1 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

^Bugün: 2 nci sahifemizde: Siyasî icmal • Zecrî tedbirler ve Italyanın teklifleri 4 üncü sahifemizde: Hikâye 5 inci sahifemizde: Ateş hattı gerisinden intıbalar 6 ncı saHfemizde: Tahlil ve tenkid M. Turhan Tan, Spor habeıleri u m h u riyet Onbirinci yıl sayı; 4119 Teimf *« mettnp *&*&•. cumnuriyet, fatanbuı. Posta mıtnsu: tstanbni. NO. 246 ve matbaa tasmlle Matbaacılık ^ J Cuına 1 ikinciteşrin 1935 Telefon: Başmuharrtr n evt: 22388 Tahrtı ufyetl: 24298. Idare Te Neşrtyat şıruetı 2429s* ^4290 Habeşistan yağmurdan sonra doluya tutuldu Akdenizdeki Büyiik Fırtına talya Habeş mücadelesinin doğurduğu îngiltere îtalya ihtılâfının baş sebebi, Akdeniz hakimiyetidir. Ingiliz Imparatorluğunun yolu Akdenizden geçtiği için, tngiliz siyasasında bu denizin önemi çok büyüktür, hayatidir. Ingilız siyaseti, daha Süveyş kanah açılmadan çok evvel, Cebelitankı, Maltayı, Adeni, ele geçirmiş, sonra kanal acıhnca Mısın, Sudanı, îngiliz Somalisini, Sina Yarımadasmı, Filistini, Irakı; Kenyayı, Ugandayı, Tanganikayı, ta Ümidburnuna kadar uzanan Afrika arazisini ya idaresi, ya mandası altına almış, Şarkî Afrikaya şimalden cenuba kadar, boydanboya hâkim olmuştur. Böylece, împaratorluk yolunu, yakından, uzaktan emniyet altına almıştır. D n italyan kuvvetleri üç cephede îngiltere, îtalya ve Fransa bugün Cenevrede birden y avaş y avaş ilerliy orlarkonuşmalara başlıyorlar italyan Başkumandanı: "Mühim Uç taraflı müzakerelerin Habeş davasını tahminden daha çabuk halledeceği zannolunuyor, muharebeler arifesindeyiz! „ diyor maamafih bedbin olanlar da var Italyanlar şimalde yeni bir yer aldılar, Şark cephesinde de harekât başladı, Cenubda Gorahinin düştügü şayiaları dolaşıyor Habes İmparatoru ve bütün Raslar servetlerini ordu emrine verdiler Ş1MAL CEPHFSINDE: Akdenizde, Ingiltereden baska Fransa, îtalya, İspanya, Yunanistan ve Türkiye vardır. Tunusu ve Cezayin alan Fransa, Fası da ele geçirerek Garbî Akdenizde hâkim bir vaziyet elde etmişse de Napoleonun acı tecrübesile ağzı yanmış olduğu için, îngilterenin tmparatorluk yolunu tehdid edecek ve büvük komşusunu kuşkulandıracak hareketlerden çekinmiştir. Gerçi, Fransa, Büyiik Harbden sonra, Arablarla ve onlann arkasında bulunan Îngiltere ile mücadele ederek Suriye mandasını ele geçirmişse de Akdenizde Cebelitank. Malta, Süveyş, Sina, Fılistin, Kıbns gibi istinadgâhlan olan îngiltere, Irakla Fılistinin arasında bulunan Suriyenin Fransız hakımiyetine geçmesinden endişeye düşmemiştir. Esasen, îngiliz siyaseti, Almanya korkusıle kendisinden ayrılamıyacağmı bildiği Fransanın, îngiliz împaratorluğu için bir tehlıke teşkil etmediğini de görmektedir. Roma 31 (A.A.) «Tebliğ» Eritre hududunda, birinci kolorduya mensub bir siyah gömleklıler müfrezesi dün sabah Edaga Hamusla Makalle aTasındaki yol üzerinde Mai kuyulannı işgal etmiştir. İkinci kolordu ile yerli kolordu tarafından ışgal edılen bölgelerde fevkalâde komiserliğin emri üzerine serbest bırakılan kölelenn sayısı tesbit edilmiştir. Bu aded 16 bine yükselmektedir. Roma 31 (Özel) Bugün neşrediBugün Cenevredo bululen 31 numarah tebliğ şunlan bıldırmeknacak olaa ltalyan tedir: Laval ve Sir mfimeısiU Aloiıi Samuel Hoar (ortada) Şımal cephesinde İtalyan ordulan ve Şimal cephesinae yaraıt olmasına rağmen dögüşen bir Habeş delihanlttı Londra 31 (Özel) Dış lşleri BaParis 31 (Özel) Başbakan Lavat ni büyük hücuma hazırlanmaktadırlar. malmde Danakil çölü üzerinden Dessie kanı Sir Samuel Hoare bugün saat 14 te özel kâtibile beraber bugün saat%13 te Siyah RÖmlekliler alayı bugün yerli İtalye taarruza hazırlandıklan haberini al Londradan CenevTeye gitmiştir. (Arkan 3 üncü tahifede) yan askerlerile beraber ileri harekâtına mışlardır. Habeşlerin şimal genel ka devam ederek Makalle yolunda biraz darargâhı burada bulunmaktadır. Kabine ha ilerlemiştir. azasının ekserisi, Negüsle birlikte cep Italyanların harnatnda 200,000 heye Rİdeceklerdir. Habeş atkeri v&r îspanya, Cebelitankın enseslnde" rJü^ (SSel muharririmizin ""Adisababa 31 (A.A.) 15 bin Brüksel 31 (Özel) Dogu Afrikalunmasma rağmen, Akdenizde mühim îtalya Habeşistan harbi hakkınîtalyan yava? yava? Asla kuyulanna da dün gelen haberler içinde, yalbir rol oynamaktan elini eteğini çekmiş smdan gelen haberlere göre, Makallenın doğru ilerlemektedir. Habeşîer kuyn $ucenub ve şimalinde Ras Kassa ile Ras nız 29 birinciteşrin harekâtına aid tır. lannı, tuz atmak suretile içilmeğe gayriolan 32 numarah ttalyan resmî teb salih hale koymuşlardır. Adalar ve yanmadalardan mürekkeb Seyyumun kumandası altında 200 bin liği, tetkik ve mütaleava değer maküçük bir devlet olan Yuaanistanın Ak Habeş askeri tahşidat yapmaktadır. italyan kıtaatı Monzalleden doguya hiyettedir. Ötekiler, dedikodudan Diğer taraftan Romadan bildirildiğme denizde, îngiltereye karşı gelmesine imbaska birşey degildir. doğru hareket ederken geniş hareketlerde eore, Italyanlar Makalle yolu üzerinde kân yoktur. Şimal cephesinde bulunmaktadırlar. Burada Ali dağile Türkiye, Umumî Harbde Süveyş ka Maçuşu zaptetmişlerdir. Bugün Geralta Dünkü Cumhuriyette çıkan bu Addobs arasında bir yol yapmışlardır. nalından, Kızıldeniz kıyılarından, Fılis dağlarında çarpışan îtalyanlann vann ttalyan resmî tebliğinde şöyle de îtalyan süvarisi îmmuna kadar ilerlemiştinden ve Iraktan uzaklaştmlmak sure Tienbien dağlannda bulunacaklan Ro nilivordu: tir. Musaali şimalinde yeni bir İtalyan tıle ancak Şarkî Akdenizde ve Karade madan avrıca haber verilmektedir. tGeneral de Bono telgrafla bilhava üssü tesis edilmiştir. Kamyonlar buSARK CEPHEStNDEt niz yolu üzerinde büyük ehemmiyeti olan diriyor: Dün, 29 birinciteşrin, Jctt'arada toplanmaktadır. Bundan, Danakil Adisababa 31 (A.A.) Siyasal (Arkan 7 nci uahifede) bir devlet vaziyetine snrmiş, Büyük (Arkan 7 nci tahifede) Harbdeki gibi îngiliz împaratorluk yo mehifil, îtalyanın Musaali dağının ;i lunu tehdid etmesi ihtimali kalmamıstır. CEPHELERDEN MEKTSJBLAR* Akdenizde, yalnız bir îtalya vardır ki coğrafî mevkii itibarile bu denizi ortasından ikiye ayırabilecek bîr vaziyet^edir ve Afrikada Libyaya, Ege denizinde Oniki adaya sahib bulunması. Arnavudlukta nüfuzlu bir mevkii olması, büyük deniz ve hava fılolan vücude getirmesi itibarile kuvvetli bir Akdeniz devleti olmuştur. Zecrî tedbîrler komiteleri tekrar Cephelerde son durum Gaz maskesi fabrikamız dün çalışmağa başladı Başbakan ve Sağlık Bakanı birer söylev verdiler. İsmet Inönii ilk gaz maskesini bizzat tecrübe etti İtalyan tayyareîerile Habeşistan Kamutay açılıyor üzerinde uçan îngiliz gazetecisi Atatürk senelik Akdenize «Mare nostro Bizim deniz» diyen faşizm, Afrikada, Libyadan başka Eritre ve Somaliye de yerlesmiştir. Böylece Akdenizden Kızıldenize, hatta Hind Okyanusuna doğru elini kolunu uzatmıstır. Roma lmparatorluğunu ihya etmek arzulan fasizmin ideali olmağa baslamış, ve fasist îtalya. Habesistanı ele geçirmek istemekle tngiltereyi kuskulandır j emellerini tamamile açığa vurmustur. Habeşistan. İtalyan sömürgesi oldugu takdirde, faşizm oradaki cesur Habeslilerden kocaman bir ordu teşkil edebilir; bir mılyon kisilık, muntazam, mücehhez, ve cengâver b<r ordu... Bir ordu ki Habes dağlarınin teskil ettıği muazzam tabiî kaleden, sel gibi akarak Sudanı, M'sm, îngiliz Somalisini, Kenyayı istilâ ve isgal edebilir. Habeşistan bir îtalyan sömürgesi olduktan ve Habeslilerden mürekkeb korkunc bir İtalyan ordusu vücude geldik*en sonra, simdi, bir haya! gibi göıünen bu düsüncenın hakikat olmasına ve îngiliz împaratorluğunun yolu üstünde, eski Roma İmparatorlugunun kurulmasına kim mâni olabilir > Gazeteci «Ras Seyyumun kuvvetleri burada idi. Fakato kadar mahirane gizlenmişlerdi ki akşama Bundan sonra Meclis Başkanı ve Riyaset Dikadar bir tek insan eöremedik» diyor. vanı secimi yapılacak söylevini verecek Ankara 31 (Telefonla) Kamutay yarın (bugün) saat 15 te top lanacak ve Reisicumhur Atatürk, büyük önem verilen senelik nut kunu söyliyecektir. Müteakıben Meclis Başkanı ve Rivaset Divanı intihabları yapılacaktır. Umumî temayüllere göre, Kamutay başkanlığında bir deği şiklık olması beklenemez. Ancak kâtiblikler seçiminde Süreyya (Tokadm), Haydar Rüstü (Denizli) nin yerine intihabı memuldür. Vefat eden Mehmed Ali (Çoruh) tan açılan Meclis idare âmirliğine doktor Saimin seçileceği anlaşıl maktadır. Avrupada hava hücnma tecrübelerinde gaz maskesi takmış bir halk kütlesi... Ankara 31 (Telefonla) Kızılay kurumunun (Mamak) ta kurduğu zehirli gaz maskesi fabrikası bugün büyük törenle ve bizzat Başbakanm elile işlemeğe açıldı. Törende bütün Bakanlar, Kamutay başkanlan, saylavlar ve birçok da vetliler bulundular. Sağlık Bakanı Refik Saydam aç merasimi başlarken Başbakanımız İsı înönüne dedi ki: «Saym Başbakanım, 933 senesi ı yısmda Kızılay cemiyetine zehirli gaz1 karşı yapılacak maske fabrikasınm iı ııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııiııııııııııııııııııııııııımıiHiııııııınıııiııııııınnıııııııııııııııııııı (Arkan 3 üncü tahifed Fırtına dün durdu ııııınııııııııııımııııııııi'tııi" Birçok gemiler birbiri üzerine düştii, Unkapanı kc rüsü kendiüğinden açıldı, Adalarda kayıklar ba Parti Kamutay En az elli yıl sonra olacak isleri he Şimal cephesindeki ttalyan kumandanlartt Kattr üstündeki Gvneral Biroli, yuvarlak içindeki Central Santini sablıyan ve 500 milvonluk muazzam İngiliz îmoaratorlugunu kurarken bu sivasî Londrada çıkan Daily Telegraph ga görmek, bir gazeteci için kaçinlır fırsatdurendisliğini ispat etmis olan bir devlet, zetesinin İtalyan cephesindeki muhabi lardan değildi. Her tarafa basvurdum, herkesi bizar ettim, nihayet benden bıktıbugün her iki kapısmı tuttueu Akdenizin rinden: bir îtalyan denizi olmasına elbette müsa«Bu sabah Musolininin damadı Kont lar, usandılar ve «vebali boynuna!» diade ve tahammül edemez. Çianonun kumandasındaki «La Dispera yerek bu tayyarelerden birine benim de Ankara 31 (A.A.) C. H. Parti Tarihin her devrinde, büyük bir rolta», yani «Ölüm veya zafer» tayyare fi binmeme müsaade ettiler. si Kamutay grupu idare heye4 başkanlı Üç tayyare Vrara geçidi üzerinde buoynamıs olan Akdeniz, Okvanuslann ha losuna mensub üç bomba tayyaresi Mağından: lunan Amba Augerdeki ileri Hattı geçtikkimiyeti için yapılan çarpışmalar esnasın kalle üzerinde bazı keşif ucmian vapıp, C. H. Partisi Kamutay grupu bugün da, bir müddet için silik bir vaziyete düş tesbit edebildikleri cepane depolanna ve ten sonra biraz alçalıp 110 mil ileride buIsmet înönünün başkanlığında toplandı tükten sonra, şimdi tekrar eski büvük o tayyare toplan bulunan mevzilere bom lunan Makalle sehrine doğru süzüldüler. Nizamnameye göre yenilenmesı gere ABİDİN DAVER ba atacaklardı. Tayyarelerle tayyare topSehre vasıl olunca tayyareler birbir (Arkan 7 nci tahifede) (Arkası 2 nci tahifede) lan arasındaki bu mücadeleyi yakından (Arkan 7 nci aahifede) grupunda Dün asbaşkanhk ve idare heyeti seçimleri yapıldı Unkapam köprüsünün dünkü hali Dış ve iç denizleri altüst eden yıldız karayel hrtınası dün şiddetini kaybetmiş ve yağmurlu tipi de evvelki geceyansmdan sonra durmuştur. Dün öğleye doğru hava açmıştır. Buna rağmen dış denizlerde fırtına hâlâ devam etmektedir. Fırtına denizlerimizde hayli r mucib olmuştur. Dünkü nüshamızda Anadolu K burnunda karaya oturduğunu habeı diğimiz Vapurculuk sosyetesinın < vapuru ümidsiz vaziyettedir. Va] (Arkan 3 üncü »ahif*