22 Ekim 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Cumhuriyel Almanağı 1938 nüshası için ilân kabulüne başlanmıştır u m h u riyet OndördOncO yıl sayı: 4829 Teigrat ve mektub a * » * Lnnuriyet, btanbu] Posta kntnsu: irtanbuL NO 248 24298 tdare ve matbaa fcramı 24299 24290 HA L İ D E Sakarya zaferinîn romanı yeni çıktı. 75 kuruş A TEŞT EN G ÖML EK EDİB Cuma 22 Birinciteşrln 1937 A. HALİD KiTABEVİ Telefon: Başmuharrtr ve evl: 22366. Tanrir heyeü: J M. Metaksas dün Ankaradan ispanya harbinde yeni safha ayrıldı ve teşyi edildi Milliyetperverlere Gijon Biiyük hükumet Şefinin dost sözlevi şehri de teslim oldu Muharririmize beyanatta bulunan Ekselâns dedi ki: «Burada duyduğum hisleri size ifade etmek için kelime bulmakta güçlük çekeceğim.» Birçok kasabalar da ihtilâlcilerin eline geçti. Franco'nun yılbaşındân evvel Madridî almak üzere Italyadan yeni kuvvetler istediği söyleniyor Ahmed Emin Yalmana Kurtuluş ve istiklâl cidali mizin şafak renkli al kanları içinden yükselttiğimiz yeni Türk rejimine ntikasd yaptığın için tstiklâl mahkemesini boyladığından sonra uzun bir müddet nntkun tutulmuştu. Bu esnada merhaleler alan re'jime şimdi bizden ziyade bağ lanmış gö'rünerek beni dere beylikle ve hatta irtica ile ithama kadar ileri gidiyorsan. Şaştım: Ne vakit tecdidi iman ettin de hatta bu kadar mutaassıb bile oldun? Din değiştirenler yeni dinlerinin eski saliklerini bastıracak kadar fazla gayretli olarlarmıs. Eğer senin yüksek makam sahibi bir zata kendinin, kendi ırkımn tashih kabal etmez cibilletini marazi bir mazeret gibi tarif ederek verdiğin vesika yakinen malumumttz clmasaydt; belki zamanla meslek ve rnesreb değiştirmiş olduğuna ihtimal verebilirdik. O vesikana nazaran buna imkân olmadığtna göre sureti haktan görünmeğe çalışcrrak bana savurduğun isnadlarda ancak bir türla, göründağü gibi olatntyan ve olduğu gibi gb'rünemiyen kavmî hüviyetini bir daha ifsa ve ilân etmekten başka birşey yapıyor değilsin. ' Ben, derebeyi?.. Nihayet ben ecdadtnda bu beyle • rin bulunmasından yüzü kızaracak adam değilim. Bugünkü milliyetçi ve inkılâbcı Türklük dünkü o cedlerin asil bir ma • badinden başka birşey değildir. tnan ki bir Türk derebeyinin tırnağınt senin dönme kavim ve kabilenin mecmu heyetile değişmiyeceğimi söyledi ğim zaman yalnız hakikatin kendisini ifade etmiş olurum. Haydi ben derebeyi ailesinden olayım. Ya sen kimsin? Tekirdağında kazığa kakıl • maktan kurtulmak için selâmeti yalancıktan dinini değiştirmekte bulan Yahudi fesadctst Sabatay Sevinin torunu değil mi? ... Bizzat kendi vesikanla müeyyed olarak alnına vurulmuş olan bu silinmez zillet damgasile sen Türk efkârt umumiyesini şaşırtabileceğini ve bb'ylelikle gürültü arastnda; kimse farkına varmadan bir müddettenberi sinsi sinsi yürütmeğe çalıştığm komünist propagandasına cereyan verebileceğini santrsan şaşarım senin perişan aktl ve iz'amnın sefil şeytanlığına. YUNUS NADt Muhterem misafirimiz şerefine verilen balodan intıbalar: Sağda Celâl Bayar refikalarile beraber, ortada Ekselâns Metaksas Adliye Vekilimizle görüşüyor, solda Hariciye Vekilimiz ve Fransız sefiri konuşuyorlar rüyüş talimlerini ve geçid resimlerini gördüler. Sayın misafirimiz Harbiye mektebhnizin mütekâmil vaziyetinden memnuniyetlerini izhar ederek büyük muvaffakiyetler diledi ve mektebin hatıra defterini imzalıyarak kumandan ve zaAnkara 21 (Telefonla) Sayın bitlere teşekkürlerle aynldı. misafirimiz Ekselâns General Metaksas, Misafirimize bu ziyaretlerf sırasında bugün sabahtan itibaren Ankaradaki zi Başvekâlet vekili Celâl Bayarla Millî ş y Universitemizin son şeklini yaretlerine devam ettiler. Ekselâns bu a Müdafaa Vekili General Kâzım özalp ideal bir muvaffakiyet sayan rada Mamaka gitti ve Mamakta Kızıl refakat ediyordu. Her iki Vekil, mütte ayın maske fabnkasını tetkik etti. Fab lar müsterih. olsunlar. Biz Ürikada gaz maskesinin bütün imal tarz fik milletin Başvekilile beraber saat on niversiteye temas ederken bir larmı ayn ayn gören ve tiplerini tetkik e üç buçuğa doğru Ankarapalasa geldi ler. kısım hocaların filen san'at den misafirimiz bundan sonrft Ankarada M. Metaksas'm beyanatı Harbiye mektebini ziyaret etti. Jcra edip etmemelerini gb'zö Mekteb kumandan ve zabitleri sayın Bu sırada memleketimizi ziyaret dolayısile candan memnuniyet ve takdirlerini niinde tutuyor değiliz. misafiri methalden karşıladılar. Ekselâns, daima ve her veçhile ifade eden dost imdıye kadar Universitemizin smıflan, yatakhaneleri, yemekhaneleri, milletin şefıle görüştüm. General Metakson ıslahat safhalanndan bah istirahat ve mütalea salonlannı ve mekte sas, Cumhuriyet'e şu beyanatta bulundu: solundukça daha çok yabancı bin diğer dairelerini gezdiler. « Türk Yunan dostluğunun temiDers verilmekte olan bir smıfta bulun ni işinde çok büyük rol oynamış olan hocaların hekim olanlarının ister meslek [Arkast Sa. 5 sutun 4 tel olarak, ister konsültasyon şeklınde san'at duktan sonra talebeden bir kısmının yü Filân hoca veya falan ziimre dejjil: Bütün üniversite Dün akşam Ankarada bir resmî tebliğ nesrolundu Ispanyada son vaziyeti gösterir harita (Çizgili yerler milliyetperverlerin elinde kalan arazidir) Asturies 21 (A.A.) Havas ajansı muhabirinden: Gijon şehri, bu sabah teslim olmuş tur. etmekte olan dört kol, ileri hareketlerine devam etmişler ve yirmi üç kasabayı işgal etmişlerdir. Bu kıtaat, on kilometre de rinliğinde ilerlemişlerdir. Leon cephesinde dokuz kasaba işgal İki tarafın tebliğleri ettik. Salamanka 21 (A.A.) Asturies cephesinde şarkî mıntakada harekât icra [Arkast Sa. S sütun 1 d«] Çinliler, Japonları çok müşkül vaziyete soktular Japon kıt'aları, akurane Çin taarruzu karşısında ileri hareketlerini durdurdular Londra 21 (Hususî) Uzak şarktan gelen son telgraflara gbre, Çin Japon muharebeleri, gittikçe artan bir şiddetle devam etmektedir. Çinlilerin umumî taarruz plânları, bazı mıntakalarda muvaffak olmaktadır. Çin tebliğlerine göre, Japonlar Chansi ve Chantung eyaletlerinde hezimete uğ ratılmıştır. Japon mehafili de Taiyuan'ın şimalindeki hareketlerle Çinlilerin Japon mevzilerine akurane taarruzlarınm Japon harekâtına engel olmakta bulunduğunu kabul etmektedirler. Fhantung cephesinde Japonlar, tak viye kıt'alannm gelmesîne întizaren Sari nehre doğru yapmakta oldukları ileri hareketlerini durdurmuşlardır. Dokuz Japon tayyaresi; dün Nankîn üzerinde uçarak şehri bombardıman et ^ mişlerdir. Atılan bombaların şehir dışına düştüğü bildirilmektedir. İcra edip etmedıkleri ve san'at icra edip edemiyecekleri noktaları üzerinde konugulagelmiş olduğu için bilhassa bu noktalan bir tarafa bırakıp asıl Üniversite meselesini tetkik etmek istiyen son yazımız üzerine dahi gene bu san'at icrası işi ileri sürülmüş ve sanki Üniversitemizde eksik veya fazla olan yalnız bu imiş gibi akıllann ve fıkirlerin seri bir hareketle yalnız gene bu mevzu etrafında toplanıverdiği görülmüştür. Yabancı hekim hocalar ve Universitemizin son şeklini ideal bir muvaffakiyet sayanlar müsterih olsunlar, biz Üniversiteye temas ederken bir kısım hocaların fılen san'at icra edip etmemelerini gözönünde tutuyor değiliz artık. İlk yazımızda da söylemiş olduğumuz veçhile bahse değmez mevzu değildir amma şimdiki halde biz meselenin ondan daha şamil başka bir şeklile meşgulüz. O şamil şekil ise bizi buraya bir takım yabancı hocalar getirmeğe sevketmiş olan bütün Üniversite meselesidir. ,Tanzimatçı Reşid Paşalar devrindenberi memleketin zaman zaman oldukça kavradığı ve fakat hiçbir zaman doğru dürüst kuramadığı Darülfünunu cumhuriyet devri en ilmî anlayışile Üniversite şeklinde yaratmağa el atmıştı. Behemehal en tabiî ve en makul neticesine isal edeceğimizde şüphe olmıyan bu irfan müessesetnizin şu ilk teessüs yıllannda geçirmekte olduğu zorluklar üzerinde duruyoruz. Kolay takdir olunur ki bu şeklile mesele üç beş yabancı hoca hekimin san'at icra edip etmemelerinden daha yüksek bir iştir. Memleketin gencliğine yüksek tahsil yüksek mekteblerde verilır. Üniversite unvanı altında toplanan yüksek mekteblerse yüksek mektebden daha yüksek müesseseler sayılır. Bunun sebebi şudur: Yüksek mektebde herhangi bir rnesleğin çerçevelenmiş malumatı okutulur. Üniversitede ise bundan daha ileri olarak genclik ilimle kucak kucağa konulur. Birinde herhangi bir mesleğin hayatta lâzım muayyen bilgileri elde edilir, diğerinde ise o bilgiler cihanşümul bir ilim kavrayışile bezenir. Hukuk mektebinden kanun adamı çıkar, Hukuk fakültesinden Kardeş Iranın Hariciye Veziri dün muvasalat etti Ekselâns Inayetullah Samyi büyük merasimle karşılandı ve mühim beyanatta bulundu ! Çinin tayyard zayiatı Tokio 21 (A.A.) Changhai cep hesinde muhasamatın başlamış olduğu tarih olan 14 ağustostan 20 ilkteşrine kadar bu cephede Çin tayyarelerinin zayi * atı şudur: lArkası Sa 3 sütun 4 te\ \IIIIIIII1IIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIII1IIIIIMII1IIIII Acaba bu vesikalara ne buyuracaklar? Içlerinde bize saldıranlar da olduğu halde, müseccel komünistlerin propaganda neşriyatını göz önüne koyuyoruz Dost İran Hariciye Veziri Samyi karşılanıyor, abidesinde ve gazetecilerle konuşurken Taksim YUNUS NAD1 [Arkası Sa. 3 sütun 6 ia} Kardeş İranm Hariciye Veziri Ina mobille doğru Perapalas oteline gitmijyetullah Samyi dun sabah Semplon eks tir. Dün sabah Ankaradan gelen iran elpresile Cenevreden şehrimize gelmiş ve çisile Tahran elçimiz Enis Perapalas oSirkeci garında merasimle karşılanmış, bir telinde muhterem misafirimize mülâkı olmüfreze asker resmi selâmı ifa etmiş, mı muşlardır. Ekselâns Samyi saat 11 de İszıka İran millî marşile tstiklâl marşını tanbul Valisini ziyaret etmiş, îstanbul koçalmıştır. İstanbul Valisi Muhiddin Üs mutanile Merkez komutanına birer kart tundağ, Merkez Kumandanı, Polis mü bırakmıştır. Bu ziyaretler otelde iade e dürü, İran sefareti erkânı, ve İran kolo dılmiştir. Samyi Han saat 12,30 da Taknisi misafir Veziri garda karşılamışlar sime giderek Cumhuriyet abidesine bir dır. celenk koymuş ve defteri mahsusu imzaînayetullah Samyî refakatînde Islan lamıştır. "^ tArkast Sa. Z sütun 1 de] bul Valisi old'iğu halde Sirkeciden ato , " Propagandayı yapan kim? Yazısı öçüncü sahifemizde, Bunlar, yalnız bizim fotograf adesemize çarpanlardır (Yaztsı 6 ncı sahifemizde)