21 Mayıs 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

CUMHURtYET 21 Mayıs 1938 Hava değişmeieri ve bizVapurdan gizlice denize Şaheser yaratan kalem atladise de yakalandı sahibleri nasıl yazarlar? Sıcak ve soğuk Güneşin ışığı Kar, esrarengiz bir adam sis ve yağmur Mevsim değişmeleri Ölmez eserlerin müelliflerinden bir çoğu debdebe, bir kısmı sessizlik içinde, bazılan da geceleri çalışmak suretile eserlerini yazabilmişlerdir Sağhk notları Çanakkaiede ı Büyük muharrirIerin garib merakları İzmirde asılan arkadas katili Hımhım Hüseyin, son dakikaya kadar itidalini kavbetmedi Dün sabah Çanakkale boğazında garib bir hâdise olmuştur: Izmir (Hususî) Osman namında İngiliz bandıralı Indiana vapuru limaYazan: DOKTOR RUSÇUKLU HAKKl bir şeririn, dün İzmirde hükumet önünde nımızdan transit olarak evvelki gün geç asıldığını bildirmiştim. Bu adam, vaktile Bizi çepçevre saran havanm tesiri ile soğuk ve nemli olursa... Kar, sis, yağmur miş ve dün sabah Çanakkale boğazından Cuma ovasında amelelik eden Hımhım hastalıklann meydana çıkıp gelişmesi a vücudde karışıklıklar yapıyor ve hele ve çıkarken mutad veçhile sahilden kontrol Hüseyin namındaki biçarenin uzun bir çarasmdaki münasebet ötedenberi araştınl remliler üzerinde mühim tesirler gösteri istemiş, gelen memurlar vapurun içindekiOn sekizinci ve on dokuzuncu asır hardallı suda, başı soğuk kompresler için lışmadan sonra 600 lira biriktirdiğini anmış, incelenmiş, zihinleri kurcalamış mese yor. Bu tesirler henüz kaba taslak bir hal leri tetkik eder ve pratika muamelesıni Fransız muharrirleri meraklarını ve iptilâ de dururdu. Balzak, doldurduğu sahife lamış v« Ahmed namında bir arkadaşile lelerdendi. Havada bize dokunan neler de bulunuyor, bir biçim alamadı. yaparlarken vapurun küpeştesinden bir yok. lşte sıralıyorum: Mevsim değişmeleri Mevsimler cismin denize atladığını görmüşlerdir. He larını ortaya koymak hevesinde idiler. E leri kaldırır, arkasına atar; uşağı bunlan beraber zavallıyı bir düğüne gitmek üzere toplar, m ' ^ a y a götürürdü. köyden çıkardıktan sonra, arkadaşının da Sıcak ve soğuk Giineş çarpması, birbiri ardına takılmış bir çember içinde men vapurun yanmda duran kontrol mo debiyat âleminde ölmez şaheserlerile yaşıan büyük muharrirlerden birçoğunun gaBu büyük Fran iştirakile, tabanca ve taş kullanarak öl beyin inmesi hep bildiğimiz şeyler. Hele dönüp dolaşıyorlar. Bunların böyle dö toru o tarafa geçmiş, bu cismin bir insan sız muharriri, işten dürmüştür. Kendisi idam, diğeri de küçük çocuklar, dıştan gelen tesirler onlara çok nüp gelmelerinin hastalıkîar üzerinde te olduğu hayretle görülmüş ve yanına gidi ib mer?ıklan bu suretle öğrenilmiştir. yıpranma neticesin olduğu için yirmi sene hapis cezası ye Meselâ Volter, siri var. Bu tesirden dolayı hastalıkları i erek motora alınmıştır. dokunur. de, elli yaşında ha mişlerdir. çahştığı odada müSoğuk bilhassa nefes yollarına çarpar. kıye ayırıyoruz: Güneşten korkanlar; Yapılan isticvab neticesinde, denize atyata gözlerini yumKarar iki defa nakzedilince, Osman teaddid rahleler buHava değişiklikleri nekadar ansızın olur günesi sevenler. Birinciler kışla ilkbahar lıyan bu şahsın Portsaid'lı Mahmud oğlu du. kurtulacağını sanmış, fakat üçüncü defa sa soğuğun tesiri de o kadar tehlikeli o da; ikinciler yazla sonbaharda artıyor Hasan Avad olduğu anlaşılmıştır. Hasan lundurur, muhtelif Şair Alfred dö ki karar, Temyizce tasdik olunmuştur. Iur. Bu yılın ilkbaharı gıbi. Gök yüzü sa lar. Kızamık, kızıl, boğmaca öksürüğü, Avad denize atlarken beline bir tahlisiye eserlerinin müsved Müse aıncak jÇCCC lT M \ja\* ııvan Maslub, ip boğazına geçirilinciye kabahleyin açık, öğleden sonra kapalı. Gün pnömokoksi, menengokoksi, verem, kuş simidi takmağı da ihmal etmemiştir. Fa Jelerini bu rahlelere ^ çalışabilirdi. Gün dar itidaline hâkim olmuştur. palazı, kabakulak, birinci; tifo, dizante kat bu şahıs vapurdan niçin kaçmak istedüz sıcak, geceleri çok soğuk. Eski şairayrı ayn dizerdi. düz yazı yazmağa Kararın tebliği için tecrid edilince işi rı, poliyomiyelit epidemik ikinci katagori diğini ve gizli maksadını bir türlü söylelerimizden birinin sızlandığı gibi: Volter'in merakı, bu mecbur kalırsa per anlamış ve diğer arakdaşları da ağlama«Bir "boyleliğin gormedik eyyamt bahann* deki hastalıkîar sırasındd bulunuyor. Voltet " eserlerden her birimemiştir. deleri indirir, mum ğa başlamıştır. Osman bunun üzerine: Gökyüzünde dönüp dolaşan bir de ay Bunun üzerine zabıta bu maksadı meç ne bir saat vakit tahsis ederek rah Soğuk bedenimizin örgiilerini, mikrobları yakar, ve ap Ne yapalım, taksiratım böyle imiş. var. Onun da sıhhatle alâkası tetkik olun hul şahsı ahkoymuş ve hakkında takibata leden rahleye dolaşmak, hikâyeden tariların saldırışını kolaylaştıracak bir hale Balzak ^^ içerek çalışırdı. Kanunun kestiği parmak acımaz. muş. Yeni ay yaklaştığı zaman göğüs irişilmiştir. he, tarihten trajediye geçerek çalışmaktı. sokuyor. Uzuvlardan bazılan üzerine doğDemiş ve ne istediği, bir vasiyeti olup Aleksandr Düma fis'in ilhamı musikitutkunlukları, barsak kulunçları, karaciSüslü, zengin ve debdebeli bir muhit içinudan doğruya dokunuyor; böbrekler giden kuvvet bulurdu. Halbuki, meselâ Te olmadığı sorulunca: ğer sancılan buhranları başhyor. Kanade bulunmadıkça çalışamazdı. >i. Soğuğun böbreklere dokunmasile vü Bana bir portakal veriniz yiyeyim. ofil Gotye, musikiyi «bütün gürültülerin malar, zatürrieler, umurniyetle ölümler ^udde suyun tevzii bozulduğu için ötede Jan Jak Russo, ayın ilk safhası yaklaştıkça artıyor. en kötüsü ve en pahalısı» diye tarif ederdi. Hiçbir vasiyetim yok. Mevcud eşyamı beride birikerek şişler peyda olur. Volter gibi debdeAyın ruh üzerindeki tesiri de inkâr Fransız muharrirlerinin içinde Jerar dö arkadaşıma veriniz, demekle iktifa etmiş[Baştarafı 1 inci sahifede] Güneşin ışığı Hiç duraklamadan olunamaz. Görmüyormuyuz, gökyüzü Nerval kalenderliği ile tanmmıştır. Yazı tir. Sehpanın altına gidince, ipi muayene Lâyihanm son şeklinde şu esaslar var be ve saltanat mekesin olarak söyliyebiliriz: Güneş ışığı nün koyu lâciverd karanlıklarının derinaklısı olmamakla yazmak için hiçbir şart aramıyan bu ka etmiş ve cellâda şunlan söylemiştir: görmiyen körpe çocuklar raşitizm denilen likleri içinde ışıldıyan aya gözlerini di dır: «Millî müdafaa ıhtiyaclan için îpi iyi bağlamamışsın. Bana zorluk lender muharrir, nerede olsa çalışırdı. Bu kemik hastalığına tutulurlar. Güneş teda kerek bülbüller öter ve âşıklar hulyalara 125,5 milyon liraya kadar 1938 ilâ eraber, onun da sebeble, torba genişliğindeki cebleri daima çektireceksin. 1948 yıllarına geçici taahhüde girişmeğe kendine mahsus mevisinin dikkate değer faydalarını biliyo Cellâd kendisine: dalar. Millî Müdafaa Vekili mezun buluna raklan vardı. Bir mürekkeb şişesi, yazı kalemi, kurşun kaleruz. Unutmamalı ki bu, iki tarafı keser *** Sen müsterih ol, hiç zorluk çekmecaktır. Çıkarılacak bonoların faizi dahi evin dördüncü ka mi, kurutma kâğıdı, yazı kâğıdı, lâstik, bıçağa benzer; faydası gibi zararı da var. Tetkiklerden şu hakikatler de meyda bu miktara dahildir. Her sene ödenecek ındaki tek odadan ibaret ikamet cetvel, kalemtraş ilâh.. gibi yazı edeva den iş bitecek. Güneş banyolarının kamçıladığı akciğer na çıktı: Hava kütlelerinin hareketleri, Demiş ve dediği de olmuştur. miktar 12,5 milyon lirayı geçmiyecektir. âhında çalışır, fakat karşısına mut tile dolu bulunurdu. veremi vak'aları görüldü. Kış sporlan ile muhaceretleri. Yükseklerm soğuk hava 125,5 milyon liranın kara, hava, deniz aka Monmoransi ormanının bir ha güneş banyoları ile vücudlerine çarçabuk sile Üstüva hattınm civanndaki bölge Merakı, iptilâ ve seyyie derecesine kaKüçük değirmen sanayü ve askerî fabrikalara aid muhtelif hiz ritasını sererdi. Hayalen bu ormanda tunc rengi bağlatarak sporcu tavrı takı lerin sıcak havası birbirlerinden yalnız sıdar götürmüş olan muharrirler ve şairler aerbabının dilekleri metler arasında sureti tevzii ve senelik dolaşırken, bu hayali daha kuvvetlendirnanlar, yaptıklarının tehlikeli tarafı oldu caklık derecelerindeki farkla ayrılmıyor; rasında Verlen ile Hofman'ı, sarhoşluklaŞehrimizdeki küçük değirmen sana ediye miktarının bu teşekküller arasında mek için karşısına bir kanarya kafesi ile ğunu da unutmamalı. Güneşin tesiri yavaş kuruluk, elektrik yükü, kalorifik ve kısa rınm kendi noktai nazarlanna göre ifade yii erbabı tarafından seçilen bir heyet tefriki İcra Vekilleri Heyetince yapıla büyük bir çiçek demeti koyardı. ve tedricî olmalı. ettiği mana itibarile, misal olarak zikrede dün akşam Ankaraya gitmiştir. Heyet, dalgalar reyonmanlarının geçmesine mü caktır ve her sene ödenmesi lâzım gelen Maamafih, Russo, ekseri yazılarını bu biliriz. Verlen, kendisine ilham kaynağı büyük değirmen sanayii karşısında ve Batı ülkelerinde dikkate değer dene said bulunup bulunmamasile ayrılıyor miktarlar taalluk ettiği bütçelerde ayn un'î ormandan ziyade yattığı yerde yaz vazifesi gören sarhoşluğunu itiraftan uta onların isteklerine mukabil ezilmemek meler yapıldı. Bir mektebde sınıfı ikiye lar. Soğuk ve sıcak hava tabakaları kartertiblere konulacak tahsisatla karşılanaböldüler, yarısınm pencerelerinde bildiği şılıklı cephe alıyorlar. Soğuk cephe sı caktır. Maliye Vekâletine bono çıkarmak mıştır. nır, gizlemeğe çalışırdı. Hofman onun tam için Maliye Vekâletinden mukabil te miz âdi camlar, öbür kısmm pencerelerine caklık derecesinin düşkünlüğü, barometre salâhiyeti de verilmektedir. Güstav Flober, zıddına, bu kusurile iftihar eder, sarhoş mennilerde bulunacaktır. ültraviyole ışığı geçebilecek camlar taktı tazyikinin yüksekliği, elektromanyetik boçok yavaş, çok dikluğu bir nevi çalıjma metodu telâkki ederHayırsız evlâd lar. Ültraviyole ışığı alan çocukların kan şalmalarm şiddetile, sıcak hava cephesi katli yazmakla şöh di. Bursa (Hususî) Altıparmak ma larında hemoglobinin arttığı görüldü. ise bunun aksi vasıflarla belli oluyor. Bu ret bulmuştur. Ça hallesinde Çömlekçiler sokağmda otu Har işini vaktinde Bora cephelerin birbirinin yerini almasından lışma odasında, daran Merinos fabrikasında muhasib Fa görmeği seven akıllı Bora, sinirlilerde derin bir iç sıkmtı kasırgalar teşekkül ediyor. Beyin kana ima ayağlnda, beli uslulan da bunlar ik, evine bir hırsız girdiğini ve sandı [Başmakaleden devam] sma dayanan bir fenalık uyandırır. Kap malarile hava cepheleri arasında müna ellerinde tutulacak. Bu maksadla Fransa ipek kuşakla sıkıl arasında zikretmek ğmdan elli lira ile üç yüz elli lira kıy lıcalarda tedavide bulunanlar fırtınalı za sebetler var. metinde kadına aid gerdanlık, küpe ve mış bol bir panta ve bu makul ve orada unsuru unsura düşürmek için en bilezik gibi eşyaların çalmdığını iddia manlarda mustarib olurlar. Hava değişikliklerile aramızdaki sıhhî caniyane teşebbüsleri tertib ve idareye Gi do Mopasan \on dduğu halde o muntazam insanla etmiştir. Zabıta, yaptığı arama sonunBarometrenin çıkması hususî bir fena münasebet meselesi henüz burada. Gök geçmiş bulunuyor. Fransa Hatayda se turur, bin bir itina ve titizlikle yazardı. rın mihanikî intizada bunların gene kendi oğlu Celal ta hk yapmazsa da düşmesi öyle olmaz, hay yüzü ile aramızdaki esrarli perdeye eli çim değil, muhtelif unsurlan yekdiğerine Birçok tereddüdlerden sonra vücude ge mmı da bir nevi merafmdan alındığını meydana çıkar Ii tesiri dokunur. Bedenin dış yüzündeki miz değmedi. boğduracak bir kesim hazırlıyor. Ücretle irdiği cümleyi yüksek sesle okur, dinler, rak saymak doğru mıştır. ince damarlar büzülür, derinin rengi so nFanüerl gokten ayıran perdeye değdimv tuttuğu haydudlar ış başındadır. Müsel kulağına fena gelen kelime olursa çizer, olur. lar; kırışıklar, buruşuklar daha ziyade be diyemedik henüz, deniz şairi gibi. Yal lâh eşkiyadan başka yüzlerce bombalı tashih ederdi. Meselâ Buffon, lirir. Deri pörsür, duygusu artar. nız seziyoruz, önümüzde geniş ufuklar a Ermeni Taşnak komitacılan sergerdeleriBalzak .bütün hayatını, tükenmek bil hergün işine mutlaYel, kar, sis, yağmur Yeller, çılıyor, işte o kadar... ni oraya getirmiş olmanm manası nedir? miyen borclarını ödemek için günde on iki ka sabahın saat beşinde başlardı. GöDr. Rusçuklu Hakkı meltemler veremlilere zarar verir; hele Fransanın, başkalarından sarfı nazar, saat çalışmakla geçirmiştir. te, yalnız öğleden evvel yazı yazar, meselâ Ermenileri bıçak altında kurbanAkşam yemeğini saat 6 da yiyen bu bü fakat gününün bu kısmını muntazaman lık koyun haline düşürmeğe ne hakkı yük romancı, yemekten kalkınca yatağa ve mutlaka bu içe hasrederdi. Mejhur tnvardır? girer, gece yarısı kalkar, ertesi gün öğle giliz muharriri Dikens, eksik veya fazla Hatayı biz millrve mahallî idaresile [Baştarafı 1 incl sahifede] disile görüşen bir muharririmize demiştir olmamak jartile, hergün üç sahife yazı bir cennet yapmak istemiştik. Fransızlar ye kadar çalışırdı. sediyorum, zira Türk milletini ve Türki a: Bir kürek mahkumunun hayatından yazardı ve her »ene nihayetinde birkaç orada bir cehennem hayatı yaratmağa yeyi samimiyetle seviyorum. Bu sözleri « Türkiyeye ilk defa tam 24 sene farksız olan bu işkenceli ömre tahammül cild kitab teşkil eden 1095 sahifeyi ta söylcrken diplomat dili kullandığımı san evvel, seyyah sıfatile gelmrştim. Bu sefer çalışıyorlar. Bu asırda ve hududumuzun edebilmek için, Balzak, hususî bir rejim mamlamıs bulunurdu. mayın, üç defa devriâlem seyahati yap Holandayı temsil etmek şerefine nail öte yüzünde medenî şakavetin bu kanlı Viktor Hugo'nun yüksek bir masanın mış, dünyanm dört bucağını dolaşmış biı olduğumdan dolayı kendimi cidden bah vahşetine müsaade olunamaz. Fransanın takib ediyordu. önünde, ayakta yazı yazmak itiyadı meşMasasınm başına geçtikten sonra duradam sıfatile samimiyetle söylüyorum ki tiyar addediyorum, zira uzaktan uzağa Suriyede oynadığı kanlı oyunlar da kâfidır. Kalblerimizi titreten en kat'î kardeş madan, fincan fincan kahve içer, bol ka hurdur. Bu büyük şairin kaz tüyünden yeryüzünde Türkiyeden daha güzel kahramanlıklarını ve tahakkuk ettirdiği memleket, Türk milletinden daha necib büyük inkılâblarını slâka ile takib ettiğim samimiyetimizle söylüyoruz ki artık bu vun yerdi. Bu müddet zarfında, ayaklan kalemi, günde seksen mısra yaratırdı. millet görmedim. Biri doğduğu, diğeri de Atatürke karşı derın bir hayranlık hisse mazlum kıt'a dahi hakikî hürriyet ve isbilâhare beğenip seçtiği memleket olmak diyorum. Eşim de Türkiye hakkmda şim tiklâline kavuşmalıdır. Hataya gelince üzere herkesin iki vatanı olduğu söylenir. diye kadar intişar eden bütün eserleri o bu bölgenin rezalet şekline sokulan seçim Bu söz çok doğrudur, çünkü benim de i kumuş ve memleketinizi gıyaben tanıya işinden önce hayat emniyetini tesis etmek ki vatanım vardır. Biri doğduğum yur rak sevmiştir. Bu itibarla güzel memleke günün âcil zarureti halinde bulunuyor. Seçim ne vakit olsa yapılır. Hatayın dum Ispanya, diğeri de beğenip bağlan tinize derin hayranlık ve sempati hisle Fransız ellerile kasden tehlikeye sokulan dığım ve ikinci vatan olarak seçtiğim rile dolu olarak ayak basıyoruz. asayişini yeniden tesis etmeğe ve orada Türkiyedir. Diplomatik hayata ilk defa Rusyada her ırktan ve her dinden zavallı halka raDün sabah îstanbula gelirken vapurun başladım. Bilâhare Isveçte, Finlandiya hat nefes aldırmağa ihtiyac vardır. Bu güvertesinden bu emsalsiz şehrin manza da muhtelif vazifelerde bulundum. çok acele bir insanlık borcudur. Diplomatik hayatımm haricinde aynrasını seyrettiğim zaman öz vatanına döYUNUS NAD1 nen insanların duyduğu hazzı duydum. ca bir de ilmî sahadaki faaliyetim var llllltltllHIIIIIIMIII ıııııııınııııııııımıııııııııtııııııııııiMiıııııııııııııııııı Şehre çıktıktan sonra da, haricde bu dır. Cümudiye mütehassısı olduğum için, Iunduğum iki sene zarfında îstanbulun Kafkasyanm ve Orta Asyanın en yüksek çok değiştiğini, terakki ve inkişaf ettiğini dağlarında müteaddid defalar ilmî tet kiklerde bulundum. 1914 senesi ağusto memnuniyetle gördüm. Türkiye ile milliyetperver tspanya a sunun ikisinde Batumda bulunduğum zarasında diplomatik münasebatın teessü man Umumî Harb patladı. Kafkasya usünden aynca memnunum. Esasen Ispan mum valisi dostum Kont Varanzof Daş ya harbi artık bitmiş sayılmaktadır. Bun kof bize hususî bir vagon tahsis ettiği halde, askerî sevkiyat yüzünden bir türlü îsdan sonra Türkiye ile îspanya arasm veç yolile memleketimize dönemedik, 3 daki münasebatın daha ziyade terakki ve Londra Tayyare ile Isviçreden buraya gelen meşhur muganni Rişar hafta Kafkasyada kalmak mecburiyetinde Tauber. Mozart'ın «Sihirli Flüt» isimli operasını oynamağa başlamıştır. inkişaf edeceğine kani bulunuyorum. kaldık. Fırsattan İstifade ederek, KafkasYukarıki resimde artisti ve kansını tayyareden indikten biraz sonra görüİtimadnamemi takdim ettikten sonra, yanm meşhur Kazbek dağma çıkarak ilmî yorsunuz. bu hususta sizinle daha uzun konuşuruz.» tetkiklerde bulunduk. Daha sonra, orta Yeni Frankist mümessilile eşi, HaydarAsyada meçhul yüksek dağlar mmtaka Japon Imparatorunun kardeTrablustaki Italyan paşa garmda şehrinıizdeki Ispanyol ko sında aylarca süren tetkiklerde bulunmak şinin sefirimize bir iltifatı manevraları lonisinin ileri gelenleri tarafmdan uğur suretile o zamana kadar meçhul kalmış Tokyo (Hususî muhabirimizden) Roma 20 (Hususî) Trablustaki lanmışlardır. 240 tepe keşfettik. Aynca, Everest'ten İtalyan ordulan bugün Lybia hududla Türk Japon cemiyetinin yüksek hâYeni Holanda sefirinin beyanatı sonra Himalaya'nın en yüksek dağlannı rında büyük manevralara başlamışlardır. misi S.A. tmparatorun kardeşi S.A.t. Holandanın Ankara elçiliğine tayin teşkil eden Karakurum dağlarında da uManevralara iki motörlü kolordu iştirak Prens Takamatsu ile Prenses, büyük edilen Dr. F. C. Visser, evvelki gün §eh zun müddet ilmî tetkiklerde bulunduk. Viyana Olimpiyad filminin reji etmektedir. elçimizle Bayan Geredeye birer imzalı rimize gelerek, dün sabahki Toros eks Bugün beraberimde getirdiğim ve daima sörü Leni Rifenştal buraya gelmiş ve ttalya Kralı Afrikada fotoğraflannı hediye etmişlerdir. beraberimde gezdirdiğim Hind köpeğim, Olimpiyad filminin Ufa sinemasında Roma 20 Kraltmparator, Siraküpresile Ankaraya hareket etmiştir. Türk Japon dostluğunun yeni bir İki parçadan dört renkli yünlüden bir verilen ilk temsilinde Avusturya UTanınmıs bir ilim adamı olan Holan Hindistanın 3600 metrelik yüksek dağla mum Valisi Says İnkart'la birlikte ha za'ya hareket etmiştir. Orada, Libya'ya gösterisi olan bu cemile umumî efkârda elbise. Etekte pliseler, ceblerde ve yaçok iyi bir intıba uyandırmıştır. kada mavi bej tezyinat. gitmek üzere vapura binecektir. zır bulunmuştur. danın yeni Ankara elçisi, dün sabah ken rının hayvanıdır.» Ordumuzun yeni teslihat programı Ne yapmak istiyoruz, ne yapmak istiyorlar? Kadınlar için bahar ve yaz modelleri İhtilâlcilerin mümessili Ankarada Rişar Tauber yeni bir filim çeviriyor Olimpiyad filmi