21 Ekim 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Cumhuriyet Almanağı 1938 nüshası için ilân kabulüne başlanmıştır OndördüncO yıl sayı: 4828 u mh u r iyet *» Teleron: Başmuharrir ve evl: 22368 248 Perşembe 21 Birinciteşrin 193T Tahrlr heyetl: 24298 tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 BAYRAKLARINIZI YERLLMALLA PAZARLARINDAN A L IN1Z General Metaksas'ın Ankarayı ziyareti Komşu ve dost memleketin kıymetli Başvekilini kendi aramızda görmekten cidden bahtiyar ol duk. Kendisinin mümtaz şah siyetinde asil Yunan milletini selâmlamaksa bizim için zevk lerin en büyüğüdür. omşu ve dost Yunanistan Başvekıl ve Hariciye Nazırı General Metaksas üç gündenberi rnemleketimizin aziz misafiri bulunuyor. İstanbulda ve Ankarada samimiyeti resmıyetinden çok yüksek ve resmiyeti samımiyetıle çok kuvvetli ihtiramlarla istikbal değil de adeta deraguş olunan General Metaksas evvelki gün Cumhurreisimiz Atatürkün yanında uzun müddet kalmıştır. îki saatten fazla süren bu mülâkatın muddet itıbarile Atatürk kabulleri arasında istisna teşkil edecek bir mahiyet ve manzara arzettiğine elbet dikkat olunacak ve bundan iki memleket münasebetlerinin samimıliğine elbet daha bariz bir mana ile hükmedilecektir. Balkan Antantının baş banilerinden biri olan Büyük Şefımiz Kemal Atatürk General Metaksas'm şahsında kendi yüksek sulh, jnsanlık ve kardeşlık idealinin en temiz ve en azimli hâdımlerinden birini görmüş olmaktan hiç şüphesiz pek çok memnun olmuştur. Ve fılhakika General Metaksas işte bu adamdır. Bütün hayatında mümtaz düşünceli bir zat olduğunu ötedenberi uzaktan sezegeldiğimiz komşu devlet adamı kendi memleketinin idaresini kendi kudretli ve marıfetli eline aldığı gündenberi dahilî ve haricî siyaset itibarıle hakikaten müstesna ve seçkin bir şahBİyet olduğunu kendi ef al ve icraatile ispat eylemiştir. General Metaksas'm Yunan işlerine hakimiyetle riyaset etmeğe başladığı günlerden itibaren komşu ve dost memlekette temin olunan huzur ve vakarı biz Türkler memnuniyet ve iftıharla temaşa edegeliyoruz. Bunu bugun bütün bir samimiyetle ifade eylemeklığimiz bizim için bir zevk, Yunan milleti içinse bir şereftir. Çünkü Yunanistan Metaksas idaresinin huzur ve sükununda saadet buldu. Bu dahilî huzur ve sükunsa komşu memleketin haricî kuvvetine başlıca mesned teşkil eyledi. Milletlerin dahilî siyasetlerînî haricî kudretlerinden ayırd etmege imkân yoktur. Bu iki vaziyet yekdiğerine sıkı surette bağh ve yekdığeri üzerine iyi veya fena olarak müessirdir. General Metaksas dahılde komşu ve dost milletin derin çalışkan tabakalannda intizam ve asayiş kurmakla başardığı iyilikleri haricî siyasette sulha daha kudretli hizmetlerde bulunan bir memleket vaziyeti ihdası suretile ikmal eylemiştir. Kendisini içinde bulunduğumuz karışık dünyanın parmakla göstenlecek sayılı büyük devlet adamlanndan biri olarak hürmetle selâmlıyoruz. Evvelki akşam Ankarapalasta Türkiye Başvekil vekili Celâl Bayarla refikası tarafından General ve Madam Metaksas şerefine verilen ziyafette her iki hükumet reisinin karşıhklı nutuklannı kalbin ve aklın en pürüzsüz ifadeleri olarak almaklığımızda asla hata yoktur. General daha Ankaraya gitmeden burada Türk matbuatına verdıği beyanatla bize hissiyatınm en beliğ nümunelerini göstermişti. Bu temiz dost duygulan Ankarada bütün Türk milletine tercüman olan Başvekil ve kilimizin ayni hararetli hissiyatile karşılanmış ve bunu gene komşu memleket Başvekilinin bütün Yunan milletine sadık tercüman olan dostluk teminat ve teyidatı takib eylemiştir. Dünya milletlerinin münasebetlerinde karşıhklı samimiyetleri bu kadar pürüzsüz karşıhklı sözlere nadir tesadüf olunur. Hatta Türk Yunan dostluğunun iki Başvekil lisanında bulduğu samimiyet ifadesi hiç eşsizdir demekte bile tereddüd etmeyiz. Bu sözler her iki tarafça da o kadar büyük bir doğrulukla söylenmiştir. Çünkü o sözlerde her iki taraf da hakikaten kendi milletlerinin en hakikî hislerini ifade ve tebliğ ediyordu. Zaten Türk Yunan dostluğunun kuvveti de işte buradadır. iki komşu memleketin dostane münasebetleri yalnız Hariciyelerinin vücud verdiği bir kombinezona değil, belki her iki milletin karşılik.li en kalbî dostluk ve hemen hemen kardeşlik hislerine dayanıyor. Türk Yunan dosflujf dünya tarihinin bir harikasmı teşkil etmektedir denilse mubalâğa olmaz. G. Metaksas dün Başvekil Jspanya davasında yeni vaziyet Bir tetkik heyeti daha Ismet Inonu ıle goruştu gönderilmesi kararlaştı Ankarada yapılan siyası müzakereler Dost memleket Başvekilile Celâl Bayar arasında dün 1,5 saat devam eden bir görüşme oldu Almanya, Italya; Franco'nun muharib tanınmasında ısrar etmediler. Ihtilâlciler Gijon'a giriyorlar Ademi Müdahale komitesinin daimi reisi Lord Plimout Londra 20 (Hususî) Ademi mü dahale komitesi bugün bğleden sonra Hariciye Nezaretinde M. Eden'in riya setinde toplanmıştır. Sovyet murahhası M. Maisky, iki tarafa muharib hakkı vermezden evvel Ispanyadaki yabancı gönüllülerin geri çe kılmesi lâzım geldiği hususunda ısrar etmiştir. Portekiz murahhası, Fransız hudud ları da dahıl olmak üzere Ispanyanın kara ve deniz hududlannda beynelmilel kontrolun yeniden tesisini istemiştir. Dünkü celseye reislik eden M. Eden İtalyan murahhası M. Grandi îtalya nın 1 haziran tarihli Ingiliz notasında serdedilen Ingiliz plânını kabul ettiğini bildirmiştir. Malum olduğu veçhile İn * giliz plânı yabancı gbnüllülerin geri çe « kilmesini temin için her iki tarafla derhal müzakerelere girişilmesini derpiş ediyordu. İtalyan murahhası Ingiliz plânı * nın bu kısmını tadil ederek derhal îspanyaya beynelmilel bir tetkik komisyonu gönderilmesini teklif etmiştir. [Arkası Sa. 7 sütun 6 da] Aziz misaflrimiz General Metaksas'ın Ankara îstasyonunda îstikbali Ankara 20 (Telefonla) Dost ve müttefik memleketin Başvekilı muhterem misafırimiz General Metaksas ve refikası bugün öğleden evvel şehirde gezintiler yaptılar, bazı müesseseleri ziyaret ettiler. Saat 13,30 da Hariciye Vekilimîz Tevfik Rüştü Aras tarafmdan aziz misafirimiz şerefine Çankayadaki Hariciye köşkünde bir ziyafet verildi. Misafirimiz öğleden sonra Başvekâ let vekili Celâl Bayarı ziyaret ederek nezdinde bir buçuk saat kadar kaldı. Bu ziyaret esnasında iki memleketi alâkadar eden muhtelif meseleler hakkmda konuşulduğu anlaşılmaktadır. Mü zakerelerin bütün safhaları, iki hükumet reisini çok memnun bırakan bir vaziyette cereyan etmiştir. Dost memleket Başvekilinin memleketimizi ve hükumet merkezimizi ziyareti dolayısile yarın resmî bir tebliğ neşredilmesi muhtemeldir. Aziz misafirimîz öğleden sonra da Dost memleketin Hükumet Reisi, Ankarada hükumet erkânımy: arasında şehrin görülmeğe değer yerlerini gezdıler. Bu arada Çubuk barajına da git büyük inkişafmı hayranlıkla müşahede gece saat 20,30 da Yunan sefıri M. Refael ve refikası tarafından Ankarapa tiler. General Metaksas, bu gezintiler etmiş olduklarmı beyan etmişlerdır. dolavısile Ankaranm kısa zamandaki Muhterem misafirimiz şerefine bu lArkası Sa. 6 sütun 3 te\ Genc kızlarımız askerlik derslerine başladılar Dersler amelî ve nazarî olarak iki kısma ayrıldı, kızlar ve erkekler ayrı ayrı ders görecekler Fırtına kurbanları Midye önlerinde ölümle pençeleşen motörlerden «Muzafferiyet» dün limanımıza geldi Aziz misafirlerimiz Iran Hariciye Nazırı bugün geliyor Rumen Başvekili de salıya şehrimizde olacaktır Genc kızlarunız manga ı.ı/anıinda talim yaparlarken Istanbul Kumandanlığı kurmay baş kanlığı kız liselerile ortamekteblerine gönderdiği yeni bir tamimle programı Kültür Bakanlığından verilmiş olan as kerlik derslerine başlandığımn bildiril mesini istemiştir. Buna göre askerlik dersleri amelî ve nazarî olmak üzere iki kısma aynlmıştır. Amelî kısımlar askerlik öğretmenînin göstereceği lüzuma göre muayyen gün • lerde mektebde veya civar arazide yaptırılacaktır, Nazarî ve amelî dersler her sınıf için ayrı ayn olmak üzere haftada birer saattir. Bu dersler 7 nci smıftan başlıyarak son smıfa kadar devam ede cektir. lArkast Sa. 7 sütun 4 ie] ıııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııuıııııııııııııııııııııı Hfidiseler arasında Kim fasist ve kim komünist? undan dört sene evvel, Alman faşizmi için yazılmış türkçe bir kitab görmüştüm. Hitler rejiminin Türkiyede propagandasım yapmak için neşredilmiş bir esere benziyordu. Hemen, gene Cumhuriyet gazetesinde ve gene bu sütunda o kitab aleyhine bir yazı yazdım ve Cermen ırkının üstünlüğü davasını güden bir propagandanın Türk topraklannda işi olmadığını anlattım. Sonra, o zamanki Hitler idaresinde Türk medeniyetinin eskiliği ve üstünlüğü hakikatine dayanan Kemalizm propagandasma müsaade edilip edilmiyeceğini sordum. Hitler bana doğrudan doğruya cevab verdi ve bu cevab gene Cumhuriyet' te intişar etti. Maksadım, bizim iddiamıza tam bir cevab teşkil ettiğine hâlâ kani olmadığım o beyanatı dört sene sonra münakaşa etmek değildir. Şunu söylemek iştiyorum ki, Cumhuriyet gazetesi, bugüne kadar, nasyonal sosyalizm, faşizm veya komünizm olsun, Kemalizm çerçevesini aşan her türlü yabancı ideolojilerin telkinlerine karşı millî mukavemeti artırmağa çalışmaktan bir an geri kalmış değildir. Hatta avukatlığını yaptığımız iddia edilen nasyonal sosylizm peygamberini müdafaaya sevkedecek kadar. Cumhuriyet kolleksiyonlarında, komünizmi olduğu kadar faşizmi de baltahyan yüzlerce fıkra ve makale bulmak mümkündür. Kardeş İran Hari • Müttefik Romanya ciye Nazırı Başvekili M. Sami Tataresco Muzafferiyet motörii ve tayfasından iki kişi Günlerdenberi devam eden fırtına evvelki gece biraz sükunet bulduktan sonra dün yeniden artmış, fakat akşama doğru biraz sükunet bulmuştur. Karadenizde müteaddid defalar batma tehlıkeleri geçiren Serfez körfezindeki 6 kayıktan biri evvelki gece her türlü tehhkeyi göze alarak Boğazdan iceri girekısım gemiler de gelmiştir. Evvelki akşam Kandereden odun yükile gelmekte olan Hudaverdi motörünün akıbetinden de endişe ile bahsedilmekte idi. Bu endişe nihayet tahakkuk etmiş Hudaverdi, Kefken adası açıklannda fırtmaya tutularak parçalanmış ve içinde bulunan yedî tayfadan beşi boğul diğer bir LâlhMi Sa. 6 sütun 4 tel Dost ve kardeş İranın Hariciye Nazırı Samiî Avrupa ekspresile bugün sabah Berlinden şehrimize gelecektir. İran Ha riciye Naz^rını karşılamak üzere Hariciye Vekâleti müdürlerinden Kemal Aziz Edirneye gitmiş, bir de merasim programı hazırlanmıştır. Bu programa nazaran îran Hariciye Nazırı bugün sabah saat yedi yirmi beşte ekspresle Sirkeciye mu vasalat edecek, Vali, Istanbul Kuman lArkası Sa. 1 sutun g 2e] sine faşizm isnadına yeltenen Buna rağmen Cumhuriyet gazete siste YUNUS NADÎ lArkası Sa. 3 sütun 1 îej bilmi§, karadenizde bulunan matik yaygaralann hakikî sebebi nedir? Şudur: Komünistler, kendilerinden olmıyan bütün ideolojilerin tataraftarlanna, demokratlara, liberallere, sosyal demokratlara, nasyonalistlere, Kemalistlere «faşist» damgasını yapıştırmak isterler. Hele kendiILutfen sahifeyi çevirinizl J