26 Aralık 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

26 Birindkânnn 1937 CUMHURÎYET Ziraî bahisler Memleket tavukçuluğu ve yuınurtanın rolü Mançuri Lâvrensî lumhuriyet II tyıru General Doihara Asyada H® Gemlıkte zeytin fiatları bugünkü vaziyeti hazırçok düşük Gremlikte Ömer Polatlcan imzasile aldı lıyanlardan birisidir ğımız mektubda deniliyor ki: «Kazamız seJapon generalle rinden Doihara'nın Hankov Pekin demiryolu üzerin âe cereyan eden son bir muharebe esna sında öldüğünü a jans haberi olarak yazmıştık. Çin memhaı olan Tsinan'dan verilen bu haberde, General Doihara « Mançuri Lâvrensi » lâkabile anılan General Daihara'nm ccsedinin, Tien~ Çin'de yakıldıktan sonra Japonyaya naklpdildiği de bildiriliyordu. Bir Fransız gazetesi, Japonyanm haricî siyasetinde çok hayatî roller oynamış olan bu adam hakkmda, şimdiye kadar bilinmiyen, dikkate değer şu malumah vermektedir: nelerdenberi bekledıği bol ve iyi zeytia mahsulune nihayet bu yü kavuştu. Fakat ne yazık ki bundan zürra hiçbir Istıfade temin edememektedir. Eylul ve birincıteşrin aylarmda 6 7 kilo zeytinden bir kilo yağ çıkarken zeytinin kilosunu fabrıkaiar 7 kuruştan satın almaktaydılar. Bugunkü mahsul 3,5 kilo zeytinden bir kilo yağ verecek nefa^ete çıktığı halde zeytinin kılosunu 5 kuruştan alıyorlar. Kazadakı ağacların en babayiğiti 25 kilo zeytin vennaktedir. Her ağacm senevî masrafı 90 kuruş olduğuna gore zavallı zürraın eline ne kaldığını hesab etmek bir iptidai talebesınin işidır. Buyüklerimizin bu lşi ele alarak köyluyu kurtarmalarıın dilerun^ ELEKTRİK Çeşidli iklim şartları ve elverişü ge İhracat istatistiklerine göz gezdirileniş topraklarile yurdumuz, her yönden cek olursa; tütün, pamuk, üzüm, incir bir ziraat memleketidir. Nüfusunun ve fmdık gibi başlıca ziraat mahsulleri çokluğu köylüye ve dolayısile çiftçiye arasında (yumurta) nm kabarık bir dayanan memleketimiz; iktısadî varlı kıymetle ifadelendiği görülür. ğmı, yetiştirdiği çeşidli ziraat mahsul Bu hususta bir fikir vermek için aşalerine bağlamış bir durumdadır. ğıdaki cetveli koyuyoruz: Bundan ötürüdOr ki millet iktısadî 930 935 yıllannda memleketimizden mızda ziraat, başlıbaşına bir bütün ola muhtelif memleketlere yapılan ihracat rak yer almıştır. Bu bütün içinde de takıymet ve miktarları vuk yetiştiriciliği, memlekete gelir geYıl Lira (Milyon) Ton tiren bir şubedir. 930 8 325 17.870 lf anyor Tavuk yetiştiriciliğin tarihi çok es 931 10.346 24.466 Fatihte Kadıçeşmesi civaruıda Hansdan kidir. Yetiştiriciliğin üerleme gösterme932 8.026 24.753 sokak 19 numarada oturan Şamil Yümaz si ve kıymet kazanması son elli yıla da933 9.806 17.911 bize gonderdığı mektubda azçok okuyup yanan bir meseledir. Bilhassa harb son934 2.628 10.438 yazmak bıldiğıni, Istıfaen çekildiği memurası yıllarında tavukçuluk kendini bel935 1.369 6.086 riyetten sonra biriktirdiğı paralarla iş yapli etmiş başlıbaşına bir iktısadî unsur mağa çalışarak muvaffak olamadığım ve Son yıllarda birçok devletlerin iç ve halen lâalettayin bir vazifeyi kabule hazır olmuştur. dış ticaretlerini muvazeneli tutmak bulunduğunu bıldirmektedir. Bugün bu ilerleme seyrirrin verimli kaygusundan doğan yeni iktısadî rejimBursada köfteci Mustafaya tesirlerini kültür memleketlerinde ku ler, yumurta alıcılarımızın birçokları Mektubunuz alâkadar yüksek makama ralan binlerce damızlık ve yumurta nm elden çıkmasmı mucib olmuş ve General Dohiara, Japon Entellicens gönderümiştir. çiftliklerinde görmek mümkündür. yumurta fiatlarımn inişi yüzünden son Servisinin «kontinantal şube» şefi olarak Yakın zamanlara kadar fantazik ye yıllann yumurta ihracat kıymetlerinde çalıştığı son yıllar zarfında, Japonyanm tiştirme düşüncesile süs ve eğlence için büyük düşüklükler meydana gelmiştir. 1 Î 8 4 5 « î 8 9 10 11 elde türlü tavuk ırkı tutmak, bugün a Bugün başlıca müşterilerimiz Almanya gızli diplomasisini, mutlak denilebilecek bir salâhiyetle idare etmiştir. Mançuri'yi, matörlerin meşgulivetleri sırasma gir ve Filistindir. l Mogolistanı veya uzak Türkistanı alâ miş, asıl yetiştiricilik fhtısasm kuvvetli Kalite itibarile yumurtalarımız üstün 2 • • kolu ile rasyonelleşme yoluna çevril bir kıymet taşımaktadırlar. Ancak bu kadar eden her işte, General Dohiara, 3 • miştir. kaliteyi, yumurtalarımızın, dış pazarla muammah, esrarengiz, hatta ekseriya 4 Memleket tavukçuluğu incelenecek ra arzedilinciye kadar saklamalan ge kanlı hâdiselerin geri plânında kalmak • • olursa ;bizde de bu yolda birçok emek rektir. 6 surerile mutlaka ortaya çıkar. • • ler sarfedildiği, türlü maksadlarla mem6 Son zamanlarda (Türkofis) in yaptıYüzbaşı NikamuTa, esrarengiz şerait • • • lekete türlü tavuk ırkı sokulduğu ve fa1 ğı bir tetkik neticesinde; yumurtaları içinde katledildiği zaman Tokyo, tahkr kat varlık gösterecek bir neticeye va • • • • mızın yüksek vasfı ve terkibleri orta kata, o zaman miralay rütbesinde bulu » nlamadığı anlaşılır. • • ya konmuştur. Memleketimizde yerli nan Dohiara'yı memur etmişti. TahkikaBunun sebeblerini birçok şartlarda ve V yumurtalar üzerinde Türkofis tarafın • memlekete uymıyan yetiştirme metodtın, Çin makamatı aleyhine çıkan neti dan yaptınlan tahlil, yumurtacıhğm • • • larında aramak gerektir. ileri bir memleketi olan Amerikan yu cesi, 1932 tedib seferini intac etti. Man• 1 1934 yılmda yapılan hesablara göre murtaları terkiblerile mukayese edile çuri'deki kıtaatın ayaklanma hareketini 11 memleketimizde (15) milyon kümes rek yumurtalarımızın değerli ve üstün tertib etmek suretile, Japon idaresi altınSoidan sağa: hayvanı bulunduğu anlaşılmaktadır. kıymetleri belli edilmiş bulunmakta 1 Herşeyi duyan. 2 Romanyalı, sucu. da bir muhtariyet devleti kurulmasmı te3 Bazı şeylerl gizlice anlatan söz veya işaHalbuki Danimarka gibi nüfusu az vç dir. min eden odur. Prens TehVang'ı, Mo ret, bir cıns kürk. 4 Akıl, eskl alfabede arazisi memleketimize nazaran çok kügolistan'ın muhtariyctini istemek üzere bir harfın okunuşu. 5 Yag3naya başladı, Kalitenin ve isteğin rol oynadığı bu çük bir memlekette (25) milyon kümes hoşlanmıyan, 6 Fazla yıyen, beliren bir Kurultay toplanhsı yapmağa sevke kırlılıkten hayvanı bulunduğu ve komşumuz Bul zamanda; iktısadî sahalarda şahsî zamirlerd«n birinln tersi. 7 Istasgaristanın 1892 yılmda (3.5) milyon ka müşkülleri önlemek, dış pazarlara uy den gene odur. Türkistanı Çinden ayır yon, bir emir. 8 Bir vezin, fazla anlayışdar olan kümes havvanları sayısını son makla mümkün olduğu gibi, iç pazann mağı kuran ve Türkistan müslümanlarına, 1L 9 Meşhur komığımiz, fakat. 10 Hubualfabede bir harfin okunuşu. 11 yıllarda (15) milyona çıkardığı düşünü kavıd ve şartlara bağlanmasını, gıda iş Tokyo'nun intihab ettiği bir prensi kabul battan, Bir çeşid çupınmak. lürse; memleket tavukçuluğunun bu lerinin organize edilmesini ve memle ettirmeğe çalışan da odur. Mançuko'nun Yukarıdan aşagıya: bakımdan nekadar üzerinde durulacak kette yumurta istihlâkinin en küçük yeni kanunu esasisini tanzim eden ve 1 Yemeğin lezzetinl verenlerden blrl. bir halde olduçu kolayca anlaşıhr. Çe kasabaya kadar yayımını temin etmek 2 Millet, tahta kulübe. 3 Eski alfabede Prens TehVang'ın dostu olduktan son bir harfın okunuşu. bir cins para. 4 Guşidli yetiştiricilik yönleri gösteren geniş lüzumunu da duyurmaktadır. topraklarımız 40 50 miyon kümes hayYumurtanın en çok arandığı devre, ra, împarator Keng Teh'in en mahrem zel gozlu hayvanlar, karanlığm düşmanı. 5 Bir oyun vasıtası, karısı veya kocası ölvanı besliyecek ve banndıracak bir ka kışa yakın ve kışındır. Yumurtanın ya adamı mevkiini tutan gene General Do müş. 6 Sahib, görürse kılavuz lstemez, biliyettedir. Diger yandan kültür mem zın bol olması memleket içinde sarfını hara'dır. nota. 7 Çağın, soz. 8 Zer'edilen, baş. 9lcab eden şey, bir edatın tersl. leketlerinde yüz nüfus başına düşen zorlaştırmakta ve kesif bir ihracat duYüzbaşı Nikamura öldürüldüğü vakît, Yapılması 10 Iktısad Vekâletinin bir şubesi, sicim. kümes hayvanı sayısınm (700) rakamile rumu meydana getirmektedir. Yerli tabu hâdisedeü istifade etmeğe karar vere^ 11 Devamlı garez, küçukse de mide tuifadelendiği yerler bulunurken, 1927 yı vuklarımızı kışın yumurtlatmak kabil landıru". hnda vapılan bir sayım bizde bu mikta olsa bu sıkışık durum ortadan kalkaca Japon askerî partisi, Çinlileri suçlu çıkar Evvelki bulmacanm halledflml; şekD rın ancak (57) olduğunu göstermekte ğı gibi eldeki mal da, kışın piyasada mak maksadile Doihara'yı Çine yollama1 2 3 4 T 10 11 dir. Komşumuz Bulgaristanda bu miktar fazla mal bulunmıyacağmdan kıymet ğı münasib görmüştü. Onun bu vazifeyi enmiş olacaktır. (184), Yunanistanda (154), Romanvada pek parlak bir surette ifa etmesi General 1 ÎHIAİCİAİMİAİTİOİLİAİN (267) ve Yugoslavyada ise (121) dir. Halbuki yerli tavuklanmız tabiat ka Hanjo'nun nazarı dikkatini celbetmiş ve i İAİCİEİLİEİCİI LİEİR •! Memleketimizde yapılan denemeler, delerine uyarak sıcak mevsimde ku birkaç ay sonra Entellicens Servisin siyasî 3 RİEİM • AİBİBİYİAİK yerli yumurta tavuğunun kifayetsizli uçka olmakta ve yazın yumurta bolla bürosu şefliğine tayin olunmuştur. Doiha4 iElMİI • Ö N E M • B U ğini ortaya kovmaktadır. Çünku elde şarak değerinden kaybetmektedir. ra'nın yükselişi o kadar süratli olmuştur, Memleket gıda işleri organize edile b mevcud yerli tipler. yetiştirme işlerin K L • K IT IK • L ki 1932 muhasamatının nihayetinde, şideki bilgisizlikten dolayı bir ırk teca rek, piyasaya iyi kalitede yumurta ar malî Çindeki Japon kıtaatına aid mesele fiE LİE M • M • ZİA nüsü ve karakterini göstermekten çok zedilmesi müstahsilin sayısını artıra 1 T E •İAİD • TİHKİAİÇ erin halli için Çinlilerle yapılacak müzauzaktır. Bu yönden yüksek verimli yu cağı gibi, müstahsil de teşvik görecekerata o memur edilmiştir. Doihara ile 8 E R E NİBİV AİRİt L • murta tavuŞu ihtiyacı, memlekette ken tir. tD • V İ dini şiddetle duyurmaktadır. Bu cümleden olarak hükumetimiz Nankin hükumeti mümessilleri arasında A •İK İ M o zaman akdedilen üç muahedenin metni, yumurtacılığımızm gelismesi ve ras fşte bu ehemmiyetli noktayı dikkat L EİN • MİB M A 10 E K nazarma alan cumhuriyetin uzağı gö yonelleştirilmesi yolunda çok verimli bugün bile meçhul bulunmaktadır. NanNİA ÇİAİBİB F ren kıymetli hükumeti, bu ise bir mem tedbirler almaktadır. Dış pazar duru kin, Tokyo ile muta.bık kalarak bu me leket meselesi olarak el kovmuş ve ilk munu daimî bir incelemeye tâbi tuta tinleri gizli tutmuştur. Ve general Doihaadım olarak Ankarada (Tavukçuluk cak organizasyon takviye edildiği gibi, ra'nın asıl ehemmiyeti de bu noktadadır. ihrac maddeleri de sıkı bir kontrol gör Her iki hükumet tarafından, mektum kalEnstitüsü) nü kurmuştu. P A R A L A R Memleketin ihtiyacı olan yumurta ve meğe başlamıştır. ması tensib edilecek derecede büyük bir Alış Sahş et tavuğunu buluo memlekette yerleş Düzenlendirilmek yolunda bulunan hemmiyet arzeden bu muahedelerin bu624. Sterlin 629. yumurta ihracatımızla beraber istihsal tirmek ve yerli tiplere bir ırk tecanasu günkü harbin başlıca sebebini teşkil etti122. 126. Dolar vermek üzere kurulan bu müessese, di şinin tanzimi de düşünülmüstür. Bu ğini de unutmamak lâzımdır. Hatırlarda 80. 88. Frank memleket şartlarına uvgun yüksek vesiplinli ve sistematik bir çahsma ile bu 100. 110. Liret olduğu üzere, şimdiki Çin Japon harbirimli tiplerin de yurdda yerleştirilmesi memleket isi ü^erindeki çalışmalarma 80. 84. Belcika Fr. nin zahirî sebebi, Marco Polo köprüsü işine büyük bir enerji ile çalışılmaktadevam etmektedir. 18. 22.50 Drahmi Tavukçuluk Enstitüsünün daŞıttığı dır. Şimdiden varlıklı eserleri görül yanmda tahşid edilmiş bulunan Japon ef570. 580. tsvicre Fr. damızlıklarla birer sürü teskil eden ve mekte olan bu çalışmalarla tavukçulu radınm yaptıklan manevralardır. Harb 20. 23. Leva 65. çevrelerine yararlı olmağa başhvan Zi ğumuzun içinde bulunduğu eski şart aylardanberi devam ettiği halde, Çinliler 70. Florin 78. raat okulları tavukçuluk şubeleri de bu lardan kurtarılması için, pratik ve ras elân, Doihara muahedeleri mucibince 82. Kron Çek yonel esaslar, hastalıklarla savaşma ve 21. yoldaki calısmalara katılmıslardır. 23. $ilin Avusturya hareket ettiklerini, Japonlar ise, bu mua26. 29.50 Mark Son yıllarda İstanbul vilâyetinin çok yetiştiricileri bilgilendirme gibi başlıca edeleri asla ihlâl etmediklerini iddia e 20. mevzular üzerinde ısrarla durulmakta 22. Zloti yerinde verdiği bir kararla, teskilâhm dip durmaktadırlar. Muahedelerin metin21. dır. Memleket tavukçuluğuna hız veri25. Pengo genişleten ve vilâvet adına cahşmağa 12. 14. Ley ba^lıvan Halkalı Ziraat okulu Tavukçu ci bu çalısmalarm düzenlendireceği ye leri, dediğimiz gibi, meçhul bulunduğuna 48. 52. tiştiriciliğimiz, yakın bir gelecekte te Dmar göre, Japonyada, Mançurinin Lâvresi'nin luk şubesi de elinde mevcud Legom ve \ 30. 32. Kron tsveç sirli ve varlıklı neticelerini verecektir. şaheeri denilen bu muahedelerin pek büRod damızlıklarile ve yerli tipler üze 1062. 1064. Alhn yük bir ehemmiyet arzettiklerine şüphe rindeki calışma ve denemplerile bu u269. 270. Banknot mumî çalışmaya yeni bir hamle ile ka nıııımMmnmıınıiMiııınnıunııııunınfniHRiniHmııııiHiıııııııııııııı yoktur. Ç E K L E R rışmıs bulunmaktadır. Kapanış General Doihara'ya, Mançuri LâvBövle türlü şartlarda sayıları çoŞala625.75 625.50 Londra cak olan ve çoğalması da her cihetle rens'i isminin verilmesi, Lâvrens gibi, o 0.7985 0.7985 NewYork elzem olan yetiştirme istasvonlarile et nun da emsalsiz bir riyaziyeci olmasm 23.5325 23.525 Paris ve yumurta verimi yüksek Rod ve Le 15.1875 15.1835 dandır. General Doihara'nın en büyük Milâno gorn ırkları yurda mal edilerek. mem4.71 47085 Brüksel eğlencesi, t ş zamanlarında müşkül riyaleket tavukruluğu köklü bir kalkınma87,37 87.335 Atina ziye meselelerini halletmekti. ya erecektir. 3.4553 3.4540 Cenevre Vaktini, desiseler tertibile, eski el ya63.9489 63.9225 Sofya Türkiye tavuk yetistiricili^inin bu 1.4374 1.4366 Amsterd. zılarmı okumakla, karanlık işlerle ve zengün beliren esaslı vechesi ve yarm icin 22.7516 22.7425 Prag gi • koleksivonlannı setretmekle geçiren de vaidli görünen tarafı, yumurta istih4.2254 4.2238 Viyana sal keyfiyetid'r. Tavukçulu&umuz bu Genera' Doihara, mükemmel bir diplo 13.7490 13.7435 Madrid gün eski şartlardan kurtuiamadığı ve mat polis memuru ve Uzakşark ihtilâlcisi 1.9824 1.9816 Berlin arzu olunan varim gösteTemediPİ haldc tipi idi. Ölümü, nekadar feci olursa ol 4.2258 Varşova 4.2141 yumurta istihsali iç ve dıs pazarda ka4.0168 Badapeşte 4.015 sun, hayatını dolduran esrarengiz macebarık bir yekun ve kuvvetli bir yer •06.795 Bükreş 106.7525 ralarla tezad teşkil eder mahiyette değiltutmaktadır. 34.4525 34.4381 BelgTad dir. Doihara, herhangi bir burjuva gibi, 2.7465 Vokohama 2.7454 Çünkü yumurta; halk yiyeceği ara raha1 döşeğinde, çoluk çocuğunun ara 23.6225 Moskova 23.63 smda büyük rol oynıvan kıvmetli bir sında hayata veda etseydi, ölümü asıl o Stokholm 3.1013 3.10 maddedir. Terkibi gıda faktörleri ba zaman garib görünebilirdi. B t S T İ K R A Z L A kımmdan mükemmel ve zengindîr. Kapanış Açılış Saklanması ve dış pazarlara yollanmaBu, kısme" kendi sebebiyet verdiği Türk B. 1 Peşin sı mümkün oldu&u için, yumurta nü Londra Bu hafta patinaj şampi girdibada yakalanmak suretile ölüme süI Vadeli 15. 14.75 fusu pek kesif olmıvan memleketlerde yonluk müsabakalan yapılacaktır. Şim» n Vadeli 14.40 14.20 rüklenmiş, yani, her Samurayın tahayyül bir ihrac maddesi olarak kymet kaza diki şampiyon Cecilia Colledge antrenJ iği en güzel ölüme k^vusmuştur. man yapıvor. nır. GUNUN BULMACAS1 1 1 SUPURGESi Her ev kadınına Ifizım Ideal bir alettir. VERESİ/E Devlet Meteoroloji S A T i E ' de SATILIR. işleri Umum Müdürlüğünden: Devlet Meteoroloji İşleri Umum Müdürlüğü için Üniversite Fen fakültesi fizik ve riyaziye kısımları diplomalarını ve devlet memuru olmak şartlarını haiz ve en az bir garp dilile karşılıklı tercüme yapabilen ve mecburî hizmeti olmıvan ve askerlik hizmetini de yapmış olçnlardan ÜÇ MEMUR ahnacaktır. Istekli olanlaruı Ankara Posta kutusu 401 ile Devlet Meteoroloji îşleri Umum Müdürlüğüne en son 8/1/1938 tarihine kadar müracaatleri ilân olunur. «4648) (8560) Bolu Nafıa Müdürlüğünden: Bolu Düzce yolunun 22 + 650 40 + 819 uncu Irilometreler ara sında 10218 lıra 93 kuruş keşif bedelile yapılacak 3 ü 2.00 ve biri 1,00 ve biri 6,00 metre açıklığında betonarme kapaklı menfez ve betonarme köprü ile 11261 metre uzunluğunda hazır kırma taşile esaslı şose tamiratı 2490 sayılı kanunun 40 ncı maddesi mucibince 17/12/1937 tarihinden itibaren proje ve evrakı keşfiye, fennî ve hususî şartnameleri ve ilk ilân şeraiti dahilinde bir ay içinde pazarlığa çıkanlmış olmakla ehliyet vesikasmı haiz olanların Bolu Nafıa Müdürlüğüne bu müddet zarfında müracaatleri ilân olunur. (8549) • i i PASTİL ANTİSEPTİK Soğuk algınlığı Nezleye karşı c t J İİ5İ1LÇ İst. Borsası 25/12/937 Teneffüs yollarile geçen hastalıklara karşı koruyucu, tesiri kat'î pastiller dir. Nezle, bronşit, grîp ve boğaz rahatsızlıklarında, ses kısıklığında pek faydalıdır. Bütün eczanelerde bulunur. İNGİLİZ KANZUK ECZANESi Beyoğlu, istanbul Beşiktaş Tapu Sicil Muhafızlığından: Beşiktaşta Cihannüma mahallesinin Bakkal sokağmda sağı Jak Kamr kansı ve Isak kızı Kılaranm evi, solu Yalı sokağı, arkası Mustafa Saffetini evi, önü Bakkal sokağile çevrili arsanm hazine adına tescili istenilmektedir. j Bu yerin tapu kaydi bulunamamış olmasından 3/1/938 günü Beşiktaşj Tapu Sicil Muhafızlığınca mahallinde tahkikat yaptırılacaktır. Tasarruf iddiasında bulunanlar varsa tahkikat gününe kadar Muhafızlığa ve tahkikat günü de mahallinde bulunacak olan memura müracaat eylemesi» ilân oluJ nur. (8613)" Cenevre Üniversitesinden meznn Dr. M. Osman Saka GÖ6US VE DAHILÎ HASTAL1KLAR MUTEHASS1SI Her gün öğleden sonra hastalarını kabul eder İstanbul Belediyesi karşısında Sinan Ağa daireleri. Telefon: 23565 ^ Doğum ve kadın hastalıklan mOtehassısı Cağaloğlu, Nuruosmaniye caddes | No 22, Mavi yapı RIZA ÜNVER Telefon 22683 Operatör Cağaloğlu Nuruosmaniye cad. No. 5 Tel. 22566 (Dr. Osman Şerefeddin apartımanı) ^ Dr. Şükrü Ertan Göz Hekimi Ankarada Kitabevi Kâğıdçılık Bütün mekteb kitablarmın satış yeridir. Mekteb kırtasiye çeşidleri en müsaid şartlarla temin edüir. Tel: 3377 AKB A