24 Şubat 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

CUMHURİYET 24 Şubat 1938 m » Franco, Barselona'yı her taraftan sıkıştırdı Devamlı hava akınlarından sonra dün donanma da limanı bombardıman etti, bütün cephelerde harb oluyor Teruel nasıl alındı? IBaştaraft 1 inci softt/ectej Icra Vekilleri heyetinde verilen mühim kararlar Mareşal Fevzi Çakmağm da bulunduğu içtida 130 karar verildi Altındis Omer Uzun bir muhakemeden sonra on bir seneye mahkum oldu Bundan birkaç sene evvel Arnavudköyünde valıdei Hidivin evinde büyük mıkyasta bir hırsızlık olmuş, Altındış Ömer ısmınde bırısi valıdei Hıdıvın evıne irerek hizmetçiyi iple bağladıktan sonra birçok kıymetli eşya ve mücevherat ça arak kaçmıştı. Bir müddet yakalanamıyan Ömer firar ettiği İzmir ve Bigada bazı hırsız klar yaparak tekrar tstanbula dönmüş, Saraçhanebaşı civarmda dondurmacılık yaparken teşhis ve tevkif edilmek isten mış, fakat azılı hırsız kaçmağa başlamışır. «Hırsız kaçıyor, tutun» diye bağırarak arkasına düşen halka firarını temin etmek için silâh istimal ederek ateş etmege başlamıştır. Bu sırada tabancasından çıkan kurşunlardan birisi balıkçı Mah muda isabet ederek ağır surette yaralanmasma sebebiyet vermiş, Mahmud kal dırıldığı hastanede ölmüş, diğer bir kurşun da bekçi Rüstemi ağır surette yaralamıştı. Nihayet bir medreseye iltica eden Omer, polis tarafından yakalanmıştı. Bir müddettenberi ağırcezada devam eden Ömerin muhakemesi dün sona er miş ve neticede Omer, on bir sene altı ay ağır hapse, bir sene altı ay emniyeti u mumiye nezareti altında bulunmağa ve müebbeden hukuku âmme hizmetlerin den tir. Konsey Reis ve azaları yolda Dost ve müttefik memleketler Nazırlarına kavuşuyoruz. Hususî trenler saat 10 da hududda olacak Madrid'de ve diğer cephelerde Saraneoza 23 Havas ajansı muharinden: Frankist kıtaat, Teruel'e dün sabah 1 saat 8 de girmişlerdir. Şehirde şiddetü sokak muharebeleri olmuştur. Bu muharebeler ancak bir saat devam etmiştir. Saat 10 a doğru şehirde intizam teessüs etmis bulunuyordu. Sehirde 2600 hükumet milisi esir edilmiştır. Milislerin saklanmış olup olmadıkları anlaşılmak üzere bütün mahzenler ihtimamla aranılmaktadır. \Baftaraft I inci sahifede'\ 2 Fenerbahçe mesire bahal linden hazineye aid kısmın 2290 sayılı kanuna göre parasız olarak Istanbul Belediyesine terki. 3 2490 sayılı kanunun 7 nci maddesine göre 15,000 lirayı geçen arttırma, eksiltme ve pazarlıklarda mahallî gazeteden başka ilân yapılacak iki gazete den birinin Ulus olması ve diğerinin işin icabma göre hükumet namma alâkalı dairelerce seçilmesi. 4 Türkiye Estonya muahedesile Şehirden eser kalmadı verilen kontenjanlardan «328 a> pozisTaarruza uğrıyan gemiler §ehir, bıl'amel tahrıb edılmiştir. vonuna ilâveten yüz tonluk daha kon Tanca 23 «Mareşal Lyautey» a tenjan verilmesi. General Valera, şehre saat 13 te girdındaki Fransız vapuru, «Regina Pamiştir. 5 Ankara ile Etimesud Radyo îs Düşman, Cuenca istikametinde kaç cis» ismindeki Fransız gemisinin Valan tasyonu arasmda yapılacak 145,000 lira makta ve Frankistlerin tayyareleri tara cıa'nın 12 mil şarkında bombardıman e keşifli elektrik şebekesinin pazarlıkla dilmiş olduğunu bildirmiştir. Ankara Elektrik şirketine yaptırılması. fmdan taciz edılmektedir. Marsilya 23 Prado adındaki Fran6 Muhtelif vilâyetlerin 937 senesi Barselon'un tebliği Barselon 23 Mıllî Müdafaa Ba sız vapuru, Valansiya'ya 15 mil mesafe hususî idare bütçelerinde münakale yakanlığı sabahleyin saat 1 de neşrettiği bir de meçhul bir takım tayyarelerin mitral pılmasına ve munzam tahsisat verilmeyözle kendisine hücum etmiş ve gemi için sine müteallik bütçe tetkik komisyonu tebliğde ezcümle diyor ki: kararlarınm tasdikı. Çevrilmelerini pek yakın addeden dekilerden bir kişinin yaralanmasma se7 «1683> numaralı askerî ve mülkî Teruel içindeki kuvvetlere şehri terket bebiyet vermiş olduklarını bildirmektedir. tekaüd kanununun 3 üncü maddesine Opervier adındaki Fransız torpito meleri için cuma sabahı emir verilmiştir. «2936» numaralı kanunla eklenen «F» Pazartesi akşamı vaziyet tehlikeli hale muhribi, son süratile hâdise mahalline gitfıkrası mucibince mülkî memurların geldiğinden, tam bir intizam içinde tahli mektedir. sicilleri üzerine tekaüdlüklerinin su yeye tevessül ettik. Cumhuriyetçiler bunBir Frankist gazetenin reti icrası ve tezkiye varakalannm tarzı dan tam iki ay evvel şehri sekiz gün sümütalealart tanzimi hakkmdaki nizamname. ren harekâttan sonra zaptetmişlerdi. DüşSaint Sebastien 23 Franco'nun 8 Emniyet muamelât memurları man ise şehri tekrar ele geçirmek için bü gazetelerinden Vos de Espana, şöyle ya nizamnamesi. tün hücum vasıtalarmı kullanarak iki zıyor: 9 Emniyet teşkilâtı memur ve müsay çalışmıştır. Şehri terkeden kol, derhal «Italya, muzaaf bir muvaffakiyet ka tahdemlerinin kıyafet ve teçhizatı hakkararlaştırılmış olan mevzileri işgal etmiş zanmıştır. Şarkî Afrikadaki fütuhatı ta kındaki nizamname. tir. Ve bu mevzilerde bugün çetin muha nılacak ve îngiliz Italyan dostluğu ye10 Cami hademesî nîzamnamesinin rebeler olmuştur. niden teessüs edecektir. Fazla olarak t 21 inci maddesini değiştiren nizamnaVilla Espesa, Castralvo ve Castellar talyanın muvaffakiyeti, bizim muharib me. mevzileri isgalimiz altındadır. 11 Hayvan sağlık zabıtası nîzam Iik haklarımızın pek yakında kabul ediBarselon sıkıştırılıyor leceği manasını tazammun eder, bu da namesinin 1 inci maddesinin değiştirilBüyük bir hava faaliyeti olmuştur. bizim Barcelona'ya karşı kazanmamız mesine ve 2 nci maddesinin kaldırılmaSabahleyin, düşman tayyareleri Bar muhakkak olan zaferin gününü yaklaş sına dair olan nizamname. selon'u 2 defa bombardıman etmiş ve tıracaktır.» 12 Belgrad Üniversitesindeki iki Türk talebeye mukabil îstanbul Üni maddî hasarata sebebiyet vermişlerdir. Londrada müzakereler versitesinde tahsil etmek üzere gelen Oğleden sonra, asılenn Canarıas, BaLondra 23 Öğrenildiğine göre Al iki Yugoslav talebeye ayda 75 er lira leare ve Almirante Cerveras kruvazörleman maslahatgüzarı M. Woerman, In yardım yapılması. , rıle dığer 2 gemi ve 3 tayyareleri Sagogilterenin Ispanyadaki gönüllülerin çe 13 Devlet Demiryolları Sıvas atölne ile Valansiya limanını bombardıman kilmesi hakkında yapmış olduğu teklifleri yesi için getirilecek montaj aletlerinin etmişlerdir. Fransız ticaret gemilerinin Almanyanın kabul etmiş olduğunu H a muvakkat kabul usulü ile memlekete yakınına projektiller düşmüştür. Bir ölü riciye Nezaretine bildirmiştir. Bu teklif sokulmasına izin verilmesi. ve 2 yaralımız vardır. leri, M. Grandi evvelki gün kabul etmişti. 14 îstanbul kitab saraylannm tasMüteakıben düşman deniz tayyarelenifi işlerinde çalıştırılacak memurlara ri Sagonte üzerine elli kadar bomba ata Franko'nun Avusturya mümessiliği aid kadronun tasdikı. Burgos 23 Burgos hükumetinin rak mühim zayiata sebebiyet vermişler15 Elâzığda .yapılacak 96,923 lira 64 dir. Bir bomba Fransız Prado ticaret va Avusturya tarafından tanınması üzerine, kuruş keşifli cüzzam paviyonu inşaatı puruna isabet etmiş, hasarata ve mürette Vıyanadaki şimdiki Ispanya maslahat için 938 yılma geçici taahhüd salâhiyeti batından bir kişinin yaralanmasma sebeb güzan mümessiliğe tayin edilmiştir. (a.a.) verilmesi. olmuştur. 16 Türkiye tsveç tlcaret ve kle Bundan sonra, cumhurîyet filoları tngiltere îrlanda ring anlaşmalarmda bazı tashihler yadüşman gemilerini bombardıman etmiş ve pılması. müzakereleri Almirante Cerveras olması muhtemel 17 tstanbulda et fiatlarmm ucuzlaLondra 23 İngıltere İrlanda müzabulunan bir gemiye isabet vaki olmuştur. tılması için belediye ve mahallî idare kereleri dün tekrar başlamıştır. MüzaTayyareler Sagonte'nin 50 kilometro kere edılen başlıca noktalar millî mü ler ellerinde bulunan iskelelerden ge zaklığında ve Columbret adalarının 50 dafaa, ticaret ve maliye meseleleridir. çen kücük havvan yavrulanndan alı kilometro cenubunda düşman gemilerini Neşrolunan bir tebliğde ancak noktai nan 0,50 ve küçük hayvanlardan alınan tekrar bombardıman etmişlerdir. Bir ge nazar teatileri yapıldığı ve Başvekilin 1 kuruşun 0.25 kuruşa, ve büyük baş miye isabet vâki olmuştur. Çünkü büyük müstacel siyasî meselelerle fevkalâde havvan yavrularmdan alman 5 ve bü bir duman görülmüştür. meşgul olduğundan hakikî müzakere yük baş hayvanlardan alman 10 kuru lerin henüz başlamadığı bildirilmek şun da 2,50 kuruşa indirilmesi. Diğer cephelerde kayde değer bir jey tedir. yoktur. 18 55820 lira keşifli Bergama kasabası elektrik tesisatının yenilenmesi işlnin emaneten yaptırılması. 19 Aşı ve serom fiatlan için yenl den hazırlanan listenin mer'iyete konulması. 20 Kütahvanm Emed kazasınm Kı zılbük kövündeki linvit madeni imtiya zının Eti Bank uhdesine ihalesi. 21 Güven Türk Anonim Sigorta şirketi esas mukavelenamesinin 1, 2 35, 78 ve 80 inci maddelerinin kaldırılması ve diğer maddelerinin madde mx maralarının değiştirilmesi. 22 îçel Vilâyetinin merkez kazasına bağlı Yeniköyde Bahreddin ve Mu> hiddin Yunus kardeşler tarafından meydana çıkarılan krom madeni imti yazmın adı geçenler uhdesine ihalesi. 23 Çankaya caddesinden ayrılp Kü çük Ayrancıya giden yol üzerindek 1300, 1466, 1467 sayılı iinar adalarmm müstakbel imar vaziyetlerini gösteren 4501 sayılı plânm tasdikı. 24 Kireçlik Kömür Madenleri T. A İzmit (Hususî) İzmit Halkevi bir muş ve halkın okumak zevki artırılmış Ş. esas mukavelenamesinin 7, 83 ve senelik programlı çalışmaları sonunda tır. Bılhassa çocuklara aid neşriyat ve 100 üncü maddelerinin değiştirilmesi. muhite çok faydaları dokunmuştur. E kısım da burada göze çarpmaktadır. 25 Türkiye îmar Bankası esas mu600 muhtac aileye 35 bin kilo kömür kavelenamesinin 5, 33, 35, 39, 47, 79, 80 vin bir sene içinde yaptığı işler şunlardağıtılmış, şehrimizin kıymetli doktor 84, 87 ve 109 uncu maddelerinin değiştidır: 204 müzik dersi verilmiş, orkestra ta ları Halkevi polıkliniğinde vazife ala rilmesi. kımı 11 konser vermiş, bunları 3000 kişi rak 700 fakir hastayı meccanen muaye26 1081 şahsın Türk vatandaşlığm ne ve tedavi etmişlerdir. dinlemiştir. almması. 600 köylünün şehirdeki işleri takib İngilizce, daktilo ve zehirli gaz kurs27 Bazı sanayi ham maddelerinin edilmiş. Parasız istidalar yazılmıştır. lanna 557 talebe devam etmektedir. 937 malî yılı iptidaî maddeler muafiye Bılhassa, Halkevinin seyyar sesli sicetveline ithal edilmesi. Temsil kolu 13 müsamere vermiş, neması köylere gönderilmiş ve köylüye bunlarda 8250 yurddaş bulunmuştur. 28 Türkiye Letonya ticaret mu ziraî, iktısadî, içtimaî ve sıhhî fılimler Ayrıca 37 defa sinema gösterilmiştir. kavelesinin tasdikı hakkındaki kanun gösterilmiştir. Spor şubesi, 19 mayıs ve 1 temmuzda Gönderdiğim resim, Halkevlerinin lâyihasınm Yüksek Meclise arzı. 29 Türkiye Letonya ticaret ve müsabakalar tertib etmiş ve mükâfat 3'ildönümünde verilen müsamerede lar tevzi etmiştir. Tırtıllar komedisini muvaffakiyetle klering anlaşmalarile merbutlarmm tas 1300 kitab cildlenmiş. Bütün yevmî temsil eden gencleri başkanlarile bir dikı ve buna müteallik kanun lâyihasının Yüksek Meclise arzı (a.a.) gazeteler ve mecmualara abone olun likte göstermektedir. Madrid 23 Başlıca faaliyet, Aravaca'nm karşısmda Pardo mıntakasında görülmüştür. Orada asiler, dün kaybetmis oldukları mevzileri istirdada teşebbüs etmişlerdir. Yaptıklan hücum, şiddetle tardedilmistir. Hükumetçilerin batarya ları, bundan sonra düsmanın hatlarını bombardıman etmiş ve her türlü yeni tesebbüse mâni olmuştur. Jarama mıntakasmda Madrid'in cenubu şarkisinde, hükumetçiler dün Arganda mıntakasmda elde etmiş oldukları mevzileri tahkim etmişlerdir. Dün şehrirp.ize gelen Yugoslavyah meslekdaşlanmız, Garda [Baştarafı 1 inci sahtfede] Başvekil akşama kadar bazı mahallî işlerin halli ile uğrastıktan ve Selânik Unıversıtesi talebe kulübünün açılış res mmde bulunduktan sonra Akşam gene hususî trenle refakatindeki heyetle birlıkte İstanbula hareket etmiştir. Tren yann sabah Türkiye hududunda bulunacaktır. Hareketinden evvel Selânik gazeteci lerini kabul eden General Metaksas ilk ziyaretinden fevkalâde güzel intıbalarla db'ndüğü Ankarayı tekrar ziyaret edece ğinden dolayı nihayetsiz derecede mem mahrum tutulmağa mahkum edilmiş nun olduğunu bilhassa kaydetmiştir. Yugoslav gazetecileri geldiler Konferansın mesaisini takib edecek oIan Yugoslav gazetecilerinden Avala Ajansı müdürü M. Yovanoviç ve Vreme gazetesi muharriri M. Svetosvki ile beraber, Yugoslav Hariciye Nezareti erkâ nından M. Pestiç, M. Gavriloviç ve M. Smilaniç dün sabahki ekspresle şehrimize gelmişler ve Perapalas oteline inmişler dir. Misafirler, Sirkeci garında Vali muavini Hüdai, Polis Müdürü Salih Kılıc ve gazeteciler tarafından karşılanmıştır. Yunan gazetecileri de bugün şehrimize gelecektir. Yunan meslektaşlar arasında, Atina Matbuat Cemiyeti reisi M. Zarifis, Katimerini gazetesinden M. Vlahos, Ethniki gazetesinden M. Poli tis, Ethnos gazetesinden M. Daskalakis, Proya gazetesinden M. Drosos, Akro polis gazetesinden M. Yeramis ve Vradini gazetesinden M. Napoleon Naoun bulunmaktadır. Yugoslav ve Rumen heyetleri Belgrad 23 (Hususî) Balkan Antantı konseyine iştirak edecek olan Baş vekil M. Stoyadinoviç refakatinde Ro manya Hariciye Nazereti müsteşan M. Comnene ve diğer zevat olduğu halde Selânik yolile istanbula hareket etmiştir. M. Stoyadinoviç bütün istasyonlarda hararetli tezahüratla karşılanmıştır. Heyet ler yarın (bugün) Türk hududunda, akşam da İstanbulda olacaktır. Balkan Antantı konseyinin Ankarada akdedeceğı toplantıya iştirak edecek o lan Yunan Başvekili M. Metaksas, Yugoslavya Başvekıli ve Hariciye Nazırı M. Stoyadinoviç'le Romanya Hariciye Nezareti müsteşan M. Comnene Petresku emirlerine tahsis edilen hususî trenle bu akşam saat 20,30 da Sirkeci garına muvasalat edecsk ve şehrimizde bir saat kadar istirahat ettikten »onra Haydarpaşaya geçerek diğer hususî bir trenle Ankaraya gideceklerdir. Muhterem misafirlerîmizi karşılıyacak olan heyetımiz dün gece saat 11 de hududa hareket etmiştir. Yunan elçisi M. Raphael, Yugoslav elçisi M. Acemoviç ile Romanya elçisi M. Telemaque da ayni hususî trenle hududa hareket etmişlerdir. Hususî tren bu sabah saat 10 da Pityon istasyonuna muvasalat edecek olan muhterem misafirlemimizi îstanbula getirecektir. Hindli Ali Han Mısırdan İstanbula geldi [Baştaraft 1 inci sahijede] Bu akşam cenubî Fransaya, Antibes'e hareket ediyorum. Oradan çocuklanma iltihak etmek üzere İsviçreye gideceğim. Hindistanda cereyan eden son hâdi seîer hakkında sizi tenvir edemiyeceğim, çünkü bu hâdiseler benim Hindistandan hareketimden sonra zuhur etmiştir. Hindistandan sonra Mısın ve Suriyeyi ziyarel ederek buraya geldim. Babam da Mısırı ziyaret ettiğinden, u ziyaretin hilâfet meselesile alâkadar bulunduğu ve Mısır Kralı Faruk'un haife ilân edilmek istenildiği şayi oldu. Ben şahsan böyle işlerle uğraşmadığım için, meselenin iç yüzünü bilmiyorum. Gerçi bir'Tnusliiman sıfatile herkesin yüreğinde dınî akide bulunmasını isterim. Ancak hilâfet gibi geçrr.iş devirlere aid bir müessesenin ihyası bir ileri hareketi değil. bilâkis geriye doğru atılmış bir hareket addediyorum. Benim gibi babam da seyahatî çok sevdiğinden onun da Türkiyeye gelmesi rnuhtemeldir. Fakat henüz verilmiş bir karar yoktur. Esasen şu dakikada babamın nerede bulunduğunu bile bilmiyo rum.» Tahranda bayram'* [BaştaraU 1 inci sahifedei Şah ve Veliahd, Tahranda yapılan büyük askerî merasimde hazır bulun muşlardır. Bu münasebetle yapılan geçid resmine tayyareler, motörlü toplar, tanklar ve zırhlı otomobiller de iştirak etmiştir. (a.a.) CUMHURİYET Bu vesile ile, kardeş İranla, büyük hükmdarı Majeste Pehleviye tebriklerimızi sunar ve dost memleketle kıymetli Şahınşahma daha uzun ve mes'ud yıllar dıleriz. • Yeni Yugoslav patriği işe başladı Belgrad 23 Dün, Patrik Gavrilo, Naibi Hukumet Prensin huzurıle res men makamma oturtulmuştur. Belgrad 23 Naibi Hukumet Prens Paul, Sırb ortodoks kilisesinin yeni ru« hanî reisi Patrik Gavrilo'yu kabul et m miştir. Bu münasebetle Naibi Hüku • < met Prens, bizzat kendi elile Patriğe cbeyaz kartal> nişanmı vermiştir. Yeni B. M. Meclisi binası Izmit Halkevinin bir senelik faaliyeti Bina projesinin dış cephe ve büyük salona dair Türkiye Büyük Millet Meclisi binası lunduğu yerden eski ve yeni Ankarayı için açılan beynelmılel müsabakaya iş heyeti umumiyesıle seyretmek kabil oltirak eden mimarların verdıkleri plân maktadır. Meclis binasına tahsis edilen lardan profesör Holzmeister'e aid olan arazi 350 bin metro murabbaıdır. Yeni 14 numaralı plânın hükumetçe kabul e Mecliste dört toplantı salonu, bu salondildiğini yazmıştık. Büyük Şef Atatürk, lardan birincisinde aza için 600, dinleyihakem heyetinin teklifi üzerine hüku ciler için bin kişilik yer olacaktır. Üç kısımdan mürekkeb bir şeref locası, metin verdiği kararı tasvib etmiştir. Yeni Meclis binası Ankara Yenişe sefirler için 100 kişilik, büyük memurhirde hükumet mahallesinin arka tara lar için 100 kişilik, gazeteciler için 100 fmdaki tepe üzerinde yapılacaktır. Mec kişilik localar bulunacaktır. Salondaki lis binasma tahsis edilen arsanın bu ışık tertibatı, istenildiği zaman fotoğ iki lasrru raf alınmağa müsaid bir şekilde yapılacaktır. Ikinci salon 300 aza, 300 dınle yici için olacaktır. Üçüncü ve dördüncü salonlarm her biri 200 kişiliktir. Bun larda loca olmıyacaktır. Asıl binadan başka bir de servis kısmı yapılacaktır. Bu kısımda kalorifer dairesi, vantilâsyon istasyonu, elektrik santrali, matbaa, bahçivan ve hademe koğuşları, polis yatakhaneleri, muhafız kışlası, evrak mahzeni, su hazinesi bulunacaktır.