21 Ocak 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde: Büyük davalar D. E. Flandİn 4 üncüde: Hikâye: Lâdes Fikret Adil 1 ncide : Çocuk sahifesi 8 incide : Filistin mektubu umhuri yi! ÎSTANBUL C A G A L O G L U m lı • ı * min JfV1n n 4918 Telgral ve mefctub ıdreti: Cumhurlyet tstanbul Pasta Sutusu: tstanbul No 346 CUm3 21 İKInCIKailUn 1938 Teleron: Basmunarrlı ve evl: 22366 rahrte beyeti: 24298 tdare ?e matbaa tısmt 24299 • 24290 Hayat Ansiklopedisi Her eve lâzım oîan çok faydalı bir eserdir. 1 Yeni Fransız Kabinesi Büyük Şef Ankaradan hareket etti Chautemps bugün hükumetin Atatürk bugün Derinceden programını okuyacak doğru Yalovaya geçecek Hükumet, ademi müdahale siyasetine daima Cemiyeti içinde bulunduğu merbut kalacak, ittifakları muhafaza edecek Milletler Cemiyeti Konseyinin yüzüncü içtimaına doğru M. Bonnet mühim bir nutuk söyledi Reisicumhurumuz Eskişehivde mekteblüer ve halkla götüştü UIu Önder Ankaradan ayrılırken büyük tezabüratla teşyi edildi, Başvekil, Dahiliye ve Hariciye Vekilleri de Atatürkün refakatlerinde geliyorlar Ankara 20 (Telefonla) Cumhurreisi Atatürk bugün saat 15 te hususî trenlerile Ankaradan hareket ettiler. Cumhurreisimizin refakatlerinde Başvekil Celâl Bayar, Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya, Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüştü Aras, meb'uslardan Salih Bozok, Ali Kılıc, Ismail Müştak Mayakon, doktor Şakir Ahmed, Ziya Naki ve Kavalah hmail Hakkı bulunmaktadır. Üçüncü Umumî Müfettiş Tahsin Uzer de hususî trenle Cumhurreisimizin maiyetlerinde olarak hareket etmiştir. Atatürkle refakatinde bulunanlar, Derinceden doğru Yalovaya geçeceklerdir. Hariciye Vekili Cenevreye gitmek üzere seyahatine devam edecektir. Cumhurreisimiz istasyonda Meclis Reisi, bütün Vekiller, aralarında eski Başvekil Ismet înönü de bulunan meb'uslar. Vekâletler erkânı, kumandanlar, Vali, Polis müdürü ve birçok zevat ve kesif bir kalabalık tarafından hararetle teşyi edildiler. lArkast Sa. 3 sütun 6 da~\ müşkiil vaziyetten kurtaracak olan yegâne hareket, ıngiliz Fransız elbirliğinin kuvvetle ve sarahatle ilâmdır. ugünlerde yapacağı içtimala Milletler Cemiyeti Konseyi yüzüncü defa olarak toplanmış bulunacak. Bazı Avrupa gazetelerinde bu hâdisenin bir bayram gibi fevkalâdeden tes'ıdini, yahud hiç değilse, şatafatlıca bir nümayişe vesile ittihaz edilmesini istiyen makaleler görüyoruz. Hatta geçen hafta İngiltere Başvekili M. Neville Chamberlain ıle görüşen, Milletler Cemiyeti umumî kâtibi M. Joseph Avenol şimdı de Fransız hükumeti erkânile temaslarda bulunuyor, bu hususta fikirlerini alıyormuş. Rakamlara büyük bir ehemmiyetle bağlanmanın lüzumsuzlğunu daima gözönünde tutarak kabul edelim ki bu yüz rakamında insanı bir an düşündüren, bir an durup geriye doğru bakmıya sevkeden, bir ağırlık vardır. Yüz içtima.. Ve hemen Cemiyetin kısa tarihi gozünüzün ünüjıc geliyor; aşağı. yukan yirnaî seneyi dolduran bu zaman zarfında Cemiyet lehine tek bir muzaffer hatıra bulamıyorsunuz. Hakikatte, Hitler hükumetinin Milletler Cemiyetini terkettiği 1933 senesi teşrinievvelindenberi Avrupada sulh mütejnadiyen tedenni edegelmiştir. Zira Cemiyet paktı ciddî olarak ilk defa bu tarihte ortaya konmuştu; ve ilk defa bu tarihte muvaffakiyetsizliğe uğradı. On altıncı maddenin tatbikı mevzuu bahsolduğunda kimse yerinden kımıldamadı da ondan. Fakat tarihe, ancak ibret alacağımız ve ayni hatalara bir daha düşmiyeceğimiz, bir daha düşmemeği bileceğimiz zamanlarda müracaat etmeliyiz. Bu itibarla Milletler Cemiyeti henüz gözönünde bulunan kendi tarıhinin verdiği derslerden istifade edemediği içindir ki hatalan tevali etmiş ve beynelmilel siyaseti şimdi içinde bulunduğu tehlikeli çıkmaza sokmustur. Bu hataların başı bir Fransız Ingiliz îs birliğinin vaktinde ve kâfi kuvvetle, kâfi sarahatle ilân edılememiş olmasıdır. Bu sütunlarda da mükerreren işaret edildiği veçhile Fransa ve İngiltere icabında topla tüfekle dahi olsa, beynelmilel coğrafî Slalu guo'nun ve muahedelerin olduğu gibi muhafazasmdan vazgeçmiyeceklerini dünyaya bildirebilseydiler, bugün vazi yet bambaska olur ve herhalde umumî sulha şimdikinden çok daha yakm bulunurdu. Almanya İtalya Japonya arasında komünizme karşı olan artık meşhur muahedenin imzasından iki üç hafta sonra Londraya giden Fransız nazırları M. Chautemps'ın ve M. Delbos'un orada İn<?iliz meslektaşlarile yaptıklan temasları müteakıb nesrolunan müsterek teblığde «Almanyanın müstemleke taleblerini müzakereye hazır bulunduklarını, fakat bunun «avrupaî usul» dahilinde olmasını ve Almanyanın, tabir caizse, «zorba» siyasetinden vazgecmesini istediklerini» bildirdiler. Bu teblisin hususile Almanyaya karşı böyle nisbeten iyi niyetle kaleme alınmıs olmasmda Lord Halifax'ın Berlindeki fetkiklerinin büyücek bir hissesi olsa serektir. Fakat bir taraftan Almanya, diğer taraftan îtalya bu «avruoaî usul» ü menfaatlerine pek uyçun bulmamış olacaklar ki tebliğin neşrinden on gün sonra ona cevab mahiyetinde alınan bir hareketle Milletler Cemivetini filen terketti. Eski Belçika Başvekili M. Van Zee* fend milletler arasmda ticareti uyandır |nak ve imkân dahilinde, normal bir şekfb sokmak için tetkiklerde bulunarak neşli alâka ile beklenen raporunu hazırla Türk Hava Kurumu başkanı M. Bonnet, yeni kabine teşkil edildikten sonra gazetecilere beyanatta bulunuyor Paris 20 (Hususî) Başvekil Chautemps yarm meclisi meb'usanda, Başve kil rauavini Daladier de âyan meclisinde hükumetin programını okuyacaklardır. F. Bulca, sıbhî sebebler Nikâh merasimi saat 11 de Kubbe sarayında yüzünden istifa etti Ankara 20 (Teyapıldı ve hâdise 101 pare topla ilân edildi lefonla) Geç vakit öğrendığime göre, Türk Hava Kuru iflerini mu başkanı Çoruh meb'usu Fuad Buldün öğleden ca sıhhî sebebler yüsütun 3 te] zünden istifa etmiş tir. Fuad Bulcamn bir müddet istirahate çekilmesi muhte meldir. Hava Kurumu başkanlığma kimin tayin edileceği Çoruh mei'usu henüz belli olma Fuad Bulca makla beraber kuvvetle dolaşan bir şayia, bu vazifeye Bolu meb'usu Cevad Abbas Gürerin getirileceği merkezindedir. Mısırın genc hükümdarı dün Kahirede evlendi Başvekil AltasLoren üzerine aldt Paris 20 Chautemps [Arkast Sa, 8 Şimalî Çinde yağmurlar harekâta mâni oluyor Japonya, yeni bir Çin hükumetile eskisinden çok farklı bir Çin vücude getirmeğe çabşıyor Kahire 20 (Hususî) Kral Faru hm kulübesinden en zengin Mısırlımn ğun düğünü münasebetile yapılacak şen sarayına kadar her tarafta Kralın düğüliklere dün akşamdanberi başlanmıştır. nünü kutlulamak için hazırlıklar yapıl Şehir, her taraftan koşup gelen yerli ve mıştır. ecnebi misafirlerle dolmuştur. Bütün MıKral Faruğun Feride Zülfikar ile îz" sır kıt'ası baştanbaşa şenlik içindedir. divacı, bu sabah saat 11 de Kubbe saParis 20 Paris polisi hakikatte Iskenderiyeden Assuan'a, en fakir fellâlArkast Sa. 8 sütun 5 te] dolandıncı olan bir sahte kumandan ya ••ınııııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııiHiıııııııııııııııııııııııııı ıııılıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııımııııııııııııınıııııı kalamıştır. 40 yaşlannda olan bu şahıs kendisine lâzım olan formüllerle hüviyet varakasmı ve Harbiye Nazırmın mektub kâğıdlannı ele geçirmiş ve bunlarla bir Iikte parlak bir topçu zabiti üniforması ve müteaddid nişanlar takarak Paris bölgesinin müteaddid kıt'alarını ziyaret et miştir. Müstahkem mevkileri geziyor, kendisine raporlar verdiriyor. Ziyafetlerde hazır bulunuyor ve hatta bir jandarma Fransız mıntakasına iltica eden yaralı Çinliler Avrupalılann sırtmda bastaneye nakledilirken müfrezesi hazır olduğu halde civar belediyelerden birinin reisine merasimle lej Hankov 20 Resmi mehafil, Vu olduğunu bildirmektedir. Pengpu'da muharebelere devam edil yon dönör nişanı takıyordu. hu'nun Çin kıt'alannın muhasarası altınFontainebleau kışlasmda iki topun tekda bulunduğunu, fakat Vuhu'nun düş mektedir. lArkası Sa. 3 sütun 1 de] rar dökülmek üzere fabrikaya gönderil tüğüne dair haberlerin daha mevsimsiz mesini emretmiş ve günlük emirler imza ııııııııııııııııııılııııiMiMiıııııııııı ııııııııııılıııııııııımıııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiMi"'" "" """ " " " etmiş ve hatta terfi tavsiyeleri de bazan dı. Fakat Totaliter devletler Romanya hu için mühim ve müsbet bir netice beksemereli neticeler vermiştir. (a.a.) daki idare değişmesini fırsat bilerek Av lemiyelim. rupanın bu parçasile var kuvvetlerile Geçen teşrinievvelin sonunda Londranıeşgul olmıya başlad'lar. Romanyanın da nesrolunan Fransız İngiliz tebliğinarkasmda bütün bir «Küçük Antant» de iki büyük demokrasi «muahedelere olduğu malumdur. riayet esası üzerinde Avrupada sükunun Milletler Cemiyeti konseyi yüzüncü de muhafazası olan esas vazifelerinden hiç ta olarak beynelmilel \aziyetin böyle bir mânia önünde vaz geçmiyeceklerini» her zamankinden daha karışık bir zama bldirmişlerdi. Bizce konseyde, bir defa n.nda toplanıyor. Ve gaıib bir tesadüf daha ve her zamandan fazla kuvvetle Berlin 20 (Hususî) Stoyadinoviç tür normal şerait dahilinde ayın on yedi tekrar edilecek olan söz budur. Zira bir bugün Magdeburg'da bir resmi geçidde sı olan içtima tarihi, Fransadaki dahili t^rafta gündengüne kuvvet bulan yahud bulunmuştur. vaziyetin istikrarsızlığı yüzünden, yirmı cyle görünen bir anlaşma varken diğer Bu sabah Essen'de Krupp müessese altısına tehir edilmiş bulunuyor. Gelecek torafın en küçük bir zâfı beşeriyetin ba lerini ziyaret ettikten sonra Dussel hafta Cenevrede, konsey salonunda bu "na yeni bir felâketi davet edebilir. dorf'a hareket etmiştir. ingiltere ve Fransa kuvvetli olduklannı lunacak olanlardan, vazıyeti hakikî şekBerlin 20 Yugoslavya Başvekili Ihtilâlci kıt'aların bir bataryası Teruel cephesinde bnde görenler şüphe yok ki birbirlerinı ve bu kuvvetlerini icab ettiğinde kul Stoyadinoviç bu sabah Essen'e gelmiş tebrik edecek bir vesile bulamıyacaklar Ianmağa hazır bulunduklarını bildirmeli tir. Krupp fabrikalarım gezdıkten sonBarselon 20 Castellon'dan bildi den on mil kadar mesafede bir denizaltı dır. Burada söylenecek olan nutuklardan dirler. Hiç olmazsa mevcud cephenin ra öğleym Dusseldorf'a hareket edecek rildiğine göre, Ingiliz Conchare vapuru gemisinin taarruzuna uğradığını ve de ve Milletler Cemiyetine yapılacak müş karşısmda bir cephe almak için... ve oradan akşamleyin Münih'e gideçek dün limana girerken merkez makamatına nizaltı gemisinin bir torpil attığını bildir.tir. terek sadakat yaidlerinden Avrupa sullArkası Sa. 3 sütun 5 tey Sagonte acıklarmda saat 13,30 da sahil mıjtır. Pariste sahte bîr kumandan bulundu Sahte topçu zabiti bin türlü işler görmüş Mısır Kralı Faruk Mısır Kraliçesi Feride Dün bir Ingiliz gemisi, yeniden taarruza uğradı Bir Amerikan vapuru da asi gemileri tarafından tevkif olundu. Barselon bombardıman edildi L 11111111111111111 111 1 11 1111 1111 M. Stoyadinoviç Yugoslav Başvekili bu gün Münih'e gidiyor