. 240 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrtt heyeti: 34298. fdare ve matbaa tasmi 24299 24290 14 tylUl Ibüö V En güzel resimler, en güzel yaıılar, en meşhur imzaiar. 52 sahife 10 kuruş YAKINDA ÇIKIYOR. j Çekoslovakyada Dahilî Çarpışmalar Dün Südet mıntakalarında kanlı musademeler oldu, Prag hükumeti örfî idare ilân etti, Südetlerin 6 saat mühletli ültimatomları reddolundu Avrupada endişe îngiltere ve Fransa hükumetleri tehlike dolu olan vaziyeti dakikası dakikasma takib ediyorlar İtalya, neşrettiği bir tebliğde, Çekoslovakya'da plebisit yapılmasmı ve Südetler mıntakasının Almanyaya ilhakını ileri sürdü Londra 13 (Hususî) Ingiliz kabinesi dün akşam, bu sabah ve öğleden sonra üç defa toplanmıştır. Bu akşamki toplantıya deniz, hava ve kara kuvvetleri e r kânıharbiye reisleri de iştirak etmiştir. Çekoslovak buhranmı başlangıcındanberi ilk defa olarak erkânıharbiye reisleri ka bine toplantısına iştirak etmektedir. Başvekil M. Çembelrayn kabine top lantısından sonra muhalefet liderlerinden binbaşı Atli ile Sir Arşibald Sinkler'i kabul etmiştir. Başvekil, parlamentoyu fevkalâde toplantıya çağırmak ihtiyacını hissetmediğini muhalefet liderlerine bildir miştir. Kabine yann sabah yeniden toplantıya davet edilmiştir. Yarınki toplantıya işti rak etmek üzere teftişte bulunan Harbiye Nazırile Cenevrede bulunan Mesai Nazın Londraya hareket etmişlerdir. Salâhiyettar mehafilde, Fransatın mülkî tamamiyetini alâkadar eden bir harb zuhurunda îngilterenin bitaraf ka lamıyacağı temin edilmektedir. Her mesleğin zor taraffı ark iklimimize mensub munevver ve şuurlu bir okuyucumuzun şiddetli değil, fakat ağır, çünkü acılığı derine işliyen sitemli bir mektubunu aldık. Şark vilâyetlerimh için Erzurumda yükseltilmesi istenilen anıd işinde bir muharrir arkadaşımız, millî san'atkâılanmızı himaye maksadile yazdığı yazılarda bize tevcih olunan tenkidin aynen ifadesile «hakikati çiğnemekte» beis görmemiş ve biz de guya bu hareket tarzmı tasvib eder yollu davranmışız. Okuyucumuz hulâsa olarak: Almanya hâdiselerden Çekleri mes'ul tutuyor #ff?3fi Hâdise çıkan şehirler Çek askerleri tarafından işgal edildi, Prag'da geniş emniyet tedbîrleri almdı, Henlein'in bu gün resmen plebisit talebînde bulunması beklenivor Dün burada şu actklı suali « Müsabakaya konulan anıdın proortaya koymuştuk: jesiydi, inşası değil. Mil" projelerde bi Almanyamn fili muzarinci ve ikinci sayılmağa lâyık görülenleheretini en salâhiyettar bir are zahmetleri mükâfatı verilmiştir. Bu ğtzdan öğrenen Südetler, bunhal, inşaya esas olacak daha muvaffak ve belki en muvaffak bir projenin bulurr dan sonra daha atılgan bir hal ması için daha geniş ölçüdc yeni bir araştakınmıyacaklar mı? tırmaya mâni değildi. Muharririniz bu Ne yazık ki, cevab yıldırım işte bilerek brlmiyerek hakikati çiğnedi. hızile ve korkulduğu gibi taIşte muvaffak olan millî san'atkârlar var, hahkuk ediyor görünüyor. anıd onlara neden i'.ıale olunmuyor da Vaziyet son derece tehlikebirkaç yüz bin liraya başkalanna ve ezlidir. Kütlelerin mukadderatıcümle yabancılara ihale olunuyor dsdi. nı ellerinde tutan demir iraHenüz doğru ve makbul projesi mevcud deli adamların artık dizginleolmıyan anıdın ne birkaç bin, ne birkaç re hâkitn olamamalarından yüz bin lira mukabilinde kimseye ihale şüphelenmekte hata yoktur. Alman Çek hududu olunduğu yoktu. Umumî Müfettiş TahSan'atkârane nutuklardan, sin Uzerin hakikati izah eden mektubu da Hitler'in nutkundan sonra Avrupada da örfî idare ilân ettiğinden, Südet Alkuüvetli, veciz sözlerden neler bu muharririnizin elinde tam neşrolun vaziyet yıldırım süratile inkişaf ederek manları lideri M. Henlein Prag hüku kazamldı, bilmiyoruz. Bildiğimak nimetinden mahrum kaldığı için va vahim bir şekil almıştır. Çekoslovakyanın metine müddeti altı saatte biten bir ülti miz bir şey varsa bu sözlerin, ziyet gene tavazzuh edememiş oldu, ve muhtelif kısımlarmda başlıyan karışıkhk matom vermiştir. insan kalabalıkları üzerinde fazla olarak bu vesile ile haksız bazı ta lar süratle tevessü etmiş, bilhassa Südet Vaziyetin birdenbire vahamet kesbetnnirleri koparan bir kamçı temıntakalarında kanlı çarpışmalar olmuş, mesi üzerinde Ingiliz ve Fransız kabineleri rizlere kadar ileri gidildiği görüldü...» siri yaptığıdır. Diyor ve tam zamanında bir müdahale her iki taraftan da birçok adamlar öl le erkânıharbiyeleri yekdiğerini müteakıb îfte bakınız, nasıl şahlamile işi doğru mecrasına koymamış olduğu müştür. Bu vaziyet karşısında Prag hü toplantılar yapmışlardır. kumeti Südetlerle meskun sekiz mıntakayorlar! Karanlık ufuklara uza[Arkast Sa. 8 sütun 1 <fel muz için şahsan bizden Je şikâyet edinan fırtınalt bir deniz gibi nayor. sıl dalgalanıyorlar! Şimdi bizim, sayın Tahsin Uzerin Sahilden uzaklaşmamn, ömektubundan sonra vazivc' tavazzuh etmiş scymakta tamamile isabet etmemiş ollüme atılmak olduğunu hep biduğumuz anlaşılıyor. Bu vesile ile görüliriz. Fakat şahlanan kütle yoruz ki her mesleğin herhangi sebeble mantıkla yola gelir mi? Ve öolursa olsun her zaman hakikate tam uylüm, böyle anlarda bazan aşk gun yürüyememekten doğar zor tarafı kadar çekici değil midir? işt bu meselede bizim hesabımıza da Diplomatlar bu noktaları heaffetmiyen çehresini göstermiştir. Fakat sablıyamadıkları zaman harbi arkadaşımızın yazısı da, yalnız millî sanönlemek çok güçtür. atm inkişafını özlemek gibi samimî bir NADIR NADI duygudan ilham aldığı içindir ki, umumî düşünceye uymıyan bazı yanlış noktaların istifade edecek maddeîer Ankara 13 (Telefonla) 3537 sa afiyetten hüsnüniyetle karşılanacaklarına emin buyıh kanunla, şimdiye kadar teşviki <ana 2/9383 ve 2/9408 sayılı kararnamelere lunuyoruz. yi muafiyet ruhsatnamesini haiz müesse ilişik cetvellerle neşredilmiştir. Erzurum, kurtuluş ve istiklâl savaşla selerin istifade etmekte oldukları makine Gümrük resimleri asgarî hadde indirinrın hazırlık başlangıclannı sinesinde ve ham madde muafiyetleri bu müesse len makine, alât ve bunlarm yedek ve toplanmş ve mütarekenin o kapkara ve selerin şimdiye kadar tâbi oldukları for tecdid parçalan 2/9406 sayılı ve ham karmakarışık anacık babacı" günlerinde malitelerden kurtarılması için kaldırıimış maddeler de 2/9160 sayılı kararname hep Atatürkün önderliğile şark vilâyetle ve bunlarm yerine kaim olmak üzere mu Iere merbut cetvellerle neşredilmiştir. rimizi yekpare vatan birliği cereyanma afiyet ruhsatnamesini haiz olsun olmasın Londra 14 (Hususî) Gece yarıBu listelerde yazılı maddelerin înem çeviren yüksek kıymetli rresaiye sahne ol umuma şamil olarak bu maddelerin ^ümlekete ithali (umumî ithalât hükümleri sından sonra Prag'dan alınan haberlere muş olmak itibarile orad bütün bu haki rük resimleri asgarî bir hadde indiriLnişdahilinde) muafiyet ruhsatnamesini haiz göre, Südet partisi yaptığı uzun içtimakatleri hakkile ifade edebilecek bir anıd tir. Ayni zamanda 3535 sayılı kanunla olsun olmasın herkes için serbesttir. Bun da vaziyeti ve kab[nenin cevabını tetkik dikilmesi pek yerindedir. Zannolun^uğu makine, alât ve bunlarm yedek ve tecdid lann ithali için İktısad Vekâletinden mü ederek, ültimatomun reddinden sonra hasıl olan şerait dahilinde müzakerelere deYUNUS NADÎ parçalarile bazı ham maddeler muamele saade istihsaline lüzum yoktur. İArkasi Sa, 3 sütun 6 da] İArkası Sa. 6 sütun 4 tei vergisinden de istisna edilmiş ve bu muUrkast Sa. 1 sütun l i«J r Tehlilce İngiliz Başvekiline mektub gönderildiği asılsız Lord Halifaks İngiltere Hariciye ' Nezaretine girerken Saro 'gazetecilere şu beyanatta bulunmuştur: « Başvekil Daladye ile Hariciye Nazırı Bone haricî vaziyetle sulhun idamesi için alınan tedbirler hakkında mu fassal izahat verdiler. Kabine nazırların izahatı tasvib etmiştir.» Londra 13 (a.a.) Almanyadan döndükten sonra Çemberlayn tarafından kabul edilen Brocket'in îngiltere hüku meti nezdinde bir vazife ile tavzif edildiği ve Çemberlayn'e verilecek bir mektubu hâmil bulunduğu hakkında verilen haberler Ingiliz diplomatik mahfilleri tarafından tekzib edilmektedir. I Fransız kabinesinin içtimaı Paris 13 (Hususî) Kabine bugün Cumhurreisi M. .Lebrun'un riyasetinde toplanarak harb takdirinde alınacak ted birlerle çıkarılacak kanunları tetkik ve müzakere etmiştir. İki saat süren müzakerelerden sonra, Dahiliye, Nazırı Alber Maliye Nazm Marchando da şunları söylemiştir: « Fevkalâde hâdiseler zuhur ettigi takdirde halk tasarruf sandıklarında ve bankalardaki paralannı serbestçe çeke bilecektir. Bunu temin edecek tedbirler aldığımız için endişeye lüzum yoktur. [Arkası Sa. 7 sütun 4 te] Basın Kurumu fevkalâde kongresi Basm nizamnameprojesi müzakerelerine başlandı Dünkü toplantıda Dahiliye Vekilimiz de bulundu, görüşmelere yann devam olunacak Makine ve ham madde resimlerinde tenzilât İktısad Vekâleti, muamele vergisinden muaf tutulan makine ve alâtla bazı ham maddelerin listesini hazırladı lAiakineye verirken Müzakerelere devam imkânı kalmıyor Dahiliye Vekili Şükrü Kaya, dünkü toplantıda gazeteciler arasuıda... Dün Basm Kurumu fevkalâde kongre hükumetçe yapılacak olan nizamnameye si Kurumun Beyoğlunda Pamıakkapıda esas teşkil etmek üzere hususî bir komis ki merkezinde toplanmıştır. Bu toplantıda yon tarafından hazırlanan proje tetkik Basın Birliği kanununun tatbikına aid İArkası Sa. 5 sütun 3 tel