22 Mart 1938 CUMHURİYET Ingiltere Çekoslovakyanın müdafaasını deruhte etmiyor (Baj tarafı 1 inci sahijede) 3 Italya meselesinde, Ingiltere hükumeti, şimdi cereyan ettnekte olan müzakerelerde görülen seri terakkilerden dolayı yeniden nikbin görünmektedir. Bu müzakerelerin iyi bir neticeye baglanması sayesinde, Mussolini, Almanya karşısında, daha büyük bir hareket scr bestisi elde etmiş olacaktır. 4 Ispanyaya gelince, umumiyetle General Franko'nun yakın zamanda nihaî zaferi elde edeceği tahmin olunmaktadır. Bu zafer, yabancı gönüllülerin geri çekilmesi meselesinde, ademi müdahale komisyonunun bitmez tükenmez münakaşalan yüzünderr tahaddüs eden beynelmilel müşküllere nihayet vermiş olacaktır. Hatta bazı mahfiller, Franko'nun kat'î zaferinî müteakıb, bütün yabancı gönüllülerin, derhal tspanyol topraklannı terketmeleri hususunda, Franko ile îngiltere arasmda gizli bir anlaşma bulunduğuna kanidirler. Diger mahfiller, Alraan ve Italyan nüfuzuna nihayet vermek şartile, îngilterenin Frankoya kredi vermek niyetinde bulunduğu fikrindedirler. Cenevre 21 (Hususî) Alman hü utifasım reddetmiştir. Pragda Südet Almanları kumeti, Milletler Cemiyeti kâtibiumu şefi tecaviize uğradı miliğine gönderdiği bir nota ile AvusturPrag 21 Alman ajansı bildiriyor: yanm Milletler Cemiyeti azalığından çeDi Çayt gazetesine Troppau'dan bilkildiğini resmen tebliğ etmiştir. dirildiğine göre, Sudet Almanlannm reAlman notası aza devletlere isi M. Komrad Haynlayn, partisinin bir bildirileeek toplantısından çıkarken komünistler taraCenevre 21 Milletler Cemiyeti ge fından tecavüze uğramışsa da yanmda nel sekreterliği, Anşlus hakkmdaki Al kiler tarafından kurtanlmış ve mütecavizman notasını almış olduğundan Alman ler polis tarafından tevkif edilmiştir. yayı haberdar edecek ve bu notayı aza Bu sahnede hazır bulunan bazı Çekdevletlere bildirecektir. lerin yumruklarını göstererek MarseyMilletler Cemiyeti paktında, bir dev yez söyledikleri bildiriliyor. letin ortadan kalkması hakkında herhanPolis, Sudet Almanlanndan birkaç gi bir kayıd yoktur, yalnız iki sene ev kisiyi tevkif etmişse de bir müddet sonra velinden haber vermek suretile Cemiyet serbest bırakmıştır. ten çekilmesi kaydi vardır. Fakat paktm nPolonya, demokratlarla bu ikinci maddesi, bu vaziyete tatbik e birleşmelidir» dilebilir mahiyette değildir. Zira bu daVarşova 21 Sosyalist partisinin ha iki sene bir Avusturya hükumetinin meclisi ittifakla Polonya Litvanya hâmevcudiyetini tanımayı istilzam edecek disesinin sulh ile halledilmesinden dolayı tir. Halbuki herhangi bir Avusturya hü partinin memnuniyetini beyan, fa kumeti, 13 mart tarihli Alman kanununa kat Kannas'a karşı kullanılan tazyik mekarşı Milletler Cemiyetine müracaat et todlarını takbih eden bir karar sureti kamiş veya protestoda bulunmuş değildir. bul etmiştir. Binaenaleyh, Anşlus'un vücud bul Karar suretinde ezcümle şoyle denil ması şeraitine ve yahud Sen Jermen mektedir: muahedesile 1922 ve 1932 seneleri pro «Hitlerizmin Avushıryadaki muzaffetokollarının ihlâline karşı protestoda bu riyeti karşısında Polonya faşizme karşı lunmak ve meseleyi Milletler Cemiyeti demokrat devletlerle birleşmelidir.» konseyine ve yahud asamblesine sevket Dahilî siyaset hakkında karar suretinmek faydalı bulduklan ve arzu ettikleri de, dahilî hayatın demokratlaştmlmasını takdirde, Milletler Cemiyeti azası dev teminen popülist parti ile sıkı bir teşriki letler hükumetlerine aid bulunacaktır. mesai tavsiye edilmektedir. Kapanan tarih IBaşmakaleden devam \ rupa diplomatlannın kulağma eriştirmeden Alman askerleri Viyana Operasmm meydanına yetişip yerleşmiş bulunuyorlardı. Almanlık, ansızın kabaran bir nehir gibi, yatağından taşarak ilk rastgeldiği Avusturya hudud karakolunu devirdikten sonra bir hamlede Viyana kapılanna dayandı. (Hitler) in telgrafı daha (Mussolini) nin eline varmadan Alman hudud zabiti (Brenner) deki îtalyan zabitine ilk komşuluk ziyaretini yapıyordu. Dünyada hiçbir istilâ, hatta hiçbir iltihak bu kadar şimşek süratile olmamıştır. Modern tiyatro, sahnelerinin makine ile işliyen dekorları gibi iki gün içinde Avusturyanm bütün eski dekorlan, adeta buhar olarak silindi gitti ve Alman dekoru ordudan köy bekçiliğine, diplomasiden mahalle muhtarlığma, darulfünundan ilkmekteb rahlelerine, büyük san'attan seyyar satıcıhga kadar siyasî, iktısadî, resmî, hususî, kültürel ve içtimaî hayatın her sahasına yerleşiverdi. Koca bir imparatorîuğu yıkıp yok etmek için bir çeyrek asırhk müddet kâfi gelmişti. *** Şimdi nazarlanmı maziye çeviriyorum. Burada her Türkün yüreğini kızgın bir demir gibi yakan iki tabir var: Çarlık Rusyası, Nemse hükumeti... Bu iki tabirin delâlet ettiği iki devlet ve iki siyaset Türk camiasının inkişaf ve hatta hayat yollarına musallat olmuş iki musibettir. Bunlar bazan kasırga gibi eserek siyasî teneffüsümüzü tazyik ederler, bazan sel gibi taşarak varlığımızın ortasında yer yer harabeler bırakırlar. Kimi vakit elele verirler: O zaman ufuklarımızda korkunc bir bulut olurlar, Kimi vakit ayrı ayrı çalışırlar: O zaman Türklüğü çaprazlama bir ateş içine alırlar. Biri bırakır, ötekisi başlar. Biri durur, ötekisi yürür. Birinin karnı azçok doyduğu gün ötekinin iştihası açılmıştır. Biri açıktan düşmanlık yaparken ötekisi çalılık arkasında pusu kurmuştur. Biri Karadeniz Boğazından îstanbulu, ötekisi Yenipazar yolundan Rumeliyi gözetler. Bu, öyle iki perdeli bir dramdır ki Türklük bu iki perdenin fasılasız facialan içinde vakit bulup da birkaç sene bile rahat ve neşe yüzü görmemiştir. Bu iki düşman siyasetten yalnız Nemseli üzerinde bir parça konuşmak isterim. Esasen Çarlık Rusya ortadan kalkmış, yerine dost ve hayurhah bir teşekkül gelmiştir. Nemseli... Osmanlı tarihinm, büyük küçük, her meselesinde bunu görürüz. O, karşımızda ve açık düşman vaziyetinde olmad'.ğı zaman mutlaka ya arkamızda, ya yanımızda ve herhalde elinde bir hançerle durmaktadır. Ondokuzuncu asırda başımıza nekadar belâ geldiyse, AvTupada aleyhimize kaç kombinezon kurulduysa hepsinde Nemseli ya başlıca amil, yahud esaslı müessir ve müşevvik olmuştur. «Hasta Adam» tabirini bulup icad eden, belki Viyana değildir; fakat şurası muhakkaktır ki bu tabiri en çok istismar eden siyaset Nemse siyaseti idi. Hadisatı içinde yaşadığım yakın mazinin hatıralan bana Avusturya politikasmı zulüm ve entrika ile hulâsa ettiriyor. îstanbuldaki sefirinden Rumelinin dört köşesine serpiştirdiği konsolos ve memurlanna kadar her Avusturyalı bir tezvir ajanı idi. Balkanlan yıllarca müddet kana boyayan çetelerin yarısı Avusturya hesabma, Avusturya parasile, Avusturya mamulâtı silâh ve cepanelerle çahşırdı. Hürriyet ve meşrutiyetin ilk sevincini Avusturya bir Bosna Hersek ilhakile zehirlemekte tereddüd etmedi. Rumeli ıslahatı, Avrupa Türkiyesini paylaşmak için kurulmuş bir Viyana tuzağı idi. Avusturyanm îstanbul sefiri Marki Pallaviçini: «Avrupa rahata kavuşmak istiyorsa Türkleri Rumeliden koğmalıdır» diye bağırmakta hiç beis görmemişti. Bu hâdise ve hatıralar saymakla bitmez. Burada kesiyorum. Geçen hafta istiklâli hitama eren Avusturya, bir zamanîar baskalarına oynamak istediği oyunla, başkaları gibi muttasıl kazıp durduğu çukurlar cinsinden bir çukura kendisi yuvarlandı. Onun, bir asra yakın müddet, fasılasız hücumlarla üstüne saldırdığı «Hasta Adam» bugün kanında yaşıyan hayatiyet cevherile, ve öz içinden fışkıran nazirsiz kudret heyecanile dipdiridir. Şimdi bu adam geçmişin bütün kinlerini bir tarafa bırakarak geçen hafta tarihin mezarlığına götürülen ölüyü cedlerden kalma bir âlicenabhkla teşyi eder. Millî tasarrufa canlı bir delil daha... Ejnniyet Sandığında halkın 23 milyon lira parası toplanmış bulunuyor Avttshtryamn Milletler den istifası resmen Cemiyetin reisi, îsviçrede bulunan Başvekil M. Tubelis'in avdetine intizaren, kabinenin bildirildi Avam kamarasında müzakereler Londra 21 (Hususî) Avam Ka marasmın bugünkü celsesinde haricî siyaset hakkında hararetli münakaşalar cereyan etmiştir. Başvekil M. Çemberlayn muhtelif suallere cevab vererek aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: « Ingiltere ile ttalya arasında müzakerelere devam edilmektedir. Roma elçimiz îtalyan Hariciye Nazın Kont Ciano ile müteaddid mülâkatlarda bu lunmuştur ve müzakereler mucibi mem nuniyet bir şekilde ilerilemektedir. Noel Beker (Amele) îtalya, Is panyadaki gönüllülerini kâmilen geri çekmeği kabul etmiş midir> M. Çemberlayn Bu suali ademi müdahale komitesine sorarsanız daha iyi edersiniz.» 2,000 işçi Almanya yolunda Hududdan dönen kıtaat Viyana 21 «Alman iş cephesi» taVarşova 21 Litvanya hududundan rafından yapılan davet üzerine iki bin dönen Vilno kıtaatı garnizonlarında yer Viyana amelesi Almanyada bir seyahat lerine yerleşmişlerdir. Kıtaat halk tara yapmak üzere bugün Viyanadan hareket fmdan heyecanla alkışlanmışlardır. etmişlerdir. tngiliz matbuatı memnun Avutturyada Yahudi muallimler azledildi Londra 21 (Hususî) Avusturyada bütün Yahudi muallimler azledümiştir. Devlet memurlan ecdadmm Yahudi ol madıklarını isbat eden vesaik ibrazına tâbi M. Çemberlayn muhalefet meb'usla nnm diger bir sualine cevaben de şun tutulmuşlardır. lan sÖylemiştir: Bulgaristamn tebriki Sofya 21 (Hususî) Başvekil M. « Çekoslovakya meselesi hakkında Almanya tarafından Prag. hükumetine Köseivanof, Bulgaristanm Berlin sefirini verilen teminattan başka söyliyecek bir Avusturyanm ilhakı münasebetile Berlin şey yoktur. Bununla beraber, yakında hükumetini resmen tebrike memur et Ingilterenin haricî siyaseti hakkında be miştir. yanatta bulunmağa karar verdim. Parti tesekkülleri kongresi Avusturyanm Milletler Cemiyeti azaBerlin 21 Plebisit için akdedilecek lığından istifası meselesine gelince; bu olan parti tesekkülleri kongresi 23 martmesele bittabi tetkik edilecektir, fakat ta toplanacaktır. Toplanuya 4000 kişi bunun behemehal îngiltere tarafından iştirak edecek ve ayni zamanda diğer tetkikini veya hallini istemek garibdir.» Alman şehirlerinde de toplantılar yapı Athol Düşesi de îspanyadaki Alman lacaktır. ve îtalyan gönüllüleri hakkında uzunGöring'le hücum kıt'alan erkânıharuzadıya izahat vermiş, son zamanlarda biye reisi M. Viktor Lutze, parti mo Italya ve Almanyadan îspanyaya külli törlü kıtaat şubesi şefi General Hven yetli miktarda asker, silâh ve cepane layn, tayyare şubesi şefi General Hris şönderildiğini, Alman kıtaatınm Fransatiyansen ve polis müdürü M. Himler biİspanya hududunda yerleştirildiğini soyrer nutuk söyliyeceklerdir. lemiştir. Parti teşekküllerini bu toplantıya daBaşvekil bu haberleri gazetelerde o vet eden beyannameler arasında M. kuduğunu, fakat bu hususta resmî hiçbir Lutze tarafından neşredilende, «Füh malumat almmadığmı söylemiştir.» rer'in fikrindeki kuvvet ve iradenin bü yük Almanyayı başardığı» kaydedildik Lord Halifak» bir proje mi ten sonra «tek millet, tek Almanya, tek hazırlıyor? şef sözünün bir gerçek haline geldiği» Londra 21 (Hususî) Çekoslovakyanın istiklâliyetini temin etmek üzere bildirilmektedir. Londra 21 İngiliz gazeteleri Litvanyanm Polonya ültimatomunu kabul etmiş olmasmdan dolayı memnuniyet göstermektedirler. Taymis, Polonya ültimatomunun Litvanya tarafından kabulünün Londrada ferahlık uyandırdığını yazıyor. Deyli Telgraf, sulh davasınm küçük bir muvaffakiyet kaydeylediğini tebariiz ettiriyor. Deyli Herald, Polonya ile Litvanya nm uyuşmas» üzerine Avrupanın biraz nefes alabileceği mütaleasında bulunuyor. Niyuz Kronikl ise, gerek Litvanya Polonya, gerek Almanya Avusturya meselelerinin zorbalıkla halledıldiklerini beyan eylemektedir. Emniyet Sandığınm icinden îstanbullulann, yıllardanberi, başları dara geldikçe, yükte hafif, pahada ağır, neleri varsa, içine yerleştirdikleri ağzı mühürlü, ketum bir sandık vardır: Emniyet Sandığı... Dizi dizi altınların. parıl parıl mü cevherlerin, halka halka bileziklerin, irili ufaklı küpelerin, yüzüklerin, bo roşlann istif edildiği bu sandığı; biz, yakın tarihlere kadar, çöken bir imparatorlu?un son enkazı içinden, nasılsa kurtarılabilmiş bir takım kınk dökük lerin mahfazası olarak tanırız. Seneler var ki, oraya gitmemiştim. Rehine koyacak malım ve yatıracak param olmadığı için... Dün. ilk defa olarak uğradım. Em niyet Sandığı, ben görmiyeli, o kadar de§işmiş ki şaşırdım. Geniş koridorda daktilo makineleri nin susmak bilmiyen tıkırtılarile ku laklarım dolarak, önümdeki kalabalığı yarma^a çalışıyorum. Rehinlerin kabul edildiği bolmenin onünde biri yaşlı, öteki taze, iki kadın konusuyor: Kaç lira verdiler teyzeciğim? Gene eskisi gibî: On iki lira.. Allah, edasını nasib etsin! Amin kızım.. Sen ne yaptm? Birazdan iceri çağıracaklar.. Bi zimki bir haftadır hasta... Doktor, ilâc derken pusulayı gene şaşırdık. Memurlardan utanıyorum adeta... Cıkaralı daha on beş çün bile olmadı. öyleme ge livor ki: «Kadm, sen bizimie al?^1 rrı ediyorsun?> diyecekler! Yaslısı daha pişkin: A... Neden?.. Bugün çıkanr, yann elin yufkalaşınca gene getirir yatınr sın. Malma geçer hükmün!.. Bunda sı kılacak ne var ki... Ya, bizim Hasene ne desin?.. Canım elmas büezikleri, getirip bıraktı. Bir daha da kurtaramadı. Hele o gül yüzüğe hâlâ camm yanar.. Para almak îçîn veznenin önünde. e\lerinde (afisi lerle bekleşen bir ba^ka grup arasında, vaşlı bir kadm anlatıvor: Muhammin pek şakacı adamdır! Benim saati görünce hemen tanıdı. Bir saate, bir bana baktıktan sonra: Seni yaramaz seni.. Gene fazla gürültü ettin galiba.. dedi.. Kime söylü yor diye baktım. Meğerse saate çıkışı yormus. Sonra, bana döndü de: Çok iyi etmişsin valide.. dedi. Böyle baâırgan şeyleri, evde tutmağa gelmez. Kuiağından vakalavıp hemen burava getirmeli'.. Biz, onları susturma nm yolunu biliriz!.. Gişelerin önü dolup dolup boşalıyor. Kimi para alıyor, kimi para yatırıyor. On binlerce liranın birkaç dakika içinde elden ele devredilisini sevretmenin ve dışından birer manzara biraz acı da olsa biber acısı gibi ken« dine mahsus bir zevki var. Kerliferli bir adam, gişelerden biri ne yaklaştı. Cebinden bir tomar ellilik, yirmi beşlik lira çıkararak, veznedara uzattı: Siz de saym... dedi, belki de yamlmışımdır! 2150 lira olacak... Veznedarın parayı alıp zamklı par makları arasında birer birer sayması, defterine işaret etmesi, muamelesini yapması, beş dakika bile sürmemişti. Memurlar, burada, görmeden inanılmıyacak derecede intizamla çalışıyorlardı. Bu sistemli çalışmamn asıl göze çarpan hususiyeti şu idi: Kimsenin işi geri kalmıyordu. İmzaya giden kâğıdlar, muayyen dakikalar zarfmda oda oda dolaştınhyor, her muamelesi ikmal edilmi§ olarak, çıkageliyordu. Bana anlattıklanna göre, Emniyet Sandığında, en büyük muamele, para üzerine oluyor. İstanbul halkımn di şinden tırnağından ajnrarak, Sandığıu kasalarmda biriktirdiği para miktan, simdiden 23 milyon lirayı bulmuştur. tlk olarak, tş Bankasmm açtığı küçük tasarruf hesablarmı, öteki millî banka ve müesseselerimlzin de benimseme lerinden doğan bu netice; halkımızm, hem düne nazaran hatırı sayılır derecede refaha erdiğine, hem de para artırmanm zevkini tatmış olduğuna delâlet ediyor. O Emniyet Sandığı ki, bir zamanîar, bütün işi, hemen de yalnız mücevher ve kısmen ernlâk üzerine küçük mik yasta ikrazlarda bulunroaktan ibaretti. Bugün ise, yalnız emlâk mukabilinde verilen para, sekiz milyon liraya yakın.. Mücevher ürerine muamele çok az: Vasatî bir hesabla yedi, sekiz yüz bin lira... Emniyet SandıŞına yatınlan mücevherlerin hemen hepsi. geçmis modalara uygun, (kârı kadimt ziynet eşyaları. Elmas, hatta pırlanta pek müstesnaları haric olmak üzere çok düşük... Zümrüd, vakut, gibi taslar, gittikçe azalmakta olmalarına rağmen, eski kıymetlerinin varısı derecesinde bile satılamıyor. Hele inci, aktörün sahte göz yaşları kadar degersiz... Hasılı, bugünkü vaziyette Emniyet Sandığmın sandıklan, birer birer kasa haline geliyor. Sakm, siz de benim gibi, koridorlar da dolaşan bu kalabalığı, benim ilk gaflet dakikalarımda yactığım gibi, acınsıyan ve garibsiyen gözlerle seyretmek hatasına düşmeyiniz. Emniyet Sandığınm kasalarmda, Türk vatandaşlannm tamam 23 milyon lirası yatıyor. Umumî refah seviyemize, bu 23 milyon liradan daha ağır basan bir ölçü, buîunabilir mi? * * Leh Hariciye Nazırı Milletler Cemiyeti için ne düşünüyor? Londra 21 Deyli Meyl gazetesi, hususî muhabiri Uard Prays'm Lehistan Dış Bakanı M. Bek'le yapüğı bir mü lâkatı neşretmektedir. M. Bek, İtalya ile Almanyanın artık Cenevreye dönmiyeceğini, buna binaen Cemiyetin bir Avrupa müessesesi olmaktan çıktığmı, Lehistanm bu sebeble eski diplomasi sistemine döneceğini, Romaya yaptığı ziyaretir. iki memleket arasında doğru irtibatın tekrar tesisi gayesine matuf bulunmuş olduğunu bildirmiş ve di ğer memleketlerin de doğrudan doğruya temas sistemine dönmekte olmalannı memnuniyetle karşılamıştır. Reyler ayrı ayrı oerilecek Hariciye Nazırı Lord Halifaks'ın bir Berlin 21 D. N. B. Ajansı bildi proje kaleme almakta olduğu ve bu projenin berayi imza, bîrkaç güne kadar riyor: 10 nisanda Almanyada ve A vusturyada yapılacak olan plebisitin birAlmanyaya tevdi edileceği söyleniyor. Bir ttalyan gazetesinin mütaleası birine kanşmamasını temin için, Avusturyada oturan Almanların ayn bültenlerle Roma 21 (Hususî) La Tribuna ayrı bürolarda rey vermeleri ve bu reygazetesi Avusturya ile Almanyanın birlerin Almanyadaki reylere ilâve edilmesi leşmesine tahsis ettiği başmakalesinde hakkında emir vermiştir. şunlan yazıyor: « Bundan sonra Italya, Almanya ve Fransa hemhudud devlet vaziyetine girmiş bulunmaktadır. Bu vaziyet üç büyük devlet arasında ya daimî dostluk teminine yarıyacak, ve yahud daimî ihtilâflara sebeb olacaktır. Alman hükumeti Italya ve Fransaya kat'î teminat verdiğine göre, Almanya nın bundan sonra ne yeni topraklar iltihak edeceğini, ne de başka memleketlerdeki Almanları kurtarmağa teşebbüs etmiyeceği muhakkaktır.» Fransız hudadlarının emniyeti meselesi ortaya atılıyor Paris 21 Dün Başvekâlet daire sinde Blum, Bonkur, Daladiye ve Oryol arasında yapılan toplantının Çekoslovakya ve îspanya meselelerine tahsis edildiği öğrenilmektedir. Çekoslovakya meselesinin şekli millî müdafaa komitesinin 15 martta yapılan son toplantısından sonra değişmiştir. Hitlerin Avu<=turyadaki muvaffakiyetinden istifade ederek derhal Çek meselesiyle meşgul olmak istemediği ve bu sebeble gerginliğin biraz zail olduğu kaydedil mistir. îspanya meselesine gelince, Ingiltere ile Italya arasında müzakereler cereyan ettiği şu sırada Fransız hududlarınm emniyeti meselesi ortaya atılmıştır. îtalya, îîpanya ile alâkadar olmıya cağına dair îngiltereye teminat verdiği takdirde Fransa bu müzakereleri sempati i!e takib edecektir. Fakat görünüşe göre Pert Ciano konusmaları henüz bu noktaya gelmemiştir. Bu teminat verilmediği müddetçe Fransanm Pirene hududunda askerî tedbirler almağı derpiş etmesi lâzım gelecektir. İspanyada Frankist ordu ilerliyor Fransa nihayet bir millî kabine kuracak! Geri ahnan bir karar Londra 21 Deyli Telgraf gazetesinin bildirdiğine göre, Gestapo, bu ga zetenin Viyana muhabirinin hudud haricine çıkarılması hakkında verilen kararı geri almıştır. Gazeteler ne diyor? îngiliz kabinesinin içtimaı Londra 21 (Hususî) Kabine bugün toplanarak beynelmilel siyasî vaziyeti ve Ingilterenin haria siyasetini tet kik etmiştir. Başvekil M. Çemberlayn îngilterenin haricî siyaseti hakkında per şembe günü Avam Kamarasında beya natta bulunacaktır. Şuşnig kabinesi azası mevkuf Paris 21 (Hususî) Viyanadan bildirildiğine göre, Şuşnig kabinesinin bütün azası mevkuf bulunmaktadır. Meşhur orkestra sefi Bruno Valter'in oğlunun da bugün tevkif edildiği haber verilmektedir. Londra 21 Gazeteler Ingilterenin Çekoslovakya meselesinde alması icab eden vaziyetle meşgul olmakta devam e diyorlar. Deyli Telgraf, îngilterenin Fransız Sovyet paktile alâkası olmadığını ve Çekoslovakyaya karşı da ancak Milletler Cemiyeti Paktile mukayyed bulunduğunu yazmakta ve ekalliyetlere aid ıslahatm sımdiye kadar yapılmış olması lâzım gelecegi mütaleasında bulunmaktadır. tsviçre vaziyetten emin Deyli Herald, ne hükumet mehafilinBern 21 Bugün öğleden sonra, fede, ne de parlamentoda Çekoslovakya hakkında hududsuz garantide bulunulma deral parlamentonun mart içtima devresını istiyen tek bir ferd mevcud olmadı sinin açılışı münasebetile, konfederasyon reisi M. Bauman tarafından bir beyan 5ını kaydeylemektedir. Polonya Litvanya haberleri name okunmuştur. Avusturyanm kalkınmasile alâkadar olan bu beyannamede ezcümle deniliyor Litvanya hükumeti istifa etti Londra 21 (Hususî) Litvanya hü ki: Avrupa muvazenesinin idamesî için kumeti bu akşam istifa etmiştir. Cumhur tsmail Müstak MAYAKON her zamankinden daha ziyade istiklâl ve bitaraflık elzemdir. Bu hususta her ta raftan bize resmî teminat verilmiştir. Bu teminatın kıymeti münakaşa götürmez mahiyette bulunmaktadır. Üç komşumuzdan hiç birisi, îsviçrenin ortadan kalkmasını arzu veya temenni edemez.» IBaştarafi 1 inci sahiiedei \Baştarat% 1 inci sahlfede~\ Başka şekilde vücude getirilecek bir Bombardıman neticesinde bir kaç kişi ölmüş, bir çok evler yanarak harab ol millî birlik, sağ cenah partileri tarafından arzu edilen bir geriye gidiş harekemuştur. tini teminen yapılan bir manevra ve içVatikan nezdinde şikâyet timaî kanunlarla harb cephesi tarafın» Londra 21 îngiltere hükumeti, îs dan vüeude getirilen eserleri orta panyadaki gayrimuhariblerin bombardı dan kaldırmağa matuf bir teşebbüs şekmana maruz kalmamaları için îngiltere linde telâkki edilebilir. ve Fransa tarafından Franko nezdinde Muhalifler buna cevab olarak ekalli» yapılan teşebbüse benzer bir teşebbüste yetin Halk ceohesi prensipîerine iştirak edemiyecegini bildirmişlerdir. Onlara bulunmasını Vatikan'dan istemiştir. îngiltere tarafından Salamanka'da göre millî birlik ancak parlamento hatevdi edilen notanın bir sureti Vatikan'a ricinde kalmış müstakil bir şahsiyetin, veva harb cephesi saŞ cenahı olan ve gönderilmistir. bütün milletin hakikî merkezini temsil Nevyork 21 36 devlete mensub 61 eden radikal sosvalist partisine mensub protestan rahib birleşik devletlerin katolik bir zatm rivasetinde kurulabilir. papazlarına hitaben bir açık mektub 2 Program meselesi: göndererek Barselon şehrinin bombardı Muhalefet, millî birliSin dahilî sahaman edilmesine itiraz etmisler ve gayri da malî kalkmma>n, istihsalin tezvidinl' muhariblerin bombardımana maruz kal ve millî müdafaanm takvivesini ihtiva mamasmı teminen katoliklerin Franko eden asgarî bir program esası üzerine] nezdinde teşebbüslerde bulunmasını iste istinad etmesi icab edeceği fikrindedir.J Haricî siyasete gelince. program Pamişlerdir. ris Londra mihverine davanmalıdır.i Papanın Franko nezdinde '"'ransa, Ingiltere gibi hareket edexek* tavassutu İtalya ile müzakerelere girismeli ve İsLondra 21 Öğrenildiğine göre, nanya işlerine müdahaleden çekinme Papalık hükumetçi îspanyadaki şehirle lidir. rin ve sivil ahalinin bombardımanından Müşahidlerin ekserisi, sağ ve sol parvazgeçilmesi için General Franko hüku tilerin ergec devamlı ve kuvvetli bir meti nezdinde, dostane bir surette teşeb hükumet için sağlam bir esas tesisire büste bulurnnustur. Papalık, bu teşebbü müsaid bir şekilde karsılıklı müsaade» sünü sırf insanî bir müdahale mahiyetinde lerde bulunacaklannı ümid etmekte dirler. (a.a.) olarak yapmışür.