30 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 nci sahifede: Siyasî icmal Laval kabinesi 3 üncü sahifede: Bizde san'at hareketlerini uyandırmak lâzımdır • Falih Rıfkı Atay 5 inci sahifede: Sahne hayatımızda yeni bir varlık cHalk Opereti» 6 ncı sahifede: Spor haberleri 7 nci sahifede: Çocuk sahifesi J Onbîrinci yı! sayı: 4148 umhuriyet İSTANBUL CAÖALOĞLU Telgrai vemektub adresl: Cumhürlyet, İjttanbnl . Posta kutusu: İstanbul, No 248 üUntânBSl 30 İI(İn(!!l6Şrlll 193ü Perhizi bocmak l&zım. Makarna •em ln^iltereyi kızdıracağım. jerı Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrir heyetl: 24298. İdare te matbaa kısmlle Matbaacılık ve Nejriyat Şirketi 24299 24290 Zecrî tedbirlerin petrola teşmili meselesi sür'atle büyümeğe başjadı Endüstri sahasında büyük bir eksikligimizi daha tamamladık Italya, Fransa hududuna ve Başbakan, dün Paşabahçe sahillerine asker yığıyor! cam ve şişe fabrikasını açtı Cenevre bu tehdidin hiçbir tesir yapmadığını bildiriyor, Fransa Italyaya neticesini düşünmeden hareket ederse bitaraf kalmıyacağını haber verdi, 18 ler toplanıyorlar Cam ve şişe Fabrikasımn Ekonomik manası 1934 yıh yazmda temeli atılan cam ve şişe fabrikasımn açılma töreni dün Başbakan General İsmet İnönü tarafmdan yapıldı. Fabrıkanın temeli atılırken bir yıl içinde kurulacağı ve işe başlıya cağı söylenmıştı. Başbakan fabrikanm Verılen söz miiddeti zarfında yapılmış olduğunu haklı olarak biraz da inan ve kıvancla belirtti. Başbakan Bursadan beri bu noktayı belirtmeğe önem vermiî bulunmaktadır. Kurulduğu gündenberi Cumhurıyetın yaptığı budur. O karar verdıği işi mutlaka başarıyor, hangı işi ne biçimde ve nekadar zamanda ya pacağım derse onu öylece ve o müddet içinde ortaya koyuyor. Şı çe ve cam fabrikası için de böy Italyanlar zecrî tedbirlere istirak eden devletlere aid isinderi tastyan meyRomadaki le olmuştur. Dıin fabnkada yapılan dan ve caddelere yeni isimler takmaktadtrlar. Ren'mdeki levha Ispanya meydanıntn Mareşal De Bono meydam ismini aldığım gösteriyor. şey işe başlamanın resmik bir töreninden ibarettır. Yoksa hakıkatte fabrika tem muzdanberi işe başlamış bulunmaktadır, hatta henüz tecrıibe devrinde olduğu ismet Inönü açılma töreninde «Cumhuriyetin elinde kudret, hazinesinde bereket vardır. İhtiyacı hisseder etmez vatandaşların imdadına koşacağız!» dedi Italya Mısır elçisini geri çağırdı halde piyasadan bir mılyon iki yüz bın çişe ve yarujı mılyon kadaı da cam m~ pariş almıştır. Binaenaleyh fabrika kurulup işe başlaması için evvelce tahmin olunmuş olan müddet içinde ve hatta o müddetin sonu gelmeden bile bitirflmiş ve faaliyete geçirılmiştir. General İsmet Inönü bu yoldaki çok ciddî çalışmala nndan dolayı Iş Bankasmı ve diğer millî bankalanmızı pek yerinde olarak övdü. Geçen yıl temeli atılarak şimdi piyasaya mal vermek suretile faaliyette bulunan fabrika Cumhuriyetin önemli iş lerinden biri olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak bu fabrika memleketimizde bu yolda yapılan işlerin birincisi değildir. Başbakan hahrlath ki evvelce cam ve şişe yapmak için memlekette birkaç defa daha teşebbüsler görülmüş, fakat onla nn ortaya koyduğu kurumlar yaşama •mıştır. Niçin? Çünkü imparatorluk bu türlü işlerin ulusal mahiyetle yürüme Jerini temin edecek ekonomik şartlardan hem mahrum, hem gafildi. Filhakika Cumhuriyet devrinde ulusal ekonomi i$leri ulusal bir devletin ilk şaru olan is tiklâl temeline dayanmaktadır. Ondan sonra da bu türlü teşebbüslerin mutlıka .muvaffak olmalanna lâzım fen, bilgi ve finans şartlan Cumhuriyet devrinde eo ıleri dünya milletlerinde cari kaidelerine göre yerine getiriliyor. Cumhuriyet hü kumeti gerek binnefis krndisinin yapacağı, gerek özel teşebbüslerce başa çıkanlacak böyle işlerde başanğ şartlamın tam ve mükemmel olmasına en büyük önemi veriyor. îşte bu cam ve şişe fabrikası Cumhuriyet devrimizin memlekete faydalı olarak yaşayıp gidecek olan binbir işinden bir tanesidir. Sulh konuşmalan ikrljyormuş, Musolini şimdi uaha az itilâfgirizmiş Italya, zecrî tedbirlerin kömür, demîr ve bilhassa petrola teşmili tasavvuruna karşı tehdidkâr bir tavır takındı. Bunun en bariz alâmetlerinden biri nefsi İtalyada yapılan yeni askerî hazırlıklardır. Dün gelen telgraflarm haber verdiklerine göre bu meyanda Brenner geçidindeki yedi fırkadan üçünün Italya Fransa hudu duna gönderilmesi de vardır. Brenner geçidi Avusturya Italya hududundaki dağlar arasındadır ve buradaki Italyan kuvvetleri, 1934 yazında Avusturya Başvekili Dolfüsün katlindenberi oraya yığılmışlardı. Bu kuvvetler, ilk hareket te Avusturyaya girip Almanya üzerine yürümek üzere burada tahşid edilmişler VO&ÛM AW4 Paşabahç^de kurulan Türkiye şişe ve cam fabrikasımn açılış töreni dün Ba^bafen hmef^RShirfiFCifındafcparlak '^Wr surette yapılmıştır. Davetlıler saat iki buçukta Köpriinün Rumeli iskelesinden Fabrikamn açıh ş töreninden intibalar: Yuhartda tSylevini veren ismet Inönünün üç pozu, atağtda »ağda Basbakan fabrikanın içini gezerken, aolda fabrikanm dtsı kalkan Şirketi Hayriyenin 74 numaralı dan Yunus Nadi, îstanbul Parti Reisi vapurile Paşabahçeye gitmişlerdir. Hilmi, Zonguldak »aylavı Ragıb, Ali ~ Saart rlcidjn itibaren rapura gelerî da Galtb, Yahya Kemal, Üçüncü Genel vetlıler arasriida Kamutay İkinci Reisle Ejıspektör Tahsin Uzer, Vali Muhiddin (Arkan 6 nci tahifede) ri Hasan Saka ve Nuri Conker, saylavlar Frangın vaziyeti Fransız Meclisinde İtalyayı ve Brenner geçidindeki kucveiterin nerelere nakledildiğini gösterir harita di. Almanya, ordujunu yeniden kurmağa başladığmdanberi Bu, bir tehdid mahiyetinden çıkmış ve ihtiyatî bir tedbir şeklini almıştır. Şimdi Brenner geçidinden üç fırkanın alınıp Fransa îtalya hududunun Yunanistanda durum Genel af meselesi hâlâ halledilemedi, dün gece Demircisin yeni kabineyi kurması bekleniyordu Yunanistanda kralın 1 mart isyanı mahkumlarını affetmek istemesi ve Başbakan General Kondilisle arkadaşlan nın buna muhalefet etmeleri üzerine meydan alan kanşık vaziyet henüz durulmamıştır. Atinada dün Demircisin başkanlığında muvakkat bir kabine kurulması beklenmekteydi. Bu kabine af kararnamesini neşredecek ve yeni seçimi yaptıracakür. Bu mesele etrafmda dün Yunanistandan gelen telgraflar şunlardır: münakasalar Laval hükumeti dün gene itimad kazandı Fransız parlamentosu beş aylık bir tatil devresinden sonra evvelki gün açıldı. Sol partiler kabineyi devirmek kararını verdıkleri için bu toplantı bütün dünyada alâka ile bekleniyordu. Fakat Laval tehlikeyi atlattı. Finansal meseleler hakkında yapılacak müzakerelerin diğer meselelere takaddümünü istiyerek itimad Habeşler cenubda Valval ve Gorrahiyi, şimalde Makalleyi almışlar Italya împarator Dessieye gitti, bundan Habeş taarruzunun yakın olduğu neticesi çıkarılîyor ..^.. .... ..... ^. (Arkan 8 inci sahifede) (Arkan 8 inci sahifede) Demercis genel af taraftart Atina 29 (Özel) Başkanlığı al tında bir iş kabinesi kurulacağı söylenen Demircis dün kralın hususî kalem direktörü Angelopulosla iki saat görüşmüş tür. Demircisin bir iş kabinesi kurulmasına ve genel af ilânına taraftar olduğu an Kral (sağdan üçuncu) Yanan toprahs laşılmıştır. lartna ayak basttğt dakikalarda Kralla General Kondilir Kondilisle gdrüsürken arasında münakaşa makamlarda bulunan siibaylann galeyan Atina 29 (Özel) Kral, umumî af halinde bulunduklanna dair ortaya çı (Arham 8 inci sahifede) ilânı hakkındaki arzusu üzerine yüksek Mısır hududuna yeniden asker göndermiş Berlin 29 (Özel) TrablustaM 1talyan kuüoetlerinin yeniden takviye e ~ dildiği haber verilmektedir. İtalyanlar Mısır hududuna da mühim kuovetler g'öndermişlerdir. Roma 29 (Özel) îtalyan donanması için Eritrede bir üssü bahrî yapıl (Arkan 8 inci sahifede) Fabrika memleketin cam ve şişeye olan bütün ihtiyacını karşılıyacak kapa sitededir. Memleketimizin orta hesabla yıllık şişe ihtiyacı 3500 ton ve cam e? ya ihtiyacı ise 800 tondur. Başbakan hayat seviyesinin yükselmesi nisbetinde ihfiyaclann artabileceğine işaret etti. De mek ki fabrikanm ileride daha büyütülmesine bile lüzum hâsıl olabilir, ve yaiıud buna benzerleri katılabilir. Fabrikanm memlekette kurulması ve Çalışmasile tasarruf edilecek döviz mik*an takriben bir milyon liradır. Yani bu Jcadarlık şişe ve cam eşyası için dışanya ıvermekte olduğumuz paralar bundan sonBaşkumandanı Mareşal Badoglio bundan evvel aa memlekette kalacak demektir. îhtiya Itaîyanlarm yeni cepheyi teftişe geldiği günlerde bir geçid resmini seyrederken cın artmasma ucuzluk şartlannın da katılması sonuncu olarak yapılan ve kul edildi edileli biribirine bu kadar zıd tellanılan eşya çoğaldıkça artık ulusal ekograflar çekilmemiştir, diyor. İngiliz ga taomiden bir ciizü olan fabrikanm memzetesinin hakkı var. jflekette yaratmış olduğu faaliyet te artıp Habeşler, Makalleyi geri aldık di ıgidecektir. yorlar; Italyanlar, Makalleden telgraf FUhakika eskiden birkaç kalemde sî ^ Habeşistandan gelen haberler biribiri çekiyorlar. Habeşler, Valvalı istirdad YUNUS NADt ni tutmamakta devam ediyor. Bundan ettik diyorlar; îtalyaslar, tekzib edi (Arkan 2 nci sahifede) bahseden bir Ingiliz gazetesi, telgraf icad (Arkan 8 inci sahifede) Topçularımızın dünkü ahş manevrası çok güzel oldu Italyanlar aldıkları yerlerde halla silâhtan tecrid ediyorlar Kahraman topçularımızın dünkü atışlarından bir görünüf, »ağda: Atışlar durbünle takib ediliyor (Yazın 6 n a sahifemizdedir)]