30 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

Başbakan, dün camve şişe Profesyonelliğîn şaheseri! İrlandada yapılan bir boks maçının verdiği garib netice Profesyonel sporculann her yapbklan maçı kazanmak için her türlü çare, hile ve desiselere başvurmaktan çekinmedik leri TOalumdur. Bunlara menecer deni len kimseler de yardım ederler. Meselâ futbolda çok gördük; ecnebi takımlan, biraz sıkışık vaziyete düştüler mi hake min nazan dikkatini celbedinciye kadar on iki, on üç kişi oynamağa kalkarlar, bizim çocuklann yapamıyacağı çok ince ve tehlikeli favuller yaparlar. Bu yollar boksta da vardır. Istanbulda boks hayatı ahp yürümediği halde bunun en son misalini birkaç yıl evvel limanımızı ziyarete gelen Amerikan filosu boksörlerile bizimkilerin yaptığı karşılaşmada gördük. Türk çocuklanndan birine suanyörlük edenler, randevu arasında maçı durdurdular ve eldiveninin yırtık oldu ğunu ileri sürerek değiştirmek bahanesile boksörümüzün eline, hasmına nazaran daha ince bir çift eldiven geçirdiler. Ve tabiî maçın üst tarafı gavrimüsavi şartlar altmda cereyan etmiş oldu. Gongu vaktinden evvel çalarak dayak yiyenin im dadına yetişmek, nakdavn olarak yere yuvarlananın başına geçen hakemin ona kadar saymağa başlamadan ayaktaki boksöre bir köşeye kadar gitmesi husu »unda yapacağı ihtann yavaşlığı, ve sa yıların haddinden fazla yavaş sayılması yerde yatan boksörü kendine getirmek için nizamî kaidelere aykın yapılmış birer harekettir. Topçularımızın dünkü atış manevresi çok güzel ve muvaffakiyetli oldu Topçu atışlarma hava kuvvetlerimiz ve hava dafî bataryalarımız da iştirak ettiler Mermilerin isabet derecelerî telefonla haber alıntyor düşse hepimizi temizler!. Arkadaşmuz, paltosunun ıçme buzuldü. Bataryalann ateşi sıklaştıkça ken dimizi hakikî bir muharebe meydanında sanıvorduk. Bu vaziyet yanm saat sürdükten sonra toplann gökremeleri yavaş yavaş hafifledi ve nihayet birdenbire sustu. Bu Sahanın manzarası nun sebebini çabuk öğrendik.. «Askerî bir kamyona binmiş İstanbul • Bu yanm saatlik atış, kontrol atışı Edirne volunda henüz ilerlemeğe başlarruştık. Sağ tarafta süvariler dört nala imis. Hedefler üzerinde uçan tayyare kuvkoşuyorlar. Solumuzda ise mevzie gir meğe hazırlanan bir batarya var. Batar vetleri atışlann tam isabetle yapıldığı yalann gözcü neferleri toplannm ileri haberini getirince, bütün bataryalar bir sinde yerlesmek için muvafık birer yer den alev sacan ağızlannı tekrar açtılar. anyorlar.. Hepsinin kasketlerine iliştiril Karşıkı tepe cehenneme döndü. Orada miş yapraklar, çalılar var. Mefruz düş eğer hakikaten asker veya diğer canlı bir mandan gizlenmek için her tarafta terti mevcud bulunsaydı muhakkak ki zerresi ' bat ahnıyor. Sağımızdan, solumuzdan kalmazdı. askerî kamyonlar, athlar geçip gidiyorlar Bu kesif ateş saatlerce sürdü. Büyük Dört yanda kaynaşan bu mücadele mermiler, başımızın üstünden vızıldıya « grublarile saha tam bir savas. meyda rak ve ıslık çalarak geçtikçe gayri ihtiyarî nına dönmüş bulunuyordu. Kırmızı bay baslanmızı eğiyorduk. Çanakkalede düşman zırhlılarını denirak çekilmiş hafif bir tepeye tırmandık tan sonra orada yapılacak muharebenin zin dibine yollıyan şanlı Türk topçulan] bataryalannın başında büyük gayrelle izahını dinledik: « Düşman yalnız karşıdadır. Sa çalışryorlar, karsıdaki sırtlan allak bulğımız ve solumuz bataryalarla emniyet lak ediyorlardı. Bir zaman geldi ki yükaltmda bulunuyor. Dün akşamdan yapj selen toz bulutlanndan karşıki sırtları göl^ lan l l l L£l Bundan 13 yıl evvel bpkı bunun gibi 1) Düşman Uzuncaova 165 145 Kirazkeçe 156 güney sırtlarında müda kahraman Türk topçulan şafakla bera ber başlıyan bir topçu taarruzile Afyon faa için yerleşmektedir. 2) Ayrıca 165 le Karamanlı arasında cephesini yarmış, orduya Izmir yolunu, açmıştı. ikinci bir hat tahkim edilmektedir. Topçu abş mektebinin 14 üncü kursunun bitmesi dolayısile dün Edirnekapı ilerisinde Metris çiftliği denilen yerde müteaddid topçu alaylannın iştirakile büyük mikyasta bir manevra yapılmıştır. Bu manevrada bulunan bir muharririmiz gördüklerini söyle anlatıyor: (Bat tarafı I înei sahifede) Üstündağ, Ordu Genel Enspektörlerinden Korgeneral Ali Said, millî ve ecnebi banka direktörleri, Devlet Denizyollan, Akay, Şirketi Hayriye direktörleri Ge neral Tevfik Salim, Inhisar Genel Direktörii Mithat, Vali muavini Hüdai, Mithat Ali. Düyıınu Umumiye Türk Dainler Vekili Zekâi, Istanbulun maruf tacirleri, 1? Bankası erkânı ve Üniversite Fen Fakültesi talebeleri vardı. Koprii etrafına birikmiş olan halkın alkışlan arasında Başbakan îsmet Inönü, yanında Ekonomi Bakanı Celâl Bayar, Sümer Bank Genel Direktörii Nurullah Esad, lş Bankası Genel Direktörü Mu ammer olduğu halde vapura gelmişlerdir. Vapur derhal hareket ederek saat üçü çeyrek geçe Paşabahçede fabrika bina sının bulunduğu yerdeki iskeleye yanaş mışnr. îskelede lş Bankası idare heyetinden Ali Kılıç, Hamdi Aksoy beyliyor lardı. Fabrika bayraklarla donatılmıştı. Kalabalık bir halk ve mekteb çocuklan iskelenin başında toplanmış Başbakanı alkışhyorlardı. Halkın alkışlan arasında fabrikaya doğru ilerlendi. Fabrika ile direktörlük binası arasında bir kürsü ku rulmuş, etrafı süslenmîşti. Paşabahçeliler namına Parti kaza başkanı Asaf bir söylev vererek «Bu yüce ve unutulmaz işleri yurdun ve ulusun asığına en uygun bir yöntem ve önemle başarmak esbabını temin eden sayın Başbakanımıza» ve hükumetimiz erkânma teşekkür etti. Bundan sonra Başbakanımız alkışlar arasında kürsüye çıktı ve şu güzel mıtku söyledi: Başbakanımız îsmet Inönü kıymetli MÖyleoinî verîyor. Asagıda; fabrikanın çıkardığt bir kavanoz tetkik ediliyor zayıf ve inkişaftan mahrum kalmasını intac eder. lş Bankası bu fabrikaya bir milyon liradan fazla para sarfetti. Şimdi, mem l^ketin bu sahada muhtaç olduğu her izahat verdi. Başbakanın bir sualine cevaben fabrika direktörii: Camı; kum, mermer tozu ve karbonat dö sudla yapıyonız. Kumu Kara burun civannda 8 kilometro ileride Pudima denilen mevkiden getiriyoruz. Kumumuzun fevkalâdeliği şişelerimizin Avrupa |işelerinden daha nefîs olmasını temin ediyor. Hatta Yunanistan, şişelerini bu kumdan yapmak için bize müracaat ediyor, dedi. ^ Eüle bu kumu tutan Ekonomi Bakanı Celâl Bayar. £ « Bu kum değil. helva» diyerek kumun hakikî vasfını ifade etti. Başbakana verilen malumata göre Pudimadan Varnaya kadar uzanan bu kum damarmın eşi dünyada yoktur. Başbakanımız, fabrika müdürünün verdiği izahatı alâka ile dinliyor, bir ta/aftan da muhtelif daireleri geziyordu. TJardakların üstüne husust bir Harman dairesinde taşlar kınlarak, toz «Arkadaşlar, haline konuluyor, oluklarla depoya sevkmakine ile süs yapuıyor Geçen sene ağustosta cam fabrikasınm şeyi buradan temin edebileceğiz. Tec edilerek fınna gidiyor. Fınnlann hararet temelini atmıştık. Bir sene sonra fabrika rübeler çok müsaid neticeler vermiştir. derecesi 1400 dür. Kum buradan hamur açıldı ve şimdi de resmen işlemeğe baş Fabrikanın ihtiyacı karşılıyacağı temin e halinde çıkıyor. ladı. Fabrikada günde 28,000 şişe yapıl diliyor. Tahminimiz o dur ki, istihlâk artacak ve biz de daha başka fabrikalar maktadır. Şişeler oluklardan aşağı indikDemek ki endüstri plânımızda, lş Banten sonra soğutma fınnlanna veriliyor 8 kası deruhde etmiş olduğu bir vazifeyi açacağız. bir sene içinde başarmış bulunuyor. Her Cumhuriyetin elinde kudret ve hazi saat sonra şişe fınndan soğumuş halde şeyden evvel millî bankalann millî en nesinde bereket vardır. îhtiyacı hisseder çıkıyor. Bir kısım şişelerde elle ocaktan yapılıyor. düstri işinde vazife almalan ve yapacak etmez vatandaşların imdadına koşacak, çıkarıldıktan sonra üfliyerek mümkün olan herşeyi yapıp, çaresine ba Şişeler yapıldıktan sonra kızlar tarafınlan işte gösterdikleri ciddiyet ve intizam dan cins, cins aynlarak ambalâj yapılıp hepimiz için şayanı memnuniyettir. Çok kacağız. temenni ederim ki millî bankalar ve bu Fabrika daha şimdiden üç ekible bir sevkedilmektedir. Fabrikanın dahilî teşmeyanda lş Bankası, bundan sonra der den çahşmıya başlamıştır. Fabrikanın ku kilâtı biri şişe, diğeri zücaciye olmak ü uhde edecekleri bütün işlerde de, aynı rulmasından pek az bir zaman sonra a zere iki kısımdır. Senede 6000 ton istihintizam ve ciddiyeti göstersinler. zamî randımanla çalışması, ekonomik va sal yapılıyor. Memleketin ihtiyacı 4,500 ziyetin sağlam temeller üzerine kuruldu tondur. Eski şişeler kullanılmadığı takArkadaşlar, dirde bu miktar ihtiyacdan fazla gelmiBu memlekette cam fabrikası kurmak ğuna delâlet eder. yecektir . Arkadaşlar, hepinizi bu güzel eseri için bir iki defa teşebbüs yapıldı. Fakat Başbakan uzun müddet devam eden her teşebbüs akamete uğradı, iyi kurula dolaşmıya davet ederim. Kuran mühenbu izahab dinledi, mamulâtı ayn ayrı tetmıyan ve idare edilemiyen her işte mu disler fabrikanın fen bakımmdan birinci kik etti. lmal edilmiş olan şişeler, hokka kadder olan akamet bu sahada da ken derecede bir eser olduğunu söylemekte takımlan, renkli limonluklar, kadehler, dini göstennişti. Fakat, asıl kusuru o müttefiktirler. Bunu şimdi gözlerimizle zeytinyağı ve içki şişeleri çok güzel ve devrin siyasetinde aramak lâzımdır. Im göreceğiz.» sağlamdı. Fabrikanın gezisi bittikten sonparatorluk idaresi, endüstri, bayındırlık ra direktörlük odasına gidildi. Orada have ekonomi işlerinde alâkasızlığı ve an Başbakanın çok alkışlanan nutkundan zırlanan büfede davetliler izaz ve ikram layışsızlığile kendini mahkum etmiştir. sonra fabrikanın muhtelif kısımlan gezil edildiler. Başbakan direktörlüğün hatıra Dünya rekabeti karşısmda ihtısassızlık di. Fabrika direktörü Adnan, bütün tesi defterine şunlan yazdı: ve anlayijsızlık, her kurulan teşekkülün sat hakkında Başbakana uzunuzadıya «Cam ve şişe fabrikasım bugiin açtık. Çok memnun oldum. İş Bankasım bu eser için takdir ve tebrik ederim. Geçen 1934 te temel atmışlık. Bu sene işlemeğe açtık. Her sene fabrikanın sanalında yeni bir • 0 : 0 ^ 0 : 0 1 O 00 O O f.O.r O.; ileri merhaleye vardığım göreceğimiz ümidleri kuvvellenmiş olduğu halde ayrılıyorum.» Törende bulunanlar bir müddet isti rahatten sonra direktörlük binasmdan aynlarak vapura bindiler. Akşamm alaca karanhğile gölgelenen Boğazm bu güzel sahilinden uzaklaşarak Istanbula döndüler. Başbakanın nutku Geçen pazar akşamı Irlandanın Bel fast şehrinde Fransız boksörü Maurice Hugueninle Irlandanın sıklet şampiyo nunu karçıkarşıya getiren karşılaşmada Irlandalılann tatbik ettikleri hile ise boks tarihinde herhalde uzun müddet şaheser olarak kalacak bir hiledir. Daha maçın birinci r&vundunda Irlandalı, çenesine yediği müthiş bir yumrukla sırtüstü yeri boylamış. Irlandalı hakem istemiye istemiye yurddaşınm başıucuna dikilerek başlamış sayılan saymağa. Sekize kadar saymış. Bu müddet zarfında yerdeki "BoksoFde kaîkmak için kıpırdanma alâimi bile yokmuş. Hakem, dokuz adedini saymak üzere elini kaldırmış ve, anda elektrikler sönerek bütün salonu karanlık kaplamış. Karanlık bir dakika ya yakın bir zaman sürmüş ve tabiî bu Ikinci kümenin taarruz şeridi içerisinmüddet zarfında da birinci ravundun bitde düşmanın dört beş tabur kadar piyatiğini ilân eden gonk çalmış. Bundan sonra maça devam edilmiş ve işe bakı desi mevzidedir. » Şimdi burada iki kuvvet tasavvur edilnız ki, maçın sonunda Irlandah, sayı hemişti. Kırmızılılar bizim bulunduğumuz sabile galib ilân edilmiş! taraf, yani hakikî kıtaat. Mavililer, karOyundan sonra etrafını saran ve maç şıdaki mefruz kuvvetler. hakkmdaki düşüncelerini soran gazeteci Kırmızılılar, kuzey batıdan, güney lere, Fransız boksörü kısaca: «Menecridoğuya ilerliyen üstün düşman kuvvet min yanında bir mum olmayışına çok esef lerile muharebe ederek Büyükdere Küettim.» demiştir. çükçekmece arasındaki mevzilere çekil Calatasaray lisesinde atletizm mişti. Mavinin bu mevzilere karşı yap hğı bütün taarruzlar püskürtülmüştür. müsabakası Yeni kuvvetlerle takviye edilen kırmızı Galatasaray lisesinin birincl büyük Kros Kantri müsabakası dün lisede ya taraf 29 ikinciteşrin sabahı (dün sabah) pılmıştır. bütün cephede taaıruza geçecektir. Takviyeli ikinci tümen İstanbul cad Dört mtıhtelif takımm atletleri ara sında yapılan bu müsabakaya 90 dan desile 132 156 Büyükkartaltepe hatfazla atlet istirak etmiştir. b arasında siklet merkezi sağda Receb 1600 metroluk koşu ilk teşvik müsafl tepe Büyük Derbent genel istikametin 1 bakası mahiyetinde yapılmıştır. ı • • ' • • j e taarruza memur edilmiştir. Merkezi Avrupa kupasını Şimdi sağdan birinci tümen, soldan üçüncü tümen taarruz edecektir. îtalyanlar kazandı Manevramn sonuçlan Fabrikayı tetkik Merkezi Avrupa kupasının final maçı Milânda 40 bin sevirci önünde Ma car ve Italyan millî takımlan arasmda ovnanmıstır. Müsabaka çok heyecanlı olmuş, Macarlar, Italyanlara nazaran daha yüksek bir ovun göstermişlerdir. Neticede iki taraf ta 2 2 berabere kalmıslardır. îtalyan takımı cuvan itiba rile birinci vaziyette geldiğinden ku payı Italvanlar almıştır. Taarruz başlıyor Hakem encümeni kararları Türkiye Futbol Federasyonu hakem encümeni 22/11/935 tarihinde baskan Nüzhet Abbasın ba*anlığmda topla narak aşağıdaki kararlan ittihaz et miştir: 1 Türkiyede yapılacak federe ku üblerine resmî ve özel maçlarımn federasvonca sicilli ehliyetli hakemler tarafından idare edilmesi mecburiyetinin Futbol Federasyonundan istenilmesine, 2 Hakem ve hakem namzedlerinin maçlarda arsıulusal hakem kılığı olan îiyah caket ve pantalon giymelerine ve F. Federasyonun armasını göğüslerin de taşımalarma, 3 Şimdilik hakemlerin günde iki maç yapmalarma izin verilmesine, 4 Ellerinde ehliyetname bulunmır an bazı hakemlerin imtihana tâbi tu;ulmalanna ve muvaffak oldukları takdirde kendilerine ehliyetname veril mesine, 5 Hakem toplantılanna 3 bincikâtun sah günü akşamı saat 18,30 da Beyığlu Halkevinde İstanbul bölgesi mer, kezinde başlanmasına. Saat tam 11.. Birdenbire büyük bir tarraka ile beraber bütün bataryalar çalışmağa başladı. Bizse komutanlann bulunduğu yerde bir derenin içerisindeyiz. Telefonlar işliyor. Emirler alınıp ve riliyor. Top gürültüsünden kulaklanmız uğuldağama başladı. Her mermi vızıl tısından sonra mefruz düşmanın sığmdığı tepelerde toprak sütunlan ayağa kalkı yor. Bir aralık arkadaşlanmızdan bin büyük rütbeli sübaylardan birinin ya * kulağma iğilerek nına sokuldu. Usulca sordu: Atılan bu mermiler hakikî mi? Elbette hakikî, bir tanesi buraya ederiz. A. T. Topçularrmız bugünkü atışlannda parlak sonuçlar elde ettiler. Bunlan birer birer anlatalım. 1) Modern ordular da piyade artık ağır silâhlarla teçhiz edildiği için mün ferid batarya atışîan eski kıymetini kaybetmiştir. Bundan sonra topçunun en küçük cüzütamı taburlardır. Istikbal harblerin • de müessir olmak için topçular artık ta * burlar, alaylar ve nihayet fırka halinde muharebeye iştirak etmek mecburiye * tindedirler. İşte bugün büyük topçu birliklerinra taarruz tecrübesi yapılmış ve bu. çok büyük muvaffakiyetle başanlmıştır. 2) Taarruza hava kuvvetleri ve onlarla beraber tayyare dafi bataryaîan da iştirak etmiş ve vazifelerinı yapmışlardır. 3) Genel Savaşta Almanlann Fran * sızlara karşı tadjik ederek, müttefiki olduğumuz halde bize haber venmedikleri yüksek ihtiraklı atış ta bu taarruzda tatbik edilmiştir. 4) Atışlan sesle ölçmek ve kontrol etmek sktemi de kullanılan birçok mo dem vasrtalara ilâve edilmiştir. Albay Muzafferin kumandasîndaki bütün bataryalann yarbay Mükerrem ve diğer komutanlann faaliyeti manevrada hazır bulunan topçu müfetrJşi Tümgeneral Hahl Kemal ile General Ibrahim Rahmi tarafmdan takdirle karşılanmış tır. Biz de göğsümüzü iftiharla kabartan bu kuvvetli ve genc sübay ve efradımı zı muvaffakiyetleriıuJfin dolavi îsmet Inönü perşembe günü Zonguldağa gidecek Başbakan îsmet Inönü perşembeye kadar şehrimizde kalacak ve dişlerini tedavi ettireceklerdir. Bu müddet zarfında bazı tetkiklerde de bulunacaklardır. Başbakanımızın perşembe günü limanımız dan hareket edecek posta vapurile Zonguldağa giderek Sömikok fabrikasmın küşad resmini yapacaklan haber ahnmışnr. Başbakanımız minimini mekteblilerin arasında fabrikaya giriyor alkışları