1 Kasım 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

OÖN ALTINCI YIL. No: 5125 Adımız, andımızdır LSOÖNTEŞRİN, 1935 CUMA rSon haberler BA ci sayıfada Her yerde 5 kurus Kamutay bugün beşinci devresinin ilk toplantısını yapıyor. Toplıınlı Atatürkün yıllık diskuriyle açı - lacak , başkan ve başkanlık divanı seçimi yapılacaktır Dördüncü Kamutay 5 ilkkâ - funda seçimin yenilenmesine ka- Tar vermiş ve 8 şubatta beşinci . devre için saylav sciçmi yapılmış tü Bir marttan yaz azadı olan 15 hezirana ve birinci teşrin başın - dan son toplantı olan 26 birinci teşrime kadar fevkalâde toplantı - Tın devamı olarak çalışan Kamu tay bagün beşinci devrenin birin €i içtima yılı, ilk toplantısını ya - Bacaktır. Toplantı Cumur Başka - Di Atatürk'ün yıllık diskuriyle açı lacaktır. Atatürk'ün diskurun - dan sonra Kamutay başkanlığı ve Te Gündelik SAYIM VE SAĞLIK İŞLERİMİZ F.R. ATAY — Kendi elindeki ölüm ve do - İum istatistiklerine dayanan sağ- ltk bakanımız, Türkiye'de nüfus Artışı nisbetinin binde 21 den aşa- ğt olamıyacağını bize söylemekte | idi. Sayım, kendisini haklı çıkar- Mıştır. Anadolu'da sıhhat işlerine ve salgınlar savaşına hemen hemen sıfırdan başlamış olduğumuz için, eksiklerimizin ne kadar çok oldu- ğunu biliriz. Hattâ bunları, ara - mızda Sağlık Bakanımız kadar kimse bilmez. O size sıtma, firen- £i ve trahom & vaşlarının sonuçla- rını söyler, yöni Gdispanserlerin, hastanelerin ve yeni hekimlerin sayısımı bildirirken, geride kalan ihtiyaçların ne kadar büyük ol duğunu düşünür. Çocuk ölümlerini, salgın, ilâç ve tedavi yoksulluğu nisbetlerini gittikçe azaltmak, nüfus artımı bakımından, daha uzun yıllar, başlıca meselemiz olarak devam edecektir. Bü, ayhı zamanda, bi ; zim davamızın yüksek insani ta- rafıdır. Sağlık Bakanımızdan her köye bir hekim ve bir ebe göndermesi ni, her hastaya ilâç ve yatak bul- masını, Türkiye sınırları içinde hiç bir sivrisinek ve mikrop bırakma- masımı, bize tifonun, sıtmanın, tra- homun ismini unutturmasını kim istiyebilir? Bütün büdceyi onun emrine verseniz, maddi manevi vasttalarımız ve kadromuz bu ide- ali gerçekleştirmemize yeter hal - de değildir. Fakat biz kendi mız ve bazı pratik usullerle Sağ - lık Bakanımızın, bugünkü gayret- lerinden daha büyük neticeler al - masmı sağlıyabiliriz. Küçük - bir misal: Sağlık Bakanımız - İstan - bul bölgesindeki sivrisinek «-. şında, halkı, hiç olmazsa, mazut masrafına iştirak ettirmemiştir. Biz Erenköy tarafındaki savaşın nasıl yapıldığını gözümüzle görü- “yoruz. Usul basittir. Sivrisinek buluman bölgeler, kendi araların - da taplanarak, Sağlık Bakanlığın dan yalaız fenni kılavuzluk iste- seler, bir mevsimde İstanbul'da, ve diğer uyanık şehir ve kasaba larda bu hayvancıktan eser bi rakmayız. Bu yardımı bırakmız: Evine ve bahçesine savaş memur- larımı sokmıyan bir takım düşün yardımları- başkanlık divanı seçimi yapıla - caktır. Komisyonlar, kamutayın ileri ki toplantılarında seçilecektir. ŞLARAR v 3C. H.P, Kamutay ; grupunun yeni ; — idare heyeti C.H. Partisi Kamutay grupu i- dare keyeti başkantığından: C.H. Partisi bugün İsmet gında toplandı Nizamnameye göre yenilenmesi ğ gereken grup $ * $ $ ş Kamutay — grupu İnönünün başkanlı. asbaşkanlıklarına it. tilakla Antalya saylavı Dr. Cemsl Tunca ile Trabron saylavı Hasan Sakayı seçti undan sonra Hasan Sakaltın AAARARARNARARDADARARDARRARARARIANRARAR başkanlığında grup idare heyeti seçimine geçetek aşağıda — isimler yazılı üyeleri ayırdı: Rasih Kaplan ( Antalya) 'ek ( ik Frat (E iç (Gaziantep) z A m) ncan) î î AARARARARARI General İhsan Sökmen (Gire. s0n) General Şükrü Gökberk (İstan. bul) Hamdi Yalman (Ordu) Damar Arıkoğlu (Seyhan) Rasim Başara (Sıvas) DB ARARAARAARARANI YARAARADAAAARAARADA Kızılay kurumunun Mamak - ta kurduğu zehirli gaz maskesi fabrikası, bugün, bizzat Başbaka- nımiz İsmet İnönü'nün eliyle işle- meye açıldı. Törende bütün Ba- Anka Cumuriyet hükümetinin An- karada mesken meselesinin halle- Emlak ve meskenler "ulanmak- te olduğunu biliyoruz. Eytam Bankası yeni hakkında tetkiklerde tadır. Ankara'da bulanan memurla- rt yerleştirmek, yalnız onlara bir hizmet olmakla kalmıyacak, An- — —- Komplo teşebhisünün -— yankı!arı çok geniştir Büyük Önderin hayatına el uzatmak istemiş olanlara karşı b tün memleketin duymuş olduğu tiksinti o kadar derindir ki bunu anlatmak için her yandan her gün binlerce telgraf gelmektedir. Bu telgraflardan birkaçımı meşredi - yoruz. Çankırı, 29 (A.A.) Ö-gen bir vatan yaratan milyonlarla öl çüde bir ulusu soysallığın en yük sek kertesine ulaştıran Atatürkü müze karşı kaldırılmak istenen a! çak ellerin tutulduğunu duyuşu muz yeni bir ömre kavuşuş kadar: gönencli oldu. Atatürk sen bizim başımızın tacı, acılarımızın ilâcı, vüreklerimizin tek carpıntısısın. Topraklarını varattığın genç ule sun genç inanı ve sanâ karşı duy dükları sonsuz sevgi Ve — SAYBı. geçilmez örüsü sınırlaşmıştır. Se- ni yok etemye hiç bir adam gücü nün yetişeceğine biz inanamay.z. Çünkü, sen, tanrının en mut_lu ve en erişilmez bir varlığısın. Şu kikada bütün bir memleket ulusu alnın kadar temiz ve açık göğsü müzün özgen havası içinde topla narak alçaklara lanetler yağdır mıştır. Onu, sana kadar bir k daha bildirmeğe biz araç olurke tanrının acun durdukça seni başı mızdan eksik etmemesini kirn yüreğimizle yalvarırız Ulu Ön - der. Çankırı urayı şarbay veki'i E. Dolunay. (Sonu 5. ci sayıfada) dilmesine ne kadar önem vermek- a kanlar, Kamutay başkanları, say- lavlar ve birçok davetliler bulun- dular. Sağlık Bakanı B. Refik Say - dam, açılış töreni başlarken, Baş- Uluşfun ÂAnketi rada mesken meselesini nasıl hallede biliriz * karanın Bayındırlığını ve nüfusu- nu büyük bir hızla artıracaktır. Bu mesele ile az çok ilgili o lanlara birkaç sual yolladık. Ce- vablarını neşrederken, birçok kro- kiler de basacağız. Bu suretle bu işle uğraşmakta olanlara ve Ankaraya küçük bir yardımda bulunmak — istiyoruz. Yolladığımız — sualler - şunlardır: Arzu eden herkes bu suallerden birine veya birkaçına kendi ceva bımı da yollayabilir: 1 Devlet memurları mesken- leri: a) Memur meskenleri bahçeli evler halinde mi, büyük apart- manlar halinde mi yapılmalıdır? Fayda ve mahzurları. b) Bahçeli evler usulü tercih o- lunursa, bitişik evler ve bahçeler sistemini mi, yoksa ayrı bahçeler içinde ayrı evler sistemini mi ter- cih edersiniz? €) Evler makama mı hasrolun- malıdır? Fayda ve mahzurları. Yoksa Momurlara temlik mi edil- melidir? Fayda ve mahzurları. 2 — Yapı Kooperatifleri: a) Yapı kooperatifleri hangi unsurlar için faydah olabilir? b) Yapı Kooperatiflerinde işti rak sermayesi ve yardımcı serma- ye nasıl temin olunmalıdır? 3 — İşçi meskenleri. Aileli ve şehirde devamlı otu- ran işçiler, mevsim işçileri, bekâr işçilere göre işçi evleri hakkında ki düsünceleriniz? iç Bakanı B. Şükrü Kaya, dün saat 17 de, Cumuriyet bayramında ödev alan Ankara ve İstanbul polis teşkilatı supları şerefine Dü şehir lokantasında birçay şöleni vermiştir. Şölende İç Bakanı B. Şükrü Kaya ve İç Bakanlığı büyük işyarları, vekili B. Tevfik Sılay, Ankara saylavr ve başyazarımız B. F. R. Atay, Jarei ize Bakanı B. Şükrü Saraçoğlu, Kamutay Reis rma genel komutanı Korgeneral Naci Tınaz man kamuatanı Tümveneral Gökce. jandarma enspektörü Tuğgeneral Osman Nuri ve merkez komutanı albay Demir amız törenle açıldı y z > Fabrikanın açılış töreni B. Refik Saydamın Başbakanımızâ verdiği izahatla başladı bakan İsmet İnönü'ne dedi ki: « — Sayın Başbakanım, 933 senesi mayısında, siz Kızılay ce - miyetine, zehirli gazlara karşı ya- pılacak maske fabrikasının inşası emrini verdiniz. Cumuriyet hükü- meti, Kızılay emrine bu- emirle birlikte sermaye de ayırdı. Bir bu- çuk yıl süren tetkiklerin sonunda bu fabrikanın inşasını bir firmaya verdik. Fabrika günde 8 saat ça - lışmak suretiyle yılda 100 bin mas- ke çıkaracaktır. Üç ekip üzerin - den işletildiği takdirde ise yılda 300 bin maske yayacak kudrette - dir. Cumuriyet hükümeti, fabrika- nın kurulması için 1.270.000 lira tahsisat ayırmıştır. Bunun 800 bin Hirası bilumum teferruatiyle inşa- ata, su, yol, kontrol işlerine har - candı. 333 bin lirası da, 25 bin maskenin iptidai maddsi karşılı - ğıdır. Geri kalan 140 bin liradan 56 bini ihtiyat olarak ayrılmıştır. 86 bin lira da müessesenin fenni idaresi masrafları ve amele ücret- leri karşılığıdır. » B. Refik Saydam, cumuriyet hü- (Sönü 3. cü sayıfada) — izmm; Dil hakkında Etimolojik ve Morfolojik HI üncü Anket 1 — Ağiz 2 — Bağız 3 — Gırtlak 4 — Dil 5 — Diş 6 — Dudak 7 — Alın 8 — Göz 9 — Burun 10 — Kulak D Yukardaki kelimelerin ve asıl kökleri nelerdir? Bu kelimeler nasıl teşekkül etmişlerdir? ilk ) etmek için köke ilâve olunan ekler nelerdir ve eklerin herbiri - nin mana ve farkları bakı - mından rolleri ne olmuştur? IV) Bu araştırma neticesinde : A - Türk dili kökleri ve, B- Türk dili ekleri, ve, C- Türk sözlerinin teşekkü- lü hakkında bir kaide çı- karmak mümkün müdür? Yukardaki üçüncü dil anketi - mize okurlarımızın verecekleri ce- vabları, gazetemiz yazt işleri di - rektörlüğüne göndermelerini rica ederiz. Şimdiye kadar aldı*-vız İ