8 Ağustos 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

2 ncide : Büyük Harbin nazik anlan Wlnston Churchül 3 üncüde: Yol yazılan İsmail Müştak Maydkon 4 üncüde: Hikâye: Kadın sesi Hamdi Varoğlu 5 incide ı Fazardan pazara Server Bedi Beynelmilel 9 uncu felsefe kongresi > Bugiin 1 2 satıife Ondörduncü yıl sayi: 4755 umhuriyet tSTANBÜE C A G A L O G L U r3Z3F Telgral ve mektub adresl; Cumhurtyet, îstanbul Posta fcutusu: İstanbul, No 248 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22368. Tabrlz heyetl: 24298. İdare ve matbaa tnstr" 24299 • 24290 Çok heyecanb bir film seyret ister misiniz? M. Turhan Tanın ıe#*£ ı «Viyana Dönü adlı eserini okuyunı Orada koca bir tarihî U e v r i n sahne sahne, perde perfle' akışmı göreceksiniz, süreklı heyecanlar içinde kalacaksınız. 0 AjJUSIOS MANEVRA HAZIRLIGI Çin 40 milyonluk bir ordu loplamak için çalışıyor Askerî harekâta 100 den 18 yaşından 45 yaşına kadar eli sîlâh tutan fazla tayyare iştirak edecek bütün Çinliler seferberliğe davet edildi Akdenizde ve çevresinde emniyet Akdeniz emniyetinin, bu de nizle yakından alâkadar ve ezcümle bu denizde sahildar bütün devletleri de şümulü dairesine alan geniş mikyas ta bir anlaşma ile teyidi şim di meydan alan siyasetin zarurî bir neticesidir. ngiliz siyaseti, sulhu sulhan halletmek imkânlarının son tecrübelerin yapmadan yerinden kraııldamıyacağınm yeni bir delilini daha vermiştir. Mister Baldvin'i istihlâf ederek millî konservatör kabinesinin Başbakanlığım deruh de eden Mister Nevill Chamberlain İtal yatı Başvekili M. Mussolini'ye bir mek tub göndererek iki devlet arasındaki mü nasebetlerin eski dostluk esaslanna irca iyi olacağı yolunda bazı mütalealar serdetmiş olraası üzerine M. Mussolini bu mektuba verdiği müspet cevabı mürselüileykine İtalyanın Londra sefiri Kon Grandi ile tevdi ettirmiş ve bu vesile il< Kont Grandi ile Mister Nevill Cham berlain arasında bir buçuk saatlik bir mülâkat vuku bulmuştur. Siyaset âleminde evvelâ bu mülâkat malum oldu ve onun ehemmiyeli üzerinde ileri geri bir hayl sözler söylendikten sonra işin hakikî safhalan peyderpey meydana çıktı. n Çin şehirlerindeki Japonlar tehlikeli vaziyete düştüler Genel Kurmay ikinci reisi yakında Trakyaya hareket ediyor. Manevra sahasmda ecnebi misafirlerimizin ikameti için hazırlıklar ikmal edilmektedir , t> ** Japon kıtaatı bir şehri tahliye etti. Şanghayda siyasî müzakereler başlıyor. Çin müslümanları da bir beyanname neşrediyorlar D Çorlu 7 (Hususî muhabirimizden) Kolordu kumandanı Korgeneral Salih manevraya iştirak edecek fırkaları teftiş ile meşguldür. General Salih dün de koiordunun diğer fırkalarını gözden geçir mek için bulundukları yerlere gitmiştir. Henüz hazırlık devresi devam etmektedir. Balkan ve şark müttefiklerimizin yüksek Genel Kurmay başkanlarının ve güzide kurmay ümerasının davetli bulunduklan bu mühim manevranm her türlü Gaz roaskelerile mücehhez Japon askerleri şimali Çinde, siperlerde hazırlıklarını ikmal için hararetle çalışılmaktadır. Bugünlerde Trakyada piya de, süvari, topçu, tayyare ve her nevi motörlü silâhlarla mücehhez kuvvetli bir ordunun manevra harekâtına geçmesine şahid olaca ğız. Bu manevrada askerlerini harekât sa sevk ve idarelerinî göreceğîz. hasına bisiklet, motosiklet, kamyon gibi Manevraya iştirak edecek tayyareleri* en seri vesaitle sevkedecek olan ve topları mizin yüzü müteca^z olacağı umuluyor. traktörlerle çekilen motörlü fırkalann [Arkası Sa. 7 sütun 4 te\ Londra 7 (Hususî) Çin hükumeti bahsedilmekledir. yeni referberlik kamınunu tatbtka başlaAskerî raükellefiyet hakkınjclaki son. mıştır. Bu kanun ahkâmı mucibince 18 kanun raucibince hükumet 20 den 25 yaden 45 yaşına kadar bütün eli silâh tu şına kadar bütün işe yanyan erkekleri sitanlar seferberliğe tâbi tutulmaktadır. lâh altına davet etmektedir. Halkı seferberhk davetine icabete sevÇin fehirlerindehi Japonlar Londra 7 (Hususî) Arab birliği Herşeyden önce İngiliz Başvekilinin ketmek üzere memleketin her tarafında tehlikede hakkında deveran eden şayialar üzerine îtalyan hükumeti nezdindeki teşebbüsü filimler gösterilmektedir. Tokyo 7 (A.A.) Domeî AJansiLondrada bulunan Yemen Veliahdi şu nün karışmazlık siyaseti yürümez hale Hükumet makamatı tarafından neşre nın Şanghaydan bildirdiğine göre Yan beyanatta bulunmuştur: geldiği sıralara tesadüfü dıkkate lâyıktır. dilen beyannamelerde askerliğin kıyme gce vadisinin memba kısmında oturan « Böyle bir meseleden haberim îspanyol işi bilhassa bazı milletlerin mü tinden, 40 milyon kişilik bir ordu ile ÇiJaponlar Tungçeu katliâmı kurbanlan yoktur. Bu gibi işler şahısların değil, hüdahaleleri yüzündendir ki pek nazik safnin herhangi bir düşmanı geri püskürtme nın akıbetine uğramak endişesile Han halara iktiran ederek yürüyüp gidiyordu. kumetlerin işidir. Binaenaleyh bana bu ğe muvaffak olacağından ve vazifeden ken'i terketmişlerdir. Eğer bazı haricî milletler İspanyol dahisahada herhangi bir vazife tevdi edildikaçanlann şiddetle tecziye edileceğinden lArkast Sa. 3 sütün 1 de] lî cidalini kendi haricî siyasetleri itibarile ıtıııııııııiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııımıııııııııııınııııııııııııııııııııııııiııiiiHnııiHiııınııuıııııııı ği doğru değildir.» istifade olunacak bir mevzu sayıyorlarsa, Londra 7 (Hususî) Yemen Veliişte bu nokta büyük ehemmiyet ve hatta ahdinin bir Arab birliği tesibine çaîışmak vahameti Kaizdi: Başta İngiltere için, oüzere Arab Müslüman devletleri nezdinmm yanında belki onun kadar Fransa de teşebbüslerde bulunduğuna dair çıkan için ve nihayet Avrupa sulhu için. haberler tekzib edilmektedir. Bir Müslüman Milletler Cemiyeti teşkil edileceği İspanyol işinden bir Avrupa kargaşa de bu münasebetle şayi olmuştu. lığı çıkmasm diye İngiltere plân üzerine Arab blrliği Yemen Veliahdi, verilen haberleri tekzib etti Hatayda Halkevleri kapatılmak isteniyor Suriyede bulunan yüzellilikler köy köy dolaşarak propaganda yapıyorlar Adana 7 (Hususî muhabirimizden) • luşundan evvel Surîyeye firar eden YüzBugün şehrimize gelen Hatay halk mü ellıliklerden Hafız Mahmud haini şimdi messillerinden Samih Azmile görüştüm. de Antakyada köy köy dolaşarak müslüBana verdiği malumata göre Sancakta man partisi lehine vaizlar vermekte ve şimdiye kadar çeşidli propaganda ile u Türklerin dinsizliğinden, onlara uyulma» mumî efkârı bulandırmağa çalışan garaz mamasmdan bahseden beyannameler da« kârlar durup dinlenmeksizin tahrikâta ğıtmaktadır. Bu arada Abacı köyüne uğ«« devam etmektedirler. rıyan mel'un yobaz halk tarafından sopa« Kilikyanın işgali sırasında kendini larla koğulmuştur. müstemlekecilere satan ve Adana kurtu Sa. te\ [Arkası 7 sütun 4 * IIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1HIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Akdeniz itilâf 1 plân kurduktan sonra bütün bu plânlarm yürümemesi üzerine demek bir tecrübeye Londra 7 (Hususî) îngiliz Başvedaha başvuruyordu: îtalya ile anlaşma kili tarafından İtalyan Başvekiline göntecrübesine. Tek sulh bozulmasın ve tek derilen mektub üzerine iki devlet arasınİspanya yüzünden bir Avrupa ve gide da münasebat kesbi salah ettiğinden înrek yeni bir cihan harbi çıkmasin diye. giliz Hariciye Nazın M. Eden eylulde Bu da muvaffak olmasa kim bilir İngil Romaya giderek M. Mussolini ile doğtere hangi diğer bir tedbire veya tedbir rudan doğruya müzakerelerde buluna lere daha müracaat ederdi. Filhakika caktır. söze başlarken dediğimiz gibi îngiltere en Bu haber Romada memnuniyetle karuzak son tedbirleri kullanmadan harbe şılanmıştır. sürüklenmek felâketinden uzak kalmağa Londra 7 (A.A.) Zannedildiğine en kat'î surette karar vermış görünüyor. göre Chamberlain'ın Mussolini'ye yaz Ve bunlan böyle yaparken İngiltere dığı mektub neticesinde tesis edilecek olan kuvvetlidir: Şimdiki vaziyetler karşısında İngiliz İtalyan münasebetlerini tanzim Fransız îngiliz anlaşması hiçbir zaman etmek üzere yapılacak müzakerelere şimbu kadar kuvvetli olmamıştı denilecek di mezunen Londrada bulunan îngiliz kadar ileri kuvvet ve samimiyettedir. Ve efirinin eylulde Romaya avdetinden sonnihayet yeni tahrib alât ve edevatma ra başlanacaktır. rağmen harbin kolay ve hele çabuk biter birşey olmadığını işte adına İspanyol"daSir Eric Drummond Londraya hilî cidali denilen harb vaziyeti dünyanın gidiyor dehşet gözü önünde kâfi bir sarahat ve Londra 7 (A.A.) İngilterenin RoM. Eden. siyasî meselelere dair kat'ıyetle ispat etmiş bulunmaktadır. ma sefiri Sir Eric Drummond, yakında bir raporu okuyor Doğrusu sulh fikri karşısında İngiltemezunen Londraya dönecektir. sında yapılan ve Mussolini ile Chamber • renin bu son yıllarda gösterdiği meharet Siyasî Londra mahfilleri sefirin îngil lain arasjnda bir mektub teatisini intac eve mukavemeti hayret ve takdirle yadeterede ikametinden istifade ederek Cham den görüşmeler hakkında izahat verece • mek müstakbel siyasî tarihin başlıca vaberlain ve Eden'e Londra ile Roma ara ğini saklamamaktadırlar. zifelerinden biri olacaktır. Umumî Harbin kanlı tecrübelerinden sonra yeni bir cenk cehennemine atılmak hiçbir akılh milletin kolayhkla yapacağı işlerden olmasa gerektir. Bu hakikati en iyi anlıyan milletin îngiliz rrilleti olduğu her vesile ile görülüp duruyor. Harbin kendisi felâket olmasına mukabil zaferinin bile büyük bir nimet teşkil edemediği dünyanm hâlâ içinde yüzmekten kurtularaadığı buhranlarla sabit bir hakikattir. însanlığın halen muhtac olduğu şey n« iharbdir, İngiliz İtalyan temasları müsaid safhada, M. Eden eylulde Romaya gidecek Ali Çetinkaya geliyor Ankara 7 (A.A.) İsveç ve Alman hükumetlerinin davetini kabulle bu iki memlekette bir tetkik seyahatine çıkmış olan Nafıa Vekili Ali Çetinkaya, bu seyahatleri faydalı şekilde ikmal etmiş, bu arada her iki devlet reisleri tarafından kabul edilmiştir. Haber aldığımıza göre, Nafıa Vekilimiz salı sabahı ekspresle Münih'ten İstanbula gelmiş bulunacaktır. Santander cephesinde şiddetli muharebeler IIIIHIIIIHIin iki taraf da muvaffakiyet iddia ediyor Ihtilâlciler 20 hükumet tayyaresini düşürdüler • ingiltere Franco'yu protesto ediyor Kendi kendimizi tenkid: Tifoyu yeniyoruz Mücadelenin tam olduğuna kani değuiz, bununla beraber İstanbul içın yüzkarası olan bu mel'un hastalığa karşı hükumetçe. Belediyece ve halkça az çalışmadik da. Bu umumî çalışmanın ve ezcümle aşıya itina ve ihtimamın neticesi olarak hastalığa yüz geri ettirdık. Vukuat mıktan son günlerde tedricen azalarak dört, beşe kadar düştü. Bu neticenin delâlet ettiği mana şudur: Mücadelenin yakasını bırakmıyarak onda sıkı olarak devam edersek hastalığı bilkülliye ortadan kaldırabiliriz. Mücadelede devam şartile bu netice mulıakkaktır. O gün İstanbul bir zafer bayramı yapsa yeridir. Çok değıl, iki, üç yil zarfında bu nihaî zafer neticesini elde edebileceğimize şüphe yoktur. Tek şartla, ki o da müMadrid cephesinde «Ölüm Alayı» mensublan cadelede devamdan ibarettir. Yaz de Bilbao 7 (A.A.) Radio Reque silerin Teruel'i müdafaa edecekleri zanmemeli, sonbahar dememeli, kış deme\meli, önümüzdeki ilkbaharla gelecek tes'in bildirdiğine göre Jhtilâlciler Ter •nedilmektedir. Cumhuriyetçiler Tria de yaza bu mücadele içinde varmalıyız. O mel cephesinde akşama kadar beş kilo Albarracin'i işgal ederek Mavajo'ya kazaman behemehal muvaffak ve mit metro kadar ilerliyerek Bezas'a yasıl ol dar ilerlennişlerdir. Cumhuriyet kıt'alan muşlardır» zaffer olacağımızdan emin olabiliriz. kumandanlıgmca arzu edildiği takdirde Vazife hepimizidindirt Hükumetin, SantanHer makamlarina gofî zaptedilen mevzilerden şimdi Saragos'u Belediyenin va biz halkın. Hiçbirimiz Santander 7 (A.A.) Cumhuriyet bombardıman etmek mümkün olacaktır. unutmyalım* 9 * çjler muvaffakjyetle ilerlem«ktedirler, AJ lArkası Sa. 7 sütun 5 tel CUMH ET'TE YUNUS NAD1 [Arkası Sa. 3 sütun 6 da] ^ smanlı faspotini