28 Birinclteşrfn 1939 CUMHURtTET SKERLİK BAHİSLERI Bundan böyle, banşı bozan her hâdise Cenevrede bir kotarma yolu bulabilmelidir. Bugünkü hâdisede, muharib devletler arasmda bir kotarma bulunmasını temenni ederim ve bunu da pek mümkün görüyorum. Banş yolile her türlü kotarmaya açık kapı bırakışmuz çok akilâne Belgradda çıkan <Politika> gazetesi bir hareket olmuştur. Fransanın mesaisi, nin 19/X/935 tarihli sayısında okundu bu bakımdan sitayişe değer. ğuna göre Yugoslavya Başbakanı Dr. Yazan: Ihtiyat Erkfinlharb blnbaşısı C. D. Askerî zecrî tedbirler Cenevrede asla Stoyadinoviç hükumet fırkası faal he mevzuu bahsolmamıştır ve mevzuubahs yeti huzurunda Yugoslavyanın dış ve iç değildir. Binaenaleyh, bundan, hiçbir siyasasından bahsetmiş ve yeni kabineçarpışma ve vahim hiçbir hâdise olma nin iş başına geldiği zaman okuduğu beyannamede de söylediği gibi Yugoslav dan bir kotarmaya ulaşılması mürokün yanın dış siyasasmda bir değişiklik ol olduğu neticesi çıkanlabilir. Balkan Anmadığını, Yugoslavyanın muahedelere tanü Uluslar Sosyetesinde fikrini söyle ve muahedelerden doğan taahhüdlere. miş, bansı tehlikeye koyabilecek her hâKüçük îtilâf ve Balkan Paktı itilâflan disede, ehemmiyetini ve canlılığmı ispat na ve Fransa ile an'anevî dostluk siya etmiştir. Akdenizde denkliğm ve Cenevre andlaşması esasına dayanan bir barısasına sadık olduğunu sövlemiştir. §ın muhafazasını istiyoruz. Yugoslavyanın Türkiye ve Yunanis Mr. Hendersonun ölümünü büyük bir tanla münasebetini bilhassa mevzuu bahseden Yugoslavya Başbakanı aynen tessürle haber aldım. Eserinin kendisile şu sözleri söylemiştir: beraber yok olmamasını ve büyük' dev < Bledde Çekoslovakya ve Roman letlerin, kapıyı, bir silâhlanma yanşma Cani Scolay küçük Nikolun cesedinin bulunduğa yerde polisler arasında ya Dış Işleri Bakanlarile görüşmele açık bırakmamalarını temenni ediyoruz. Bundan tam altı ay evvel Fransada, ğunu iade etmesi için yalvarmış olduğu Küçük Andlaşma ve Balkan Andlaşrimden sonra derhal Türkiye Dış tşleri Bakam Tevfik Rüştü Arasla da görüş ması üyeleri arasında tam bir itilâf devam Şomonda müthiş bir cinayet işlenmişti. halde Scolay çocuğu bilmediğinı, görmetüm. Türkiye Cumhuriyetile münase etmektedir. Bu devletlerin, bu zümrelerin Bütün Şomonu, hatta bütün Fransayı he diğini ve bu mesele ile hiçbir alâkası olbetlerimizin çok samimî olduğunu söy birinde olduğu kadar ötekinde de ayni ecana düşüren bu cinayetin hususiyeti madığını söylemekte ısrar etmişti. Fakat sabıkah Scolayın bilhassa kü » liyebilirim. Biz, Türkiye, Romanya ve derecede ehemmiyetli mevkileri vardır ve kurbanın dört yaşında bir kız çocuğu oYunanistanla birlikte bir Balkan bloku Türkiye Balkan Andlaşmasına çok bağ uşuydu. Bir Fransız subayınm çocuğu çük çocuklara musallat olan bir ahlâk Habes hecinsüvar kttaatı yürüyüf etnannda vücude getirmekteyiz. Bu blokun temel lıdır.» lan küçük Nikol günün birinde esraren sız olduğu ve bundan dolayı cezalara * * prensipi şudur: giz bir surette ortadan kaybolmuştu. Bu çarpıldığı hakkında adlî takibatta buluItalyan Habeş harbinin hangi taraf mevzilerine doğru yaklaşmağa başlar 1 Baikanlarda sulh ve Balkanlar, Zecrî tedbirlere Amerikanın da ocuğu ya ölü veya diri olarak bulmak nulduğu sabıkasından öğrenilmiş olduğu ça kazanılması ihtimali olduğunu 23 bi lar. Fakat bu yaklaşma çok defa akşam girmesine çalışılıyor rinciteşrin 935 tarihli yazımızda tetkike veya sabah karanlığında, tabiî veya Balkan uluslannındır. çin yapılmış olan taharriyatın tafsilâb için inkârlarına rağmen serbest bırakıl Bledde o zamanki Yunan Başbakanı Vaşington 27 (A.A.) Havas a ıı gazetemizde de yazmışük.. mamıştı. Kânunuevvelin başlangıcında başlamıştık. O tetkikimize devam ede sun'î sis perdeleri arkasında, kısım kısım üerilemelerle yapılır. Aksi halde düş Çaldaris ve bundan başka bugünkü jansı bildiriyor: ceğiz: Bir sürii jandarma, polis, sonra çocuk kaçırmış olmak suçile mahkemeyej (A), (B), (C) fıkralannda yazdığı manın henüz ateşi kestirilememiş ve Başbakan Kondilisle dahi görüştüğümUluslar Sosyetesinin memorandumu hususî polis hafiyeleri, dalgıçlar, falcı cıkacaktı. mız «teşkilât ve kurtuluş, techizat, si menzili müsaid olan bütün topçusile den yaz mevsimi esnasında değil, yalnız na verdiği cevabda Amerika hükumeti ar ve polis köpeklerile oramanlarda, kır*** lâh ve harb vasıtaları> bakımından 1 muharebe tayyareleri bu yaklaşma işini Küçük Anlaşmadaki müttefiklerimizle, diyor ki: arda, nehirlerin, derelerin dibinde ço Geçenlerde bir gün öğleden sonra kütalyanlara aid hesab cetvelimize 3 ( + ) , aksatmağa kalkarlar. Bundan da anla ayni zamanda Balkan Andlaşmasındaki Amerika, banşın tekrar kuruluşu için ugun cesedi araştınlmış, fakat hiçbir ne çük Nikolun cesedinin ortaya çıkışı bü. Habeşlere aid cetvelde de 3 () koy şılıyor ki düşmanla henüz tüfek ve ma dostlanmızla dahi bütün arsıulusal si gereken bütün tedbirleri almış bulunmakice elde edilememiş ve cesed ortaya çık tün Şomon şehrini heyecan içerisinde bıkineli tüfek muharebesi mesafesine yasa meseleleri hakkındaki görüşlerimimuştuk. r tadır. mamıştı. rakmıştır. Pol Monfis isminde bir çiftçi (D) fıkrasile izaha başladığımız <si r girmeden ev\ el bile, ileriye yanaşmak zin birbirinin ayni olduğunu tesbit etAmerika hükumeti, öteki uluslann baO zaman yapılan tahkikat esnasında mantar aramak için çalılann arasına give yaklaşmak için, çok dikkatli ve em tim. Bu suretle devletimiz bir taraftan lâhların ve harb vasıtalarının kudret nşı korumak ve harbi kısaltmak yolun ocuğu en son gören bir şahid, onu genc rince ufak bir çocuk yeleği, sonra lerine göre muharebelerin devam müd niyetli bir surette ilerilemek lâzımdır. Romanya ve Çekoslovakya, diğer tarafdetleri> bahsinin ehemmiyeti üzerin Bunun için ise, zaman sarfetmek ge j tan da Türkiye ve Yunanistanla mev daki çalışmalarını büyük bir sempati ile re sarışın bir adamın yanında gördüğü kırmızı kumaş parçalan görmüş. Esasen nü söylemişti. Çocuğu elinden tutan bu bütün Şomonlular Nikol hâdisesini bil deki izahatımıza şunlan da ilâve etmek rektir. Bu zamanın nekadar olabilece ' cud sıkı dostluk ve ittifak bağlan dola kovalamaktadır. Vaşington 27 (A.A.) Ingiltere, dam Şomonun birkaç sokağmdan geç dikleri için bunun küçük kıza aid olabile• ğini hesab veya tahmin etmek müm vısile metin ve emin bulunmaktadır. lâzımdır: kün değildir. Çünkü bu, düşmanın mu 70 milyonluk nüfusile bu beş devlet ar gelecek deniz konferansmda Amerika ikten sonra Sen Roş ormanına doğru ceğini düşünmüş, hemen evine gidip kaMuharebeyi piyade bitirir harebe tayyarelerinin faaliyeti dere sıulusal bilcümle büyük siyasal dış me nın noktai nazarına arka olduğu ve Ja uzaklaşıp gitmişti. nsma bunu haber vermiş. Kan koca poDemek oluyor ki şimdiki muharebe celerine, düşman uzun menzilli topçu seleler hakkında müşterek görüş ve ba ponya ile beraberlik andlaşmasına mâni Bu şehadet üzerine yapılan araştırma Iisi bulmuşlar, o civardaki toprak bir par? lerde iki tarafın piyadesi birbirine ko sunun kuvvet ve kudretine, arazinin kışa maliktirler ve bunlar müttefikle olduğu takdirde, Amerikan Dış lşleri ardan sonra cinayetin faili olarak tahmin ça araştınlınca küçük bir çocuk iskeleti • layca yaklaşamamaktadır. Halbuki bir kapalı ve örtülü, yani kara ve hava gö rinin tamamiyetini gerek siyasal ve geBakanlığının Cenevredeki Ingiliz hare edilen Gabriel Scolay isminde bir sabı meydana çıkmıştır. Üstünde daha san muharebenin* kat'î neticesini alan *pi zetlemesine karşı elverişli olup olma rek diplomatik, ekonomik, finansal ve * ket tarzma uyacağı söylenmektedir. alı zan altına almmıştı. Scolay 1907 te saçlar bulunan kafatası bir tasla kırıl «J yade> dir. O, süngüsünü düşmanının masına, havanm, yükseklerden ve u hatta Allah göstermesin icab ederse .Fransa tedbirleri tatbika hazır. vellüdlüydü ve bir hırsızlık mahkumi mıştır. Burada bulunan tarak ve kırmızî] göğsüne saplamaymca bir muharebe zaklardan görünüşe ve fotoğraf alışa süel anlamlarda da müdafaaya hazır • Cenevre 27 (A.A.) Fransa hü yetinden dolayı yedi sene Melun hapi kumaş parçalan bu iskeletin küçük Ni' bitmiş sayümaz. Tayyarenin, topçunun, imkân verip vermemesine, arazinin dırlar.> kola aid olduğunu meydana çıkarmıştır. tangm ve bütün diğer sınıflann rolleri, dalgalı veya kesik, arızalı veya düz, tç siyasadan bahseden Başbakan Dr. kumeti, ayın oruz birinde toplanacak o sanesinde yatmıştı. *** işte piyade sınıfma <bu imkânı hazır yolların bol veya az, iyi veya fena olu Stoyadinoviç Yugoslavyada sulh ve asa an tanzim komitesinin tayin edeceği taÇocuğu kaçırmış olmakla itham edi lamak» tan ibarettir. Yoksa tayyarele şuna bağlıdır. Bütün bu şartlar veya yişin hâkim olması gerek olduğunu, rihte ekonomik zecrî tedbirleri tatbika en bu genc adam daima bu suçu inkâr Maznun Scolay, cürmünü bundan rin şehir ve kasabaları yakıp yıkmalan, bunların çoğu, yaklaşma yürüyüşü ya Yugoslavyaya büyük siyasal partiler lâ hazır bulunduğunu Uluslar Sosyetesi Ge etmişti. Hatta onu itham eden ve çocuk sonra da gene inkâr etmiştir. Fakat hem gerek bunların, gerekse topçunun bom pan ve daha sonra da açılıp yayılarak zım olduğunu, hükumetin saylavlar el Sekreterliğine bildirmiştir. a gördüklerini iddia eden şahidlerin kar efkân umumiye, hem de tahkikat ve ıs ba ve mermilerini düşman mevzilerine ilerilemek istiyen tarafın lehine ise bu meclisile iş birliğinde bulunmak isteğiAncak, Fransa, komitenin ka^arile, şısmda bile inkârdan geri kalmamıştı. tintakı idare edenler cinayetin Scolay tayağdırmalan muharebeyi kazandıra müddet azalır; alevhine ise çoğalır. kestirilecek tarih arasında, dört günlük Çocuğun babası kumandan Maresko da rafından işlenmiş olduğundan tamamile ni söylemiş ve demiştir ki: maz. Piyade, hücuma kalkmadıkça ve Görülüyor ki düşmana yaklaşmak i< Her hareketimizde gözönünde bu bir mühlet istemektedir. Bu müddet zar bu adamla konuşmasını istemiş ve çocu emin görünmektedirler. bu hücumunu düşmanma kabul ettirip in böylece pek çok zaman sarfetmek fında iktiza eden son hazırhk tedbirlerini onu yenmedikçe muharebe bitmiş ve /e, her türlü ateşlerden dolayı, birçok lundurmamız icab eden hakikat sulh ve alacaktır. kazamlmış sayılamaz. Bu, böyle olun zayiata katlanmak icab etmektedir. tesanüddür. Bugünkü devlet ve sosyete îspanya ve Holanda da zecrî tedbirca, zayıf olan, yani muharebenin va Eğer düşman, vürünecek cadde ve yol düzenini müdafaa etmeleri için bize büer için birer kanun kabul etmişlerdir. yük siyasal partiler lâzımdır. pıldığı cephede müdafaada bulunan ta an bozmuş, köprüleri tahrib etmiş, Adana (Özel) ttviçrenin vaziyeti rafın (çünkü zayıf olmıyan müdafaada barınacak köy, kasaba veya şehirleri Atatürke kıymak Bern 27 (A.A.) «Neue Basler istiyen kalmaz. Bununla beraber bir cephede akıp yıkarak istifade edilmez bir hale duğu başka bir mevzie çekilir. Bu su hainlerinj zayıf olan, diğer bir cephede kuvvetli getirmiş ve üstelik bir de araziyi ze retle düşmanım yeni baştan bir yak Zeitung» gazetesine göre, tsviçre ulusu, mel'un emellerinc^ olabilir ve o zaman taarruz eder.) bü hirli gazlerle gazlemişse işte o zaman laşma yapmağa mecbur ederek onu bu Ingilterenin, nefsini korumak duygusil muvaffak olama ı tün düşüneceği şey, <düşman piyadesini bu yaklaşma işi daha çok zaman sürer. yaklaşma esnasında da tekrar yorup, istediği zecrî tedbirlerin aleyhindedir. dan yakalanma | kendi piyadesine yaklaştırmamak> ola Şayet her iki taraf ta kendisini kuvvetli ezmeğe ve kendi her türlü ateşlerile de Bu gazeteye göre, federal kurulu zec lan haberini ga j caktır. Bunun için de bin türlü tedbi görür ve yahut her hangi bir arazi par ona yeniden zayiat verdirmeğe mecbur rî tedbirler hakkında görüşmeler yaptığ zetelerden öğrenen re, her türlü hileve baş vuracaktır. Ta casını düşmandan evvel elde etmek is kılar. Bilhassa arazi sarp ve müdafaaya takdirde Isviçrenin Uluslar Sosyetesin Adanalılar, hem arruz eden taraf ise bu tedbirleri bo terse o zaman iki taraf ta birbirlerine elverişli, yollar az ve bozuk ise kendisi den çekilişi lehinde bir hareket uyandır bu canavar ruh j zarak ve bin bir çare bulmağa çalısa karşı yürüyüşlerine devam edeceklerin hemen de hiç zayiat vermemekle be lu adamları tel'in rak piyadesini düşman mevzilerine yak den bu (yaklaşma yürüyüşü) nün müd raber düşmanım vorabilir; onu menzi mıs olacaktır. müzakereler etmek, hem de Ulu laştırmak istiyecektir. İşte, günlerce, deti nisbeten azalır. Şımdi kabul e linden uzaklaştırarak birçok güçlük .Italya ile diplomatik Roma 27 (A.A.) Yanresmî çe haftalarca süren bugünkü muharebe delim ki iki taraf birbirlerine oldukça lere de maruz bırakır. Onderimiz Atatürke venler, Habe£ meselesinin halli henüz karşı lerin manası ve maksadı budur. yaklaşmışlar, açılıp yayılmışlardır. bej)ediklen Böylece düşmanım yıpratarak onu za bir teklif mevzuu ohnadığmı ve ancak derin bağlıltk, sevyıflattıktan ve kendisine lüzumlu olan Bir taraf muharebeyi kabul Topçu muharebesi diplomatik temaslara vesile olduğun gi ve saygıyı bü zamanı, şartlan, malzeme, vesait, silâh etmek istemezse... Bunun için ise, evvelâ her iki taraf tavzih etmektedirler. tün dünya millet saireyi elde ettikten yani düş^ma topçusu da, diğer taraf topçusunu ateş İşte bu zamandan itibaren her sınıf ve ttalyaya uğramıyan ecnebi lerinin gözü önünde bildirmek icin b"ı yük bir miting yaptılar. Tamamen halkın LI^.I altma alarak onu susturmak (yani ate muharebe işine, daha faal bir şekilde iş nmı zayıflatırken kendisini kuvvetlen vapurlart kendi özünden doğan bu mitinge birkaç saat içinde takriben 45 bin kişi iştirak; dirdikten sonra en müsaid bulacağı şini kesmek için ya onun toplarını ken tirak eder. Halbuki şimdiye kadar yalNapoli 27 (A.A.) Birçok ya etmiştir. Gönderdiğim fotoğraf, bu mi tingin yapıldığı Cumhuriyet alanında di mermilerile tahrib etmek, yahut ta nız hava sınıfının tayyare kısmile sü arazide kat'î neticeli muharebeyi kabul eder ve şayet burada da haller ve şart bancı vapur kumpanlan ve bu cümleden toplanan halkı gösteriyor. o toplan kullanan insanlan yaralıya vari ve topçu smıfları muhtelif vazifelar kendi aleyhine dönerse tekrar mu iki Ingiliz, iki Holanda, bir Japon, bi: rak, öldürerek, gazleyip boğarak mu ler ifa etmişlerdir. harebeyi kesmeğe, yakasını düşmanının de Ingiliz Mısır sosyetesi, ekonomil harebe edemez hale getirmek) suretile Piyade ve topçunun açılıp yayılma elinden kurtarmağa çalışır. Bu keyfiyet zecrî tedbirlere uymak için Napoliye uğ işe başlar. Fakat evvelâ bu topçulann ateş mevzilerini (topçunun, öbür tara sından ve muhtelif smıfların da daha hele arazisi geniş memleketlerde pek ramamağa karar vermişlerdir. fın kara ve hava gözcülerinden gizlen faal olarak çahşmağa başlamalarından güzel tatbik olunabilir. tşte bu suretle Bu kumpanyaların, şimdiye kadar bumiş, tahkimatla da takviye edilmiş ve itibaren muharebe tam manasile başla harbi uzatır ve kendisi düşmamndan raya muntazaman işliyen on dört vapurmış demektir. Buraya kadar verdiğimiz üstün vaziyete girince kat'î neticeli mu ateş etmeğe elverişli hale getirilmiş ları vardı. larak arazide işgal ettiği yerlere <ateş izahatla meydana koymak istediğimiz harebeyi kabul eder. derler.) bulmak lâzımdır. îşte şudur ki bu zamanın muharebeleri, eski Zaman, ttalyanlarm aleyhinedir Fransız radikallerinin karan bu işi bir taraftan büyük topçu birlikler zamanmkiler gibi bir gün içinde bıt Görülüvor ki bugünkü harbler el Paris 27 (A A.) Radikal kongre emrine verilen tarassud tavyareleri, göz mek değil, tam manasile başlıyamaz bi deki asrî silâh ve harb vasıtalarının kasinde, vaktile Staviski işini tahkika mele. Eğer bir de iki taraftan her hangi ve dürbinle görmeğe calışarak • vey; biliyet ve kudretlermden dolayı kıs' mur parlamento komisyonuna başkanfotoğraf alarak, yapmağa çalışırken bi birisi, kaybedeceğinden çekinir de mu bir zaman içinde neticelenemez. hk etmiş olan Guermut, hükumetin hattaraftan da bugünkü fennin ve ileri tek harebeyi kabul etmek istemez veya (oBu izahattan sonra (D) fıkrasının î tı hareketini cesurane buknuş, fakat hünik eseri olan kestirme ve ölçme alet yalama) muharebesi yapmak isterse, o kumete karşı hücumlarda bulunmamak leri ve teşkilleri düşman topçusunun zaman. kat'î netice alıp harbi bitirmek talya ve Habeşten hangisinin lehine için asgarî teklifleri anlatmıştır. Bu tekihtimali veniden uzaklaşmış olur. Çün hangisinin aleyhine olduğu kendiliğnv yerlerini bulmakla meşgul olurlar. lifler bilhassa cAteş salib» ismindeki kü, bu takdirde şövle hareket eder: den meydana çıkmış oluyor. Çünkü zaDemek oluyor ki, piyadenin düşman faşist hareketi hakkmdadır. piyadesine, yani piyade ile beraber topElindeki her türlü vasıtalardan ve sı man İtalyanlarm aleyhine, Habeşlerir M. Daladienin diyevi çu ve diğer sınıflann da yerleşmiş ol nıflardan istifade ederek düşmanım u lehine çalışacaktır. Habeşler ordulann Paris 27 (A.A.) Radikal kongresinduklan düşman mevzilerine, yaklaş zak mesafelerden itibaren ateş altına a kuvvetlendirir, ona yeni veni silâh v< de söz alan eski Başbakan M. Daladier ması için düşman topçusunun susturul lıp onu duraklamalara. kara ve hava malzeme tedarik ederken Italyan hazi demiştir ki: ması lâzımdır. Bunun için ise o topçu gözcülerine karşı korunma tedbirleri algün geçtikçe zayıflıyacak, iklim < Hükumet dileklerimizi yerine genun mevzilerinin belli olması icab eder dırmağa, acıhp yayılmağa mecbur ede nesı alışmamış olan îtalyan askerleri yo tirmek istemezse ödevimiz, hükumet Bu mevziler bulunduktan sonra sıra, o rek kâfi zaman kazandıktan, hasmini ralara topçu ile güzel ve isabetli atışîa bu acılma ve yayılmalarla yorduktan ve rulup yıpranacak ve Îtalyan ordusu değiştirmek olacaktır.> M. Daladier, menfi kurullara karşı yaparak, icabmda oraları tayyarelerl ona kâfi derecede de zayiat verdirdik «menzil> lerinden uzaklaşacaktır. tedbir alınmasmı istemiştir. bombalıyarak düşman topçusunun ate ten sonra muharebe tam manasile başO halde bu (D) maddesi dolayısile Paris 27 (A.A.) Radikal kongresi şini kestirmeğe gelir. İtalyanlarm hesab cetveline bir (), Ha nin ittifakla kabul ettiği karar suretin îtalyan Habeş harbi, dünya hâdiseierile derhal bir münasebet bulup şek • lamadan, askerce tabirile, düşmanla yakın muharebe temasma girmeden bu beşlerin tarafma da bir ( + ) koya de halkçı cephesine olan sempatisini ve lini değiştiren modaya da tesir etti. İşte bu hafta içinde, Parisin Lonşan at yaDüşmana yaklaşma partinin hükumet mes'uliyetlerine iş nşlarında görülen en son kadm elbiseleri.. Sağda Habeş harmanisini taküd Bu ateş kesildikten ve yahut zavıfla lunduğu mevzii terkederek geriye, ev biliriz. yelden hazırlamış veya tasarlamış, ol tirak arzusunu beyan etmektedir. eden bir kap, solda bv kısım Avrupa zabitlerinin bajlığını andıran japka.... ÇD. dıktag sonradır ki piyadeler dü§maa Italy aHabeş harbini hangi taraf kazanabilir? 70 milyonluk bu 5 devlet Balkan Antantı ve Cenevre kararları Küçük Itilâfın ve Türkiye (Bas taraft birinci aahitede) büyük kuvveti bu defa pakt normal surette işliyebildi. fransayı işgal eden cinayet Mantar aranırken ortaya küçük Nikolün c e s e d i çıktı Zavallı yavrunun hâlâ üzerinde saçları iuran kafatası taşla kırılmıştı. Cani Scolay hâlâ cürmünü inkâr ediyor Teşkilât, kuruluş, techizat, silâh ve harb müşterek bir göriişe ve bakışa maliktir vasıtaları bakımından Italya iistün ise de zaman Italyanların değil Habeşlilerin lehinedir Adanada 45 bin kişi hainleri teFin etti Harbden sonra kadın kıyafetleri değişti