9 Eylül 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

9 Eylul 1937 CUMHURİYET SON HAI3ERLER Hâdiseler arasında Çin Japon hâdisatı Ruslar 28 Japon gemisini zapt, Japonlar da bir İngiliz vapurunu tevkif ettiler [Baştarafı 1 tnci sahifedel Japonlar bir ingiliz vapurunda taharriyat yaptılar Hongkong 8 (A.A.) Taishan admdaki îngiliz vapuru bu sabah Macao yakınmda îngiliz kara sulan haricinde tevkif edilmiştir. Bir Japon muhribinden bir zabitle 5 asker, muhrib tarafından atılan ihtar topundan sonra, vapura çıkmışlardır. Vapur, 35 dakika tevkif edilmiştir. Kiangouan Çin mahallesinin belediye dairesi arasmda sabahtanberi şiddetli bir muharebe cereyan etmektedir. Japon ateşinin tesirile Çinlilerin birçok yeni bi • nalan vahim hasarata uğratmıştır. Ja ponlar, yeniden on Çin hrkasmın Şangay ile Soutcheou arasına gönderilmiş olduğunu söyliiyorlar. Bu suretle bu mıntakadaki Çin kuvvetlerinin yekunu 350,000 kişiye baliğ olmuştur. Konuşmalardan ve boğuşmalardan sonra aça saç, başa baş döviiş,mekle nihayet bulan neticesiz münakaşalar gibi, dünyamn sağ, sol fikirleri arasındald ihtilâflar da konuşmaktan söğüşmeğe ve söğüşmekten dövüşmeğe tereddi ediyor. Ispanya vak'ası budur. Japonyaya da sorarsanız, dün Nürenberg'de nutuk irad eden Hitler gibi, en büyük hedefinin komünizmi yıkmak olduğunu söyliyecektir. Fakat sağlar da, sollar da, birbirlerini yıkmak için, artık ilmî ve mantıkî deliller, «çünkü» ler, «mademki» ler yerine mitralyözler ve tayyare bombalan kullanmaktan başka çare olmadığını görüyorlar: Gazetelerde, kitablarda ve üniversitelerde başlıyan fikir mücadeleleri, kanh harb meydanlarına intikal ediyor. Son sözü ilim ve insan zekâsı değil, top ve tüf ek söyliyecektir. Görünüşte »ilâhlaıin dili, zekânm dilinden daha kat'idir: İkna ederek değil, öldürerek susturur. Fakat harbler, insanlar arasındaki ihtnafı göründüğü kadar sarahtle kesip atabilir mi? Hayir. Çünkü bir harb iki türlü biter: Ya ilri taraftan biri galib gelir, yahud Ud taraf da berabere kalır. İki taraftan biri galib gelirse, mağlub olan taraf daima intikam ahnak istiyecektir. İki taraf berabere kalırsa, hiçbir netice alınmamış olduğu için, günün birinde ikisi de o kanh tecriibeyi tekrar edeceklerdir. Büyük Harb bize bunu ispat etti: Mağlub olan Almanyanın, hatta galib geldiği halde aslan payı almadıği için millî emellerini tamamile tatmin edemiyen İtalyanın bugünkü temayülleri, harbden yalnız harb doğabileceğini gösteriyor. Versaiües muahedesi, esash bir sulhun temellerini değil, müstakbel harblerin tohumlannı ath. Yol yazıları Sergi ve mide Hayata çok maddî ve katı bir cepheden bakan Amerikahnın biri vaktile: «Medeniyet aşağı yukan bir mide meselesidir» demişti. Ben bu sözde saklanan hakikat kırpmtısım Paris sergisini dolaşırken sezer gibi oldum. Şimdi ben dç «sergi, yandan yanya bir mide meselesidir» diyebilirim. îzah edeyim: Paris sergisinde iki çeşid faaliyet göze çarpar: Biri zekâ faaliyeti, ötekisi mide faaliyeti. Zekânın nasıl işlediğini görüp kavrryabilmek için mevzular üzerinde bir parça fazla durmak lâzım; fakat midelerin nasıl çalıştıklannı anlamak için sadece bakmak kâfidir. Bu, öyle bir faaliyettir ki görmemek, gördükten sorna da şaşmamak, hatta bazan tiksinmemek mümkün değil.. Midenin sergi üzerinde vahşi bir hakirniyeri vardır; sanki sergi sahası açlıkla tokluğun bir boğuşma yeri olmuştur. Sözlerimi mubalâğaya hamletmeyiniz; bu, hakikatin ta kendisidir. Paris sergisini yakından tanryan bir dostum anlattı: Sergi plânlan çizilip tamam olduktan sonra burada dükkân açmak için müracaat eden adam bir lokantacı imiş, ve bu adam serginin işlek bir köprii altına kurduğu ufacık lokantasında şimdi sıcak domuz sucuğu ve harcıâlem şarab satarak hergün bir hayli para kazanıyormıış. Ben bu malumatî aldıktan sonra sergînin mide cephesi üzerinde araştırmalar yaptan. Vardığım neticeleri kaydediyorum. Paris sergisinde otuzu bellibaşlı, adh sanlı, hele içlerinde bazısı pek mükellef olmak üzere üç yüzden fazla lokanta vardır. Derhal söylemeliyim ki bu lokantalann hepsi günün hemen her saatinde hıncahınc doludur. Mide mücadelesinb mütareke zamanı pek nadirdir. Bilhassa akşama doğru, sular karanrken, sergide karşılaşacağınız adamların yüzüne dikkat ediniz: Dörtte üçünün çene kemiklerini faaliyette görürsünüz; her ağız ya birşey çiğnemekle, yahud çiğnenmiş bir lokmayı yutmakla meşguldür. Lokantaa denilen Yirminci asnn modern psikologu bunu bildiği içindir ki serginin neresinde bos. yer bulmuşsa oraya bir baraka kurmuştur. Sergi sahasınm başka bir işe yaramıyan her noktasmda bir lokanta, bir bar, hiç değilse bir meyhane yavrusu vardır. Eyfel kulesinin tepesinden resmî paviyonların bodrum katlanna, Sen nehrinin muheşem sahillerinden sergi mahallesinin ar:a ve izbe sokaklanna vanncıya kadar er köşeyi istilâ eden bu lokantalar bazan >üyük ordulann iaşe menzilleri gibi meafeye ve ihtiyaca göre hesablanarak urulmuş, bazan panayır biçiminde gelişigüzel serpiştirilmiştir. Öyle ki artık serginin çatal bıçak tıkırbsı işitilmiyen, yag ve şarab kokusu duyulmıyan hiçbir yeri kalmamış gibidir. larda mideler yalnız mü«tehlik değil, ayni zamanda mühliktir de. Lokantaya ayak basnğmız dakikadan itibaren sizi kaç garton selâmladıysa dışan çıkarken hepsinin gözü yeleğinizin cebindedir. Bu kibar lokantalann bazısına, hiç değilse smokinsiz giren adam entarile sokağa fırlamiış gibi bir sıkınh duyar. Burada Parisin en meşlıur caz takımlan gece yarılanna kadar çalgı çalar, Amerikadan getirilmiş en gür sesli zenciler $arkı söyler, büyük barlann en tanmmış artistleri numaralar yapar. Duvarlar, tavanlar, hatta döşemeler renk ve ışıkla, süs ve çiçekle doluduî. Yumuşak ipek hışırhsı ve baygm levanta kokulan içinde yemek yiyerek efsanevî bir âlemin gece cümbüşünü seyredersiniz. Bunlardan sonra ortahalli, burjuva takrma mahsus lokantalar gelir. Bu lokantalarda herşeyden evvel bir masa ve sandalye izdihamı görürsünüz. Birbirine sokulmuş, hatta birbirinin üstüne yüklenmiş sayısız sandalyelerde ohıran çeşid çeşid insanlar ya bir gramofon plâğından, yahud bir hoparlörün görünmez boğazından çıkan çatlak musiki nağmelerile şüpheli yemekleri ve kannakanşık içkileri midelerine boşalbrlar. Bunlardan bazısının önünde fazla duramazsımz: Fena bir yağ kokusu gönlünüze bulanh verir. Bu lokantalardan hangisine baktnnsa hepsini hıncahmc dolu buldum. Bunlann bir de içki tezgâhları vardır: Kollannı srvamış bir tezgâhtar, kapı önünde çığırtkanlık eden bir adamın davetine koşan insanlara daha adını bile işitmediğimiz bir takrnı içkiler dağıtırken öte tarafta bir seyyar fırının üstünde hazırlanan hamur yemekleri, paçavra gibi elden ele dolaşarak acıkmış midelere gider. Bu lokantalara bir paviyonun kenannda, bir bahçenin ortasmda, bir köprünün altmda, henüz kaldınlmamış bir inşaat iskelesinin dibinde, hulâsa adrnı başmda tesadüf edersiniz. Daha birinin manzarası gözünüzün önünden gitmeden, daha birinin kokusu zai! olmadan ötekisi ayni kıyafetle, ayni bulanık hava ile karşınıza çıkar.Liyon fabrikalannuı ipek kumaşlannı, bilmem kaç matbaanm en büyük bir san'at zhtunamile basılmış kitablarım, televizyon harikasının son vaziyetini, Sevr'in goblenlerile vazolannı teçhir eden paviyonların ya nmda et kızartması ve domuz sucuğu... İHEM NAUNA MIHINA Harbsiz harbmi? ünyanm siyasî ufuklan eski bir tabirle gittikçe karanyor. Biri eski dünyamn garb köşesinde, öteki şark köşesinde cereyan eden iki kanh badire yetişmiyonnus. gibi, şimdi bir de, îtalya ile Sovyet Rusyanm zaten şekerrenk olan münasebetleri büsbütün fenalaşn. îtalya Sovyet Rusya ihtilâfı, ortaya yeni bir mesele daha çıkarmış olmakla beraber, bazı gazetelerknizin yazdıkları gibi «îtalya ile Rusya arasındaki notaları harb başlangıcı saymakta» fazla istical vardır. Son hâdise, bu iki hükumet arasındaki diplomatik münasebetlerin kesilmesi gibi bir netice verebilir; fakat, bu mesele, bugünkü şeklile müstakil bir îtalyan Sovyet harbine makul ve mantıkî düşününce vesile olmamak lâzım gelir. Meğer ki Japonya, Almanya ve Îtalya beîaberce Sovyet Rusyaya saldırmak kararım vermiş olalar. Yalnız, bir îtalyan Sovyet harbint aklımız kabul etmiyor; çünkü evvelâ Sovyet Rusya harbcu bir devlet değildir. Saniyen, îtalya ile Sovyetler sınırdaş (hemhudud) değildirler. Eğer Sovyet Rusyanm Karadenizdeki donanması çok kuvvetli olsaydı, böyle bir harb vukuuna burada izahı uzun sürecek bazı kayıd ve şartlarla ihtimal verilebilirdi. Fakat Sovyetlerin Karadeniz donanması zayıftır; hatta Sovyetler, denizlerdeki bütün kuvvetlerini toplasalar bile bugünkü vaziyette, Akdenizde îtalyan donanmasmı ezecek bir filo çıkaramazlar. Rusyanın 4 zırhlı, 7 kruvazör, 35 muhrib ve 26 denizaltı gemisinden mürekkeb (200,000 tonluk 72 gemi) donanmasma karşı İtalyanın 4 zırhlı, 1 tayyare gemisi, 23 kruva zör, 103 muhrib, 62 denizaltı gemisinden müteşekkil (416,000 tonluk 193 gemi) bir donanması vardır. Gerçi, 1937 Alman salnamesi, Sovyet Rusyanm 151 denizaltı gemisi olduğunu yazıyorsa da diğer deniz yıllıklannda gösterilen rakamlar bunu teyid etmiyor. Bunlar, Sovyetlerin 26 denizaltı gemisinden başka, inşa halinde 12 denizaltı gemisi daha olduğunu kaydediyorlar. Onların bittiğini kabul etsek bile Sovyet Rusyanm 38 denizaltı gemisi var demektir. Bunlar da Baltık, Karadeniz ve Uzakşark filolanna taksim edilmişlerdir. Harb vaziyeti Japonlar tren ve gemilere de saldırıyorlar Sanghay 8 (A.A.) Central News ajansı, Şanghay'dan gelen ve mültecilerle dolu olan bir trenin Sounkin istasyo • nunda Japon tayyareleri tarafından bombardıman edilmiş olduğunu haber ver mektedir. 300 kişi ölmüş, 400 kişi yaralanmıştır. Nankin 8 (A.A.) Central News Ajansmdan: Soochow koyu yolile Cheian'a gitmekte olan Çinli mültecilerle ağzına kadar dolu 2 Çin gemisi, Japon tayyarelerinin taarruzuna uğramıştır. Bu gemilerden biri hemen batmıştır. 40 kişi boğulmuş, 60 kişi yaralanmıştır. Mitralycz ateşine tutulmuş olan ikinci gemide de ölenler ve yaralananlar vardır. Tokyo 8 (A.A.) Diyet dağılmadan evvel aza, ittifakla bir karar sureti kabul etmişlerdir. Aza, bu karar suretile, millî vahdeti muhafaza etmeği ve Çini şimdiki hattı hareketinden rücu ettirmek ve Uzakşarkta devamlı bir sulh temin eylemek maksadile Imparatorun 4 ey Japonların cenubda ifgal ettikleri lul nutkunda ileri sürmüş olduğu pren I adalar siplere riayeti taahhüd etmişlerdir. Hongkong 8 (A.A.) Japonlann Sovyet sulartna giren Japon cenubî Çindeki işgallerinin son merhale • harb gemisi sini Hainan adasına karşı yapacaklan Londra 8 (A.A.) Bir Japon harb bahrî bir sefer teşkil edeceği tahmin olunmaktadır. Filvaki, Çinlilerin yan resmî gemisi Sovyet kara sulanna girmiştir. haberlerinde Hainan Boğazmda üç Ja Gemi kaptanı Japon balıkçılannı Sovyet pon harb gemisinin görülmü; ve bir Çin sulannda balık avlamaktan menetmek i tayyaresinin, Fransız sulan haricinde çin Sovyet sulanna girdiğini söylemiştir. Kwangchowwan yakınmda diğer altı Moskovadan gelen haberler ise Japon Japon harb gemisini görmüş olduğu be gemisinin başka maksadlar takib ettiğini yan edilmektedir. ve tutulduğu yerde hiçbir Japon balıkçı Japonlann bir taarruzu ihtimaline bi gemisi bulunmadığmı bildirmektedirler. naen adanın garnizonu süratle takviye e4 Amerikan gemisi Çine gitti dilmiştir. Londra 8 (Hususî) Çindeki A Sanghay'da Çin kuvvetleri artıyor merikalılan nakletmek üzere Şanghay Şanghay 8 (A.A.) Juehpou'yu limanma 4 transatlantik gemisi gönderilele geçirmek için Jukong dalgakıranile miştir. ••" "inıınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııımımınm, Nankin 8 (A.A.) Central News ajansından: Whangpoo'daki Japon harb gemilerile Pootung'daki Çin bataryalan arasındaki mütemadî topçu düellosu, muhare beyi yeniden Şanghay civarına naklet miş olup orada topların ateşleri Bund'dan görünmektedir. Japon harb gemileri, a teşlerini Pootung'daki Çin mevzilerine tevcih etmişlerdir. Çinliler, mukabele et mişler ve 16 numarah Japon muhribile bir nakliye gemisini batırmışlardır. Mu harebe, bir muhribin Çinli bir kadınla 4 erkeği götürmekte olan bir sandalı mit ralyöz ateşine tutması üzerine başlamış br. Bu muharebe neticesinde Japonlar, ecnebi gemiler civarında ateş etmemek için evvelce yapmış olduklan vadi kale almamak ve Nanto'yu havadan ve karadan bombardıman etmek tehdidini sa vurmuşlardır. Tokyo 8 (A.A.) Teblig: Şanghay'da Japon ordusunun girişmiş olduğu taarruz, 7 eylul tarminde bütün kuvvetile devam etmiştir. Askerî Japon tayyarelerile Japon donanması tayyareleri, saat 10 da Yin • Hsiang Kong şehrini, saat 11 de de Sanghay Nankin demiryolu üzerinde bulunan Çinlilerin mevzilerini bombar dıman etmişlerdir. Öğle vakti Japon tayyareleri Pootoung'deki Çin bataryala nnı ve saat 15 te ikinci defa olarak Yin Hsiang Kong'u bombardıman etmişlerdir. Çinliler, her tarafta mühim za yiata uğramışlardır. Japon Diyeti dağıldı Tokyo 8 (A.A.) Diyet, Çin harbi dolayısile ihtiyar edilecek masarifi mutazammuı üçüncü bütçe kanunu lâyi hasını ve hükumete iktısadî teşkilâü harb haline koymak ve kontrol etmek salâhiyetlerini bahşeden 11 kanun lâyihasını kabul ettikten sonra, 5 günden ibaret olan fevkalâde içtima devresine nihayet ver miştir. Meclisin karari Ne konuşmak, ne de boğuşmak insanlar arasındald büyük ihtilâflan kesip atabilecek çareler değildir; şimdiye kadar hangi münakaşa ve hangi muharebe, bir davayı kökünden halletmiştir? Almanya ile Fransa arasındald 1870 harbi, 1914 harbine mâni değil, saik oldu; 1914 harbi de yenilerini hazırlıyor. Bir kere daha görüyoruz ki harbden yalnız harb doğar. ~' " * PEYAMI SAFA Başvekili taziye Yunan Kralı ve Emir Abdullahın telgrafları îzmir 8 (A.A.) Haşmetlu Yunan Kralile, Şarkî Erdün Emiri Altes Abdullah tarafından gönderilip Başvekil Ismet înöniine îzmirde vâsıl olan telgraflarla bunlardan pek mütehassis olan Başvekilin kendilerine verdiği cevabların suretlerini aşağıda neşrediyoruz: Ekselâns îsmet fnönü Başvekil ANKARA Ekselânsmızm biraderinizin vefatı dolayısile samimî taziyetlerimin kabulünü rica ederim. Jorj Majeste Yunan Kralı ATİNA Majestelerinin göndermek nezaketin de bulunduğu taziyet telgrafını aldım. Gösterilen alâkaya derin şükranlarımı sunar, saygılarımın kabulünü rica ede | Fransa ve küçük Nürenbergte kültür Tuna devletleri günü ve nutuklar M. Delbos «Bîz onları feda eden bir hal sureti kabul edemeyiz» diyor Viyana 8 (A.A.) Neves Wiener rabendblatt, M. Delbos'un bir mülâkatını neşretmektedir. M. Delbos, Fransanm merkezî Avru pa işlerile alâkasını kesmiş olduğu suretindeki isnadı reddetmiştir. Muma ileyh Fransanın daha geçenlerde bü • tün alâkadarların iştirak edecelkeri ve Jcimsenin haric bırakılmıyacağı bir Tujıa misakı fikrini telkin etmiş olduğunu hatırlatmıştır. Fransız Nazın demiştir ki: c Bu fikir, tahakkuk ettirilmemisse kabahat bizim değildir. Fransa hüku meti küçük milletleri feda eden bir hal sureti arzu etmez. Yeni ıstırablar iste miyoruz. Bizim istediğimiz şey, elde edilmesi lâzım olan hal suretinde Avusturyanın varisi olan devletler, hiçbir hegemonya iddiası ileri sürmeksizin bizzat kendilerinin bir karar vermele ridir. Hiçbir zaman ne Almanyayı, ne de İtalyayı merkezî Avrupa haricinde tutmağı hatırımızdan geçirmedik. Fakat Tuna havzasındaki küçük devletlerin lcendilerini tehdid eden her hangi bir tazyik veya tesir altmda karar verme lerini haklı bulmuyoruz. . 40 bin Alman genci muazzam bir resmi geçid yaptı rım. Berlin 8 (Hususî) Nasyonal sosyaînönü list partisinin kongresi münasebetile Türkiye Başvekili îsmet înönü bugün Nürenberg'de kültür günü kü Hazretlerine şad edilmiştir. Bu münasebetle Alfred ANKARA Rosenberg, doktor Goebels, M. Hitler Biraderi âlilerinin vefatından dolayı birer nutuk irad ederek kültür sahasında Almanyanın terakki ve inkişaflannı taziyetlerimin kabulünü rica ederim. Abdullah anlatmışlar ve genclik teşkilâtlarımn ehemmiyetini tebarüz ettirmişlerdir. Emir Abdullah Hazretlerine AMMAN Bu münasebetle erkek ve kızlardan mürekkeb 40 bin Alman gencinin iştiFehametpenahın lutufkâr taziyetlerine rakile Hitlerin önünde büyük bir ge şükranlanmı sunar, yüksek varhklarına çid resmi yapılmıştır. saadetle uzun ömürler dilerim. Bolşevizm aleyhtarı kongre înönü Berlin 8 (Hususî) Nürenberg'de açılan bolsevizme karşı sergide bolsevizmin bu dünyayı ateşe verdiğini göste ren grafikler asılmıstır. Bu grafikler isAntakya 8 (Hususî) Atras Paşayan. grev ve sair faaliyetlerle bolşe vizmin kutub civarındaki İslanda ada nm Sancak muhafızlığına tayininin inti sı da dahil olmak üzere bütün memle habatm bitmesine talik edilişinden muğber ketlerde yangın çıkardığı gösterilmek olan Cebelidürüzlüler yeniden karışıklıktedir. Grafiklere göre kızıl yangın alev lar çıkarmağa başlamışlardır. întihaba lerinden yalnız Almanya ve İtalya bir müddet tehir olunmuştur. masun kalmışlardır. Denilebilir ki Sovyet Rusya îtalyaya denizden taarruz edecek kuvvette değilŞimdi başka bir mazara, midelerin daha iptidaî bir faaliyeti: Ağac diblerinde, dir amma îtalyan donanması Sovyet köprü altlannda, merdrven basamakla Rusyaya hücum edebilir. Montreıuc muahedenamesi Boğazlan nnda evlerinden getirdikleri yemekleri yiyen ailelerin manzarası... Erkekli ka muharib devletlerb gemilerine kapadığı dınlı, çoluklu çocuklu toplantılar: Biri için, îtalyan donanmasmın da Karade ekmek somununu kesiyor, biri söğüş ka nize geçmesi imkânı yoktur. îtalyanlar, vanozunu açmağa çalışıyor, biri şarab Baltık denizine kadar gidemezler. Meşişesinin tıpasmı çıkarmağa uğraşıyor... ğer ki Almanya, kendi sahillerinde ve Kiminin hkınmaktan karnı patlıyacak harb limanlannda Îtalyan gemilerini bagibi, kimi içmekten gözleri kan çanagina nndırmağı kabul ede. Bu takdirde Al dönmüş... Bir ihtiyar kadın başını ağaca manya da, îtalya ile beraber Sovyet dayamış, hazm uykusu yapıyor, bir genc Rusyaya karşı harbe girmiş olur. kadın göğsünü açmış, çocuğuna meme Hulâsa, iki devlet arasında hudud olveriyor: Şurada çifte koldeğneğile gezen maması, donanmaların vaziyeti, yeni Boînsan kafileleri bu lonkantalarin önüne bir sakat, ötede el arabasile dolaştırılan ğazlar rejimi, Sovyet Rusyanın Akdenizgelince, sofra kırmtılanna takılan sinekbir kötürüm, hem yürüyor, hem bakını de ve İtalyanın Baltık denizinde deniz, er gibi, bir kere duraklarlar, içlerinden yor, hem de durmadan tıkmryor. Sonra üsleri olmaması, aradaki büyük mesafe jek azı yürüyüp geçer, üsttarafı ya bir isiki gözünden kör adamlar: Bunlar da bi lerin bitaraf devletlerin topraklan üzerin:emleye ilişerek, yahud bir tezgâh kenarinin koluna dayanarak geziyorlar. Hele den geçmesi ve iki taraf hava kuvvetleriına yaslanarak kâh siyah peştemallı bir bunu hiç anlamadım. Acaba serginin gü nin bu uzun mesafeleri aşıp geri dönebiçarsonun getirdiği yemek tabağma, kâh rültüsünü işitmek, yahud kokusunu almak lecek kudrette olmamalan gibi sebebler ıknaz vücudlü bir tezgâhtarın sunduğu için mi gelmişler? Buna hâlâ merak edi Sovyet Rusya ile Îtalya arasında ancak içki kadehine saldırır. Mide kavgasının yorum. harbsiz bir harb vukuuna imkân verebilir bilhassa bu cephesi çok kabadır. Bir koBelçika paviyonunda elmas camekân ki bu da siyasî münasebetlerin kesilmesiyun sürüsü üstüne baskm yapmış kurd kafilesinin vahşetini andıran bu manzara lanna gittim. Büyük Harb zamanında nin daha şiddetlisidir. Eğer bu iki devlet dan tiksinmiştim. vesika ekmeği almak için fınnların önü bu yeniliği de yaparlarsa harbsiz bir harbe şahid oluruz. Şunu da ilâve edelim ki Sergi lokantalan içinde bazılan hem ne dizilen halk gibi burada da birçok inbu harb, daha ziyade Sovyet Rusyanm iç, hem de dış kıyafet itibarile çok güzel san, birbir ardınca sıra olmuş yürüyorlar. aleyhine olur. Çünkü Îtalyan doanması, ve zengindir. Bunların ekserisi resmî pa Yaşlı bir kadın hem adım adım ilerliyor, Sovyet Rusyanm Karadenizle yapnğı viyonlara bitişik ve doğrudan doğruya hem ağzından sularım akıtarak bir armudu ısırryordu. Sevr f abrikasının herbiri bir bütün ticareti durdurur; yani Karadenizi onlarla alâkalıdır. Bunlardan bir kaçını sayabilirim: Kral Jorj, îtalyan, Alman, san'at harikası olan vazoları hakkında uzaktan abluka etmiş olur. Fakat, bu da, Normandi, Lüksemburg, Eyfel kulesi, beyaz gömlekli bir memur seyircilere Sovyet Rusya için öldürücü bir darbe Romanya... Bunlar çok süslü, ahçılık ba izahat verirken yanımda duran bir adam, teşkil etmez. Ounn için de îtalya yalnızkımmdan çok değerli, ve ayni zamanda bir elinde tuttugu çiy domatesi, öteki eli başına Rusya ile harbe girişmekten bir fayda ummaz. Bununla beraber, bunlar çok pahah yerlerdir. Ortahalli bir ailenin nin avcundaki tuza batırarak yiyordu. iki üç günlük nafakasile burada ancak Midenin bu azgın tahakkümü karşısın makul ve mantıkî düşüneceklerdir; bazi bir akşam yemeği yiyebilirsiniz. Bu lo da serginin kibarlığı bir hayli düştüğünü kere devletlerin akıllan da ferdlerinki kantalarda güzel ve nezaretli bir yer bu itirafa mecburum. Adım başmda bir ye gibi zrvanasmdan çıkabilir. labilmek meseledir: Eğer yirmi dört saat evvelinden kendinize bir masa ayırtmamışsanız kapı Önünde karşınıza çıkan magrur bakışlı metrdotel, hatta nezaket göstermeğe bile lüzum görmeden sizi geri gönderebilir. Kral Jorj lokantasında yemek yediğini, Alman lokantasmm tarasasmdan serginin gece tenviratmı sey rettiğini, Normandi lokantasmm kaptan mevkiinde kokteyl içti^ini, îtalyan lokantasında hizmet eden Piyemontili kıza sulandığmı iftiharla hikâye edenler nadir değildir. Bu lokantalar, ayni zamanda, millî davalann birer reklâm vasıtalarıdır: Bunların ahçıbaşısı, metrdoteli, direktörü, hatta garsonlannın bir çoğu paviyonun aid olduğu millettendir. Yemek listeleri coğrafya kitabma benzer: Nadir yemekler meselâ Ingilterede bir dariilfünunun, Alımanyada bir efsane kahramanınm, îtalyada bir şairin, Romanyada bir kasabanın ismini taşırlar. Bu lokantamek artığına, bir zerzevat süprüntüsüne, bir bulaşık suyuna rasgelmek insanın manevî iştihasmı kırıyor. Zekâ ile, güzellik zevkile, san'atın bediî manzaralarile adeta istihza edercesine bu binler ve binlerce çene kemiğinin durmadan işleyişi gözümün önüne dolmak ve doymak bilmiyen bir mide çukurunun hayalini getiriyor. Bir gün yeni çıkmış bir Fransız Iugatinin teşhir olunduğu bir camekân ö nünde, bana bu lugat hakkında izahat veren şirket memurunun sözlerini dinli yordum. Bu eserin methini her taraftan işitmiştim. Bundan bir tane tedarik etmek imkânlannı araştıracaktım. Fakat sağ tarafımdan öyle iğrenc bir kızartma kokusu geliyordu ki fazla duramadım. Bana izahat vermekte olan memurun, hakkımda düşüneceği fena fikirlere de ehemmiyet vermiyerek çekildim gittim. Hatayda karışıklıklarm arkası alınamıyor PARİS BORSASI Paris 8 (Hususî) Paris borsasının bugünkü kapanış fiatlan şunlardır: Londra 132,96 1/2, Nevyork 26,86 1/2, Berlin 1075, Brüksel 453,25, Amsterdam 1481, Roma 141,35, Lizbon 120,90, Ce nevre 617, kurşun 22,7,8, bakır 62 1/4 63 1/4, kalay 260,15, altın 140,05 1/2, gumüş 19 15/16, çinko 23,4,8. Kongre münasebetile demiryollarındaki taaliyet Mareşal Fevzi Çakmak Nürenberg 8 (A.A.) Alman demiryolları idaresinden bildirildiğine göre, Mühendis mektebi mezunları Nürenberg kongresi münasebetile her Ankara 8 (Telefonla) Bu yıl İstan gün muntazaman seyrüsefer eden 160 bul Yüksek Mühendis mektebini biti trenden maada 500 hususî'tren hareket nun kardeşi Nikola, Nürenberg kongresinde bulunmak üzere Almanyaya gelrenlerin mevcudü 56 kişidir. Bunlardan ettirilmiştir. miştir. M. Nikola, Münihte merasiml 44 kişi hükumet hesabına tahsil gbr General Franco'nun kardeşi de karşılanmıştır. M. Nikola, Nürenberg' müş, 12 kişi de kendi parasile okumu§Nürenberg'de de M. Hitlerin misafiri olacaktır. tur. Berlin 8 (Hususî) General ı'ianco Adana 8 (Hususî) Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak halkın tezahüratile uğurlanarak Diyarbekir müteveccihen bugün buradan aynlmış hr. Yeni banknotlar Ankara 8 (Telefonla) Teşrinievvelin başında beşlik yeni banknotlar te davüle çıkarılacaktır. dan bu kadar uzun yazdım; fakat sizi temin ederim ki serginin mide cephesi kirli Tekrar söyliyeyim: Mubalâğa etmiyo bir mutfak kadar iğrencdir. rum. Belki benim gözüm korktu da ontsmail Müştak MAYAKON