5 Eylül 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
3 üncüde : San'at: Meyhaneye düşen musiki Peyami Safa 5 incide t Pazardan pazara Server Bedi Terbiye bahisleri Selım Sırrt Tarcan 8 incide : İngiliz filosuntın ziyareti münasebetile Abidin Daver . Bugün 1 2 saiıife " umhuri UnOOrflllflCÛ )fll S3]fl! 4 1 8 2 Telgraf ve mektub adresl: CumJaurlyet İstanbul • Posta taıtusu: tstanbul. No 246 Telefon: Başmuharriı ve evl: 22366 Tahrlı heyett: 24298 İdare ve matbaa lip görünüz. arabalarını gelen model RK PAZAR! azar dü Levan Toptan ve^pfcVakende satış r3Z3F 0 EylÜI Beyoğlu, Istiklâl caddesi 314 tcısmı 24299 24290 Amerika filosu da ateş etmek emri aldı Sulh için dostluk na ve ehemmiyet tngiliz filosu yalnız dostluğun değil, sulhun da sembolü olduğu içindir, ki tstanbul halkı ve Türkiye efkârı umumiyesi tarafından muhabbet ve samimiyetle karşılanmıştır ost Ingilterenin kuvvetli donanmasına mensub beş gemi, birkaç gündenberi, îstanbul limanında, Türkiye Cumhuriyetinin misafiri bulunuyor. Bu suretle İngiliz bahriyesi, Türk denizcilerinin geçen sene Maltaya yapmış olduklan ziyareti Ude etmektedir. Yavuzun Malta ziyaretinde olduğu gibi, İngiliz knrvazör fırkasının îstanbulu ziyaretinde de, göze çarpan hususiyet, iki milletin bahriyelileri arasmdaki münasebetlerin, bu gibi merasim ziyaretlerinde denizciler arasında görülen mutad nezaket ve cemilekânıkların fevkinc çıkan bir samimiyet havasile sanimıs. olmasıdır. Ingiliz gemicilerini, yalnız Türk denizcilerile şehrimizin resmî şahsiyetleri değil, İstanbul halkı da samimiyetle karşılamıştır. Filvaki, Büyük Harbde ve bilhassa Mütareke yıllannda, büyük sarsmtılar geçirmiş olmasma rağmen, Türkiye ile Ingiltere arasmdaki dostluk yaşamış, son yıllarda ise, tekrar eski kuvvetini bulmuştur. Akdenizdeki korsanlık hâdiseleri J Başvekilimiz dün Izmiregitti İ Akdeniz konferansı 16 eylulde Ingiliz filosunun toplanacak, Ingiltere devletlere Başvekil Metaksaziyaretindeki ma çok mühlm tekliflerde bulunacak sm Türkiye ricaline tazimleri ve Atatürkün cevabı Büyük Önder, Başvekilimizi uğurluyorlar İsmet İnönü, teşyie gelenlere veda ediyor ismet Inönünü bizzat Atatürk teşyî etti Başvekilimiz, 12 eylule kadar Izmirde kaldıktan sonra Ankara yolile Kastamonuya gidecek Atlas denizindeki Amerikan donanmasından üç dretnot Vaşington 4 (A.A.) Bahriye Nezareti memurlan, Avrupadaki Amerikan filosunun Akdenizdeki torpilleme hâdi • seleri neticesinde hasıl olan gerginlik yüzünden uyanık vaziyette bulunduklannı beyan etmişlerdir. • Amerika hükumeti bu meselelerde alâkasız ve bitaraf olmakla beraber, taarruz vaki oldugu takdirde bütün İngiliz torpido ve muhribleri gibi Amerikan donan masına mensub bütün gemiler de ateş edeceklerdir. Amerikan gemileri mülteci leri nakil için vazife aldıklan zamanlar müstesna olmak üzere Fransız ve sair bitaraf lünanlarda bulunacaklardır. [Arkast Sa. 1 sutun 4 fej Misafir bahriyeliler diin şehrimizi gezdiler ingiliz ve Türk bahriyelileri arasında yapılan futboî maçını 31 Türk bahriyelileri kazandı Büyük Harb, bu dostluğu saran ağır havayı üzerinde dağıtan ve ve temizliyen bir fırtına olmuştur. Nihayet fırtına geçip de sükun avdet edince dostluğun daha temiz bir hava içinde, daha sağlam olarak yaşadığı görülmüştür. Bugünkü Türk ingiliz dostluğunun en kuvvetli tarafı, «sulh için dostluk» olmasıdır. Devletler arasında dostluklar vardır ki hedefi ve gayesi, harbdir, taarruzdur. İki veya üç devlet, görürsünüz ki siyasî, iktısadî, coğrafî ihtiraslannı tahakkuk ettirmek için daha kuvvetli saldırmak üzere, elele verirler. Aralarmdaki dostluk sun'idir; daha doğrusu dostluk değil, yağma için akdedılmiş bir mukaveledir. Nitekim, bu çeşid mukavelelerin âkidleri arasında, elde ettikleri ganimetleİngiliz ve Türk bahriyelileri arasında dün Taksim stadında yapılan ri taksim ederken müşterek kurbanlannm dostluk maçmdan bir enstantane cesedi üzerinde boğuşan vahşi hayvanlar Şehrimizde bulunan îngiliz bahriye are verilmiştir. Bu suarede askerî ve gibi birbirinin boğazına saldıranlar lileri, dün sabah İstanbulu gezmişler mülkî Türk ricalile İstanbuldaki sefır tarihte, çok görülmüştür. «Sulh için dir. İstanbul Kumandan vekıli General ve konsoloslar ve İngiliz kolonısi bu dostluk» ise «harb için anlaşma» dan Cemil Cahid öğleyin Tarabya otelınde lunmuştur. ııııııııııııııııınııııııııııııııııııııımıııııııııınıınıııııııııımıııııııııııııııııııınıınıııııııiMiıııiMiıtıiııııııııııııııııııııııııııııı l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Bükreş 4 (Arkadaşımız telefonla bil çok daha kuvvetli ve çok daha misafirler şerefine mükellef bir ziyafet Bugünkü program diriyor) Bugün kongrenin muhtelif payidar olur. Çünkü, bu, bir nevi vermiştir. Saat 16,30 da Taksim stad • Harb filosu Komutanı Tuğamiral tedafüî, anlaşma ve tahaffuzî elele ver yomunda Türk ve İngiliz denizcileri a Mehmed Ali, bugün misafirlere saat 13 seksiyonlan faahyetlerine devam ettiler. medir ki hedefi, harb için anlaşanların rasında bir futbol maçı yapılmıştır. te Büyükada Anadolu kulübünde bir Bayan Afet ikinci seksiyonda Türk T a karşısında kuvvetli ve müttehid bir cephe Gece saat 22 de, İngiliz büyük elçiliği öğle ziyafeti verecektir. Davetliler için rih Kurumunun arkeolojık çalışmalarını arzederek sulhu yaşatmaktır. maslahatgâzan M. Morgan ve refikası saat 10 da Köprünün Haydarpaşa iske filen izah ederek hafriyat neticesinde eltarafından Amiralin şerefine Beyoğlun lesinden bir vapur hareket edecektir. de edılen bazı eşyayı va projeksiyonla Büyük Harbden çıktıktan sonra, înmuhtelif resimleri gösterdi. Bayan Afedaki İngiliz sefaretinde büyük bir sulArkast Sa. 8 sütun 5 tel giltere hakikaten sulhperver bir siyaset lllıllMlııııtıııı ıiııillt > ılılı<'tıııtıııııııiııiMiııııııııılıııılllıııııırıııiMllllııııııııiMiıııııııı ıııııııııııııı tin izahatı büyük bir alâka ile karşılan takib etmiş; fakat, bir müddet bu yolda lebilir: Sulh. olmaksızm yaşıyan bir dostlukrur ve onun dı. Profesörün getirmış olduğu broşürler yürüdükten sonra, dönüp arkasına baktıHiçbir devlet, bizim sulhperverliğimiz bütün kuvveti işte bu tabiiliğindedir. hazırun tarafından adeta kapışıldı. Bunğı zaman, ümid ve temenni ettiği gibi, den şüphe edemez. Çünkü Türkiye, hiç Yavuzun Maltayı ve Amiral Wells'in lann yenileri getirtilecektir. bütün dünyanm kendi peşinden gelmedi bir devlete karşı düşmanlık beslemediği kumandasındaki kruvazör fırkasının îsDiğer taraftan profesör Tanguç da beğini görmüş, bu tecrübeden sonra tekrar gibi başkalannm toprağında da kat'iyyen tanbulu ziyareti, bu tabiî dostluğun samişinci Lengüstik seksıyonunda Güneş Dil silâhlanmaktan başka çare olmadığını gözü yoktur. Türkiye rejim, siyaset ve mî tezahürleridir. Akdenizin garb ve şark teorisinin esaslarını izah etti. Lisan tet anlamrçtır. Bu silâhlanmanm gayesi de iktısad bakımından da harice karşı hiçbir kapılannın kahraman muhafızlan olan kikleri âleminde yeni bir mekteb tesis e gene sulhu idamedir. Çünkü kavga ve hırs beslemez. Bu itibarla, Türkiye ile ingiliz ve Türk denizcilerinin, Akdenizden bu nazariye derin bir alâka ile karşıdövüş arıyanlar bulundukça zayıf kal dost olamıyan memleketler varsa, bunlar, de korsanlıklar yapıldığı bir sırada, islanmış ve profesörümüz çok alkışlanmışmak, mutlaka sulhun ve zayıfın aleyhine Türkiye ile düşman olmak istiyenlerdir. tanbul sulannda vuku bulan bu güzel tetır. Seksiyon Tanguç'un izahatmın tabooluyor. Bu, dünyada tabiatin değişmez Maamafih, Türkiye, bu gibilere karşı da, maslan, iki devlet arasmdaki samimiyeti lunmasma ittifakla karar verdi. bir kaidesidir ki medeniyet, nekadar iler gene bir sulh politikası takib etmekten ge bir kat daha tecelli ettirmesi itibarile gene lerse ilerlesin, mahiyet ve kuvvetinden n durmamıştır. Atatürk Türkiyesi, dost sulha hâdim bir harekettir ve bu itibarla hiç birşey kaybetmemektedir. lanna olduğu kadar, kendisine düşman alelâde resmî bir ziyaret ve temastan daTürkiye de, İstiklâl Harbini zaferle olmak istiyenlere karşı da ayni hüsnüni ha ehemmiyetli bir manası ve daha yükBükreş 4 (Telefonla) Sekizinci bitirdıkten ve Lozan muahedesile hudud yeti, ayni anlaşma arzusunu, ayni sulh sek bir kıymeti vardır. Balkan oyunlanna iştirak edecek olan larmı, istiklâlini ve medenî devletlerle ay perverliği gösteren tek devlettir. İngiliz filosu, yalnız dostluğun değil, atletlerimiz bugün buraya geldiler. Sporni hukuku haiz olarak yaşamak hakkmı Akdenizde sulhun da sembolü olduğu cularımız istasyonda başta elçimiz HamTürkiye de, îngiltere gibi, dış siyaseelde ettikten sonra, dünyanm en sulhsever tinde ideal olarak yalnız sulhu tanıdığı içindir ki devletin resmî nezaketi haricindullah Suphi Tannöver olduğu halde devletlerinden biri olmuştur. Atatürk içindir, ki Türk îngiliz dostluğu bu ide de, İstanbul halkı ve Türkiye efkân umudiğer elçilik erkânı ve muhtelif Rumen Türkiyesinin haricî politikası yakm ve al birliğinden kuvvet alarak gittikçe sağ miyesi tarafından da muhabbet ve samispor federasyonlan mümessilleri tarafınuzak her devlete karşı aynidir ve bir tek lamlaşmaktadır. Bu dostluk, arada, yazılı miyetle karşılanmıştır. dan merasimle karşılandılar. MüsabakaBir Çin bayrağı iğtioam eden Japon askerleri T . kelime il* ok kuvvetli surette hulâsa edi anlaşmalar, paktlar, ittifak muahedeleri ABİDİN DAVER lara yann .(bugün) bajlanacaktUi ı• • • t j Ankara 5 (A.A.) Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüştü Arasm Atinada bulunması münasebetile Başvekil Ge Başvekil îsmet tnönü dün limanımız | çevirerek îsmet înönünün teşyi merasimineral Metaksas Atatürk ve kmet înönü dan hareket eden tzmir vapurile valide ne iştirak etmişlerdir. Nafıa Vekili Ali hakkında beslediği yüksek ve samimî leri, aileleri ve hemşirelerile birlikte tzmi Çetinkaya, Millî Müdafaa Vekili Kâznn hisleri tebarüz ettiren bir mesajm irsalini doktor Arastan rica etmiştir. Hari re hareket etmiş ve Ulu Önder Atatürk Özalp, Maliye Vekili Fuad Ağralı ile Vekâleti Siyasî Müsteşan ciye Vekilimizin bu hususta Atatürke tarafından Galata rıhtımında uğurlan Hariciye Numan Menemencioğlu, Dahiliye Si * telefonla vaki olan marazatım ve Ata mıştır. îsmet înönü dün sabah saat on birde yasî Müsteşan Abdulmuttalib, îktı •ükün cevablarını aynen neşrediyoruz: Heybeliadadan motörle îstanbula inmiş, sad Vekâleti Siyasî Müsteşan Ali Ekselâns Kemal Atatürk Orgeneral Fahreddin, Gene • Türkiye Cumhurivet Başkanı refikasile çocuklannı îzmir vapuruna bı Rıza, ral Ali Fuad, General Halis, Bi « İSTANBUL raktıktan sonra Floryaya giderek Cum Yunan Başvekili General Metaksas hurreisi Atatürke mülâki olmuştur. Baş rinci Umumî Müfettiş Abidin Öz • dost ve müttefik milletin haklandaki vekilin îzmire gideceğini duyan halk, ka men, sefirlerimizden Ferid ve Nebil, Va« hayranlığı hududsuz olan önderine labalık bir kütle halinde rJıhmın etrafını [Arkast Sa. 3 sütun 4 W\ hürmetle ve tazimlerinin arzım ben den rica etmiştir. General Metaksas aynisuretle aziz dostu îsmet înönüne en samimî dostluk selâmlarının irsalini istedi. Yunanistan ve Türkiyeyi alâkadar eden bütün meseleler hakkında mev cud bulunan tam görüş mutabakatmı bir kere daha gösteren mükâlemelerde bulunduğu dost Türkiye Hariviye Vekilinin Atinadan geçmesinden dolayı da General Metaksas bana memnuniyetini ifade etmiştir. Derin tazimlerimIe arzederim. Doktor Rüştü Aras '^ Doktor Rüştü Aras Atina 4 (Hususî) Türkiye HariTürkiye Hariciye Vekili ATİNA ciye Vekili Tevfik Rüştü Aras bugün öğDost ve müttefik milletin Başvekili leden sonra buraya gelmiştir. Tevfik Ekselâns General Metaksasa benim. Rüştü Aras Pire'de Başvekil namına Başhakkımda ve İsmet İnönü hakkında si vekâlet müsteşan, Hariciye daimî müs ze vaki olan beyanatmdan dolayı pek teşan Mavrudis, Hariciye Siyasî şube mütehassis olduğumu bildirmenizi rica direktörü Sakelaropulos ve Yunanistanın ederim. Ankara Elçisi Rafael taraflanndan karBu beyan at telsizle İzmire mütevec şılanmışhr. Bir kıt'a asker selâm resmini cihen vapurda bulunan İsmet İnönüne ifa etmiş ve mızıka Türk marşını çalmışbildirilecektir. Türkiye Hariciye Vekâleti bu dostane beyanattan ayrıca ha tır. Rüştü Aras, refakatindeki zevatla berdar edilmiştir. birlikte Atinaya hareket etmiş ve büyük K. ATATÜRK Britanya otelinde bir müddet istirahatten sonra Başvekil Metaksas'ı ziyaret eylemiş tir. îki müttefik devlet ricalinin telâkisi pek samrmî olmuştur. Tevfik Rüştü Aras, Başvekil Metaksas'la iki müttefik dev leti alâkadar eden bilcümle beynelmilel Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü Aras siyasî meseleleri tetkik etmiş ve akşam geç vakte kadar müzakerelerde bulun büyük Britanya otelinde Türkiye Harimuslardır. ciye Vekili şerefine resmî bir ziyafet vermiştir. [Arkast Sa. 3 sütun 6 dai Başvekil Metaksas gece saat 21,30 da • Hariciye Vekilimiz Atinada Rüştü Aras Metaksas'la mühim bir mülâkat yaptı İki müttefik devletin, Akdeniz konferansmda ayni siyaseti takib etmelerine karar verildi Profesör Afetin verdiğî konferans Büyük bir alâka ile dinlendi ve çok alkışlandı Japonya Şanghaya 2 fırka yeni asker gönderiyor Çin kıtaatile Japon gemileri arasmdaki topçu düeîîosu beynelmilel mıntakada birçok kimselerin ölümüne sebeb oldu Atletlerimiz Bükreşte [Yazısı sahifflâMfiun 4 te]
