12 Haziran 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

12 Haziran 1938 CUMHURIYET BEYRUT MEKTUBLAR1: Son hâdiselerin Suriye ve Lübnandaki akisleri Suriye gazetelerinde şikâyet edebiyatı Kont dö Marterin Paris'Ie muhabereleri Fransız filosu ve Beyrut limanı Fransız ric'ati Beyrut, 8 haziran tığı bir zarjTanda Türkiyeye karşı bir nü«Türkiye ağır bastı; Fransa dayanamadı; Türkiye kuvvetli, Suriye zayıf; Fransa, Türkiyenin istedığini yapmağa mecbur oldu; çünkü Türkiye kuvvete dayanıyor; hak demek, kuvvet demektir!» «Artık Sancaktan ümid kalmadı; artık Sancak Türk olacak; Suriyenin haklan unutulacak, Sancakta Arablık yavaş yavaş mağlub olacak!» «Fransa, Suriyenin haklarını müdafaa edecek yerde Türkiyenin hatırını saymay tercih ediyor; Fransanın politikası kendi tuzunu kurutmaktır; Suriyenin hakkmı müdafaa etmek değil, bunu bu son hâdiselerle bir kere daha anladık!» «Hakkımızı müdafaa etmek istersek, Türkiye gibi, kuvvelli olmalıyız!» Son haftanın Suriye gazetelerinde u yandırdığı tazallüm ve şikâyet edebiyatmı hulâsa etmek istersek yukarıdaki cümleler kâfidir. Bütün Suriye matbuatı, daha üç gün evveline gelinciye kadar Hatayda Arablığın ınuzaffer olduğunu yazarak şenlik yaparlarken şimdi Hataydan ve Fransadan gelen son haberler üzerine birdenbire dillerini değiştirip feryada başlamışlardır. «Fransa bizi terkediyor!» diyorlar. Bunlara göre, Fıansa Türkiyenin dostluğunu kazanmak içia Suriyeyi fedaya karar vermiştir. Bu hava, sade Şamda esen hava değildir; Beyrutta da ayni hal vardır. Hatta, siyasî havadaki nagihanî değişme, başka bir bakımdan Beyrutta daha büyük bir tesir yapıyor. Bundan evvelki mektubumda size bildirmiş olduğum şayialar, iki gündenberi büsbütün :srarla dönmeğe başladı. Kont dö Martel'in Parisle gayet sıkı muhabere yapmakta olduğu ve bu muhaberelerin neticesinde istifaya mecbur olacağı, kendisine gayet yakın muhitten sızan sözlere istinaden her ağızda dolaşan bir şayia halini aldı. Nevyork sergisine Hatay meselesinde hazırlık anlaşmaya doğru Nevyork Hususî muhabirimizden) Gelecek sene nisanm 30 unda burada açılacak olan Nevyork sergisi için yapılan hazırlıklar çok ilerilemiştir. Serginin ku rulması yolunda akıllara durgunluk ve ren bir çalışma hüküm sürmektedir. Bir çok memleketlere aid ekipler, paviyonlarının başında bulunmak üzere Nevyorka gelmişlerdir. Amerika hükumeti; Türkiye, Yuna nistan, Bulgaristan, Romanya, Yugos lavya, Mısır, Sovyet Rusya, Çekoslo vakya, Isveç, Norveç, Fransa, Da nimarka, îtalya, İngiltere, Belçika, Kanada, Japonya, Brezilya ve Arjantin için sergide beşer yüz metre murabbaı sat hında paviyonlar yaptırmış, sadece dahilî dekorasyonu sahiblerine bırakmıştır; fakat bütün bu milletler, memleketimizle Yunanistan ve Bulgaristan müstesna, hususî paviyon yaptırmak üzere ayrıca sahalar almışlardır. Hususî paviyon saha ları en geniş olanlar Sovyetler, Ingilte re, îtalya ve Fransadır. Milletler Cemiyeti ve İsviçre de ayrı ayn iki hususî pa viyon kuracaktır. Mısırlılar, Amerikan turizminin nazan dikkatini kendi memle ketlerine çekmek maksadiîe ayrıca bir de turizm paviyonu yaptırmağa karar ver rnişlerdir ki bunun için bir buçuk milyon lira harcıyacaklardır. IBaşmakaleden devam] ki ne yaparlarsa kendilerine ve Fransaya kâr kalacağını zannederek öyle de yürümekten çekinmemişlerdir. Devlet siyasetine bazı memurların kendi kendilerine tasarruf etmelerinden çıkabilecek tehlikelere bundan daha açık bir misal gösterilemez. Çünkü bu koloni memurlarının içtihadlarma rağmen Türkiye, Türklere aid hukuku müdafaa etmek için icab eden tedbirlerden hiçbirini ihmal edebilecek bir devlet değildi. Bu memurlar kendi içtihadlarının sakametile bilâkis musademe tehlikesini adeta tahakkuk ettirecek ve pek ziyade yaklaştıracak meş'um bir oyun oynamışlardır. Teşekkür olunur ki Ankara vaziyetin ciddiyet ve vahametini Parise henüz vakti iken anlatmağa muvaffak olmuş ve merkez Fransası da alınması lâzım tedbirlere süratle tevessül eylemiştir. Herşeyden önce vaziyeti bu hale sokanlann sahneden çekilmeleri zarurî idi. Merkez Fransasının tecellüdü karşısında müstakil siyaset yapan memurlar kendiliklerinden sahneyi terketmiş bulunuyorlar. Denebilir ki onların en iyi yaptıkları iş işte bu son hareketlerinden ibarettir. Dö Martel'lerin ve Garo'ların yanlış itikadlanna göre, eğer Fransa Hatayda Türklere karşı aldığı taahhüdü aynen ifa ederse, bu devletin artık Suriyede dahi tutunmasına imkân kalmazmış. Biz bu itikadın tamamile yanlış olduğuna ve olsa olsa onun ancak aksinin doğru olabileceğine kaniiz. Fransa Hatay işinde muahedeler ahkâmmı tatbik etmekten kaçındığı nisbette Suriyedeki mevkiini de kaybetmeğe mahkum bir vaziyete düşerdi. Fransayı Suriyede tutabilecek yegâne kuvvet ancak doğruluk olabilir. Fransanın Türkiyeye muzır bir komşu halinde gösterilmesi ancak Hatay meselesini alabildiğine genişletecek bir mahiyeti haiz olabilirdi. Irak hududunda İngiltere ile anlaştıktan sonra biz bu devletle samimî dost olduk. Çünkü İngiltere cenub hududlanmızm o kısmında bize kat'î emniyet veren gayet dürüst bir hattı hareket almağa bilhassa itina eylemiştir. İngilterenin Irakla ittifak akdettikten sonra orada bile kendisini hemen hiç hissettirmıyen gayet silik bir vaziyet iltizam ettiği malumdur. İngilterenin cenub hududumuzda Türkiyeye ve Irakta mahallî devlete karşı tuttuğu meslek Fransa tarafmdan beri taraflan için örnek olarak alınacak bir siyasettir. Türkiyeye karşı ahdî mecburiyetleri yerine getirmiyen ve Suriyede Suriyelileri hakikî surette memnun etmiyen Fransa bu havalide ancak emniyetsizlikle görülecek bir karışıklık elemanı sayılır ve böyle bir siyasetin akıbetlerine tahammül etmek zaruretinde kalırdı. Onun içindir ki Suriyede Fransayı komşuları için tehlikeli ve Suriyeliler için de kahredici bir yola götürmek istiyen memurların hususî içtihadlannda isabetin zerresi dahi yoktu. Merkez Fransası kendini vaktinde toplıyarak Suriyedeki bir kısım memurlarının hatalarile yaratılan hatarlı havaya nihayet vermekle pek büyük isabet göstermiştir. Hatay meselesinin muahedeler ruhuna muvafık bir hal neticesine isali bu yeni siyasetin pek güzel bir verimini teşkil ettikten sonra bu münasebetle akd mukarrer diğer mukavelelerin hüsnüniyetle intacı dahi Türk Fransız dostluğunu büyük hassasiyetle tebellür eden bir sahada yeniden tesisle taclandıracaktır. Gördüğümüz filî eserlerle bu mes'ud neticey bugün daha büyük umudlarla belirtiyoruz. Hatay işi hal yolunda Cenevre intihab komitesinde protestomuz üzerine seçimin uzatılmamasına karar verildi nı dökülürse Türkiye Cumhuri tebliği protesto etmiş ve komisyon teblıği yeti bunun mes'ullerini bulmak geri almıstır. ta bir lâhza tereddüd edemez.» Yeni bir hâdise Komite intihabat mühletinin uzatılmasıt talebini de tetkik etmiştir. Necmeddin Sadak, mühletin uzatılmasına hükumetinin vaziyetin vahameti dolayısile, asla razı olmadığını beyan etmiş ve zarurî olan ittifak hasıl olmadığından komite bu uzatma talebini kabul edememiştir. Süveydiye 11 Anadolu Ajansının hususî muhabiri bildiriyor: 1 Kayıd bürosu açılır açılmaz bazı muhaif Aleviler Ermenilerin teşvikile tahrikât apmak istemişlerdir. Jandarma dört tahrikâtçıyı tevkif etmiştir. Fakat biraz sonra milislerle gelen jandarma kumandanı mev sufları tahliye ettiğinden bu hal asayişi Bir askeri heyetimiz Hatay a ozanları teşci ve teşvik etmiş ve bu vazigidiyor Ankara 1 1 Hataya mütedair er et karşısında Türk cemaati mümessillekânıharbiye anlaşmalarını Fransız Şark i büroyu terke mecbur kalmışlardır. Garo'nun kaçırdığı evrak hâtâ ordulan kumandanı Orgeneral Hutzin iade olunmadı ger'nin riyaseti altındaki Fransız askerî Reyhaniye 1 1 Anadolu ajansınin heyetile, Antakyada müzakere etmek üzere Genelkurmay ikinci başkanı Orge hususî muhabiri bildiriyor: Garo tarafmdan Reyhaniye Halkevine neral Asım Gündüzün başkanlığı altında Hariciye Vekâleti birinci daıre reisi rlçi apılan baskında İskenderuna götürülen Cevad Açıkalın, Genelkurmay harekât evrak henüz iade edilmediğinden Türk şubesi müdürü albay Feyzi Mengüç ve mümessilleri Reyhaniye bürosunun açıl ıarekât şubesinden yüzbaşı Nureddin masını tehir talebinde bulunmuşlardır. Alpkartaldan mürekkeb heyetimiz bu ak Reyhaniye bürosu bugün açılmamıştır. am hususî trenle İskenderuna hareket et tstifa eden istihbarat şefinin vedat Antakya 1 1 Anadolu ajansınm lıumiştir. Orgeneral, istasyonda kendisini selâm iusî muhabiri bildiriyor: İstifa eden istihbarat şefi Uaru Antaklıyan askerî kıt'a ve askerî mızıkayı teftiş ya ile İskenderun konsoloslarımızı ziyaetmiş ve beraberinde bulunan diğer ze atla trene tam saat 20,30 da binmiştir. ret ederek veda etmiştir. Başkonsolos valinin ziyaretini resmea îstasyonda heyetimizi te§yı edenler a ade etmiş ve belediye dairesinde merarasında Hariciye kâtibiumumisi büyük elçi Numan Menemencioğlu, pek çok imle karsılanmıştır. generaller ve Hariciye erkânı nazarı dikkati celbetmekte idi. Paris 11 Havas ajansı Antakyadan bildiriyor: Türk erkânıharbiye heyeti yarın (bugün) Antakyaya varacak ve orada Fransız Heyetile buluşacaklır. Görüşmeer, 295/937 Cenevre muahedesi mucibince Sancağın tamamiyeti mülkiyesini garanti eden Fransız Türk muahedesinin tatbikatım tasrih eyliyen erkânıharbiye anlaşmalarının teferruatını tesbit etmeyi istihdaf eylemektedir. IBaştaraft 1 ind sahifede] çim komisyonunun evvelki gün neşrettiği mayiş yapılmak maksadiîe tertib edilmişti. Bunu tertib eden de bizzat Kont de Martel'di. Halbuki bu ayın ikisindenberi gelmekte olan haberler Fransanın Hatay bahsinde Türkiyenin mukabil taarruzuna dayanamıyarak mütemadî bir ric'at halinde bulunduğunu gösterdiği için artık bu nümayiş manasız kalmıştır. Bunun için merasim, bidayette tasavvur edildiği derecede parlak olm:yacakt;r. Programm bazı noktaları hazfedilmiş ve filonun buradaki misafirlik müddeti kısaltılmıştır. Hem Lübnana ve Suriyeye Fransanın kuvvetini göstermek, hem de Türkiyenin Hatayı işgal etmesi ihtimallerinden bahsedenlere karşı, Fransanın böyle bir şeye müsaade etmiyeceği manasını anlatmak ve Türkiyeye karşı da «Fransa Beyruttadır!» demiş olmak için tertib edilen bu merasim, filhakika, son siyasî ric'atten sonra büsbütün manasız kalmıştı. Bunun Sergiye ayrılan geniş saha, Nevyorkun için şenlik sönük ve bilhassa tesırsiz o yanıbaşır.da, şimdiye kadar hiç istifade elacaktır. eülemiyen bir batağm kurutulmasile rneydana getirilmiştir ki, bu çalışmalar Nev *** york belediyesine 125 milyon dolara mal Fransa siyasetinin Hatayda yaptığı olmuştur. Sergi, Amerika devletinin kuhamlenin böyle seri ve kat'î bir ric'ate uğruluşunun 150 nci yıldönümüne rastladırayışı burada müstemleke muhitini nekağından, çok muazzam tezahürlere sahne dar ye'se düşürmüşse millî muhiti ve bilolacaktır. hassa Müslüman Arab kütlesini o kadar Sergi heyetinin alâkadarlara yaptığı sevindirmiştir. Türk siyasetinin Fransa tebliğlere göre, en az 60 milyon insanı siyasetine karşı faik bir kudret gösterişicelbedeceği şimdiden garanti edilebilir. nin sebeblerini Türkiyenin maddî ve maYani her memleket, asgarî 60 milyon kinevî kuvvetlerine atfetmek lâzım geldişinin karşısında, kendini doğrudan doğruğini burada anlamıyan hetnen hemen hiç ya propaganda edecektir, fakat bunun kimse yoktur. Garo'nun istifaya mecbur kadar mühim bir fırsat da, döviz bakı oluşu, Hatayda dahilî işlerin Kemalist mmdandır ve Ker tarafta bu fırsattan azabir Türk eline teslim edilişi, tesçil muamî istifade çareleri aranmaktadır. Meselâ melelerinin evvelâ doldurulup, sonra da Rumenler ve Macarlar ayrıca birer lo Türkiyenin istediği şartlaı dahilinde tadikanta kurmayı tasarlamışlardır: Yemek len devam ettirilmesine karar verilişi, leri, içkileri, mızıkası ve artistleri arasında Türkiyenin Pariste nekadar ağır basmış ziyaretçi kendini o memlekette hissede olduğunun delilleri suretinde telâkki edilibilecektir. Buna mukabil Amerikadan yor. Burada dolaşan rivayetler, Türki% * * serbest döviz çekilecektir. yenin Fransa nezdinde ültimatom mahiFransız filosunun Beyrutu ziyareti ve Altı ay açık bulunacak olan Nevyork yetinde bir müracaat yapmış olduğu Beyrut limanının tevsii münasebetile haher merkezindedir. Türkiyenin Fransaya ül sergisi münasebetile, Amerikada zırlanan merasim de, Kont de Martel'in timatom verişj ve Fransanın da bu ülti memleketin bir günü kutlulanacaktır. şahsı etrafmda dolaşan bu acıkh ve heyematom karşısında ric'ate mecbur oluşu, «Türk günü» de 24 temmuz 1939 da can verici haberler dolayjsile adeta cılk bu muhitte bugüne kadar kimsenin hatı tes'id edilecektir. O gün bütün Nevyork oldu, denilebilir. Bu vesile ile Fransanın nndan geçmezdi. Şimdi bu hâdiseler sinemalarında Türk filimleri gösterilecek, kuvvet ve şevketini Beyrut ve Suriye halgözönüne gelip Türkiyenin kuvvetini gös Türkiye hakkında konferanslar verile kma göstermek ve büyük bir tantana ile termesi bir hakikat şeklini alınca herkes cek, müsabakalar tertib olunacaktır. bütün limam büyük Fransanın büyük hayret ve heyecana düşmüştür. Hatta, kuvvetlerile doldurmak isteniliyordu. Kırşehir felâketzedelerine sizi temin edebilirim ki hâdise, bizzat AHalbuki, birkaç gündenberi Hatay meserabların bile manevî kuvvetlerini yükseltyardım faaliyeti devam lesi etrafında Fransanın yaptığı mütemamistir. Bir Arab dostum dün bana diyorediyor d'î ric'at, Türkiye siyasetınin şarkî Akdedu'ki: Zonguldak 11 Kırşehir ve havali nizde Fransa siyasetinin sade taarruzunu durdurmak değil, hatta onu geri püskürt Ah, biz de sizin gibi bir millî itti sinde yer depreminden felâkete uğrıyan mek hususunda bile kâfi derecede kuvvet had kuvveti gösterebilsek. Bu manda bo yurddaşlarımıza yardım olmak üzere sahibi olduğunu gösterdi. Bu vaziyet, bu yunduruğundan kendimizi nekadar kolay Zonguldak Vilâyet merkezinde topla nan 13 bin lira Kızılay merkezine gönradaki müstemlekeciler muhitini çok sars kurtarabilirdik! derilmiştir. Bundan başka Ereğli kazamış ve çok sıkmıştır. Bundan yirmi sene evvel bu memle smda 3380 lira, Safranboluda 2600 lira, Son iki üç gün zarfmda, bir aralık ketten sürüp çıkanlmış olan Türkiyenin Bartında 703 lira ve Devrekte 164 lira bu merasimin tehirinden bile bahsedildi. bugün Fransa kaışısında tehdidinden toplanmıştır. Halkımızm alâka ve yar Hatta şu satırları yazdığım dakikada bu korkulan bir memleket olarak tezahürü dımı devam etmektedir. (a.a.) tehir şayiaları devam etmektedir. Bunun burada cidden büyük ve fevkalâde bir îngilterede belediye la beraber Fransız filosunun Beyrut lima dünya hâdisesi olarak telâkki edilmekteintihabatî nını ziyareti meselesi etrafında şimdiye ka dir. Londra 11 Stefford'a yapılan kıs dar pek çok şey söylenmiş olduğu ve ziHakikat de başka türlü olmasa gerek! mî intihabatta muhafazakâr partisinin yaret tarihinin de mütemadiyen değiştiriC. T. kazandığı zafer gazeteler tarafmdan lerek hep yakın zamana atılmış bulunduhükumetin büyük bir muvaffakiyeti oğu için tehir edileceğini hiç zannetmiyo larak kaydolunmaktadır. rum. Eğer, yeni bir değişiklik olmazsa fi Y A R I N Taymis gazetesi, bu muvaffakiyeti lo bu akşam Beyrut önlerinde buluna Çemberlayn kabinesinin haricî siyase caktır. Bu merasim, sırf, Hatay işlerinin tinin İngiliz milleti tarafmdan gitgide hâd devrinde ve Türkiyenin bir emrivadaha ziyade tasvib edilmekie oknası nm bir delili telâkki eylemekîedir. ki yapmasj mtimallerinin ağızlarda dolaş Bir tarafkirlik delili Antakya 11 Anadolu Ajansınm hususî muhabiri bildiriyor: Seçim komisyonu tarafmdan alâkadarlara bildirilen 14 numaralı tebligde : ekiz gündenberi bir kısım Ha'km tazy k r e tehdide maruz kaldığmı müşahede ve tesbit edildiği bildirilmektedir. Herkesm hangi cemaati istiyorsa kaydedilmckte at'iyyen serbest olduğu hatı>latılmak>a dır ve bu tazyik devam edcrse kayıd muamelesinin derhal tatil edilcceği ilâve edilmektedir. Bugün vaziyette tek bir değişiklik varsa o da Türklerin tehdid edilmelerine artık müsaade edilmemesidir. Bu hal karşısında gülmek mi, ağlamak mı lâzım, tayin edilemez. Türke karşı tazyik ve tehdid kesildiği gün komisyon tazyikın başladığını ilân ediyor. Türk listesine yazı anlar ayni gece öldürülürken nefes al mıyan komisyoıum hayatiyet göstermesi için Türkün yüzünün biraz gülmesi lâ zımdı. Bugün bir tek vak'a kaydedilmiştir ki, o da Reyhaniyede eski rejimden kalma milis ve istihbarat zabitinin gözü önünde bir Türkün döğülmesidir. Komisyonun telmih ettiği tazyik ise hiç şüphesiz bu değil, tethişlerine devam etmek istiyen Usbeciler hakkında yapılan takibatbr. Komisyonun bugüne kadar Türkler aleyhindeki hattı hareketi müdafaasına tesebbüs dahi edemiyeceği kadar açıktır. Bu tebliğ ile tarafgirliğini isbat eden dclillere bir tane daha katmıs. oluyor. Anadolu ajansınm notu: Istahbaratımıza göre, Türkiye hüku meti, komisyonun bu tarzdaki icraatmı Milletler Cemiyeti nezdinde şiddetle protesto etmiştir. Müzakerelerden sonra Hataya askeri kıt'a gönderilmesi muhtemel Ankara 1 1 (Telefonla) Geç vakit alınan bir habere göre, Hataydaki Türk ve Fransız kurmay heyetleri müzakerelerini müteakıb her iki tarafm da tensibile birer askerî kıt'anın Hataya gönderilmesi kuvvetli bir ihtimal daîıilinded:r. Bürolar tekrar faaliyete geçti Kadın ve Moda: Antakya 11 Anadolu Ajansınm hususî muhabiri bildiriyor: Bütün kayıd bürolan tekrar faaliyet lerine başlamışlardır. Delege kumandan Kole ile vali Ab durrahman Melek evvelki gün nahiyeleri dolaşarak asayi; ve kayıd serbestiliği için alınan tedbirlerin tatbikını teftiş etmişlerdir. Bağdadiye köyünde canavarca öldürülen Beyzade Ahmedle anasmm katlinden suçlu olarak bir çok tevkifat yapılmış ve birçok kimseler de nezaret altına alınmıştır. Harbiye nahiyesinde yapılan araştır malarda yedi kişi evlerinde silâh bulun duğu için tevkif edilmiştir. Reyhaniyenin bazı köylerinde emni yetin henüz tam manasile teessüs edeme diğini öğrendim. Köylerde bedevî yağ masmın tevlid ettiği Türk zararının pek mühim bir yekuna baliğ olduğu anlaşıl maktadır. Bu hususta birkaç güne kada takribî bir rakam verebileceğimi zanne diyorum. İ Yenisehir bürosu mesaisini bitirdi i YUNUS NADI Komisyon raporuna geri aldı Antakya 11 Kumandan Kole, se büyük fedakârlıkta bulundum, söz arası söylemem lâzım. Maamafih pek de kendinizi üzmeyin, tecrübede pekâlâ muvaffak olabilirsiniz. Gelecek salı günüdür, unutmayın. Mis Drake size lâzım gelen izahatı verecektir. Ben de orada bulun mağa çalışırım. Ben olmasam da cesaretinizi kaybetmeyin, muvaffak olmak için elinizden geleni yapın. (Hilda'ya döne rek), ne isim verdiniz? İskenderun 11 Anadolu Ajansı nın hususî muhabiri bildiriyor: İkinci defa olarak açılan Yenisehir tescil bürosu mesaisini bitirmıştir. 23 Türkün müracaati büro tarafmdan ellerinde kâfi vesika bulunmadığı bahanesile reddedilmiştir. Pazartesi günü bir Etitürk Usbecilerin tecavüzüne uğramıştır. Bu mütecaviz tevkif edilmiştir. Annemin soy adı Grenvald'dır, yani Grenvud. Münasib mi? Grenvud, evet, Ferdinan Grenvud fena değil. Öyle ise isminiz Ferdinan Grenvud olsun. Füller birdenbire gayet keyifli, ayağa kalktı, elini delikanlıya uzatarak: Şimdilik Allahaısmarladık.. Birşeye ihtiyacınız olursa, Hilda'dan isteyin. Ferdinan, Madam Füller'i sormaktan kendini alamadı: Madam Füller nasıllar efendim? Elen mi? Çok iyi, teşekkür ederim. Valizlerini hazırlamakla meşgul. Gelecek hafta Honolulu'ya hareket edivor, bal ayı seyahati kendisini pek yormuj da... Füller yüzünü ekşitir gibi gülüyor du; ilâve etti: Avdetinde ona telefon edersinz. Sizi görmekle bahtiyar olacaktır. (Hildaya dönerek) gitmeden evvel Maxi'ye telefon edin, işi yoksa gelsin, bana masaj yapsın. Büyük Hikâye: 4 Altıya beş kala Hilda'nin telefonu çaldı. Telefoncu kız Mis Hilda'ya: Mösyö Şoenboer, dedi. Mösyö Füller'i istiyor. Geliyorum. Aşağıdan telefon eden Ferdinan Şo enboer asansörle yukan çıkmıştı. Bekleme odasında bekliyordu. Hilda içeri girince ince ve zarif bir adam ayağa kalktı Omuzları hafifçe düşüktü, gözlerinde mübhem bir ümidsizlik vardı. Genc kız bir elin kalbini sıktığını hissetti: Demek işm içinden sıyrılabildiniz? Hangi işin içinden sıyrıldığım pek biljıiyen Ferdinan şaşkmhğı arasında ancak ?enc kızın önünde hürmetle eğilerek ken'1'ini takdim edebild;: Ferdinan Von Şoenboer. Mösyö Füller, e!i yanmdaki ziyaretçinin omuzunda, bürosundan çıkıyordu. Yanındaki adamı selâmetlerken: Peki peki, dedi. Pazartesinden evvel herşey halledılir. Teşekkür ederim geldiğinize. Gözleri Ferdinan'a takıldı: O h ! Siz burada mısınız? Girin içeri girin. Memnun oldum sizi gördüğüme. Yolculuk nasıl geçti? Yazan: Viki Baum Elile Ferdinan'ı bürosuna çağınyordu. Türkçesi: Cevad Sadık Başile de, Hilda'ya kendilerini takib et Oh! Delikanlıda küstah bir hal görmek mesini işaret etti. Hilda'yı çagmyorlardı. Ferdinan'a: mümkündü, fakat Hilda onda küstahlık Bürosuna oturunca, kibarlığının zâhirî Ben Hilda Drake'yim, Mösyö olmadığını anlıyacak kadar zekiydi: ve zoraki olduğunu yüzünde okumak Muvaffakiyet tçmenni ederün. Füller'in kâtıbesi, dedi. Gelin benimle.. mümkündü. Ferdinan'a: Ferdinan ayağa kalkarak genc kızın Mösyö Füller sizi biraz sonra kabul ede Şimdi gelelim asıl meseleye, dedi. önünde eğildi: cektir. Balayı seyahatinin ne demek olduğunu Mersi matmazel. Çok naziksiniz. Ve delikanlıyi bürosuna kadar götürVe söylememe müsaade ederseniz, çok bilirsiniz, yahud bilmiyorsanız herhalde dü, kendisi yerine geçti, ona da bir sanetrafınızdakilerden duymuşsunuzdur, indalya göstererek, bir şey söylemiş olmak güzelsiniz. s^an herşeyi pembe görür. Karımı kırama Tekrar oturdu. için: Kendisine yapılan komplimanları istih dım, Arfilm şirketine, yol masarifinizi de İsminizi tekrar eder misiniz lutfen? ruhde ettiğımi bildirdim ve bir kere tecdedi. Ecnebi isimlerin tclâffuzunu bir za ile karşılamağa alışmış olan Hilda bu ciddî ve samimî hayranlığa nasıl muka rübe edilmenizi rica ettim. Altı hafta türlü beceremiyorum. müddetle her hafta size elli dolar veril Ferdinan Von Şoenboer. Roman bele edeceğini şaşınnıştı. Kekeledi: Şey... Yatacak yer buldunuz mu? mesini de temin ettim. Karım, bir kere tik bir tipim var, değil mi? Madam Fül Bir odacık. Fakat şimdilik kâfi. buraya geldikten sonra, tecrübede muvafler bu fikirde. Holivudda muvaffak olaHaftada üç dolara. Banyodan da istifa fak olmasanız bile, muhakkak surette iş cağımı, sükse yapabileceğimi söyledi. bulabileceğinizi söylüyordu. Sizin için de edebileceğim. Anlıyorum. Hiçbir isim vermedim. Yalnız yann telefon edeceğimi söyledim. Füller, parmaklarmı piyano çalar gibi büroya vurarak Ferdinan'a: Şoenboer.. Bu isim ne demektir? Ne demek mi? Vaziyetin kendinin tahmin ettiği gibi pek de aydınlık olmadığını hisseden Ferdinan : Bilmem ingilizceye nasıl tercüme edersiniz, dedi. Şoen güzel demektir. Boer ise çiftçi manasına gelir. Füller homurdamyordu: Olmadı. Daha kolay telâffuz edilir bir isim bulmak lâzım. Charles Boyer *** gibi, Maurice Chevalier gibi. Hilda'nin, kendisine tahrirî olarak verHilda da tasdik etti: diği izahatı portföyüne yerleştiren Feıdi Evet, bu ismi değiştirmek lâzım. nan evvelâ tereddüd etti, sonra: Ferdinan atıldı: (Arkasi var)