23 Ekim 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

23 Birindteşrîn 1937 Aziz misafirimiz avdet etti {Bajtarafı 1 tnci sahtfe&e) CUMHTJRÎYET Saat 10 da Tophane rıhtımına çıkan muhterem misafir, otomobille doğru Perapalas oteline gitmiş ve orada bir müddet istirahat ettikten sonra İstanbul Vilâye tine giderek Valiyi ziyaretle, yanm saa sonra otele dönmüştür. IBattarafi 1 tnct tahitedei nın şehre girmesi üzerbe hapisaneden Fransız hariciye encümeni *• Abideye çelenk koyma tahliye olunan siyasî mevkufların sayısı toplanacak • General Metaksas öğle üzeri maiyeüL iki bindir. Paris 22 (A.A.) Parlcmento hari Jgprlikte Taksime giderek, Cumhuriyet a Gijon'a arzak gönderiliyor ciye encümeni ikinci reisi ve Seine departoidesine merasimle çelenk koymuş ve def Bilbao 22 (A.A.) Gijon'da aç manının komünist meb'uslanndan Peri bulunan halka dağıtılmak üzere erzak dotcri"imzalamıştır. Merasimde Vali ve encümen reisi Mister'e bir mektub yaza lu kamyon kollan buradan hareket etmişBelediye reisi, İstanbul kumandanı, Polis rak encümenin parlâmentonun açılmadan tir. Keza birkaç gündenberi erzak yükMüdürü, Beyoğlu kaymakamı, Yunan evvel toplanmağa davet edilmesini iste lü olarak limanda duran birkaç vapur da sefiri, Yunan konsolosu, Yunan gazete miştir. cüeri bulunmuşlardır. Gijon'a hareket etmiştir. Peri, îspanyaya İtalyan kıt'alanmn Merasime iştirak e'den bir müfreze YuAdemi müdahale komitesinin sevkedilmesi ve İspanyan;n bilhassa Gi nan deniz askeri İstiklâl marşını ve bir kıtbugünkü toplantıst jon'un tesliminden sonraki vaziyeti en a Türk bahriyelisi de Yunan marşını çalLondra 22 (A.A.) Ademi müdacümenin süratle toplanmasmı icab ettir jruştır. Bundan sonra Türk ve Yunan hale tâli komitesinin toplantısı, saat 19 dıği kanaatindedir. |>ahriyelileri resmigeçid yapmışlar ve şiddan biraz sonra nihayete ermiştir. Pazardetle alkışlanmışlardır. İngiltere Kralı da bir nutuk tesi günü öğleden sonra yeni bir toplanö 1 Valinin ziyafeti söyledi yapılacaktır. Bu arada delegeler semboLondra 22 (Hususî) Lordlar kamaDün öğleyin İstanbul Valisi ve Belelik geri çekmeler meselesile îspanyaya rası da dün açılmışur. Lordlar derhal Reisi Muhiddin Üstündağla refikagönderilecek komisyonlar meselesi hak beynelmilel vaziyeti müzakere etmişlerdir. sı, muhterem misafirimiz Yunan Başvekındaki karar suretini hükumetlerine bilt Lord Plymouth, Hariciye Nazın Eden'in kili General Metaksasla refikasının şeredireceklerdir. Proje, pazartesi toplanb i nutkuna benzer bir nutukla müzakereleri fine, Tokathyanda bir öğle ziyafeti versında tâli komitenin tasvibine arzedilecek* açmıştır. miştir. tir. Ekselâns Metaksas ve Amiral Taksimde hatıra defterini imzalıyorlar Kral, parlâmentonun açılışında söylePek samimî bir hava içinde geçen ziItalya teklife yanastyor mu? diği iftitah nutkunda umumî vaziyeti, devyafette Yunan Başvekilile refıkası ve sas'la refikasına murassa birer altın haç Londra 22 (A.A.) Öğrenildiğine letin dahilî ve haricî siyasetini izah etmiş maiyeti, Amiral Economo ve erkânıhar hediye etmiştir. göre, bugünkü içtimada, Sovyet delegesi, Misafir Başvekilin mukabeleri ve demiştir ki: bıyesi, Türk Donanması kumandanı Ahükumetinin gönüllülerin geri çekilme • Dost Başvekil de Patriğin nutkuna mıral Şükrü Okan ve Donanma erkânı, « Bir senedenberi nazırlanm, îs rahatsız bulunan İstanbul kumandanı mukabele etmiş ve Yunanistanın dosru ve panya hâdiselerini endişe ve ıstırab için sinin tamamile bitmesinden evvel muharib müttefiki olan Türkiyenin Büyük BaşbuKorgeneral Halisin yerine kumandan vede takib etmişlerdir. Nazırlanm, ihtilâ hukukunu tanımıya hazır olmadığını bilkılı fırka komutanı Tümgeneral Osman ğu ve diğer devlet adamlarını ziyaret için fın bu memleketin hududlarını aşmasına dirmişb'r. M. Grandi ise bütün diğer azalann da Tufan, İstanbul Merkez kumandanı Türkiyeye geldiğini, bu fırsattan bilistimâni olmak gayret ve faaliyetinde sebat General İhsan ve Kolordu erkânıharbi fade Patriği ve Patrikhaneyi de ziyaret etmektedirler. Hava ve deniz taarruzla kabul etmleri şartile, îngiliz plânındakl imkânını bulduğundan dolayı memnun yesi, Vali muavini Hüdai, Belediye reis rına maruz kalmış olan masum gayrimu dokuz maddeyi İspanya hükumetinin tamuavini Rauf, Beyoğlu kaymakamı Da olduğunu söylemiş ve Patrikhanede görhariblere çektirilen ısürablar, beni bil mamile kabul eylemiş bulunduğunu bil nış, Belediye erkânmdan ve İstanbul ga düğü hüsnü kabule teşekkür ederek dehassa müteellim etmiştir. Yakında top dinniştir. zetecilerinden bazıları, şehrimizin tanm miştir ki: lanmağa davet edilmesi lâzımgelen dev« Büyük Şef Atatürkü şahsan tamış simalarından mahdud zevat ve refiletler konferansının bu şayanı teessür ihnımak şerefine nail olduğumdan, Türkikalan bulunmuşlardır. tilâfa nihayet vermeğe medar olabilmeIBaitarafı 1 inci sahtfede] ye Cumhuriyetindeki terakki eserlerini sini temenni ederim.» Bu haber Ankarada derhal duyulmu] Ziyafetin sonunda Yunan ve Türk Kral, bundan sonra muhtelif bir takım ve umumî teessürü mucib olmuştur. marşlan çalmmış, muhterem misafirimiz görmek fırsatını elde edebildiğimden fev Dost ve müttefik memleketin bahriyelileri Taksimde geçid resmi yapıyorlar kalâde memnunum. Şahsıma karşı gös içimaî ve dahilî mahiyetteki tedbirlerin General Metaksas. Vali Muhiddin ÜsAnadolu Ajansı, Türkkuşuna ve şe« kabul ve tatbikına telmih etmiştir. ründağa hitaben, «güzel memleketinizin, terdiğiniz teveccühe müteşekkirim. Se hidlerin ailelerine taziyetlerini beyaa Kral, sözlerini bitirirken parlemento eder. Büyük Şefiniz Atatürkün şerefine, İs lâmlarınızı dost Elen milletine bildirecehakkında Cenabı Hakkın tevfikatını nitanbulun, şahsınızm ve refikanızm sıh ğim.» *** Yunan Başvekili ile maiyetine tatlılar yaz etmiştir. hatme kadehimi kaldırıyorum» demiş, Valimiz de aynen mukabelede bulun ikram edilmiş, bu esnada Patrik ile Sen Hariciye Nazın Eden de bilhassa AkDün, feci bir tayyare kazası, beş genmuştur. Sınod meclısı azasından bazıları General denizdeki korsanlık hâdiselerini hatırlat ci kahraman hava şehidlerimiz kafilesine mış, elde edilen muvaffakiyetin Fransız Metaksas ve refikasile şundan bundan göDost Başvekilin halka tesekkürü İngiliz iş birliğinin tabii bir neticeyi ol ilâve etti. Bunlar, Türkkuşunun muallimrüşmüşlerdir. r Yemekten sonra, dost Başvekil Geneduğunu söylemiştir. Bundan sonra ade leri ve paraşütçüleridir ki bütün genclikBu arada Yunan kolonisi namına Dr. raî Metaicsas, Tahrir Heyeti Müdürü mi müdahale meseîesine geçen Eden, lerini, bütün varlıklarını Türkkuşumı Varsami.de irad ettiği.jıuhjkjafc,ilk deia müze şu beyanatta bulunmuştur: üçler konferansının toplanmasına mâni Türk kartalı yapmağa hasretmiş çelik olarak Yunan Başvekilini selâmlamak « Dost ve müttefik Türkiyeden en iradeli genclerdi. Onlar, yannki havacıolan güçlükleri anlatmış ve demiştir ki: şerefine nail olduğundan dolayı İstanbulgüzel hatıralarla ayrılıyorum. Büyük « Bu güçlükleri, İtalyanm bu kon larunızın öğretmenleri, önderleri idiler. dakı Yunan kolonisının fevkalâde mes'ud Şefinizle görüşmek şeref ve saadetine feransa iştiraki reddetmesi ve meselenin Onlar, Türk milletini göklere hâkim kılolduğunu kaydederek, eski ve yeni Yunanail olmakla mübahiyim. Başvekil vekili yeniden Londra komitesine havalesini ta mak gibi semavî demekte asla tereddüd nistan arasında bir mukayese yapmış ve Celâl Bayar ve arkadaşlarile uzun uza leb eylemesi teşkil etmiştir. Fakat son etmiyeceğkniz bir ülkünün büyük heyeGeneral Metaksas'ın iş başına geldiği tadıya konuşmak benim için en büyük zevk dakikada, dün akşam, İtalyan hükume canı ve sönmez ateşile yerlere sığamıyarihten itibaren Yunanistanın refaha kaoldu. Yalnız, İstanbulda, tarihî hatıra General Metaksas ve refikalan Rum Patrikile bir arada ti, kabul edilmesi lâzım gelen bir yar rak göklere yükselmişlerdi. Onlar, Türvustuğunu söylemiştir. larla dolu olan bu güzel şehirde istediğim dımda bulunmuştur. Bundan dolayı çok kiyenin gbklerini uçan Türklerle doldurMuhterem Başvekil buna bir nutukla kadar kalamadığıma ve şehrinizi göremememnunum.» mak, Türk kartallannı bütün medeniyet mukabele ederek bilhassa Yunan tebaadiğime cidden müteessifim. Yunanistan sının Türk kardeşleri arasmda tam bir Eden, Uzakşarktaki vazîyete geçerek âleminin semalannda uçurmak için, hadaki vazifemin icabları bir an evvel AtiBrüksel konferansının toplanması kararı yatı da, ölümü de istihkar etmiş kahramaa nada bulunmamı icab ettiriyor. Bir müd beraberlik hissiyatile yaşamakta olmalagenclerdi. Hepsinin yüreğinde gizli bir na varan gayretleri anlatmış ve: det sonra, şubatta Türkiyeye tekrar ge nna memnuniyet beyan etmiş ve ezcümle « Hepimizin arzusu, demiştir, Çin üzüntü vardı: Göklerde değil de, yerde leceğimi ümid ediyorum ve bu ümidimin demiştir ki: de şahidi olduğumuz katliâmlara bir ni ölmek üzüntüsü. Bu üzüntüleri tahakkuk « Türk ve Yunan vatandaşlan şimtahakkuku için temenni ve dua ediyorum. etmedi. Onlar, hava kahramanlanna yahayet verilmesidir.» di aralannda hiçbir ihtılâf olmıyan iki Ankarada ve İstanbulda gördüğüm raşan bir ölümle uçarken can verdiler. kardeştirler.» 700 İtalyan gönüllüsü döndü hüsnü kabulden fevkalâde memnun, müKonsoloshanedeki resmi kabulde dün Napoli 22 (A.A.) İspanyadan Simdi üzülen bizleriz. Fakat bizira teşekkir ve müteheyyiç olduğumu güzel geri dönen 700 îtalyan gönüllüsünü hâ üzüntümüz, onlann böyîe manasız bir memleketinizin halkına bildirmenizi has şehrimize gelen Yunan askerî heye mıl olan Gradisca hastane gemisi bugün kazaya kurban gitmiş olmalanndan ileri saten rica ederim. İstanbulda Vali ve res ti de hazır bulunmuştur. Madam Metaksas sorulan bir sual buraya gelmiş ve M. Mussolıni namına geliyor. Çünkü, onlar, Türk ufuklannda mî hükumet adamlanle halk ümidimin Mılis Erkânıharbiye reisi General Russo beş şahin gibi, döğüşe döğüşe ölmeğe fevkinde samimî ve dostane tezahüratla uzerine, 27 sene evvel bir def a daha İsnamzed genclerdi. Bu beş genci, vaktin tarafından karşılanmıştır. beni karşıladılar. Kendilerine teşekkür tanbula gelerek üç dört ay kaldığını söyden evvel kaybettik. Vaktinden evvel Chatnberlain diyor ki' ederim. İstanbuldan ve Türkiyeden en lemiştir. Patrikhanede resimler çekildikderken, hem doyamadıklan gencliklerini Londra 22 (A.A.) Avam kamagüzel hatıralarla ayrıldığımı bir daha ten sonra, Patrikhane kilisesi ziyaret edilAziz misafirimiz M. Metaksas ve Amiral Ekonomu mötörde hem de tamamlıyamadıkları vazifelerini miş; Patrik vekili, kilise, resimler ve ke letlerinin sebatkâr arzularının ifadesidir. duğuna şüphe etmediğim bir noktaya işa rasmda muhalefetin tenkidlerine cevab tekrar ediyorum.» düşünüyoruz. Vazifeleri bugün Türk Dost Başvekil yemekten evvel, «îs mıkleri sandukalar içinde muhafaza edilen Biz, Türkiye ile Yunanistan Balkan ret edeyim: Hepimiz Balkanlann sulh ve vererek İspanyol meseîesine temas eden gencliğini göklere yükseltmek, yarın Türk. tanbulun mıdyelerinin çok lezzetli oldu iç aziz hakkında malumat vermiştir. ittifakının diğer devletleri Yugoslavya ve refahı yolundaki teşriki mesaimize Bal Başvekil Chamberlain bu meselede hasıl yurdunu göklerde korumaktı. Misafirler, saat altıya doğru gene hal Romanya ile takviye edilmiş olarak Av kan paktı haricindeki devletlerin de işti olan iyiliğe işaret etmiş ve demiştir ki: ğunu işittim. Bilhassa midye yemek isteOnlar, vaktinden evvel şehid düşmek^ rim» demiş, kendisine ikram edilen midye kın alkışları arasında Çankaya motörile rupa işlerinde ve tahakkuku Balkan pak rakini candan temenni eder, onlan da sa « Anlaşmanın esasını teşkil edecek le bugünkü ve yarınki vazifeleri yanna •lan bütün gönüllülerin geri çekilmesi i * dolmasının, şöhretine lâyık olduğunu tas Tophane nhtımma ve oradan Perapalasa tının gayesi olan sulh ideali üzerınde te mimiyetle aramızda görmek isteriz. kalacak değildir. Nitekim, beş delikan i avdet etmişlerdir. General Metaksas şe siri olabilecek mühim bir kuvvet teşkil *dik etmiştir. Şahsımda, Yunanistana karşı Türk çin iki taraftaki gönüllü miktan bir ko lının mubarek naaşlan yerde yatarken öhirde geçtiği bütün caddelerde kendisini etmekteyiz. makamatile Türk halkının gösterdiği hüs misyon tarafından tesbit edilecektir. Rum patrikhanesinde teki arkadaşları pervasız uçuşlarına de ^ lkışlıyan halkın bu dostluk tezahürlerinMiktarların tesbiti bittibai zamana ihTürk milletinin Büyük Şefi Ekselâns nü kabul ve teveccühe çok teşekkür edeYemekten sonra, Başvekil General vam etmişlerdir; tıpkı bir muharebe meyden çok mütehassis olduğunu Tahrir Mü Atatürkün bana karşı göstermek lutfun rim.» tiyac gösterecektir. Sembolik geri çekme'Metaksas ile refikası ve maiyeti erkânı, danında, şehidler düşerken gazilerin ölüdürümüze bir defa daha beyan ederek da bulundukları hüsnü kabulden müte ler yapılması için herhalde o zamana kaMisafirimizin hareketi Tophane rıhtımmdan Sakarya motörile mün gözüne saldınşları gibi... Dost ve müttefik Yunanistanın muh dar bekliyemiyeceğiz.» Fenere gitmiş ve Rum Patrikhanesini zi İstanbul halkına teşekkürlerinin bildiril hassisim ve daima öyle kalacağım. Ayni Göklerden gönlümüze düşen beş hamesini tekrar rica etmiştir. Fransız matbuatına göre.. zamanda Başvekil vekili Celâl Bayarla terem Başvekili General Metaksas, dün yaret etmiştir. va erinin şehadetinden dolayı ailelerine, Misafir meslekdaşlarımız şerefine arkadaşları tarafından gördüğüm neza gece saat 24,15 te maiyeti erkânile be Paris 22 (Hususî) Eden'in nut Türkkuşuna, Türk havacılığına taziyet Halic Feneri iskelesinden Patrikhaneverilen ziyafet ketten de fevkalâde mütehassisim. raber Averof kruvazörile Yunanistana ku, Pariste iyi karşılanmıştır. Bütün ga lerimizi sunarken ölmez milletimizin o beş ye kadar yollara dizilmiş olan Türk ve hareket etmiş ve Tophane rıhtınıında me zeteler İngiliz ve Fransız görüş birliğin kahraman tayyarecinin yerine beş bin Rum halk, dost Başvekili şiddetle alkış Matbuat Umum Müdürlüğü îstan Ordunuzun küçük bir kısmmı göraıekdeki mutabakati tebarüz ettirmektedir. lamışlardır. Patrikhanenin kabul salo bul mümessili Neş'et Halıl dün saat 16 le çok memnun oldum ve sevindim, çün rasimle uğurlanmıştır. kahraman daha yetiştirecek yüce kudreŞimal harekâtı bitti nunda, Patrik, refakatinde Sen Sinod da Park Otelinde misafir Yunan gazete kü bu küçük kısım bana Türk ordusunun M. Metaksas, Celâl Bayarı Atinaya tini hatırlamak ve hatırlatmakta en bü Sen Sebastien 22 (A.A.) Gijon yük teselliyi buluruz. meclisi azalan olduğu balde Başvekili cileri şerefine bir çay ziyafeti vermiştir. büyük askerî kıymetini anlatmağa kâfi davet etti kabul etmiştir. General Metaksas ile re Ziyafette dün sabah General Metaksas geldi. Ayni zamanda Ankaradaki Har General Metaksas, Ankarada Başve işgali ve Ovideo'nun da kurtanlmasile şiEski bir şairin «Yere bir meyva düş • • jFikası Patriğin elini öpmüşlerdir. ile beraber Ankaradan dönen Yunanlı biye mektebinde zabitlere verilmekte o kâlet vekili Celâl Bayarla konuştuğu es malî îspanya harekâtı bilkuvve nihayet tüyse ağacı payidar olsun» mealindeki * ,. Patriğin nutku meslektaşlarımızla, Atina Matbuat Ce lan itinali askerî terbiye hakkında da tam nada, Celâl Bayan Atinaya davet etmiş bulmuştur. mısramı tekrarlıyarak «Allah, millete zeîspanyanm en mühim kömür maden val vermesin» diyoruz. Cumhuriyet Patrik, önceden hazırladığı nutkunu miyeti reisi ve Atina ajansı müdürü de bir fikir ve kanaat sahibi bulunuyorum. tir. Celâl Bayar, Balkan Antantının öhazır bulunmuşlardır. Ziyafet çok samiokumuş ve ezcümle demiştir ki: İstanbula fevkalmutad fırtınalı bir ha nümüzdeki mayısta Ankarada yapacağı leri buralarda bulunmaktadır. Asturi mî bir hava içerisinde cereyan etmiştir. va içerisinde gelirken bu hırçın denizde toplantıdan sonra Atinaya geleceğini bil es'nin zaptile Franco'nun askerî ve iktı « Büyük Sef Atatürkün idaresi alsadî vaziyeti fevkalâde iyileşmiş bulun tında Cumhuriyet hükumetinin terakkiMisafir Başvekilin ayrılırken Türk muhriblerinin, kendilerini idare dirmiştir. maktadır. lerini görmek üzere şanlı vatanımızı ve verdiği mühim beyanat edenlerin mahir denizciliklerine delil o Rezalet çıkaranlar 12 hükumet vapuru tutuldu Ankarayı ziyaretinizden sonra bütün orKıymetli misafirimiz ziyafetten sonra labilecek bir seyyaliyetle sevkolunduklaIBattaraft 1 inci sahtjede) Beyoğlunda Sabahat adında bir kadıtodoksların merkezi olan Fener Patrik ;eç vakit Perapalas otelinde kendisile rını gördüm. StJeandeluz 22 (A.A.) Gi re adam gayrişuurî bir hareketle tekrar nın evine iki şahsm taarruz ettiğini yaz jon'dan kaçarak Fransaya gitmekte o hanesini ziyaretinizden memnun olduk. örüşen bir arkadaşımıza Türkiyeden Buradan şu derin kanaatle ayrılıyo denize atlamıştır. Kaptan ikinci defa o mıştık. Hâdisenin içyüzü şudur: lan mültecileri havi 12 hükumetçi İs larak Hamidiye tarafından kurtanlmıştır, Şahsınızda milletinin iyiliği için çok yrılırken aşağıdaki mühim beyanatta rum ki birleşmiş Türk ve Yunan ordulaİbrahim ve Nuri adında iki arkadaş, çalısan Yunan Başvekilini selâmlar, mu ulunmuştur: rile kendi muhitimizde, ve Balkan an geceleyin Sabahatin evine giderek ka panyol vapuru dün gece Franco'nun harb rılmıştır. habbet ve barışa istinad eden hattı hare« Türk Elen itrifakının her za tantmın diğer azalannm ordularile müş pıyı çalmışlar ve rezalet çıkarmağa gemileri tarafından tutulmuş ve hüku Bu feci hâdisede boğulanlar, şilepin metçi reislerinden birçoğu bu suretle ya ahçısı Receble kömürcülerden Halil isimketinizi tasvible sizi takdis eder, Cenabı mandan daha kuvvetli bulunduğuna kani tereken bütün Balkan yanmadasında baslamışlardır. haktan daima muvaffakiyet dilerim.» Dİarak memleketinizden aynlıyorum. sulhu tamamen emniyet altına alabılıriz. Ev sahibi bu azılı genclere evvelâ na kalanmıştır. li iki zavallıdır. Mürettebattan bir tanesi Bu ittifak sadece hükumetlerin eseri Dua ve takdıslerinın Yunanistanda ilâBurada müsaadenizle Balkan paktı sihat etmişse de söz anlatamamış ve 2000 mevkuf tahliye edildi fazla su yuttuğundan Beyoğlu erkek nını rica eden Patrik, General Metak değil, ayni zamanda Türk ve Elen mil nın diğer azalannm da samimî arzusu ol kendilerini polise teslim etmiştir. Gijon 12 (A.A.) Franco kıtaatı. hastanesine kaldınlmıstır. Ovîedo cephesinde milis taburları teslim oluyorlar ispanyada dahilî harbin inkişafı Acıklı bir kaza Sulh şehidleri 1 Dolmabahçe açıklarında vukua gelen deniz faciası